Familiegegevens en opleiding
Een Jan Wize Schut werd op 27 oktober 1827 ingeschreven op de Kweekschool voor de Zeevaart te Amsterdam. Hij was toen 13 jaar, 1 el/42 dm lang en gereformeerd. Hij werd gedoopt op 26 september 1810 (te Groningen?) als zoon van Wietze Schut uit Sappemeer, doopsgezind, en Willemina Kortrijk, gereformeerd. Beide ouders woonden bij de aanname van zoon Jan te Amsterdam in de “Ramskooij doende Logement.”
Op 01 januari 1827 kreeg hij voor zeevaartkunde een 4, de schoolvakken een 4 en voor scheepswerk een 7, samen 15 punten. Op 01 april 1827 waren de cijfers 6, 3 en 6, wederom samen 15.
Op 01 oktober 1825 werd hij vanuit Amsterdam geplaatst bij de Engelse Meester. Op 11 maart 1826 werd hij met een gage van f 12,- per maand als kajuitwachter geplaatst op de Goede Trouw van kapitein Masker voor een reis naar de Middellandse Zee, waarvan hij op 15 september 1826 met goede attestatie terugkwam.
Op 20 december 1826 werd hij als lidmaat aangenomen bij Do Weyland.
Op 23 maart 1827 werd hij vanuit Amsterdam met een gage van f 16,- per maand als ligtmatroos geplaatst op de “Anne & Louise” van kapitein K.J. de Jong voor een reis naar Demmerarij waarvan hij op 22 augustus 1827 met goede attestatie terugkeert. “Verzoekt en bekomt zijn ontslag met honorabele attestatie en certificaat vrijstelling voor de Nationale Militie.”004
Is dit de gezochte J.Schut? Gezien de inschrijfleeftijd op de Kweekschool kan dit niet dezelfde persoon zijn als de Schut die in 1810 in Groningen werd geboren.
Jan Schut werd geboren te Groningen op 20 september 1810.
Hij trouwde met Friente van der Mey, geboren te Ameland op 20 maart 1810.003
Deze komt in aanmerking vanwege de inschrijvingsgegevens in Zeemanshoop, zie hierna.
Lidmaatschap zeemanscollege(s)
J.Schut werd met vlagnummer 418 per 05 mei 1835 ingeschreven als effectief lid van Zeemanshoop op voordracht van kapitein S.van Delden. Zijn schip ten tijde van de inschrijving was de “The(o)dora en Sara”. Toegevoegd is “Hon.lid gew.”002.
Op 28 april/05 mei 1835 werd voorgedragen/benoemd als effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop kapitein Jan Schut, oud 25 jaar, voerend de bark “Theodora & Sara”, wonend op het water bij de Texelse Kade 96 te Amsterdam, op voordracht van kapitein S. van Delden023.
Jan Schut werd deelnemer in het Weldadig Zeemans Fonds van Zeemanshoop per 07 mei 1836. Toegevoegd is: “met Mei 1846 van beroep veranderd Bedankt 1852 April”003.
Jan Schut was effectief lid van Zeemanshoop in de periode 1835 t/m (1851?) met de vlagnummers 418 (1835 t/m 1836) en 305 (1836 t/m 1851(?).
Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)
In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 29 april 1852 gaat het Bestuur accoord met het verzoek van kapitein J.Schut om zijn effectieve lidmaatschap om te zetten in een honorair lidmaatschap.042.
In de notulen van de Algemen Vergadering (datum vergeten te noteren) werd het verzoek behandeld van kapitein J.Schut om zijn effectief lidmaatschap te mogen omzetten in een honorair lidmaatschap, het geen werd toegestaan.023.
De schepen van de kapitein
lidmaatschap College Zeemanshoop te Amsterdam001
vlagnummer jaren type scheepsnaam naam reder/boekhouder
418 1835 bark Theodora en Sara B.W.van Straten
305 1836-1839 bark Theodora en Sara idem
1840-1842 fregat De Walvisch idem
1843-1844 fregat Cornelia en Henrietta idem
1845 fregat Cornelia en Henrietta B.W.van Starkenborgh van Straten
1846-1851 geen vermelding van schip en boekhouder
Jan Schut was in 1840 gezagvoerder van de “Walvisch” (800 ton), te water gelaten op 31 maart 1840 op de werf “De Walvisch” van J.Nuveen te Amsterdam voor reder B.W.van Straten027.
Bouma025 vermeldt J.Schut als gezagvoerder gedurende:
* 1836 (moet zijn 1835) van de bark “Theodora Sara” ex Concordia, gebouwd in 1812, 293 ton, varend voor B.W. van Straten te Amsterdam;
Bij de bouw van de “Concordia” was de rederij E.& P.Jurgens te Amsterdam en zou de naamswijziging in “Theodora Sara” hebben plaatsgevonden in 1835086;
* 1836 t/m 1840 van de bark “Theodora Sara, gebouwd in 1837 te Amsterdam, 334 ton o.m., varend voor B.W. van Straten te Amsterdam;
Het schip liep op 06 december 1836 van stapel van de werf de Walvisch te Amsterdam, notulen Alg.Verg. Zeemanshoop dd 29 november 1836023.
* 1841 t/m 1844 van het 3/mschip “Walvisch”, gebouwd in 1840 te Amsterdam, 800 ton o.m., varend voor B.W. van Straten te Amsterdam;
* 1844 t/m 1847 van het 3/mschip “Cornelia & Henriëtte”, gebouwd in 1839 te Amsterdam, 742 ton o.m., varend voor B.W.van Starckenborch van Straten te Amsterdam.
Overige bijzonderheden
Jacob van Zameren werd per 08 april 1842 vanuit de Amsterdamse Kweekschool voor de Zeevaart als ligtmatroos geplaatst op het schip Theodora Sara onder kapitein Schut voor een reis van Amsterdam naar Batavia. Hij keerde per 09 december 1842 terug op school004-532/1906.
In “Het Nederlandsche Zeewezen” 4e jaargang, 1925, p.181-184 staat een artikel onder de titel “Hoe kapitein Carst naar Japan ging en wat hij daar mee maakte” Het artikel geeft geen auteur. In dat artikel staan een reeks gegevens over andere kapiteins.
Jan Carst (zie aldaar) zeilde met het schip “Nippon” naar Yokohama in Japan om het daar te verkopen. Dit gelukte echter niet en Carst zeilde verder.
“Na de storm werd Nagasaki binnengeloopen, waar de Heer Carst werd verwelkomt door zijn ouden schoolkameraad Jan Schut. Hoewel deze laatste zijn vriend overal introduceerde, mocht de verkoop van het schip toch niet gelukken, waarna de Heer Carst weer zee koos en een groot aantal Chineesche havens aanliep.”
Het is niet zeker dat het hier bovenvermeld kapitein Schut betrof.
Op 16 juni 1840 kwam bij de burgemeester van Nieuwe Pekela binnen een extract uit een scheepsjournaal van de bark “Theodora Sara”, kapitein Jan Schut, waarbij de stuurman A. van Oosterom en de onderstuurman K.Pool verklaarden dat op 11 april 1840 op de reis van Batavia naar Amsterdam de matroos Hindrik Siebes Groeneveld “in een staat van zinneloosheid overboord gesprongen en verdronken is, …”115
In een extract uit het Journaal van het fregat “De Walvisch”, gevoerd door Jan Schut, staat het overlijden van een matroos op 04 april 1843 op reis van Batavia naar Amsterdam. 115
De heer Scholten, Leusden, vatte de kapiteins, hun schepen, het aantal reizen en de deinstjaren samen die werden gevaren in dienst van de rederij van B.W.Starkenborgh van Straten. (september 2008)116
Naam Schip Periode Aantal reizen Diensttijd
1-J Schut Theodora & Sara [ 1e ] 1835-1836 1
Theodora & Sara [ 2e ] 1837-1840 3
Walvisch 1840-1843 2
Cornelia Henriëtte 1844-1846 2
T 8 11
