NNO 081239
Het vergaan van de TAJANDOEN - Na een hevige explosie in zeer korte tijd gezonken.
De namen der vermisten
Met betrekking tot de ondergang van het vrachtschip TAJANDOEN van de Stoomvaart Maatschappij Nederland, waarvan wij gisteren reeds melding maakten, kan thans nog worden medegedeeld, dat blijkens een door gezagvoerder Roeterink van het Belgische schip LOUIS SHEID via Landsend naar Amsterdam gezonden telegram de TAJANDOEN na een hevige explosie verloren ging en in vijf en twintig minuten zonk op dertig mijl ten noorden van Ouessant. Alle passagiers, zo meldde de kapitein, werden gered, terwijl zes leden van de bemanning vermist werden. Hun namen zijn: de tweede machinist K.P. Bakker uit Amsterdam, de vierde machinist P. Vergunst uit Leiden, de matroos G. Bijlsma Szn. uit Ballum (Ameland), de lichtmatroos J. Stoker Wzn. uit IJmuiden, de lichtmatroos G.H. Schots uit Amersfoort en de tweede handlanger W, Visschers uit Diepenveen (Overijssel). Het Belgische schip, de LOUIS SHEID zal de geredden waarschijnlijk te Weymouth aan land brengen. De maatschappij „Nederland" heeft haar agent aldaar opdracht gegeven alle zorgen aan passagiers en bemanning te besteden. Zoals in een gedeelte van onze vorige oplage reeds is gemeld, ontving de Stoomvaart Maatschappij „Nederland" de eerste mededeling van de ondergang van de TAJANDOEN uit Den Haag, waar men een telegram had ontvangen van de marineattaché te Londen, die sprak van het zinken van de TAJANDOEN en daarbij het vermoeden van torpedering uitsprak. Korte tijd later ontving de directie van de „Nederland" een telegram van het in de nabijheid zijnde Nederlandse vrachtschip KOTA AGOENG, dat positief mededeelde, dat de TAJANDOEN was getorpedeerd.
Gezagvoerder Roeterink vertelt... Grimmige strijd om de veiligheid.
De gezagvoerder van de TAJANDOEN, de heer J.B. Roeterink, heeft een dramatisch verhaal gedaan over de wijze, waarop de opvarenden van zijn schip hebben getracht het vege lijf te redden. Na aan land te zijn gekomen, werd de gezagvoerder met een andere officier in een postkantoor ondergebracht waar hij vertelde, dat alle passagiers en een aantal leden van de bemanning in de kooien waren, toen de ontploffing, welke het schip heeft doen ondergaan, plaats vond. Na gezegd te hebben, dat zich 14 passagiers aan boord bevonden onder wie 5 vrouwen vervolgde de heer Roeterink: Het was een verschrikkelijke ontploffing welke zo een schade heeft aangericht, dat het schip binnen zeer korte tijd zonk. Gelukkig waren wij in staat alle passagiers en leden van de bemanning met uitzondering van twee machinisten en vier zeelieden in de vier reddingboten te krijgen, voor het schip verging. Toen begon een grimmige strijd om de veiligheid. De ontploffing had de stookolie aan de oppervlakte van de zee gebracht en rond het schip bevond zich spoedig een hoog brandend meer, dat zich in de buurt van het zinkende schip verspreidde. De bemanningen van de reddingboten deden wanhopige pogingen om hun boten buiten deze oliemassa te houden en het was gelukkig, dat alle boten daarin zijn geslaagd. Ik weet niet, aldus de heer Roeterink, of de TAJANDOEN door een mijn of door een torpedo is tot zinken gebracht. De ontploffing heeft zich voorgedaan om kwart voor vijf 's morgens. Het was donker en bitter koud. De heer Roeterink voegde hieraan nog toe, dat de passagiers en die leden van de bemanning, die sliepen, direct hun jassen of andere kledingstukken aanschoten voor zij naar het dek renden en zich in de reddingboten begaven. Tot de passagiers behoorden vijf vrouwen en twee kinderen van 5 en 12 jaar. We waren zo gelukkig, te worden opgepikt, nadat we pas 2½ uur in de boten hadden rondgezwalkt. Ik bracht de TAJANDOEN over van Antwerpen naar Batavia, zo besloot de kapitein zijn relaas.
Tajandoen behoorde tot de T-klasse.
De TAJANDOEN behoorde tot de zeven motorvrachtschepen van de zogenaamde T-klasse, waarmede de vloot van de Stoomvaartmaatschappij „Nederland" in de jaren 1930 en 1931 werd uitgebreid. Vier van de zeven werden te Amsterdam gebouwd, een te Rotterdam en twee te Dundee in Engeland. De reeks bestaat uit de volgende vaartuigen, alle stalen schroefmotorschepen:
Naam / brt. / bouwj. TABIAN 8.151 1930; TABINTA 8.156 1930; TAJANDOEN 8.159 1931; TALISSE 8.169 1930; TANIMBA 8.169 1930; TARAKAN 8.183 1930; TAWALI 8.174 1931.
Het thans ten onder gegane schip is gebouwd bij de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij. Verreweg het meest bekende schip van de T-klasse is wel de TARAKAN, dat enige malen des zomers kampeerreizen met jongeren naar de fjorden van Noorwegen heeft gemaakt.

De LOUIS SHEID aan de grond - Moeilijk reddingswerk bij woelige zee. - Opvarenden van DE TAJANDOEN aan land
Het Belgische stoomschip LOUIS SHEID, dat met opvarenden van de TAJANDOEN op weg was naar een haven aan de Zuidkust van Engeland, heeft gisteravond omstreeks half negen een noodsein gegeven, meldende, dat het schip bij Start Point aan de grond zat en assistentie verlangde.
Wat ooggetuigen zagen.
Iemand die uit zijn huis de plaats kan zien, waar de LOUIS SHEID aan de grond is geraakt, heeft verklaard, dat een sleepboot en een reddingboot gisteravond om elf uur in de buurt van het Belgische schip waren. Het scheen, dat het Belgische schip in het zand zat en dat het vroeg in de ochtend mogelijk zou zijn het bij vloed vlot te brengen. De zegsman geloofde niet dat het schip op de rotsen is geraakt. Hij en zijn dochter hadden gisteravond van de veranda van hun huis gezien dat de LOUIS SHEID aan de grond raakte. Alle neutrale schepen varen met de lichten op en we konden zien, dat het een vrij groot schip was. Het kwam steeds dichter bij en toen ik zag, dat het aan de grond zou raken, belde ik de kustwacht op doch deze had reeds hulp uitgezonden. Een reddingboot kwam langszij, later gevolgd door een sleepboot. Indien het schip in onmiddellijk gevaar zou verkeren zouden deze schepen volgens de zegsman iedereen van boord van het Belgische schip hebben overgenomen in plaats van in de buurt te blijven. Men gelooft, dat de bemanning van de LOUIS SHEID aan boord zal blijven. Het verluidt, dat het schip niet ernstig lek geslagen is.
Positie van het Belgische schip gevaarlijk?
Een later bericht meldt, dat de geredde opvarenden van de TAJANDOEN gisteravond van de LOUIS SHEID aan land zijn gebracht. De positie van de LOUIS SHEID zou er intussen niet beter op geworden zijn. De zee is later op de avond woeliger geworden en er bestond ernstig gevaar, dat het schip doormidden zou breken. Gisteravond laat bevonden zich nog steeds reddingboten in de buurt van het zich in moeilijkheden bevindende schip. Het schip werd aan breedzij op enige scherpe rotsblokken geworpen. Politie en bewoners van de aan de kust gelegen dorpen begaven zich met spoed naar de plaats van het schip, teneinde alle mogelijke assistentie te verlenen. De gezagvoerder van de LOUIS SHEID heeft sleepboten en reddingboten gevraagd. Uit twee havens zijn reddingboten uitgevaren. Een ervan is tijdig aangekomen om de passagiers met behulp van een touwladder aan boord te nemen en dezen in een nabije haven aan land te zetten. Tot laat in de avond was de andere reddingboot in de buurt. De zee werd toen wat kalmer. Een sleepboot van de marine werd uit de dichtstbijzijnde marinehaven gezonden en men hoopte, dat het Belgische schip, wanneer de zee wat zou gaan liggen, zou kunnen worden weggesleept. Wegens het zware weer heeft de reddingboot twee uur nodig gehad om van de LOUIS SHEID het land te bereiken.

NNO 131239
Schipbreukelingen van de TAJANDOEN in Nederland terug - Hartelijke ontvangst door familie en verwanten.
Slechts enkele dagen zijn er verlopen nadat het motorvrachtschip TAJANDOEN van de Stoomvaart Maatschappij Nederland in Het Kanaal bij de Engelse kust ten onder ging. Zes leden van de bemanning kwamen bij de ramp om het leven, 62 opvarenden werden gered door het Belgische stoomschip LOUIS SHEID, dat eveneens op de kust van Engeland verloren ging. Onze landgenoten opvarenden van het Nederlandsche schip, beleefden tweemaal kort achtereen de bange uren van een redding. Daarna bereikten zij veilig het land, evenwel beroofd van al hun eigendommen, doch gelukkig, dat zij behouden waren gebleven. Gisteravond keerden 62 opvarenden van het gezonken motorvrachtschip in Nederland terug. De boot had hen gistermorgen van Folkestone naar Ostende gebracht. Vandaar werd de reis via Brussel en Antwerpen naar Nederland voortgezet. Het is aan geen twijfel onderhevig, dat de belangstelling op de Nederlandsche stations groot is geweest. In Rotterdam stapten reeds enige leden van de bemanning uit. In Den Haag bleef het grootste deel van de passagiers. Ook in Leiden en Haarlem bleven geredden achter. Daarom was het geen wonder, dat de elektrische trein, welke om 23.15 op het Centraal Station te Amsterdam moest binnenkomen bijna een kwartier over tijd was. En iedere minuut wachten was teveel voor de tientallen vrienden en familieleden, die de geredden kwamen afhalen. Zij drentelden heen en weer bloemen in de hand, warme winterjassen over de arm. Toen om ongeveer half twaalf de trein voorreed, verdrongen allen zich voor de portieren. Het was een blij weerzien en er kwam nauwelijks een einde aan de omarmingen De directeur van de „Nederland" wendde zich persoonlijk tot de hoofdmachinist en de kapitein, een ander ontfermde zich over de Javanen, die er zonderling uitzagen in hun te wijde, in Engeland gekregen kleren. Natuurlijk trachtte een ieder nog iets te weten te komen over de ramp zelf. Als enig antwoord van de kapitein kwam: ,Ik ben doodmoe. Morgen is er weer een dag." Er waren vele gelukkige families gisteravond: de thuiskomst van geredden is — hoe vreemd het moge klinken — als een blij einde van een scheepsramp. Straks varen allen weer uit.