Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

“De Jacoba behoorde tot de rederij van Willem Cannenburg. (het was een kofschip) Het maakte in de periode 1815-1820 reizen naar Spanje, Portugal en St. Petersburg met zout, tarwe, vijgen, fruit, graan, amandelen, enz.

Jan Bartels was in 1815 kapitein. Na een jaar wisselde hij het commando met Gerrit Heijneken.   “⁰⁷⁴.

“De Venus voer voor de rederij W.Canneburg (een brik met Zierikzee als thuishaven). Uit de Zierikzeesche Courant weten we dat het schip van 1816-1821 heeft gevaren. Ze vervoerde meest zout, vijgen, amandelen, kastanjes enz. In 1817 had het schip veel schade opgelopen en moest in Kopenhagen blijven liggen voor reparaties om zijn reis naar Sint Petersburg te kunnen vervolgen. Behalve naar Sint Petersburg voer de Venus naar onder meer Bilbao, Malaga, Cadiz, Lissabon en Archangel. Jan Bartels was kapitein op de Venus.”⁰⁷⁴.

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.Bartels als gezagvoerder gedurende:

*    De “Jacoba” en de “Venus” worden niet in Bouma vermeld;

*    1829 t/m 1837 op de hoeker “Ceres”, gebouw in 1802, 108 ton o.m., varend voor Camersberg (sic, Bouma berichtte mij dd 07 dec. 2002 dat het Cannenburg moet zijn).

 

Van Sluijs⁰¹³ vermeldtde brik “Venus” met van 1816 tot 1821 kapitein J.Bartels (kantoor W.Cannenburg te Zierikzee?). Gegeven uit de Zierikzeesche Courant en van A.de Vos te Voorburg.

Jan Bartels was in 1823 de opvolger van kapitein B.S.Lon als gezagvoerder van de Zierikzeesche hoeker “Ceres” (70 ton), varend voor de reeder Willem Cannenburg. Hij maakte “in 1823 een reis … naar Archangel en nog in datzelfde jaar naar Bordeaux met een deel van de lading. Uit 1826 vernemen we de laatste reis van dit hoekerschip. Op 15 juli kwam het behouden uit Archangel na een reis van slechts 33 dagen”.074

Van Sluijs⁰¹³ vermeldt een bericht uit de Amsterdamsche Courant van 10 augustus 1820 waarin wordt aangekondigd dat op 21 augustus in veiling komt het pinkschip “Carolina” met kapitein Jan Bartels. Dit schip heeft op Curacao gevaren. Tevens is vermeldt dat deze kapitein van 1823-28 gezagvoerder was op de hoeker “Ceres”.

 

In het Archief van de Amsterdamse Waterschout^11a bevinden zich monsterrollen op naam van Jan Bartels van de schepen:

“Vr. Sjouke”, dd 25 april 1814; 29 juni 1814 en 09 september 1814;

“Carolina”, dd 07 april 1815, 30 september 1816, 01 april 1818 en 30 september 1819.

 

Overige bijzonderheden

Rotterdamsche Courant 21 juni 1814¹¹⁴

Advertentie. R. Hoyman, J. van Ouwerkerk de Vries, T. van Olivier en J.E. Lublink, makelaars te Amsterdam, verkopen op Regterlijk Gezag op maandag 27 juni 1814 in het Nieuwezijds Heeren Logement:

…..

een welbezeild tjalkschip genaamd de VROUW SJOUKE, schipper Jan Bartels, afmetingen 65½’ x 14’4” x 6’6”.

Nader bericht te bekomen bij genoemde makelaars en bij Fredrik Smit. (opm: in alle gevallen Amsterdamse maat; bewerkt en bekort)

 

Rotterdamsche Courant 07 oktober 1819¹¹⁴

Van Zierikzee wordt van den 30 september gemeld: De brik VENUS, kapt. J. Bartels, van Archangel naar Lissabon gedestineerd, is heden, door gebrek aan water en aanhoudende tegenwind, in goede staat op onze rede gekomen; als ook het smakschip JUFVROUW ANNA, kapt. Jacob Stap, van de Marennes naar Antwerpen; zijnde zeer lek. Nog is aan de haven binnen de stad gearriveerd het schip de VEREENIGING, kapt. van der Mussel, van Bordeaux. …

 

Rotterdamsche Courant 12 augustus 1820¹¹⁴

Advertentie. R. Hoijman, J. van Ouwerkerk de Vries, J. Luijt Pietersz, J. Boelen, H.J. Rietveld en J. Altena, makelaars, zullen, op maandag den 21 augustus 1820, des avonds te 6 uren, te Amsterdam, in het Nieuwezijds Heeren-Logement, op de Haarlemmerdijk, verkopen: een extraordinair welbezeild Pinkschip, met koperen bouten gebout, genaamd CAROLINA, gevoerd door kapt. Jan Bartels, lang 98 voet, wijd 26 voet 4 duim, hol 12 voet 3 duim, het verdek hoog aan boord 4 voet 5 en 1 halve duim, alles Amsterdamse maat; breder bij de inventaris en berigt bij de makelaars. Zijnde dit schip inmiddels uit de hand te koop.

 

Rotterdamsche Courant 29 november 1821¹¹⁴

Rotterdam, 28 november. Van Vlissingen wordt van den 24 gemeld:

Sedert onze laatste zijn, voor Antwerpen bestemd, alhier ter rede gekomen de schepen KAREL DE XIV, J.J. Lindberg, van Gothenburg; de BROEDERLIEFDE, H.J. Carst, van Christiaansand; l’ACTIF, P.J. Spilliard, van Dartmouth; de VENUS, J. Bartels, en l’ECLAIR, J.A. Schoneveld, van Lissabon, en de JONGE JAN, P. Friesema, van Nantes.

 

Rotterdamsche Courant 01 deccember 1821¹¹⁴

Rotterdam, 30 november. Van Vlissingen wordt van den 27 gemeld:

….De alhier ter rede gekomen schepen de VENUS, J. Bartels, en l’ECLAIR, J.A. Schooneveld, beiden van Lissabon, moeten quarantaine houden, en het schip de DRIE GEBROEDERS, C.L. Mentsel, mede van Lissabon, is van hetzelve ontslagen.

 

Rotterdamsche Courant 15 december 1821¹¹⁴

Rotterdam, 14 december. Van Vlissingen wordt van den 11 gemeld: ….

....De schepen de VENUS, J. Bartels, en l’ECLAIR, J.A. Schooneveld, beiden onlangs van Lissabon alhier binnen, zijn van hun quarantaine ontslagen en naar Antwerpen vertrokken…..

 

 

Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

De schoener “Mars “had een lengte van 67 voet, een breedte van 20 voet en was 7 voet diep. In 1815 werd de Mars geheel verbouwd en voorzien van nieuwe masten. Deze schoener behoorde vermoedelijk tot de rederij van W.Cannenburg.

Onder kapitein Cornelis Biljet voer de schoener Mars naar Lissabon en Sint Petersburg. In 1817 nam kapitein G.Heyneken het bevel over.”⁰⁷⁴

Van Sluijs⁰¹³ vermeldt kapitein Corn.Biljet in 1815/1816 als gezagvoerder op de schoener “Mars”

“De Jacoba behoorde tot de rederij van Willem Cannenburg. (het was een kofschip) Het maakte in de periode 1815-1820 reizen naar Spanje, Portugal en St. Petersburg met zout, tarwe, vijgen, fruit, graan, amandelen, enz.

Jan Bartels was in 1815 kapitein. Na een jaar wisselde hij het commando met Gerrit Heijneken. Anderhalf jaar later is Cornelis Biljet gezagvoerder en deze bleef de ouwe gedurende ruim vier jaar. Vermoedelijk is Biljet na 1820 voor eigen rekening een veel kleiener schuit gaan bevaren, de open schouw De Vrienden. Dit schip werd in september 1823 in het openbaar verkocht.   “^074.

De kof “Jacoba”, de schouw “Vrienden” en de schoener “Mars” worden niet in Bouma⁰²⁵ vermeld.

 

Overige bijzonderheden

Rotterdamse Courant 17 februari 1814¹¹⁴

Door een Franse kaper is genomen en te Duinkerken opgebracht een Hoekschip gevoerd door kapitein Cornelis Billet, met meekrap van Zierikzee naar Londen gedestineerd.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt kapitein v/d Musselen als gezagvoerder gedurende:

*    geen vermelding van een tjalk “Vereeniging” en als kapitein van der Mussele(n)

*    1829 t/m 1830 van de galjoot “Neptunus”, gebouwd in 1802, geen bouwplaats vermeld, 96 ton o.m., varend voor : Zuiderzee” Camerberg? (wat “Zuiderzee” betekent begrijp ik niet. Bovendien is de periode van gezagvoerderschap anders dan vermeld bij ref. 074).

*    1836 t/m 1841 op de kof “De Jonge Willem”, gebouwd in 1824, bouwplaats niet vermeld, 150 ton o.m., varend voor Voorbeytel/Cannenburg te Amsterdam. (deze redersaanduiding is onduidelijk. Cannenburg zal zeker niet in Amsterdam zijn geweest, maar in Zierikzee. Voorbeytel was wellicht in Amsterdam en dan zou het schip in genoemde periode van eigenaar veranderd zijn. En ook het vermoedelijk overlijden van kapitein van der Musselen in 1837 klopt niet met de hier genoemde periode)

*    1831 t/m 1833 van de hoeker “Vrede”, gebouwd in 1816, bouwplaats niet vermeld, 100 ton o.m., varend voor W.Cannenburg te Zierikzee (zie ook bij de kapiteins J.Cauw en K.Zwanenburg)

 

Overige bijzonderheden

“De Vereeniging was een tjalk-kofschip. Met zijn lengte van 60 voeten en grootte van 27 lasten (54 ton) behoorde het tot de kleinste koopvaardijschepen. … In september 1819 kwam De Vereeniging uit Bordeaux van zijn eerste reis in Zierikzee aan. Kapitein Van der Mussele (sic) had wijn en pruimen meegebracht. Het was de eerste reis, maar tevens ook de laatste, die vermeldt wordt in de Zierikzeesche Courant. De eigenaren van het schip, Mulock Houwer en mr. J.Boeije, lieten het in mei 1820 in het openbaar verkopen.^”074.

 

“Het bouwjaar van De Nephunus is (nog) onbekend; het voer voor rederij W. Cannenburg. … Van 1821-1828 was Cornelis van der Mussele (1791-1837 kapitein van het schip. Hij huwde in 1820 met Klara van der Hucht (1796-1877), een telg uit een befaamde Zierikzeese (beurt)schippersfamilie

Het schip voer onder meer naar Sint Petersburg. Het nam meekrap mee en bracht hennep en olie mee terug. Uit Bilbao en Vila Nova de Gaia (Portugal) werden kastanjes, kurk, vijgen, sinaasappels, citroenen en kwik ingevoerd. Ook naar de Oostzeelanden voer De Nepthunus. Behalve de reeds genoemde produkten transporteerde het schip op haar reizen vanaf 1821 ook wol, rogge, witte bonen, blauwe erwten en gerst.

Op 19 februari 1829 liet W.Cannenburg het schip, staande op de helling aan de Vissersdijk, in het openbaar verkpen. Dit was vermoedelijk het einde van De Nepthunus. Kapitein Van der Mussele verongelukte - vermoedelijk op het brikschip De Jonge Willem op een reis langs de Amerikaanse kust - in 1837.⁰⁷⁴.

 

Rotterdamsche Courant 06 oktober 1821¹¹⁴

Rotterdam, 5 oktober. Van Vlissingen wordt van den 2 dezer gemeld:

….voor Antwerpen bestemd, alhier ter rede gekomen MATHILDA, S. Whiley, van Londen; MARGARETH, B. Smith, van Boston; DUNDAS, P. le Geijt, van Jerseij; de EENDRAGT, G.A. Nieuwveen, van Hamburg; CLARA MARGARETHA, P.D. Dik, en de FANCEY, T. Cubitt, van Liverpool; de MARIE, S. Jugden, van Batavia; de MARIA, J. Lorgreen, en LOUISE WILHELMINE, J. Lorgreen, van Liverpool; de VROUW ENGELINA, H.T. de Jongh, van Noirmontier; de DOVE, B.J. Pierce, van Monte-Video; de FALCON, T. Paine, en de ISIS, J. Woodburg, van de Havana; JEANNETTE JOSEPHINE, B. Ellies, van Port-au-Prince; de drie laatste moeten quarantaine houden; COMMERCIAL PACKET, T.N. Collins, van Londen; de VROUW JANE, A.H. Breeland, van Bordeaux; de JONGE SIJBRANT, R.F. Mellema, van Bilbao, de WILLIAM, N. Pierre, van de Havana; de laatste moet quarantaine houden. Nog is alhier ter rede gekomen NEPTHUNES, C. van der Mussele, naar Bilbao gedestineerd.

 

Rotterdamsche Courant 16 maart 1822¹¹⁴

Rotterdam, 15 maart. Van Vlissingen meldt men den 12 dezer:

Het schip MERCURIUS, R. Folkertz, is, door tegenwind, weder alhier uit zee teruggekomen. Van quarantaine ontslagen is naar Antwerpen vertrokken de VROUW ANNA, P. de Heer, van Kadix.

Sedert onze laatste is alhier, voor Antwerpen bestemd, ter rede gekomen de JONGE ALBERT, C.B. Jansen, van Cette, en van quarantaine ontslagen en naar Antwerpen opgezeild NEPTUNUS, C. van der Mussele, van Lissabon; de IJSSELSTROOM, W. de Weerd, van Bordeaux.

Het Amerikaanse driemastschip GANGES, kapt. E. Bray, van Batavia, en den 8 dezer alhier onder de Vlaamse wal ter rede gekomen en geankerd zijnde, heeft, aldaar niet veilig zijnde, zijn touw gekapt, en is, met begulp van een loods van Vlissingen, onder Rammekens ten anker gekomen; doch door het aanhouden van de storm uit het W.N.W, in de nacht van den 9 op den 10 dezer, het tweede touw gebroken zijnde, is het schip op strand gezet, maar, met behulp van aangebragt anker en touw, weder vlot geraakt, zonder verder enige schade te hebben bekomen. Vervolgens echter weder op strand vervallen zijnde, heeft hetzelve, door het zwaaijen bij het afbrengen, enige averij toegebragt aan de aldaar ten anker liggende Nederlandse hoeker de VROUW ANNA, P. de Heer; beide schepen zijn echter heden naar Antwerpen vertrokken.

 

Rotterdamsche Courant 23 maart 1822¹¹⁴

Rotterdam, 22 maart. Van Vlissingen wordt van den 16 dezer gemeld:

Het schip NEPTUNES, C. van der Mussele, van Lissabon, is naar Antwerpen gezeild. …

 

Rotterdamsche Courant 20 juli 1822¹¹⁴

Rotterdam, 19 juli. In Vlissingen meldt men van den 15 dezer, dat sedert onze laatste ter rede gekomen zijn de schepen, voor Antwerpen bestemd: BARBARA, D. Smith, van Fernambucco (opm: Recife); de JONGE NICOLAAS, H. Pieters, van Archangel; de BROEDERLIEFDE, H.J. Carst, van de Oostzee; MARIA HENRIETTA, T. Heijes, en NEPTUNES, C. van der Musele, van Petersburg,

 

Rotterdamsche Courant 07 november 1822¹¹⁴

Rotterdam, 6 november. Men meldt van Zierikzee van den 4 dezer, dat aldaar, na elf dagen reis, behouden gearriveerd is het schip de NEPTHUNUS, C. van der Mussele, van Bilbao.