Stichting Maritiem Historische Data

Zoek in kronieken

Aanwezige jaargangen:
Start - 0 - 1813 - 1814 - 1815 - 1816 - 1817 - 1818 - 1819 - 1820 - 1821 - 1822 - 1823 - 1824 - 1825 - 1826 - 1827 - 1828 - 1829 - 1830 - 1831 - 1832 - 1833 - 1834 - 1835 - 1836 - 1837 - 1838 - 1839 - 1840 - 1841 - 1842 - 1843 - 1844 - 1845 - 1846 - 1847 - 1848 - 1849 - 1850 - 1851 - 1852 - 1853 - 1854 - 1855 - 1856 - 1857 - 1858 - 1859 - 1860 - 1861 - 1862 - 1863 - 1864 - 1865 - 1866 - 1867 - 1868 - 1869 - 1870 - 1871 - 1872 - 1873 - 1874 - 1875 - 1876 - 1877 - 1878 - 1879 - 1880 - 1881 - 1882 - 1883 - 1884 - 1885 - 1886 - 1887 - 1888 - 1889 - 1890 - 1891 - 1892 - 1893 - 1894 - 1895 - 1896 - 1897 - 1898 - 1899 - 1900 - 1901 - 1902 - 1903 - 1904 - 1905 - 1906 - 1907 - 1908 - 1909 - 1910 - 1911 - 1912 - 1913 - 1914 - 1915 - 1916 - 1917 - 1918 - 1919 - 1920

Jaar van

Jaar tot

Krant

Zoekwoord(en)

Scheepsnaam

Bevat Exact

Type bericht

Kronieken uit 1917

Datum: 11 december 1916

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De SINDORO.
Naar wij vernemen, zal de SINDORO van de Rotterdamsche Lloyd, waarschijnlijk dezer dagen een reis naar en van Engeland maken tot het overbrengen van Duitse en Engelse invalide krijgsgevangenen.

Type bericht:

Verkoop schepen

Rotterdam, 1 oktober. De houten zeillogger (KW-104), JOHANNA, van de rederij W. Tom te Katwijk aan Zee is onderhands verkocht aan de heer Th. van der Klauw te IJmuiden. Het schip zal uit de visserij genomen en voor de vrachtvaart ingericht worden.

Datum: 03 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten gearriveerde, vertrokken schepen

’s-Gravenhage, 2 januari. De Nederlandse zeesleepboot UTRECHT, 2 december van Rotterdam naar Paramaribo vertrokken, arriveerde volgens een ontvangen telegram, met alles wel ter plaatse van bestemming. Op deze gehele reis van omstreeks 4.500 mijl werd geen enkele haven aangedaan om steenkolen in te nemen.
De UTRECHT vertrekt nu van Paramaribo met het stoomschip CURAÇAO op sleeptouw via Barbados naar Rufisque (bij Dakar, westkust Afrika) alwaar de CURAÇAO een lading olienootjes moet innemen voor Rotterdam.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Delfzijl, 2 januari. De tjalk DELFZIJL is door de storm van zijn ankers geslagen en op de dijk bij Pilsum terecht gekomen. Het vaartuig is geheel wrak geworden; de bemanning is gered. Het schip was door de heer G. de Boer alhier verkocht naar Emden.

Datum: 04 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De stagnatie in het scheepvaartbedrijf.
De buitengewone algemene ledenvergadering van de Bond van Machinisten ter Koopvaardij, gisteravond gehouden in café Riche, heeft, naar aanleiding van de laatste ingekomen brief van het bestuur van de Scheepvaart-Vereeniging in zake bet collectieve arbeidscontract voor de machinisten bij de algemene vrachtvaart en de geregelde lijnen in de korte vaart, besloten:
1e. vast te houden aan het afsluiten van een collectieve arbeidscontract;
2e. vast te houden aan het daarin opnemen van een premie voor de hoofdmachinisten ten bedrage van ½ % van de bevaren bruto-vracht en cq. Passagegelden; het betalen van overwerk aan de ondergeschikte machinisten en het blijven uitbetalen van de bestaande hogere gages;
3e. De staking niet op te heffen, voordat aan deze wensen door de Scheepvaart-Vereeniging zal zijn voldaan.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Mijnen. – Noordwijk, 3 januari. Een viertal aangespoelde mijnen werden door de Marine opgeblazen.
- Ouddorp, 3 januari. Aan het Westerstrand, kort bij de zogenaamde ‘Punt’, is weer een mijn aangespoeld en onder bewaking gesteld.
- ’s-Gravenhage, 3 januari. In de afgelopen nacht is op het z.g. ‘stille strand’ te Scheveningen even voorbij de eerst golfbreker een mijn aangespoeld.
- Haamstede, 3 januari. Aan het strand, dicht bij de vuurtoren, zijn twee grote mijnen aangespoeld, die dadelijk onder militair toezicht zijn gesteld.
- Hoek van Holland, 3 januari. De stoomloodsboot heeft voor de Waterweg een contactmijn en 10 bussen benzine opgevist. Ze zijn alhier aangebracht.
- Katwijk aan Zee, 3 januari. Alhier is een mijn aangespoeld. Te Noordwijk zijn er twee en te Zandvoort 13 aangespoeld. Ze zijn onder militaire bewaking gesteld.
- Schiermonnikoog, 3 januari. Bij Paal 9 is een grote mijn aangespoeld.
- Texel, 2 januari. Langs de kust zijn weer acht mijnen aangespoeld. Twee zijn in het Eierlandse zeegat naar binnen gedreven.
- Westerschouwen, 3 januari. Aan het strand onder deze gemeente zijn uit zee aangespoeld twee mijnen, die terstond onder militaire bewaking zijn gesteld.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Van Nievelt, Goudriaan & Co's Stoomvaart Maatschappij.
De directie van de Van Nievelt, Goudriaan & Co's Stoomvaart Maatschappij bericht, dat op rekening van de in het boekjaar 1916 behaalde winst een voorlopig dividend zal worden betaalbaar gesteld van 40% per aandeel.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Rotterdam, 2 januari. Het van Rotterdam naar Baltimore bestemde Nederlandse stoomschip PHECDA heeft te Falmouth geland de bemanning van het gezonken Noorse stoomschip FLORA.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepvaartbeweging. Te Zaandam kwamen in 1916 binnen 53 zeeschepen (40 stoom- en 13 zeilschepen) met een gezamenlijke inhoud van 39.790 br. reg. ton (tegen 46 zeeschepen in 1915). Van deze schepen voeren 15 stoom- en 15 zeilschepen onder Nederlandse vlag, 24 stoomschepen en 1 zeilschip onder Zweedse en 1 stoomschip onder Noorse vlag. Aangevoerd werden 17.734 standards gezaagd hout en 306 tult balken, tegen 28.987 standards hout in 1915.

Datum: 05 januari 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Van de werf van de firma Gebr. Jonker te Kinderdijk, is te water gelaten het stalen casco van de zeesleepboot GELDERLAND, gebouwd voor rekening van de firma J. Constant, Kievits en Co. te Dordrecht. De hoofdafmetingen zijn: 115’ x 25’ x 13’-10".
Het vaartuig gebouwd onder speciaal toezicht van Bureau Veritas voor lange reizen, wordt toegevoegd aan de vloot voor het Bureau Wijsmuller te ‘s-Gravenhage. De machine-installatie wordt vervaardigd aan de Machinefabriek Bolnes te Bolnes. Onmiddellijk daarna werd de kiel gelegd voor een zeevrachtboot voor rekening van het Bureau Wijsmuller te ‘s-Gravenhage. (opm: GELDERLAND, waarschijnlijk te water op 29 of 30 dec. 1916)

Amsterdam, 5 januari. Gisteren werd op de Zuiderzee proef gestoomd met het stoomschip NOORDSTROOM, (180’-0' x 28’ x 14'-6”) hetwelk gebouwd werd bij de N.V. Scheepsbouwwerf ‘De Merwede’, v/h Van Vliet & Co. te Hardinxveld. Het schip behaalde met zijn machine van 13¼ x 21 x 35, slag 27 duim met 2 ketels van 10'-3" x 10'-6", welke bij 121 omwentelingen 350 ipk ontwikkelde, een snelheid van gemiddeld 9,5 mijl. Na de goed geslaagde proeftocht werd het schip door de eigenaren (Hollandsche Stoomboot Maatschappij te Amsterdam) overgenomen.

Datum: 07 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De BERKELSTROOM en de ZEELAND.
Het prijsgerecht te Hamburg heeft bepaald, dat inzake het 24 april 1915 in de grond geboorde Nederlandse stoomschip BERKELSTROOM 15 dezer uitspraak zal worden gedaan.
Voorts heeft het beslist, dat het met steenkool naar Frankrijk bestemde Nederlandse stoomschip ZEELAND 1 april 1916 terecht in de grond is geboord.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

De Nederlandse grote scheepvaart in 1916. - Deel II.
Het beurtverkeer met Engeland werd in loop van het jaar meer dan eens stopgezet, doordien de Engelse regering alle Britse havens enige dagen voor de neutrale scheepvaart gesloten verklaarde. Bovendien werden de geregelde maildiensten en het passagiersverkeer op Engeland herhaaldelijk onderbroken door het op mijnen lopen of door opbrenging naar Zeebrugge van boten van de Maatschappij Zeeland en van die van de Batavier-Lijn. Meer dan eens moest het verkeer op zeer ongeregelde wijze met Engelse boten plaats hebben. Van Engelse zijde ondervond de scheepvaart op Nederland vooral veel belemmering op de thuisreizen, door oponthoud in Engelse havens. In het bijzonder was dit het geval met graanschepen van Amerika. O.a. werden in de laatste week van augustus niet minder dan 38 graanschepen, waarvan 26 voor Rotterdam en 12 voor Amsterdam, vrijgelaten, nadat sommige in Engelse havens een maand en meer waren vastgehouden. Aanhouding en onderzoek van uitgaande en verwachte mails per Nederlandse stoomschepen met al de daaruit voortvloeiende schaden en lasten bleven het gehele jaar aan de orde van de dag. Het streng doorvoeren van de Engelse maatregelen tot algehele afsluiting van Duitsland en Oostenrijk voor aan- en uitvoeren over zee bleef grote schade toebrengen aan het vrachtverkeer naar en van Nederland. De moeilijkheden werden nog groter door de tweede verscherpte “Order in Council'' van de Engelse regering van 30 maart ter vervanging van die van 11 maart 1915, bepalende, dat voortaan geen goederen zouden worden doorgelaten, geconsigneerd aan of voor personen, waarvan bewezen was dat deze tijdens de tegenwoordige oorlog de invoer van contrabande-goederen bevorderd hadden naar gebied, behorende aan of bezet door de vijand. De namen van zulke firma's en personen worden sedert op periodiek verschijnende zogenaamde “zwarte lijsten" gepubliceerd. Nog moeilijker scheen de toestand te zullen worden voor de Nederlandse scheepvaart, toen bij Koninklijk Besluit van 17 april de Engelse regering aan neutrale reders te kennen gaf, dat alle steenkolen van Duitse herkomst, hetzij in lading of in bunkers, aan boord van neutrale schepen, onderhevig zouden worden verklaard aan inbeslagneming en vasthouding, evenals andere goederen, volgens de bepalingen van de “Order in Council" van 11 maart 1915. Kapiteins van neutrale schepen werden gewaarschuwd zich te voorzien van certificaten van Engelse consulaire ambtenaren, uit welke moest blijken, dat de kolen die aan boord zouden zijn, geleverd waren met goedkeuring van de Engelse consul in de haven waar zij gebunkerd hadden. Dat bij doorvoering daarvan de Nederlandse scheepvaart in een zeer hachelijke toestand zou geraken, laat zich verklaren. Tot dusver toch werd in de Nederlandse havens voor een zeer groot deel met Duitse kolen gebunkerd. De ontreddering had des te groter kunnen worden, daar de aanvoeren van Engelse kolen reeds lang onvoldoende waren, de leveringen van Duitse kolen bovendien hard begonnen te verminderen en de Duitse regering uit weerwraak stoomschepen, voorzien van Engelse kolen, eveneens als vijandelijke schepen zou kunnen gaan beschouwen.
De Engelse bedreiging is echter bij een bedreiging gebleven, naar men wel begreep uit de overweging dat er in Engeland geen prijsrechter zou zijn te vinden, die zulk een bepaling rechtmatig zou willen achten. Wel gaf de Engelse regering kennis, dat Nederlandse stoomschepen in Engeland en in de Engelse kolenstations bunkerkolen zouden kunnen bekomen, mits 30% van de scheepsruimte zou worden afgestaan ten bate van Engelse belangen. De Nederlandse Minister van Landbouw, Handel en Nijverheid gaf echter aan de directies van de Nederlandse stoomvaartmaatschappijen duidelijk te verstaan, dat de Nederlandse scheepsruimte beschikbaar moest blijven voor opeising door de Nederlandse regering en dat deze niet kon toelaten, dat zou worden te kort gedaan aan de mogelijkheid om met Nederlandse schepen in de eigen behoeften van ons land te voorzien. De Regering zag zich genoodzaakt maatregelen te nemen om zich ten behoeve van de voorziening van ons land van voldoende voedingsmiddelen voor mens en dier de diensten te blijven verzekeren van een belangrijk percentage van de Nederlandse koopvaardijvloot tegen vrachtprijzen, ver liggende onder het niveau van de vrije markt. Op 11 januari was reeds tussen de Regering en de Nederlandsche Reedersvereeniging, de Kon. Holl. Lloyd en de Holl. Amerika Lijn, evenals in 1915, een collectief contract tot stand gekomen, ditmaal voor het vervoer van 135.000 ton graan per maand van Noord- en Zuid Amerika gedurende de maanden maart t/m september, en wel tegen een vracht, bedragende ongeveer de helft van de in open markt te bedingen vrachtcijfers, die intussen belangrijk zijn opgelopen, en bijv. van de zogenaamde “Northern Range" naar Nederland op basis zwaar graan van dec. 1915 tot en met nov. 1916 gestegen zijn van NLG 8,10 tot NLG 24 per quarter. De in het najaar zo ongunstig gebleken oogsten in Noord- en Zuid Amerika met als gevolg grote moeilijkheden in het betrekken van voederstoffen van daar gaf begin december de Regering aanleiding 75 pct. van alle ruimte van de vrachtschepen van de Stoomvaart Maatschappij Nederland, de Rotterdamsche Lloyd en de Nederlandsche Stoomvaart Mij. Oceaan te rekwireren tot het aanvoeren van Indische producten, die kunnen dienen tot voeding van mens en dier. Van de ruimte van de mailschepen werd voor hetzelfde doel 25 pct. opgevorderd. De overige ruimte blijft beschikbaar voor verdere producten van de Indische markt. Door de Holland Amerika Lijn worden uitsluitend regeringsgraan, regeringsgoederen, benevens goederen, door de nijverheidscommissie aangewezen, naar ons land verscheept. Voorts achtte de Regering zich in het begin van het jaar voor de noodzakelijkheid geplaatst een wetsontwerp in te dienen tot verbod van uitvoer van schepen. De in 1915 reeds zo hoog gelopen prijzen, die door buitenlandse, vooral Noorse, financiers voor alle soorten schepen werden betaald, waren nog steeds stijgende. Liepen deze in 1915 voor stoomschepen per ton d.w. van GBP 2-15/- tot 18-1/- en voor zeilschepen van GBP 2 tot 6-19/-, einde febr. 1916 werd voor stoomschepen reeds GBP 7-1/- tot 28-2/- en voor zeilschepen GBP 4-6/- tot 12-16/- per ton betaald. Als voorbeeld dient tevens dat drie Nederlandse stoomschepen, die naar Noorwegen waren verkocht voor tezamen NLG 6.000.000 van daar bijna onmiddellijk weer van de hand werden gedaan naar Amerika voor niet minder dan GBP 710.000. Deze hoge prijzen waren mede aanleiding geweest, dat van 24 aug. 1915 tot 10 febr. 1916 de Nederlandse koopvaardijvloot verminderde met niet minder dan 31 schepen boven 400 ton met een gezamenlijke bruto-inhoud van ca. 104.000 ton, waar tegenover in dezelfde periode slechts 12 schepen met ca. 38.000 bruto ton door nieuwbouw aan de Nederlandse vloot werden toegevoegd, zodat tegenover de zo nodige vermeerdering een vermindering van 66.000 ton inhoud was ontstaan. In deze vermindering waren niet begrepen sleepboten en trawlers, waarvan mede een beduidend aantal in buitenlands eigendom overging. Om de Nederlandse koopvaardijvloot te behoeden voor verdere inkrimping trad 23 maart een op 18 maart door de Tweede Kamer aangenomen wet in werking, houdende maatregelen, die waarborgen, dat Nederland in voldoende mate de beschikking blijft behouden over schepen. In het belang van de Nederlandse scheepsbouw voor vreemde rekening in het bijzonder werden bij Kon. besluit van 6 april en 19 juni aan deze wet bijzondere uitzonderingsbepalingen toegevoegd. In aanmerking genomen het feit, dat in Engeland de gemiddelde nettoprijs voor schepen, betaald gedurende maart en april reeds GBP 11-9/6 bedroeg, dat van juli tot september nieuwe stoomschepen, in Groot- Brittannië gebouwd, verkocht werden ad GBP 30-35 per ton d.w. tegen GBP 10 per ton een jaar geleden, tweedehands stoomschepen prijzen behaalden van GBP 19, voor goede zeilschepen GBP 20—28 per ton werd betaald, en Noorse firma's in de loop van het jaar in Japan nieuwe stoomschepen aankochten tot zelfs GBP 40 per ton d.w., mag geredelijk worden aangenomen, dat bovengenoemde wet tot verbod van uitvoer haar uitwerking niet heeft gemist. Daar de noodzakelijkheid zou kunnen blijken nagenoeg de gehele ruimte van de Nederlandse koopvaardijvloot op te eisen voor de voor de voorziening van ons land met ontbrekende voedingsmiddelen, werd voorts door de Regering een wetsontwerp ingediend van “Vordering van schepen”, volgens hetwelk in de eerste plaats de z.g. wilde boten voor vordering in aanmerking zullen komen en ten opzichte van de grote stoomvaartlijnen zoveel mogelijk rekening zal worden met de belangen van het particulier bedrijf, tevens met ontzien van de opgelegde kostbare mailboten. De vrijheid van de rederijen wordt derhalve niet weinig aan banden gelegd en deze zien’s lands belang gedwongen een deel van de voordelen voorbij te laten gaan, die in de onbeperkte, vrije vaart zouden kunnen worden bedongen. Het is echter zeer de vraag of deze schepenvorderingswet aan redelijke eisen van billijkheid voldoet en in de praktijk uitvoerbaar zal zijn. Tegen geen oorlogswet is zo groot, zo ernstig verzet getoond, ook uit kringen die gaarne in het algemeen belang offers willen brengen. Feitelijk staan de Nederlandse rederijen tussen drie vuren. Ten eerste eist de Nederlandse regering een voldoende garantie, dat de Nederlandse schepen varen van en naar Nederland; ten tweede eist Duitsland voor de levering van staal, machinedelen, enz., benodigd voor de aanbouw van Nederlandse schepen, voldoende waarborgen, dat te bouwen stoomschip niet in de vaart zal worden gebracht ten behoeve van de handel met Engeland; ten derde stelde Engeland voor de levering van materialen, benodigd voor de aanbouw van Nederlandse schepen, de conditie dat minstens 30 pct. van de in- en uitgaande laadruimte gedurende de oorlog ter beschikking van Engeland of een van de hiermee geallieerde landen wordt gesteld. (Wordt vervolgd).

Datum: 08 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten gearriveerde, vertrokken schepen

’s-Gravenhage, 7 januari. De Nederlandse zeesleepboot ZEELAND, van Queenstown naar Aarhus met de met graan geladen masteloze Zweedse bark HJERINES op sleeptouw, arriveerde — volgens het Bureau Wijsmuller — gisteren ter plaatse van bestemming.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Mijnen. Vlissingen, 7 januari. Op het strand tussen Westkapelle en Domburg heeft men 5 daar aangespoelde mijnen laten springen.
Uit de Westerschelde is een drijvende mijn te Hoofdplaat aangespoeld.
Texel, 6 januari. In de afgelopen week zijn hier aan de kust 30 mijnen aangespoeld, van welke 10 gedemonteerd konden worden. Twintig liet men er ontploffen.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

De Nederlandse Grote Scheepvaart in 1916. – Deel III.
Niettegenstaande al de verplichtingen tegenover de Nederlandse Regering en tegenover het buitenland, waaraan de rederijen zich dienden te onderwerpen, is het jaar 1916 voor het scheepvaartbedrijf waarschijnlijk niet minder winstgevend geweest dan 1915.
Tegenover deze belemmeringen, de verdere stijging van de steenkolenprijzen, kostbare assurantiepremies, extra gages, het oponthoud in overvoerde Engelse en Franse havens, stond de in de loop van het jaar verdere krachtige rijzing van de vrachtcijfers in verband met nog toegenomen gebrek aan scheepsruimte aan de internationale markt. Dientengevolge is de positie van de Nederlandse rederijen er sedert het vorige jaar over het algemeen nog sterker op geworden, hetgeen niet onduidelijk wordt uitgedrukt in de hogere koersnoteringen van de aandelen. Intussen dient wel in aanmerking te worden genomen, dat na de vredesvoorstellen van de centrale mogendheden op 12 december de noteringen algemeen terugliepen voor aandelen van sommige transport rederijen zeer belangrijk en in enkele gevallen tot zelfs ver beneden de primo januari noteringen. Door de merendeels pessimistische beschouwingen betreffende de vredeskansen had sedert weer enig herstel plaats. Ter vergelijking geven wij hier in alfabetische volgorde een overzicht van de dividenden, door onderstaande Nederlandse rederijen uitgekeerd over de beide vorige boekjaren: 1915 1914
Furness Scheepvaart en Agentuur Maatschappij …………. 5 5
Holland Amerika Lijn ……….……….. 50 7½
Idem ge. Eigendom ………………… 50 -
Holland-Gulf Stoomvaart Maatschappij ………………… 10 -
Hollandsche Stoomboot Maatschappij ………………… 27 13
Java-China-Japan Lijn ………………… 7 6
Koninklijke Hollandsche Lloyd ………………… 12 3
Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij ……… 15 6
Koninklijke Paketvaart Maatschappij ………………… 10 5
Koninklijke West-Indische Maildienst ………………… 12 5½
Maatschappij Houtvaart ………………...100 7½
Maatschappij Stoomschip Maashaven ………………… 50 20
Maatschappij Stoomschip Parkhaven …………………100 20
Maatschappij Stoomschip Veerhaven ………………… 50 20
Maatschappij Zeevaart ………………… 50 10
Nederlandsche Scheepvaart Unie ………………… 10½ 7,1
Rotterdamsche Lloyd ………………… 10 7½
Solleveld, Van der Meer & Van Hattum Stoomv. Mij. ………100 20
Stoomboot Maatschappij Hillegersberg …………………140 7½
Stoomvaart Maatschappij Friesland ………………… 6 6
Stoomvaart Maatschappij Leonora ………………… 40 50
Stoomvaart Maatschappij De Maas ………………… 75 13
Stoomvaart Maatschappij Nederland ………………… 10 6
Stoomvaart Maatschappij Nederlandsche Lloyd …………… 25 9
Stoomvaart Maatschappij Oceaan ………………… 18 5
Stoomvaart Maatschappij Oostzee ………………… 60 7½
Stoomvaart Maatschappij Triton ………………… 40 15
Stoomvaart Maatschappij Zeeland ………………… 0 10
Van Nievelt, Goudriaan & Co’s Stoomv. Mij. ………………..100 16
Vrachtvaart Maatschappij Bothnia ………………… 60 30
Wm.H. Müller & Co’s Alg. Scheepv. Mij. ………………… 20 8
Zuid Nederlandsche Stoomvaart Mij. ………………… 20 -
Minder dan de vrachtboten in vrije vaart konden de passagiersboten in dienst op Nederlands-Indië voordeel trekken van de gunstige toestand van de scheepvaart. Het vervoer van gouvernementspassagiers en aanvankelijk ook van goederen had nog plaats volgens contracten, aangegaan vóór het uitbreken van de oorlog. Echter verhoogden de Stv. Mij. Nederland en de Rotterd. Lloyd de vrachten met boten, die na 1 mei vertrokken, met 20 procent. Gedurende het afgelopen jaar, vooral in het eerste halfjaar, was het goederenvervoer naar en van Nederlands-Indië aan niet weinige belemmeringen onderworpen. Minder beschikbare scheepsruimte voor Indië, langere reisduren zowel via het Suezkanaal als om de Kaap, de tijdelijke oplegging in april van boten in Nederland, ondervonden averijen en verliezen aan de vloten en niet te vergeten de allengs strenger geworden eisen van de N.O.T. Sedert 17 november gaan de mail- en passagiersschepen naar en van Nederlands-Indië weer door het Suezkanaal. De vaart om de Kaap duurde te lang om met het beperkt aantal beschikbare boten de vele passagiers te vervoeren. Mede gaven hiertoe aanleiding de beperkte voorraden bunkerkolen in de Afrikaanse havens en de verbeterde gelegenheid tot het innemen van kolen te Port Said en te Suez. Door Nederlands-Indische exporteurs werd druk gebruik gemaakt van de gelegenheid, geboden door het Zweeds-Noors-Deense Stoomvaart-Concern, om naar Scandinavische havens te verschepen. Te New York werd door samenwerking de Stoomvaart Maatschappij Nederland, Rotterdamsche Lloyd, Stoomvaart Maatschappij Oceaan en Holland Amerika Lijn in april een “permanent office" gevestigd voor de levering van verschillende goederen van Nederlands-Indië voor industriële doeleinden; voorts voor het plaatsen van orders in de Ver. Staten voor de levering van spoorwegmateriaal, elektrische machines, telegraafdraden, enz. enz., alles merendeels goederen die vóór de oorlog door Duitsland werden geleverd. Het vervoer heeft zoveel mogelijk plaats in een veertiendaagse dienst, beurtelings door een stoomschip van een van de bovengenoemde rederijen. Ter bevordering van het verkeer van Nederlands-Indië met Zuid-Afrika werd bij wijze van proef in elk van Java via de Kaap naar New York bestemd stoomschip 300 ton ruimte beschikbaar gehouden voor lading naar Lorenzo Marquez, Durban en/of Kaapstad, benevens vrije passage van Java naar Zuid-Afrika en terug voor een vertegenwoordiger van de Indische handel. Volgens aankondiging in december zal voortaan de route via het Panamakanaal worden gevolgd. De Java-China-Japan Lijn ondervond de invloed van de grote verandering, die de Europese oorlog had op de buitenlandse handel van Japan. De uitvoer van Japan naar Nederlands- en Brits-Indië bedroeg door de grote opleving van de industrie aldaar in de eerste helft van 1916 meer dan het dubbele van die in eenzelfde periode van voor de oorlog, terwijl daarentegen de invoer met ongeveer 30% verminderde. Het spreekt vanzelf dat in een jaar als 1916 de algemene vrachtenmarkt aan herhaaldelijke wisselingen is onderworpen geweest. Na de buitengewone stijging van de vrachtkoersen in de loop van 1915 begon men te wijzen op het gevaar van de te hoge vrachten, die ernstige economische gevolgen deden verwachten. De ruimte voor oorlogsdoeleinden uit de markt gehouden was groot. Nog ernstiger werd de invloed van de onderzeeërs geacht, waardoor wekelijks een aanzienlijke scheepsruimte verloren ging. Verdere stijging werd veroorzaakt door de grotere onkosten van de rederijen, terwijl de hoge verzekeringspremies tal van reders bewoog om zelf het risico te lopen en dit te dekken door de hogere vracht. In de loop van februari en maart werd de stemming aan de internationale vrachtenmarkt wel iets kalmer ten gevolge van de beslaglegging door de Engelse regering op een deel van de handelsvloot, waartoe, zoals boven gemeld, ook de Nederlandse Regering overging. Maar niettegenstaande de pogingen, van officiële zijden aangewend tot verlaging, had de stijging verdere voortgang. Als voorbeeld dient dat eind april van Noord-Amerika naar Frankrijk de gross vracht meermalen opwoog tegen de oorspronkelijke kosten van boten, vijf à zes jaren geleden gebouwd, deze soms zelfs nog overtrof. In het verdere verloop van het jaar waren vrachtnoteringen aan de verschillende wereldmarkten natuurlijk op- en neergaande, al naar de tijdelijk grotere of kleinere vraag naar ruimte voor verzending van oogstvoortbrengselen en industrieartikelen, maar over het algemeen was het aanbod van scheepsruimte tegenover de vraag steeds zo gering, dat de vrachtstemming aan alle wereldmarkten haast bij voortduring vast was. Dat de reders zich sterk gevoelen bleek wel uit een bericht uit Kopenhagen van medio december, volgens hetwelk in een conferentie van de Scandinavische Amerika-lijnen besloten was de vrachttarieven naar en van Amerika nog met 75% te verhogen. Intussen werd de stemming in de laatste helft van december aanmerkelijk kalmer ten gevolge van het besluit van de Engelse regering om de gehele nationale koopvaardijvloot onder haar controle te plaatsen en in het belang van de natie derhalve te laten varen tot vastgestelde maar niet meer dan billijke vrachtprijzen.
Houtvrachten van de Oostzee stegen evenals die in de Atlantische vaart. Waren reeds in 1915 de vrachten aanmerkelijk gestegen, in 1916 zijn deze nog verdubbeld, in sommige gevallen zelfs verdriedubbeld. Bevrachters, die zich in 1915 reeds in een zeer moeilijke positie waanden geplaatst door prijzen van NLG 40—50 per Std. van Sundsvall en Hernösand, moesten in 1916 al spoedig tot NLG 60 bieden. In de loop van het jaar waren de vrachtcijfers verder opgaande tot NLG 85 à 100, tot ten slotte zelfs NLG 150 per Std. voor gezaagd hout moest worden betaald om ladingen afgehaald te krijgen. Voor het transport van ladingen balken van de hogere Botnische Golf, zoals van Lulea en Neder-Calix, moest zelfs NLG 160 à 180 per tult zijn bedongen. Daar voor verschepingen van de Witte Zee speciale vergunning vereist werd, zijn van daar slechts enkele ladingen gezaagd hout en dwarsleggers geïmporteerd. Voor deze ladingen werden dan ook speciaal hoge vrachtprijzen betaald. De houtaanvoer per zeilschip heeft zich in 1916 sterk uitgebreid. Hoewel dit vervoer kon plaats hebben tot iets lagere vrachten, brachten in talrijke gevallen te lange reizen vele bezwaren mee. De resultaten van het Zee-assurantiebedrijf over het afgelopen jaar kunnen in het algemeen niet met zekerheid worden geschat, wegens de zeer verschillende voorvallen waarbij de vele maatschappijen waren betrokken. Dit bedrijf was onderworpen aan wisselvalligheden, perioden van voorspoed, maar ook van elkaar snel opvolgende zwaar treffende rampen. Gedachtig aan het “prijs de dag niet voor de avond" zal wel geen enkele maatschappij zich gelukkig kunnen rekenen voor de afloop van de oorlog. Eerst dan zullen feitelijk de balansen kunnen worden opgemaakt. De molesttarieven voor casco- en goederenverzekeringen waren in de loop van het jaar natuurlijk aan herhaaldelijke schommelingen onderworpen. Terwijl in 1915, behoudens in bijzondere gevallen, de premies het cijfer van 20 pct. niet te boven gingen, stegen deze in de aanvang van 1916 alras in verband met de gevolgen van de tegenwoordigheid van de Duitse MÖWE in de Noord-Atlantische Oceaan. Zwaar werden zakenkringen in de maand maart getroffen door de ondergang van het stoomschip TUBANTIA. Deze en meer andere rampen waren oorzaak, dat de premies snel stegen en in april van de Ver. Staten naar de Westkust van Groot Brittannië reeds 50 Sh. pct. en 60 sh. pct. naar Londen moest worden betaald. In de route Engeland — Zuid-Afrika of de Plata-Rivier werd zowel voor uit- als thuisreizen 60—70 Sh. pct. genoteerd en voor schepen door de Middellandse Zee 5 pct. Verlaging van tarieven trad weer in na 4 mei, toen, zo gemeld, Duitsland onder pressie van Amerika afstand deed van de “rücksichtslosen” duikbotenoorlog. In verband met de ingetreden mindere activiteit van de onderzeeërs hadden Lloyd's assuradeurs medio mei de molestpremies reeds 10—25 pct. verlaagd. Tegen juli gold 20 Sh. pct. voor de meeste reizen, behalve voor Middellandse Zee risico’s, welke van 60 tot 80 Sh. pct. werden genoteerd. De vele verliezen van kostbare schepen in de Middellandse Zee, en de veelvuldiger aanvallen op schepen in september, oktober en november door weer scherper geworden duikbotenpolitiek, waaronder niet moet worden vergeten het tot zinken brengen op 7 oktober van de BLOMMERSDIJK en enige andere stoomschepen aan de kust van Massachusetts, gaven aanleiding dat tegen medio december voor reizen Ver. Staten—Engeland 5 pct., voor die van de Ver. Staten / Middellandse Zee 10 pct. zowel voor uit- als thuisreizen werd betaald. Naar meegedeeld werd, kon bij Lloyd's zelfs geen assurantie meer worden afgesloten voor schepen, met contrabande bevracht. De hoogste premies werden gevraagd voor schepen, bevracht met levensmiddelen voor Engeland. In het verdere verloop van december kon de toestand iets verbeteren. Bijzonder groot was in de laatste drie maanden van het jaar het aantal tot zinken gebrachte schepen onder neutrale vlag; van eind november tot medio december zelfs 10% meer dan dat van alle geallieerden tezamen. (opm: enigszins bekort) (slot volgt).

Datum: 09 januari 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

De Nederlandse Grote Scheepvaart in 1916. – Deel IV.
De Nederlandse scheepsbouwwerven waren in het afgelopen jaar, evenals die in de overige neutrale landen, overvloedig van orders voorzien. Verscheidene werven werden zelfs uitgebreid, terwijl andere die in normale tijden zich uitsluitend toelegden op de aanbouw van binnenschepen en Rijnvaarders, bij het uitblijven van orders hiervoor zeeschepen begonnen te bouwen. Geheel afhankelijk als de Nederlandse bouwers echter zijn van het buitenland ter bekoming van het nodige materiaal, geraakten zij door de lange duur van de oorlog, die de economische omstandigheden zowel in Engeland als in Duitsland steeds bezwaarlijker deden worden, eveneens in moeilijke omstandigheden. Een groot deel van het hier voor de scheepsbouw benodigde ijzer en profielstaal werd ten allen tijde uit Duitsland betrokken, terwijl andere benodigdheden, die vóór de oorlog merendeels uit Engeland werden aangevoerd, aldaar eveneens steeds schaarser voor het buitenland beschikbaar werden. Wat Duitsland betreft, van daar kwamen geen onduidelijke wenken, dat tegenover de steeds strenger wordende uitvoerverboden van voedingsmiddelen, van Nederland naar Duitsland de Duitse regering daartegenover represailles zou nemen door de uitvoer van ijzer en staal te verbieden. Aangegane contracten werden niet of slechts gedeeltelijk uitgevoerd. Bovendien werd in de loop van het jaar van Duitse zijde nog bepaald, dat in Nederland aan Noorse schepen geen herstellingen meer mochten worden uitgevoerd met uit Duitsland afkomstig staal. Intussen is de toestand van de industrie in Duitsland langzamerhand zo moeilijk geworden door het toenemend gebrek aan arbeidskrachten en de reusachtige eigen behoefte aan staal, dat er van uitvoer toch nauwelijks meer sprake kan zijn. De gevolgen zijn dan ook geweest, dat de Nederlandse scheepsbouwindustrie zich niet ten volle kan ontplooien, sommige werven zelfs reeds genoodzaakt waren een deel van haar personeel te ontslaan. Aan verschillende werven vordert ook de voltooiing van de reeds te water gelaten schepen langzaam. Wat betreft de leveranties van scheepsonderdelen van Engelse zijde, deze werden slechtst in zoverre veroorloofd, indien de betreffende rederijen reeds voldeden of zouden voldoen aan bepaalde door de Engelse regering gestelde voorwaarden. Zo geraakten de Nederlandse scheepsbouwers in een moeilijke positie, juist door hun afhankelijkheid van die landen, die met elkaar in oorlog zijn. Wat betreft de scheepsbouw hier te lande voor vreemde rekening kwamen in de loop van het jaar klachten in, dat contracten, die hadden kunnen worden gemaakt met buitenlandse reders, naar Noord-Amerika, Zweden en Denemarken waren gegaan, wegens de moeilijkheid om de schepen van hier uitgevoerd te krijgen of wel bezwarende bepalingen, van regeringswege daaraan verbonden. Nader werd echter gemeld, dat de schepenuitvoerwet daaraan geen hinderpalen in de weg legt, mits reeds vóór het sluiten van zulk een bouwcontract de scheepsbouwer zich van een uitvoervergunning voorziet. Van in aanbouw geven voor Nederlandse rekening tevens in Engeland, zoals in normale tijden geregeld plaats had, kan tegenwoordig, nu de Engelse werven het eigen werk niet eens af kunnen, geen sprake zijn. Betreffende reeds vroeger in Engeland voor neutrale rekening gedane bestellingen, werd in november van Engelse officiële zijde bovendien verklaard, dat alle schepen, die in Engeland gereed komen voor neutrale reders. of verkocht zullen worden voor Engelse rekening of gecharterd zullen worden voor de loop van de oorlog en nog enige maanden daarna tot ongeveer de helft van de vrachtcijfers, geldende in de open markt. Wij laten hier volgen een overzicht van de in 1916 nieuw opgerichte en de opgeheven rederijen, alsmede van de wijzigingen, die in diverse rederijen plaats hadden. Nieuw werden opgericht de volgende rederijen: Bureau Wijsmuller, te 's-Gravenhage, met het uit West-Indië aangekochte s.s. CURAÇAO (728 t.)*), benevens drie s.s., elk van 1.000 ton en één van 400 ton, alle in aanbouw gegeven; J. Constant Kievits & Co., te Dordrecht, met het te water gelaten s.s. FROLAND (1.300 brt.) en de s.s. FILSTAD (1.300 t.) en KANNIK (2.200 t.) in aanbouw; A. Jordens Jr., te Rotterdam, met het nieuw gebouwde s.s. OOSTVOORNE (650 t.), sedert opgebracht naar Emden; Nationale Stoomvaart Maatschappij, te Rotterdam, dir. Soetermeer, Fekkes & Co., te Rotterdam, met het nieuwgebouwde s.s. HEENVLIET (492 t.) en de van de firma A. Hammerstein, aldaar, aangekochte motorboot SIRRA (217 t.). In aanbouw werd gegeven het s.s. ZORGVLIET (500 t.); Nederlandsche Stoomvaart Maatschappij ‘Bestevaer’. directie F.W.A. Korff, F.A. Sorel en H.A.M. van Veen, te Amsterdam, met het s.s. INDUSTRIA (550 t.) en de motorschoener DE DOLLART (400 t.) in aanbouw; Stoomvaart Mij. Noordzee, dir. A. Donker en J.C. Scheuer, te Amsterdam, met het nieuw gebouwde s.s. BOEKELO (835 t.) en het nieuw gebouwde, aangekochte s.s. HENGELO (ex. NOORDZEE) (725 t.); Frans Swarttouw, te Rotterdam, met een s.s. van 3.200 ton in aanbouw. Opgehouden te bestaan hebben, de rederijen:
Hollandsche Scheepvaart Maatschappij te Amsterdam, door overdracht van activa en passiva aan de Stoomvaart Maatschappij Friesland; Vrachtvaart Maatschappij Edam, door verkoop van haar s.s. EDAM (2.381 t.), MONNIKENDAM (1.984 t.) en VOLENDAM (2.035 t.) naar Noorwegen.
Van de veranderingen, die in diverse Nederlandsche rederijen plaats hadden, brengen wij in alfabetische volgorde de volgends in herinnering:
De American Petroleum Company, te Rotterdam, verloor het te Newport News nieuw gebouwde s.s. ANTWERPEN, (plm. 4.000 ton), dat op zijn eerste reis van New York in het Engels Kanaal werd getorpedeerd, en het s.s. LA FLANDRE, (2.047 ton), dat op een mijn liep en zonk;
De N.V. W. van Driel’s Stoomboot- en Transportonderneming te Rotterdam, kreeg het nieuwgebouwde s.s. ZUIDERZEE (735 ton) in de vaart. Het eveneens nieuw gebouwde s.s. NOORDZEE (725 ton) werd naar Amsterdam verkocht. Aan diverse werven zijn nog in aanbouw de s.s. ANTON VAN DRIEL (2.520 ton), GOUWZEE (750 ton), OOSTZEE (1.360 ton), WITTE ZEE (750 ton) en ZWARTE ZEE (750 ton);
De firma Erhardt & Dekkers te Rotterdam, verkocht het nieuw gebouwde s.s. NAALDWIJK (1.284 ton) aan de firma Ph. van Ommeren, aldaar.
De firma P.A. van Es & Co. te Rotterdam, kreeg het nieuw gebouwde s.s. ELVE (958 ton) in de vaart. Het s.s. AMSTEL (1.200 ton) werd te water gelaten. Uit Vlaardingen werd aangekocht de stoomlogger NEPTUNUS (89 ton), die na verbouwing als vrachtschip in de vaart zou worden gebracht;
De N.V. Furness Scheeps- en Agentuur- Maatschappij te Rotterdam, verloor het s.s. TENBERGEN (3.826 ton) door stranding. Drie s.s., elk van ca. 4.000 ton, zijn in aanbouw;
De firma N. Haas & Co. te Rotterdam, kwam door aankoop uit Griekenland in het bezit van het s.s. MACEDONIA (4.000 ton). Voorts werd aangekocht van de Scheepvaart Mij. Groningen het s.s. OLDAMBT (470 t.), dat aan het einde van het jaar naar Zeebrugge werd opgebracht. In aanbouw werden gegeven twee s.s. van resp. 2.960 en 2.450 ton.
De rederij A. Hammerstein te Rotterdam, verkocht de motorboot SIRRA (217 ton) aan de nieuwe rederij Soetermeer, Fekkes & Co., aldaar;
De Holland Amerika Lijn te Rotterdam, kwam door aankoop in het bezit van de s.s. BLÖTBERG (4.850 ton) en GRANGESBERG (6.749 ton), die werden verdoopt resp. in BLOMMERSDIJK en BEUKELSDIJK. De BLOMMERSDIJK werd in oktober jl. aan de kust van Massachusetts getorpedeerd. Het nieuw gebouwde s.s. IJSELDIJK (7.140 ton) kwam in de vaart. In aanbouw zijn het s.s. SCHIEDIJK (7.000 t.) en voorts nog in Engeland het s.s. STATENDAM (35.000 t.), benevens twee s.s., elk van 12.000 ton;
De Holland Gulf Stoomvaart Maatschappij te Rotterdam, kreeg de nieuwgebouwde s.s. LAURA (1.159 t.) en MARIA (2.053 ton), benevens de motorboot WILHELMINA (521 ton) in de vaart. In aanbouw is het s.s. THEODORA (1.250 ton);
De Hollandsche Stoomboot Maatschappij te Amsterdam, kwam in het bezit van het nieuw gebouwde s.s. NOORDSTROOM (738 t.). Het s.s. BERKELSTROOM (736 ton) werd getorpedeerd; het s.s. WAALSTROOM (1.441 ton) liep op een mijn. In aanbouw zijn de s.s. BERKELSTROOM (1.600 ton), DRECHTSTROOM (1.800 ton), GOUWESTROOM (730 ton), LINGESTROOM (1.640 ton), TEXELSTROOM (1.600 ton) en ZAANSTROOM (1.600 ton);
De Hudig & Pieters Algemeene Scheepvaart Maatschappij te Rotterdam, kreeg het nieuw gebouwde s.s. OTIS TETRAX (996 ton) in de vaart. Het s.s. OTIS TARDA (759 ton) is op een mijn gelopen en gezonken;
Voor de Java-China-Japan Lijn te Amsterdam, is het s.s. TJISALAK (5.800 ton) te water gelaten, terwijl het s.s. TJILEBOET (5.300 ton) in aanbouw is;
De Koninklijke Hollandsche Lloyd te Amsterdam, verloor het s.s. TUBANTIA, dat in de Noordzee werd getorpedeerd;
De Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij te Amsterdam, kreeg de nieuw gebouwde s.s. HEBE (1.140 ton) en MEDEA (1.311 ton) in de vaart. Het s.s. THALIA (1.310 ton) kwam gereed. Zij verloor de s.s. APOLLO (799 ton) en FORTUNA (1.254 ton), die beide op een mijn liepen en zonken en het s.s. THEMIS (897 ton), dat vermist wordt. Het s.s. NIOBE (654 ton) werd in september jl. op reis van Rotterdam naar Bordeaux naar Zeebrugge opgebracht. Het s.s. SIRIUS (3.368 ton) werd naar Tonsberg verkocht. In aanbouw zijn of werden gegeven de s.s. ALKMAAR (6.300 ton), ALMELO (6.300 ton), AMAZONE (1.140 ton), ARIADNE (1.250 ton), BERENICE (1.200 ton), CERES (2.500 ton), FLORA (1.300 ton), GANYMEDES (2.500 ton), HERMES (2.500 ton), IRENE (1.200 ton), MEROPE (1.250 ton), ORESTES (2.500 ton), RHEA (1.300 ton) en ULYSSES (2.500 ton). De rederij opende onder de naam Holland Zuid-Pacific Lijn een nieuwe dienst op Chili via het Panama kanaal.
De Koninklijke Paketvaart Maatschappij te Amsterdam, kreeg het nieuw gebouwde s.s. OMBILIN (5.658 ton) in de vaart;
De Koninklijke West-Indische Maildienst te Amsterdam, verkocht de s.s. COLOMBIA (5.644 ton), ECUADOR (5.688 ton) en VENEZUELA (5.640 ton) aan de Grace Steamship Comp. te New York. Het s.s. LODEWIJK VAN NASSAU (3.350 ton) is op een mijn gelopen en gezonken. In aanbouw zijn de mailboten PRINS MAURITS, PRINS WILLEM III en PRINS WILLEM V (elk ca. 4.200 ton).
A.C. Lensen’s Stoomvaart Maatschappij te Rotterdam, verloor het s.s. HELENA (1.770 ton), dat op een mijn liep en zonk.
De Maatschappij Houtvaart, te Rotterdam, verloor het s.s. MAAS (1.234 ton), dat op een mijn liep en zonk. Het nieuw gebouwde s.s. RIJN (1.964 ton) kwam in de vaart. In aanbouw is het s.s. De NOORD (1.300 ton);
De Maatschappij Vulcaan te Rotterdam, heeft 2 s.s. van 2.000 ton in aanbouw;
De Maatschappij Zeevaart te Rotterdam, kreeg het nieuw gebouwde s.s. CELAENO (3.550 ton) in de vaart. Zij verloor het s.s. LETO (3.224 ton), dat op een mijn liep en zonk. In aanbouw werden gegeven twee s.s. van resp. 6.250 en 7.000 ton d.w., oplevering 1918;
Voor de rederij J.J.A. van Meel te Rotterdam, werd het s.s. „Breda II" (275 ton) te water gelaten. In aanbouw werden gegeven twee dergelijke stoomschepen;
Wm.H. Müller & Co’s Algemeene Scheepvaart Maatschappij te Rotterdam, verloor het s.s. BATAVIER V (1.506 ton), dat op een mijn liep en zonk. De s.s. BATAVIER VI en
CALEDONIA (863 ton) werden naar Zeebrugge opgebracht. De s.s. GRANGESBERG werden, zoals gemeld, verkocht aan de Holland Amerika Lijn;
De Nederlandsch-Indische Tankstoomboot Maatschappij te 's-Gravenhage, kreeg de nieuw gebouwde motorboten HEBE (750 ton) en HESTIA (958 ton) in de vaart en gaf het s.s. IRIS (2.500 ton) in aanbouw;
Van de Nederlandsche Stoomboot Mij. te Rotterdam werd het s.s. BATAVIER II (1.328 ton) naar Zeebrugge opgebracht;
Voor de Nederlandsche Vrachtvaart Maatschappij te Rotterdam werd het nieuw gebouwde s.s. HERMINA (1.200 ton) te water gelaten;
Van Nievelt, Goudriaan & Co’s Stoomvaart Mij. te Rotterdam, heeft de s.s. MIRACH en SIRRAH, (elk ca. 3.700 ton) in aanbouw;
De Overzeesche Vrachtvaart Maatschappij te Rotterdam, gaf een s.s. van ca. 600 ton in aanbouw;
De firma PH. Van Ommeren te Rotterdam, kocht van Erhardt & Dekkers, aldaar, het nieuw gebouwde s.s. NAALDWIJK (1.284 ton), dat herdoopt werd in KIELDRECHT; de rederij J. van Rompu te Terneuzen, verkocht het motorschip ANGELINA (355ton) naar Noorwegen;
de Rotterdamsche Lloyd te Rotterdam, kreeg de nieuw gebouwde vrachtboot BUITENZORG (7.000 ton) en SITOEBONDO (7.057 ton) in de vaart. De vrachtboten KEDIRI (3.778 ton) en PALEMBANG (6.674 ton) werden getorpedeerd. Het s.s. BENGALEN (2.694 ton) werd naar Noorwegen verkocht. De mail- en passagiersboot PATRIA (10.000 ton) en de vrachtboot GAROET (7.000 ton) werden resp. in mei en oktober te water gelaten. In aanbouw werden nog gegeven de vrachtboten DJAMBI (7.000 ton) en TOSARI (7.500 ton);
de Rotterdam-Londen Stoomvaart Mij. te Rotterdam, heeft een s.s. van ca. 1.000 ton in aanbouw;
de Scheepvaart en Steenkolen Maatschappij te Rotterdam, kreeg de nieuw gebouwde HOOGLAND (1.280 ton), OOSTERLAND (1.292 ton), SCHIELAND (2.249 ton), SCHOKLAND (1.113 ton), ST. ANNALAND (2.248 ton), ST. JANSLAND (2.202 ton) en
ST. PHILIPSLAND (2.275 t.) in de vaart. Het s.s. DUIVELAND (1,297 ton) is op een mijn gelopen en gezonken, het s.s. ZEELAND (1.293 ton) werd getorpedeerd, het s.s. MIDSLAND (950 ton) werd naar Zeebrugge opgebracht. In september jl. opende deze rederij een dienst van Amsterdam op Newcastle;
De Scheepvaart Maatschappij Groningen te Rotterdam, verkocht het s.s. OLDAMBT aan de rederij N. Haas & Co. aldaar. De s.s. DRIE-AMBT, NIEUW-AMBT en VIER-AMBT (elk 470 ton) zijn voor haar in aanbouw;
Solleveld, Van der Meer & Van Hattum’s Stoomvaart Mij. te Rotterdam, verloor het s.s. MAASDIJK (3.556 ton), dat op een mijn liep en hoewel nog op strand gezet, toch verloren ging. In aanbouw werden gegeven de s.s. KINDERDIJK (3.000 ton), ELLEWOUTSDIJK (6.200 ton) en nog twee dergelijke stoomschepen;
de firma Spliethoff, Haas & Co. te Amsterdam, heeft een s.s. van 4.000 ton, benevens 5 kleinere stoomschepen, met totaal 2.600 ton en 2 motorschoeners, met 500 ton d.w. in aanbouw;
voor Jan van Steen’s Rijnreederij te Rotterdam, werd het nieuw gebouwde s.s. JAN VAN STEEN (1.300 ton) te water gelaten. Drie s.s. elk van 1.000 ton en een motorschoener van 400 ton zijn nog in aanbouw;
de Stoomvaart Maatschappij ‘Johanna’ te Rotterdam, gaf het s.s. JOHANNA (2.000 ton) in aanbouw; de Stoomvaart Maatschappij ‘Leonora’ te Rotterdam, heeft een s.s, van ca. 1.150 ton in aanbouw;
de Stoomvaart Maatschappij ‘De Maas’ te Rotterdam, kreeg het s.s. PENDRECHT (1.500 ton) in de vaart en heeft de s.s. DORDRECHT (2.000 t.) en LOOSDRECHT (1.300 ton) in aanbouw:
de Stoomvaart Maatschappij Nederland te Amsterdam, kreeg de nieuw gebouwde vrachtboten BINTANG (6.600 ton) en BORNEO (6.600 ton) in de vaart. Het s.s. FLORES (3.610 ton) werd naar Noorwegen verkocht, in aanbouw zijn de mail- en passagiersboot JOHAN DE WIT (9.900 ton), de vrachtboten BALI (6.700 ton) en BENGKALIS (6.600 ton) en nog een vrachtboot van ca. 6.600 ton;
de Stoomvaart Maatschappij Oostzee te Amsterdam, kreeg het nieuw gebouwde s.s. LEERSUM (3.682 ton) in de vaart. In aanbouw is het s.s. BUSSUM (3.400 ton);
de Stoomvaart Maatschappij Triton te Rotterdam, kreeg het nieuw gebouwde s.s. AMELAND (3.511 ton) in de vaart. In aanbouw zijn de s.s. MARKEN (4.100 ton) en WALCHEREN (3.700 ton);
de Stoomvaart Maatschappij Zeeland te Vlissingen, verloor de s.s. PRINSES JULIANA (3.051 ton), MECKLENBURG (2.885 ton) en KONINGIN WILHELMINA (1.943. ton), die achtereenvolgens alle op een mijn liepen en zonken. Het s.s. DUITSCHLAND werd verdoopt in ZEELAND. Een s.s., type „Prinses Juliana", werd in aanbouw gegeven;
de firma Gebr. van Uden te Rotterdam, bracht de nieuw gebouwde s.s. ALBLASSERDAM (1.230 ton), JOBSHAVEN (3.560 ton), WAALHAVEN (3.550 ton) en IJSELHAVEN (3.551 ton) in de vaart. Het s.s. HILLEGOM (2.150 ton) kwam gereed. De voor deze rederij bestemde s.s. GRONINGEN (1.000 ton) en SASSENHEIM (2.150 ton) werden te water gelaten. In aanbouw zijn voorts of werden gegeven de s.s. DELFSHAVEN (3.550 ton), DELFZIJL (1.250 ton), KAPELLE (1.375 ton), FEYENOORD (850 ton), KEILEHAVEN (3.050 ton), KRALINGEN (2.150 ton), LEEUWARDEN (1.000 ton), SCHOONHOVEN (900 ton), WASSENAAR (2.150 ton), IJSELMONDE (1.375 ton); van de firma Vermeer & v.d. Arend te Rotterdam, werd de motorboot ZEEAREND (462 ton) getorpedeerd. De motorboot ZEEMEEUW (399 ton) werd naar Zeebrugge opgebracht.
Toegevoegd werden in 1916 aan de vloot 41 stoomschepen en 1 motorboot met een inhoud van 102.250 bruto en 60.494 netto ton, waarvan:
A. door aanbouw 39 stoomschepen en 1 motorboot met een inhoud van 97.522 bruto en 57.760 netto ton; en wel voor:
Amsterdam - 10 stoomschepen met 28.599 brt en 16.855 nrt.
Rotterdam - 27 stoomschepen en 1 motorboot met 67.215 brt en 40.167 nrt.
's-Gravenhage - 2 stoomschepen met 1.708 brt en 738 nrt.
B. door aankoop uit het buitenland met 2 stoomschepen metende 4.728 bruto en 2.734 netto ton; en wel voor Rotterdam, 1 s.s. met 4.000 br. 2.500 n.t.; 's-Gravenhage 1 s.s. met 728 bruto en 234 n.t.
Daar tegenover verminderde de vloot met 35 stoomschepen en 1 motorboot metende 103.923 bruto en 63.881 netto ton; en wel:
A. door verkoop naar het buitenland met 10 stoomschepen, metende 33.380 bruto en 21.974 netto ton; en wel voor: Amsterdam 8 s.s. met 30.351 bruto en 20.081 n.t. Rotterdam 1 s.s. met 2.694 bruto en 1.665 n.t. Terneuzen 1 s.s. met 335 bruto en 228 n.t.
B. door verlies met 25 stoomschepen en 1 motorboot, metende 70.543 bruto en 41.907 netto ton; en wel voor: Amsterdam 7 s.s. met 22.388 bruto en 13.656 nrt. Rotterdam 1 motorboot en 14 s.s. met 38.506 bruto en 24.049 nrt. Vlissingen 3 s.s. met 7.879 bruto en 3.083 nrt. Temeuzen 1 s.s. met 1.770 bruto en 1.119 nrt.
Zodat tenslotte de Nederlandse koopvaardijvloot vermeerderde met 6 stoomschepen, doch verminderde met 1.673 bruto en 3.387 netto reg. ton. Omtrent 7 stoomschepen, die in de loop van het jaar naar Zeebrugge werden opgebracht, moet door het Duitse Prijzenhof nog uitspraak worden gedaan. Van de 25 stoomschepen en 1 motorboot, die verloren gingen, zijn 16 op mijnen gelopen, 8 getorpedeerd, 1 gestrand en 1 vermist. Sedert het begin van de oorlog zijn ten gevolge van molest 40 Nederlandse stoomschepen met een inhoud van 106.390 bruto ton verloren gegaan.
De gehele Nederlandse koopvaardijvloot telde ultimo december 1916 465 stoomschepen (incl. motorboten) metende totaal 1.364.826 bruto en 877.722 netto reg. ton, waarvan thuis behoren te: brt. nrt.
Amsterdam 254 676.145 450.368
Rotterdam 180 626.220 393.534
's-Gravenhage 24 47.989 26.238
Vlissingen 4 8.075 3.548
Terneuzen 3 6.397 4.034
Ultimo december 1916 waren, voor zover bekend, voor de Nederlandse vloot in aanbouw en in aanbouw gegeven 111 stoomschepen en 3 motorboten met een inhoud van ca. 328.000 bruto ton, en wel voor:
Amsterdam 36 stoomschepen en 2 motorboten met. ca. 108.000 ton.
Rotterdam 66 stoomschepen en 1 motorboot met. ca. 206.000 ton.
's-Gravenhage 5 stoomschepen met. ca. 6.000 ton.
Dordrecht 3 stoomschepen met. ca. 5.000 ton.
Vlissingen 1 stoomschip met. ca. 3.000 ton.
Kunnen de Nederlandsche rederijen op een gunstig jaar terugzien, de scheepvaart op Nederland bleef nog aanmerkelijk ten achter tegenover het reeds zo ongunstige jaar 1915. De haven van Delfzijl alleen had een periode van drukke houtaanvoeren per Duitse stoomschepen van de Oostzee, totdat de Duitse regering een groot aantal van de in deze vaart gebezigde schepen opeiste voor het ertsvervoer van Zweedse naar Duitse havens en waardoor talrijke reeds afgesloten charters vervallen moesten worden verklaard. Hoe somber de toestand thans ook is, het blijft zaak zich ook hier te lande met kracht voor te bereiden op de economische worsteling, die zonder twijfel zal aanbreken nadat de vrede zal zijn hersteld. Nederland als grote koloniale mogendheid en als doorvoerland tussen machtige staten met de meest uitgebreide handelsbelangen, zal zich aan die internationale strijd niet kunnen onttrekken. Voor de haven van Amsterdam is van grote betekenis het in de zitting van de Tweede Kamer van 8 december aangenomen wetsontwerp tot verbetering van het Noordzeekanaal en de bouw van een grote schutsluis c.a. te IJmuiden, de voorgenomen aanleg op ruime schaal van nieuwe havenwerken, alsmede de aanstaande verplaatsing van het bedrijf van de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij naar een terrein, waar geen belemmeringen zullen zijn voor de aanbouw van de grootste schepen. Door het op 13 december door de Tweede Kamer aangenomen wetsontwerp tot verbetering van de Rotterdamse Waterweg wordt voor dit vaarwater, evenals voor het Noordzeekanaal, binnen enige jaren de toegang voor de grootste schepen gewaarborgd.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Van de werf van de Rotterdamsche Droogdok Mij. is zaterdag jl. (opm: 6 januari) met goed gevolg te water gelaten het schroefstoomschip BALI, in aanbouw voor de Stoomvaart Mij. Nederland (zie Ochtendblad 24 dec.). De BALI, in hoofdzaak gelijk aan het in het vorige jaar voor genoemde Maatschappij gebouwde stoomschip BINTANG, heeft de volgende hoofdafmetingen: Lengte 420’, breedte 54’-6” en hol 36'. De triple-expansie machines, van dit onder speciaal toezicht en volgens de hoogste klasse van Bureau Veritas gebouwde stoomschip, hebben cilinders van 28" x 46" x 77" en een slag van 54'. De stoom wordt geleverd door 4 ketels. Het laadvermogen is 9.650 ton.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. Te IJmuiden is in de Visserijhaven aangekomen, teneinde voor de visserij te worden uitgerust, de voor rekening van de Mij. ‘Witte Ster’, aldaar op de Werf ‘De Hoop’ te Leiderdorp nieuw gebouwde stalen stoomdrifter, tevens trawler ATLANTIC (IJM-256).

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. De Stoomboot Mij. ‘Frigga' te Stockholm heeft, naar wij vernemen, bij de Zweedse regering een lening van 100.000 Kronen aangevraagd om daaruit een motorschip, dat op een Nederlandse werf in aanbouw is, te kunnen betalen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

ZEELAND en BERKELSTROOM.
Het Hamburgs Prijzenhof besliste, dat het tot zinken brengen op 1 april 1916 van de Hollandse stoomboot ZEELAND, met kolen bestemd voor Frankrijk, terecht is geschied.
Betreffende het tot zinken brengen van de BERKELSTROOM op 24 april 1915 zal 15 januari a.s. uitspraak worden gedaan.

Raad voor de Scheepvaart. De Raad stelde gisteren een onderzoek in naar het stranden op de kust van Jutland op 13 oktober van het tjalkschip Christina van J. Top en K. Deen te Groningen.
Gehoord werd de gezagvoerder A. Bloemker. Deze deelde mee, dat hij, na te voren een aanvaring te hebben gehad die echter geen schade veroorzaakte, de 6e oktober de Noordzee opvoer met Groningen als bestemming. Het begon toen uit het zuidoosten te stormen. Later werd de wind west en werd het schip naar de kust van Jutland gedreven. Gedurende 7 dagen kwam men niets vooruit. Toen de storm uit het westen begon op te steken, was het schip niet meer te houden. De zeilen sloegen weg en een reserve grootzeil was niet aanwezig. De deklast werd gekapt, maar dat hielp niet. Het bakboord anker werd uitgeworpen doch hield niet. De stuurboord ketting welke niet in een kettingkast lag - was in het ongerede geraakt. Zo dreef het schip onhoudbaar op de kust aan en raakte in de morgen van 13 oktober de grond. Met behulp van een schietlijn werd vanaf het strand verbinding met het schip gekregen en daardoor konden de opvarenden de wal bereiken. Het schip is tot dusver nog niet afgebracht. De stuurman, die mede werd gehoord, legde een in hoofdzaak overeenstemmende verklaring af.
Een van de reders van het gestrande schip, de heer Jan Top, beklaagde zich tenslotte dat hij verschillende documenten niet van de schipper had ontvangen, o.a. ook niet een afrekening. Wat er aan het volk betaald is bij afmonstering weet hij nu niet. Noch de consul die uitbetaald heeft, noch de bergingsmaatschappij te Kopenhagen, die de lading verkocht, en die het weer aan de consul terug heeft gegeven, stuurde tot dusver enige afrekening. Schipper Bloemker, hierover nader gehoord, verklaarde dat hij de desbetreffende consulaire bepalingen niet kent. Ook hij weet dus niets af van het bedrag van de uitbetaling. Uitspraak volgt later.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Een Engelse en een Duitse onderzeeboot gekocht.
In een nota van wijziging op de .Marine-begroting voor 1917, doet Minister Rambonnet de mededeling, dat hij van Engeland en van Duitsland. de onderzeeboten heeft aangekocht, die hier te lande geïnterneerd zijn.
Zoals men weet, hebben de Staten-Generaal tot de aanbouw van enige duikboten besloten. De bouw daarvan wordt echter door de buitengewone tijdsomstandigheden zeer vertraagd. Daarom heeft de Regering, van oordeel dat onze onderzeevloot zo spoedig mogelijk versterking behoeft, onderhandelingen aangeknoopt met de Engelse en met de Duitse regering, ten einde zo mogelijk de beide geïnterneerde onderzeeboten over te nemen. Deze poging slaagde. De beide regeringen bleken tot de verkoop bereid, zodat eerlang daartoe zal kunnen worden overgegaan. De Engelse duikboot heeft een waterverplaatsing van 355 ton aan de oppervlakte, van 434 ton onder water en voert 4 lanceerinrichtingen. Zij werd tijdens de oorlog te Montreal voltooid. De Duitse boot, een mijnenlegger, is zo goed als nieuw en heeft een verplaatsing van 160 ton aan de oppervlakte en van 180 ton onder water. De kosten van aankoop kan de Minister nog niet met zekerheid opgeven.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten gearriveerde, vertrokken schepen

Rotterdam, 9 januari. Hr.Ms. pantserdekschip HOLLAND, van Nieuwediep naar West-Indië, arriveerde 6 januari te Willemstad (Curaçao).

IJmuiden, 9 januari. De koftjalk BALTIC heeft thans in Amsterdam gerepareerd en ligt hier nu zeilklaar om opnieuw naar Lowestoft te vertrekken. (opm: zie ook RN 181116)

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Tabak per zeilschip. Reuter seint uit Batavia, dat ten gevolge van het gebrek aan stoomschepen, de volgende week het zeilschip ALBERTINE BEATRICE (een stalen bark, groot 1.379 ton bruto), kapt. Meuleman, met een lading tabak naar Holland zal vertrekken.
Het N.I.P.A. seint ons nog uit Batavia dat een tweede zeilschip, de JOHN DAVIE in maart zal vertrekken.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De beschieting van de LEDA.
Het stoomschip LEDA van de Kon. Ned. Stoomboot Maatschappij, dat 12 november l.l. in de Golf van Biscaye door een onderzeeër is beschoten, heeft aan het terrein van Thomson’s Havenbedrijf haar lading gelost en is daarop naar Amsterdam vertrokken. Omtrent de ontmoeting tussen het schip en de duikboot vernam de correspondent van de Telegraaf het volgende: Het was ongeveer kwart voor tien uur, toen men van de LEDA heel in de verte, naar men meende, een twee-mast zeilscheepje waarnam. Juist ging de tweede stuurman een sterkere verrekijker halen, toen een schot weerklonk en op hetzelfde ogenblik een granaat de brug doorboorde en tot ontploffing kwam. De scherven vlogen over de manschappen heen, die op de brug stonden en sloegen links en rechts door machinekamer, kaartenhuis en in de bunkers, en richtten daar een ware verwoesting aan. Had de tweede stuurman even getalmd, dan was hij zeker gedood, daar de granaat op de plaats insloeg waar hij zojuist gestaan had. Ogenblikkelijk stopte de LEDA. Dit nam niet weg, dat nog een tweede schot viel, dat vlak voor de boeg in het water sloeg. Het ogenschijnlijke zeilscheepje bleek naderbij komend een onderzeeër te zijn. De nationaliteit kon moeilijk worden vastgesteld, daar het geen uiterlijke kentekenen of merktekens had en de bemanning van de onderzeeër verschillende tekens op hun petten droegen. De kapitein van de onderzeeër beval een boot uit te zetten en kwam daarna met 13 Denen, die van een getorpedeerde Deense boot afkomstig waren, naar de LEDA. De kapitein van de LEDA protesteerde tegen de schending van zijn schip, waarvoor geen enkele reden bestond. De kapitein van de onderzeeër verontschuldigde zich, zei, dat het een vergissing was en dat het schot alleen als waarschuwing zou bedoeld zijn om te stoppen. Het doel alleen was de 13 man van de Deense equipage over te nemen, die aan boord van de onderzeeër waren. Toen deze op de LEDA waren overgegaan, werd de kapitein van de onderzeeër terug gebracht en de LEDA voer verder naar Vigo, waar het de 13 Denen aan land zette.

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Hamburg, 11 januari. De motorschoener ANNETTE, van de reder M.J. van der Eb te Rotterdam, van Stockholm naar Nederland bestemd met hout, is ten westen het eiland Egholm gestrand. Assistentie wordt verleend. (opm: zie ook NRC 110117)

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De IMPORT. Aan het station D.P. zijn vanmiddag het in België gebleven deel van de bemanning en kapitein van de IMPORT met de trein uit Rozendaal aangekomen. Wij hadden een onderhoud met kapt. J. Swierts van de IMPORT, Een rustig eenvoudig man, die te midden van zijn mannen — veertien bijeen — nog allerlei raadgevingen ronddeelde voor het wegbrengen van hun met de trein aangevoerde bagage. Hoe hebben jullie het gehad in België?, vroegen wij de mannen. Koud, bitter koud, was hun eenstemmig antwoord. Ze hadden vannacht geslapen in een kazernegebouw te Antwerpen, kapitein, stuurman en machinist waren in een hotel ondergebracht, het hotel Namur, op een kermisbed, stromatras met deken, in een grote onverwarmde zaal. De Duitse matroos die hen begeleide had gezegd: Dat zulk een begeleiding niet te pas kwam! Zo koud was het. Maar over onbeleefdheid hadden zij volstrekt niet te klagen. Zij hadden van ochtend een kop koffie met twee droge broodjes gehad en waren toen op de trein naar Rozendaal gezet. In Essen had de Duitse grenswacht hen niet onvriendelijk behandeld, maar vier mannen moesten er zich toch uitkleden tot het hemd. Zij hadden te Rozendaal aan het station nog eens koffie met brood gehad. En nu gingen zij welgemoed huiswaarts. Kapitein Swierts, met zijn gelukkige echtgenote naast ons opwandelend, vertelde toen het volgende: Dinsdag om half twaalf ben ik benoorden het vuurschip Maas door een Duitse torpedoboot aangehouden. Er werd mij toegeroepen dat ik te volgen had. Twee andere torpedoboten kwamen toen nader en met de eerste voorop en de beide andere opzij, stoomden we op naar Zeebrugge. Voor de pier werd gestopt, woensdagmorgen 7 uur. Er kwam een loods met gewapenden aan boord en het commando werd mij ontnomen. Nu stoomden we verder door naar Brugge, waar mij gelast werd naast de OLDAMBT vast te meren. We mochten aan boord blijven. Vrijdagmorgen werden we gewaarschuwd dat we vertrekken moesten en onder geleide werden we naar het station gebracht. De man, die met ons tot Essen gaan zou, was er niet, dat kostte ons de aansluiting, anders hadden we gisteravond Rotterdam al bereikt. Over Gent en Brussel zijn we naar Antwerpen gespoord en daar vannacht gebleven. Ook kapitein Swierts noemde de behandeling door de Duitsers zeer beleefd. De mannen mochten al hun goed mee van boord nemen. ,,Had U contrabande aan boord, kapitein?” ,,Niet, noemenswaard. Ik weet zeker dat het opbrengen alleen voor onderzoek is geweest en dat we onze IMPORT weer gauw terug zullen hebben”.

Krant:

VCO - Vlissingsche Courant

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Vlissingen. Het vlot brengen van de torpedoboot G 1, die in de nacht van 30 op 31 december hier is gestrand, was door het Departement van Marine opgedragen aan de Nieuwe Berging Mij. te Maassluis. Met de werkzaamheden werd zondag 7 dezer een aanvang gemaakt en reeds zaterdagmiddag te halfvijf werd het schip vlot gebracht en alhier binnen gesleept. De torpedoboot is thans in het droogdok alhier geplaatst om door de Koninklijke Mij. ‘De Schelde’ te worden gerepareerd.

Rotterdam, 15 januari. Van de werf van de N.V. Scheepswerf Juliana te Papendrecht werd als eersteling het voor Noorse rekening volgens de voorschriften van Det Norske Veritas hoogste klasse nieuw gebouwde stalen stoomschip NORDHOLD met goed gevolg te water gelaten, waarvan de afmetingen zijn: Lengte 236’-0", breedte 36-2", holte 18'- 0". Het draagvermogen van het schip zal bij een diepgang van 16 voet 2.000 ton bedragen. Het schip is van het well-deck type, heeft een doorlopend stalen dek, benevens bak, brug en kampanje. Het zal worden voorzien van een triple expansie machine van ca. 800 ipk met de volgende cilinderafmetingen 17½” x 29" x 46" en 36" slag. Onmiddellijk na het te water laten, werd de kiel gelegd voor een zusterschip van bovengenoemde, eveneens voor Noorse rekening. (opm: zie ook AH 140117)

IJmuiden, 16 januari. Gisteren arriveerde hier de Nederlandse zeetjalk EBENHAËZER, kapt. S. Salomons uit Gasselternijveen, welke rapporteerde op de uitreis van Amsterdam naar Hallsta (Zweden) met zware stormschade te Cuxhaven binnengelopen te zijn en na reparatie wegens bezwarende omstandigheden door Duitse binnenkanalen de reis naar de Oostzee te hebben voortgezet. Onze berichtgever te IJmuiden vernam daarover de volgende bijzonderheden: De tjalk EBENHAËZER was met een lading ijzerdraaisel van Amsterdam naar Hallsta bestemd en vertrok 31 juli van IJmuiden naar de bestemming. Na enige dagen gezeild te hebben werd het schip door een zware storm overvallen, waardoor het zware schade beliep en grote slagzij kreeg, daar de lading naar één kant overgevallen was. Met zeer grote snelheid dreef het schip naar de Duitse kust. Na gehouden scheepsraad besloot men dan ook een noodhaven op te zoeken, waarop men naar Cuxhaven koers zette. Een patrouillerende Duitse torpedojager merkte het schip op en informeerde, wijl het schip zich wegens de mijnenvelden in een gevaarlijke positie bevond, naar herkomst en bestemming. Na de mededeling van kapt. Salomons dat hij naar Cuxhaven wenste te gaan, nam de torpedoboot het vaartuig op sleeptouw en bracht het in die haven binnen. Tijdens deze sleeptocht nam een overgekomen marineofficier het commando op zich en werd de Nederlandse bemanning vervangen door Duitse marine-matrozen. De Nederlanders moesten in de kajuit verblijven tot het schip goed en wel gemeerd lag. Door een andere inmiddels aan boord gekomen marineofficier werden de scheepspapieren doorgezien en in orde bevonden. Bij gehouden onderzoek van de schade, bleek deze van grote omvang te zijn, zodat deze ter plaatse moest gerepareerd worden alvorens de reis te kunnen voortzetten. Tijdens deze reparatie (waarbij opgemerkt kan worden dat de benodigde zeilen uit Nederland werden opgezonden) was het verkeer aan land voor de bemanning verboden. Een uitzondering werd gemaakt voor de gezagvoerder als deze zaken te behandelen had. Hij kreeg dan echter steeds een militair geleide mee. Voedsel kon men in voldoende mate krijgen, niet meer, ook niet minder dan de Duitsers zelf. Na een oponthoud van een maand wilde de kapitein op de gewone wijze de reis voortzetten, doch kon daarvoor alleen toestemming krijgen indien hij een som van 3.000 Mark deponeerde, welk bedrag moest dienen voor het uitbrengen van het schip buiten het mijnenveld op de Duitse kust. Door de kapitein werd getracht een betere oplossing te vinden en vroeg hij aan, de reis door het Kaiser Wilhelm-kanaal te mogen doen. Dit werd echter beslist geweigerd. Men wilde echter wel toestemming geven om de reis van Hamburg door het Travemündekanaal te maken. Hier voor was echter nodig dat een gedeelte van de lading gelost werd, wegens de diepgang van het schip ten opzichte van het vaarwater. Ongeveer 50 ton ijzerdraaisel werd nu geladen op een dekschuit welke gelijk met de EBENHAËZER binnendoor naar Lübeck werd gesleept. Bij aankomst te Lübeck werd dit gedeelte van de lading van de zolderschuit genomen en de reis naar Hallsta voortgezet. Na vertrek uit Lübeck beliep het schip wederom averij doordat het in aanvaring kwam met een Duitse torpedoboot, welke ‘s nachts zonder vuren buiten Lübeck ter bewaking voor anker lag. Het schip raakte met de boegspriet het achterschip van de torpedojager, waardoor deze bij de steven afknapte. Voor reparatie ging de tjalk toen naar de Deense haven Gjedser en zette na de schade aldaar hersteld te hebben, de reis voort. Door al deze wederwaardigheden had men een tijdverlies van enige maanden.

Datum: 18 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Overzicht nieuw gebouwde schepen

Koopvaardijvloot. Rotterdam, 17 januari. In de Staatscourant van heden komt een vergelijkende staat voor van de Nederlandse koopvaardijvloot. Op 31 december 1916 was de staat als volgt: 349 stoomschepen, metende 2.025.422,91, 57 sleepboten, metende 1.399,75, 15 motorboten, 26.726,69, 50 schoeners, 17.245,36, 208 tjalken, 37.839,65, 3 koffen, 791 en alle andere soorten van zeilschepen 43.256,22 m3 netto.
In 1916 werden aan hier te lande gebouwde en van het buitenland ingevoerde schepen voor het eerst zeebrieven verstrekt: 4 schoeners, 1.509,82; 4 andere zeilschepen, 2.713,26; 6 motorschepen, 3.252,15 en 53 stoomschepen, 177.730,60 m3 netto.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Rotterdam. Zeeliedenstaking.
De stoomschepen WILIS en DJEBRES, van de Rotterdamsche Lloyd, zijn heden niet bemonsterd kunnen worden. Buiten het terrein aan de Lloydkade werd door de stakers gepost. De WILIS zou morgen met de mail naar India vertrekken. De stoomschepen ALPHARD en MEGREZ zijn in de afgelopen nacht naar zee vertrokken.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

In de te Middelburg gehouden jaarvergadering van de N.V. Scheepswerf Zeeland te Hansweert werden de balans en de winst- en verliesrekening goedgekeurd. Van de winst werd afgeschreven op gebouwen 4 pct., inventaris werf 5 pct., machines en installatie 10 pct., werf en terreinen 20 pct. De overblijvende winst zou een uitkering wettigen van 10 pct., maar met het oog op de abnormale tijdsomstandigheden en de moeilijkheid bij het verkrijgen van materiaal, werd besloten thans 5 pct. uit te keren en voorlopig 5 pct. te reserveren. Kan met de bouw van schepen geregeld worden voortgegaan, hetgeen wel zeer waarschijnlijk is, omdat de directie nog kort geleden een flinke partij scheepsmateriaal uit de voorraad heeft kunnen betrekken, dan kan in de loop van het jaar ook uitkering van de andere 5 pct. plaats hebben. In 1912 werd door de fabriek verwerkt voor NLG 98.223, in 1913 voor NLG 171.350, in 1914 voor NLG 163.350, in 1915 voor NLG 238,800 en in 1916 voor NLG 265.350 aan orders. Er werd in die jaren respectievelijk aan werkloon uitgekeerd NLG 34.548, NLG. 47.362, NLG 48.122, NLG 58.678 en NLG 68.440.

Datum: 19 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Delfzijl, 18 januari. Heden heeft alhier de voor Noorse rekening bij Gebr. Bodewes te Martenshoek op de werf Fulton nieuw gebouwde drie-mast motoschoener EYFJORD, groot 779 m3 bruto, proef gestoomd. Het schip is voorzien van een motor van 130 ipk, geleverd door Steyaard & Jannette Walen te Rotterdam. Zodra de uitvoervergunning is verleend, vertrekt het schip naar Noorwegen. (opm: Bouwnr. 614)

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. Een Duits schip op de Schelde.
Uit Vlissingen meldt men ons nader: Het Duitse stoomschip URSULA FISCHER, dat hedenmorgen van Zeebrugge naar Antwerpen zou vertrekken, is door onze Marine opgehouden, omdat het een prijs verklaard Engels schip moet zijn, dat een Duitse naam heeft gekregen. Het schip ligt thans op de rede te Vlissingen, in afwachting van een nadere beslissing. (opm: zie ook NRC 200117 en NRC 210117)

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Maassluis, 19 januari. Het gisterochtend van hier naar New York vertrokken Nederlands stoomschip MEGREZ is hedenochtend met lichte machineschade uit zee terug gekeerd.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Het stoomschip WESTERDIJK, van Solleveld, Van der Meer & Van Hattem’s Stoomvaart Maatschappij te Rotterdam, ligt nu al 31 dagen in Stornoway, waar het stoomschip, geladen met 4.500 ton graan voor de Regering van Nederland, moest binnenlopen wegens gebrek aan kolen. Toen de kapitein brandstof wilde aanvullen, bleek dat niet te zullen gaan, tenzij de rederij zich verbond, hetzij 30% van haar laadruimte af te staan aan de Engelse regering, hetzij bereid bleek elk van haar schepen een reis voor Engelse rekening te laten maken. De rederij kon natuurlijk in dit aanbod niet treden, omdat haar schepen waren gerekwireerd door de Nederlandse regering voor het vervoer van granen ten behoeve van de Nederlandse bevolking. De rederij heeft sedert alle mogelijke stappen gedaan in Engeland, de Nederlandse Regering heeft vertogen gericht, doch het enige resultaat tot heden is, dat 4.500 ton regeringsgraan, die we hier zo goed zouden kunnen gebruiken, in de haven van Stornoway ligt te verrotten, terwijl het schip, waaraan mede dringende behoefte bestaat, kalm te Stornoway blijft liggen met de volledige bemanning aan boord. De communicatie van de rederij met het schip is eveneens verbroken, daar de rederij een telegram van de kapitein heeft gehad en verder onkundig is, of haar eigen berichten de gezagvoerder hebben bereikt. De enige wijze tot terugkeer is, dat het schip door een sleepboot wordt gehaald, doch de betrokken sleepbootrederijen zijn, uit vrees voer represaillemaatregelen van Engelse zijde, hiervoor niet te vinden.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De PRINS HENDRIK. De directie van de Stoomvaart Maatschappij Zeeland heeft alleen van Nederlandse zijde bericht ontvangen van het opbrengen van het stoomschip PRINS HENDRIK naar Zeebrugge. Omtrent de redenen voor de opbrenging is bij de Maatschappij niets bekend. Aan boord van de mailboot waren drie Belgen; het was de eerste maal dat weer Belgen werden vervoerd na het opbrengen van de KONINGIN REGENTES.

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

IJmuiden, 18 januari. De Nederlandse koftjalk ZWERVER, kapitein tevens reder H. Sloots, van Norrsundet in Zweden naar Schenkenschans bestemd, is hier binnengelopen na gedurende twee jaren in Rusland te zijn vastgehouden. Deze in Gasselternijveen thuis behorende koftjalk was even voor het uitbreken van de oorlog in Kotka met een lading houtpap beladen voor een Deense haven. Enige dagen na de oorlogsverklaring, wilde de kapitein naar zijn bestemming afzeilen en kreeg daartoe dan ook vergunning. Na door een sleepboot tot buiten de inmiddels op de Finse kust uitgelegde mijnen te zijn gesleept, werd zeil gehesen en koers gezet naar de bestemmingshaven. Een dag later stiet men op een Russisch eskader van hetwelk een schip plotseling op het Nederlandse zeilschip begon te schieten, waardoor zeilen doorboord en verschillende schades aan het schip belopen werden. Een marinevaartuig kwam nader om een officier over te zetten en besliste deze, ofschoon de kapitein een vrijpas uit Kotka had meegekregen, dat het schip zou worden opgebracht. Het werd nu eerst in Baltishport binnengebracht en later naar Reval gesleept. Op kosten van de Russische regering werd hier de geleden schade hersteld terwijl inmiddels de lading door de afzenders onderhands werd verkocht. Aan de kapitein werd nu een gedeelte van de vracht, welke hij bij het bereiken van de Deense bestemmingshaven zou hebben genoten, als distantievracht uitbetaald. Na verschillende onderhandelingen met de kapitein wilden de autoriteiten het schip naar Helsingfors overbrengen, waartegen de kapitein zich verzette omdat deze haven evenals Reval (opm: nu Tallinn) een oorlogshaven is en hij van een verblijf daar niet veel goeds verwachtte. Op zijn verzoek werd het schip toen voorlopig naar Kotka teruggebracht. De verwachting dat de tjalk spoedig zou worden vrijgelaten, werd niet tot werkelijkheid gebracht, want nadat de bemanning ongeveer een jaar aan boord was geweest, werd meegedeeld, dat van een vrijlating geen sprake was. Na zijn bemanning te hebben afgemonsterd trok de gezagvoerder via Haparanda en Torneå over Zweden op huis aan en riep de hulp in van de Minister van Buitenlandse Zaken. Dank zij diens voortvarende bemoeiingen werd enige maanden geleden de mededeling van de Russische regering ontvangen, dat het schip zou worden vrijgelaten. Dit was trouwens ook het geval met enige schepen van andere neutrale naties. Kapitein Sloots reisde nu met een nieuwe bemanning langs een omweg naar Kotka af om zijn schip wederom te aanvaarden. Tegelijk met een Deense schoener kon dit genoemde haven verlaten en zeilde de ZWERVER naar Zweden om daar een lading hout voor Nederland in te nemen. Voor het verlaten van zijn schip had de bemanning het een goede beurt gegeven en in de verf gezet, zodat het ook al wegens het verse water in Finland niet veel had geleden van het stilliggen gedurende ruim twee jaar. Het is wel te begrijpen dat de directe schade wegens de extra kosten voor de kapitein zeer groot is en bovendien nog de indirecte schade wegens het gemis van inkomsten in deze tijd van hoge vrachten.

Datum: 20 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Een Duits schip op de Schelde.
Het stoomschip dat gisteren onder de naam URSULA FISCHER de Schelde zou opvaren, ligt nog steeds op de rede van Vlissingen, onder Marine toezicht. Naar aan de Telegraaf wordt gemeld, is het de LISTRIS, die door de Duitsers op de Engelsen is veroverd. Romp en pijp waren nieuw geschilderd, maar de loodsen te Vlissingen zagen toch dadelijk dat het een Liverpool-boot was. (opm: zie ook NRC 190117 en NRC 210117)

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Verkoop schepen

Nieuwe schepen. Martenshoek, 19 januari. Van de N.V. Scheepswerven v/h Gebr. G. & H. Bodewes alhier zijn vertrokken: De stalen inspectieboot DIANA, voorzien van ketel- en machine-installatie van 500 ipk, gebouwd voor rekening van de Deense marine. De boot zal, na proefvaarten op de Eems te Delfzijl, onder eigen stoom naar Kopenhagen vertrekken.
De zeesleepboot HANS, voorzien van triple-machine 450 ipk, verkocht aan een rederij te Kalundborg, welke boot eveneens onder eigen stoom via Zoutkamp – Rotterdam naar Denemarken zal vertrekken. (opm: DIANA - Bouwnr. 610, HANS – Bouwnr. 605)

Datum: 21 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De PRINS HENDRIK. Men meldt ons uit Vlissingen, dat de mailboot PRINS HENDRIK, van de Maatschappij Zeeland, welke naar Zeebrugge was opgebracht, gisteravond te 7 uur van Zeebrugge aldaar is aangekomen. Maandag vertrekt weer een boot naar Engeland. Van de passagiers van de PRINS HENDRIK werden 6 achtergehouden; van de mail werd een gedeelte van boord gehaald. Betreffende het ophouden van de boot meldt men ons nog uit Vlissingen, dat dit geschiedde vrijdagmorgen, even nadat de territoriale wateren verlaten waren. Drie Duitse torpedoboten begeleidden het schip naar Zeebrugge; ook hielden twee vliegmachines een oog in het zeil. Aldaar werd de passagiers gelast in de salons te blijven. Zij, die zouden trachten deze zonder toestemming te verlaten, zouden worden opgesloten. Na een ingesteld onderzoek werden van boord gehaald de drie Belgische mannen en twee Franse mannen en vrouwen, terwijl de echtgenote van een van de Belgen verkoos haar man te volgen en ook de boot verliet. Vrijdag bleef de PRINS HENDRIK te Zeebrugge, maar zaterdagmorgen vroeg werd zij naar Oostende gebracht, waar het onderzoek van de mail- en pakketpost plaats had. Aanvankelijk werd alles van boord gehaald, maar later een deel weer teruggegeven. Zaterdagmiddag half drie kon de boot vertrekken, tot buiten het mijnenveld begeleid door een torpedoboot. Toen men het mijnenveld verlaten had, bevond men zich op 51°-22' Noorderbreedte en werd van daar uit gekoerst naar het vuurschip Schouwenbank, waar de boot ongeveer een uur bleef liggen en door de draadloze telegrafie om orders vroeg. Deze gaven Vlissingen als doel aan en daarom keerde de boot naar haar station van uitgang terug. Over de bejegening, van de zijde van de Duitsers ondervonden door bemanning en passagiers, valt niet te klagen. De PRINS HENDRIK zal nu maandag haar reis opnieuw aanvaarden; de passagiers overnachten tot dan aan boord. De KONINGIN REGENTES, die aanvankelijk maandag moest vertrekken, maakt nu woensdag weer een reis. Van een van de passagiers vernamen wij nog, dat de wacht betrokken werd door oude marine soldaten, die heel rustig hun sigaret stonden te roken. De passagiers waren in de gelegenheid kennis te maken met het brood, dat aan de soldaten werd verstrekt. Het was van buiten droog en hard, maar van binnen zachter. De smaak is enigszins zuurachtig. De Duitsers waren tegenover de Nederlanders vrij hoffelijk, maar ook hun bagage werd gevisiteerd. Aan boord bevond zich ook de heer Den Tex, directeur van de Kon. Holl. Stoomboot Maatschappij.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De URSULA FISCHER. Naar wij vernemen is het stoomschip, zich noemende URSULA FISCHER, niet toegelaten en op order weer uit Vlissingen naar zee vertrokken.

Datum: 22 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Rotterdam, 22 januari. De Hollandsche Zeevisscherij te Vlaardingen heeft haar drie motorloggers BORNEO (VL-18), TIMOR (VL-20) en JAN SCHIPPERS (VL-22) tijdelijk uit het visserijbedrijf genomen en voor de vrachtvaart laten inrichten. De schepen zullen tussen Engelse en Nederlandse havens varen.

Datum: 24 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Verkoop schepen

Delfzijl, 24 februari. Het gerechtelijk beslag de 6e januari jl. gelegd op het Noorse stoomschip FEIE is opgeheven. Indien het wegens ijsgang enigszins mogelijk is door de Eems te varen, vertrekt het stoomschip morgen naar Rotterdam.

Datum: 26 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De directie van de Vrachtvaart Mij. Bothnia deelt mee, dat de bemanning van de ZETA, zijnde 25 koppen onder wie kapt. Darf, te Swansea geland is.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

De Raad voor de Scheepvaart heeft gisteren uitspraak gedaan betreffende het verloren gaan van het stoomschip THEMIS. De Raad is van oordeel, dat het stoomschip THEMIS op de reis van Newcastle naar Amsterdam, met man en muis is vergaan. De oorzaak van deze scheepsramp vermag de Raad, nu alle gegevens ontbreken, niet vast te stellen. De Raad neemt als vaststaande aan, dat de THEMIS bij vertrek uit Newcastle in volkomen zeewaardige toestand verkeerde en dat het schip niet te diep was beladen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Zeeliedenstaking. Het bestuur van de afdeling Rotterdam van de Nederlandse Zeemansbond heeft de Minister van Landbouw telegrafisch om een onderhoud verzocht.
De stoomschepen BRITSUM, DIRKSLAND en ST. PHILIPSLAND zijn met geheel of gedeeltelijk nieuwe bemanningen naar zee vertrokken.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Rotterdam, 26 januari. Het Nederlandse schip ANNETTE, dat bij Egholm aan de grond liep, is na half te zijn gelost, vlot gekomen. De lading is nu weer herscheept, maar wegens het ijs kan het schip de reis naar Nederland niet voortzetten. (opm: zie ook NRC 120117)

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De ZETA. De directie van de Vrachtvaart Maatschappij ‘Bothnia’ te Amsterdam, heeft telegrafisch bericht ontvangen, dat de bemanning van het getorpedeerde stoomschip ZETA in Engeland is geland. Voor zover bekend zijn alle leden van de bemanning gered.
Van andere zijde meldt men ons: De ZETA is niet getorpedeerd, doch, geladen met Regeringsgraan, op een mijn gelopen. Naar bekend is, worden deze ladingen niet verzekerd de Regering draagt dus de schade voor de lading. Het schip zelf is op de Amsterdamse Beurs verzekerd voor een miljoen gulden.

Datum: 27 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Nederland en de oorlog. De correspondent van het Hbld. te Londen seint, dat ook de bemanning van de JUNO geland is. Hij vernam, dat de JUNO gezonken is. De directie van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij, aan welke rederij de JUNO behoort, had van een ongeval, aan dit schip overkomen. nog niets vernomen. Het schip is met Regeringsgraan op weg van La Plata naar Amsterdam en op 20 dezer uit St. Vincent vertrokken. Gewoonlijk wordt acht dagen berekend voor de reis St. Vincent —Het Kanaal, zodat het zeer onwaarschijnlijk wordt geacht dat hier de JUNO wordt bedoeld.
Nader meldt men ons: Bij de Koninklijke Nederlandse Stoomboot Maatschappij wordt verondersteld, dat de JUNO een schip is van dezelfde naam van de Bristol Steamship Company.
Onze correspondent te Londen seint ons: De bemanning van de JUNO is reeds naar Nederland vertrokken.
Ik heb de bemanning van de ZETA gesproken, die mij vertelden dat het schip maandagavond laat getroffen werd. Het bleef de gehele nacht drijven en maakte veel water. 's Morgens is de ZETA gezonken. De bemanning had zich in de boten begeven zonder hun persoonlijk bezit in veiligheid te kunnen brengen. Een trawler heeft hen naar Swansea gesleept. Men vertelde mij, dat er stukken metaal waren gevonden, van welke men geloofde, dat ze afkomstig waren van een torpedo. (opm: zie ook NRC 290117 en NRC 310117)

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Naar men ons uit Hamburg seint heeft het prijsgerecht aldaar verklaard, dat het Nederlandse stoomschip BERKELSTROOM onrechtmatig tot zinken gebracht is. De schadevergoeding zal later vastgesteld worden.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Rotterdam, 27 januari. Het deze maand met een volle lading van Soerabaja naar Nederland vertrokken eerste Nederlands-Indische zeilschip, groot 2.000 ton, is gedoopt de ALBERTINE BEATRICE. Het bevel is toevertrouwd aan een van de oudste kapiteins van de K.P.M. De gezagvoerder denkt begin mei in Patria aan te komen, waar hij dan vracht zal zoeken voor Indië.

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De Scheepsvorderingswet. De Tweede Kamer heeft hedenmiddag de Scheepsvorderingswet aangenomen met 54 tegen 3 stemmen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

IJmuiden, 27 januari. Het stoomschip AMBON heeft in Amsterdam de schade hersteld en vertrok heden weer naar zee. Het schip is uit de kolenvaart en gaat via Londen naar Java.
(opm: zie ook RN 281216)

Datum: 31 januari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De JUNO.
Het stoomschip JUNO, een schip van de 2.345 ton bruto, van de Nederlandsch-Indische Tankstoomboot Mij., omtrent welks lotgevallen men enige tijd in onzekerheid heeft verkeerd, is hedenmorgen te Rotterdam aangekomen.
Het schip bevond zich op maandag 22 dezer voor de Anglo Saxon Petroleum Maatschappij te Londen, op weg van Theemshaven naar Portishead. In de middag, toen de kapitein, de heer P. Glynis en de eerste stuurman, de heer L.A. Willemse, zich op de brug bevonden en
uitkeken naar enige Engelse mijnenvegers die zich aan bakboordboeg bevonden, had even voor half drie op 20 mijl bewesten Dungeness een hevige ontploffing plaats aan het voorschip. Een mijn was aan stuurboord ontploft en had, zoals later bleek, in de voorpiek een groot gat geslagen, schuin naar boven door het voorschip heen. Een stuk van het luik werd weggeslingerd en kwam terecht tegen de brug, waarvan een gedeelte werd weggeslagen en een ander gedeelte beschadigd. Kapitein en stuurman hadden nog juist gelegenheid het gevaar te ontkomen, maar de man aan het roer werd gekwetst en zal hier in het ziekenhuis worden opgenomen. De ontploffing richtte in het voorruim en op de voorpiek belangrijke schade aan. Zij sloeg niet alleen in de wand van het schip en boven op de voorpiek grote gaten, maar wierp ook ijzeren bomen, zware pijpleidingen, touwwerk, zeildoek, enz. in een chaos dooreen, waarbij het ijzer in grillige vormen verbogen werd. De vaten olie, die zich in het voorruim bevonden, gingen de lucht in, zodat de olie zelfs aan de top van de mast zat. De boten werden na de ontploffing onmiddellijk te water gelaten en bemand. De gezagvoerder, stuurlieden en machinisten bleven op het schip en toen bleek, dat de waterdichte schotten het hielden en het schip drijven bleef, kwamen de mensen uit de boten weer aan boord. De motoren bleken eveneens nog hun werk te doen en zo voer de JUNO onder eigen stoom en in gezelschap van een Engelse torpedoboot en van mijnenvegers op naar Folkestone-Gateway. De volgende dag ging het schip naar de Downs, om daar tot nader order te blijven liggen. Toen de overtuiging bestond het schip naar hier te laten gaan, is de JUNO vertrokken. Zij heeft de reis onder eigen stoom volbracht, is hedenmorgen aangekomen en ligt thans in de rivier voor de benzinebewaarplaatsen. Het schip zal hier repareren en moet nu eerst uitstromen en de luiken gasvrij maken. Toen de JUNO aan de Duins lag, heeft een Engels stoomschip haar aangevaren, waardoor de voorsteven verbogen is.
De marine autoriteiten waren hedenmorgen aan boord tot het instellen van een onderzoek.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Zeeliedenstaking. De stoomschepen NIEUW AMSTERDAM van de Holland Amerika Lijn, de DJEBRES, van de Rotterdamsche Lloyd en de ALGENIB zijn met nieuw gemonsterde bemanningen naar zee vertrokken.
Hedenvoormiddag is er in het Vereenigingsgebouw op de Goudschenweg alhier, opnieuw een vergadering van de stakende zeelieden gehouden. De leiding berustte bij de afdeling Rotterdam van de Algemeene Nederlandsche Zeemansbond. Van de bestuurstafel werd meegedeeld, dat men, gezien de verschillende feiten van de laatste dagen, in een verder doorzetten van de staking geen nut ziet. Niet alleen heeft men nu te vechten met de reders, maar ook tegen de arbeidersorganisatie Volharding, die aldus werd er gezegd, de stakende zeelieden in de rug aanvalt. Onder leiding van de zeemansvereniging Volharding is er gisteren, naar werd meegedeeld, gemonsterd bij de waterschout. Het zijn hoofdzakelijk de vrijgezellen en de jongens, die het eerst zijn gaan lopen.
Indien men, zo werd er verder gezegd, van geen directe resultaten kan spreken, in de toekomst zullen deze wel degelijk uit deze staking voortvloeien. Voorts werd er gezegd, dat zij, die maandagavond in de vergadering voor staking gestemd hebben, de eerste geweest zijn, die gisteren hebben gemonsterd. Enige zeelieden voerden het woord en ook de heer Spanjer, uit Amsterdam, die zei, dat het in het belang was van de zeelieden, de staking op te heffen. Ernstig werd in overweging gegeven, de zaak niet op de spits te drijven. De voorzitter zei, dat het bestuur van de Zeemansbond een strijdzegel zal laten vervaardigen om door de verkoop van dit zegel een strijdkas te vormen. Wanneer dan over twee jaren het collectief contract is afgelopen, zal men nader van zich laten horen.
Bij stemming met gesloten briefjes werd hierna, met 84 tegen 59 stemmen besloten, de staking door te zetten. Vijf stemmen werden in blanco uitgebracht en een briefje was van onwaarde. Het bestuur zei toe, te zullen trachten het leed, dat er geleden wordt zoveel mogelijk te lenigen en steun te verlenen waar dit noodzakelijk is. Het verwacht evenwel geen klachten, als de steun niet groot mocht zijn.
Na het bekend worden van de uitslag van de stemming, werd er de aandacht op gevestigd, dat men met het vrij geringe aantal zeelieden, dat zich vóór staking heeft uitgesproken, nauwelijks genoeg mensen heeft om de posten te betrekken. Na enig debat besloot de vergadering een tweede stemming te houden. Deze stemming had tot uitslag, dat er wederom werd besloten te blijven staken, ditmaal met 84 tegen 67 stemmen; 13 stemmen werden in blanco uitgebracht en 2 briefjes waren van onwaarde. Er zullen nieuwe stakingskaarten worden uitgegeven. Het bestuur wees erop, dat er niet met geweld begonnen mag worden. Dit naar aanleiding van een stem uit de vergadering, die adviseerde geweld te plegen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De vaart van de Maatschappij Zeeland.
Wolff seint ons, niet officieel uit Berlijn: Evenals voor het verkeer van de regelmatig varende Amerikaanse passagiersschepen in het versperde gebied bepalingen zijn getroffen, is in deze mate ook rekening gehouden met de behoeften van het continentale passagiersverkeer, dat tussen Vlissingen en Southwold wekelijks, in elke richting, een Nederlandse rader-stoomboot mag varen onder voorwaarde, dat het versperde gebied overdag wordt gepasseerd en dat bij uit- en thuisreis op het Noord Hinder lichtschip wordt koers gezet. Ook voor deze schepen zijn, gelijk voor de Amerikaanse passagiersschepen, bijzondere kentekenen voor overdag aangegeven.

Type bericht:

Verkoop schepen

Advertentie. Lichters en motorschoeners van 150 tot 500 ton d.w. met klasse of die zonder te veel kosten zeewaardig gemaakt kunnen worden met attest Nederlandse Scheepvaart Inspectie voor de reis Zweden, te koop gevraagd. Br. fr. lett D.M.D., Nijgh & Van Ditmar's Alg.Adv.Bur., Rotterdam.

Datum: 03 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De verscherpte duikbootoorlog.
De directie van de Stoomvaart Mij. Nederland deelt ons mee, dat het stoomschip GROTIUS, 2 dezer van Falmouth vertrokken is naar Dartmouth om kolen te bunkeren. Het schip zal te Dartmouth blijven, totdat nadere orders uit Amsterdam zijn gezonden. Het uitgaande stoomschip VONDEL heeft eveneens order gekregen om te Falmouth te blijven liggen wachten op orders.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De WESTERDIJK. Het Rijksbureau voor het uitvaren van schepen deelt mee, dat de sleepboten WITTE ZEE en ZWARTE ZEE thans naar Stornoway zijn vertrokken om het stoomschip WESTERDIJK naar Nederland op te slepen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De verscherpte duikbootoorlog.
Voor enige Nederlandse zeeschepen is reeds vergunning om uit te varen aangevraagd en verleend.
Hedenmorgen is de RIJNSTROOM van de Hollandsche Stoomboot Maatschappij, van IJmuiden naar Hull vertrokken.
Het stoomschip IJSTROOM, dat van IJmuiden naar Londen zou vertrekken, moest naar de Binnenhaven van IJmuiden terugkeren, omdat zes opvarenden weigerden mee uit te varen.

Mail aangehouden. De stoomschepen NIEUW AMSTERDAM, 16 december van Rotterdam naar New York vertrokken en OPHIR, 28 januari van Batavia te Rotterdam aangekomen, hebben op last van de Britse autoriteiten, de post te Falmouth moeten lossen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Londen, 1 februari. Volgens bericht van Lloyds is het Nederlandse stoomschip EPSILON met 4.000 ton mais voor de Regering, op weg van Buenos Aires naar Amsterdam gezonken. De bemanning is gered. Het schip, toebehorende aan de Vrachtvaart Mij. Bothnia te Amsterdam was 21 december van Buenos Aires naar Amsterdam vertrokken.

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Nederland en de oorlog. Verbodsorder tot uitvaren.
Met betrekking tot de verbodsorder tot uitvaren van Nederlandse zeeschepen werd gisteren meegedeeld, dat schepen, die op eigen risico naar zee willen vertrekken, zich om vergunning daartoe kunnen richten tot de Marinestaf, die deze aan vraag alsdan aan de Minister van Landbouw zal voorleggen.
Naar wij vernemen, hebben naar aanleiding hiervan reeds enige Nederlandse zeeschepen vergunning aangevraagd om uit te varen en is die vergunning verleend.
Van de te IJmuiden op orders wachtende stoomschepen RIJNSTROOM en IJSTROOM is het eerstgenoemde hedenmorgen naar Hull vertrokken en moet het tweede, dat reeds in de sluizen lag, naar de binnenhaven terugkeren, omdat drie stokers en drie matrozen weigerden mee te varen. Naar wij vernemen had de gehele bemanning gisteren aan de inspecteur van de Maatschappij de verzekering gegeven, de reis te zullen meemaken. De Zweedse en Deense stoomschepen KARL O. KIELBERG en HANS MAERSK vertrokken rechtstreeks naar zee, resp. naar Gotenburg en Christiansand.

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De GAMMA. Aan het Departement van Buitenlandse Zaken is thans bericht ingekomen, dat het Nederlandse stoomschip GAMMA, van de Vrachtvaart Maatschappij Bothnia, eerst beschoten is en daarna met bommen tot zinken is gebracht. De Minister van Buitenlandse Zaken heeft zich dadelijk om inlichtingen over deze zaak tot de Duitse regering gericht.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De pooltocht van Shackleton.
Washington, 5 februari. Zoeven is van Nieuw Zeeland vernomen, dat zeven van de tien leden van de afdeling van Shackleton's Zuidpoolexpeditie, welke aan de Ross Zee zijn geweest, zijn gered. De 6e mei 1915 werden die mannen op het bevoorradingspunt aan de Ross Zee achtergelaten, toen het stoomschip AURORA, dat de afdeling van de Ross Zee begeleidde, van de boeien lossloeg en door het ijs werd meegesleurd. Op dat ogenblik waren er tien man aan de wal. De AURORA dreef hulpeloos in het ijs, tot 14 maart 1916. Het schip keerde 3 april 1916 in een haven van Nieuw Zeeland terug. In december stak het weer met Sir Ernst Shackleton aan boord van wal om de achtergelaten afdeling te redden. Een draadloos telegram, vandaag van de AURORA verzonden, behelst: Wij bereikten 10 januari Kaap Evans, vonden zeven overlevenden. Een is 9 maart 1916 aan scheurbuik bezweken. Twee mannen, onder wie kapt. Mackintosh, de commandant van de afdeling, zijn 8 mei in een sneeuwstorm omgekomen, terwijl zij rechtstreeks van het punt, waar de tent stond, Kaap Evans trachtten te bereiken.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

De GAMMA. Reuter seint ons uit Londen: De Britse admiraliteit heeft de volgende verliesverslag gepubliceerd:
Het Nederlandse stoomschip GAMMA, van New York onderweg naar Nederland met een lading lijnkoeken voor de Nederlandse Regering, werd op 1 februari aangevallen door een Duitse duikboot, die kanonschoten op de GAMMA loste en haar tenslotte tot zinken bracht met bommen. Het zal interessant zijn te vernemen, door welke verdraaiing van het Volkenrecht de Duitse regering die daad zal rechtvaardigen. De GAMMA was een neutraal koopvaardijschip, dat van een neutraal land naar een tweede neutraal land onderweg was en dat een lading voerde, geconsigneerd aan de Nederlandse Regering.
Een Duits radiotelegram van de 5e februari kondigde een algemene voldoening aan in Nederlandse scheepvaartkringen over de wijziging (door Duitsland) van de grenslijn van de verboden zone, door welke een veilige vaarweg wordt opengelaten voor Nederlandse schepen. Het Duitse bericht karakteriseerde, dat als een nieuw bewijs, dat de Duitse regering rekening houdt met de belangen van de neutralen.

Mail aangehouden. Het stoomschip IJSELDIJK, 31 januari van New York te Rotterdam aangekomen, heeft op last van de Britse autoriteiten, de post te Falmouth moeten lossen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De IJSTROOM. Toen het stoomschip IJSTROOM te IJmuiden .in de sluis gereed lag om zee te kiezen, weigerden zoals gemeld, de opvarenden wegens het duikbootgevaar, met het schip mee te gaan. Zaterdagavond 10 uur is het schip uit IJmuiden vertrokken, nadat zich 6 andere schepelingen hadden aangemeld.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

De GAMMA. De GAMMA, het 3e gezonken stoomschip van de Amsterdamse Mij. Bothnia, was voor NLG 700.000 verzekerd, de vracht inbegrepen. Het Wolff-bureau seint uit Berlijn: De Hollandse pers meldt, dat het Hollandse stoomschip GAMMA 1 februari bij Landsend getorpedeerd en de bemanning door het Hollandse stoomschip VONDEL te Falmouth aan land is gebracht. Naar wij van betrouwbare zijde vernemen is bij de bestaande bevelen uitgesloten, dat de GAMMA, zoals ongetwijfeld een uit Engeland komend bericht schijnt aan te geven, reeds 1 februari zonder waarschuwing getorpedeerd is. Het kan slechts wegens het vervoer van contrabande naar Engeland (lijnkoeken) in de kruiseroorlog opgebracht en tot zinken gebracht zijn.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De DEUKALION en de ACHILLES. Sedert het begin van de oorlog worden de Nederlandse stoomschepen DEUKALION en ACHILLES door de Turkse autoriteiten in de haven van Smyrna vastgehouden. Toen de oorlog uitbrak, bevonden deze schepen zich daar, maar konden, wegens de mijnversperring voor de haven, niet uitvaren. Op de protesten van de gezagvoerders werd met uitvluchten geantwoord. Men beweerde o.a. dat de mijnenlegger, die het mijnenveld had gelegd, niet aanwezig was zodat de Nederlandse schepen niet door hei mijnenveld gebracht konden worden. Na de beschieting, door de Franse en Engelse schepen deden de Turken schepen zinken, die de toegang tot de haven versperden.
Men heeft niet de overtuiging, dat de Nederlandse consul krachtig genoeg is opgetreden om de Nederlandse belangen te verdedigen. Aan de Nederlandse handelsvloot worden nu al gedurende de gehele oorlog een paar duizend tonnen scheepsruimte onttrokken.
De ACHILLES meet netto 1.129 ton en de DEUKALION, 1.021 ton. Om nog niet te spreken van de Nederlandse bemanningen, die eveneens al die tijd te Smyrna gedwongen zijn te vertoeven. Ongeveer een maand geleden werd door de directie van de Kon. Ned. Stoomboot Maatschappij te Amsterdam, nog getracht de schepen vrij te krijgen, wat weer op een echec is uitgelopen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Rotterdam, 5 februari. Van de werf van Gebr. van Diepen te Waterhuizen is te water gelaten (opm: op 3 februari) de motorschoener DE DOLLART, metende ca. 400 ton, voor rekening van de N.V. Nederlandsche Stoomvaart Mij. Bestevaer te Amsterdam. Voor dezelfde rederij zijn aan deze werf nog twee dergelijke schepen in aanbouw, welke in mei a.s. zullen worden opgeleverd.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

IJmuiden, 4 februari. Deense stoomschip HANS MAERSK, dat een half jaar geleden op een Nederlandse werf werd gebouwd, kon alleen toestemming tot uitvoer verkrijgen als de rederij zich wilde verplichten drie reizen met dit stoomschip voor de Nederlandse Regering te laten doen. Het stoomschip heeft thans aan die verplichting voldaan en is nu ter vrije beschikking van de rederij gesteld. Het vertrok gisteren van hier naar Christiansand.

Datum: 07 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De verscherpte duikbootoorlog.
Het thuis varende stoomschip KAWI van de Rotterdamsche Lloyd is 3 dezer te Padang aangekomen en blijft aldaar, om op nadere orders te wachten.
- De Nederlandse Zeemansvereeniging Volharding alhier heeft gisteren aan de tijdelijke voorzitter van de ministerraad geseind, dat ook de zeelieden er groot belang bij hebben te worden geïnformeerd omtrent de maatregelen, genomen voor uitoefening van de zeevaart en beveiliging van handels- en vissersvloot. Zij stelt het zeer op prijs te worden ingelicht, zowel omtrent de praktische waarde van de veiligheid van vrije route, de mogelijkheid van aanhouding en opbrenging en hetgeen moet worden verstaan onder eigen verantwoordelijkheid van de reders.
- Stoomschepen, in Nederland gebouwd voor vreemde rekening, die uitvoerconsent hebben gekregen op voorwaarde, dat zij gedurende een vastgestelde tijd voor Nederlandse belangen zullen blijven varen, mogen, zo meldt het Handelsblad ook niet naar Engeland vertrekken.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De WESTERDIJK. Het Ned. Corr. bureau meldt ons: In regeringskringen wordt als vaststaand aangenomen, dat aan het vertrek uit Engeland van het stoomschip WESTERDIJK, dat met regeringsgraan geladen te Stornoway ligt en door de Nederlandse sleepboten WITTE ZEE en ZWARTE ZEE wordt gehaald, geen moeilijkheden zullen worden in de weg gelegd, al klaart Engeland, gelijk men weet geen neutrale schepen meer uit. De WESTERDIJK toch lag reeds uitgeklaard, vóór Engeland deze maatregel trof. Van andere goed ingelichte zijde verluidt, dat de WESTERDIJK zelfs reeds zou zijn vrijgegeven, maar dat omtrent het vertrek van de boot nog niets vaststaat.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De verscherpte duikbootoorlog.
Het Ned. Corr. bureau meldt ons, dat de voor heden aangekondigde tweede bijeenkomst van de Regering met de vertegenwoordigers van de stoomvaartmaatschappijen en de N.O.T. in zake de gewijzigde toestand ter zee, niet plaats heeft. De Minister van Marine moet in de vergadering van de Tweede Kamer zijn wegens de behandeling van de begroting van zijn departement. Wel wordt heden de gewone wekelijkse vergadering van de Nederlandse Redersvereniging in Den Haag gehouden.

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Weltevreden, 5 februari. De RAAF is omgeslagen en gezonken. Bemanning en inventaris zijn in veiligheid. (Het gouvernementsschip RAAF, een opnemingsvaartuig, strandde de 30e januari bij het eiland Tanakeke, in de nabijheid van Celebes. Het is een oud vaartuig).

Datum: 08 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Zeelieden. Gisteravond heeft de Nederlandse Zeemansvereeniging Volharding alhier een ledenvergadering gehouden ter bespreking van de moeilijkheden ter zee en de werkeloosheid onder de zeelieden. De vergadering, die zeer druk bezocht was, ging akkoord met de maatregelen door het bestuur getroffen en sprak de wens uit dat de Regering, alvorens de vaart wordt geopend, volledige inlichtingen over de veiligheid aan de organisatie zal meedelen. Besloten werd, voor uitvaring eerst de getroffen maatregelen in vergadering te bespreken. Men achtte het varen op Engeland onmogelijk, tenzij afdoende maatregelen voor de veiligheid zouden kunnen worden getroffen. Ten opzichte van de steun aan werkelozen sprak de vergadering haar leedwezen er over uit, dat van de rederijen geen tegemoetkoming valt te bespeuren om de zeelieden in deze moeilijke tijden te helpen. Vooral het afdanken van bemanningen van binnenkomende schepen werd veroordeeld. De poging van het bestuur om steun te verkrijgen van de Algemeene Commissie tot Steun werd goedgekeurd en de verwachting werd uitgesproken, dat deze commissie zal helpen. Aan het bestuur werd opgedragen te trachten, in de uiterste nood de meest noodlijdende gezinnen a.s. zaterdag van een nooduitkering te voorzien.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Staatscourant No. 30 bevat de Koninklijk bewilligde akte van oprichting van de volgende naamloze vennootschap: Scheepvaart Maatschappij 'Groningen' te Rotterdam, kapitaal NLG 120.000 in 120 aandelen van NLG 1.000 bij de oprichters geplaatst. Directeur de heer M.J. van der Eb, cargadoor; commissarissen de heren J.W. van der Eb makelaar en A.M. Schippers, scheepsbouwkundig ingenieur, allen te Rotterdam.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Stoomschip WESTERDIJK. In regeringskringen wordt als vaststaande aangenomen, dat aan het vertrek uit Engeland van het stoomschip WESTERDIJK dat met Regeringsgraan geladen te Stornoway ligt en door de Nederlandse sleepboten WITTE ZEE en ZWARTE ZEE wordt gehaald, geen moeilijkheden zullen worden in de weg gelegd, al klaart Engeland, gelijk men weet, geen neutrale schepen meer uit. De WESTERDIJK toch lag reeds uitgeklaard voor Engeland deze maatregel trof. Van andere goed ingelichte zijde verluidt, dat de WESTERDIJK zelfs reeds zou zijn vrijgegeven, maar dat omtrent het vertrek van de boot nog niets vaststaat.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Het doen zinken van de GAMMA.
Een telegram van Reuter's bijzondere dienst meldt uit Londen:
In een interview zei een van de leden van de bemanning van de GAMMA: Ongeveer halfdrie in de middag van 1 februari gingen drie projectielen van een duikboot over ons heen. Men draaide onmiddellijk bij en zond een sloep naar de duikboot, welke geen nummer toonde. Een officier ging in de sloep en werd naar de GAMMA terug geroeid. Wij moesten ijlings in onze sloepen gaan daar de Duitse officier, nadat hij in voor- en achterschip telkens twee bommen had geplaatst, grote haast had om te vertrekken. Wij zagen een groot stoomschip dicht langs ons voorbijkomen, maar dit nam geen notitie van onze seinen. Nadat wij ongeveer vier uur in de sloepen hadden vertoefd, pikte een Nederlandse mailboot ons op.

Datum: 09 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De verscherpte duikbootoorlog.
Sedert zaterdagochtend jl. is heden te IJmuiden voor het eerst een stoomschip binnengekomen, n.l. het Nederlandse stoomschip JASON van de Kon. Nederlandsche Stoomboot Mij., met maïs geladen en komende van Buenos Aires. Naar wij vernemen, heeft het stoomschip, komende langs de Doggersbank, geen moeilijkheden ondervonden.
- Men meldt ons uit IJmuiden, dat een aldaar binnengelopen logger gerapporteerd heeft, gezien te hebben, dat op 35 mijl afstand van IJmuiden een Nederlandse stoomtreiler, waarvan de naam nog onbekend is, door bommen tot zinken is gebracht. De bemanning, die zich in de sloepen begeven had, is door de duikboot naar een in de nabijheid zijnde logger gebracht. Deze logger is op weg naar IJmuiden.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De WESTERDIJK. Het Haagsche Corr. bureau meldt ons van Duitse zijde, in verband met de uitzending door de Nederlandse Regering van twee zeesleepboten naar Stornoway om het met regeringsgraan geladen stoomschip WESTERDIJK naar Nederland te slepen, dat de Duitse marine zoveel in haar vermogen ligt maatregelen heeft getroffen om die sleepboten in de gevaarlijke zone te beveiligen. Daar de sleepboten echter wat later dan aanvankelijk was bekend gemaakt, uit Nederland waren vertrokken, was het te vrezen, dat er bij de Duitse marine verwarring zou ontstaan, o.a. door niet tijdig ontvangen instructies, ten gevolge waarvan de sleepboten in groot gevaar zouden komen, te meer omdat vissersvaartuigen en sleepboten wegens de talrijke gevallen van misbruik van neutrale vlaggen in het algemeen onder verdenking staan.
Men meldt ons, dat de sleepboten WITTE ZEE en ZWARTE ZEE woensdagavond te Stornoway zijn aangekomen om het stoomschip WESTERDIJK te halen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De RIJNDIJK. Het stoomschip RIJNDIJK, 7 dezer van de Duins naar hier vertrokken, is echter nog niet binnen. Het vermoeden ligt voor de hand, dat de RIJNDIJK in het Black Deep voor anker moest gaan, totdat de mijnenvegers hun werk hebben verricht.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. In Den Haag is bericht binnengekomen dat het stoomschip JACATRA van de Rotterdamsche Lloyd gisteren te Falmouth is aangekomen.
Het heden van Buenos Aires te Amsterdam aangekomen Nederlandse stoomschip JASON heeft 4.580 ton mais aan boord.
Gisteren is het Nederlandse stoomschip MERAK met ongeveer 4.800 ton mais aan boord, op reis van New York naar Rotterdam, te Falmouth aangekomen.
Het Nederlandse stoomschip ALKAID, dat gisteren op reis van New York naar Amsterdam, Lizard passeerde, heeft een lading gerst aan boord. De juiste hoeveelheid is nog niet bekend.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Rotterdam, 9 februari. De sleepboten WITTE ZEE en ZWARTE ZEE zijn verschenen woensdagavond te Stornoway aangekomen om het stoomschip WESTERDIJK te halen. De beide gezagvoerders wachten aldaar op de permissie van de Engelse regering om uit te mogen varen. Beide stoomschepen zijn te Falmouth binnen geweest om na onderzoek vandaar via het noorden van Engeland en via Terschellinger Bank naar hier gestoomd. De gezagvoerders van beide stoomschepen hebben geen duikboten gezien en wisten ook niets af van de zgn. 20-mijls brede vrije strook.

Datum: 10 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Schepen van de Paketvaart Maatschappij vastgehouden
Het Nederlandse Correspondentiebureau in Den Haag meldt ons: Naar wij vernemen, wordt een groot aantal boten van de Paketvaart Maatschappij in de havens van Singapore en Penang door de autoriteiten vastgehouden. Men heeft eerst thans hieraan bericht ontvangen en heeft reden om aan te nemen, dat de eerste telegrammen van de gouverneur-generaal aan de Minister van Koloniën over deze aanhoudingen niet door de censuur zijn doorgelaten. Daar het geregelde scheepvaartverkeer in Nederlands-Indië in hoge mate stoornis ondervindt van het stilliggen van een groot gedeelte van de vloot van de Paketvaart Maatschappij, heeft de Nederlandse Regering bij de Britse regering op onmiddellijke vrijlating van de schepen aangedrongen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Berichten uit het buitenland incl havens

Londen, 8 februari. Op 3 oktober 1915, toen het Rotterdamse stoomschip IMPORT op reis was van Londen naar Rotterdam, kwam het op de Theems bij Deptford in aanvaring met de stalen stoombaggermolen No. 10, ten gevolge waarvan beide schepen beschadigd werden. Het Admiraliteitshof heeft deze zaak behandeld en de IMPORT alleen schuldig verklaard. Aan het einde van het getuigenverhoor werd meegedeeld dat de IMPORT sedert de eer heeft genoten door de Duitsers aangehouden en naar Zeebrugge opgebracht te worden.

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De MARIANNE. De sleepboot SIMSON heeft zaterdagavond van het lichtschip Terschellingerbank te Nieuwediep aangebracht de bemanning, bestaande uit acht man, van de logger MARIANNE - Scheveningen 235. Deze logger is vrijdagnamiddag ongeveer halfvier 70 mijl uit de kust door de Duitse onderzeeboot U 53 door middel van bommen vernietigd. De opvarenden werden op de DU 53 aan boord genomen en zaterdagnacht omstreeks drie uur op het lichtschip overgezet. Ze werd op het wachtschip te Nieuwediep van het nodige voorzien en voorlopig onder dak gebracht in het Zeemanshuis aldaar.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

De MIZAR beschoten.
Ter aanvulling van hetgeen in het vorige Ochtendblad vermeld is over het beschieten van het stoomschip MIZAR, van Van Nievelt, Goudriaan & Co’s Stoomvaart Maatschappij, kan nog het volgende worden meegedeeld: Op 30 januari 's middags om twaalf uur vertrok kapitein E. van Oversteeg met de MIZAR tegelijk met de EPSILON en de GAMMA uit Falmouth. De DUBHE was twee uur vroeger vertrokken. De MIZAR was op weg van New York naar hier en geladen met 2.900 ton lijnkoeken voor de Nederlandse regering. Kwart over een, nadat de EPSILON juist buiten de haven van Falmouth was gekomen, hoorde men aan boord van de MIZAR een ontploffing en zag men de EPSILON na een kwartier zinken. De MIZAR en de GAMMA keerden dadelijk terug om hulp te verlenen, maar dit bleek niet nodig, daar reeds enige treilers en sleepboten waren toegesneld. De MIZAR en de GAMMA hebben daarop gezamenlijk de reis voortgezet, doch in de nacht van 30 op 31 januari verloren de schepen elkaar uit het gezicht, door sneeuwstorm en door het harder lopen van de MIZAR. De volgende dag omstreeks één uur in de namiddag werd de MIZAR op de vermelde wijze door een duikboot beschoten. Men bevond zich toen 5 mijl ten zuiden van Fastnet Rock op de Zuidkust van Ierland. De GAMMA volgde naar schatting 30 mijl achter de MIZAR.
De duikboot heeft vijf scherpe schoten op de MIZAR gelost. De kogels vlogen over het schip heen in het water, de laatste op nauwelijks 10 tot 15 meter afstand. De duikboot vertoonde alleen een paar niet te onderscheiden seinvlaggen. Bij de tweede aanval bleef alleen kapitein Van Oversteeg op de brug ter bediening van de telegraaf en om het schip te besturen en de tweede machinist, J. de Ronde, in de machinekamer. De overige bemanning bevond zich onder de bevelen van de eerste stuurman, J. Hamstra en de tweede stuurman, R. Abercrombie, in de boten. Nadat op de komst van zes Engelse torpedojagers de duikboot voorgoed verdwenen was, zette de MIZAR met spoed de thuisreis voort. Om 3 uur 's namiddags ontmoette zij op 20 mijl van Fastnet Rock het stoomschip VONDEL, waarvan de kapitein met het gebeurde op de hoogte gesteld werd. De VONDEL heeft daarna de bemanning van de getorpedeerde GAMMA opgepikt. Op de verdere thuisreis heeft men in de Noordzee veel wrakhout en een paar ledige sloepen zien drijven. Toen de MIZAR van Falmouth vertrok, lagen daar nog ongeveer 15 Nederlandse stoomschepen, waaronder de TERSCHELLING en de BELLATRIX gereed voor vertrek en alleen wachtende op kolen. De andere stoomschepen waren nog niet uitgeklaard.
De MIZAR liep bijna gelijk met de DUBHE de Nieuwe Waterweg binnen.

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De TERNATE. Het stoomschip TERNATE, van de Rotterdamsche Lloyd, dat uit lndië op de thuisreis was, blijft voorlopig te Suez liggen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Rotterdam, 14 februari. Blijkens bij het Departement van Marine ontvangen bericht is Hr.Ms. pantserdekschip HOLLAND, onder bevel van de kapitein ter zee J.H. Zeeman, te St. Thomas aangekomen.

Datum: 16 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De verscherpte duikbootoorlog.
De stoomschepen EEMSTROOM en IJSTROOM van de Hollandsche Stoomboot Mij. zijn gisteren te IJmuiden binnengekomen en hebben de reis op de Noordzee zonder moeilijkheden volbracht. Het stoomschip HERMINA uit Rotterdam, uitgaand, heeft te IJmuiden vastgemaakt en wacht op toestemming om de reis naar Noorwegen te kunnen maken.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. Vaart om de noord.
Met betrekking tot het lichtschip, dat met het oog op een veilige scheepvaart om de noord zal worden uitgelegd, wordt aan zeevarenden nog bericht dat dit lichtschip zal tonen een wit schitterlicht elke 15 sec. een schittering van 2 sec. en dat het lichtschip, dat wordt uitgelegd op ongeveer 55°-12' N.B. en 04°-28' O.L. (Greenwich) dus komt te liggen in de vaargeul, opengelaten tussen de door Engeland en Duitsland gesloten verklaarde gebieden.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Nederland en de oorlog. De duikbootoorlog.
Om een zo getrouw mogelijk beeld te geven van de ontzettende belemmering en het oponthoud door de verscherpte duikbootoorlog aan de te Rotterdam thuis behorende schepen veroorzaakt, laten wij een lijst van de alhier, in Engelse havens of elders stilliggende of opgelegde schepen volgen:
Te Rotterdam liggen de stoomschepen ROTTERDAM 1) (24.149) 2), NIEUW AMSTERDAM (17.149), WESTERDIJK (8.381), IJSELDIJK (7.140), ZIJLDIJK (4.189), MAARTENSDIJK (8.482), CEYLON (4.999), DJEMBER (7.058), OPHIR (4.891), TABANAN (5.280), TURBINIA (3.164), WIERINGEN (3.026), BRUNSWIJK (2.142), RANDWIJK (2.401), BATAVIER III (1.334), BATAVIER IV (1.580), IBERIA (1.260), ST. PHILIPSLAND (2.275), SCHIELAND (2.249), ST. JANSLAND (2.202), HOOGLAND (1.298), SCHOKLAND (1.091), ARUNDO (3.196), ARY SCHEFFER (642), CORNELIS (2.434), ELISABETH (1.770), MAGDALENA (2.173), SIRRA (m.b.) (217), OOSTDIJK (3.051), NOORDDIJK (3.241), GALLIA (m.b.) (1.113) KIELDRECHT (1.384), MOORDRECHT (999), BESTEVAER (1.044) en VLISSINGEN (225).
In diverse Engelse havens liggen de stoomschepen NEDERLAND (1.532), GELDERLAND (1.877), DIRKSLAND (1.858), ST. ANNALAND (2.249), ZUID-HOLLAND (1.837), WESTLAND (1.283), OOSTERLAND (1.192), BEIJERLAND (1.186), GAASTERLAND (1.091), NOORD-HOLLAND (1.006), FRIESLAND (682), MIDSLAND (1.085), WAAL (1.261), WOENSDRECHT (1.036), JOBSHAVEN (3.520), WAALHAVEN (3.551), IJSELHAVEN (3.555), RIJSWIJK (1.673), OTIS TETRAX (905), BRITSUM (2.088), DRIEBERGEN (1.884), HEENVLIET (492), ZAANDIJK (4.188), GORREDIJK (6.466), SOMMELSDIJK (6.291), MAASDIJK (6.065), AMSTELDIJK (6.435), NOORDERDIJK (7.166), BANDOENG (5.851), JACATRA (6.373), MEDAN (5.933), MENADO (5.874), TEXEL (3.210), TERSCHELLING (2.962) en AMELAND (3.512).
Verder liggen nog in Londen de volgende zeilschepen of motorboten: JOHANNA ADRIANA, TIMOR, JAN SCHIPPERS, ZWAANTJE CORNELIA, SEMPER SPERA, FREDERIKA JOHANNA, CONCORDIA CONSTANCE en IDA.
Te Bergen (Noorwegen) liggen de stoomschepen: WILIS (4.896) en DJEBRES (3.553).
Te Gibraltar ligt de SINDORO (5.471).
Buiten Europa liggen de stoomschepen: NOORDAM (12.531), RIJNDAM (12.527), BEUKELSDIJK (6.801), OOSTERDIJK (8.251), POELDIJK (4.226), SOESTDIJK (6.445), ZUIDERDIJK (6.208), WAALDIJK (4.995), SLOTERDIJK (6.424) en TERNATE (5.909).
Optellende komen wij tot de slotsom, de in ons vorig maandagochtendblad vermelde tonnenmaat 34.274 bruto registerton van de rederij Van Nievelt, Goudriaan & Co. meegerekend en uitgezonderd de te Londen liggende kleine zeilschepen en motorboten, benevens het inmiddels uit de Duins vertrokken stoomschip ALGENIB, dat er niet minder dan ongeveer 318.969 bruto register ton Rotterdamse scheepsruimte stil- of opgelegd is.
1) De ROTTERDAM ligt reeds geruime tijd hier in de haven.
2) De tussen haakjes geplaatste cijfers zijn bruto register tonnen.
(opm: mogelijk zijn een aantal register tonnen niet helemaal juist, dit vanwege de slechte leesbaarheid van het krantenartikel).
Volgens een later bericht van 20 febr. ligt de ARY SCHEFFER nog onder de Engelse kust.

De KRAKATAU. Het Nederlandse stoomschip KRAKATAU werd, naar de TeI. meldt, op reis van Bergen naar IJmuiden, aangehouden door een kleine Duitse duikboot, die op grote afstand drie losse schoten loste. Een sloep van de KRAKATAU werd uitgezet en men moest ongeveer een uur roeien om de onderzeeër te bereiken. De scheepspapieren werden onderzocht en in orde bevonden. Daarna kon men naar de KRAKATAU terugkeren en kon het stoomschip de reis vervolgen. De bemanning van de duikboot, die blijkbaar groot gebrek aan zeep had, zag er zo vervuild uit, dat van de oorspronkelijke huidskleur niets meer was te onderscheiden.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Amsterdam, 14 februari. Het van Buenos Aires -komende Nederlandse stoomschip HOLLANDIA, thans te Vigo liggende, zal daar tot nader order blijven.

De verscherpte duikbootoorlog.
Naar wij van de directie van de Stoomvaart Maatschappij Nederland vernemen, heeft zij de gezagvoerder van haar mailstoomschip VONDEL, dat volgens bekomen orders thans op weg is naar Norfolk (Virginia) en daar binnen enkele dagen kan aankomen, instructies geseind om van daar de reis naar Java te vervolgen via het Panamakanaal, San Francisco en Honolulu.

Datum: 18 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De OLDAMBT.
(Officieel.) Op 29 december jl. werd het Nederlandse stoomschip OLDAMBT door Duitse strijdkrachten aangehouden en opgebracht naar Zeebrugge. De Minister van Buitenlandse Zaken heeft terstond, nadat hij hiervan had kennis gekregen, aan Hr.Ms. gezant te Berlijn opgedragen, bij de Duitse regering inlichtingen nopens deze opbrenging te vragen. Uit het onderzoek naar het gebeurde, inmiddels op last van de Minister van Marine ingesteld bij de terugkeer van de opvarenden hier te lande bleek, dat zich bij de opbrenging een ernstig incident had voorgedaan. Het vaartuig was, varende met een Duitse prijsbemanning en onder Duitse oorlogsvlag, van de Belgische kust uit door Duitse strijdkrachten beschoten, waardoor de eigen bemanning en de prijsbemanning genoodzaakt waren geweest zich tot lijfsbehoud in de boten te begeven. Een van de sloepen was ten gevolge van een in de nabijheid ontploffende granaat omgeslagen; alle opvarenden werden ten slotte door te hulp gekomen Duitse torpedoboten opgenomen, doch de 2e stuurman overleed korte tijd, nadat hij aan boord was gebracht. Een stoker had een granaatwond bekomen en moest met drie anderen, die ten gevolge van het te water liggen ongesteld waren, in België achterblijven, waar zij in een hospitaal werden opgenomen. Inmiddels deelde de Duitse regering bij nota van 13 januari jl. mee, dat het stoomschip OLDAMBT naar Zeebrugge was opgebracht, verdacht van het vervoer van contrabande.
De Minister van Buitenlandse Zaken droeg hierop aan Hr.Ms. gezant te Berlijn op, onder overlegging van het van Nederlandse zijde opgemaakt proces-verbaal, aan de Duitse regering opheldering te vragen nopens de beschieting en daarbij de bevreemding van de Nederlandse Regering uit te spreken over het feit, dat de Duitse regering niet alleen had nagelaten om, gelijk de Nederlandse Regering verwacht had, uit eigen beweging haar verontschuldigingen voor het gebeurde aan te bieden, maar zelfs in haar bovenvermelde nota met geen woord er van melding maakte. Het Duitse ministerie van buitenlandse zaken heeft hierop bij nota d.d. 9 dezer geantwoord, dat het vóór de ontvangst van het door de Nederlandse Regering overgelegd proces-verbaal geen kennis had gedragen van het betreurenswaardig incident, dat zich bij de opbrenging van de OLDAMBT had voorgedaan. Het terstond ingestelde onderzoek had de lezing, gelijk die van Nederlandse zijde van het voorgevallene was gegeven, bevestigd; de beschieting was het gevolg van een misverstand aan de Duitse kustbatterij, die het ten gevolge van de weersomstandigheden uit zijn koers geraakte schip voor een vijandelijke mijnenlegger had aangezien. De marine-attache te 's-Gravenhage had op last van de admiraal, commandant van de Duitse zeestrijdkrachten in Vlaanderen, de ouders van de 2e stuurman van diens droevig uiteinde verwittigd en hun de betuiging van rouwbeklag en leedwezen van de admiraal overgebracht. De Duitse regering verklaarde het ongeluk, teweeggebracht door overmacht en een noodlottige samenloop van omstandigheden, ten zeerste te betreuren, te meer, waar het incident aan een onderdaan van een bevriende mogendheid het leven had gekost en verscheidene anderen aan lichamelijk leed had blootgesteld.
De Duitse regering voegde hieraan toe, dat zij niet zou gedraald hebben aan de Nederlandse Regering opheldering over het gebeurde te verschaffen en haar oprecht leedwezen uit te spreken. indien het voorgevallene haar tijdig was gerapporteerd geweest. Zij verklaarde zich bereid aan de nagelaten betrekkingen van de 2e stuurman en aan de anders gewonde of ongesteld geworden schepelingen een schadeloosstelling uit te betalen, indien de Nederlandse Regering de uitkering van zodanige schadeloosstelling passend zou oordelen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De verscherpte duikbootoorlog.
In de afgelopen week zijn te IJmuiden binnengekomen 5 Nederlandse stoomschepen en vertrokken 3 Nederlandse stoomschepen en 1 Engels stoomschip.

Datum: 19 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De verscherpte duikbootoorlog.
Het alhier van Baton Rouge binnengekomen Nederlandse tankstoomschip LA CAMPINE rapporteert in het Engelse Kanaal door een Duitse onderzeeër te zijn beschoten. Nadat de bemanning zich in de boten had begeven, ging de gezagvoerder met de papieren naar de onderzeeër. Na inzage van de papieren kreeg men verlof de reis te vervolgen. Eerst is er een los schot gelost en daarna een scherp schot. Niemand is gekwetst. De lading bestaat uit ongeveer 3.100 ton petroleum. De LA CAMPINE behoort aan de American Petroleum Company.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Amsterdam, 16 februari. Het stoomschip SATURNUS van de Kon. Nederlandsche Stoomboot Mij. te Amsterdam, 6 januari in ballast naar New York vertrokken, is na een buitengewoon lange reis van 39 dagen te New York aangekomen.

Datum: 20 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De verscherpte duikbootoorlog.
Bij geruchten vernemen wij, dat het stoomschip OOTMARSUM (2.312 ton), van de Stoomvaart Maatschappij Oostzee te Amsterdam en het stoomschip TROMPENBERG (1.608 ton) van de Stoomboot Maatschappij Hillegersberg te Amsterdam, getorpedeerd zijn. Naar wij vernemen, waren beide schepen met een verplichte kolenlading voor Engelse rekening van Engeland naar Las Palmas onderweg.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. Scheepvaartmoeilijkheden.
Het Nederlandsche Correspondentiebureau in Den Haag schrijft:
Bij de bekende moeilijkheden komt thans de mededeling, dat Engeland wel bereid is, aan de met tarwe beladen schepen, in Britse havens voor het onderzoek van de scheepspapieren gedwongen verblijf houdend, toe te staan hun reis te vervolgen, doch dat alle met voederartikelen en de grondstoffen voor onze margarine-nijverheid beladen schepen voorlopig worden vastgehouden, totdat vaststaat, dat Nederlandse schepen zowel landbouwproducten als margarine naar Engeland zullen brengen. (Daarnaast worden ook de Nederlandse kolenschepen vastgehouden, totdat de reders de reeds in de dagbladen vermelde eisen zullen hebben ingewilligd).
Door al deze gebeurtenissen wordt de graanaanvoer belangrijk vertraagd. Reeds was op 1 dezer de aanvoer van de voedergranen ten gevolge van de machinistenstaking 13.000 ton en ten gevolge van de zeeliedenstaking 10.000 ton, totaal 23.000 ton, ten achter, waarbij dan nog komt de thans ontstane ernstige doch nog bezwaarlijk te becijferen achterstand.
Op het ogenblik is de toestand ten opzichte van de graanschepen aldus:
I°. 29 vrachtschepen liggen in Nederlandse havens, totdat met de Engelse regering overeenstemming is bereikt ten opzichte van de te volgen weg;
2°. 35 vrachtschepen, beladen met veevoeder en kunstmeststoffen, werden door de Engelse regering in Engelse havens aangehouden;
3°. 17 vrachtschepen liggen in Amerikaanse havens om redenen onder 1 genoemd;
4°. 44 vrachtschepen zijn voor het graanvervoer op de uit- of thuisreis; of en wanneer deze schepen zullen binnenkomen, is niet te zeggen.
Waar reeds thans met de beschikbare scheepsruimte nauwelijks enigszins voldoende hoeveelheid granen voor de voeding van mens en dier kan worden aangevoerd, behoeft het, met het oog op het bovenstaande, geen verder betoog, dat de toekomst ter zake verre van rooskleurig is. De meest mogelijke zuinigheid in het broodverbruik moet dan ook dringend worden aanbevolen. Mochten de thans geldende bepalingen ten aanzien van het verbruik van brood geen voldoende besparing teweeg brengen, dan zou een bruinbroodperiode of inkrimping van het thans vastgestelde rantsoen ernstig overwogen moeten worden. Eveneens moet de grootst mogelijke beperking in het verbruik van veevoeder worden aanbevolen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De verscherpte duikbootoorlog.
De rederijen van de stoomschepen OOTMARSUM en de TROMPENBERG te Amsterdam hebben bericht ontvangen, dat de bemanningen van beide stoomschepen gered en te Brixham zijn geland. Verdere bijzonderheden zijn niet ontvangen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Rotterdam, 19 februari. Hr.Ms. pantserdekschip HOLLAND, op de terugreis van West-Indië naar Nederland, heeft zaterdag St. Thomas verlaten met bestemming naar Ponta Delgada op de Azoren.

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Amsterdam, 20 februari. De rederijen van de stoomschepen OOTMARSUM en TROMPENBERG hebben bericht ontvangen, dat de bemanningen van beide stoomschepen gered en te Brixham zijn geland. De schepen zijn tot zinken gebracht.
De OOTMARSUM vertrok 17 januari van Amsterdam naar Barry. Het schip was 2.313 bruto, 1.466 netto reg. ton groot en het eigendom van de Stoomvaart Maatschappij Oostzee te Amsterdam. Het werd in 1900 gebouwd. De TROMPENBERG, van de Stoomboot Maatschappij Hillegersberg te Amsterdam, was 1.607 bruto, 1.009 netto ton groot, werd in 1906 gebouwd en vertrok 28 januari van Amsterdam naar Cardiff.

De vaart op Oost-Indië. Het van Batavia thuis varende stoomschip KAWI, dat de reis via het Panamakanaal maakt, is 13 dezer van Padang vertrokken en het uitgaande stoomschip DJEBRES, dat te Bergen (Noorwegen) binnenliep, heeft heden de reis voortgezet.

Datum: 23 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
Men meldt ons, dat de Minister van Marine gisteren namiddag aan een deputatie uit het bestuur van de Vereeniging van Nederlandsche Gezagvoerders en Stuurlieden ter Koopvaardij, bij een bespreking van de veiligheid van de vaart op de noordelijke route, heeft toegezegd, zo spoedig mogelijk als dit mogelijk is met het oog op bezwaren van personeel en materieel, het door de vereniging voor de thuisvaart noodzakelijk geachte tweede lichtschip te zullen uitleggen. Het thans uitgelegde lichtschip zal dan worden verlegd naar de door de vereniging in overweging gegeven plaats.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De AMBON.
Bij het Departement van Buitenlandse Zaken is bericht ontvangen van de consul-generaal te Londen, dat het Nederlandse schip AMBON op de thuisreis is getorpedeerd of op een mijn gelopen. Drie en veertig man van de bemanning zijn te Dartmouth geland. De kapitein en de officieren bleven aan boord.
Getracht wordt het schip met een Engelse patrouilleboot naar Plymouth te slepen.
De echtgenote van de gezagvoerder van de AMBON ontving gisteravond een telegram, luidende: „Ambon getorpedeerd, allen gered". De AMBON was geladen met stukgoederen en op weg van Engeland naar Nederlands-Indië.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De verscherpte duikbootoorlog. Men deelt ons mee, dat de Nederlandse schepen NOORDDIJK, ZAANDIJK, BANDOENG, MENADO, EEMLAND, GAASTERLAND en JACATRA, die gistermorgen gezamenlijk uit Falmouth zijn vertrokken, gisteren te 10.30 uur Lizard zijn gepasseerd.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Schepen losgelaten. Men seint ons uit Batavia:
De stoomschepen VAN OVERSTRAETEN, liggende te Fremantle en OMBILIN, liggende te Calcutta, zijn vrijgelaten. De VAN OVERSTRAETEN en de OMBILIN zijn beide stoomschepen van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Een Duitse duikboot gestrand.
Hedenmorgen is onder Domburg de Duitse duikboot B 30 met 14 opvarenden gestrand. Het oorlogsvaartuig is onder bewaking van de Marine gesteld.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De scheepvaart.
Verschillende hier ter stede gevestigde rederijen zijn thans bezig haar voor Noord Amerika bestemde stoomschepen te provianderen en uit te rusten. Hoogst waarschijnlijk zullen die schepen morgenavond hun reis, langs de nieuwe noordelijke route en via Halifax, aanvaarden.
Het nieuwe lichtschip dat nabij Doggersbank wordt uitgelegd en dat door de sleepboot SIMSON naar zijn ligplaats is gesleept, heeft thans de bestemde plaats ingenomen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Men seint ons uit Batavia, dat, ten einde tegemoet te komen nou de moeilijkheden betreffende de verscheping van producten, de firma Nordheim en Co. het zeilschip NEST heeft gecharterd, dat in mei naar Londen zal vertrekken met een volle lading rubber. Het zeilschip NEST (ex. LUCCO, ex. CHINSURA) meet 1.275 ton bruto. 1.217 ton netto. Het behoort aan P. Landborg & Zoon te Batavia. Het schip werd in 1868 te Birkenhead gebouwd.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Moeilijkheden van onze scheepvaart.
Thans liggen in Engelse havens 21 schepen, die daarheen vertrokken waren om kolen voor Nederland te laden. Aan het geven van de kolen verbindt Engeland thans de voorwaarde, dat de schepen met een volle lading „licenced goods", d.w.z. wat Nederland betreft voornamelijk landbouwproducten en margarine, naar Engeland terugkeren. Bestaat voor het verkrijgen van een zodanige lading geen zekerheid, dan moet het schip zich verbinden twee reizen te maken met steenkool van Engeland naar een Franse haven. Ook de terugreis in ballast van die 21 stoomschepen naar Nederland, is niet mogelijk, daar deze schepen voor de terugreis bunkerkolen nodig hebben en deze niet door Engeland worden verstrekt, dan indien de schepen zich verbinden twee reizen met steenkolen te maken van Engeland naar een Franse Kanaalhaven of één reis naar de Golf van Biscaye en terug met erts naar Engeland. Het springt in het oog, dat de reizen tussen Engeland en Frankrijk, nu de verscherpte duikbootoorlog is afgekondigd, uitermate bezwaarlijk zijn. Bovendien verbonden de bestaande schikkingen aan de levering van steenkool voor lading en bunkers geen voorwaarden en men had alle reden om aan te nemen, dat deze schikkingen ten aanzien van de bewuste schepen zouden worden nagekomen.
De Engelse voorwaarden hebben tot gevolg gehad, dat de vaart van Nederlandse schepen op Engeland bijna geheel moest worden stopgezet; waar toch reeds 21 schepen van deze vaart de Engelse havens niet konden verlaten, zou het vertrek van nog meer schepen daarheen de moeilijkheden slechts vergroten.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De SINDORO. Volgens telegrafische mededeling is de deputatie van Indië Weerbaar, die met het thans te Gibraltar liggende stoomschip SINDORO uit Indië vertrok, te Geneve aangekomen.
Naar de Nieuwe Ct. verneemt, heeft de Minister van Buitenlandse Zaken op verzoek van koloniën pogingen in het werk gesteld om een regeling voor de terugkeer van passagiers van de SINDORO te treffen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Een Duitse duikboot gestrand.
De Duitse duikboot, die gisteren bij Domburg is gestrand, is vlot geraakt en naar Vlissingen gesleept, waar ze gisteren namiddag kwart over vier is aangekomen.
Uit Vlissingen meldt men ons nader: De Duitse duikboot is kleiner dan die, welke enkele weken geleden binnenkwam; ze meet naar schatting 350 ton. De bemanning is groter dan aanvankelijk uit Domburg werd bericht; wij telden reeds 25 personen. De boeg van de boot is enigszins ontzet. De commandant van de duikboot is door de versperringscommandant gehoord.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. Zes schepen getorpedeerd.
De Minister van Buitenlandse Zaken heeft een telegram ontvangen van onze gezant te Londen, meldende, dat deze een telegram had ontvangen van de Scilly Eilanden van kapt. De Koning van het Nederlandse schip NOORDERDYK, dat de schepen NOORDERDYK, ZAANDIJK, JACATRA, BANDOENG, EEMLAND en GAASTERLAND, die 23 dezer van Falmouth tezamen waren vertrokken, te 5 uur nm. van de 22e door een Duitse duikboot zijn getorpedeerd. De Minister heeft dadelijk inlichtingen gevraagd omtrent het lot van de opvarenden.
(Officieel.) Toen de onbeperkte duikbootoorlog werd afgekondigd, heeft de Nederlandse Regering niet alleen haar bereids openbaar gemaakt protest daartegen doen horen, maar er tevens bij de Duitse regering op aangedrongen, dat zou worden zorg gedragen, dat geen op dat ogenblik van of naar Nederlandse havens onderweg zijnde schepen van de nieuwe maatregel het slachtoffer zouden worden. De Duitse regering verklaarde zich bereid aan dat verlangen tegemoet te komen onder toevoeging evenwel, dat het haar onmogelijk was absolute veiligheid te waarborgen.
Van de te Falmouth liggende Nederlandse schepen waren de JACATRA, de MENADO, de BANDOENG, de NOORDERDYK, de ZAANDIJK, de EEMLAND en de GAASTERLAND in staat gebruik te maken van een gelegenheid, die hun van Duitse zijde werd geboden om op 22 februari de haven te verlaten. Zij moesten zich daartoe tezamen blijvende westwaarts uit het onveilige gebied verwijderen en verder buiten dit gebied blijvende hun weg vervolgen. Blijkens het bericht van Hr.Ms. gezant te Londen zijn de schepen de 22e februari tezamen vertrokken, doch moest de MENADO met machineschade de reis reeds spoedig opgeven en gesleept naar een Engelse haven terugkeren. Een nader telegram van de gezant meldt thans, dat de zes overgebleven schepen ‘s namiddags tezamen door een duikboot zijn getorpedeerd, zonder dat de scheepspapieren werden ingezien.
De laatst ontvangen berichten houden in, dat de EEMLAND, BANDOENG en ZAANDIJK nog drijvende zijn; dat tweehonderd leden van de bemanningen te Penzance zijn geland en dat men aanneemt dat ook de rest van de bemanningen veilig is. Naar wij vernemen, is het stoomschip MENADO, dat op dezelfde dag als de getorpedeerde schepen uit Falmouth was vertrokken, aan het gevaar ontkomen, doordien dat schip wegens averij aan de machine uit zee naar de haven had moeten terugkeren.
Wij vernemen nog, dat de MENADO te Falmouth is binnengelopen. De EEMLAND, de BANDOENG en de ZAANDIJK moeten nog drijvende zijn. Van de bemanningen zijn 200 te Penzance (Cornwall) geland. Ook de rest van de bemanningen moet in veiligheid zijn.
De directie van de Rotterdamsche Lloyd heeft van de gezagvoerder van de MENADO een telegram ontvangen, meldende, dat de MENADO naar Falmouth gesleept werd en dat de bemanning op de Scilly Eilanden geland is. Uit dit telegram zou dus zijn af te leiden, dat ook de MENADO getorpedeerd is.
Naar wij vernemen, heeft de Holland Amerika Lijn bericht ontvangen, dat de opvarenden van de NOORDERDYK en de ZAANDIJK gered zijn en geland te St. Mary, een van de Scilly Eilanden.
De directie van de Rotterdamsche Lloyd meldt dat de bemanning van de BANDOENG eveneens op de Scilly Eilanden geland is.
Uit Amsterdam meldt men ons: Het bericht betreffende de torpedering heeft in Amsterdamse rederskringen een zeer ontstellende indruk gemaakt, juist om de omstandigheden, waaronder die terpedering plaats vond. Toen hedenochtend het gerucht de ronde deed, weigerde men aanvankelijk er geloof aan te slaan, totdat de officiële bevestiging alle twijfel wegnam. Wij hebben een onderhoud gehad met een bekende figuur uit de scheepvaartkringen. Hij deelde ons mee, dat voorlopig althans, door hem en zijn collega's het varen, zo niet onmogelijk, dan toch hoogst bezwaarlijk wordt geacht. De zeven nu getorpedeerde schepen vertrokken uit Falmouth op 22 dezer, nadat onze Regering de Duitse regering officieel van dat vertrek had verwittigd, met opgave van die overigens geheim gehouden datum. Men meende, dat nu aan de schepen een veilige vaart zou zijn verzekerd, d.w.z. men wist wel, dat slechts relatieve veiligheid gegarandeerd werd, maar men kon niet vermoeden, dat het de bedoeling van de Duitse regering zou zijn de Nederlandse schepen te doen vernietigen, waar die schepen eenvoudig Engeland aandeden, omdat het Engelse gouvernement dit eist, maar die daar verder niets te maken hadden.
De vergadering van reders, die hedenmiddag half drie te 's-Gravenhage in De Twee Steden gehouden wordt, zal zeker ernstig overwegen, of niet de ganse scheepvaart moet worden stop gezet, temeer waar tot 5 maart ook in het geultje tussen het Engelse en Duitse blokkadegebied slechts relatieve veiligheid voor de neutrale schepen bestaat. Onze zegsman meende ook, dat assureren van onze schepen, gezien het gebeurde, weldra onmogelijk zal worden.
Om half vier hedenmiddag heeft op het Ministerie van Buitenlandse Zaken een conferentie plaats met de voornaamste Nederlandse reders.
Naar wij vernemen, hebben de directies van de Stoomvaart Maatschappij Nederland en van de Rotterdamsche Lloyd aan haar schepen Juliana, Ternate en Deli, die op weg zijn van Indië naar hier, order gegeven haar ladingen Indische producten te Port Said te lossen en daarna naar Indië terug te keren.
De NOORDERDYK mat 7.166 bruto reg. ton, de ZAANDIJK (eveneens van de Holland Amerika Lijn) 4.188. De BANDOENG (5.851 bruto reg. ton) en de JACATRA (5.373 bruto reg. ton) waren het eigendom van de Rott. Lloyd, de EEMLAND (3.770 bruto reg. ton) en de GAASTERLAND (3.917 bruto reg. ton) van de Kon. Holl. Lloyd.
De zeven schepen waren donderdagmorgen uit Falmouth vertrokken. De NOORDERDYK, de BANDOENG, de JACATRA en de MENADO waren op de thuisreis naar Rotterdam; de ZAANDIJK was op weg van Rotterdam naar Philadelphia, de EEMLAND en de GAASTERLAND van Amsterdam naar New York. De NOORDERDYK, van New York komende, had graan en meel voor de Nederlandse Regering aan boord; de JACATRA kwam van New York met tarwe voor de regering. De ZAANDIJK, de EEMLAND en de GAASTERLAND waren in ballast uitgevaren om graan voor de regering te halen. De BANDOENG en de MENADO kwamen uit Batavia, geladen met Java-producten.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De AMBON. Wij vernemen, dat de AMBON, van de Stoomvaart Maatschappij Nederland, die zoals men weet getorpedeerd werd, reeds te Plymouth in het dok staat. De torpedo heeft het schip in de machinekamer getroffen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De AMBON in gevaar.
De Londense correspondent van de Tel. seint: Ik verneem dat het Nederlandse stoomschip AMBON van de Stoomvaart Maatschappij Nederland te Amsterdam, (bijna 4.000 ton groot), woensdag door een Duitse duikboot aangehouden werd. De bemanning verliet het schip, dat vervolgens getorpedeerd werd. De AMBON bleef echter drijvend. Bij gevolg gingen de kapitein en vier officieren naar hun schip terug, terwijl de rest van de bemanning aan land is gezet. Ik heb nog nadere berichten ontvangen wat er van de AMBON geworden is. Misschien blijkt het mogelijk het schip te redden. Naar wij vernemen was het stoomschip AMBON geladen met stukgoed en op weg van Londen naar Nederlands-Indië.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. Nederland. De getorpedeerde Nederlandse schepen.
Onze Londense correspondent seint: Alle zeven getorpedeerde schepen voeren achter elkaar, toen zij om zes uur 's middags werden aangehouden door een Duitse duikboot, die de bemanningen vijf minuten tijd gaf. Er was geen paniek hoegenaamd. Van de opvarenden, die allen zijn gered, zijn vandaag 225 te Londen aangekomen. Het is lastig hen te herbergen. Zeventig zijn ergens op de Zuidkust geland en worden vandaag of morgen te Londen verwacht. De EEMLAND, ZAANDIJK en BANDOENG zijn op het strand gezet. De MENADO is in de haven teruggekeerd.

Krant:

Batavia, 23 februari. De stoomschepen VAN OVERSTRAETEN, liggende te Fremantle, en OMBILIN, liggende te Calcutta, zijn vrijgelaten. De VAN OVERSTRAETEN en de OMBILIN zijn beide stoomschepen van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij.

Datum: 27 februari 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De DRIEBERGEN.
Men deelt ons mee, dat de volledige bemanning van het dezer dagen getorpedeerde Nederlandse schip DRIEBERGEN thans naar Havre vertrokken is en daar zal wachten op gelegenheid tot het ondernemen van de terugreis naar ons land.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Vrijgegeven goud. Enige tijd geleden waren verschillende partijen goud, bestemd voor de Javasche Bank en de Nederlandsch-Indische Handelsbank, welke zich bevonden op de stoomschepen KAWI, GOENTOER en REMBRANDT, door de Engelse autoriteiten aangehouden. Naar gebleken is, berustte deze aanhouding op een misverstand, hetwelk, dank zij de bemoeiingen van de N.O.T. is opgehelderd, zodat dan ook — naar wij thans vernemen — de bedoelde partijen alle zijn vrijgegeven.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Groningen, 26 februari. De grote Deense zeesleepboot HANS (zie Avondblad 23 januari) die, naar men weet, onlangs in het Reitdiep nabij Zoutkamp in het ijs vastraakte, is thans weer vlot gekomen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De scheepvaart. Naar men ons meldt, is er sprake van, dat op 5 of 6 maart een aantal schepen uit Rotterdam en Amsterdam naar Amerika zal vertrekken, in verband met de verzekering van de Duitse regering, dat dan de noordelijke route veilig zal zijn.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De sleepboten GOUWZEE en ZUIDERZEE.
Naar aan het Hdbl. wordt gemeld, heeft het prijsgerecht te Hamburg in zijn laatste zitting verklaard, dat de opbrenging van de sleepboten GOUWZEE en ZUIDERZEE, die onlangs met vier lichters naar Zeebrugge werden opgebracht, rechtmatig geschiedde en dientengevolge de vordering tot teruggave van deze schepen is afgewezen.

Krant:

Amsterdam, 26 februari. Naar men verneemt heeft de netto winst over 1916 van de Stoomboot Maatschappij ‘Hillegersberg’ NLG 909.473 bedragen tegen NLG 643.476 in 1915. Op de balans paraisseren de stoomschepen evenals het vorige jaar tegen inkoopsprijs, verminderd met een verdere afschrijving ten bedrage van NLG 115.000, zodat de totale afschrijving thans ruim NLG 320.000 bedraagt.

Datum: 01 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Reuter seint ons uit Londen: Bij informatie aan het Nederlandse gezantschap is geen bevestiging gekregen van het bericht, dat de drie Nederlandse stoomschepen BANDOENG, EEMLAND en ZAANDIJK, aan boord waarvan de Duitsers bommen gebracht hadden, nog drijvende waren. Integendeel, de laatste berichten, door de agenten van de betrokken maatschappijen ontvangen, wijzen er op, dat de schepen verloren zijn en daar tot heden alle nasporingen naar de schepen geen resultaat hebben opgeleverd, kan men niet meer hopen, dat ze nog drijvende zijn. De BANDOENG had een kostbare lading uit Nederlands Oost-Indië aan boord.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Wolff seint ons uit Berlijn: Een van onze duikboten ontmoette (datum ontbreekt — Red.) ongeveer 20 zeemijlen ten westen van de Scilly-eilanden in het versperde gebied aan Nederlands stoomschip (uit het vervolg van het telegram is af te leiden: de JACATRA — Red.), dat met graan voor de Nederlandse regering aan boord op weg naar Rotterdam was. Daar de tijd, waarbinnen onzijdige schepen in deze wateren zouden verschoond blijven, nog niet verstreken was, werd het stoomschip vrijgelaten, maar de gezagvoerder kreeg de dringende raad om te keren, het versperde gebied te verlaten en ten noorden en oosten daarvan naar Nederland de reis voort te zetten. Hem werd het door Duitsland geblokkeerde gebied in tekening meegegeven. Trots de dringende waarschuwing heeft het stoomschip de vaart naar Het Kanaal voortgezet. De JACATRA liep — vrijwillig of onvrijwillig, dat is hier in Berlijn niet bekend — een Engelse haven: Dartmouth of Falmouth binnen en het gevolg was, dat het stoomschip later behoorde tot de 22 februari uit deze havens vertrokken Nederlandse stoomschepen, die bij de Scilly-eilanden in de grond werden geboord.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. Getorpedeerd?
Het te Groningen thuis behorende tjalkschip MARIA ADRIANA, kapitein Jan Pieter Klugkist, dat 24 februari in ballast van Havre naar Teignmouth vertrokken is om er pijpaarde voor Rotterdam te laden, is, zo meldt de Nieuwe Groninger Ct., op die reis zeer waarschijnlijk getorpedeerd. De Nederlandse viceconsul in Havre heeft aan onze regering geseind: De bemanning van de MARIA ADRIANA is gered en aan wal gebracht. Te Groningen is een tweede telegram ontvangen, waarin wordt gezegd, dat de bemanning te Fécamp (bij Havre) is geland. De MARIA ADRIANA, vroeger MARGARETHA geheten, was een stalen schip van 87 registerton.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De GROTIUS.
Gisteren zijn 17 passagiers van de GROTIUS met een Engels schip hier te lande aangekomen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Delfzijl, 27 februari. Het nieuw gebouwde Noorse stoomschip LODS, dat de 21e februari van hier naar Rotterdam vertrok, keerde, vergezeld van het Duitse wachtschip, op de rede alhier terug. Het stoomschip is al die tijd door de Duitse marine opgehouden te Borkum, doch het zal waarschijnlijk nu de reis kunnen voortzetten.

Datum: 02 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De ALBERDINA.
Het te Delfzijl thuis behorende schoenerschip ALBERDINA, kapitein J.J. Valom, in ballast op reis van Havre naar Tynemouth, is, naar de Nieuwe Groninger Courant verneemt, door een Duitse duikboot getorpedeerd. De bemanning is gered en te Alderney geland.
(De ALBERDINA mat 134 ton en behoorde aan de heer W. Hoeksema. - Red.)

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De getorpedeerde schepen.
Reuter seint ons uit Londen: Van gezaghebbende zijde vernemen wij (Reuter) het volgende: Het Duitse draadloze bericht van 27 februari over de torpedering van 7 Nederlandse stoomschepen door een Duitse duikboot ondanks de verzekering van veiligheid, door de Duitse regering gegeven, doet alle moeite om de nadruk te leggen op het feit, dat alleen “betrekkelijke'' veiligheid was verzekerd, indien de schepen 22 februari vertrokken. Het Duitse bericht vervolgt: Deze zelfde betrekkelijke veiligheid blijft ook voor de vrije route voor de scheepvaart op de Noordzee, welke Duitsland heeft aangegeven als tegemoetkoming aan Nederlands behoeften. Het is van belang op te merken, wat “betrekkelijke veiligheid" voor onzijdige schepen betekent van Duits standpunt. Als de weg over de Noordzee even betrekkelijk veilig is voor de Nederlandse scheepvaart als door Duitsland bepaald voor schepen, welke 22 februari uit Falmouth vertrokken, kan dit feit nauwelijks geruststellend zijn voor Nederlandse rederijen, daar de “betrekkelijke veiligheid” neerkomt op vernietiging.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Aan de overzijde van het IJ.
G. de Vries Lentsch Jr. te Purmerend heeft tot B. & W. het verzoek gericht te bevorderen, dat hem, voor de vestiging van een scheepsbouwwerf, voor de tijd van vijf jaar in huur wordt afgestaan een gemeenteterrein, gelegen aan de Klaverweg, het Tolhuiskanaal en het IJ, ter grootte van ongeveer 6.000 m2, tegen een, na onderhandeling, overeengekomen huurprijs van NLG 0,30 per m2 per jaar, mits hem voor de huurtermijn het recht wordt toegekend, dit terrein voor de tijd van 50 jaar in erfpacht te aanvaarden tegen een canon, eveneens van NLG 0,30 per m2 per jaar. B. & W. stellen de raad voor, dienovereenkomstig te besluiten.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Rotterdam, 1 maart. De directie van de Rotterdamsche Lloyd deelt ons mee, bericht te hebben ontvangen van haar agenten te Londen betreffende de schade aan het stoomschip MENADO. Die schade blijkt te bestaan uit een gat aan bakboordzijde van ongeveer 4 voet en een gat van 2 voet aan stuurboordzijde in ruim No. 3, onder de waterlijn ongeveer 10 voet achter het schot van de machinekamer. Deze gaten zullen door een duiker voorlopig kunnen worden dichtgemaakt. De machines en ketels zijn intact gebleven. In ruim 3 staat 24 voet water, in ruim 4 is het water door pompen reeds teruggebracht van 5 voet tot 1 voet.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
De uitvoerende commissie van de N.O.T. deelt mee, dat de onderhandelingen, welke de N.O.T. met de Britse regering heeft gevoerd, betref het hervatten van de scheepvaart, reeds voor een aantal stoomschepen tot een gunstig resultaat hebben geleid, waaromtrent nadere uitvoerige mededelingen volgen.

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Harlingen, 28 februari. Heden werd alhier door Amelander schippers binnengebracht het ijzeren tjalkschip CONCORDIA. Genoemd vaartuig werd wegens ijsgang in het begin van de winter door de schipper op de Wadden verlaten. Een bedrag van NLG 1.300 wordt voor berging etc. van het vaartuig geëist.

Datum: 03 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
De uitvoerende commissie van de N.O.T. deelt het volgende mee: De onderhandelingen, welke de N.O.T. met de Britse regering heeft gevoerd betreffende het hervatten van de scheepvaart, hebben reeds voor een aantal stoomschepen tot gunstig resultaat geleid. De stoomschepen OOSTERDIJK, SOESTDIJK, ZUIDERDIJK, NOORDAM en SLOTERDIJK van de Holland Amerika Lijn, welke van Noord Amerika naar Nederland waren vertrokken en te Halifax nadere instructies wachtende waren, kunnen de reis naar ons land voortzetten, zonder een haven in Engeland aan te doen. Ook de stoomschepen PHECDA van Van Nievelt, Goudriaan's Scheepvaart Maatschappij en LEERSUM van de firma Vinke & Co. kunnen op dezelfde wijze de reis naar Holland voortzetten. Genoemde stoomschepen voeren een lading, hoofdzakelijk bestaande uit tarwe, veevoeder, katoen, enz.
De stoomschepen SUMATRA, NIAS en BILLITON van de Stoomvaart Maatschappij Nederland, welke op de thuisreis van Indië van het Panamakanaal, te Halifax nadere instructies wachtende waren, kunnen eveneens zonder verdere moeilijkheden de reis naar Nederland voortzetten. Hetzelfde geldt voor de stoomschepen JAVA en KARIMOEN van dezelfde maatschappij, welke van Baltimore en Norfolk naar Holland moesten vertrekken. Ook deze kunnen via Halifax de reis volbrengen, zonder een haven in Engeland binnen te lopen. Deze stoomschepen brengen gemengde ladingen Indische producten aan, alsmede mais en Chilisalpeter. De tot dusver gevoerde onderhandelingen hebben verder, wat Engeland betreft, tot een gunstig resultaat geleid ten aanzien van een dertigtal stoomschepen, welke in ballast naar Noord Amerikaanse havens moeten uitvaren, ten einde graan te gaan laden voor de Nederlandse regering. De vaartuigen CHARLOIS en ROTTERDAM, van de American Petroleum Company, welke te Halifax lagen, kunnen de reis naar Rotterdam voortzetten zonder een Engelse haven aan te doen. Het passagiersschip SINDORO, van de Rotterdamsche Lloyd, met gemengde lading en passagiers op de thuisreis van Indië, wachtte in Gibraltar nadere instructies. Dit schip, hetwelk gebrek aan bunkerkolen had, is hiervan door de Engelse autoriteiten voorzien en kan de reis naar Nederland voortzetten, zonder een Engelse haven binnen te lopen. Omtrent het stoomschip WILIS, dat sinds 8 februari met lading en passagiers te Bergen op de uitreis naar Nederlands-Indië ligt, wordt op een gunstig verloop van de onderhandelingen gerekend.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
Zoals men weet, bestond het voornemen, dat op 5 of 6 dezer van Rotterdam en Amsterdam een 22 schepen zouden vertrekken, die voor de Regering in Amerika graan zullen gaan halen. Het bestuur van de Nederlandsche Reedersvereeniging heeft zich tot de Minister van Buitenlandse Zaken gewend met de vraag, of de Duitse admiraliteit reeds zekerheid kon geven omtrent de veiligheid van de te volgen vaarweg. Uit Berlijn is daar in antwoord op de desbetreffende vraag van onze regering bericht, dat nog altijd op het binnenkomen van enige duikboten moet worden gewacht dat er nog geen verbinding met alle duikboten uit de omgeving van de vaargeul is verkregen, zodat nog geen volstrekte zekerheid kon worden gewaarborgd. Onder deze omstandigheden zal het vertrek van de schepen nog enkele dagen worden uitgesteld, in afwachting van nader bericht vanwege de Duitse regering.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Haarlem, 2 maart. Van de N.V. Werf ‘Hubertina’ voorheen W.H. Jacobs alhier werd heden met goed gevolg te water gelaten het voor rekening van de Gron. Rotterdammer Stoomboot Mij. in aanbouw zijnde zeevrachtstoomschip HUNZE IX, bestemd voor de na de oorlog te hervatten geregelde dienst Groningen-Hamburg visa versa.
Deze boot, lang 42,80 meter, breed 7,20 meter en hol 3,60 meter, van het raised quarterdeck type, zal worden voorzien van een machine installatie van 300 ipk, die aan de boot, bij een laadvermogen van circa 470 ton, in afgeladen toestand een snelheid zal geven van 8 Engelse mijlen. Het geheel is geclassificeerd onder de hoogste klasse van Eng. Lloyd en gebouwd onder toezicht van de Nederlandse Schepen- en Stoomwet.
De boot zal voorzien worden van elektrisch licht, 2 stoomlieren en 3 stoomkranen.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

N.V. Furness' Scheepvaartmaatschappij.
De N.V. Furness' Scheepvaart Maatschappij in haar vergadering met het oog om de vloot van de vennootschap uit te breiden niet meer dan de gebruikelijke 5% dividend uit te keren en het overschot van de winst voor afschrijving en vergroting van het reservefonds te bestemmen met een bedrag van NLG 2.000.000. Kapitaal en reservefonds komen daardoor tot een bedrag van NLG 9.260.000.

Een belangrijke bergingssom.
Enige maanden geleden meldden wij, hoe het stoomschip RIJNDAM onder buitengewoon moeilijke omstandigheden de bemanning van de Amerikaanse zeesleepboot VIGILANT redde, doch dat drie van de opvarenden het schip niet wilden verlaten. Deze drie, de tweede stuurman, een stoker en een olieman, slaagden er in de sleepboot in een Britse haven binnen te brengen. Door de admiraliteit is hun daarvoor een bergingsloon van 60.000 gulden toegekend, van welke de ene helft voor de stuurman is en de andere helft onder de twee anderen verdeeld moet worden.

Datum: 04 maart 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. Java-China-Japan Lijn.
Het vracht- en passagiersschip TJISALAK, voor rekening van de Java-China-Japan Lijn bij de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij te Amsterdam gebouwd, is na een goed geslaagde proeftocht op de Noordzee, door de rederij overgenomen. Het stoomschip is weer naar Amsterdam opgestoomd, teneinde verder te worden afgewerkt.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland. en de oorlog. De Scheepvaart.
De onderhandelingen door de uitvoerende commissie van de N.O.T. met de Britse regering gevoerd inzake de vaart van onze schepen, hebben tot het resultaat geleid, dat het stoomschip BESOEKI, van de Rotterdamsche Lloyd, dat met een lading van 3.600 ton tarwe, aan de Nederlandse regering geconsigneerd, op reis van New York naar ons land te Halifax op nadere instructies lag te wachten, uit deze haven is uitgeklaard en de vaart naar Nederland kan voortzetten zonder een haven in Engeland aan te doen.
Als nieuw resultaat van haar onderhandelingen met de Engelse regering meldt de uitvoerende commissie van de N.O.T., dat het stoomschip LUNA van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij. hetwelk met een volle lading hout van Beaumont (Texas) op weg naar Nederland was en kort na de invoering van de verscherpte duikbootoorlog Bermuda aandeed, waar het tot nu toe op nieuwe instructies wachtte, thans de reis via Halifax naar Nederland kan vervolgen. Alvorens Halifax aan te doen zal het stoomschip in een Amerikaanse haven bunkeren.
Naar ons gemeld wordt, was het motorschip GALLIA van de firma Ph. van Ommeren aanvankelijk voornemens uit te varen naar een Gulf-haven. Hoewel het daartoe nu niet in de gelegenheid is — aangezien het alleen Noord Amerikaanse havens ten noorden van Kaap Hatteras kan aandoen — zal het desniettemin gebruik maken van de verkregen toestemming om een van bedoelde havens aan te doen en zal het schip zich te zijner tijd naar New York begeven. (De GALLIA ligt thans nog in reparatie).

Stoomvaart Maatschappij Oostzee.
Blijkens de ter inzage liggende balans en winst- en verliesrekening van de Stoomvaart Maatschappij Oostzee te Amsterdam, bedraagt de brutowinst NLG 2.236.500 (v.j. NLG 1.284.301), de netto winst NLG 1.680.000 (NLG 1.140.023). Aan dividend wordt voorgesteld 80 pct., evenals verleden jaar. Op de balans staat de vloot voor NLG 2.148.000, de schepen in aanbouw voor NLG 440.000 (v.j. NLG 230.267) te boek.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

Stoomvaart Maatschappij Oostzee.
Naar wij vernemen zal in de op 19 maart a.s. te houden jaarvergadering van de Stoomvaart Maatschappij Oostzee worden voorgesteld het dividend over het afgelopen boekjaar te bepalen op 60% (evenals v.j.). Blijkens de winst- en verliesrekening bedraagt de exploitatiewinst in het boekjaar 1916 NLG 2.298.000 (v.j. NLG 1.282.433), de nettowinst NLG 2.136.000 (NLG 1.140.023), terwijl het preadvies een bedrag aan zuivere winst vermeldt van NLG 1.580.000. De vloot van de Maatschappij komt op de balans voor met NLG 2.148.000 (v.j. NLG 942.402), schepen in aanbouw met NLG 440.000 (v.j. NLG 230.267). (opm: beide verslagen opgenomen ter vergelijking!)

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

De torpedering van de Nederlandse schepen bij de Scilly-Eilanden.
Het jongste nummer van 'De Verzekeringsbode' bevat de volgende opgave omtrent molestverzekeringen op de Nederlandse schepen, welke in de week van februari bij de Scilly-Eilanden ten offer zijn gevallen aan de Duitse duikbootactie.
EEMLAND, casco NLG 1.200.000, behouden varen NLG 225.000, in ballast.
GAASTERLAND, casco NLG 1.200.000, behouden varen NLG 200.000, in ballast.
ZAANDIJK, casco NLG 800.000, in ballast.
NOORDERDYK, casco NLG 1.140.000, lading niet tegen molest verzekerd.
BANDOENG, casco NLG 908.000, lading, geraamd op NLG 3.000.000
JACATRA, casco NLG 1.096.000 lading niet tegen molest verzekerd.
MENADO, casco NLG 860.000, lading geraamd op NLG 3.000.000.
Totaal: NLG 13.629.000.
Hierbij gerekend de verliezen, die in dezelfde week geleden zijn op de eveneens getorpedeerde stoomschepen TROMPENBERG, OOTMARSUM, DRIEBERGEN en AMBON, komt men op een totaal van ca. NLG 20 miljoen, welk cijfer ongeveer overeenkomt met het bedrag, dat in het gisteren door ons aan de „F. Ztg." ontleende bericht werd genoemd. Vooral te Rotterdam, waar 5 van de 7 boten thuis behoorden en ook verzekerd waren, is men er zwaar bij betrokken. Het Regeringsgraan was niet tegen molest verzekerd. Met bevreemding zal stellig hier te lande kennis zijn genomen van het standpunt in Duitse verzekeringskringen, waarvan melding werd gemaakt in het door ons aan de „F. Ztg." ontleende bericht, volgens hetwelk het nog de vraag is, of en in welke mate de Duitse assuradeurs tot schadevergoeding gehouden zijn. De Duitse opvatting is echter, dat wanneer een schip wordt getorpedeerd of aangehouden door een duikboot, die de bemanning van boord laat gaan en vervolgens het schip door bommen tot zinken brengt, omdat de duikboot niet in de gelegenheid is, het op te brengen, men te doen heeft met een geval van neming, waarvoor de assuradeur, die „free from capture" heeft verzekerd, niet aansprakelijk is. Met een molestverzekering „free from capture" zou men, volgens deze opvatting dus eigenlijk alleen gedekt zijn tegen mijnengevaar. Deze opvatting druist tegen alle Hollandse begrippen in. De assuradeuren, die hier Duitse transportverzekering maatschappijen vertegenwoordigen, hebben dan ook, naar wij vernemen, aan hun directie geschreven, dat zij wel degelijk de schade hebben te betalen, die door de Duitse duikboten is aangericht.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. Het stoomschip TROLTIND, voor Noorse rekening gebouwd op de werf van de N.V. C. van der Giessen & Zonen's Scheepswerven te Krimpen a/d IJssel, heeft in de Nieuwe Waterweg een goed geslaagde proeftocht gehouden.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De avonturen van de GAASTERLAND. Omtrent de avonturen van het stoomschip GAASTERLAND, dat de 22e februari met zes andere Nederlandse schepen, na vertrek van Falmouth, bij de Scilly Eilanden door een Duitse duikboot werd getorpedeerd, worden van hier aan de Telegraaf nog de volgende bijzonderheden gemeld: Op de heenreis naar Falmouth werd de GAASTERLAND aangehouden door een Engelse torpedoboot, die het schip bevel gaf een andere haven aan te doen. Daartoe moest het een Engelse officier en vier matrozen aan boord nemen, die de te volgen koers zouden aangeven. De Engelse prijsbemanning was echter niet gelukkig, want kort daarop werd het schip door een Duitse onderzeeër aangehouden. Aan de verklaring, dat men als neutraal vaartuig naar Falmouth stevende, hechtte de Duitse duikbootcommandant, gezien de vreemde koers, geen geloof. De 2e stuurman moest naar de duikboot om de papieren te laten zien en kwam met een Duitse bemanning terug; die het schip moest onderzoeken. Zo deed zich het eigenaardige geval voor, dat Engelse en Duitse prijsbemanning elkaar op de GAASTERLAND ontmoetten. De Duitsers namen de Engelse officier gevangen en mee aan boord van de duikboot. Zij lieten de vier Engelse matrozen met de GAASTERLAND echter ongemoeid de reis vervolgen, die thans weer koers zette naar Falmouth. De volgende dag wachtte de GAASTERLAND een nieuw avontuur. Het schip werd andermaal door een Duitse onderzeeër aangehouden, die reeds drie dagen de wacht hield bij een Italiaans schip, dat bij poging tot ontvluchting zou worden getorpedeerd. De GAASTERLAND kreeg bevel de Italiaanse bemanning over te nemen waaraan gevolg werd gegeven. Toen was zij getuige van het tot zinken brengen van het Italiaanse schip. Zo kwam de GAASTERLAND met Italianen en Engelsen te Falmouth binnen.
Op de fatale 22e februari voer de GAASTERLAND aan de kop van de zeven schepen die Falmouth verlieten. De Duitse duikboot, die de massa-aanslag op onze handelsvloot pleegde, gaf zonder enige waarschuwing een torpedoschot, dat achterom de GAASTERLAND heenging. Toen een van de andere schepen draadloze verbinding met de wal trachtte te krijgen, werd de hoofdstoomleiding van dit schip onmiddellijk doorgeschoten. Vervolgens werd de bemanningen vijf minuten tijd gegeven om zich in de sloepen te redden, waarop de duikboot het vernielingswerk voltooide.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Het op de werf van de N.V. C. van der Giessen & Zonen's Scheepswerven te Krimpen a/d IJssel gebouwde stoomschip TROLDTIND, heeft maandag jl. (opm: 5 maart) op de Nieuwe Waterweg een goed geslaagde proeftocht gehouden. Het schip, voorzien van elektrische verlichting en stoomverwarming. heeft de volgende afmetingen: Lengte 237'- 11", breedte 36'-0", holte tot hoofddek 18'-11" en is van het enkeldek-type met bak, brug en kampanje en voorzien van een dubbele bodem voor waterballast.
De stoommachine, van het triple-compound type, met bijbehorende ketels, werden geleverd door de N.V. Machinefabriek Hoogenlande voorheen Pannevis & Zoon te Utrecht. De cilinders ervan hebben de volgende afmetingen: 171/2” bij 29" bij 46" en een slag van 36". Verwarmend oppervlak van de ketels is in totaal 268 m2 en de stoomdruk 12,6 kg.

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

De SINDORO. Het stoomschip SINDORO van de Rotterdamsche Lloyd is, op weg naar Rotterdam, bij Gibraltar gestrand; de bemanning is in veiligheid. De SINDORO is het passagiersschip, dat 3 januari van Batavia en 31 januari van Port-Said vertrokken, al sedert 9 februari te Gibraltar verbleef, in verband met de ingetreden verscherpte duikbotenoorlog aldaar wachtend op orders. Aan boord bevond zich o.a. de deputatie van ‘lndië Weerbaar’, die via Zwitserland en Duitsland uit Gibraltar in ons land is aangekomen, onder leiding van de heer Van Hinloopen Labberton. Het schip is klaarblijkelijk pas uit Gibraltar vertrokken; gelukkig zijn allen, die aan boord waren, behouden. „No lives lost" zegt het Engelse telegram, dat de stranding bericht. De SINDORO meet 5.468 ton bruto en 3.477 ton netto en was in 1900 gebouwd. Nader wordt ons gemeld, dat de stranding van de SINDORO gisteren namiddag op de rotsen niet ver van Gibraltar plaats had, bij stormachtig weer. Voorts, dat het schip water maakt in de ruimen 1, 2 en 3. Het eerste telegram, omtrent de stranding hier ontvangen, maakte er melding van dat het schip verloren is. Dit wordt echter niet bevestigd. Nog vernemen wij dat de lading van de SINDORO in hoofdzaak bestaat uit tabak, kinabast, grondnoten en Indische mais en verzekerd is voor circa 1 miljoen gulden op de Rotterdamse en Amsterdamse beurs, het grootste gedeelte echter hier. Voorts dat het schip voor 6 ton is verzekerd, het grootste deel eveneens hier, het kleinste op de Amsterdamse beurs.

Datum: 10 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Het stoomschip WILIS van de Rotterdamsche Lloyd, dat sedert 8 februari te Bergen lag, heeft donderdag (opm: 8 maart) de reis naar Oost-Indië voortgezet.

De LUNA. Als nieuw resultaat van haar onderhandelingen met de Engelse regering, meldt de uitvoerende commissie van de N.O.T. dat het stoomschip LUNA van de Kon. Nederlandsche Stoomboot Mij. te Amsterdam, dat met een volle lading hout van Beaumont (Texas) op weg naar Nederland was en kort na de aanvang van de verscherpte duikbootoorlog de Bermuda's aandeed, waar het tot nu toe op nadere instructies wachtte, thans de reis via Halifax naar Nederland kan vervolgen. Alvorens Halifax aan te doen, zal het stoomschip eerst in een Noord-Amerikaanse haven bunkeren.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De EEMDIJK. Gisteren is in de haven van Boston door het slechte weer een schip op drift geraakt en in aanvaring gekomen met het stoomschip EEMDIJK van Solleveld, Van der Meer en F.H. van Hattum’s Stoomvaart Maatschappij alhier. Het schip 16 februari van Rotterdam te Boston aangekomen, is geladen met 4.900 ton graan voor de Regering. De schade door de aanvaring veroorzaakt, maakt een reparatie noodzakelijk, die vier dagen duren zal, zodat we op dit graan zoveel langer moeten wachten.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

De SINDORO. Betreffende het stoomschip SINDORO van de Rotterdamsche Lloyd, woensdagmiddag bij Gibraltar gestrand en waarvan de opvarenden, als gemeld, in veiligheid zijn, vernemen wij, dat de stranding heeft plaats gehad in de Baai van Algeciras bij Punta Mala en dat een contract voor de berging is afgesloten met de Svitzer Salvage Company, gestationeerd te Gibraltar, op de basis: „no cure no pay". D.w.z. geen betaling bij mislukking; in bevoegde kringen geeft men niet veel hoop op behoud van het schip.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De verzekering van de getorpedeerde Nederlandse schepen.
Volgens de Frankfurter Zeitung schat men te bevoegder plaatse de totaalwaarde van de bij de torpedering bij de Scilly-Eilanden gezonken zeven Nederlandse schepen en ladingen op misschien 15 à 20 miljoen gulden en bedraagt de participatie van de Duitse maatschappijen hierbij niet een derde, maar waarschijnlijk ten hoogste enige miljoenen Mark. Daarbij, zo gaat het blad voort, is de vraag, in welke mate en of inderdaad wel schadevergoeding moet worden betaald, nog niet opgelost, daar de verzekeringsovereenkomst vóór de bekendmaking van de gevaarlijke zone door Duitsland was gesloten, terwijl de Nederlandse schepen zijn uitgevaren, zonder volle zekerheid tegen torpedering te hebben en zonder zich met de verzekeraars vóór het uitvaren in verbinding te stellen.

Datum: 11 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Vrachtvaart Maatschappij Bothnia.
Men meldt ons uit Amsterdam: Omtrent de hedenmiddag gehouden vergadering van de Vrachtvaart Mij. Bothnia vernemen wij het volgende: Het bestuur heeft de oorspronkelijke voorstellen betreffende het creëren van pref. aandelen ingetrokken. Voorts heeft het beschermingscomité verschillende statutenwijzigingen voorgesteld, om de rechten van de aandeelhouders te beschermen. Al deze wijzigingen zijn door het bestuur overgenomen. Verder heeft het bestuur toegestemd in de vermindering van de tantièmes. Deze zouden eerst bedragen 20 pct. bij de liquidatie en 20 pct. van de bedrijfswinst. Dit wordt nu 7½ pct. bij liquidatie en 15 pct. van de bedrijfswinst. Het bestuur zal voorts aan de vergadering, die binnen twee maanden zal moeten worden gehouden, voorstellen alle beschikbare activa uit te keren, behalve het aandelenkapitaal van NLG 900.000 en de statutaire reserve van NLG 225.000. Begonnen wordt met een uitkering van 100 pct., omdat men nog niet precies de totale uitkering weet, daar de vraag nog openblijft, of de assurantievergoeding zal plaats hebben in contanten of in de vorm van nieuwe schepen. De onkosten van het beschermingscomité worden gedragen door de Bothnia, behalve de vergoeding van de comitéleden elk afzonderlijk. Te dien aanzien is echter in de vergadering van hedenmiddag voorgesteld aan de directie voor te stellen één procent van het aandelenkapitaal, dus NLG 9.000, ter beschikking te stellen van de comitéleden. Het comité blijft zolang aan, totdat de vergadering heeft plaats gehad, doch staakt zijn actie intussen.

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De scheepvaart.
Naar wij vernemen, zal a.s. donderdag een aantal vrachtschepen van hier naar Amerika vertrekken om levensmiddelen te gaan halen voor de Regering.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De SINDORO. Op verzoek van het Algemeen Nederl. Verbond heeft de Minister van Buitenlandse Zaken zich bereid verklaard, zijn bemiddeling te verlenen voor geldzendingen aan de passagiers van de SINDORO, die zich te Gibraltar bevinden.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Ook te water is België de laatste dagen afgesloten. Er mogen geen schepen uit Antwerpen naar Nederland vertrekken. Ook de passagiersboot TELEGRAAF van donderdag was gisteren nog niet te Hansweert aangekomen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Hardinxveld, 10 maart. Het stoomschip INGUNN (180’ x 28’ x 14'-6"), gebouwd onder Lloyd's klasse 100 A1 (raised quarterdeck type) bij de N.V. Scheepsbouwwerf ‘De Merwede’ v/h van Vliet & Co. alhier voor rekening van de heren Sverre Hansen A/S te Bergen (Noorwegen), heeft gisteren (opm: 8 maart) met goed gevolg proef gestoomd. Het schip werd direct door de eigenaren overgenomen. Het schip behaalde met zijn machines van 15 x 25 x 40 x 27" slag met 2 ketels van 10'-8" x 10'-3", welke bij 110 omwentelingen 650 ipk ontwikkelde, een snelheid van gemiddeld 9¼ mijl. Wegens kolengebrek zal het schip maandag a.s. naar Rotterdam worden gesleept, om daar de vergunning van de Regering voor vertrek naar Noorwegen af te wachten.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Hansweert, 11 maart. De op de werf Zeeland alhier gebouwde Noorse zeeboot SKJOLDBORG is te Geertruidenberg van machines voorzien en heden hier teruggekeerd, om op genoemde werf te worden afgewerkt.

Datum: 13 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
Nu de Noordelijke vaargeul van 15 dezer af blijkens mededeling van de Duitse autoriteiten absoluut veilig zal zijn, zal het motorschip GALLIA van de firma Ph. van Ommeren te Rotterdam, op genoemde datum de reis via Halifax naar Noord Amerika aanvaarden. De stoomschepen LA CAMPINE en NEW YORK, van de American Petroleum Company, hebben reeds enige dagen geleden langs dezelfde route de reis aanvaard.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Holland-Gulf Stoomvaart Maatschappij.
Naar wij vernemen, zal aan de algemene vergadering van de Holland-Gulf Stoomvaart Mij. worden voorgesteld over 1916 40% (v.j. 10%) dividend uit te keren.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Berichten uit het buitenland incl havens

Hamburg, 10 maart. De klacht tegen het opbrengen van de Nederlandse motorschoener OOSTZEE op 8 november jl. werd door het prijsgerecht afgewezen, aangezien het vaartuig op reis was van Rotterdam naar Londen en het in beslag nemen dus terecht is geschied.

Datum: 14 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
Het Hbld. meldt, dat verscheidene reders thans per aangetekende brief van de Minister van Landbouw kennis hebben gekregen, dat bepaaldelijk met name genoemde schepen overeenkomstig de Schepenvorderingswet door de Regering worden gerekwireerd om ten spoedigste te vertrekken naar Sandyhook, waar nader de haven zal worden aangegeven, waar regeringsgraan voor Nederland moet worden ingenomen.
De schepen zullen op 15 dezer de reis aanvaarden. Inmiddels liggen nog talrijke schepen met graan geladen in de haven van Falmouth, zonder dat nog iets bekend is van een datum, waarop zij de reis zullen kunnen voortzetten naar ons land. Aangezien de haven van Falmouth stampvol met schepen ligt, hebben de Nederlandse schepen order gekregen om te verhalen naar Truro, een haventje in Cornwall. Deze ruil is een zeer slechte, omdat dit haventje zo vol slijk ligt, dat aankomst en vertrek slechts met springtij konden plaats hebben.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Houthandel William Pont.
In de heden gehouden vergadering van commissarissen en directeuren van de N.V. Houthandel voorheen William Pont te Zaandam, werd besloten aan de algemene vergadering van aandeelhouders voor te stellen om, na ruime reserves, een dividend uit te keren van zes procent, zowel op de cumulatief preferente als op de gewone aandelen (gewone aandelen v.j. nihil).

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Naamloze Vennootschappen.
De Staats Courant No. 61 bevat de akten van oprichting van:
- Hollandsche Algemeene Atlantische Scheepvaart Mij. te Amsterdam.
De vennootschap draagt de naam van: Amsterdamsche Lloyd.
Kapitaal NLG 30.000.000, in 30.000 aandelen; waarvan 8.000 zijn geplaatst en 2.500 winstbewijzen. Lid van de raad van beheer de heer Nico Haas te Rotterdam, lid-secretaris de heer Alfred Weiss te Amsterdam. De overige leden van de raad van beheer zullen voor de eerste maal worden benoemd in een binnen vier weken te houden algemene vergadering van aandeelhouders.
- Maatschappij tot Exploitatie van het schoenerschip ‘Rebecca’ te Rotterdam.
Kapitaal NLG 150.000, geheel geplaatst en volgestort.
Directie Vrachtvaart Mij. ‘Neerlandia’ te Rotterdam.
- Maatschappij Motorkotterschip ‘Meeuw’ te Rotterdam.
Kapitaal NLG 50.000, geplaatst en volgestort.
Directie firma Seeuwen & Co.
- Nederlandsche Scheepvaart Maatschappij ‘Industria’ te Amsterdam.
Kapitaal NLG 200.000.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Rotterdam, 13 maart. Te Bolnes is van de werf van de heer J. Rijke een voor binnenlandse rekening gebouwde stalen boeierjacht te water gelaten, terwijl de kiel werd gelegd voor een zee-schoener van 250 ton.

Datum: 15 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
De gistermiddag verleende vergunning voor de schepen, die hedennacht naar Amerika zouden vertrekken, is weer herroepen. Aan de rederijen is thans meegedeeld, dat de schepen niet mogen uitvaren.
Volgens mededeling van het Ministerie van Buitenlandse zaken kunnen alle schepen met ingang van 1 april a.s, vrijelijk varen in het zeegebied rondom Udsire, over een oppervlak beschreven met een straal van 10½ mijl van de lichttoren van Udsire af, zonder zich bloot te stellen aan de gevaren van in de grond te worden geschoten zonder voorafgaande waarschuwing.

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

IJmuiden, 14 maart. De sleepboot TITAN, van de sleepdienst Zur Mühlen te Amsterdam, welke onlangs voor de visserij werd ingericht en het bedrijf als stoomtrawler uitoefende, heeft thans weer de visserij beëindigd omdat het schip voor lange tijd aan de Regering werd verhuurd.

Datum: 16 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De LA CAMPINE. Het Haagsche Corr.-bureau meldt ons: Wij menen te weten, dat volgens de bemanning van het getorpedeerde stoomschip LA CAMPINE dit schip getorpedeerd is in de vaargeul, waarin veilig kon worden gevaren, maar dat volgens de Duitse lezing de torpedering zou zijn geschied in het verboden gebied.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De ARES. Blijkens nadere in Den Haag ontvangen berichten is, op twee Chinezen na, de gehele bemanning van de getorpedeerde motortankboot ARES, van de Nederlandsch-Indische Tankstoomboot Maatschappij te 's-Gravenhage, gered.

Scheepsbouw. Op de werven van de scheepsbouwmeesters Grol en Wolthuis, beide te Veendam en de werf van Fikkers te Muntendam zijn in aanbouw voor Hollandse scheepvaartmaatschappijen, zes zee-motorvrachtboten, elk van 400 à 500 ton.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Advertentie. N.V. Wilton's Machinefabriek & Scheepswerf te Rotterdam.
De Jaarlijkse Algemene Vergadering van aandeelhouders zal worden gehouden op zaterdag 31 maart 1917, des voormiddags te 11.30 uur, ten kantore van de vennootschap te Rotterdam. De punten van behandeling liggen ten kantore van de vennootschap voor de aandeelhouders ter inzage. Aandeelhouders hebben alleen toegang ter vergadering als zij hun aandelen uiterlijk drie dagen voor de vergadering ten kantore van de Rotterdamsche Bankvereeniging, daartoe door de directie aangewezen, zullen hebben gedeponeerd.
De Raad van Commissarissen A.G. Kröller, voorzitter. Mr. Th A. Fruin, Secretaris.
Rotterdam, 15 maart 1917.

Hollandsche Stoomboot Maatschappij.
Op de heden gehouden algemene vergadering van aandeelhouders werden de balans en de winst- en verliesrekening over het afgelopen jaar goedgekeurd en werd het dividend bepaald op 18%. De heer J.B.A. Jonckheer, die als commissaris aan de beurt van aftreden was, werd met algemene stemmen herkozen.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Van de werf van de fa. E.J. Smit & Zoon te Westerbroek, is te water gelaten het stalen schroefstoomschip SOESTERBERG, in aanbouw voor de heer J.J.A. van Meel te Rotterdam en gebouwd onder speciaal toezicht van Lloyds Register en van de Scheepvaartinspectie, voor klasse Lloyds 100 A 1. Het is bestemd voor de algemene vrachtvaart. Het draagvermogen is 725 ton. Het schip krijgt een triple-expansie machine van 400 ipk, welke eveneens door de firma Smit wordt geleverd.
Onmiddellijk na het te water laten werd de kiel gelegd voor een vrachtboot van 1.200 ton, te bouwen voor Zweedse rekening.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Berichten uit het buitenland incl havens

Pannerden, 14 maart. Heden liep op de werf 'De Hoop' van de heer J.J. Bodewes alhier, de geheel van Siemens machinestaal gebouwde stoomharingdrifter, genaamd EMILIE, met goed gevolg te water. De afmetingen hiervan zijn 37 meter lang, 6,60 meter breed en 3,50 meter hol. De machine installatie van 350 ipk met cilinder afmetingen van 280 x 460 x 760 met een slag van 360 wordt geleverd door de machinefabriek Jaffa te Utrecht en is te Rotterdam erin geplaatst, waarna het schip direct zee zal kiezen. (opm: zie ook AH 131217)

Datum: 18 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
Gistermorgen zijn van Amsterdam naar Noord Amerika vertrokken het stoomschip BATJAN van de Stoomvaart Maatschappij Nederland, het stoomschip JAN VAN NASSAU van de Kon. West-Indische Maildienst, het stoomschip GOOILAND van de Kon. Holl. Lloyd en de stoomschepen JASON, MERCURIUS, HECTOR, POLLUX en POSEIDON van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Schepenvorderingswet.
Bij Koninklijk Besluit van 5 dezer is ingesteld een commissie als bedoeld in artikel 2, tweede lid, van de Schepenvorderingswet (Stbl. No. 211 van 1917); zijn benoemd tot lid en voorzitter van die commissie: mr. Th.A. Fruin, advocaat en procureur te Rotterdam; tot leden: S.P. van Eeghen, voorzitter van de Kamer van Koophandel en fabrieken te Amsterdam; J. Visser Jac.zn., voorzitter van de Nederlandsche Reedersvereeniging te 's-Gravenhage; tot secretaris: mr. H.W. Jordens, advocaat en procureur te Deventer, tijdelijk te 's-Gravenhage.

Scheepsbouw. Het stoomschip GOUWZEE, gebouwd op de werf van de Gebr. Bodewes te Lobith en aan Verschure & Co's Scheepswerf en Machinefabriek te Amsterdam, voorzien van een machine installatie van 600 pk, heeft op de gehouden proeftocht aan de gestelde eisen voldaan.

Datum: 19 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De scheepvaart
Hedenochtend vroeg is het Nederlandse stoomschip RIJNDIJK (rederij Solleveld, v. d. Meer en Van Hattum) met ruim 5.000 ton mais voor de Regering van Baltimore alhier aangekomen. De RIJNDIJK heeft 42 dagen (waarvan een paar dagen in de Duins en de overige tijd in de Theems) oponthoud in Engeland gehad.
Het Noorse stoomschip SOMMERSTAD met 5.500 ton graan, geconsigneerd aan de N.O.T., is hedenochtend — na een oponthoud in Engeland van 16 februari af — van Buenos Aires alhier aangekomen.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Te IJmuiden is heden binnengekomen het stoomschip DARDANUS van de Maatschappij Oceaan met een lading lijnkoeken. Deze schepen hebben op eigen risico de reis door de gevaarlijke zone van Engeland naar Nederland gemaakt.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De vaart op de Scandinavische landen zal nog deze maand of in het begin van de volgende, weer hervat worden. Het stoomschip SVEA van het Vereenigde Cargadoorskantoor, dat eind van deze maand naar Helsingborg, Malmö en Stockholm zou vertrekken, ligt nog steeds in de haven van Stockholm en kan deze wegens het ijs niet verlaten. De vaart op Gotenburg door het Vereenigde Cargadoorskantoor zal zo spoedig mogelijk hervat worden. Gewacht wordt nog op een bericht van de rederij te Gotenburg. De dienst op Christiania zal in het begin van april hervat worden.

Krant:

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Rotterdam, 20 maart. Hedenmiddag werd van de werf van de Maatschappij voor Scheeps- en Werktuigbouw Fijenoord alhier met goed gevolg te water gelaten het stalen schroefstoomschip TEXELSTROOM, in aanbouw voor de Hollandsche Stoomboot Maatschappij te Amsterdam. De gebruikelijke ceremonie werd verricht door mevrouw Nierstraas, echtgenote van een van de beide directeuren van de H.S.M. Lengte, breedte en holte bedragen resp. 272’-0", 40'-0” en 19’-0", terwijl het laadvermogen op toegelaten diepgang van zomervrijboord 2.400 ton van 1.016 kg bedraagt. De bouw van dit vrachtstoomschip geschiedt volgens de hoogste klasse en onder toezicht van Bureau Veritas. Het schip zal voorzien worden van een triple-expansie machine, die 1.200 ipk zal ontwikkelen, waarmee een snelheid van 10½ mijl per uur bereikt zal moeten worden. Op de thans vrijgekomen helling zal een aanvang gemaakt worden met de kiellegging voor het vracht- en passagiersstoomschip PRINS MAURITS, bestemd voor de Koninklijke West-Indische Maildienst.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart
Het stoomschip ZUIDERDIJK van de Holland Amerika Lijn, dat met een lading, bestaande uit 28.625 quarter tarwe, 600 zakken lijnmeel en 1.534 ton lijnkoeken, via Halifax naar Nederland was vertrokken, is gisteren de Nieuwe Waterweg binnengekomen.
Hedenochtend is bericht ontvangen, dat het stoomschip BESOEKI, van de Rotterdamsche Lloyd, met 3.600 ton tarwe voor de Regering, hetwelk via Halifax de reis naar Nederland voortzette, te Bergen is binnengekomen.

De Staatscourant No. 66 bevat de Koninklijk bewilligde akte van oprichting van de naamloze vennootschap: Maatschappij tot Exploitatie van het schoenerschip „Anna", alhier. Kapitaal NLG 200.000, in aandelen van NLG 1.000. Voorlopig worden uitgegeven aandelen tot een bedrag van NLG 105.000, geheel geplaatst en volgestort. Directie van de N.V. Vrachtvaart Mij. ‘Neerlandia’, Rotterdam.

Datum: 22 maart 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
De Nederlandse stoomschepen THUBAN, ALIOTH, YILDUM, WIERINGEN, TURBINIA, ARUNDO en MIZAR, zaterdagochtend vroeg uit de Nieuwe Waterweg naar Amerika vertrokken, zijn, naar draadloos uit Bergen is geseind, dinsdag Udsire gepasseerd. Alles was wel aan boord.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Nederland en de oorlog. De scheepvaart.
De BERNISSE, gecharterd door de firma P.A. van Es & Co., cargadoors te Rotterdam, die met een lading olienoten voor onze oliefabrieken uit Rufisque (Sene-gambië) in Engeland was aangekomen en daar enige tijd in een van de havens had gelegen, heeft op eigen risico de reis door de gevaarlijke zone ondernomen en is behouden de Nieuwe Waterweg binnengelopen. Gisteren is eveneens op dezelfde wijze aangekomen de ELVE van dezelfde firma en met gelijke lading.

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De MÖWE teruggekeerd. Berlijn, 23 maart. (Wolff.) Officieel: Zijner Majesteits hulpkruiser MÖWE, commandant burggraaf Dohna Schlodien, is van zijn tweede kruistocht van verscheidene maanden in de Atlantische Oceaan naar een haven in het vaderland teruggekeerd.
Het schip heeft 22 stoomschepen, 5 zeilschepen met 123.100 bruto registerton w.o. 21 vijandelijke stoomschepen waarvan er 8 gewapend en 5 in dienst van de Engelse admiraliteit voeren en 4 vijandelijke zeilschepen opgebracht. De hulpkruiser MÖWE bracht 593 gevangenen mee.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Gemeenteraad vergadering Amsterdam. Verhuring watervlakte.
Besloten wordt tot verhuring van een watervlakte in het hoofdkanaal-Oost aan de N.V. Verschure & Co's Scheepswerf en Machinefabriek en aanvulling van een huurovereenkomst betreffende grond, aan dat kanaal gelegen.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Van de werf van Gebr. Van der Windt te Vlaardingen is te water gelaten het stalen als vrachtboot ingerichte stoomschip HOLLAND, gebouwd voor rekening van de N.V. Zuid-Hollandsche Noordzeevisscherij Hollandia, aldaar. Het schip is lang 36 m., breed 7 m. en hol 3,70 m. en wordt voorzien van een 180 pk triple-expansie machine.

Amsterdam. 22 maart. Volgens alhier uit Londen ontvangen particulier telegram zijn de ruimen 1, 2 en 3 van het stoomschip MENADO (zie Avondblad 24 febr.) onbeschadigd. De lading in ruim 4, bestaande uit huiden, mais, kopra en een kleine partij tabak, zit onder water en moet worden gelost. De mais en kopra en misschien ook de huiden zullen moeten worden verkocht. Beneden in ruim 5 is eveneens enige lading beschadigd. Men hoopt in ongeveer 10 dagen het stoomschip voldoende te kunnen repareren om het de reis naar Rotterdam te kunnen doen voortzetten.

Datum: 24 maart 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

Koninklijke Hollandsche Lloyd.
Aan het verslag over 1916 ontlenen wij het volgende:
De schepen maakten gedurende het boekjaar 50 rondreizen, waarvan 14 met de passagiers- en 36 met de vrachtschepen. De vermindering in het aantal reizen met passagiersschepen is het gevolg van het reeds in het vorig jaarverslag vermelde torpederen van het stoomschip TUBANTIA en het sedertdien opleggen van het stoomschip GELRIA. Zoals reeds in het Oranjeboek is meegedeeld is tussen de Nederlandse on de Duitse regering overeengekomen het incident van de TUBANTIA aan een internationale commissie van enquête te onderwerpen. Deze commissie zal eerst na de oorlog bijeenkomen en haar oordeel zal dus moeten worden afgewacht.
Ook in dit jaarverslag moeten wij, alhoewel eerst in het nieuwe boekjaar voorgevallen, weer tot ons groot leedwezen melding maken van soortgelijke incidenten aan onze schepen overkomen, door het gewelddadig vernietigen van ons stoomschip SALLAND op 23 januari jl. en van onze stoomschepen GAASTERLAND en EEMLAND op 22 februari d.o.v. Over deze incidenten vindt naar wij menen te weten een gedachtewisseling tussen de Nederlandse en de Duitse regering plaats, waarvan wij dus eveneens het resultaat moeten afwachten. (Zoals op een gisteren gepubliceerd officieel bericht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken reeds werd meegedeeld, heeft de Nederlandse Regering het aanbod van de Duitse regering om de reders van de op 22 februari getorpedeerde schepen in de gelegenheid te stellen gedurende de oorlog Duitse schepen op gunstige voorwaarden te huren als onaannemelijk afgewezen). De laatstgenoemde drie schepen waren evenals de TUBANTIA ter beurze verzekerd. Dit verhindert echter niet, dat ons, met het oog op de moeilijkheid en de hoge kosten van de vervanging, ook in deze gevallen zeer belangrijke schade is toegebracht.
Het uitvallen van 10 reizen met passagiersschepen was uit de aard der zaak van zeer nadelige invloed op ons passagiersvervoer en de daaruit voortvloeiende ontvangsten. Ook de hoeveelheid vervoerde lading was in beide richtingen geringer dan in 1915, deels ten gevolge van langere reisduur, deels ten gevolge van de vele moeilijkheden van anderen aard, waarmee thans alle rederijen te kampen hebben.
Door stijging van de vrachtenmarkt en verhoging van de passagetarieven kon echter de daaruit voortspruitende vermindering in ontvangsten weer worden goedgemaakt.
Wegens postvervoer kwam ons als gevolg van de in ons vorig jaarverslag vermelde herziening van onze overeenkomst met de Nederlandse Regering, over de jaren 1914 en 1915 een bedrag van NLG 93.517 ten goede. De helft van dit bedrag werd aan ons uitgekeerd, de andere helft strekt in mindering van het van de Staat ontvangen voorschot. Ook dit vervoer heeft uit de aard der zaak onder moeilijke omstandigheden van dit ogenblik te lijden. De exploitatierekening werd in nog sterker mate dan verleden jaar belast met verhoogde gages, hoge molestpremies, de buitengewoon hoge prijzen van bunkerkolen, materialen en verbruiksartikelen en met de hoge kosten van oponthoud in tussenhavens, langere reisduur enz.
Zij sluit, met inbegrip van de van de Staat ontvangen gelden ten bedrage van NLG 200.000, met een voordelig saldo van NLG 10.907.465. Na toevoeging daaraan van het voordelig saldo van de interestrekening ad NLG 135.083 en van het onverdeelde dividend-saldo 1915 ad NLG 5.348 is een bedrag van NLG 11.047.898 beschikbaar. Voorgesteld wordt hiervan te bestemmen voor: Afschrijvingen op materieel, kantoorgebouwen en etablissementen NLG 2.045.619; reserve voor diverse belangen NLG 3.000.000; toevoeging aan het reparatiefonds NLG 500.000; toevoeging aan 't ondersteuningsfonds NLG 500.000; het bij artikel 28 van de statuten bedoelde reservefonds NLG 498.502; rente aan de staat over het tot 31 december 1915 genoten voorschot NLG 38.265; aflossing aan de staat uit de overwinst NLG 1.067.052; dividend op basis van 25% NLG 2.500.000; rijksinkomstenbelasting NLG 166.250; uitkeringen volgens artikel 28 van de statuten NLG 720.300; en het saldo groot NLG 11.908 op nieuwe rekening over te brengen.
Het assurantiefonds werd gedurende het boekjaar wegens geboekte premies eigen risico met NLG 110.016 versterkt en op NLG 669.654 gebracht.
De statutaire reserve bereikt met de voorgestelde toevoeging een totaal van NLG 949.554. Ook dit jaar menen wij te moeten voorstellen buiten en behalve de gewone afschrijvingen een buitengewone reserve van NLG 3.000.000 te maken, waardoor het verleden jaar gecreëerde fonds „Reserve voor diverse belangen" op NLG 6.000.000 zal worden gebracht. Deze extra reserve is o.a. nodig om voorbereid te zijn op de betaling van de verschuldigde oorlogswinstbelasting en om te zijner tijd de vervanging van de getorpedeerde schepen te vergemakkelijken, al menen wij ook te mogen verwachten dat de ons toegebrachte schade na onderzoek naar billijkheid zal worden vergoed.
Ook het reparatiefonds vereist met het oog op de bijzondere tijdsomstandigheden verdere versterking en zal met de voorgestelde dotatie op NLG 1.000.000 worden gebracht.
De toevoeging van NLG 500.000 aan het ondersteuningsfonds voor het personeel is gewenst om zekerheid te hebben, dat het in het vorige jaar ingestelde pensioenfonds reeds bij de aanvang in staat zal zijn de aan het personeel in uitzicht gestelde uitkeringen te dragen Het wordt met die toevoeging gebracht op NLG 1.028.611.
De voorgestelde uitkering van NLG 1.067.052 aan de Staat der Nederlanden, vertegenwoordigt de rest van het tot 31 december 1916 door ons krachtens de wet van 29 november 1907 van de Staat genoten voorschot. De bij deze wet goedgekeurde overeenkomst met de Regering loopt, zoals bekend is, eerst begin 1923 af. Krachtens die overeenkomst zullen wij van het rijk op rekening van het totale overeengekomen voorschot van NLG 3.000.000 over het boekjaar 1917 nog ontvangen NLG 200.000 en over de jaren 1918—1922 nog NLG 100.000 per jaar. Aangezien van het totale voorschot van NLG 3.000.000 nu reeds meer dan twee derde is terugbetaald, mag worden verwacht, dat de nog te ontvangen bedragen geregeld zullen kunnen worden terugbetaald en op de resultaten van de exploitatie slechts van geringe invloed meer zullen zijn. Ook in het afgelopen jaar werden door ons belangrijke hoeveelheden graan voor de Nederlandse Regering tot sterk verlaagde vrachtprijzen aangevoerd. De omvang van deze verlagingen, in vergelijking met de vrachten in de open markt, bedraagt ongeveer drie en half miljoen gulden.
De werkzaamheden aan de nieuwe ligplaatsen aan de Handelskade, die wij van de Gemeente Amsterdam in huur hebben genomen, vorderen ten gevolge van de tijdsomstandigheden slechts langzaam, evenals de bouw van ons nieuwe kantoor aan de Prins Hendrikkade en Martelaarsgracht; met dit laatste zal echter binnenkort toch een aanvang kunnen worden gemaakt. Met de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij kwam een overeenkomst tot stand betreffende de gemeenschappelijke huur van ligplaatsen in de Rotterdamse haven. In het verslag wordt het overlijden van de heer C.A. den Tex, commissaris van de Maatschappij, herdacht.
Op de balans per 31 december komen voor onder het actief: Ongeplaatste aandelen NLG 10.000.000, stoomschepen en tenders en lichters na afschrijvingen daarop NLG 9.753.100 (v.j. NLG 3.332.949), kantoorgebouwen en etablissementen NLG 20.002 (NLG 26.742), magazijnrekening NLG 467.091 (NLG 225.357), vooruitbetaalde assurantiepremies NLG 218.223 (NLG 236.651), debiteuren NLG 3.473.738 (NLG 2.394.644), onkosten lopende reizen NLG 1.511.923 (NLG 1.348.791), kassa en kassiers NLG 13.750.312 (NLG 2.579.449), effectenrekening NLG 2.789.301 (NLG 6.657.077), belegd ondersteuningsfonds NLG 1.028.611 (—), belegd spaarfonds NLG 14.171 (—), en onder het passief: aandelen kapitaal NLG 20.000.000 (onv., 4½% obligatieleningen NLG 6.403.000 (NLG 6.451.000), uitgelote obligaties NLG 49.000 (NLG 48.000), reservefonds, (art. 28 van de statuten) NLG 949.554 (NLG 159.194), reserve voor divers belastingen NLG 6.000.000 (—), assurantiefonds NLG 669.654 (NLG 559.638), fonds tot ondersteuning v.h. personeel NLG 1.028.611 (--), spaarfonds personeel NLG 14.171 (—), reparatiefonds NLG 1.000.000 (NLG 50.000), reserve ongevallenverzekering NLG 88.605 (NLG 44.974), crediteuren NLG 1.382.220 (NLG 1.547.950), vracht- en passagegelden lopende reizen NLG 787.424 (—) dividend NLG 2.500.000 (NLG 1.200.000), Rijksinkomstenbelasting NLG 166.250 (--), rente aan de Staat NLG 38.265 (—), aflossing aan de Staat NLG 1.607.052 (—), uitkeringen volgens art. 28 van de statuten NLG 720.300 (—).NLG 43.026.490.
Winst- on verliesrekening 1916. Credit: per Saldo 1916 NLG 5.348 (NLG 4.993); per Exploitatierekening NLG 10.907.465 (NLG 10.019.112); per Interestrekening NLG 135.083.
Debet: Afschrijving op stoomschepen, lichters, tenders, kantoorgebouwen en etablissementen NLG 2.045.619 (NLG 3.078.163); Reserve voor diverse belangen NLG 3.000.000 (—); Reparatiefonds NLG 500.000 (—); Fonds tot ondersteuning van het personeel NLG 500.000 (—); Saldo winst NLG 5.002.278 (v.j. NLG 6.797.421); Reservefonds NLG 498.502 (v.j. NLG 291.858): Aandeelhouders 25% over NLG 10.000.000 is NLG 2.500.000, NLG 2.666.250 (NLG 1.200.000); Rente aan de Staat NLG 38.265 (NLG 34.265); Aflossing aan de Staat NLG 1.067.052 (NLG 1.046.228); Uitkeringen volgens art. 28 van de statuten NLG 720.300; Saldo op nieuwe rekening NLG 11.908 (NLG 5.348). (Ongecorrigeerd.) (opm: zie ook AH 050417)

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Gistermiddag werden van de werf van de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij te water gelaten de torpedoboten Z 3 en Z 4, in aanbouw voor het Departement van Marine. De Z 1 liep de 29e december 1916 van stapel en de Z 2 zal binnen enkele weken aan de beurt zijn. De beide boten Z 3 en Z 4 werden gebouwd op het ondereinde van helling I, waar op het boveneinde enige tijd geleden een begin werd gemaakt met de bouw van het mailschip JOHAN DE WITT voor de Stoomvaart Maatschappij Nederland.
Van helling II zal de 4e april a.s. te water gelaten worden het vrachtschip BATOE, groot 6.550 bruto ton, eveneens in aanbouw voor de Stoomvaart Maatschappij Nederland.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. Het stoomschip YNNUR, gebouwd voor de Rederi Sverre Hansen A/S te Bergen, door de firma De Haan & Oerlemans te Heusden, heeft heden met goed gevolg in de Nieuwe Waterweg proef gestoomd. Er werd een snelheid verkregen van 101/2 mijl.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Gisteren is met goed gevolg te water gelaten van de werf te Krimpen a/d Lek van J. & K. Smit's Scheepswerven, het stalen vrachtstoomschip ZEERAAF, in aanbouw voor de Overzeesche Vrachtvaart Maatschappij te Rotterdam. Het schip is gebouwd onder speciaal toezicht en volgens de voorschriften van het Bureau Veritas naar de hoogste klasse. De hoofdafmetingen zijn: Lengte tussen de loodlijnen 180'-0"; breedte op buitenkant spanten 28'-0"; holte tot maindeck 14'-6". Laadvermogen ca. 1.000 ton d.w.
Het schip, van het raised-quarterdeck type, zal worden voorzien van een triple- expansie machine van 650 ipk van de Machinefabriek ‘Kinderdijk’ te Kinderdijk.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

De AMSTELSTROOM getorpedeerd.
Tegen 1 uur gisternacht ontmoette het schip 3 torpedoboten op ongeveer 40 mijl van de kust, die onmiddellijk het vuur op het schip openden. De kogels vlogen om het schip en de bemanning zocht dekking, kruipende langs het dek om zich zodoende in de loodsen te begeven. Er werden twee boten uitgezet. In de laatste ging de kapitein. Onmiddellijk werd koers gezet naar de Nederlandse kust. Toen men 12 uren in de boten had gezeten, werd de logger HOLLAND II uit Katwijk opgemerkt, welke, op 15 mijlen ten NW van Scheveningen aan het net lag. Nadat de schepelingen zich aan boord van de logger hadden begeven werden zij onmiddellijk verpleegd. Hoewel de logger niet direct van plan was naar IJmuiden terug te keren, werd de terugreis aanvaard. De namen van de geredden zijn: S. Swart, kapitein; D.D. Rehderbehn, 1e stuurman; D. v.d. Lingen, 2e machinist; P. Honel, 3e machinist; Geelhuyzen, donkeyman; W. Kooy, kok: Reinders, tremmer; C. Lap, S. Jongh, H. van Es en R. Olfers, matrozen.
Hedenmorgen hebben de elf opvarenden van de AMSTELSTROOM, die te IJmuiden waren aangebracht, verslag gedaan van hun bevindingen.
De geredden verklaarden dat de AMSTELSTROOM in de nacht van donderdag en vrijdag te één uur door drie Duitse torpedojagers was aangevallen.
Zij schoten als razenden, verklaarden de opvarenden eenstemmig; en dit schieten duurde nog voort, toen de bemanning zich reeds in twee van de vier sloepen had begeven.
De indruk van de geredden was, dat de Duitsers het ook op hen gemunt hadden.
De AMSTELSTROOM zonk niet dadelijk. Toen de sloepen reeds een eindweegs van het schip verwijderd waren, schoten de Duitsers nog op de AMSTELSTROOM, die daarop zonk.
Nederlandse torpedoboten hebben zee gekozen ten einde de vermiste sloep van de AMSTELSTROOM te zoeken.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De 7 getorpedeerde schepen.
Het verwekt algemeen zeer grote voldoening in geheel Engeland, dat Holland geweigerd heeft het Duitse voorstel om schepen te huren als vergoeding voor het tot zinken brengen van de Hollandse schepen in Het Kanaal aan te nemen. De Daily Chronicle noemt het een waardige handeling van de Hollandse Regering.

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Rotterdam, 26 maart. Van de werf van de scheepsbouwmeesters firma Meijer te Leeuwen-beneden is te water gelaten de zeeboot LÖVESTEIN, terwijl de kiel werd gelegd voor eenzelfde vaartuig. (opm: Nooit als zodanig gevaren, zie MERWEDE).

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten gearriveerde, vertrokken schepen

Losgelaten door Engeland. Hedenmorgen arriveerde het stoomschip HENGELO van de Stoomvaart Mij. Noordzee te Amsterdam te IJmuiden, na 5 weken in een Engelse haven te zijn vastgehouden.

Amsterdam, 27 maart. Het bij Gibraltar gestrande stoomschip SINDORO is vlot gebracht. De agenten van de rederij te Gibraltar berichten, dat de lading-expert uit Liverpool het eens is met de plaatselijke surveyors ten opzichte van de beschadigde tabak om deze te verkopen, maar van mening is, dat de licht beschadigde pakken moeten worden afgezonderd en het gezonde deel daarvan herscheept. Met de verkoop van de zwaar beschadigde colli is reeds een aanvang gemaakt en deze brengen goede prijzen op.

Datum: 29 maart 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. Het voor rekening van de Deense regering op de werf van Gebr. G. & H. Bodewes te Martenshoek nieuw gebouwde stoomschip DIANA, groot I38 m3 en voorzien van een Fulton machine van 430 ipk, heeft met goed gevolg proef gestoomd en is heden naar Kopenhagen vertrokken.

Holland-Gulf Stoomvaart Maatschappij.
In de gisteren alhier gehouden algemene vergadering van aandeelhouders in de Holland-Gulf Stoomvaart Mij. zijn de balans en de winst- en verliesrekening per 31 dec. 1916 goedgekeurd en is het dividend vastgesteld op 40%. De heer mr. J.G. Schölvinck is als commissaris herkozen.

Datum: 30 maart 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Rotterdamsche Droogdok Maatschappij.
Naar wij vernemen, zal aan de algemene vergadering van aandeelhouders van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij worden voorgesteld het dividend over het afgelopen boekjaar vast te stellen op 16% (v.j. 15%) en aan houders van oprichtersbewijzen NLG 376 (v.j. NLG 284) per bewijs uit te keren.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

Advertentie. De Rotterdamsche Droogdok-Maatschappij.
Jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders op zaterdag 14 april 1917, des voormiddags te 11 uur, in het Notarishuis te Rotterdam. De punten van behandeling liggen van af heden ten kantore van de Vennootschap, Heijplaat, ter inzage. Houders van aandelen aan toonder worden er aan herinnerd, dat ingevolge artikel 19 van de statuten, deelneming aan de beraadslaging en stemming slechts kan worden toegestaan, indien hun aandelen minstens 6 werkdagen voor de vergadering tegen reçu worden gedeponeerd ten kantore van de Disconto Maatschappij te Rotterdam of van de Kas-Vereeniging in Amsterdam. Gedrukte verslagen worden op schriftelijk verzoek aan aandeelhouders toegezonden. De Directie. Rotterdam, 30 Maart 1917.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Stoomvaart Maatschappij De Maas.
In de a.s. algemene vergadering van de Stoomvaart Maatschappij De Maas zal worden voorgesteld, het dividend te bepalen op 100% (v.j. 75), waarvan reeds 50% als interim-dividend is uitgekeerd.

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

Wilton's Machinefabriek.
Men seint ons uit Rotterdam: In de zaterdag alhier gehouden jaarvergadering van Wilton's Machinefabriek en Scheepswerf werd door de directie het jaarverslag uitgebracht en werden de balans en winst- en verliesrekening vastgesteld, met bepaling van het dividend op 7½% (evenals v.j.). De aftredende commissaris, de heer A.O. Horstmann, werd herkozen, terwijl voorts tot commissarissen werden gekozen de heren J. Ryperda Wierdsma en H. van Helden.

AH - Algemeen Handelsblad

Van Nievelt Goudriaan & Co’s Stoomvaart Mij. te Rotterdam.
Naar wij vernemen zal aan de algemene vergadering van aandeelhouders worden voorgesteld een slotdividend van 60% uit te keren, makende met het reeds genoten interimdividend van 40%, een totaal van 100%. (evenals v.j.)

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Vermeer en Van der Arend te Rotterdam.
Met 1 april is de vennootschap Vermeer en Van den Arend te Rotterdam omgezet in een N.V. onder de naam van Vermeer en Van den Arend's Handelmaatschappij. Tot directeuren zijn benoemd de heren P. van den Arend M.Gzn. en P.C. Schatborn.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Nes (Ameland), 31 maart. Het gestrande stoomschip CERES zit nog steeds op dezelfde plaats. Ploegen werklui zijn bezig met het overboord zetten van de steenkolen. Ongeveer 800 ton was er gisteravond uit. Drie sleepboten zijn steeds in de nabijheid.
1 april. De sleepboot die bij het gestrande Duitse stoomschip CERES ligt, seinde dat er onder het werkvolk op genoemd stoomschip oproer was uitgebroken. Vermoedelijk wilden genoemde personen uit Ameland en Terschelling van boord. Daar sleepboten geen communicatie met het schip konden krijgen, gingen reddingboten uit, die aanvankelijk wegens de branding het schip evenmin konden bereiken. Bij een nieuwe poging hedennacht zijn zowel de bemanning als het werkvolk, tezamen ongeveer 70 koppen, van boord gehaald. Het werkvolk is overgegeven aan de sleepboot NEPTUNUS, die ook de bemanning op Ameland heeft geland. Er staat 8 voet water in het stoomschip CERES.

Scheepsbouw. Van de werf van de heer L. Mulder te Martenshoek is te water gelaten (opm: op 2 april) de 3-mast motorschoener HOLLANDSDIEP, met plm. 500 ton draagvermogen, voor rekening van de firma N. Haas & Co. te Rotterdam. Er zal een 130 pk motor in worden geplaatst van de firma Steyaard & Jeanette Walen te Rotterdam. Na de afloop werd de kiel gelegd voor een dergelijke schoener.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Wereldoorlog. Oorlogstoestand tussen Amerika en Duitsland.
Washington, 2 april. (Reuter). Wilson heeft, vanavond aan het Congres verzocht, te verklaren, dat de oorlogstoestand tussen de Verenigde Staten en Duitsland is ingetreden.

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Muntendam, 2 april. Zaterdag is van de scheepswerf Gebr. Fikkers alhier met goed gevolg te water gelaten een stalen vrachtschroef-stoomschip groot 450 ton voor rekening van de heer A.B. Schaap te Assen. Er zal een machine in geplaatst worden van 250 ipk. Het vaartuig dat geplaatst is in de hoogste klasse Germ. Lloyd, is gebouwd onder toezicht van de Scheepvaartinspectie. De kiel is gelegd voor een vaartuig van dezelfde grootte en voor dezelfde rederij.

Scheepsbouw in Dordrecht.
Men schrijft ons uit Dordrecht: Wat in geen jaren gebeurd is, heeft gistermiddag op het terrein De Staart plaats gehad. Er werd in tegenwoordigheid van vele genodigden, o.a. gemeentebestuur en gemeenteraad, een stalen stoomschip van ruim 6.000 ton te water gelaten van de werf van de N.V. Scheepswerf ‘Dordrecht’, directeur de heer J.W. Bijvoet. Het kolossale stoomschip draagt de naam STAD DORDRECHT en werd gebouwd voor rekening van de stoomvaartmaatschappij van die naam te Rotterdam, wat in herinnering brengt het te water laten, of aflopen van zovele andere zeeschepen uit de tijd van de houtbouw, op de alom bekende werven van J. Spaan, Jan Schouten en C. Gips en Zonen. Talrijk zijn de fregatten, brikken, schoeners en klipperschepen, die in de 18e en 19e eeuw daar van stapel liepen. Wel waren het niet zulke reuzen als thans, maar zij toonden toch welk een vlucht de scheepsbouw toentertijd te Dordrecht genomen had, hoeveel Dordtse rederijen en kooplieden toen aan handel en zeevaart deelnamen. Merkwaardig is, dat te 1779 van de werf van Jan Schouten het fluitschip DORDRECHT van stapel liep, daarna volgden o.a. het fregat WILLEMSTAD en BOETSELAER 1794, het fregat DE HOOP 1799, de brik DANKBAARHEID 1828, het fregat KONINGIN DER NEDERLANDEN 1830, het fregat STAD DORDRECHT 1830, het fregat BATO 1836, de kotter NOORDSTAR 1838, het fregat DELTA 1839, het fregat ADMIRAAL JAN EVERTSEN 1838, het fregat BIESBOSCH 1840, de bark SARA ALIDA MARIA 1840, het fregat PHILIPS VAN MARNIX 1841, de bark WATERLOO 1841, de bark PIET HEIN 1848, de bark TWEE JEANNES 1854. Op de werf van C. Gips en Zonen werden o.a. gebouwd: Het kofschip ZEEMEEUW 1827, het fregat STAD TIEL 1839, de bark JAN VAN HOORN 1841, de schoener MERWESTROOM 1851, de bark HELLEVOETSLUIS 1853, het klipperschip KOSMOPOLIET I 1850, KOSMOPOLIET II 1865, KOSMOPOLIET III 1871. Op de werf van J. Spaan aan het Willigenbosch werd in 1782 het oorlogsschip HERCULES gebouwd. Verder nog de schepen, JACOB CATS 1885, OUD ALBLAS 1836, de Japanse oorlogsschepen KAYO-MAR 1865, en NITSSIN 1869, op de werf C. Gips en Zonen. Wij noemden slechts die schepen, waarvan prenten of tekeningen bestaan. Men zie er de catalogus van ‘Dordracum Illustratum’ op na, en men zal zelfs nog meer vinden, bijv. gezichten op de werven, waar de schepen op stapel stonden. Sedert zijn die grote werven door de veranderde omstandigheden in de scheepsbouw geliquideerd, maar de goede traditie wordt thans door nieuwe voortgezet, inzonderheid door de scheepswerf ‘Dordrecht’, die een zeekasteel van ruim 6.000 ton bouwde, een schip, zoals nimmer te Dordrecht werd gezien. Het schip STAD DORDRECHT is 340 voet lang, 49 voet 9 duim breed en 27 voet 9 duim hol, gebouwd naar de voorschriften van de Germanischer Lloyd, hoogste klasse. Voor dezelfde maatschappij zijn nog twee zusterschepen van dezelfde afmetingen in aanbouw, terwijl op de vrijgekomen helling de kiel zal worden gelegd voor een stoomschip van dezelfde tonnenmaat voor de heer F. Swarttouw te Rotterdam. Het is een verblijdend feit van opleving van deze tak van bedrijf. Als nu in beter dagen dan wij thans beleven de rederij, de koopmansgeest zich opnieuw werkzaam toont, kan er iets goeds komen, uit al de bemoeiingen, die de gemeente zich getroost, om industrie en scheepsbouw te bevorderen.

Type bericht:

Raad voor de Scheepvaart. De Raad deed uitspraak betreffende de ketelschade aan boord van het stoomschip HECTOR. De Raad Is van oordeel, dat het lek worden van stuurboordketel aan boord van de HECTOR is veroorzaakt door gebrek aan water, welk gebrek men niet heeft bemerkt, doordat het peilglas, wegens het gesloten zijn van de stoomafsluiter van het peiltoestel op de ketel, niet juist de waterstand in de ketel aangaf. De vierde machinist heeft zich, toen hij order kreeg, de stand van de kraan van de stoomafsluiter te controleren, niet zorgvuldig van de juiste stand overtuigd. Hij moet de kraan dichtgedraaid hebben en door zijn onoplettendheid is de scheepsramp veroorzaakt Ook heeft hij nagelaten de eerste machinist tijdig te waarschuwen toen hij een abnormale stijging van het water in het peilglas waarnam. Wegens deze daad en nalatigheid straft de Raad de vierde machinist van de HECTOR door het uitspreken van een berisping. Uit het onderzoek is voorts gebleken, dat op stuurboord ketel slechts één peilglas in gebruik was, hoewel een tweede toestel zich op de ketel bevond. Was ook dit tweede peiltoestel in gebruik geweest, dan zou het gebrek aan water onmiddellijk en was daardoor de ramp voorkomen.

Datum: 08 april 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

De Nederlandse sleepboot CYCLOP beschoten.
De sleepboot CYCLOP, gestationeerd te IJmuiden, van de sleepdienstfirma Zur Mühhlen te Amsterdam, was gistermorgen naar de Noordzee vertrokken op zoek naar het alsnog drijvend gerapporteerde Belgische stoomschip TREVIER. Gisteren namiddag 3 uur keerde de CYCLOP terug en rapporteerde binnen de 20 mijl uit de kust dwars van IJmuiden door een Duitse duikboot te zijn beschoten met een groot aantal granaten. De sleepboot zette de sloep uit waarmee naar de duikboot werd geroeid, welke commandant gelastte, dat de sleepboot tot zinken zou worden gebracht. Men hield de kapitein van de sleepboot op de duikboot en zond de overigen met een officier en een matroos van de onderzeeër, die twee grote brandbommen meenamen, naar de CYCLOP terug om de sleepboot tot zinken te brengen. Aan boord van de sleepboot bevond zich ook de agent van de firma te IJmuiden, de heer S. Roggeveen. Na langdurige besprekingen op de duikboot en op de CYCLOP heeft men volgens het rapport niet de officier, doch wel de duikbootcommandant kunnen overtuigen, dat men niet in het versperde gebied was, zoals beweerd werd. De officieren en de matroos van de duikboot werden teruggeroepen; de bommen namen zo weer mee. Aan de sleepboot werd daarop gelast onmiddellijk naar IJmuiden terug te stomen.

Datum: 10 april 1917

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Berichten uit het buitenland incl havens

Kopenhagen, 4 april. De te Rotterdam thuis behorende schoener BOREAS, geladen met steenkool, liep te Hirstholmen op het strand, maar werd door de bergingsboot EXPRES weer vlot en te Frederikshavn binnengebracht.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

Amsterdamsche Droogdok Maatschappij.
In de heden alhier gehouden algemene vergadering werd verslag uitgebracht over het afgelopen jaar. Daaruit bleek dat gedokt werden: 558 schepen, metende tezamen 833.503 tonnen, tegen 603 schepen, metende tezamen 1.272.662 tonnen in 1915.
Van het vijzeldok werd bovendien gebruik gemaakt door 6 schepen voor de binnenlandse vaart. Na voldoende afschrijving en reservering werd besloten tot een uitdeling van NLG 120 per aandeel (evenals v.j.) De heer P.E. Tegelberg, aan de beurt van aftreden, werd tot lid van het bestuur herkozen.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

Verschure & Co’s Scheepswerf en Machinefabriek, Amsterdam.
Wiegman's Bank te Amsterdam bericht, dat zij op 19 april a.s. te haren kantore de inschrijving openstelt op NLG 500.000 6 procent cumulatief preferente winstdelende aandelen van de N.V. Verschure & Co's Scheepswerf en Machinefabriek tot de koers van 100%. De aandelen zijn elk groot NLG 1.000. Zij delen in de winst van het gehele jaar 1917. De betaling van de toegewezen aandelen moet plaats hebben op 25 april. Aan de toelichting tot het prospectus ontlenen wij het volgende: De afschrijvingen op de machinerieën, vaste goederen, hellingen en andere bezittingen bedroegen over de jaren 1913, 1914 en 1915 tezamen NLG 39.624 en over 1916 — na de grote uitbreiding van de machinefabriek en de bouw van de hellingen en inrichtingen op het nieuwe terrein — NLG 41.779. Ondanks het verlies op de buitenlandse valuta en ondanks de toegepaste afschrijvingen kon toch aan onze aandeelhouders een dividend over 1913 van 6 pct., over 1914 van 5 pct., over 1915 van 6 pct. en over 1916 van 7 pct. worden uitgekeerd. Door de toenemende omvang van ons bedrijf waren wij verplicht ons kapitaal in 1914 met NLG 50.000, in 1916 met NLG 100.000 en in het begin van dit jaar met NLG 300.000 uit te breiden, zodat het geplaatst kapitaal thans NLG 600.000 bedraagt. Door deze laatste uitbreiding konden wij ons bankkrediet aflossen, waardoor in het vervolg ruim NLG 13.000 per jaar aan interest bespaard wordt. Daar wij een vrij grote voorraad ijzer hebben, zijn wij in staat nog geruime tijd te kunnen doorwerken, zelfs al zou het verdere bestelde materiaal nog uitblijven. Ten einde onze middelen in overeenstemming te houden met de toenemende omvang van ons bedrijf hebben aandeelhouders besloten om het kapitaal te verhogen tot NLG 1.500.000; tevens gaven zij ons machtiging tot uitgifte van NLG 500.000 6 pct. cumulatief-preferente winstdelende aandelen. Deze aandelen hebben de voorrang voor kapitaal en voor 6 pct. cumulatief preferent dividend; zij delen tevens (nadat ook is voorzien in een dividend ad 5 pct., niet-cumulatief, op de gewone aandelen), voor 10 pct. in de alsdan resterende winst tot een maximum van 1 pct. van hun nominale waarde. (Voor jaarverslag zie ons Avondblad van 27 maart jl.)

Weltevreden, 7 april. In het stoomschip ROEPAT ontdekte men, toen het uit Soerabaja vertrok met bestemming naar Nagasaki, brand in het kolenruim. Het vuur was spoedig geblust.

Datum: 14 april 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Solleveld, Van der Meer & T.H. van Hattum’s Stoomvaart Maatschappij.
Met inbegrip van het saldo vorig jaar en het voordelig saldo van de interestrekening geeft de winst- en verliesrekening een bruto-overschot aan van NLG 3.042.962 (v.j. NLG 2.505.166). Hiervan wordt NLG 165.000 (NLG 506) gebezigd voor afschrijving op stoomschepen; NLG 10.750 (NLG 4.750) voor afschrijving op effecten; NLG 5.000 (NLG 4.267) voor afschrijving op lopende averij gros. Nadat voor NLG 20.577 (NLG 21.820) voor onkosten is afgeschreven, blijft een nettowinst van NLG 2.841.634 (NLG 1.950.291). Hiervan wordt NLG 1.200.000 (NLG 620.000) in het reservefonds en NLG 139.522 (NLG 144.133) in het ketel- en reparatiefonds gestort. Aandeelhouders ontvangen, als reeds gemeld, 100% (evenals v.j.) dividend, waarna na aftrek van bedrijfsbelasting en tantièmes een onverdeeld saldo van NLG 234.273 op nieuwe rekening overgaat. Door genoemde dotatie is het reservefonds thans NLG 2.000.000 en het ketel- en reparatiefonds NLG 400.000 groot.
Het verslag deelt mee, dat de winst voor een groot deel te danken is aan de reizen buiten regeringscontract. Op de laatste kon alleen winst worden behaald door de schepen slechts voor een deel van de waarde tegen molest te verzekeren. Had de rederij in stede van risico te lopen, de volledige premie moeten betalen, dan is twijfelachtig, of op die reizen winst was te boeken geweest. Het verslag maakt voorts melding van de talrijke ongevallen door de rederij geleden. Het stoomschip MAASDIJK werd wrak na op een mijn te zijn gelopen. Het verschil tussen het verzekerd bedrag en de lage boekwaarde is overgebracht naar de rekening liquidatie stoomschepen, die thans de naam heeft gekregen van “fonds voor afschrijvingen op stoomschepen in aanbouw”. Ter vervanging van het stoomschip MAASDIJK is behalve de drie reeds in bestelling gegeven schepen, een vierde stoomschip besteld op levering december 1918.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Nederlandsche Scheepsbouw Mij.
Naar wij vernemen zal aan de algemene vergadering van aandeelhouders worden voorgesteld het dividend te bepalen op 10% (v.j. 12%).

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

Koninklijke Maatschappij ‘De Schelde’.
In de heden gehouden algemene vergadering van aandeelhouders van de Koninklijke Maatschappij 'De Schelde' werden de balans, winst- en verliesrekening goedgekeurd en werd besloten ditmaal geen dividend uit te keren, doch het na afschrijving resterende batig saldo te reserveren voor eventuele crisisuitgaven in 1917. Als commissaris werd herkozen Bern. E. Ruys. Aan het jaarverslag over 1916 ontlenen wij het volgende: Gedurende 1916 werd het steeds moeilijker de benodigde materialen en werktuigen van buitenslands aan te schaffen. Het financiële resultaat ondervond daarvan de terugslag. De afschrijving kon verleden jaar echter slechts geschieden door het aanspreken van een reserve, terwijl dit jaar de volle afschrijving ten laste van de winstrekening is gebracht. Voorgesteld wordt het beschikbaar winstsaldo ad NLG 95.559 geheel te reserveren voor crisis-uitgaven gedurende 1917. De Maatschappij moet, wanneer het doorwerken haar onmogelijk zou worden, trachten te voorzien in de positie van het grote aantal ambtenaren en werklieden. Deze wijze van reserveren brengt mee dat, indien zoals te wensen ware, dit bedrag gedurende 1917 niet of niet geheel behoeft aangesproken te worden, het restant opnieuw zal verschijnen in de verlies- en winstrekening over 1917. Vermelding verdient, dat de toestanden op handelsgebied thans zo onberekenbaar zijn geworden, dat de directie sinds enige tijd slechts nieuwe orders aanneemt zonder garantie van een vaste leveringstijd en voor kostprijs plus een overeen te komen winstpercentage. Verschillende uitbreidingen veroorzaakten in deze tijd bijzonder hoge uitgaven. Besloten werd daarom de 41/2 procent obligatielening, die per resto nog ruim NLG 900.000 bedroeg, af te lossen en een nieuwe 5 pct. obligatielening te sluiten van NLG 2.500.000, waarvan aanvankelijk NLG 2.000.000 uitgegeven werd. Het gemiddeld aantal werklieden bedroeg 1.841; het grootste aantal op een zeker ogenblik 1.882. De totaalsom van de onuitgevoerde orders op 31 december bedroeg ongeveer NLG 22.000.000. Aan arbeidsloon werd uitbetaald NLG 1.399.839.
De verlies- en winstrekening wijst aan de debetzijde de volgende posten aan: Interest 41/2 pct. obligatielening NLG 18.598, idem 5 pct. lening NLG 44.064; salarissen en algemene onkosten NLG 286.260 (278.095); ondersteuning gemobiliseerde ambtenaren en werklieden NLG 8.979; duurtetoeslag aan ambtenaren en werklieden NLG 22.852; bijdragen ten bate van personeelsbelangen NLG 12.806; ondersteuning gewezen beambten, enz. NLG 8.942; kosten ongevallenwet en arbeidscontract NLG 57.106; onderhoud gebouwen NLG 19.898; interest NLG 109.436 (93.038); dienst der 5 pct. obligatielening NLG 65.525; disagio van dezelfde lening NLG 9.446; afschrijvingen NLG 249.669 (87.477) en reserve voor eventuele crisis-uitgaven gedurende 1917 NLG 95.559.
De creditzijde geeft de volgende posten: Uitkomst van diverse werken NLG 994.010 (691.518); exploitatie woningen NLG 3.120; huur gebouwen en erven NLG 2.257; interest en koersverschil belegd assurantie reservefonds NLG 4.091 en idem verbonden effecten NLG 7.482 (1.439). Zoals reeds gemeld, zal geen dividend worden uitgekeerd.

Datum: 15 april 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

(Geen plaats of datum) De Nederlandse driemastschoener DINA HENDERIKA (opm: bouwjaar 1909, kapt. L. Kielema), thuis behorende te Groningen, eigendom van de NV Dina Henderika te Terneuzen, blijkt thans, naar ons gemeld wordt, met steenkolen op weg van West Hartlepool naar Drammen, door een Duitse duikboot te zijn beschoten en met bommen tot zinken gebracht. (opm: 12 april, op ca. 30 mijl O.N.O. van Hartlepool). De bemanning is geland te Lowestoft (opm: nadat ze na circa 8 uur zeilen met de boot door het Engelse s.s. HERKULES waren opgepikt).

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Appingedammer Brons-motorenfabriek.
De algemene vergadering bepaalde het dividend op NLG 130 per aandeel.

AH - Algemeen Handelsblad

Torpedering van Nederlandse schepen.
Wolff seint uit Berlijn: De Nederlandse pers beklaagt zich in heftige bewoordingen over de talrijke, naar zij meent ongerechtvaardigde torpederingen van Nederlandse schepen en van schepen van het Belgische "Relief-Committee" door Duitse duikboten.
Hierover wordt gemeld: Het stoomschip HAELEN van het Belgische Relief Committee werd op 17 maart 1917 in het vrije verkeersgebied volgens het prijzenrecht aangehouden. Het stoomschip poogde zich aan het onderzoek door de vlucht te nemen te onttrekken, totdat het door beschieting tot stoppen werd gedwongen. Dit geval is dus volgens het internationale recht volkomen juist. Het tankschip LA CAMPINE werd in het afgezette gebied tot zinken gebracht. Hetzelfde geldt van het stoomschip van de Belgische Relief-Commissie TREVIER, een onbekend klein Nederlands tankschip, dat naar Engeland ging om benzine te halen, de Nederlandse TRES FATRES, het stoomschip AMSTELSTROOM en het stoomschip HESTIA, dat op 31 maart in een Engels konvooi op de reis naar Engeland werd getorpedeerd. Het tankschip HEALDTON ging bij Doggersbank onder, blijkens dagbladberichten. Volgens tot dusver ontvangen berichten heeft geen Duitse duikboot dit schip getorpedeerd, maar zelfs indien dat het geval was, zou het binnen het afgezette gebied gebeurd zijn. Wat ten slotte het stoomschip FEISTEIN van de Belgische Relief-Commissie betreft, dat schip liep op 31 maart op een mijn, waarschijnlijk in het Engelse mijnenveld, dat ten NO van Terschelling ligt. Hierdoor zijn alle ons verweten gevallen het gevolg ervan, dat de scheepskapiteins de waarschuwingen over het varen in het afgezette gebied in de wind sloegen, of, zoals in het geval van de HAELEN, getracht hebben, zich aan de uitoefening van het prijsrecht te onttrekken. De Nederlandse pers zou zich verdienstelijk maken, als zij met deze zakelijke uiteenzetting rekening wilde houden.
De Duitse regering geeft met de grootste koelbloedigheid rapporten van wat de Duitse duikbootcommandanten menen — of moeten wij zeggen, misschien menen? -- dat de waarheid is, als de waarheid weer. De getuigenverklaringen van de bemanning van de HAELEN wijzen uit, dat hel stoomschip HAELEN niet poogde te ontvluchten. Een Duitse duikbootcommandant, op vele mijlen afstand, verklaart dat dit wel zo was.
Een Nederlandsche rechtbank, de Raad voor de Scheepvaart, heeft in haar op 5 april uitgesproken vonnis verklaard, dat het zeker was, dat de LA CAMPINE in de vrije vaargeul was. Een fout in het bestek, in de astronomische plaatsbepaling, leek deze deskundige rechter, die de methode en gegevens van plaatsbepaling heeft onderzocht, onmogelijk, terwijl deze rechter tevens vaststelde, dat de onderzeeboot geen betrouwbaar bestek kon hebben. Wat nu andere gevallen, het stoomschip AMSTELSTROOM b.v. betreft, de Duitse regering schijnt te menen, dat deze verraderlijke torpedering gemotiveerd is, wijl zij vooral gewaarschuwd heeft, dat zij aldus zou handelen! Alsof een rover het recht heeft, moord te begaan, indien hij slechts van te voren bekend maakt, dat hij ieder, die een gegeven weg volgt, doden zal! De Duitse regering heeft hier boven slechts zeer weinige van de gevallen genoemd, die hier in Nederland zó diepe verontwaardiging gewekt hebben. Zelfs voor die enkele gevallen zijn de verontschuldigingen van dit treurig gehalte. (opm: zie ook AH 200417)

Datum: 17 april 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Maatschappij Zeevaart.
Op de 24 april te houden algemene vergadering van aandeelhouders van de Maatschappij Zeevaart, zal, naar de Scheepv. verneemt, aan aandeelhouders worden voorgesteld een dividend uit te keren van 50% (evenals v.j.).

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

De Werkspoor.
De Nederlandsche fabriek voor Werktuigen en Spoorwegmaterieel, genaamd 'Werkspoor', bericht dat op maandag 23 april 1917, te Amsterdam ten kantore van de Nederlandsche Handel Maatschappij en De Twentsche Bank, te Rotterdam ten kantore van de Nederlandsche Handel Maatschappij en De Twentsche Bank, te 's-Gravenhage ten kantore van de Nederlandsche Handel Maatschappij, De Twentsche Bank en de heren Heldring & Pierson, de inschrijving wordt opengesteld op 1.100 aandelen aan toonder, elk groot NLG 1.000 van de serie A, in genoemde naamloze vennootschap, rechthebbende op het volle dividend over het boekjaar 1917, tot de koers van 115%. Bij deze inschrijving zullen houders van de reeds uitgegeven aandelen A en B recht van voorkeur hebben en wel op één nieuw aandeel voor elke vijf oude aandelen. De betaling moet plaats hebben 3 mei 1917. Aan de toelichting tot het prospectus ontlenen wij het volgende: De steeds groter wordende omzet maakt versterking van de geldmiddelen gewenst, ten einde geregeld over het voor het bedrijf benodigde vlottende kapitaal te kunnen beschikken, daar de bestaande middelen ontoereikend zijn.
Bedroeg toch het totaal van de waarde van de magazijnvoorraden en onderhanden werken op eind december 1914 rond NLG 2.319.000, op eind december 1915 en eind december 1916 waren deze totalen, als gevolg van grotere omzet, gestegen tot resp. NLG 3.535.000 en NLG 5.229.000. Bij de voortdurende uitbreiding van het bedrijf is niet te verwachten, dat laatstgenoemd cijfer in de toekomst lager zal worden. Volgens de binnenkort te publiceren balans over het boekjaar 1916 is van de aanschaffingswaarde van de bestaande gebouwen en werktuigen ten bedrage van totaal NLG 7.307.722 reeds een bedrag van NLG 3.907.122 afgeschreven, waardoor deze bezittingen met NLG 3.400.600 belangrijk onder de reële waarde te boek staan.
Behalve de hierin gelegen reserve bedraagt het statutaire reservefonds, inclusief de reserve uit de winst van het boekjaar 1915, doch exclusief die ad NLG 27.000 uit de winst van het boekjaar 1916, thans NLG 895.125, terwijl bovendien nog reserves aanwezig zijn van NLG 200.000 voor ongevallen en NLG 193.000 voor afschrijvingen. Voor 1918 wordt 7% (v.j. 6%) dividend voorgesteld.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

N.V. 'Werf Vooruit' te Enkhuizen.
In de gisteren gehouden jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders werden de balans en de verlies- en winstrekening met algemene stemmen goedgekeurd en werd het dividend, na behoorlijke afschrijvingen en toevoegingen aan de reserve, bepaald op 5%, dit is NLG 50 per aandeel. Verkorte Balans: (opm: niet opgenomen).

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Datum: 20 april 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

De J.B. AUG. KESSLER.
Volgens een hier te lande ontvangen brief van een van de opvarenden van het getorpedeerde tankschip J.B.AUG. KESSLER, van de Petroleummaatschappij La Corona, is het schip geheel uitgebrand te Falmouth binnengesleept. De N.R.C. deelt mee dat kort na het vertrek uit New York aan boord een oproer uitbrak onder de Chinese bemanning, ten gevolge waarvan het schip in de haven moest terugkeren. Om de Chinezen te bedwingen heeft men gebruik moeten maken van revolvers; terwijl de officieren genoodzaakt waren een gedeelte van de reis naar Engeland zelf de ketels te stoken en de machines te drijven.

Stoomvaart Maatschappij Sophie H. In de gistermiddag gehouden vergadering van aandeelhouders van de Stoomvaart Maatschappij Sophie H is de balans en de winst- en verliesrekening goedgekeurd. De directie werd decharge verleend van haar beheer en de heer mr. J.G. Schumann werd als commissaris herkozen.

VCO - Vlissingsche Courant

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

De CHARLOIS. Aan boord van het tankstoomschip CHARLOIS van de American Petroleum Company te Rotterdam, welk schip hoogstwaarschijnlijk met man en muis is vergaan, bevonden zich de volgende personen:
G. Smit, kapitein, uit Den Helder; J.W. Pieters, 1e stuurman; W.J. Don, 2e stuurman, beiden uit Rotterdam; A. Mommaas, 3e stuurman, uit Vlissingen; Th. Van Heiningen, kok; W. van Ree, koksmaat, beiden uit Rotterdam; O. Martens, hofmeester, uit Amsterdam; J. Engels, bootsman, uit Delfzijl; M. Faber, timmerman; L. Goos, matroos; J. Vinke, matroos; D. Dekker, matroos, allen uit Rotterdam; N. Voerman, matroos, uit Oud Beijerland; G. Reinders, matroos; P.L. v.d. Pols, matroos; L. van Es, matroos; A.W. van Yeeland, 1e machinist, allen uit Rotterdam; J.P.A. Sorel, 2e machinist; J.C.R. v.d. Schaft, 3e machinist, beiden uit Vlissingen; Joh. Wichers, donkeyman, uit Rotterdam; J. Groot, olieman, uit Amsterdam; Th. Soet, J.F. Gubbels, P. Frankhuizen, M. Ketting, F. Engelsman, O. Lantzendorffer, A.Chr. Calvis, allen stokers; Th.J. Steeger, tremmer; J. de Groot, stoker, allen uit Rotterdam; J. Holstein, marconist, uit Schiedam; B. Verkade, tremmer, uit Utrecht.

Datum: 25 april 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Vrachtvaart Maatschappij Bothnia.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen, zullen in de op 5 mei te houden buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders voorstellen in behandeling komen tot inlassing van verschillende nieuwe bepalingen in de statuten. De wijzigingen betreffen in hoofdzaak voorschriften betreffende het oproepen van vergaderingen, uitkering van tantièmes aan directie en commissarissen en bepalingen omtrent de beschikking over gelden die vrijkomen wegens verkoop van eigendommen. Tenslotte zal in behandeling komen het voorstel om voorlopig 100 procent op de aandelen uit te keren.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

Maatschappij Zeevaart.
Men seint ons uit Rotterdam: Het vierde jaarverslag, uitgebracht in de dinsdag gehouden aandeelhoudersvergadering, vermeldt dat de Maatschappij deelnam aan het rederscontract, waardoor een gedeelte van de nadelen, voortspruitende uit de bevrachtingen van graan met de Regering, gelijkelijk over de verschillende rederijen werd verdeeld. De exploitatiekosten bewogen zich ten gevolge van verhoogde gages, duurdere voeding, hoger prijzen voor kolen, reparaties en sleepbenodigdheden, in stijgende richting. Ook de gevaren van de zee werden steeds groter. Na het verloren gaan van het stoomschip LETO had de Maatschappij geen verdere verliezen te betreuren. Wel was de ARUNDO in aanvaring, die slechts na aanzienlijk tijdverlies opnieuw in de geregelde vaart kon worden gebracht. De stoomschepen ARUNDO en THEMISTO voeren op Noord- en Zuid-Amerika, uitsluitend voor de Regering. Het nieuwe stoomschip CELEANO is op zijn eerste reis van Zuid-Amerika naar Rotterdam. Het verzekerd bedrag van de LETO en de verkoopprijs van het stoomschip CALLISTO zullen worden aangewend voor de betaling van de twee voor 1918 bestemde stoomschepen, waar over de aflevering echter nog niets met zekerheid valt te zeggen. Ten laste van de exploitatierekening is gebracht een bedrag tot welks betaling de Maatschappij werd verplicht door arbiters, in verband met een geschil over de uitvoering van een charter, nog voor het uitbreken van de oorlog, voor het Oostzee seizoen afgesloten.
De exploitatierekening sluit, met inbegrip van interest, met NLG 1.512.080 (v.j. 1.684.008). Hiervan wordt NLG 240.542 (310.110) gebezigd voor afschrijving, terwijl de reserve wordt gebracht op NLG 500.000 en het reparatiefonds door dotatie van NLG 75.000 op NLG 200.000. Uit het restant wordt 50% dividend uitbetaald, evenals vorig jaar. Op de obligatielening is NLG 30.000 afgelost, zodat deze nog NLG 275.000 groot is.

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

De MINISTER TAK VAN POORTVLIET getorpedeerd.
De MINISTER TAK VAN POORTVLIET, welk stoomschip een geregelde dienst van Nederland op Engeland en terug onderhield, was met een lading stukgoed onderweg van Hull naar Harlingen. Gisternacht ongeveer halfeen bevond het schip zich op circa 45 mijl NW uit de Nederlandse kust toen men aan boord een hevige schok waarnam. Na onderzoek bleek het schip even achter de machinekamer getroffen te zijn. Direct gaf kapitein J. Knijpinga, die een onmiddellijke ondergang van zijn schip vreesde, aan de manschappen last in de scheepsboten te gaan. Daar het stoomschip hevig water begon te maken en reeds in zinkende toestand verkeerde, toen men zich nog aan boord bevond, streek men ijlings twee sloepen, om zonder meenemen van particuliere eigendommen daarin plaats te nemen. Het verlaten van het schip had, ofschoon het vlug moest geschieden, in goede orde en zonder paniek plaats. Nadat men met de beide scheepsboten enige tientallen meters van het schip verwijderd was, zonk het in de diepte weg. Dit was ongeveer 20 minuten nadat de MINISTER TAK VAN POORTVLIET was getroffen. Dadelijk zetten de beide sloepen koers in de richting van de Nederlandse kust, in de hoop spoedig door een vaartuig te worden opgepikt. Ruim een uur had men geroeid, toen men van uit één van de sloepen een duikboot meende te zien voorbij stomen, die juist even aan de oppervlakte zich voortbewoog.
Daar het nacht was, kon men het echter niet met zekerheid bepalen, doch uit de streep of bellenbaan, die men ontwaarde, dacht men op te maken, dat één van de zeemonsters in hun nabijheid moest zijn geweest.
Opmerkelijk is het, dat de MINISTER TAK VAN POORTVLIET achter de machinekamer werd getroffen en te oordelen naar de aard van de schok rees dan ook bij de opvarenden het vermoeden, dat het schip zonder waarschuwing door een Duitse duikboot was getorpedeerd.
Zonder verdere ontmoetingen was men dinsdagmorgen tegen 12 uur op ongeveer 15 mijl west van IJmuiden genaderd, toen de beide sloepen werden opgemerkt door de IJmuider motorbotter MARTHA. Schipper G. van Dok spoedde zich naar de plaats, waar de boten met de schipbreukelingen zich bevonden, nam de mensen, die ruim 10 uur in de open boten hadden rondgedreven, op en keerde dadelijk met zijn onverwachte gasten naar IJmuiden terug. Ook de beide scheepsboten werden door de botter meegenomen en te IJmuiden binnengebracht. Dadelijk na aankomst werden de 19 schipbreukelingen in het Koning-Willemshuis opgenomen. Door de positie-commandant is hun reeds een verhoor over het gebeurde afgenomen. Alle opvarenden bleven ongedeerd, doch waren door de tocht in de open boten, door en door vermoeid.
Het stoomschip MINISTER TAK VAN POORTVLIET had een inhoud van 1.106 bruto en 566 netto registerton. In 1899 werd het van staal gebouwd. Het behoorde aan de stoomvaartmaatschappij 'Friesland’ te Amsterdam en onderhield voor de oorlog en ook nu nog een geregelde dienst op Engeland.

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Bergen, 21 april. Voor het vlot brengen van het in het vorige jaar nabij Löndmör gestrande stoomschip FOLMINA is aan het Noorse Bergungsgesellschaft een bergloon, van 80.000 Kronen toegewezen. De rederij werd bovendien tot betaling van 250 Kronen proceskosten veroordeeld. (opm: zie ook RN 190116, RN 290116, RN 170216, AH 100516 en AH 260516)

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Stoomvaartberichten. Het stoomschip BALI vertrok 26 april van Rotterdam naar IJmuiden. (opm: proefvaart en oplevering)

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Nederland en de oorlog. De vaart op Engeland.
Het ligt in de bedoeling om te trachten bij de tijdelijke hervatting van de dienst van de Stoomvaart Mij. Zeeland, de reis van Vlissingen naar Southwold op één dag heen en weer te maken, zodat reeds maandagavond de mailboot ZEELAND weer te Vlissingen zou terugkeren. Deze boot zal ‘s morgens halfzes van Vlissingen vertrekken en daar de reis slechts ongeveer 6 uur duurt, zou het heen en weer varen op één dag goed kunnen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De BERKELSTROOM.
Zoals men zich herinnert heeft het Prisengericht te Hamburg enige tijd geleden uitgemaakt dat de torpedering van de BERKELSTROOM van de Hollandsche Stoomboot Maatschappij door de Duitse strijdmachten Duitsland aanleiding geeft tot het toekennen van een schadevergoeding aan de eigenaars. Tegen deze beslissing was de Reichskommissar in hoger beroep gekomen. Dat beroep is thans door het Oberprisengericht verworpen, zodat de rechtmatigheid van een schadevergoeding thans in hoogste instantie is erkend. Het Prisengericht in Hamburg zal thans over het bedrag van die vergoeding uitspraak hebben te doen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Kofschip ELISABETH tot zinken gebracht.
Te Vlissingen is aangekomen de bemanning van het Nederlandse kofschip ELISABETH, reder Groenewoud (opm: Groenewolt) te Delfzijl. Het schip is op circa 20 mijl bewesten IJmuiden door een Duitse onderzeeboot tot zinken gebracht. De bemanning werd meegenomen naar Zeebrugge en is thans vrijgelaten.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Amsterdam, 27 april. Het stoomschip CASTOR van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij, dat bij het begin van de verscherpte duikbootoorlog te Genua lag, is er in geslaagd behouden alhier binnen te komen met een lading stukgoed.

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

Raad voor de Scheepvaart. De Raad deed uitspraak in de volgende zaken: De AMSTELSTROOM. Uit het onderzoek is de Raad gebleken, dat het stoomschip AMSTELSTROOM in de nacht van 23 maart 1917 op de reis van Amsterdam naar Londen door oorlogsvaartuigen is aangevallen, welke zonder voorafgaande waarschuwing een torpedo op het schip hebben afgeschoten en het schip met kanonvuur beschoten. Ten gevolge van deze aanval werd de AMSTELSTROOM zwaar beschadigd en is door de bemanning verlaten, terwijl drie van de opvarenden ten gevolge van de aanval het leven hebben verloren. Het schip heeft daarna nog enige dagen gedreven doch, nu generlei bericht omtrent het bergen van het schip is ingekomen, mag worden aangenomen dat de AMSTELSTROOM is gezonken.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

Raad voor de Scheepvaart. De HESTIA.
De Raad is van oordeel, dat de HESTIA is verloren gegaan ten gevolge van een beschieting door een Duitse duikboot, welke, zonder voorafgaande waarschuwing het schip heeft aangevallen. Dat ten gevolge van deze aanval dertien mensen het leven verloren hebben, is te wijten aan een ontploffing, waardoor de stuurboord boot is getroffen, terwijl zij langszij van het schip lag, waardoor de boot geheel vernield is en de bemanning, op één na, door de ontploffing of door verdrinking, om het leven is gekomen.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. Het stoomschip LOOSDRECHT, gebouwd voor de firma Ph. van Ommeren te Rotterdam, door Burgerhout's Machinefabriek en Scheepswerf, aldaar, heeft op de Maas proef gestoomd en daarbij aan de gestelde eisen voldaan. Op de gemeten mijl werd een snelheid behaald van 11 mijl.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Het Wolffbureau seint, dat voor het Hamburgse Prijzenhof de zaken zijn behandeld van de stoomschepen BATAVIER VI, CALEDONIA en NIOBE, de motorboot ZEEMEEUW en het zeilschip ZWALUW. Van de van Rotterdam naar Londen bestemde stukgoederen geladen in het 13 november opgebrachte Nederlandse stoomschip BATAVIER VI werden enige delen van de lading reeds vroeger vrijgegeven. 42 Reclames zullen nog behandeld worden op 18 mei a.s. Het op 9 december 1916 opgebrachte Nederlandse stoomschip CALEDONIA, dat met stukgoederen naar Hull voer, werd spoedig nadat het opgebracht was, weer vrij gelaten. Alle verdere vorderingen, met uitzondering van enige werden afgewezen. In het geval van het opgebrachte Nederlandse stoomschip NIOBE, dat op weg was naar Bordeaux, werd reeds gedeeltelijk een beslissing genomen, die niet in het voordeel van de reclamant uitviel. Over het schip zal later het Hof een beslissing nemen. De lading bestaat grotendeels uit levensmiddelen. Tegen de op 16 februari 1916 plaats gehad hebbende inbeslagneming van de levensmiddelenvoorraad voor Engeland aan boord van de Nederlandse motorboot ZEEMEEUW, is geen protest ingekomen. De door de vertegenwoordiger van de Regering verzochte vrijlating van het op 18 februari 1916 in beschadigden toestand voor de Eems aangetroffen en naar Emden gesleepte Nederlandse zeilschip ZWALUW, werd door het Hof ingewilligd. Voor de in beslag genomen 120 ton smeedstaal werd de expediteurs de som van 9.480 Kronen toegewezen. Het schip was op weg van Rotterdam naar Gotenburg.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Maassluis, 29 april. Het van Christiania binnengelopen stoomschip FOLMINA heeft op zee van een omgeslagen sloep gered de stuurman en een matroos van de Deense bark AREOLE, de overige 12 leden van de bemanning zijn waarschijnlijk verdronken. De AREOLE is getorpedeerd of op een mijn gelopen.

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Scheepsbouw. Afgelopen zaterdag (opm: 28 maart) had op de rivier de Maas de proeftocht plaats met het stoomschip LOOSDRECHT, welk vaartuig door de firma Phs. van Ommeren te Rotterdam, werd besteld aan de N.V. Burgerhout’s Machinefabriek & Scheepswerf. Het casco zowel als de gehele machine installatie en ketels werden aan Burgerhout's Machinefabriek vervaardigd. Het schip heeft de volgende hoofdafmetingen: Lengte tussen de l.l. 235'-0"; breedte op grootspant 36'-0"; holte in de zijde 17'-10” en heeft een laadvermogen van circa 2.000 ton d.w. In het vaartuig is geplaatst een machine installatie van de volgende afmetingen: H.D. 500 x M.D. 820 x L.D. 1.320 m.m.; gemeenschappelijke slag 900 m.m. De stoom wordt geleverd door 2 stoomketels van het Schotse type met een totaal verw. oppervlak van 345 m2, werkend met een totaal stoomdruk van 180 lbs. per sq.ft. De machine ontwikkelde gedurende de proeftocht ruim 1.200 ipk en op de gemeten mijl werd een snelheid van 11 mijl behaald . Het vaartuig is verder voorzien van alle moderne inrichtingen, zoals op een dergelijk schip gebruikelijk, als stoomdraadlieren, stoomstuurmachine, elektrische verlichting, etc. De proeftocht mag als in elk opzicht geslaagd worden beschouwd, zodat de firma Van Ommeren het vaartuig dan ook op de proeftocht heeft geaccepteerd en overgenomen.

Wm.H. Muller & Co's Algemeene Scheepvaart Maatschappij te Rotterdam.
In de heden gehouden vergadering van de raad van commissarissen van bovengenoemde vennootschap is besloten aan de algemene vergadering van aandeelhouders voor te stellen over het afgelopen jaar een dividend van 15% uit te keren (v.j. 20%).

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Gouden jubileum. Morgen herdenkt de firma D. Goedkoop Jr. haar gouden jubileum. Vijftig jaar geleden werd de firma opgericht door de heer D. Goedkoop, thans directeur van de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij. Firmanten zijn thans de heren D. en J. Goedkoop. Oorspronkelijk betrof het bedrijf alleen de scheepsbouw; later werden ook machines en ketels vervaardigd; de laatste vijftien jaren legt zij zich uitsluitend op de vervaardiging van Kromhoutmotoren toe.

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Van de scheepswerf van de firma E.J. Smit & Zn. te Westerbroek is zaterdag te water gelaten (opm: op 5 mei) het stalen schroefstoomschip NYSTRAND, in aanbouw voor Noorse rekening. Het schip, dat gebouwd is naar de hoogste klasse en onder speciaal toezicht van Lloyds Register, heeft een draagvermogen van 750 ton en zal worden voorzien van een triple expansie machine van 400 ipk. De kiel is gelegd voor een stoomschip van 1.200 ton, eveneens voor Noorse rekening.

Datum: 08 mei 1917

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

De NEPTUNUS getorpedeerd.
Zaterdag namiddag te 5 uur zijn te Zierikzee doornat aangekomen van Wester Schouwen, waar zij landden, 9 schipbreukelingen van het stoomschip NEPTUNUS (niet de NEPTUNUS van de Kon. Ned. Stoomboot Mij. te Amsterdam, maar van de Gist- en Spiritusfabriek Delft), gecharterd door de Batavierlijn en vrijdag vertrokken van Rotterdam naar Engeland. Het schip is 10 mijl van de Noord Hinder getorpedeerd door een Duitse duikboot zonder waarschuwing. Met een lekke boot werd het schip verlaten. Gevraagde hulp werd geweigerd, de bemanning heeft 28 uur op zee rondgezwalkt.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Ontmoeting met een Zeppelin.
De Nederlandse schoener CONCORDIA CONSTANS uit Scheveningen, welke donderdagavond met een lading gezaagd hout van Christiania te IJmuiden binnenkwam, heeft op de Noordzee een ontmoeting met een Zeppelin gehad. Op de thuisreis, dinsdag 1 mei, ‘s morgens bevond het zeilschip zich enige mijlen ten noordwesten van het Terschellinger vuurschip toen eensklaps een Zeppelin van zeer grote omvang uit het oosten kwam opdagen in de richting van het vaartuig. Het gevaarte naderde tot juist boven de schoener, doch men kon uit het luchtschip vermoedelijk niet dadelijk de nationaliteit van het zeilschip vast stellen. Tot driemaal toe kwam de I-43 terug en koerste steeds precies boven de schoener. De gezagvoerder van de CONCORDIA CONSTANS, die niet kon begrijpen wat de Zeppelin-commandant wilde, liet de Nederlandse driekleur zo ver mogelijk over de deklading hout uitspreiden. Toen het luchtschip voor de derde maal over het zeilschip koerste, bemerkten de luchtvaarders vermoedelijk, dat de schoener een Nederlandse was en verdween de I-43 snel in noordoostelijke richting De CONCORDIA CONSTANS zette daarna verder ongemoeid de reis naar IJmuiden voort.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De ALBERDINA tot zinken gebracht.
De kapitein J.J. Valom van het schoenerschip ALBERDINA, dat te Delfzijl thuis behoorde, is uit Engeland aangekomen. Hij verhaalde, dat zijn schip, dat 26 februari van Havre in ballast naar Engeland voer, door een Duitse duikboot zonder waarschuwing beschoten werd. Een 8-tal schoten werd op het schip gelost. Terwijl men nog bezig was de. boot in gereedheid te brengen, trof een granaat het schip, die een gedeelte van het dek verbrijzelde en waarbij een van de leden van de bemanning door een granaatsplinter aan de hand gewond werd. Op het protest van de kapitein, die er op wees, dat zijn schip geen lading in had, maar leeg was, antwoordde de duikbootcommandant, dat hem dit niets aanging, leeg of niet leeg, hij zou het in de grond boren. Door een bom in het ruim werd het schip tot zinken gebracht. Na twee uur in de boot te hebben doorgebracht, werd de bemanning opgepikt. Naar de kapitein nog meedeelde, hadden zij het in Engeland zeer goed gehad.

Datum: 10 mei 1917

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

IJmuiden, 8 mei. De koftjalk HENDRIKA, kapt. Schrage, welke reeds vorige week donderdag met een lading cokes van Rotterdam naar Svendborg vertrok is hedenmiddag hier binnengelopen. Men had voortdurend met tegenwind te kampen waardoor de kans onder de Engelse kust terecht te komen zeer groot werd.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Brand aan boord van de GORONTALO.
Het N.I.P.A. seint uit Batavia van 1 dezer: Aan boord van het stoomschip GORONTALO van de Rotterdamsche Lloyd is een ernstige brand uitgebroken. Broeiing in de kolen had een ontwikkeling van gassen ten gevolge waardoor een ontploffing ontstond en belangrijke schade werd toegebracht aan het dek. Het schip is geheel uitgebrand. Een telegram van 4 mei door de directie ontvangen, berichtte dat de brand geblust was en dat het schip moest dokken.

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Weltevreden, 3 mei. De motorschoener TWEE-AMBT is bevracht met een lading koffie en thee van Soerabaja naar Nederland. De TWEE-AMBT, van de Scheepvaart Mij. Groningen te Rotterdam, meet bruto 314 reg. ton.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

IJmuiden, 10 mei. Het stoomschip LAURA, heden van Drontheim alhier aangekomen, heeft door het aan de grond stoten bij het Lesundbrödren vuur schade belopen aan voorsteven en enige platen. Het verkreeg echter een bewijs van zeewaardigheid voor de reis naar Amsterdam.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten gearriveerde, vertrokken schepen

De GRUNO tot zinken gebracht.
Naar wij vernemen, is de motorschoener GRUNO, van de firma Van Krieken te Rotterdam, in de Noordzee door een Duitse duikboot tot zinken gebracht en is de bemanning gisteren aangebracht op het lichtschip Noord-Hinder.
De GRUNO was groot 171 bruto en 119 netto ton, in 1916 gebouwd en 9 dezer van hier naar Londen vertrokken, met stukgoed. Gisteravond reeds is de bemanning hier gearriveerd. Het volgende verhaal werd ons heden gedaan door de kapitein van de motorschoener, N. Kuisenga van Groningen: In de nacht van woensdag op donderdag om half een passeerden we — we waren met z’n zessen aan boord — het vuurschip Maas, steeds verder koersende. Om halfzes in de morgen, we bevonden ons toen in onveilig gebied op de Noordzee, kregen we het eerste schot van een Duitse onderzeeër, die we niet hadden zien naderen. Ik liet met volle kracht werken, totdat — nadat er 30 à 40 schoten op ons gelost waren — de projectielen zo dicht bij ons schip terecht kwamen, dat ik stopte, de boot uitzette en met de anderen daarin plaats nam, in de buurt van ons schip blijvende. Maar toen werd er op ons bootje gevuurd en we roeiden tot langszij van de onderzeeër. De commandant beduidde ons, dat we achter hem aan moesten oproeien en om ons daartoe direct te dwingen, werd een kanon geladen en op ons bootje gericht gehouden. Kuisenga had zijn papieren moeten overgeven. Op de vraag, waar hij heen moest, had kapt. Kuisenga geantwoord, dat hij naar Londen moest. De commandant had daarop geantwoord, dat hij hem dan heel vlug naar Londen zou helpen. Er werden toen 10 kanonschoten op de schoener gegeven, die daarop zonk. Koers houdende op de Noord Hinder, werden ze daar in de buurt opgepikt door het gastransportvaartuig VLISSINGEN, waar de bemanning op alle mogelijke wijze werd geholpen. Ze hadden 3 uur in de boot rondgezworven, doch de zee was prachtig stil en de gedachte vlak bij de Noord-Hinder te zijn, had ze een pijpje doen opsteken. De GRUNO was als gezegd, geladen met stukgoederen.

Datum: 13 mei 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. Stoomvaart Maatschappij Nederland.
Woensdag 16 dezer ca. 1 uur zal van de werf van het Etablissement Fijenoord te Rotterdam, te water worden gelaten het stoomschip BENGKALIS, in aanbouw voor de Stoomvaart Maatschappij Nederland.

Scheepsbouw. Van J. Meyer's Scheepsbouwmaatschappij te Zaltbommel is te water gelaten het vrachtstoomschip BALHOLM, groot 1.550 ton, gebouwd voor Noorse rekening en bestemd voor de gewone vrachtvaart. Het schip krijgt een machine van 750 ipk en wordt aldaar aan de werf geheel afgewerkt met stoomlaadlieren, laadderricks en de moderne inrichting voor snel laden en lossen.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Ameland, 14 mei. De heren D. Nouwens en Zoon, kopers van het wrak van het Duitse stoomschip CERES, dat op het Bornrif tegenover het Amelander Gat strandde, zijn met het bergen van de inventaris begonnen. Het bergingsvaartuig HAAI ligt reeds langszij. Het voornemen is wanneer de inventaris is geborgen, ook de nog aanwezige lading te bergen.

Datum: 17 mei 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Gisteren werd van de werf van de Maatschappij voor Scheeps- en Werktuigbouw Fijenoord te Rotterdam met goed gevolg te water gelaten het voor rekening van de Stoomvaart Maatschappij Nederland te Amsterdam in aanbouw zijnde vrachtstoomschip BENGKALIS, zusterschip van het verleden jaar in de vaart gebrachte stoomschip BINTANG waarvan wij indertijd een uitvoerige beschrijving gaven. De BENGKALIS is het 100ste schip, dat onder leiding van de heer A. van Gelder, thans lid van de directie van de Maatschappij Fijenoord, werd gebouwd.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. Het op de werf van J.Th. Wilmink & Co. te Groningen voor rekening van N. Haas & Co. te Rotterdam nieuw gebouwde stoomschip BIESBOSCH is heden na een welgeslaagde proeftocht van Zoutkamp naar Amsterdam vertrokken. Het stoomschip is 46 m, lang, 7,65 m breed en 3,69 m hol. Het schip dat een certificaat voor de houtvaart heeft verkregen, heeft een triple-compound machine van 300 ipk, welke aan het vaartuig een snelheid zal geven van 8 zeemijlen per uur.

Rotterdam, 18 mei. De motorschoener GEZIENA van de reder en kapitein Joh. Minke te Groningen, is onderhands naar Denemarken verkocht en inmiddels van Rotterdam in zee gestoken met de naam HAWMAAGEN. (opm: is HAVMAAGEN - NVLQ)

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Getorpedeerd. Door de SCH-250 zijn te Scheveningen aangebracht 3 opvarenden van het zeilschip HENDRIKA JOHANNA, dat 16 mei v.m. 6 uur op 52º-31' N en 04º-20' O zonder waarschuwing is getorpedeerd door een onderzeeër zonder vlag. Het schip, dat toebehoort aan de heer M.J. v.d. Eb te Rotterdam, was met ruw ijzer op reis van Gotenburg naar Rotterdam. De HENDRIKA JOHANNA was geladen met ijzer bestemd voor Sannes’ Handelmaatschappij. De lading was verzekerd op de Rotterdamse beurs voor NLG 65.000, terwijl het casco niet op beurspolis was verzekerd.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Nederlands schip in de grond geboord.
Hier ten lande is bericht ontvangen, dat het Nederlandse schip FRISO (vermoedelijk de 3-mast schoener FRISO van Groningen) door een onderzeeboot in de grond is geboord.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

IJmuiden, 16 mei. Het schoenerschip ROTTERDAM, kapt. Bok, van Rotterdam naar Sponviken bestemd, is wegens voortdurende tegenwind hedenmorgen hier binnengelopen.
Om dezelfde redenen liepen hier nog binnen de schoener CITO, kapt. Sytsma, van Schiedam naar Flekkefjord en de tjalk JANTJE, kapt. Zorge, van Schiedam naar Visby bestemd.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Berichten uit het buitenland incl havens

Hamburg, 16 mei. Het Nederlandse schip DRIE GEBROEDERS is bij Rafsnaes op het strand geraakt, doch door een bergingsstomer weer vlot en te Svendborg binnengebracht.

Datum: 20 mei 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Hollandsche Algemeene Atlantische Scheepvaartmaatschappij te Amsterdam.
De heren Gebr. Schouten alhier berichten dat zij op 24 mei op de Amsterdamse beurs zullen introduceren de aandelen van bovengenoemde naamloze vennootschap. De eerste koers van afgifte van deze slechts tot een beperkt bedrag beschikbare aandelen is vastgesteld op 1021/2 pct., tot welke koers aan aanvragen ontvangen op 24 mei e.k. vóór 11.30 uur in de voormiddag, zoveel mogelijk zal worden voldaan.
De betaling dient 31 mei te geschieden. Aan de toelichting van het prospectus ontlenen wij het volgende: De maatschappij vangt haar bedrijf onder gunstige condities aan, omdat het haar gelukt is zich bijtijds het bezit van 10 vrachtschepen met een gezamenlijk laadvermogen van 23.050 ton te verzekeren.
Deze schepen zijn gedeeltelijk gereed en gedeeltelijk in aanbouw. Voor het merendeel zullen de in aanbouw zijnde schepen in de eerste vier maanden gereed komen terwijl er één in maart 1918 moet worden afgeleverd.
De Maatschappij heeft verder de optie tot aankoop tegen billijke prijs van 9 vrachtschepen met 12.900 ton laadvermogen. Ook deze schepen komen voor het merendeel in 1917 gereed, slechts twee daarvan in 1918. Na uitoefening van de optie zal de Maatschappij kunnen beschikken over 19 schepen met 35.950 ton laadruimte.
De betalingen door de Maatschappij voor de voltooiing van de schepen aan de scheepsbouwers te voldoen, zijn haar ten volle gegarandeerd, terwijl zij over voldoende werkkapitaal voor de behoorlijke exploitatie van de schepen beschikt. Tegenover het feit, dat de schepen van de nieuwe Maatschappij in den beginne tegen de aankoopwaarde (± NLG 383 per ton laadvermogen met uitzondering van de MACEDONIA) te boek zullen staan, merken wij op, dat de meerwaarde van de vloot van de bestaande maatschappijen reeds grotendeels gedisconteerd is in de koers van de aandelen, terwijl de oorlogswinstbelasting hun winsten met 30 procent vermindert.
Bovendien komt onze Maatschappij in het bezit van een vloot, waarvan de schepen alle nieuw zijn en op dit moment reeds tegen een winst zouden kunnen worden verkocht.
Ten einde het bouwen van nieuwe schepen te bevorderen, heeft de Nederlandse Regering bij het tot stand komen van de Schepenvorderingswet, de betrokken artikelen zodanig gewijzigd, dat het mogelijk zal zijn om aan de schepen, welke na 1 januari 1917 van een Nederlandse zeebrief voorzien worden, een hogere vergoeding voor het vervoer van distributie-artikelen te geven, dan voor andere schepen. Alle schepen van de Maatschappij zijn of worden na 1 januari 1917 van een Nederlandse zeebrief voorzien.
Volgens de statuten zal de nettowinst, na de door de Raad van Beheer goedgekeurde afschrijvingen en extra reserveringen, worden verdeeld als volgt: Eerst 5 pct. aan aandeelhouders; van het daarna overblijvende: 2½ pct. aan het gedelegeerd lid (of leden) van de raad van beheer; 10 pct. aan de overige leden van de raad van beheer gezamenlijk; 7½ pct. aan een reservefonds totdat dit NLG 5.000.000 bedraagt; 5 pct. aan houders van de 2.500 oprichtersbewijzen gezamenlijk; 75 pct. ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders. Het maatschappelijk kapitaal bedraagt NLG 30.000.000, waarvan geplaatst en volgestort NLG 8.600.000.

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten gearriveerde, vertrokken schepen

De JAN VAN NASSAU.
Het Nederlandse stoomschip JAN VAN NASSAU van de Koninklijke West-Indische Maildienst te Amsterdam, dat 17 maart met nog een 7-tal Nederlandse stoomschepen van IJmuiden naar Noord-Amerika vertrok om een lading graan voor de Nederlandse Regering te halen, is, zoals gemeld, met 4.300 ton tarwe te IJmuiden gearriveerd. Juist twee maanden uit- en thuisreis had dit stoomschip, hetgeen een zeer vlugge reis genoemd mag worden in deze omstandigheden. Het is dan ook het. eerste van de acht schepen, dat in Nederland terugkeert. De JAN VAN NASSAU heeft op de thuisreis de haven van Halifax aangedaan voor onderzoek van de papieren en is daarna, zonder meer havens binnen te lopen, benoorden Schotland om zonder ontmoetingen over de Noordzee gekomen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

De drie-mast schoener FRISO, die zoals wij gisteren gemeld hebben door een onderzeeër in de grond is geboord, was te Groningen in het vorige jaar gebouwd, maar behoorde toe aan de heer H. van Krieken te Rotterdam. Het schip was van Fowey op reis naar Nederland met een lading van 270 ton pijpaarde. De bemanning is te Plymouth geland.

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

Delfzijl, 18 mei. Heden kwam in de haven het op de werf van de N.V. Scheepswerf Gebr. Niestern te Farmsum gebouwde stoomschip GRONINGEN, thuis behorende te Rotterdam. Het schip is groot 2.347 m3 bruto en 1.290 m3 netto en zal door de sleepboot RISICO over de Groninger en Friese wadden worden gesleept naar Alblasserdam, waar het van de benodigde ketels en machine zal worden voorzien. Het schip is voor rekening van Gebr. van Uden te Rotterdam.

Datum: 22 mei 1917

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Het Hamburger Prijsgerecht heeft de BATAVIER VI vrijgegeven met een deel van de lading. Verder is deze deels tegen schadeloosstelling overgenomen, deels in beslag genomen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Nederland en de oorlog. De BATJAN door een Duitse onderzeeër beschoten.
Betreffende het stoomschip BATJAN van de Mij. Nederland te Amsterdam, zaterdag van New York met een lading tarwe en meel te Amsterdam aangekomen, vernam men, dat het op de thuisreis door een Duitse duikboot in het vrije gebied werd aangevallen. Een groot aantal schoten werd op het schip gelost, zonder het evenwel te treffen. De granaten vlogen over en langs het stoomschip, zodat de bemanning het geraden achtte in de scheepsboten plaats te nemen. Men begaf zich naar de duikboot, waarvan de commandant aanvankelijk weigerde de scheepspapieren in te zien. Door het beleidvol optreden van de kapitein van de BATJAN wist deze in een onderhoud, dat bijna een uur duurde, bij de duikbootcommandant met behulp van kaarten de overtuiging te vestigen, dat de BATJAN in het vrije gebied stoomde op grote afstand van de versperrende grens. Daarop kreeg men vergunning naar de BATJAN terug te keren en de reis te vervolgen.

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

De Nederlandse motorschoener ANNETTA getorpedeerd.
Men meldt ons dat zaterdagnamiddag kwart voor drie de logger Katwijk 65 te IJmuiden heeft binnengebracht zes Nederlandse schipbreukelingen van de motorschoener ANNETTA welke vrijdagmiddag 4 uur getorpedeerd is.
De ANNETTA mat 177 ton bruto en 140 netto, was in 1911 gebouwd en eigendom van de heer M.J. v.d. Eb, alhier. Hij was vrijdagmorgen van IJmuiden vertrokken met een lading levensmiddelen voor Zwitserland bestemd, die hij te Havre moest lossen. Uit bijzonderheden, die men te IJmuiden aan het Hbld. meedeelt, blijkt dat de duikboot al op haar prooi had liggen wachten, want de commandant scheen te weten dat het schip naar Havre moest varen. Toen kapt. E. Hoek van de ANNETTA protesteerde tegen de vernieling van zijn schip en er op wees dat zijn lading toch voor een neutraal land bestemd was, lachte een van de Duitse officieren hem in het gezicht uit en op zijn verzoek om de sloep met de bemanning een eind weg naar de kust te brengen — men was op 40 mijl van IJmuiden verwijderd — werd geantwoord, dat lui die naar Frankrijk voeren geen hulp behoefden. Onder zwaar regenweer en tegen de wind in hebben de schipbreukelingen 13 uren achtereen moeten roeien, eer zij door de Katwijkse logger werden opgepikt, waar zij liefderijk zijn opgenomen en verpleegd.

Datum: 23 mei 1917

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Nederlandse schoener beschoten.
De schoener JACOBA, eigenaar de heer C. v.d. Hoek Ostende te Rotterdam, kapt. J. Boerma, is op reis van Drammen naar Zaandam met een lading gezaagd hout in de Noordzee door een Duitse duikboot beschoten. Naar uit IJmuiden, waar het schip is binnengekomen, aan het Hbl. wordt gemeld, had dit plaats in de morgen van vrijdag 18 mei, in het vrije gebied. De duikboot was op circa een mijl afstand en een 6-tal granaten gingen over het schip heen, gelukkig zonder iets te raken. De kapitein ging met zijn uit 3 koppen bestaande bemanning in de boot, roeide naar de duikboot, deed de commandant zijn scheepspapieren inzien en na enige onderhandelingen konden de Nederlandse zeelieden naar hun schip terugkeren, dat 2 uur onbestuurd rondgedreven had.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Ter vervanging van zijn in het vorig jaar tot zinken gebrachte stoomlogger GEERTRUIDA, heeft de heer Wouter Den Dulk Jaczn. te Scheveningen bij de Scheepswerf en Machinefabriek Delfshaven van de firma De Ridder te Rotterdam een nieuwe stalen stoomlogger laten bouwen. Dit vaartuig is in het visserijregister ingeschreven met de naam PETRONELLA (SCH-354) en in Scheveningen aangekomen om voor de visserij te worden uitgerust.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Men meldt uit, Hoek van Holland d.d. gisteren, dat het de Waterweg binnen gekomen Nederlandse stoomschip HERMINA rapporteert, in de vrije vaargeul door een Duitse duikboot beschoten te zijn. Bij onze informatie dienaangaande bij de directie, de firma Jos. De Poorter, werd ons meegedeeld dat er, voor zover haar bekend, niets met het schip is gebeurd.

Datum: 24 mei 1917

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Scheepsbouw. Gisteren werd na goedgeslaagde proeftocht het stoomschip AUG. BORREMANS door de rederij overgenomen. Het schip groot 1.050 ton d.w. werd gebouwd onder Lloyds en Norske Veritas hoogste klassen aan de werf van de firma Wed. C. Boele & Zonen te Slikkerveer voor rekening van de N.V. J. van Steen’s Rijnreederij te Rotterdam, terwijl de machine- en ketelinstallatie vervaardigd is door de N.V. Machinefabriek Bolnes, v/h J.H. Van Cappellen te Bolnes, welke het schip de snelheid van 10,29 mijl deed bereiken. Na afloop van de proeftocht werd het schip teruggebracht naar de werf om aldaar te blijven tot er weer enigszins vrije zeevaart zal zijn.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Nederland en de oorlog. Onze Regering rekwireert 22 schepen om graan te halen.
Naar wij vernemen, heeft de Minister van Landbouw krachtens de Schepenvorderingswet telegrafisch een 22-tal schepen gerekwireerd om in ballast uit te varen, ten einde via Halifax in de Verenigde Staten graan voor de Regering te gaan halen. Deze schepen, welke samen ongeveer 100.000 ton graan kunnen vervoeren, zijn: De CLIO, de VESTA en de BACCHUS van de Kon. Nederlandsche Stoomboot Maatschappij; de SOESTDIJK en de ZUIDERDIJK van de Holland Amerika Lijn; de WINTERSWIJK van de firma Erhardt & Dekkers te Rotterdam; de JAVA en de BORNEO van de Maatschappij Nederland; de RIJNDIJK van de firma Solleveld, Van der Meer & Van Hattem te Rotterdam; de TEXEL van de Maatschappij Triton; de BESOEKI van de Rotterdamsche Lloyd; de PHECDA, de ALKAID, de BELLATRIX en de MERAK, van Van Nievelt, Goudriaan & Co. te Rotterdam; de VEERHAVEN, de WAALHAVEN en de IJSELHAVEN van Gebr. Van Uden te Rotterdam; de BRITSUM en de LEERSUM van de Stoomvaartmaatschappij Oostzee; de LARENBERG van de Stoomvaart Maatschappij Hillegersberg en de NOORD-BRABANT van de Stoomvaart Maatschappij Noordbrabant.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Binnenlandse berichten, diverse

IJmuiden, 22 mei. De schade van de hier met een gebroken zwaard binnengelopen schoener SCHOUWEN II kan op de ligplaats worden hersteld, waarmee ongeveer zeven dagen gemoeid zullen zijn. (opm: zie ook RN 220517)

Datum: 25 mei 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepvaart Mij. Holland—Friesland.
In de gisteren namiddag te Leeuwarden gehouden algemene vergadering van aandeelhouders in de Scheepvaart Maatschappij Holland—Friesland, is het dividend vastgesteld op 7% en is de heer J. Vink te Amsterdam als commissaris herkozen.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

Raad voor de Scheepvaart. De Raad deed uitspraak betreffende het torpederen van het stoomschip AMBON. De Raad is van oordeel, dat de AMBON op 21 februari 1917, in de nabijheid van Start Point, door een Duitse duikboot is getorpedeerd, niettegenstaande het protest van de kapitein die zich, doch tevergeefs, beriep op hem verstrekte orders. Dat de AMBON niet verloren is gegaan is, naar de mening van de Raad, te danken aan het beleidvol optreden van kapitein J.D. Rademaker, bijgestaan door een deel van de bemanning en gesteund door de patrouillevaartuigen, waardoor het hem gelukt is het schip te Plymouth binnen te brengen.

Het vrachtbureau van de Rotterdamsche Lloyd deelt mee dat het, in het vertrouwen spoedig omtrent het vertrek naar Nederlands-Indië van de nog hier liggende schepen OPHIR en DJEMBER iets te kunnen berichten, besloten heeft het stoomschip CEYLON in lading te leggen.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Volgens het ‘Canal Report’ zijn er gedurende het jaar 1916 het Panamakanaal 1.253 schepen gepasseerd. Sinds de opening tot 1 januari 1917 beloopt het aantal schepen 2.780, met een bruto-tonnenmaat van 13.086.535 ton. De totale ontvangsten uit de kustvaart beliepen slechts USD 59.782. De overige schepen brachten in totaal USD 3.617.913 op. De gezamenlijke ontvangsten bedroegen dus USD 3.677.695, tegen een uitgave van USD 7.142.124.

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

Raad voor de Scheepvaart. Het stranden van de AMERICAN.
Door de Raad werd gisteren een onderzoek ingesteld naar het stranden van het stoomschip AMERICAN van de American Petroleum Company (gezagvoerder D. van Lienen) op 10 maart jl. op Sable-eiland. Gehoord werd de 2e stuurman I.C. de Mahieu. Hij deelde mee, dat de AMERICAN de 9e maart van Halifax naar Rotterdam was vertrokken; hij was te 12 uur 's nachts op de brug gekomen. Het licht van Sable-eiland moest hij vooruit aan bakboord hebben, doch hij zag het, een kwartier nadat hij op wacht was gekomen, op vier streken aan stuurboord. Hij floot de wachtsman om de kapitein te roepen, doch toen de wachtsman niet verscheen, veranderde de 2e stuurman zelfstandig de koers. Na een kwartier was hij de kapitein gaan roepen, doch toen deze bovenkwam, stootte het schip met het voorschip. Hij had de kapitein niet direct geroepen omdat hij geen gevaar zag. Het lid van de Raad, de heer Roosenburg, begreep niet, waarom de 2e stuurman, gelijk hij verklaarde, naar stuurboord had gedraaid, dus naar het gevaar toe. De gezagvoerder D. van Lienen, deelde mee, dat hij er op rekende, gewaarschuwd te worden als het licht in zicht kwam. Hij werd eerst gewaarschuwd, toen het schip bijna aan de grond zat; toen hij op de brug kwam, zag hij het land recht vooruit. Onmiddellijk werd volle kracht achteruit geslagen, zonder succes; daarop werd de machine gestopt en werden de boten buiten gedraaid. Op het achterschip voelde de kapitein dat het voorschip vast zat, hij liet opnieuw volle kracht achteruit slaan en toen raakte het schip vlot. De gezagvoerder was volgens zijn verklaring te kwart voor een geroepen. Hij had de 2e stuurman dadelijk de koers NW opgegeven (waar men vandaan kwam), doch wist niet, dat de 2e stuurman reeds zelfstandig van koers veranderd was. Aan de stroom schreef de gezagvoerder toe, dat de AMIRICAN zo uit de koers was geraakt. Daar het schip een paar voet water in het voorruim had, keerde de gezagvoerder naar New York terug. Als getuige werd gehoord de 1e stuurman P. van der Meer, die verklaarde, dat het een vaste gewoonte was om de kapitein te waarschuwen als er iets bijzonders was. De Inspecteur van de Scheepvaart, de heer Bouman, betoogde, dat de stranding indirect is toe te schrijven aan de zorgeloze navigatie van de kapitein, die aan dek had moeten blijven toen men in de buurt van het licht van Sable-eiland kwam. Ook de 2e stuurman dient straf te worden opgelegd wegens zijn zorgeloze navigatie. Aan hem is direct de stranding te wijten. De inspecteur wees op een leemte in de bestaande Schipperswet, waardoor het mogelijk is, dat midden in de nacht de zorg over een groot schip wordt toevertrouwd aan de derde stuurman. De bepaling moest bestaan, dat alleen hij de hondenwacht had, die daartoe bevoegd is. Spreker hoopte, dat de Raad dit in zijn uitspraak zou doen uitkomen. Mr. G. Seret, voor de gezagvoerder optredend, ontkende, dat de gezagvoerder in deze zaak zorgeloosheid kon worden verweten en dat de stranding indirect aan hem kon worden geweten. De Raad zal later uitspraak doen.

Stoomschepen BERNISSE en ELVE zijn getorpedeerd.
De stoomschepen BERNISSE en ELVE van de firma P.A. Van Es & Co. te Rotterdam, geladen met grondnoten van Rufisque, zijn 23 mei getorpedeerd. De bemanningen zijn te Kirkwall geland. Een nader bericht meldt, dat de BERNISSE drijvende was en op de Noordkust van Engeland op het strand gezet is. Beide schepen zijn 4 april van hier naar Rufisque vertrokken. De datum van afvaart van daar was niet bekend. De ELVE was 958 bruto, netto 483 ton groot en in 1916 gebouwd, de BERNISSE mat 951 bruto en 478 netto ton en was in 1915 gebouwd. Elk van de beide schepen was geassureerd op Rotterdamse Beurspolis voor NLG 800.000. De Nederlandse Staat loopt hiervan een groot gedeelte van de risico, omdat de Staat, reassurantie heeft geaccepteerd van verschillende Nederlandse maatschappijen. De ladingen grondnoten, die bestemd waren voor de Delftse slaoliefabrieken, waren niet op Rotterdamse beurspolis verzekerd.

Datum: 29 mei 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

Raad voor de Scheepvaart. Donderdag 31 mei a.s., 's namiddags 1.30 uur, onderzoek ter zake van het torpederen op 23 maart 1917 van het stoomschip J.B. AUGUST KESSLER, waarbij zes schepelingen het leven verloren, terwijl het schip te Plymouth kon worden binnengesleept. Rederij Petroleum Maatschappij La Corona te 's-Gravenhage; gezagvoerder F. van Biesen te Scheveningen.
Daarna onderzoek ter zake van het tot zinken brengen op 8 maart 1917 van het motorschip ARES, waarbij twee schepelingen tijdens het landen bij Kaap Roca verdronken. Rederij Petroleum Maatschappij La Corona te 's-Gravenhage; gezagvoerder F. de Haan te Rotterdam.
Vrijdag 1 juni a.s., 's namiddags 1.30 uur, onderzoek ter zake van het tot zinken brengen van de navolgende stoomschepen:
Stoomschip BANDOENG, op 22 februari 1917. Rederij Rotterdamsche Lloyd te Rotterdam; gezagvoerder N. Huisman te Voorburg.
Stoomschip JACATRA, op 22 februari 1917. Rederij Rotterdamsche Lloyd te Rotterdam; gezagvoerder J.W. Flack te Hilligersberg.
Stoomschip NOORDERDYK, op 22 februari 1917. Rederij Holland Amerika Lijn, gezagvoerder J. de Koning, beiden te Rotterdam.
Stoomschip ZAANDIJK, op 22 februari 1917. Rederij Holland Amerika Lijn, gezagvoerder A. Dekema, beiden te Rotterdam.
Stoomschip GAASTERLAND, op 22 februari 1917. Rederij Koninklijke Hollandsche Lloyd, gezagvoerder L. Stuut, beiden te Amsterdam.
Stoomschip EEMLAND, op 22 februari 1917. Rederij Koninklijke Hollandsche Lloyd, gezagvoerder L. Kaars, beiden te Amsterdam.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Het stoomschip CALEDONIA vrijgegeven.
Gelijk men zich wellicht zal herinneren, werd het stoomschip CALEDONIA, van de firma Wm. H. Müller & Co. te Rotterdam, op 10 december 1916 op reis van hier naar Hull in de Noordzee door de Duitsers aangehouden en naar Zeebrugge opgebracht. Dat schip is gisternacht om 12 uur krachtens uitspraak van het Duitse prijsgerecht vrijgelaten, nadat tevoren de kapitein, de heer D. Roos, met zijn equipage naar Vlissingen was vertrokken, alwaar met een sleepboot van de Internationale naar de grens van de territoriale wateren werd gevaren, waar kapitein en bemanning door een onderzoekingsvaartuig van onze Marine werden opgenomen. Ter plaatse lag de CALEDONIA, waar zich aan boord verschillende Duitse militaire autoriteiten uit Zeebrugge bevonden, met wie de overname van het schip werd geregeld.
— En was alles nog in orde, kapitein? vroegen wij de heer Roos vanmorgen aan boord van zijn schip, dat thans ligplaats heeft aan het terrein van de firma Wm. H. Müller & Co., aan de Parkhaven, naast het bureau van de rivierpolitie. — Och, in, orde, zei de kapitein, de schouders ophalend. Ik heb getekend, dat alles in orde werd teruggevonden. — En de lading, is die nog in het schip? — We hebben, meen ik, een deel van de lading van het eveneens opgebrachte stoomschip MIDSLAND in, maar onze stukgoedlading is misschien ook al terug gestuurd, ik weet het niet... Voorts vertelde de kapitein, dat hij met de CALEDONIA naar Vlissingen was opgestoomd, omdat hij geen toestemming kreeg rechtstreeks naar Rotterdam te varen. Het schip is onbeschadigd, doch alles ziet er smerig uit.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Nederland en de oorlog. De aanval op de BATJAN.
Omtrent, de aanhouding van het stoomschip BATJAN op de reis van Noord-Amerika naar Amsterdam met een lading graan voor de Nederlandse Regering, wordt aan de Tel. het volgende meegedeeld: Nadat 's morgens vroeg van 16 mei de Far Oer waren gepasseerd, werd koers gesteld benoorden het door Duitsland versperd verklaarde gebied om naar de Noorse kust. naar het eiland Udsire, waar tevens eveneens volgens Duits voorschrift dicht langs moest worden gestoomd. 17 mei. 's morgens 4 uur hoorde men plotseling een schot, dat bleek te zijn afgevuurd door een onderzeeboot. De granaat sloeg op enige afstand van het schip in het water. Onmiddellijk werd gestopt en met de stoomfluit 3 stoten gegeven, om aan de duikboot te laten zien, dat geen poging tot ontvluchten werd gedaan. Tegelijkertijd werden boven de brug de 4 seinvlaggen opgezet, het zogenaamde naam sein, waaruit kon blijken, welk schip het was en waar het thuis behoorde. Er werd evenveel doorgegaan met vuren, de granaten vielen dichter bij en vlogen over het schip heen, zodat alles in gereedheid werd gebracht om met de sloepen het schip te verlaten. De onderzeeboot dook nu evenwel onder, zodat met het uitzetten van de boten nog werd gewacht. Na de beschieting werd afgewacht, tot de onderzeeboot boven zou komen en toen werd bemerkt, dat deze het sein A.B.: ,,Verlaat het schip zo spoedig mogelijk” hees. Aan boord van de BATJAN werd alles gereed gemaakt om het schip te verlaten. De 1e officier ging in een van de sloepen met de scheepspapieren, een consulaire verklaring, dat de lading vóór het uitbreken van de oorlogstoestand tussen Duitsland en Amerika was aangekocht en met de kaart, waarop gevaren was, naar de onderzeeboot. Bij het langszij komen, werd op onaangename en geïrriteerde wijze bevolen, vlug de scheepspapieren af te geven. De 1e officier sprong op de onderzeeboot over en ging met de papieren naar de commandotoren. Toen hij daar kwam, voegde de commandant hem zeer kort toe: „U bent in het spergebied en het schip wordt tot zinken gebracht." Niettegenstaande de bewering van de 1e officier, dat hij niet in het spergebied was, herhaalde de duikbootcommandant zijn woorden, dat hij 4 mijlen in het versperde gebied was en daarom tot zinken zou worden gebracht. Nadat de 1e officier met verschillende feiten bewezen had dat hij niet in het versperde gebied kon zijn, vroeg hij dringend, de kaart te mogen tonen en navigatie en standplaats te mogen verklaren. Op zeer irriterende wijze werd de 1e officier gevraagd, waar die kaart dan was en op zijn antwoord, dat hij deze in de boot had meegebracht, werd hem op dezelfde wijze gevraagd, waarom hij die kaart niet bij zich had. Hij antwoordde, dat bij de nadrukkelijke wijze, waarop hem was gelast, dadelijk de papieren te geven, daarvoor geen tijd te hebben gehad. Nadat de kaart gehaald was, toonde de eerste officier opnieuw aan, dat het schip buiten de verboden zone was genavigeerd en zich daarbuiten bevond. De commandant scheen na enige tijd enigszins overtuigd, maar verweet de BATJAN, dat het op de rand van de zone voer en beter deed daar een twintig mijl buiten te blijven en dat hij als gevolg daarvan het schip had moeten beschieten en ook dat toen onmiddellijk het schip had moeten zijn verlaten en vooral onmiddellijk een boot had moeten worden uitgezet, toen op de BATJAN gevuurd werd. De 1e officier antwoordde, dat de BATJAN in november 1916 nabij de Haaks was aangehouden door een Duitse onderzeeboot en deze was boven gekomen, een fluitsignaal gevend en het vlaggensein „Draai bij of ik schiet" en daarna eveneens met vlaggenseinen had gelast de scheepspapieren te zenden en dat hij naar aanleiding daarvan de kapitein, op de tegenwoordige reis, welke nog nooit een aanhouding had meegemaakt, had geadviseerd niets te doen, daar de onderzeeboot wel boven zou komen en om de scheepspapieren
seinen. Tenslotte gaf de commandant toe, het schip voor deze maal vrij te zullen laten, onder waarschuwing en gelastend over te steken naar de Noorse kust en op grote afstand van de gevaarlijke zone te blijven. De indruk, welke de 1e officier van de commandant kreeg, was, dat het een jong officier was, zeer gejaagd en onhoffelijk in zijn optreden, zodat het zeer moeilijk werd tot een verklaring van de feiten te geraken.
Het Hand.bl., dat ongeveer gelijkluidende mededelingen ontving, zou willen vragen: Is het een wonder, dat Nederlandse zeelieden met zulke ervaringen niet bijzonder gesteld zijn op de Duitsers? En zou Duitsland in zijn eigen belang niet verstandig doen, meer bezadigde en ervaren duikbootcommandanten aan te stellen en hun in het algemeen — want dit is maar een zeer zwak staaltje van hun optreden — een andere houding tegenover neutralen voor te schrijven?

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Kiellegging, bouw en stapelloop van schepen

Scheepsbouw. Het op de werf van de N.V. Scheepswerf Juliana te Papendrecht voor Noorse rekening gebouwde stoomschip NORDFOLD, dat in januari l.l. werd te water gelaten en waarvan in ons Avondblad van 14/1 een beschrijving werd gegeven, heeft gisteren met goed gevolg op de gemeten mijl proef gestoomd. Het schip behaalde een snelheid van 9,5 mijl per uur. (opm: dit is het eerste zeestoomschip dat de Scheepswerf Juliana afleverde).

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

Raad voor de Scheepvaart. Gisteren deed de Raad uitspraak betreffende het aan de grond lopen van het stoomschip MARS.
De Raad is van oordeel, dat de MARS op de stenen bij Utlängan is vastgelopen, doordat de kapitein een licht dat hij aan bakboord zag, houdende voor het licht van een op de kaart aangegeven boei en menende veilig te kunnen doorvaren, zijn koers en vaart heeft behouden in plaats van zich zorgvuldig te verkennen. De Raad kan het gedrag van de kapitein verontschuldigen en meent, dat hij door het licht is misleid. Was dit licht inderdaad aanwezig geweest, dan zou de ramp niet hebben plaats gehad. De kapitein zou echter, naar de mening van de Raad, voorzichtiger gehandeld hebben, zo hij de lichten van Utklipporna en Utlängan in peiling had gehouden en niet met volle vaart de wal zo dicht was genaderd.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Nederland en de oorlog. De dienst op Engeland.
De vaart op Engeland wordt door de Hollandsche Stoomboot Maatschappij met Engelse schepen hervat, daar de vaart van schepen onder Britse vlag en begeleid door Engelse torpedojagers, vanuit onze havens in konvooi varend, minder gevaarlijk is gebleken, dan de vaart van afzonderlijke schepen onder neutrale vlag. Onder de Nederlandse zeelieden is dit van zo algemene bekendheid, dat het niet de minste moeite zal kosten, indien nodig, Hollandse bemanning voor de Engelse schepen te vinden.

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

Raad voor de Scheepvaart. Gisteren werd door de Raad een onderzoek ingesteld ter zake van het torpederen op 23 maart jl. van het stoomschip J.B. AUGUST KESSLER, waarbij zes schepelingen het leven verloren. (Rederij Maatschappij Corona te 's-Gravenhage, gezagvoerder F. van Biesen te Scheveningen.) De kapitein werd in deze zaak als getuige gehoord. Hij verliet op 22 maart Havre met een lading ballast en met bestemming naar Cardiff. De reis werd gemaakt in konvooi met negen andere schepen. In de morgen van 23 maart, kwart voor negen, werd het schip op 44 mijlen oostelijk van Start Point getorpedeerd. De kapitein heeft geen torpedo gezien, maar de tweede stuurman beweerde, dat hij wel een torpedo had gezien. Van de zeven man, die in de machinekamer waren, werd één zodanig gewond, dat hij kon gered worden; de anderen zijn omgekomen, hun overblijfselen werden later gevonden. De kapitein, die aanvankelijk dacht dat het vaartuig op een mijn was gelopen, besloot echter het schip te verlaten, toen hij tot de conclusie kwam dat het schip getorpedeerd was. Hij vreesde namelijk voor meer schoten. Hij heeft vanuit de boot, waarin men in een nijdige windzee met 26 man had plaats genomen, het schip nog zien branden; het zonk echter niet.
De J.B. AUGUST KESSLER kon nog Plymouth worden binnengesleept, waar het waarschijnlijk nog ligt; het is daar in het gouvernementsdok gegaan en zoveel mogelijk gedicht, later is het weer uit het dok gehaald.
De scheepsboot kon zeilend Dartmouth bereiken. Daar werd getuige onder detectivetoezicht gesteld. Later werd hij te Plymouth vastgehouden op een politiebureau. Alleen een Engelse employé van de Maatschappij werd even aan boord gelaten van de J.B. AUGUST KESSLER, die geheel bleek leeggeplunderd. Tot zelfs de brandkast was weggehaald. Alleen drie levende varkens waren nog aan boord.
Van de machinekamer en het ketelruim bleef niets heel. De kapitein uitte als zijn vermoeden, dat het Engelse gouvernement het schip wel tot zijn beschikking zal houden.
Voorts verklaarde getuige dat de boot, waarin hij met een deel van de bemanning had plaats genomen, geheel vol was. Als de andere boot met de rest van de bemanning niet bijtijds was opgepikt, waren alle inzittenden omgekomen.
De J.B. AUGUST KESSLER was zoveel mogelijk ontlast, maar getuige durfde niet aan boord blijven, toen het schip brandde, ook daar hij nieuwe schoten vreesde.
Getuige had vele malen de reis van de Franse kust naar Cardiff gemaakt met contrabande aan boord en dan altijd een route gekozen, waarvan hij wist, dat zij loopt door een zeegebied, waarin geen duikboot bestek kan houden door de sterke stroom. Maar deze keer heeft getuige van zijn rederij instructie gekregen om de hem door de Britse of Franse admiraliteit op te geven route te volgen. Dit heeft getuige gedaan om zijn verantwoordelijkheid te dekken. Te Rouen krijgt men een gedrukt stuk aan boord, waarop de route staat aangegeven. Het spreekt dus vanzelf dat dit stuk, dat vele schepen wordt verstrekt, in handen van de Duitse marine is gevallen en deze weet nauwkeurig langs welke route de Britse admiraliteit de koopvaarders dirigeert; getuige ging langs Barfleur en hield zo lang mogelijk de Franse kust, omdat het hier voor de duikboten unheimisch was. Hij heeft er dan ook nooit een ontmoet. Het is zeker merkwaardig dat waarschijnlijk de duikboot, die de J.B. AUGUST KESSLER heeft aangevallen, op de voorgeschreven route zes à zeven koopvaarders torpedeerde, waaronder een van 12.000 ton. Indien de Admiraliteit getuige had vrijgelaten in het kiezen van de route, zou er niets gebeurd zijn. De Raad zal later uitspraak doen.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

Raad voor de Scheepvaart. Gisteren werd door de Raad een onderzoek ingesteld ter zake van het tot zinken brengen op 8 maart jl. van het motorschip ARES, waarbij twee schepelingen tijdens het landen bij Kaap Roca verdronken. (Rederij Maatschappij Corona te 's-Gravenhage, gezagvoerder F, de Haan te Rotterdam.) De gezagvoerder, als getuige gehoord, verklaarde, dat de ARES op reis was van Suez naar Rouen met een lading benzine. Te Gibraltar kreeg getuige van het Engelse gouvernement instructie om zo dicht mogelijk de wal te houden. In verband met het vliegend weer koos hij echter het ruime sop. Op de hoogte van de Taag monding werd het vaartuig omstreeks half twee in de middag door een Duitse duikboot aangehouden. Nadat seinen waren gewisseld, kreeg getuige terstond een schot. Aan boord van de ARES, die in het versperde gebied voer, was contrabande. In vier boten voeren de opvarenden naar de Taagmond; twee boten kwamen op 9 maart, 's middags om 3 uur, aan wal; een derde boot werd door een Portugees schip opgepikt, de vierde boot sloeg om bij een poging tot landen. Twee Chinezen verdronken. Uitspraak volgt later.

Scheepsbouw. Van de werf van de N.V. Scheepsbouwwerf De Merwede v/h Van Vliet & Co. te Hardinxveld, is te water gelaten een stalen stoomschip werf No. 128, (opm: dit is de ALDEGONDE), lang 180', breed 28' en hol 14'-6", gebouwd onder Lloyds hoogste klasse 100 A 1. Tevens werd de kiel gelegd voor een stoomschip werf No. 130, lang 237', breed 36'-6" en hol 18'-0", hetwelk gebouwd wordt onder klasse Bureau Veritas I 1., 3/3 L.1.1. en A.P.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Nederland en de oorlog. De grote vaart.
De stoomschepen BATJAN, CLIO en JAN VAN NASSAU van Amsterdam, zijn naar Noord-Amerika vertrokken, om daar graan en veevoeder te halen voor de Regering. Na een reis van ongeveer 10 weken is het stoomschip POSEIDON van de Kon. Nederlandsche Stoomboot Maatschappij van New York te IJmuiden teruggekeerd. Het had een lading tarwe en meel in, geconsigneerd aan de Regering.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Kolen voor de ZEELAND. Het stoomschip VLIESTROOM is van IJmuiden naar Nieuwediep vertrokken om daar kolen te laden en deze lading naar de Faroer Eilanden te brengen, waar Hr.Ms. ZEELAND de kolen zal innemen. Na voldoende kolen ingenomen te hebben, zal de ZEELAND de reis vervolgen en de VLIESTROOM naar IJmuiden terugkeren.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Type bericht:

Berichten uit het buitenland incl havens

Philadelphia, 30 mei. Een Noorse bark is in Delaware aangekomen waarvan de gezagvoerder meedeelde, dat hij 24 mei met zijn schip in aanvaring is geweest met het Noorse stoomschip SELJE (ex. KINDERDIJK), dat spoedig na de aanvaring zonk. De SELJE (ex. KINDERDIJK) werd in 1900 in Nederland gebouwd en was groot 2.180 bruto registerton.

Krant:

RN - Rotterdamsch Nieuwsblad

Naar wij uit goede bron vernemen, bestaat er goede kans, dat het op 24 mei jl. getorpedeerde stoomschip BERNISSE, rederij P.A. van Es & Co. te Rotterdam, welk vaartuig op het strand werd gezet, zal kunnen geborgen worden. (opm: zie ook RN 260517 en RN 070717)

Datum: 07 juni 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Uitspraak Raad voor de Scheepvaart (bijvoegsel Staatscourant)

Raad voor de Scheepvaart. De Raad deed gisteren uitspraak in de volgende, vroeger behandelde zaak: Betreffende het torpederen van het stoomschip J.B. AUGUST KESSLER. De Raad constateert, dat de J.B. AUGUST KESSLER op 23 maart 1917 in het Engelse Kanaal door een torpedo-ontploffing is getroffen, ten gevolge waarvan zes leden van de bemanning het leven hebben verloren. De Raad is van oordeel, dat de kapitein geen blaam kan treffen dat hij het schip heeft verlaten en de wal heeft opgezocht, nu zijn schip werd beschoten en in brand stond, terwijl door het ruwe weer en de hevige koude een lang verblijf in de open boten zeer gevaarlijk zou zijn geweest en de kans op redding gering.

Stoomschip MENADO. Zoals men weet, is dit stoomschip van de Rotterdamsche Lloyd, dat drijvende bleef bij de duikbootaanval op de 7 Nederlandse getorpedeerde schepen, die 22 februari van Falmouth uitvoeren, en waarvan er 6 werden vernietigd, door het kranige gedrag van kapitein Van Houten en de bemanning, zonder vreemde hulp naar Rotterdam kunnen komen. Op voorstel van de rederij, hebben assuradeuren een gratificatie aan kapitein en bemanning toegekend van tezamen ongeveer NLG 9.000, als blijk van waardering.

Scheepsbouw. Te Delfzijl is aangekomen de op de werf van J. Smit & Zoon te Hoogezand nieuw gebouwde 3-mast motorschoener HARRY FRATER van de N.V. Stoomsleepdienst voorheen Frater Smit & Zoon te Delfzijl. Het schip is voorzien van een Kromhout motor van 130 ipk en zal uitgerust worden voor de houtvaart.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Scheepsbouw. Te IJmuiden liggen in de Binnenhaven de grote stalen zeelichters OAXEN 33 en 34, gebouwd op de werf van de firma H. Bernhard te Nieuwendam en gereed om per sleepboot LAUWERZEE naar Gotenburg te worden gesleept. Deze zeelichters werden voor rekening van een firma te Stockholm gebouwd. In Zweden zullen motoren in de vaartuigen worden geplaatst.

Datum: 10 juni 1917

Krant:

NRC - Nieuwe Rotterdamsche Courant

Type bericht:

Strandingen, verongelukking en vermissing

Nederland en de oorlog. De EEMDIJK getorpedeerd.
Hier ter stede is gisteravond bericht ontvangen, dat het stoomschip EEMDIJK van Solleveld, Van der Meer & Van Hattum's Stoomvaart Maatschappij alhier, getorpedeerd en gezonken is. Een boot met de kapitein en 11 man is geland op de Shetland Eilanden; de andere boot was bij het afzenden van het bericht nog niet terecht. Gered zijn met kapitein Swart de volgende leden van de bemanning: Hensen, Lageveen, Kat, Bruinsma, Smit, Rienks, Vink, Edenburg, Johnson, Dor en v.d. Wal. De EEMDIJK, een schip van 3.048 bruto registerton, is ongeveer een jaar geleden, tegelijk met de RIJNDIJK getorpedeerd, maar toen drijvende gebleven. Het stoomschip was ditmaal op de thuisreis van Amerika; de lading bestond uit ongeveer 5.000 ton rogge, haver en mais, alles bestemd voor de Nederlandse Regering.

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Vrachtvaart Maatschappij Bothnia.
Zaterdag had een buitengewone algemene vergadering plaats van de Vrachtvaart Mij. Bothnia ter behandeling van het voorstel tot intrekking van het besluit van de laatste algemene vergadering van 5 mei. Vertegenwoordigd waren 494 aandelen, uitbrengende 494 stemmen. Mr. Lind gaf namens het bestuur een toelichting op de strekking van de vergadering en deelde mee, dat zich na de vorige vergadering twee invloedrijke factoren hadden voorgedaan; n.l het exploit van dagvaarding, uitgebracht door de heer Van der Meulen waarbij de nietigverklaring werd verzocht van de voorstellen, aangenomen in de vergadering van 5 mei en ten tweede dat zich na 5 mei een comité had gevormd niet ter bescherming van de belangen van enige aandeelhouders, maar ter bevordering van de bloei van de Bothnia. Dit comité had reeds spoedig de controle over het maatschappelijk kapitaal verkregen. (opm: zin is aangepast n.a.v. een correctie in AH 120617).
Daarop werd door het comité tot het bestuur het verzoek gericht, om de besluiten van de jongste vergadering ongedaan te maken. De heer mr. Lind deelde nog mee, dat het bestuur verschillende exploten heeft ontvangen waarbij de uitkering van 100% op de betreffende aandelen werd verzocht.
Het bestuur heeft onder deze omstandigheden van ganser harte het voorstel van de meerderheid van aandeelhouders overgenomen. Het bestuur wacht de uitslag met vertrouwen af en zal intussen voortgaan de belangen van de Maatschappij te bevorderen. (Applaus). Mr. Groenewegen wenste met enkele woorden zijn houding toe te lichten. Spreker wees er op, dat hij in de vorige vergadering onverschillig tegenover beide partijen stond, ofschoon het hem gehinderd had, dat het z.g. beschermingscomité een bedrag van NLG 9.000 naar zich had toegehaald. Spreker had het betreurd, dat het bestuur aanvankelijk weinig lust had getoond, na de vergadering van 5 mei, mee te werken tot het ongedaan maken van het op die vergadering genomen besluit. Ten slotte is het spreker gelukt het bestuur te overreden. Mr. G.W.M. Jellinghaus herinnert er aan, wat het beschermingscomité door een poging tot statutenwijziging heeft willen bereiken. Spreker erkent, dat deze pogingen gefaald hebben evenals de liquidatievoorstellen. Toch had het comité op 5 mei iets bereikt. Daarna is gekomen het proces Van der Meulen contra Bothnia. Spreker hoopt, dat dit proces niet in een komedie zal ontaarden.
Al denkt de vergadering van heden anders dan die op 5 mei, toch wenst spreker niet mee te werken aan enig besluit, ten eerste omdat spreker een nieuw besluit onwettig acht, ten tweede omdat voorstellen omtrent winstverdeling slechts kunnen worden gedaan door het bestuur en niet door aandeelhouders en ten derde omdat de rechten van aandeelhouders door de nieuwe voorstellen worden bekort.
Een derde vergadering zou, volgens spreker nodig zijn. Hij wenst verder te weten of het bestuur vóór deze voorstellen zal stemmen en hoe deze houding te rijmen is met die op de vorige vergadering en of het bestuur na aanneming van het intrekkingsvoorstel toch nog de gewijzigde berekening van de tantièmes zal volgen. Ten slotte rijst de vraag, hoe het zal gaan met de NLG 9.000, die aan het comité voor zijn bemoeiingen zijn toegezegd. Mr. Lind acht een derde vergadering volstrekt niet noodzakelijk. Mr. Jellinghaus dwaalt, indien hij meent, dat het intrekkingsvoorstel van aandeelhouders afkomstig is. Het is wel degelijk van het bestuur afkomstig. Op de opmerking van mr. J. omtrent de verplichting tegenover het comité, kan spreker niet ingaan. Mr. P. Groote begrijpt het belang niet van deze vergadering. Mr. Lind heeft wel getracht de houding van een groep aandeelhouders belachelijk te maken, doch spreker meent, dat deze houding zelfs door de vergadering van heden niet zal worden gewijzigd. De processen blijven toch van kracht en zij, die de uitkering bij exploit hebben geëist, zullen hun eisen niet laten vallen. Al vertegenwoordigt spreker heden slechts 3 aandelen, hij meent zeker te zijn over 200 aandelen te kunnen beschikken.
Mr. Lind zegt, dat er dit weinig toe doet, of een aandeelhouder zal procederen. Het thans te nemen besluit beoogt de door de besluiten van 5 mei ontstane rechten te niet te doen.
Op een opmerking van de heer Jellinghaus, dat de houding van het bestuur ten opzichte van de kosten van het comité in strijd is met de brief van het bestuur van 13 mei, zegt de heer Groenewegen, dat indien de heer J. iets te vorderen heeft, hij de Bothnia maar moet dagvaarden. Daarna worden de besprekingen gesloten.
Het intrekkingsvoorstel wordt aangenomen met 478 stemmen voor en 6 tegen; 8 blanco en 2 buiten stemming.
De heer Van der Meulen vroeg ten slotte nog enige inlichtingen naar aanleiding van een opmerking van het Fin. Weekblad als zou de berekening van de tantièmes over 1915/1916 niet juist zijn geweest. De heer J.T. van Hengel las naar aanleiding hiervan een nieuw accountantsrapport voor, waarin tot de juistheid van de tantièmeberekening werd geconcludeerd. Daarop werd de vergadering gesloten.

Datum: 11 juni 1917

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Type bericht:

Verslagen van rederijen etc..

De pers.
Falmouth. De 'Nieuwe Courant' wijst er op, dat Minister Loudon op 7 april antwoordde, dat hij hoopte over enige dagen bescheid te kunnen geven op de vragen van het kamerlid Van Leeuwen nopens het gebeurde met de zeven schepen bij Falmouth. De „enige dagen" zijn thans twee maanden geworden en nopens de juiste toedracht van het tergende feit dat de zeven schepen, waarvan er zich zes in „absolute veiligheid" op de bodem van de Oceaan bevinden, dit lot danken aan een duikboot van dezelfde mogendheid die hun een "betrekkelijk veilige" vaart toezegde, bekwam het land nog steeds niet de geringste opheldering of verklaring van regeringswege.
Naar aanleiding van de behandeling van de zaak voor de Raad voor de Scheepvaart merkte het blad op:
Wat voorts in de verhoren van de gezagvoerders treft, is de verklaring dat de kapitein van de BANDOENG de gelegenheid heeft gehad met de duikbootcommandant te spreken en deze bekend te maken met het feit dat de Hollandse schepen een bijzondere vergunning van de Duitse admiraliteit hadden om te vertrekken. Toen hij dit door het vertonen van zijn papieren wilde staven, kreeg hij ten antwoord: „Daar heb ik niets mee te maken”. En dit antwoord werd gegeven, toen hij reeds op zijn gemak al de op bijzondere wijze achter elkander stomende, beschilderde en van duidelijke nationaliteit tekenen voorziene schepen was langs gevaren en dus begrepen moet hebben dat er met deze vreedzame vaartuigen, rustig in de "verboden" zee varend en zich tegen zijn bevelen in het minst niet verzettend, iets bijzonders aan de hand moest zijn. Voor zeehelden van zulk allooi verlangt de Duitse pers het respect van een zeevarend volk als het onze!
Ten slotte vindt hier een opmerking haar plaats die wij met enige aarzeling maken, omdat wij van grote bewondering en eerbied vervuld zijn voor de moed en het plichtbesef waarmee de Nederlandsche scheepskapiteins, gedurende deze oorlog meer dan ooit, hun schoon maar gevaarlijk beroep vervullen. Is het nodig geweest — zo vraagt de "Nieuwe Courant" na de lezing van het zittingsverslag — al deze zeven schepen (de MENADO niet uitgezonderd, al bleef die toevallig drijven en werd zij later naar Falmouth terug gesleept) het ene na het andere als lammeren te laten slachten, nadat één enkele Duitse duikboot zich had vertoond en haar voornemen had geopenbaard door de bemanningen, de ene na de andere, te bevelen het schip binnen vijf minuten te verlaten.
De Inspecteur van de Scheepvaart, voor de Raad gehoord, gaf volgens het verslag als zijn mening te kennen „dat vrij zeker enkele schepen hadden kunnen ontkomen als men niet zo gerust had afgewacht wat de duikbootcommandant zou doen". Ook de voorzitter van de Raad vroeg of niet enkele schepen hadden kunnen vluchten, waarop hij van de gezagvoerders ten antwoord ontving, dat zij van hun maatschappijen orders hadden om vóór alles de bevelen van oorlogsvaartuigen op te volgen. Blijkbaar heeft dit antwoord de Raad voor de Scheepvaart tot zijn uitspraak geleid, dat het verklaarbaar was, dat de kapiteins van de zeven schepen gestopt zijn blijven liggen en getracht hebben communicatie met de duikboot te verkrijgen. „Verklaarbaar" — de term is niet zeer krachtig. Zij konden niet verwachten, vervolgt de Raad, dat hun schepen zouden worden aangevallen. Wij zouden zeggen: Toen hun één voor één het bevel was gegeven, dat de bemanning onmiddellijk in de boten moest gaan, wisten zij dat met zekerheid.
En nu willen wij nog niet eens vragen of er wel één enkel van deze kostbare schepen zou verloren gegaan zijn, indien zij op dat moment alle de steven op het moordvaartuig hadden gericht om het te rammen. Zichzelf hadden zij daarbij in enig gevaar gebracht, maar niet hun land; want zij bevonden zich in een toestand van absolute noodweer tegenover een oorlogsschip, waarvan zij met zekerheid wisten, dat het te hunnen aanzien handelde in strijd, zo niet met de instructies dan toch met de bedoeling van zijn eigen regering, die hun de veilige vaart in uitzicht gesteld had. Maar misschien ware zulk een optreden van onze scheepskapiteins, al zou het door gans onzijdig Nederland zijn toegejuicht, te zeer in strijd geweest met het vreedzame karakter, dat de koopvaarders van een neutrale mogendheid nu eenmaal onder alle omstandigheden behoren te bewaren.
Dan blijft echter de vraag: Waarom niet toen het opzet van de duikboot duidelijk was, alle tegelijk de lichten gedoofd en full speed er vandoor gegaan? Zeker, dit was gevaarlijk; maar had dit gevaar niet mogen worden getrotseerd? Hoeveel van de zeven schepen zou het de duikboot gelukt zijn te torpederen, indien deze kans op redding was aangedurfd?

Krant:

AH - Algemeen Handelsblad

Onze scheepvaart.
Drie grote vrachtstoomschepen van de Mij. Nederland, de NIAS, SUMATRA en BILLITON, welke resp. 16, 22 en 26 november van het vorig jaar van Amsterdam naar Nederlands-Indië vertrokken, zijn gisteren gezamenlijk weer teruggekeerd. De uitreis geschiedde door het Suezkanaal, de thuisreis werd echter