De 23e januari is van de werf der heren C. Mitchell & Co. te Low Walker te water gelaten het schroefstoomschip FRIESLAND, gebouwd voor rekening van de Rotterdamsche Lloyd en bestemd voor de vaart tussen Rotterdam en Java. Dit schip is, evenals de GRONINGEN, behorende aan dezelfde rederij, 350 voet lang, 37 voet breed en 27 voet hol, en heeft een campagne voor eerste klasse passagiers.

Roterdam, 21 januari. Een Nederlandse onderneming, door de agenten te Rotterdam der Commercial Steam Ship Co. Ltd. in leven geroepen, treedt met maart a.s. in werking en wel onder de benaming Rotterdamsche Lloyd, zullende de navolgende vier boten, waarvan de eerste twee naar de eisen des tijds voor passagiers zijn ingericht, in de vaart voorzien: GRONINGEN (3.000 ton), FRIESLAND (3.000 ton), TORRINGTON (2.500 ton) en HAMPTON (2.100 ton)

Het stoomschip FRIESLAND, kapt. A. Bik, is de 29e mei des avonds van Vlissingen naar Batavia vertrokken. (opm: eerste commerciele reis; het schip was de 21e mei van Rotterdam naar Vlissingen ter voltooiing van de belading en het embarqueren van de passagiers vertrokken; datum aankomst Rotterdam of vertrek van de werf te Newcastle niet gevonden).

Rotterdam, 12 juli. Het stoomschip FRIESLAND, te Batavia aangekomen, had 34 stoomdagen.

Het stoomschip FRIESLAND, van Batavia naar Rotterdam, passeerde de 18e oktober Sagres. Het heeft in het Suez-kanaal twee schroefbladen stuk geslagen.

Batavia, 29 januari. Vrachten. De stemming bleef sedert het laatste bericht onveranderd. Schepen genoten bijna geen vraag en er zijn dan ook zeer weinig afdoeningen te vermelden. Naar Nederland werd voor suiker NLG 50 à 52,50 besteed. Naar Amerika werd een schip opgenomen tot GBP 2.7/6, naar New York. Rijst naar Melbourne werd tot GBP 1./- geaccepteerd van Batavia. In kustvrachten gaat niets om. Voor Amoy zou een scheepje van 5.000 picols capaciteit emplooi kunnen vinden. De laatste afdoeningen zijn: naar Nederland de volgende Nederlandse schepen: NOACH I, NLG 52,50 suiker, NLG 50 koffie van Batavia, NLG 65 rijst van Indramayoe naar Rotterdam, stoomschip FRIESLAND NLG 60 à 72,50 tabak, NLG 70 koffie, NLG 120 indigo, NLG 110 huiden, NLG 50 tin, NLG 80 thee naar Amsterdam.

Batavia, 14 juni. Vrachten. De stemming in onze markt bleef sedert het laatste bericht geheel onveranderd. De nieuwe suiker begint reeds flink binnen te komen, doch schijnt het grootste gedeelte nog onverkocht te zijn. Wel doet zich nu en dan enige vraag naar scheepsruimte op, maar zijn de koersen, welke de exporteurs wensen te besteden, van dien aard, dat gezagvoerder prefereren nog enige tijd met afsluiten te wachten. De aanvoeren van de nieuwe koffie vinden eveneens geregeld plaats en nam de Factorij, wegens gebrek aan bergruimte, onderhands een paar schepen op voor Tagal en Tjilatjap. Zij heeft een inschrijving aangekondigd op de 17e dezer, waarvoor de schepen vóór of op 5 juli op één van de hoofdplaatsen moeten disponibel zijn.
Stoomboten namen tabak aan tot NLG 90 à NLG 100. In tussenvrachten ging niets om. Voor rijst van Saigon zou willicht een schip van ongeveer 13.000 picols te plaatsen zijn tot NLG 0,40 per picol. De laatste afdoeningen zijn: het Nederlandse stoomschip PRINS HENDRIK, NLG 95 voor koffie, NLG 95 voor tabak, NLG 100 voor thee, NLG 120 voor indigo, NLG 50 voor particuliere tin naar Amsterdam; stoomschip FRIESLAND, NLG 90 voor tabak, NLG 95 voor thee, NLG 120 voor indigo, NLG 50 voor particuliere tin naar Rotterdam; KRIMPEN A/D LEK, NLG 60 voor koffie, NLG 85 voor huiden, NLG 57½ voor tabak van Tagal en Soerabaja naar Rotterdam.
Onbevrachte Nederlandse schepen op Java: UTRECHT, SALATIGA, WIJK AAN ZEE, ELECTRA, LAURENS COSTER, CORNELIS, MINA, PROFESSOR SIMON THOMAS, JONGE JAN, CALIFORNIE, STAD MIDDELBURG, JAN VAN HAAFTEN, BARON VAN PALLANDT VAN ROSENDAAL, NEREUS en ELIZABETH MARIA.

Batavia, 19 juni. Vrachten. In de vraag naar scheepsruimte is sedert ons vorig bericht nog weinig verbetering gekomen en werd door de Factorij op de 17e dezer een inschrijving gehouden voor de overvoer van producten van Java naar Nederland, waarvan de uitslag later vermeld wordt. De particuliere afsluitingen voor Nederlandse stoomschepen waren: PRINS HENDRIK naar Nieuwediep NLG 95 voor koffie en tabak, NLG 100 voor thee, NLG 120 voor indigo en NLG 50 voor particulier tin, FRIESLAND, NLG 90 voor tabak, NLG 95 voor thee, NLG 120 voor indigo, NLG 50 voor particulier tin, KRIMPEN AAN DE LEK, NLG 60 voor koffie, NLG 85 voor huiden, NLG 57,50 voor tabak, ELISABETH MARIA, NLG 67,50 voor koffie, te Tjilatjap te laden; alle naar Rotterdam. Lossende en onbevrachte Nederlandse schepen: UTRECHT, SALATIGA, WIJK AAN ZEE, ELECTRA, LAURENS COSTER, CORNELIA, MINA, PROFESSOR SIMON THOMAS, JONGE JAN, STAD MIDDELBURG, JAN VAN HAAFTEN, BARON VAN PALLANDT VAN ROSENDAEL, EMMA en NEREUS.

Het blijkt nader, dat de gewezen stuurman Schoorl, behalve de oplichterij te Breda, nog vele dergelijke streken heeft uitgehaald. Zo heeft hij zich o.a. indertijd te Middelburg bij de heer E. uitgegeven voor de kapt. Bakker van de CELEBES, en bedoelde heer onder die naam opgelicht. Te Nieuwediep oefende hij zijn praktijken weder, altijd met gunstig gevolg, onder andere vormen uit; terwijl hij zich te Rotterdam bij de heer van A. presenteerde als kapt. Bik, van het stoomschip FRIESLAND, en ook daar door zijn gehele houding zódanig het vertrouwen wist te winnen, dat zijn onderneming slaagde. De bijzonderheden omtrent de wijze, waarop hij bij het een en ander te werk ging, getuigen van een zeldzame geslepenheid en doortraptheid, waarmede hij zijn offers in de val liet lopen.

Nieuwe Diep, 16 juli. Bij het nazien van het stoomschip FRIESLAND, kapt. Bik, hier in het dok, is gebleken, dat de schroefas gescheurd was, en is die opgezonden naar Amsterdam ter reparatie.

Maassluis, 5 augustus. De stomer FRIESLAND is gisteren avond buiten aan de grond gestoomd en was heden namiddag nog niet vlot gekomen; zes sleepboten zijn buiten om assistentie te verlenen; twee lichters zijn derwaarts vertrokken.

Het stoomschip FRIESLAND, van Rotterdam naar Java, is 6 dezer ’s avonds 10½ ure te Southampton gearriveerd.

Maassluis, 6 augustus. De stomer FRIESLAND is, zonder gelicht te zijn, met assistentie van de sleepboten MAASSLUIS, ZIERIKZEE, NIEUWESLUIS en ZUID-HOLLAND, gisteren avond ten elf ure vlot gekomen en heeft de reis voortgezet.

Batavia, 12 oktober. Hoewel sedert het laatste bericht verscheiden schepen een bestemming kregen, blijft er, ten gevolge der vele arrivementen, steeds een aanzienlijke hoeveelheid disponibele ruimte over, die natuurlijk op de stand der vrachten invloed uitoefent. De niet zeer levendige vraag en de ongezindheid om lage biedingen aan te nemen bij de onzekerheid omtrent de loop der vrachten, belemmeren niet allen de afsluitingen, maar zijn oorzaak dat koersen somtijds belangrijk uiteenliepen, zoals blijkt uit de volgende lijst van afsluitingen van Nederlandse schepen: AARDENBURG laadt Factory koffie en vult op met suiker, stomer FRIESLAND NLG 100,- à 90,- voor koffie, NLG 90,- thee, NLG 49,- particulier tin, beide naar Rotterdam; KONING DER NEDERLANDEN NLG 100,- à 90,- voor koffie, NLG 90,- thee, NLG 120,- indigo, NLG 45,- particuliere tin, naar Nieuwediep; KANDANGHAUER II ligt aan, NLG 67,50 voor Factory koffie; GEBROEDERS SMIT, NLG 67,50 Factory koffie, NLG 50,- suiker; LIBERAAL en KERSBERGEN, NLG 65,- Factory koffie, NLG 50,- suiker en rijst, alle naar Amsterdam.

Gisteren avond is te Amsterdam een telegram uit Londen ontvangen van de volgende inhoud: “FRIESLAND supposed gone, parts of wrecks found.” Dit bericht heeft waarschijnlijk betrekking op het telegram afkomstig van het stoomschip THESSALIA in ons tweede blad van 20 december.

De gezagvoerder van het Nederlandse stoomschip GIRONDE, die 19 december van Rotterdam vertrekt, heeft op zich genomen om tot Gibraltar, kruisende te zoeken naar het stoomschip FRIESLAND en zo nodig hulp te verlenen.

Te Rotterdam is men zeer ongerust over de stoomboot FRIESLAND van de Rotterdamsche Lloyd, welke reeds 14 dagen reis heeft sedert het passeren van Gibraltar naar Rotterdam, zonder dat enige tijding ontvangen werd.

Uit Vlissingen wordt aan het Handelsblad geseind, dat de FRIESLAND te Falmouth zou zijn aangekomen. Bij de reders van het schip alhier was daarvan niets bekend.
Volgens een bericht in de Lloyds List uit Liverpool d.d. 18 december werd door kapt. Thompson, gezagvoerder van het stoomschip THESSALIA, medegedeeld dat hij 14 december op 42°13’ NB 9°22’ WL op de hoogte van Vigo had gezien een groot aantal balen in matten genaaid, bossen rotting, roosters en een menigte wrakstukken, kajuitsgoederen, verschansingen enz. In de nacht van de 13de had men een zware storm gehad die omtrent 8 uren geduurd heeft.

Uit Londen is te Rotterdam het navolgende telegram ontvangen: “THESSALIA steamer reports that she passed on 14th instant wreckage with bales in mats, rottans and cabin furniture in Bay of Biscay.”
Men vermoedt, dat dit bericht betrekking kan hebben op het stoomschip FRIESLAND, van de Rotterdamsche Lloyd, waaromtrent, zoals wij reeds gisteren meldden, grote ongerustheid bestaat, omdat het de 5de dezer, op zijn tehuisreis naar Rotterdam, Gibraltar gepasseerd is zonder dat men enig bericht ontving. Ter opsporing, zo mogelijk van de FRIESLAND, is gisteren door de rederij de sleepboot PRESIDENT KIND uitgezonden.

Van de rederij ontvingen wij heden de onderstaande mededeling:
“Aangaande de FRIESLAND zijn wij tot nu toe zonder enig bericht.”
Opgaaf der passagiers: Majoor Van Son en 3 kinderen; luitenant Van Batenburg; Schuylenberg; Steinmetz; La Gordt Dillië; Laroux en vrouw; Vrees van Nahuys, vrouw en 3 kinderen; Evans; Houcker; E. Tofield; mejuffrouw Capell; 25 onderofficieren en 19 schepelingen.
Lading aan boord: 24.943 balen koffie; 1.042 balen tabak; 560 balen peper; 1.695 kisten thee; 66 kisten indigo; 59 kisten noten; 43 kisten foelie, 20 kisten gom benjamin, 20 kisten sigaren, 6.934 blokken tin, 6.061 bossen rotting.

Door de rederij der FRIESLAND werd ons mededeling gedaan van het volgende telegram, dat heden door haar uit Londen ontvangen is:
“Lloyds agent te La Corunna meldt, dat thee, tabak, koffie en rotting aan land spoelden, tot een stoomboot behorende welke vermoedelijk bij Kaap Corrubedo bij Finistère verloren ging.”

Rotterdam, 19 december. De gevoerde onderhandelingen met de gezagvoerder van het stoomschip GIRONDE, ter opsporing van de FRIESLAND, hebben tot geen resultaat geleid.

Antwerpen, 19 december. De sleepboot PRESIDENT KIND, uitgezonden om het stoomschip FRIESLAND op te zoeken en heden van hier vertrokken zal Falmouth aandoen en te Ferrol of een andere haven nadere orders per telegraaf van Rotterdam afwachten.

Falmouth, 22 december. De sleepboot PRESIDENT KIND, uitgezonden ter opsporing van het stoomschip FRIESLAND, is alhier van Antwerpen aangekomen en de 24e weder derwaarts vertrokken.

Kapt. J. van Dorp, met het schip WILLEM BEUKELSZOON, 28 december te Vlaardingen gearriveerd, rapporteert op de reis van Valencia naar hier, de 18de december ll., op 41°27’ NB 10°10’ WL, bij het aanbreken van de dag een grote hoeveelheid wrakhout te zijn gepasseerd, waaronder enige stukken van het ameublement van een groot schip, en in de loop van de morgen te hebben gevist een baal tabak, gemerkt “Bentang M No. 61”, zomede een wit geschilderde reddingboei, waarop met zwarte letters: FRIESLAND – Rotterdam.

Rotterdam, 29 december. Kapt. J. van Dorp, voerende het schip WILLEM BEUKELSZOON, te Vlaardingen binnen, heeft ten kantore van de rederij gedeponeerd een reddingsboei met de naam FRIESLAND, Rotterdam; een pak tabak gemerkt Banteng M.
Blijkens manifest en cognossement zijn te Soerabaija in dato 6 oktober in de FRIESLAND geladen Banteng M 1.012 pakken tabak, Banteng D 18 pakken tabak.

Rotterdam, 1 januari. Uit Vigo wordt bericht, in dato 26 december, dat de 8e december een stoomschip gezien werd op de Corrubedo klippen (opm: positie bij benadering 42º34’30” NB 09º05’30” WL), dat weldra geheel verdween. Enige vissers zijn van mening, dat toen het schip gezien werd, zulks het derde deel van een stoomboot was.
(opm: mogelijk het wrak van het ss FRIESLAND; zie ook PGC 040178).

De minister van marine brengt ter kennis van belanghebbenden, dat, blijkens uit Oost-Indië ontvangen bericht, aan boord van het van daar naar Nederland bestemde stoomschip FRIESLAND zijn ingescheept de navolgende onderofficieren en mindere schepelingen bij de zeemacht: schipper in het vaste korps O. Sanstra, bootsman in id. F. Luttenberg, schieman in id. J. Rinders en D. Peeman, konstabel-majoor in het vaste korps D.L. Stevenson, derde stuurman W.J. Perrey, tweede timmerman in het vaste korps J. Karte, eerste zeilmaker in id. B. Egmond, derde zeilmaker L. de Neef, bottelier L. Valk, botteliersmaats H.N. Pierie, C. Onvlee en T. Hermsen, tweede schrijvers in het vaste korps C. van Driel en K. Slijper, koksmaat T.A. Flink, matroos 2de klasse A. Jongepier, matrozen 3de klasse: H. Horsmeijer, D.J. Smits, G.J.A. van Neden, W.H. van Wees, J. Bontjer, J. Castricum, D. van der Parre en H.J. Griethuizen, machinist 1ste klasse in het vaste korps, W.J. Kalkwarf, machinist 1ste klasse C. van der Linde, vuurstoker 1ste klasse J. Zikkenheimer, de korporaals der mariniers C. Wapstra en G.B. van Dijk.

Rotterdam, 9 januari. Nu het zeker kan aangenomen worden, dat het stoomschip FRIESLAND met man en muis is vergaan, is de aandacht terecht gevestigd op de vele nablijvenden, die, vooral hier ter stede, door deze ramp hun verzorgers verloren.
Men zal tracht hun droevig lot zoveel mogelijk te verzachten. Reeds heeft een der zangverenigingen alhier een uitvoering met dit doel zich voorgenomen.

Londen, 17 januari. Van het stoomschip FRIESLAND, kapt. Bik, van Batavia naar Vlissingen, 5 december van Gibraltar vertrokken, heeft men sedert niets vernomen.

Door de reders van de FRIESLAND, de heren Ruys & Co., is, ten behoeve der nagelaten betrekkingen van genoemd schip, van Z.K.H. prins Frederik der Nederlanden ontvangen een bijdrage van NLG 300.

Van de rederij ontvingen wij de onderstaande mededeling:
Aan boord van het stoomschip FRIESLAND bevonden zich 18 hutpassagiers, waaronder 6 kinderen, 25 onder-officieren, 24 manschappen en 19 leden der equipage. De lading bestond uit 24.943 balen koffie, 1.042 balen tabak, 560 balen peper, 1.695 kisten thee, 56 kisten indigo, 59 kisten noten, 43 kisten foelie, 20 kisten gom benjamin, 20 kisten sigaren, 6.934 blokken tin, en 6.061 bossen rotting.

Door de Koninklijke Vereeniging van Oud-Neerlandsch Indische strijders, onder het motto: “Je Maintiendrai” alhier, is aan de heer W. Ruys te ’s-Gravenhage overgemaakt een som van NLG 50,-, uitsluitend ten behoeve der nagelaten betrekkingen van de militairen van land- en zeemacht beneden de rang van officier, die bij de schipbreuk der FRIESLAND het leven hebben verloren.