OOK VERMELD ALS GEUKEN

Familiegegevens en opleiding

Johannes Goëken werd geboren 10 december 1839 te Noordbroek als zoon van Johan Goëken en Aaltje Berends Tempel. Vader Johan werd geboren te Wehm in Duitsland.

Hij trouwde te Noordbroek op 17 juli 1870 als schipper met Maria van der Ven, geboren op 11 juni 1842 te Noordbroek als dochter van de koperslager Franciskus Petrus van der Ven en Agina le Jeune.

Johannes overleed te Delfzijl op 08 november 1918, 78 jaar.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.Goëken was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 44 in de periode 1892 t/m 1914, maar wellicht tot aan zijn dood in 1918.De publikatie van de Amsterdamsche Almanak voor Koophandel en Zeevaart stopt in 1913.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.Geuken als gezagvoerder gedurende:

*    1890 t/m 1894 van de brik “Victoria”, gebouwd in 1866 te Greifswald, 272 ton o.m., varend voor J.Baas te Delfzijl;

      *    1894 t/m 1895 van de schoenerkof “Alberdina”, gebouwd in 1833 te Pekela, 145 ton o.m., reder niet vermeld. Het schip werd in 1895 te Christiansand afgekeurd.

      *    1896 t/m 1900 van de galjoot “Agina Alida”, ex Harmonie, ex Redite, gebouwd in 1868 te Hoogezand, 152 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip is in de Noordzee lek gesprongen en gezonken.

 

In de lijst van monsterrollen op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum wordt de naam om computertechnische redenen gespeld als Goeeken, maar in de rollen zelf wordt de naam gespeld als Goëken

(mededeling J.Leinenga, juli 2009)

Navolgende monsterrollen zijn in het Gemeentarchief van Hoogezand-Sappemeerl

Monsterrol 1857-7, 19 februari 1857, kof “Elisabeth Hillena”, kapitein J.Gatzen, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts kok, kajuitwachter/koksmaat, matroos en de lichtmatroos Johannes Goeeken, geen leeftijd en woonplaats vermeld.

Navolgende monsterrollen zijn in het Gemeentarchief van Delfzijl

Monsterrol 1874-24, 04 maart 1874, brik “Alberdina”, kapitein Augustinus Alberts Wolkammer, 23 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 34 jaar uit Noordbroek, kok, bootsman, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1876-51, 27 maart 1876, brik “Sincerite”, kapitein Augustinus de Jonge, 41 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 36 jaar uit Noordbroek, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1877-11, 23 februari 1877, brik “Sincerite”, kapitein Augustinus Eltjes de Jonge, 42 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 37 jaar uit Noordbroek, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1878-36, 18 maart 1878, schoener “Loppersum”, kapitein Thomas Wierenga, 45 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Jan Goeeken, 37 jaar uit Noordbroek, kok 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1879-28, 02 april 1879, brik “Anne Betty”, kapitein Popko J.Deisz, 35 jaar uit Heveskes. Voorts  1^ste stuurman Johannes Goeeken, 38 jaar uit Noordbroek, 2^de stuurman Petrus Rottinghuis, 26 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1880-46, 08 april 1880, schoener “Constance”, kapitein Andries Smit, 38 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 39 jaar uit Noordbroek, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1880-113, 30 augustus 1880, schoener “Charlotte”, kapitein Andries W.Smit, 38 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 40 jaar uit Noordbroek, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1881-84, 06 augustus 1881, brik “Jacoba Vos”, kapitein David Geltes, 48 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 41 jaar uit Noordbroek, matroos en dekjongen;

Monsterrol 1882-13, 02 maart 1882, schoener “Constance”, kapitein Andries W.Smit, 40 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 41 jaar uit Noordbroek, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1885-21, 21 maart 1885, brik “Bengalen”, kapitein Andries Wolters Smit, 42 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 45 jaar uit Noordbroek, kok, bootsman, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1886-20, 03 april 1886, schoener “Moree”, kapt. Remko Balkema, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 46 jaar uit Noordbroek, kok, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1887-11, 01 maart 1887, schoener “Auburn”, kapt. Remo Balkema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 47 jaar uit Noordbroek, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1887-73, 25 juli 1887, bark “Vereeniging”, kapt. Remko Balkema, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 47 jaar uit Noordbroek, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1888-8, 13 maart 1888, schoener “Nijverheid”, kapt. Remko Balkema, leeftijd niet vermeld, uit Farmsum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 48 jaar uit Noordbroek, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1889-29, 20 maart 1889, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 47 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 49 jaar uit Noordbroek, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

 

Monsterrol 1890-21, 18 maart 1890, brik “Victoria”, kapitein Johannes Goeeken, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Nils Persson, 22 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, lichtmatroos, kajuitwachter en een dekjongen;

Monsterrol 1891-24, 17 maart 1891, brik “Victoria”, kapitein Johannes Goeeken, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Nils Persson, 23 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en 2 dekjongens;

Monsterrol 1891-99, 01 oktober 1891, brik “Victoria”, kapitein Johannes Goeeken, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1892-17, 16 maart 1892, brik “Victoria”, kapitein Johannes Goeeken, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Baas, 23 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, kajuitwachter en een dekjongen;

Monsterrol 1893-21, 17 maart 1893, brik Victoria”, kapt. Johannes Goeeken, 52 jaar, uit Delfzijl. Voorts kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, en een dekjongen;

Monsterrol 1894-31, 21 maart 1894, brik “Victoria”, kapt. Johannes Goeeken, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Baas, 23 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, 2 dekjongen;

Monsterrol 1894-101, 06 oktober 1894, brik “Victoria”, kapitein Johannes Goeeken, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts matroos en 2 lichtmatrozen;

 

Monsterrol 1895-26, 27 maart 1895, kof “Albertine”, kapitein Johannes Goeeken, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hillebrand Jacob Wichers, 21 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

 

Monsterrol 1895-74, 10 juli 1895, brik “Victoria”, kapitein Johannes Goeeken, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

 

Monsterrol 1896-16, 04 maart 1896, galjoot “Agina Alida”, kapitein Johannes Goeeken, 55 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Franciscus Goeeken, 22 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1897-9, 10 maart 1897, galjoot “Agina Alida”, kapitein Johannes Goeeken, 55 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Franciscus Petrus Goeeken, 23 jaar uit Delfzijl, kok, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1898-16, 28 februari 1898, galjoot “Agina Alida”, kapitein Johannes Goeeken, 27 (!) jaar (zal 57 moeten zijn). Voorts stuurman Johannes Goeeken, 29 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1899-6, 20 februari 1899, galjoot, “Agina Alida”, kapitein Johannes Goeeken, 58 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Goeeken, 20 jaar uit Delfzijl, kok, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1900-14, 05 maart 1900, galjoot “Agina Alida”, kapitein J.Goeeken, 60 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J.Goeeken, 21 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

 

Monsterrol 1900-40, 14 april 1900, bark “Nijestein”, kapitein H.Velthuis, 57 uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman J.Goeeken, 60 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman D.A.Forma, 22 jaar uit Groningen, bootsman, kok, 2 matrozen, 4 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1900-61, 18 juli 1900, bark “Nijestein”, kapitein H.Velthuis, 54 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman J.Goeeken, 60 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman D.A.Forma, 22 jaar uit Groningen, bootsman, kok, 2 matrozen, 4 lichtmatrozen, dekjongen en een passagier;

Monsterrol 1901-29, 02 april 1901, bark “Nijestein”, kapitein H.Velthuis, 53 jaar uit Delfzijl. Voorst 1^ste stuurman J.Goeeken, 61 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman G.Neut, 60 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 3 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1901-64, 28 september 1901, tjalk “Nederland”, kapitein L. de Groot, 47 jaar uit Hoogezand. Voorts stuurman J.Goeeken, 61 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1902-23, 16 april 1902, bark “Charlotte Anne”, kapitein N.Arkema, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J.Goeeken, 62 jaar uit Delfzijl, bootsman kok, 3 matrozen, lichtmatroos en 2 dekjongens;

Monsterrol 1902-28d, 22 mei 1902, galjoot “Agina Alida”, kapitein Johannes Goeeken, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1902-49, 15 augustus 1902, bark “Charlotte Anne”, kapitein N.Arkema, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J.Goeeken, 61 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 2 matrozen, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1903-16, 18 april 1903, tjalk “Margrietha Meintina”, kapitein W.H.Tattje, 24 jaar uit Groningen. Voorts stuurman J.Goeeken, 62 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1903-24a, 23 mei 1903, schoener “Catharine Wilhelmina”, kapitein H.Zeven, 64 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts stuurman J.Goeeken, 62 jaar uit Delfzijl, kok, matroos/zeilmaker, matroos, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1904-22d, 23 april 1904, galjoot “Agina Alida”, kapitein Johannes Goeeken, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl; Voorts geen bemanningsleden vermeld;

Monsterrol 1906-91a, 08 juni 1906, schoener “Mathilde”, kapitein J.J.Wegener, 41 jaar uit Wildervank. Voorts stuurman J.Goeeken, 66 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Johannes wordt ook vermeld als Jan en J.
2. Er zijn in totaal 41 monsterrollen vermeld op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Eén rol is uit het Gemeentearchief van Hoogezand/Sappemeer en de rest uit het Gemeentarchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1857 t/m 1906 met als leeftijd (ca.) 17 t/m 66 jaar. Zijn zeemanscarriére heeft dus ( minstens) bijn 50 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is aanvankelijk Noordbroek opgegeven, de plaats van zijn geboorte en huwelijk, en vanaf het moment dat hij gezagvoerder werd Delfzijl.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt”

      *    1857                lichtmatroos op de kof “Elisabeth Hillena”, kapt. J.Gatzen                                       17 jaar

      *    1874                stuurman op de brik “Alberdina”, kapt. A.A.Wolkammer                                         34 jaar

      *    1876-1877      stuurman op de brik “Sincerite”, kapt. A. de Jonge                                                      36-37 jaar

      *    1878                stuurman op de schoener “Loppersum”, kapt. Th. Wierenga                                     37 jaar

      *    1879                stuurman op de brik “Anne Betty”, kapt. P.J.Deisz                                                      38 jaar

      *    1880                stuurman op de schoener “Constance”, kapt. A.Smit                                                  38 jaar

      *    1880                stuurman op de schoener “Charlotte”, kapt. A.Smit                                                    40 jaar

      *    1881                stuurman op de brik “Jacoba Vos”. kapt. D.Geltes                                                      41 jaar

      *    1882                stuurman op de schoener “Constance”, kapt. A.W.Smit                                             41 jaar

      *    1885                stuurman op de brik “Bengalen”, kapt. A.W.Smit                                                       45 jaar

      *    1886                stuurman op de schoener “Moree”, kapt. R.Balkema                                                 46 jaar

      *    1887                stuurman op de schoener “Auburn”, kapt. R.Balkema                                               47 jaar

      *    1887                stuurman op de bark “Vereniging”, kapt. R.Balkema                                                 47 jaar

      *    1888                stuurman op de schoener “Nijverheid”, kapt. R.Balkema                                          48 jaar

      *    1889                stuurman op de brik “Bengalen”, kapt. A.Smit                                                            49 jaar

      *    1890-1894      kapitein op de brik “Victoria                                                                                           50-53 jaar

      *    1895                kapitein op de kof “Albertine”                                                                                        54 jaar

      *    1895                kapitein op de brik “Victoria”                                                                                         54 jaar

      *    1896-1900      kapitein op de galjoot “Agina Alida”                                                                             55-60 jaar

      *    1900-1901      stuurman op de bark “Nijestein”, kapt. H.Velthuis                                                      60-61 jaar

      *    1901                stuurman op de tjalk “Nederland”, kapitein L. de Groot                                             61 jaar

      *    1902                stuurman op de bark “Charlotte Anne”, kapt. N.Arkema                                           62 jaar

      *    1902                kapitein op de galjoot “Agina Alida”                                                                             62 jaar

      *    1902                stuurman op de bark “Charlotte Anne”, kapt. N.Arkema                                           61 jaar

      *    1903                stuurman op de tjalk “Margrietha Meintina”, kapt. W.H.Tattje                                62 jaar

      *    1903                stuurman op de schoener “Catharina Wilhelmina”, kapt. H.Zeven                           62 jaar

      *    1904                kapitein op de galjoot “Agina Alida”                                                                             64 jaar

      *    1906                stuurman op de schoener “Mathilde”, kapt. J.J.Wegener                                            66 jaar

6. De volgende aspecten vallen op:

      *    Er is een enorme onderbreking van 17 jaar in de zeemanscarrére tusseen 1857 en 1874. Johannes Goeeken zal in die periode vanuit andere havens hebben gevaren, waarvan wij de monsterrollen niet hebben ingezien.

      *    In zijn periode als stuurman vóór 1900 heeft hij op 13 verschillende schepen gevaren. Meestal waren dat wat grotere schepen.

      *    Hij heeft op relatief late leeftijd van 50 jaar de kapiteinsrang hebben bereikt. Na een periode van ca. 10 jaar als gezagvoerder fungeerde hij op gevorderde leeftijd weer als stuurman. Het valt dan op dat hij ook op kleinere schepen als een tjalk heeft gevaren.

             Een enkele maal na 1900 wordt hij als kapitein genoemd. Het betreffen dan korte monsterrollen en wellicht heeft hij slechts het toezicht op een opgelegd schip gehouden.

 

Overige bijzonderheden

In Mast⁰⁹⁷ is een tabel vermeld uit het Jaarverslag van de Kamer van Koophandel te Delfzijl uit 1891, waarin schepen met verdere bijzonderheden zijn vermeld.

“Victoria   J.Göeken   brik   272 brt   gebouwd in 1866   varend voor J.Baas te Delfzijl.”

 

 

Provinciale Groninger Courant 29 december 1894¹¹⁴

Delfzijl, 27 december. Het Nederlandse schip VICTORIA is, na een gedeelte der lading te hebben gelost, vlot en alhier binnengesleept.

 

Provinciale Groninger Courant 07 februari 1995¹¹⁴

Advertentie. In de tweede helft dezer maand zal te Delfzijl publiek worden verkocht het best onderhouden schoener-kofschip ALBERTINE, groot 127 register-tonnen, met deszelfs complete inventaris en toebehoren, ladende 65 standerd gezaagd hout. Informatiën te bekomen bij de eigenaar-kapitein P.L. Bos te Farmsum, de cargadoors Huisinga & Keizer te Delfzijl en Keizer & Van der Burg te Groningen.

J.C. Jentink, notaris te Delfzijl

 

Provinciaal Groninger Courant 21 februari 1895¹¹⁴

Delfzijl, 16 februari. Het Nederlandse schip ALBERTINE, groot 127 ton, gebouwd in 1893, is heden voor NLG 1100 in veiling verkocht aan kapitein J. Goecken, alhier.

 

NRC 13 oktober 1995

Londen, 12 oktober. De Nederlandse kof ALBERTINA (opm: ALBERTINE, kapt. J. Goecken), van Moss naar Papenburg, is te Christiansand vol water binnengelopen

 

Provinciale Groninger Courant 17 oktober 1995¹¹⁴

Christiansand, 12 oktober. De Nederlandse kof ALBERTINA (opm: ALBERTINE), kapt. J. Gocken, van Moss met een lading hout naar Papenburg en hier door de sleepboot FLECKERO binnengesleept, was 21 dagen op zee geweest. Het schip is in de midscheeps doorgebroken en wordt alleen door sjorringen bij elkaar gehouden.

 

NRC 30 oktober 1995¹¹⁴

Christiansand, 24 oktober. De Nederlandse kof ALBERTINE, die hier op de lading drijvend werd binnengebracht, is door experts nagezien. Het schip is gebroken en de schade is van dien aard, dat eerst na lossing der lading kan worden vastgesteld of het gerepareerd kan worden. Om het indringende water meester te blijven, heeft men de gaten in het schip voorlopig met zeildoek dichtgemaakt.

 

Provinciale Groninger Courant 09 november 1995¹¹⁴

Christiansand, 5 november. De Nederlandse kof ALBERTINE, kapt. J. Goecken, van Moss naar Papenburg, die hier op de lading drijvende werd binnengesleept, is afgekeurd. De waarde der lading, die door het zeewater beschadigd en zwart geworden is, wordt op 3175 Kr. geschat. De romp van het schip is zo goed als waardeloos. De waarde van rondhout, tuig en zeilen en verdere inventaris wordt op 350 Kr. geschat.

 

NRC 17 deceember 1897¹¹⁴

Delfzijl, 16 december. De binnengebrachte Nederlandse tjalk TWEE GEZUSTERS, kapitein Schuitema, met lijnkoeken van Amsterdam naar Kolding bestemd, lost de lading in de galjoot AGINA ALIDA, kapitein Goeken. Na algehele lossing wordt het schip onderzocht.

 

Provinciale Groninger Courant  01 augustus 1999¹¹⁴

Delfzijl, 29 juli. Volgens alhier ontvangen bericht is de Nederlandse galjoot AGINA ALIDA, kapt. Goeken, van Drammen naar Delfzijl bestemd, te Fredrikstad binnengelopen met gebroken lenspomp, welke daar gerepareerd wordt.

 

NRC 06 augustus 1899¹¹⁴

Rotterdam, 5 oktober. Volgens telegram van Lloyd’s is de Nederlandse galjoot AGINA ALIDA, van Frederikshaven naar Delfzijl, lek en met andere schade te Cuxhaven binnengesleept. Een gedeelte van de deklast werd geworpen.

 

NRC 07 oktober 1899¹¹⁴

Rotterdam, 6 oktober. Volgens telegram van Lloyd’s is het Nederlandse schip AGINA ALIDA door experts nagezien. De lading moet gelost worden.

 

Provinciale Groninger Courant 27 maart 1900¹¹⁴

Delfzijl, 27 maart. Volgens gisteravond alhier ontvangen telegrafische bericht van kapitein J. Göcken, voerende het alhier te huis behorende schoenerschip AGINA ALIDA, van hier naar Fredrikstad bestemd, had hij genoemd schip in de Noordzee verloren. Volk gered en te Hull aangebracht.

 

Rotterdamsch Nieuwsblad 29 maart 1900¹¹⁴

Hull, 28 maart. Heden zijn alhier door de Engelse stoomtrawler BRITTANIA geland de 6 opvarenden van de Nederlandse schoenergaljoot AGINA ALIDA. Het schip was op 19 maart vertrokken van Delfzijl naar Frederikstad en is lek op de Noordzee op 23 maart in pos. 53º00’ N.B. 03º19’ O.L. verlaten. Kort nadat het door de bemanning was verlaten, is het schip gezonken. De opvarenden zijn gered door het Engelse stoomschip BOVIC en overgezet op de BRITTANIA.