Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.H. de Boer als gezagvoerder gedurende:

*    1843 t/m 1868 van de sch.kof “Elisa”, gebouwd in 1829 te Veendam, 88 ton o.m., varend voor E.& S. & C. St.Martin & Co te Rotterdam;

*    1869 t/m 1871 van de 2/msch. “Henriëtte”, gebouwd in 1869 te Veendam, 125 ton o.m., varend voor E.& S.& C. St. Martin & Co te Rotterdam.

 

Overige bijzonderheden

In de Harlinger Courant van 19 november 1862 staat de volgende mededeling⁰⁹⁶:

“De Staats-Courant bevat een belangrijk berigt, dat ook voor sommigen onzer lezers niet onbelangrijk zal zijn:

Bij de Regering is ingekomen het volgend rapport van den Nederlandschen consul-generaal te Lissabon:

Den 15den October jl. is te Oporto binnengeloopen het Nederlandsche kofschip Elisa kapitein H.H. de Boer, komende van Galatz, beladen met tarwe en bestemd naar Rotterdam, aan boord hebbende kapitein J.J.Wegener en vrouw, benevens vier man, uitgemaakt hebbende de equipage van het Nederlandsch kofschip Hendrika, hetwelk op de reis van Genua naar Antwerpen is gezonken op 41o47/breedte en 10o17/lengte; zijnde de opvarenden door voornoemden kapitein de Boer gered en aan boord genomen.

Deze vermeerdering van zes koppen ter voeding noopte kapitein de Boer, na 102 dagen in zee te zijn geweest Oporto binnen te loopen, om zich te provianderen en de schipbreukelingen aan land te zetten en tevens om de lading die blijken gaf warm te worden te beneficeeren, doch tot zijne verbazing werd hem door de guarmador der gezondheid aangezegd, dat hij, na ververschingen te hebben ingenomen, zou hebben te verzeilen zonder met het land te communiceren en veel minder zijne passagiers aan land te zetten, niettegenstaande hij voorzien was van zuivere gezondheidspassen, waarvan een door onze legatie in Constantinopel afgegeven. De opgegeven grond voor deze strengen maatregel was, dat geen gezondheidspas door de Portugeschen consul was afgeteekend, waarbij de omstandigheid, dat kapitein de Boer onmogelijk kon weten, dat hij eene Portugesche haven zou moeten aandoen, niet in aanmerking kwam.

Op ontvangen telegraphisch berigt van den vice-consul te Oporto heb ik onmiddellijk de noodige demarches gedaan en erlangd dat na verloop van weinige dagen de Elisa uit de quarantaine werd ontslagen: dit schip lost nu de lading in Oporto.

Alhoewel dus aan mijne voorstellingen gehoor is verleend en derhalve geen verder gevolg aan die zaak kan gegeven worden, blijft niet te min het feit bestaan dat een schip, met 102 dagen reis, aan boord van hetwelk geen spoor van ziekte bestond en hetwelk slechts uit nood en ten gevolge eener in zee verrigte menschlievende daad, moest binnenloopen, kon worden afgewezen en de broeijende lading aan bederf prijs gegeven, alleen omdat de verklaring onzer legatie niet hetzelfde geloof mogt vinden als die eens Portugesche consuls.

Welligt ware het wenschelijk dat onze gezagvoerders konden bekend gemaakt worden met hetgeen, waaraan zij zich blootstellen bij het zoeken van eene noodhaven in Portugal

Lissabon

H.C.Hulsebos

10 October 1862

Consul-generaal.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Wiert Scholtens werd geboren op 05 april 1834 te Groningen als zoon van de scheepskapitein, later havenmeester Hindrik Hans Scholtens en Sjoumenta de Boer.

Hij trouwde op 28 maart 1860 te Groningen als scheepskapitein met Antje Oetzes, geboren te Groningen op 11 maart 1834 als dochter van de trekschipper, later schuitevaarder Teunis Oetzes en Derkje Rozenboom.

Antje overleed op 23 maart 1901 te Rotterdam, 67 jaar.

Wiert overleed te Rotterdam op 08 maart 1911, 76 jaar, weduwnaar

In een huwelijksakte van een zoon te Schoterland dd. 30 mei 1892 worden beide ouders vermeld als wonende te Rotterdam

 

Uit de vermelding van schepen blijkt dat er een tweede kapitein W.H.Scholten moet hebben bestaan. Ik heb via de monsterrollen alleen achterhaald, dat er ca. 1806 een vroegere W.H.Scholtens heeft gevaren, maar daarvan zijn alleen monsterrollen in een subalterne rang bekend. Ik heb deze peroon niet kunnen identificeren.

Een complicatie is dat de namen Scholten en Scholtens door elkaar worden gebruikt.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

W.H. Scholtens werd met vlagnummer 751 per 23 november 1858 ingeschreven als effectief lid van Zeemanshoop op voordracht van B.G.Smit. Zijn schip was de “Loreley”. Toegevoegd is “bedankt”⁰⁰².

In de notulen van de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop dd 16/23 november 1858 staat vermeld dat tot lid voor de vlag is voorgedragen/benoemd Wiert Hendriks Scholtens, oud 24 jaar, voerend de sch. “Loreley”, voor rekening van Deichmann & van Rath, adres bij de heren Dade & C^o, op voordracht van kapitein B.G.Smith.⁰²³

Volgens de opgaven in de archieven van Zeemanshoop heeft hij zijn lidmaatschap kennelijk beëindigd in 1871

 

In de ledenlijsten van het Groninger zeeemanscollege “ De Groninger Eendracht” worden met de naam W.H.Scholtens de volgende nummers als leden vermeld:

Vlagnummer 34 in jaargang 1859. Effectief lid

Vlagnummer 56 in jaargang 1863. Effectief lid.

Vlagnummer 50 in de jaargangen 1874 t/m 1872. Lid voor de vlag

Ik heb niet kunnen achterhalen of het in alle drie de gevallen om dezelfde kapitein gaat, die dan van vlagnummer zou hebben gewisseld, maar gezien de scheepsvermeldingen in het archief van het Amsterdamse zeemanscollege “Zeemanshoop” lijkt me het om Wiert Scholtens uit 1834 te gaan

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 25 november 1858 vraagt het vlaggelid kapitein W.H.Scholtens om deelnemer in het Weldadig Zeemans Fonds te mogen worden. Dit verzoek zal door de penningmeester worden afgehandeld.⁰⁴².

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 25 augustus 1859 wordt kapitein W.H.Scholtens toegestaan om van lid voor de vlag nu effectief lid te worden.⁰⁴²

In de notulen van de Bestuursvergadering dd 31 juni 1864 vraagt kapitein W.H.Scholtens een tegemoetkoming “wegens overstroming van zijn onderhebbende bodem die is vergaan”. Een besluit wordt aangehouden “totdat zijn aanvrage om schadevergoeding aan het Gouvernement zal beslist zijn.”.⁰⁴²

In de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 24 november 1870 krijg kapitein W.H.Scholtens een maand gage wegens schipbreuk.⁰⁴².

 

In de notulen van de Algemene Vergadering dd 20 september 1859 staat het verzoek van kapitein W.H.Scholtens om van effectief lid over te gaan naar lid voor de vlag, hetgeen wordt toegestaan.⁰²³.

In de notulen van de Algemene Vergadering dd 05 juli 1864 staat een verzoek van kapitein W.H.Scholtens om een uitkering wegens schipbreuk. Het verzoek is “aangehouden totdat zijne aanvrage om schade van het gouvernement zal beslist zijn.”.⁰²³

In de notulen van de Algemene Vergadering dd 13 december 1870 staat vermeld dat hem een maand gage wordt toegekend. wegens schipbreuk⁰²³.

 

De schepen van de kapitein

lidmaatschap College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer                 jaren          type                 scheepsnaam          naam reder/boekhouder

       751                      1859-1861    schoner           Loreley                    Deichman & vom Rath teaAmsterdam

                                    1862-1863    schoner           Johan en Cornelis  de kapitein

                                        1864          sch.brik           Cito                          de Boer & van der Goot te Hoogezand

                                     1865-1869    galj.                 Antje                        de kapitein

                                        1870          geen vermelding van schip en boekhouder

                                        1871          schoner           Henriëtta                 E.& S.& C.St.Martin & C^o te Rotterdam

 

Vermelding van vertrek en aankomst in Amsterdam⁰⁹³

Naam kapitein                                    Naam schip                                      vertrek                      terugkomst

W.H.Scholtens                                    Johan & Cornelis                             29 mei 1862             11 juni 1862

                                                               Johan Conelis                                  niet vermeld             11 september 1862

                                                               Johan & Cornelis                             04 oktober 1862      08 november 1862

                                                               Johan & Cornelis                             06 januari 1863       29 juli 1863

                                                               Johan & Cornelis                             27 augustus 1863    07 oktober 1863

                                                               Johan & Cornelis                             geen melding           07 december 1864

                                                               Johan Cornelis                                 19 maart 1864         26 april 1864

                                                               Cito                                                    1864 (geen datum) 21 september 1864

                                                               Antje                                                 geen melding           25 juli 1867

                                                               Antje                                                 29 augustus 1867    geen melding

                                                               Antje                                                 07 mei 1868             geen melding

                                                               Antje                                                 16 maart 1868         07 mei 1868

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt een reeks van kapiteins W.H.Scholten/Scholtens als gezagvoerder. De vaarperioden overlappen in een aantal gevallen hetgeen duidt op minstens twee kapiteins Scholtens met de initialen W.H.

Het zijn:

*     1842 t/m 1856 van de tjalk “Catharina Alida”, gebouwd in 1838 te Sappemeer, 51 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank en in 1857 vanuit Sappemeer;

*   1855 van de “Elsiena Catharina”, gebouwd in 1849 te Wildervank, 68 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank. Van Antwerpen naar Hamburg, 30 okt. op de hoogte van Texel gezonken;

• * 1857 t/m 1862 van de 2/msch “Familietrouw”, gebouwd in 1857 te Hoogezand, 142 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank.

*   1859 t/m 1862 van de 2/msch “Loreley” ex Sjoumenta, ex Buitenwerf, gebouwd in 1849 te Groningen, 117 ton o.m., varend voor Deichman & von Rath te Amsterdam. Het schip voer in 1863 voor kapitein/eigenaar T.Hoedemaker en was herdoopt in “Aaltje”;

• * 1863 t/m 1864 van de galjoot “Johan en Cornelis”, gebouwd in 1862 te Sappemeer, 100 ton o.m., varend voor Wijnne & Barends te Groningen. Het schip werd in 1864 overvaren te Hellevoetsluis;
• * 1865 van de sch.brik “Cito”, gebouwd in 1860 te Martenshoek, 163 ton o.m., varend voor de Boer & v/d Goot te Hoogezand;
• * 1866 t/m 1870 van de galjoot “Antje”, gebouwd in 1865 te Martenshoek, 110 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Groningen. Het schip is gestrand op Ösel en wrak geraakt;
• * 1881 t/m 1883 van de ijzeren sch.brik “Columbus” ex Robert Anderson, gebouwd in 1865 te Hartlepool, 221 ton o.m., varend voor E.& S.& C. St.Martin & C^o te Rotterdam.
• * 1872 t/m 1880 van de 2/msch. “Henriëtte”, gebouwd in 1869 te Veendam, 125 ton o.m., varend voor E.& S.& C. St. Martin & C^o te Rotterdam. Het schip is bij Don Rodrigo gestrand en wrak geraakt.
• * 1886 t/m 1897 van het schroefstoomschip “Burgemeester van Vollenhoven”, gebouwd in Slikkerveer, 215 ton o.m., varend voor de Duinkerksche Stoombootreederij te Rotterdam. Het schip werd in 1898 verkocht naar Rusland.

Gezien het geboortejaar 1834 van Wiert Hindriks kan deze in 1842 geen gezagvoerder van de “Catharina Alida” zijn geweest.

Wiert werd in 1858 lid van “Zeemanshoop” en de aanvang van dat lidmaatschap ging vaak samen met het bereiken van de rang van kapitein. Zijn schip bij de aanmelding was de “ Loreley. Bliikens de opgaven in het archief van Zeemanshoop voer hij daarna in ieder geval op de “ Johan en Cornelis”, de “ Antje”,, de “ Henriette.

Blijkens zijn BS-gegevens heeft hij vanaf de negentiger jaren tot aan zijn overlijden in Rotterdam gewoond en daar kennelijk nog de “ Henriette” en de “Burgemeester van Vollenhoven bevaren

 

 

 

 

 

Overige bijzonderheden

De “Elsina Catharina”, van Antwerpen naar Hamburg, onder gezag van kapitein Scholtens, is op 30 oktober 1855 op de hoogte van Texel gezonken.⁰⁷⁸.

In het Jaarverslag over 1870 van het Groninger zeemanscollege “De Groninger Eendracht” wordt verslag gedaan van de diverse scheeprampen in dat jaar. Daarbij het vergaan van de “Antje” onder kapitein W.Scholtens.¹⁰¹.

 

In de Harlinger Courant dd 25 oktober 1874 staat in de rubriek SCHEEPSTIJDINGEN het volgende bericht⁰⁹⁶:

“Binnengekomen

HELVOET 19 oct. Henriëtte , W.H.Scholten, Nantes.”