Familiegegevens en opleiding
Bonefasius van der Tak werd geboren 16 juli 1802 te Rotterdam als zoon van de Nederlands Hervormde Jilles van der Tak en Anna Margartha Koelen. Hij woonde te Rotterdam a.s. op het Bosch-eiland Wijk 13 nr. 17.
Hij huwde op 11 april 1827 te Rotterdam met Anna de Ligt, geboren 17 juni 1800 te Rotterdam als dochter van de Nederlands Hervormde Cornelis de Ligt en Louisa van der El.
Hij overleed te Rotterdam aan de Oostmaaslaan op 20 maart 1899005.
Bonefacius van der Tak werd geboren in Rotterdam op 16 juli 1802.
Hij was getrouwd met Anna de Ligt, geboren te Rotterdam op 17 juni 1800. 003.
Bonifacius van der Tak uit Rotterdam werd als leerling van de Amsterdamse Kweekschool voor de Zeevaart ingenomen per 13 september 1815. Hij was toen 13 jaar, 5 voet/01 duim lang en had de kinderziekten gehad. Volgens doopcedule 1222 werd hij op 03 augustus 1802 gedoopt als zoon van Jellis van der Tak en Anna Margaretha Koelen, beiden uit Rotterdam en gereformeerd. Ten tijde van de inschrijving was de moeder overleden en de vader woonde te Rotterdam, “doch gaat in Den Haag wonen”. “De vader sedert overleden. Toeziend voogd is de Heer van der Hoven te Rotterdam”.
Van de vorderingen werden 3-maandelijkse rapporten opgemaakt in de periode 01 januari 1816 t/m 01 juli 1821. Vermeldenswaard zijn de volgende opmerkingen:
29 juni 1818 “geplt als kajuitwachter op het schip Maria kaptn L.Heide na Demmerarij;
13 september 1819 “terug van de reise”;
29 september 1819 “ziek aan het roodvonk”;
18 maart 1820 “als Ledemaat aangenomen”;
24 juli 1820 “geplt als ligtmatroos op het schip Zeelust Captn A. van der Linden, na Suriname voor Rotterdam”;
16 juni 1821 “terug van de reis met goede attestatie”;
20 juni 1821 “Verzocht en bekomt zijn ontslag en attestatie, alsmede vrijstelling van de Nat. Militie”004-531/1222.
Lidmaatschap zeemanscollege(s)
B.van der Tak (adres Hoboken) werd met vlagnummer 390 per 03 oktober 1837 ingeschreven als effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop op voordracht van kapitein B.J.Martens. Als zijn schip wordt genoemd de “Sara Lyda”. Toegevoegd is “bedankt” 002.
In de Algemene Vergaderingen van 26 september/03 oktober 1837 van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop werd als effectief lid voorgedragen/benoemd Bonefacius van der Tak, oud 35 jaar, voerend het fregat “Sara Lydia”, wonend te Rotterdam en met als adres J.Bodix te Amsterdam, op voordracht van K.J.Martens023.
Hij werd per 05 december 1837 deelnemer in het Weldadig Zeemans Fonds van Zeemanshoop . “ingevolge Art 35* van het Reglement moet de kapt (terwijl hij voor Rottm is varende) dubb. Contr. Betalen. Bedankt 1852”003.
-
van der Tak was met vlagnummer R37 in de periode 1831 t/m 1899 effectief lid van het Rotterdamse zeemanscollege Maatschappij tot Nut der Zeevaart058.
B.van der Tak was in 1836 afwisselend commissaris van de Maatschappij058.
Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)
In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 26 mei 1842 staat een melding van kapitein B. van der Tak “wegens een koraalrots in Straat Sunda.”042.
In de notulen dd. 17 december 1839 van de Algemene Vergadering van Zeemanshoop en in de Bestuursvergadering dd 09 januari 1840 staat een bericht uit Brouwershaven dd 15 december 1839 van kapitein B. van der Tak “betrekkelijk een ijsberg door hem op den 1 Mei op 39o 30’ZBreedte en 16o10’Oosterlengte in zee ontmoet.”042 en 023.
In de notulen van 21 juni 1842 van de Algemene Vergadering van Zeemanshoop staat een missive van kapitein B.van der Tak “inhoudende eene mededeeling van het bestaan van een koraalrots in Straat Sunda, die niet op de kaart is aangetekend.”
In het Jaarverslag 1899 van de Maatschappij tot Nut der Zeevaart (Maritiem Museum, Rotterdam) staat vermeld dat hij in dat jaar op 97-jarige leeftijd is overleden.
De schepen van de kapitein
lidmaatschap van College Zeemanshoop te Amsterdam001
vlagnummer jaren type scheepsnaam naam reder/boekhouder
390 1837-1851 fregat Sara Lydia A.van Hoboken & Zn te Rotterdam
In de Jaarverslagen van de Maatschappij staat kapitein B van der Tak met vlagnummer R37 als gezagvoerder in de ledenlijsten van058:
* 1849, 1851, 1855 van het fregat “Sara Lydia” 483 last varend voor A. van Hoboken Zonen te Rotterdam
* 1858, 1859, 1862 t/m 1867, 1874, 1877, 1878, 1880 t/m 1883, 1885 t/m 1887, 18890 t/m 1898 geen schip vermeld.
Een monsterrol dd 17 september 1818 vermeldt het fregat Maria vanuit Amsterdam met bestemming Dordrecht en vandaar naar Demmerarij onder gezag van kapitein L.Heijde, met 14 equipageleden en als boekhouder J.C.Spengeler. Als ligtmatroos wordt vermeld Bonifacius van der Tak met een gage van ƒ 8,- per maand011.
Bouma025 vermeldt B. van der Tak als gezagvoerde gedurende:
* 1832 t/m 1835 van het fregat “Jacobus”, gebouwd in 1828, bouwlocatie niet vermeld, 235 ton o.m., varend voor A. van Hoboken & Zn te Rotterdam;
* 1834 t/m 1835 van het fregat “Anthony”, gebouwd in 1827 te Rotterdam, 470 ton o.m., varend voor A.van Hoboken te Rotterdam;
Beide voorgaande opgaven overlappen.
* 1838 t/m 1856 op het 3/m schip “Sara Lydia”, gebouwd in 1837 te Rotterdam, 920 ton o.m., varend voor A. van Hoboken & Zn te Rotterdam. In 1856 raakte het schip in de Algoa Baai lek en werd verkocht.
Overige bijzonderheden
In 1850 was prins Aquasi, een Ashanti uit Kumasi (tegenwoordig Ghana) aan boord van de "Sara Lydia" op weg naar Nederlands Indië. "7 Mei ging ik scheep ... "(p.306); "Die dag koerste de Sarah Lydia naar Sao Tomé om water in te nemen " (p.299); "Na enige schade te hebben opgelopen in een storm voor de kust van Angola, gingen we van boord in Lüderitz, Zuidwest-Afrika ..."(p.308); "Nadat de Kaap gerond was en wij naar Madagascar koersten klaarde het weer op. De Indische Oceaan is echter verraderlijk. Wij werden getroffen door twee zware stormen, die we overleefden door af te meren in de haven van Saint-Denis op het Franse eiland Réunion ..."(p.308); "7 September voeren we dan eindelijk Straat Soenda binnen. Wij zeilden voorbij de eilanden Krakatau, Dwars-in-de-weg, Toppershoedje en Brabandshoedje." (p.309)
Uit: "De zwarte met het witte hart"; Arthur Japin. De Arbeiderspers, Amsterdam. 1997.
B.van der Tak vervoerde per 27 januari 1839 vanuit Hellevoetsluis met de “Sara Lydia” 1 landmachtofficier naar Batavia. Aankomstdatum en reisduur zijn niet vermeld;
Per 24 mei 1843 vervoerde hij met hetzelfde schip vanuit Hellevoetsluis wederom 1 officier naar Batavia. Hij arriveerde op 02 oktober 1843 na 131 dagen;
Per 17 april 1847 verzorgde hij vanuit Hellevoetsluis met de “Sara Lydia” een troepentransport van 4 officieren en 180 manschappen. Hij kwam op 15 augustus 1847 te Batavia aan na 120 dagen;
Tenslotte vervoerde hij per 20 mei 1850 vanuit Hellevoetsluis met de “Sara Lydia” 4 officieren naar Batavia alwaar hij op 09 september 1850 na 112 dagen aankwam065.
Het Maritiem Museum Prins Hendrik te Rotterdam bevat een aquarel van J.Spin uit 1838 van het fregat “Anthony” op een rede in Indië met op de achtergrond het fregat “Sara Lydia”. Het Gemeentearchief van Rotterdam heeft een aquarel van J.Spin van het fregat “Sara Lydia”. zie ook 069 – p.255.
In de Indiëreizen van de schepen van Van Hoboken waren suiker en koffie kwantitatief de belangrijkste ladingen. “Toch zat er ook wel eens afwijkende lading aan boord, zoals in juni 1834 op de Anthony. De Rotterdamse correspondent van het Algemeen Handelsblad berichtte op de 20e van die maand dat dit schip van Van Hoboken … een circa acht maanden oude koningstijger had meegebracht … “069 – p.193.
Nicolaas Antonius Schrant was in 1840 passagier op de “Sara Lydia” onder kapitein B. van der Tak. Hij beschreef de overtocht van Nederland naar Indië in “Journaal van eene reize naar Java, en terug naar het vaderland”. Dit verslag bevindt zich in de bibliotheek van de Radboud Universiteit te Nijmegen.069 p.254-255. De heenreis begon te Rotterdam op 26 februari 1840 en verliep in 127 dagen, waarvan er 27 nodig waren om van Rotterdam in volle zee te geraken. Oosterwijk069 heeft uitvoerig uit het genoemde reisjournaal van Schrant geciteerd.
