Familiegegevens en opleiding

Jacob Bekkering werd geboren 14 maart 1802 te Wildervank als zoon van Hindrik Antonie Bekkering en Geertruit Pieters Boer.

Hij trouwde op 19 januari 1829 te Wildervank als zeeman met Jantje Pieters Koops, geboren te Wildervank op 24 januari 1810 als dochter van de touwslager Pieter Kornelis Koops en Jantje Pieters. Jantje overleed op 18 november 1835 te Wildervank, 25 jaar.

Jacob hertrouwde op 20 februari 1839 te Wildervank als schipper met Ulrica Cathrina Leisewitz, geboren ca, 1810 te Brake, Dtl. als dochter van de schipper Carl Gottfried Leisewitz en Petronella Rottgans. Ulrike Catharine overleed op 10 januari 1882 te Wildervank, 72 jaar, weduwe.

Jakob Hendriks overleed op 02 juni 1874 te Wildervank, 72 jaar, zonder beroep.

 

In Burgerlijke Stand akten uit de provincie Groningen wordt Jacob Bekkering vermeld als zeeman in 1829, 1831, als schipper in 1834, 1835, 1839, 1840, 1841, 1843; 1848, 1851, 1853, 1857, 1864; rustend zeekapitein in 1869 en zonder beroep in 1874

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.H.Bekkering was effectief lid van het zeemanscollege “De Harmonie” te Wildervank met vlagnummer 50 in de periode 1843 t/m 1856.

 

J.H.Bekkering was effectief lid van het Veendammer zeemanscollege “Maatschappij tot Nut der Zeevaart” met vlagnummer S9 resp 209 in de periode 1856 t/m 1865.

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.H.Bekkering als gezagvoerder gedurende:

*    1845 t/m 1848 van de “Ulrika 1”, geen type vermeldt, gebouwd in 1837, bouwplaats niet vermeld, 65 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank;

*    1848 t/m 1857 van de kof “Ulrika 2”, gebouwd in 1845 te Wildervank, 85 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank.

         De schepen waren vernoemd naar de vrouw van de kapitein.

 

In de ledenlijst van het Veendammer zeemanscollege opgenomen in een almanak uit 1862 uitgegeven door de zeemanscolleges van Wildervank en Nieuwe Pekela wordt J.H.Bekkering vermeld als gezagvoerder van de “Ulrika” met vlagnummer S9 resp.209

 

Monsterrollen op site van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen vermelden Jacob Hindriks Bekkering  op:

20 juni 1829, schip “Hoop op Eendracht”, kapitein Jacob Hind. Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman , kok en een matroos.

28 juni 1833, schip “Jantina”, kapitein Jacob Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts een stuurman en een bemanningslid zonder rangvermelding.

30 januari 1843, smak “Vrouw Jantina”, schipper Jacob Hindriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts een stuurman en een kok.

04 februari 1854, kof “Ulrice”, schipper Jacob H.Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman en een matroos

22 februari 1855, kof “Ulrice”, schipper Jacob Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman en een kok.

09 februari 1856, kof “Ulrice”, schipper Jakob H.Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts een stuurman en een kok.

19 februari 1859, kof “Ulrice”, schipper Jakob H.Bekkering, 57 jaar uit Wildervank. Stuurman, kok en een koksmaat.

03 maart 1860, kof “Ulrice”, schipper Jacob H.Bekkering, 58 jaar uit Wildervank. Voorts stuurman, matroos en een kajuitwachter.

22 februari 1862, kof “Ulrice”, schipper Jacob Hendriks Bekkering, 60 jaar uit Wildervank. Voorts een stuurman en een matroos.

06 maart 1863, kof “Ulrika”, kapitein Jacob H.Bekkering, 61 jaar uit Wildervank. Voorts stuurman, kok en een matroos.

 

In de 10 monsterrollen op het overzicht van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen wordt gesproken van Jacob Hindriks/Hendriks en  Jacob H.

Het overzicht luidt:

1829                     kapitein op de “Hoop op Eendracht”             geen leeftijd

1833                     kapitein op de “Jantina”    geen leeftijd

1843                     schipper op de smak Vrouw Jantina”            geen leeftijd

1854-1863           schipper op de kof “Ulrice/Ulrika”                 geen leeftijd-61 jaar

 

Overige bijzonderheden

Geen.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Eilt Bekkering werd geboren te Wildervank 21 januari 1805 als zoon van de schipper Hindrik Antonie Bekkering en Geertruid Pieters Boer.

Hij trouwde op 16 december 1828 als zeeman met Stijntje Hindriks Schuur, geboren 25 december 1811 te Wildervank als dochter van de landbouwer Hindriks Roelfs Schuur en Hindrikje Manuels. Stijntje overleed op 24 april 1879 te Wildervank, 67 jaar. In haar overlijdensakte staat echtgenoot Eilt vermeld als “ schipper” .

Eilt Hindriks overleed op 29 oktober 1890 te Wildervank, 85 jaar.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Eilt H. Bekkering was effectief lid van het zeemanscollege : De Harmonie”  te Wildervank met vlagnummer 10 in de periode 1840 t/m 1875 en met vlagnummer 40 in de periode 1876 t/m 1880. In 1876 gaf hij vlagnummer 10 over aan zijn zoon Eilt Eilts Bekkering.

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt E.H.Bekkering als gezagvoerder gedurende:

*    1832 van de kof “Hoop op Eendragt”, gebouwd in 1829, bouwlocatie niet vermeld, 96 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar, thuishaven niet vermeld;

*    1834 t/m 1835 van de kof “Stientje”, gebouwd in 1829, bouwplaats niet vermeld, 80 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank;

*    1843 t/m 1844 van het schip de “Styna”, geen vermelding van type, bouwgegevens en eigenaar. Varend vanuit Wildervank;

*    1833 t/m 1844 van de kof “Vrouw Stijna”, gebouwd in 1830, bouwplaats niet vermeld, 90 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank.

Combineren met de twee voorgaande opgaven?

*    1847 t/m 1855 van de kof “Grietina” (zie ook “Christina”) gebouwd in 1844 te Wildervank, 90 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank;

*    1845 t/m 1857 van de kof “Christina”, gebouwd in 1844 te Wildervank, 90 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank. Het schip staat in deze periode soms te boek als “Grietina. In 1857 voer het schip voor kapitein/eigenaar E. de Boer te Delfzijl en was herdoopt in “Vier Gebroeders”;

de twee voorgaande opgaven betreffen zonder twijfel hetzelfde schip.

*    1858 t/m 1861 van de brik “Christina”, gebouwd in 1857 te Hoogezand, 177 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank;

*    1864 t/m 1870 van de galjoot “Pieter”, gebouwd in 1863 te Groningen, 114 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank;

*    1871 van de 2/msch “Christina”, gebouwd in 1862 te Sappemeer, 169 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank. Het schip is in 1871 gestrand en wrak geraakt;

 

In het Archief van de Waterschout op het Stadsarchief van Amsterdam bevinden zich monsterrollen op naam van kapitein Eilt Hendriks Bekkering als gezagvoerder van de “Vrouw Styna” dd 11 september 1838.

 

Monsterrollen op site van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen vermelden Eilt H.Bekkering op:

20 juni 1829, schip “Hoop op Eendracht”, kapitein Jacob Hind. Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman E.H.Bekkering, 24 jaar, geen woonplaats vermeld, kok en een matroos.

27 augustus 1839, schip “Vrouw Styna”, schipper E.H.Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 koks en een matroos.

23 januari 1841, kof “Styna”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok en een matroos.

19 februari 1842, kof “Vrouw Styna”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman kok en een matroos.

30 maart 1844, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok en matroos.

05 februari 1848, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok, matroos en een lichtmatroos.

27 januari 1849, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats verrmeld. Voorts een lichtmatroos en een matroos.

11 februari 1850, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorst stuurman, kok, matroos en een kajuitwachter.

24 februari 1851, kof “Christina”, schipper Eilt Hindriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman,  matroos en een lichtmatroos.

21 februari 1852, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman en een kok.

24 februari 1853, kof “Christina”, schipper Eilt H.Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok, matroos en een lichtmatroos

04 februari 1854, kof “Christina”, schipper Eilt H.Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok, matroos en een lichtmatroos.

03 maart 1855, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts een stuurman en een lichtmatroos.

21 februari 1867, galjoot “Pieter”. Schipper Eilt Hendriks Bekkering, 62 jaar uit Wildervank. Voorts stuurman, kok en een matroos.

 

In de 14 monsterrollen op het overzicht van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen wordt gesproken van Eilt, EiltHendriks en Eilt H. Bekkering.

Het overzicht luidt:

1829                     stuurman op de kof “Hoop en Eendracht”, kapitein Jacob Hindr> Bekkering       geen leeftijd

1839-1842           schipper op de “(Vrouw) Styna”                                                                                   idem

1844-1855           schipper op de kof “Christina”                                                                                      idem

1867                     schipper op de galjoot “Pieter”                                                                                      67 jaar.

 

Overige bijzonderheden

In de Harlinger Courant dd begin januari 1853 (preciese datum niet vermeld) staat onder de rubriek Scheepsberichten het volgende.⁰⁹⁶:

RENSBURG, 8 Januarij. Alhier en te Holtenau overwinteren onder meer anderen, de Hollandsche schepen: Alida, kapt. H.J.Gort; Christina, E.H.Bekkering; Gesina, J.R.Pronk; Maria, N.C.Broekema; Goede Verwachting, R.J.Reitsma, en Alida Sophia, G.J.Gnodde.”

 

 

Familiegegevens en opleiding

Eilt Bekkering werd geboren te Wildervank 21 januari 1805 als zoon van de schipper Hindrik Antonie Bekkering en Geertruid Pieters Boer.

Hij trouwde op 16 december 1828 als zeeman met Stijntje Hindriks Schuur, geboren 25 december 1811 te Wildervank als dochter van de landbouwer Hindriks Roelfs Schuur en Hindrikje Manuels. Stijntje overleed op 24 april 1879 te Wildervank, 67 jaar. In haar overlijdensakte staat echtgenoot Eilt vermeld als “ schipper” .

Eilt Hindriks overleed op 29 oktober 1890 te Wildervank, 85 jaar.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Eilt H. Bekkering was effectief lid van het zeemanscollege : De Harmonie”  te Wildervank met vlagnummer 10 in de periode 1840 t/m 1875 en met vlagnummer 40 in de periode 1876 t/m 1880. In 1876 gaf hij vlagnummer 10 over aan zijn zoon Eilt Eilts Bekkering.

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt E.H.Bekkering als gezagvoerder gedurende:

*    1832 van de kof “Hoop op Eendragt”, gebouwd in 1829, bouwlocatie niet vermeld, 96 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar, thuishaven niet vermeld;

*    1834 t/m 1835 van de kof “Stientje”, gebouwd in 1829, bouwplaats niet vermeld, 80 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank;

*    1843 t/m 1844 van het schip de “Styna”, geen vermelding van type, bouwgegevens en eigenaar. Varend vanuit Wildervank;

*    1833 t/m 1844 van de kof “Vrouw Stijna”, gebouwd in 1830, bouwplaats niet vermeld, 90 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank.

Combineren met de twee voorgaande opgaven?

*    1847 t/m 1855 van de kof “Grietina” (zie ook “Christina”) gebouwd in 1844 te Wildervank, 90 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank;

*    1845 t/m 1857 van de kof “Christina”, gebouwd in 1844 te Wildervank, 90 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank. Het schip staat in deze periode soms te boek als “Grietina. In 1857 voer het schip voor kapitein/eigenaar E. de Boer te Delfzijl en was herdoopt in “Vier Gebroeders”;

de twee voorgaande opgaven betreffen zonder twijfel hetzelfde schip.

*    1858 t/m 1861 van de brik “Christina”, gebouwd in 1857 te Hoogezand, 177 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank;

*    1864 t/m 1870 van de galjoot “Pieter”, gebouwd in 1863 te Groningen, 114 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank;

*    1871 van de 2/msch “Christina”, gebouwd in 1862 te Sappemeer, 169 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank. Het schip is in 1871 gestrand en wrak geraakt;

 

In het Archief van de Waterschout op het Stadsarchief van Amsterdam bevinden zich monsterrollen op naam van kapitein Eilt Hendriks Bekkering als gezagvoerder van de “Vrouw Styna” dd 11 september 1838.

 

Monsterrollen op site van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen vermelden Eilt H.Bekkering op:

20 juni 1829, schip “Hoop op Eendracht”, kapitein Jacob Hind. Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman E.H.Bekkering, 24 jaar, geen woonplaats vermeld, kok en een matroos.

27 augustus 1839, schip “Vrouw Styna”, schipper E.H.Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 koks en een matroos.

23 januari 1841, kof “Styna”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok en een matroos.

19 februari 1842, kof “Vrouw Styna”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman kok en een matroos.

30 maart 1844, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok en matroos.

05 februari 1848, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok, matroos en een lichtmatroos.

27 januari 1849, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats verrmeld. Voorts een lichtmatroos en een matroos.

11 februari 1850, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorst stuurman, kok, matroos en een kajuitwachter.

24 februari 1851, kof “Christina”, schipper Eilt Hindriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman,  matroos en een lichtmatroos.

21 februari 1852, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman en een kok.

24 februari 1853, kof “Christina”, schipper Eilt H.Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok, matroos en een lichtmatroos

04 februari 1854, kof “Christina”, schipper Eilt H.Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman, kok, matroos en een lichtmatroos.

03 maart 1855, kof “Christina”, schipper Eilt Hendriks Bekkering, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts een stuurman en een lichtmatroos.

21 februari 1867, galjoot “Pieter”. Schipper Eilt Hendriks Bekkering, 62 jaar uit Wildervank. Voorts stuurman, kok en een matroos.

 

In de 14 monsterrollen op het overzicht van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen wordt gesproken van Eilt, EiltHendriks en Eilt H. Bekkering.

Het overzicht luidt:

1829                     stuurman op de kof “Hoop en Eendracht”, kapitein Jacob Hindr> Bekkering       geen leeftijd

1839-1842           schipper op de “(Vrouw) Styna”                                                                                   idem

1844-1855           schipper op de kof “Christina”                                                                                      idem

1867                     schipper op de galjoot “Pieter”                                                                                      67 jaar.

 

Overige bijzonderheden

In de Harlinger Courant dd begin januari 1853 (preciese datum niet vermeld) staat onder de rubriek Scheepsberichten het volgende.⁰⁹⁶:

RENSBURG, 8 Januarij. Alhier en te Holtenau overwinteren onder meer anderen, de Hollandsche schepen: Alida, kapt. H.J.Gort; Christina, E.H.Bekkering; Gesina, J.R.Pronk; Maria, N.C.Broekema; Goede Verwachting, R.J.Reitsma, en Alida Sophia, G.J.Gnodde.”

 

 

Familiegegevens en opleiding

Jan Potjewijd Scherpbier werd geboren op 13 maart 1817 te Oude Pekela als zoon van schipper Jacob Edzards Scherpbier en Elisabeth Jans Potjewijd. Ook zijn broers de kapiteins Edzard (1816), Boele (1821), Albert (1825 en Jacob (1833) waren collegelid.

Jan trouwde op 19 februari 1847 te Oude Pekela als schipper met Elsje Smit, geboren op 13 februari 1824 te Oude Pekela als dochter van de schipper Hindrik Smit en Anna Kranenborg. Elsje overleed op 28 augustus 1893 te Oude Pekela, 69 jaar.

Jan Potjewijd overleed op 06 mei 1900 te Oude Pekela, 83 jaar, weduwnaar, zonder beroep.

 

Burgerlijke Stand akten it de provincie Groningen vermelde Jan Potjewijd als schipper in 1847, 1848, 1851, 1853, 1856, 1859, als koopman in 1875, als logementhouder/koffiehuishouder in 1879, 1883, 1889 en zonder beroep in 1900.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.P.Scherpbier was effectief lid van het zeemanscollege “De Trouw” te Oude Pekela met vlagnummer 121 in de periode 1856 t/m 1859 ¹¹².

 

J.P.Scherpbier was effectief lid van het zeemanscollege “Voorzorg” te Nieuwe Pekela met vlagnummer 109 in de periode 1852 t/m 1864.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.P.Scherpbier als gezagvoerder gedurende:

*   1845 t/m 1847 van de kof “Vijf Gebroeders”, gebouwd in 1829 te Veendam, 79 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Pekela;

*   1848 t/m 1858 van de schoenerkof “Elsje”, gebouwd in 1846 te Pekela, 137 ton o.m., varend voor J.U.Zuiderveen te Pekela.

 

De collectie monsterrollen op het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen vermeldt:

09 februari 1839, schip “Vrouw Jantina”, kapitein Jacob E.Scherpbier, stuurman Jan Pottjewijd Scherpbier uit Oude Pekela.

14 maart 1840, schip “Jantina Frouwina”, kapitein Jacob Edzarts Scherpbier, stuurman Jan Potjewijd Scherpbier uit Oude Pekela.

06 februari 1841,

22 februri 1842, schip “Jantina Frouwina”, kapitein Jacob E. Scherpbier, stuurman Jan Potjewijd Scherpbier uit Oude Pekela.

27 januari 1844, schip “Vijf Broeders” kapitein Jan Potjewijd Scherpbier uit Oude Pekela.

18 februari 1845, schip “Vijf Broeders”, kapitein Jan P.Scherpbier uit Oude Pekela.

29 april 1847, schip “Elsje”, kapitein Jan Potjewijd Scherpbier uit Oude Pekela.

25 februari 1848, schip “Elsje”, kapitein Jan Potjewijd Scherpbier uit Oude Pekela.

25 februari 1852, schip “Elsje”, kapitein Jan P,Scherpbier uit Oude Pekela.

 

Overige bijzonderheden

In het Jaarverslag 2011 van Het Kapiteinshuis te Nieuwe Pekela staat vermeld de schenking van een Documentenbus met als opschrift J.P.Scherpbier/Elsje Smit/PEKELA.

J.P.Scherpbier was na zijn zeemansloopbaan eigenaar van het koffiehuis/logement “Scherpbier” (voordien “Middelburg”)

 

In het Jaarbericht 2012 van het Kapiteinshuis wordt de schenking van de Documentenbus gememoreerd met de volgende bijzonderheden omtrent Jan Potjewijd Scherpbier:

“Evenals zijn vier broers ging ook Jan naar zee. Onder de hoede van zijn vader, de kapitein, voer hij als 1^ste stuurman in 1839 op de smak de Vrouw Jantje en nog twee jaar op de in 1840 in Pekela gebouwde, 84 ton metende kof Jantina Frouwina. Vervolgens was hij in de jaren 1842-1845 schipper en eigenaar van de kof Vijf Gebroeders. Aan het laatste, door hem van 1846-1848 bevaren schip, een nieuwe, eveneens in Pekela gebouwde, 137 ton metende schoenerkof, gaf hij naar goed gebruik de naam van zijn vrouw, Elsje Smit, dochter van schipper Hindrik Smit en Anna Kranenborg, met wie hij in 1847 trouwde….

De bus voor scheepspapieren zal hem geschonken zijn door zijn reder, J.U.Zuiderveen te Oude Pekela. Met de Elsje voer hij op de Oostzee. De laatste reis vond plaats in de zomer van 1858 toen hij, komend uit Antwerpen, via Pilau, de voorhaven van Köningsberg, naar Libau in Rusland (nu Letland) zeilde. In september voer hij terug naar patria en meerde op 19 september 1858 af in de haven van Hellevoetsluis. Sindsdien bleef hij aan de wal.

Kort daarna kocht de oud-schipper Jan Potjewijd Scherpbier in Oude Pekela een aan de huidige Feiko Clockstraat gelegen logement, dat vanouds Middelburg werd genoemd en zijn naam ontleende aan de oprichter, Harm Jans Middelburg….Het inmiddels verbouwde logement … werd door Jan Scherpbier omgedoopt in hotel Scherpbier…Het deed tevens dienst als stoomtramstation aan de in 1885 geopende lijn Oldambt-Pekela (van Winschoten naar Stadskanaal v.v.) … Hotelier en oud-schipper Jan Potjewijd Scherpbier overleed  op 6 mei 1900….Het hotel werd nog enige jaren voortgezet (eerst door zijn schoonzoon, de oud schipper Arend Jager) en in 1915 afgebroken.

 

Krantenberichten

NRC 11 april 1850¹¹⁴

Cowes, 7 april. Eergisteren is alhier met schade aan het tuig binnengelopen het Nederlandse kofschip ELSJE, kapt. Scherpbier, van Rotterdam naar Liverpool bestemd.

 

NRC 22 april 1850¹¹⁴

Amsterdam, 2o april. Volgens brief van kapt. Scherpbier, voerende het schip ELSJE, van Rotterdam naar Liverpool, was hij, na reeds de vuren van Lezard (opm: Lizard) en Falmouth gezien te hebben, de 2^e dezer door een hevige storm uit het zuidwesten belopen, welke twee dagen aanhield en waardoor de verschansingen weg, en boten, watervaten enz. overboord werden geslagen, de scheepsboot beschadigd, enz. Nadat het weer enigszins bedaard was, was hij tot Wight teruggestormd en de 5^e dito te Cowes binnengelopen. Het schip was dicht gebleven en met de lading in goede staat. De schade was zo spoedig mogelijk hersteld en de kapitein de 12^e dezer gereed om de reis weder voort te zetten.

 

NRC 02 januari 1853¹¹⁴

Boulogne, 29 december 1852. De Nederlandse kof ELSJE, kapt. Pottjer, van Rotterdam naar Rouaan, is alhier met averij binnengelopen.

 

Dordrechtsche Courant 10 maart 1853¹¹⁴

Volgens een bericht van Zr.Ms. consul-generaal te Smirna, van 4 februari jl., zouden van daar, naar alle waarschijnlijkheid de 12 der maand, vertrekken naar Antwerpen het Nederlandse schip ELSJE, kapt. Scherpbier, en naar Weymouth het schip OMMELANDEN, kapt. Wieringa, hetwelk, daar ter plaatse aangekomen zijnde, orders moet innemen voor zijn verdere bestemming, hetzij naar Amsterdam, Rotterdam of Antwerpen

 

Provinciale Groninger Courant 11 maart 1853 ¹¹⁴

Te Smirna lagen de 4^e februari in lading, om tegen de 12^e dito te vertrekken, de schepen ELSJE, kapt. Scherpbier, naar Antwerpen, en de OMMELANDEN, kapt. Wieringa, naar Weymouth

 

NRC 10 juni 1853¹¹⁴

Antwerpen, 8 juni. Het Nederlandse schip ELSJE, kapt. Scherpbier, waarover men reeds zeer ongerust was, is hedenmogen na een reis van 111 dagen van Smirna (opm: Izmir) op de rivier aangekomen.

 

NRC 14 juni 1854¹¹⁴

Rotterdam, 13 juni. Volgens een van Zr.Ms. consul-generaal te Smyrna (opm: Izmir) ontvangen bericht dd. 27 mei jl. is het Nederlandse vaartuig ELSJE naar Mosconisse in de Golf van Adramyti (opm: Golf van Edremit – 39º30’ N.B. 26º45’ O.L.) vertrokken om olie voor Engeland te gaan innemen. De schoener BACKENHAGEN, kapt. Hakker, welke van Amsterdam en de Piraeus met enige koopgoederen gekomen was, zal met akerdoppen (opm: eikeldoppen) bevracht worden. De kof NEISSINA BEERTA, kapt. P.P. de Boer, is bestemd om akerdoppen voor Engeland in te nemen. De brik DOLPHIJN, kapt. Brandligt, zal voor de Verenigde Staten bevracht worden. De schoener AGATHA, kapt. Zeilinga, is van Konstantinopel (opm: Istanbul) gekomen om te Smyrna akerdoppen voor Engeland in te nemen. Al deze schepen zouden waarschijnlijk binnen 10 dagen onder geleide van de oorlogsbrik MAKASSER vertrekken.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Edzart Jacob Scherpbier werd geboren op 02 januari 1816 te Oude Pekela als zoon van schipper Jacob E. Scherpbier en Elisabeth Jans Pottjewijd.

Edzart trouwde te Oude Pekela als zeeman op 04 februari 1846 met Remke Sterenborg/Steerenborg, geboren op 15 augustus 1819 te Oude Pekela als dochter van schipper Jan Harmannus Sterenborg en Eike Pieters Oosterend. Remke verdronk op 11 oktober 1860 op zee.

Edzart overleed op 11 oktober 1860 op zee.

 

Uit: “Met man en muis. Pekelder scheepsrampen in de 19^e eeuw” door Bram Camerlingh (schrijversnaam van Dick Kuil), 2010. Gedrukt bij Unibook, particuliere uitgave.

Vanmiddag om 2 uur is te Petten op het strand gelopen het te Oude Pekela thuis behorende kofschip “Remke, gezagvoerder Scherpbier, van Libau naar Schiedam bestemd, geladen met gerst en haver. Van de bemanning, bestaande uit acht personen, zijn zes omgekomen: de kapitein, zijn vrouw en twee kinderen, zijnde een meisje van acht en een jongetje van drie jaren, de stuurman en een matroos, terwijl twee matrozen, van ’s middags 12 tot ’s avonds 8 uur in het wand zich vasthoudende, op dat moment met de reddingsboot, geassisteerd door een loodsboot, behouden aan strand zijn gebracht. Hartverscheurend was het van het strand deze schipbreukelingen in levensgevaar te zien, zonder, door de hooggaande zeeën, enige redding te kunnen aanbrengen. In de armen des vaders was het driejarig zoontje bezweken; het meisje van acht jaren was aan de zijde van de moeder gestorven; de moeder zelve, na de dood van haar lievelingen en na enige uren lang lijden in halfbewustelozen toestand geraakt.

Wat moet bij een ramp van zulk een omvang in het gemoed van de gezagvoerder Scherpbier hebben omgegaan!. Wij wagen zulks niet te beschrijven, doch verklaren ons de wanhoop, waarmee de echtgenoot en vander, na zijn vrouw een kus op het gelaat te hebben gedrukt, in de golven sprong, om te zien, of hij het strand, vanwaar zolang reeds hulp en redding was tegemoet gezien, niet vermocht te bereiken en daardoor nog pogingen kon aanwenden, om zijn gade aan de dood te ontrukken. Het schijn, dat dit voornemen van de ongelukkige gezagvoerder is geweest; doch afgemat, als hij was, werd aldra de zee zijn graf.”.

Of het schip is vergaan is niet duidelijk, maar is gelet op het jaargetijde wel waarschijnlijk.(Is echter na te gaan in Het Archief van de NZHRM dat is ondergebracht in het Rijksarchief in Haarlem onder toegangsnummer 63 (info Rinze Mast).”

Een verslag van deze ramp is ook opgenomen in het boekje “Met de Groeten uit Riga” door H.Hachmer, In Boekvorm BV, Assen, 2007, p.107.

 

De Burgerlijke Stand akten uit de provincie Groningen vermelden Edzart als zeeman in 1846 en als schipper in 1847, 1849, 1850, 1852, 1853, 1856.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

E.J.Scherpbier was effectief lid van het zeemanscollege “De Trouw” te Oude Pekela met vlagnummer 1 in de periode 1851 t/m 1860.

 

J.P.Scherpbier was effectief lid van het zeemanscollege “Voorzorg” te Nieuwe Pekela met vlagnummer 86 in de periode 1851 t/m 1860.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt E.J.Scherpbier als gezagvoerder gedurende:

*   1848 t/m 1853 van de kof “Vijf Gebroeders”, gebouwd in 1829 te Veendam, 79 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Wildervank. Het schip is op weg van Bremen naar Seaham, bij de laatste plaats gestrand;

*   1854 t/m 1860 van de kof “Remke”, gebouwd in 1853 te Pekela, 111 ton o.m., varend voor C.F.Balkema te Pekela. Het schip is in oktober 1860 bij Petten verongelukt;

 

*   1870 t/m 1879 van de 2-mastschoener “Alberdina”, gebouwd in 1855 te Hoogezand, 173 ton o.m., varend voor W.F.Zuiderveen te Pekela.

Dit moet een ander .Scherpbier zijn geweest want de schipper van de “Remke” verdronk in 1860. Vermioedelijk kapitein Edzart Sipkes, zie hierna

 

De collectie monsterrollen op het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen vermeldt:

06 maart 1838, schip “Hilleghina Christina”, kapitein Geert Ernst Broekema, stuurman Edzo Jacobs Scherpbier uit Oude Pekela.

28 april 1840, kof “Hendrika Margrieta”, kapitein Korter Bart, matroos Edzard Jacobs Scherpbier, 24 jaar uit Oude Pekela.

18 februari 1845, schip “Vijf Gebroeders”, kapitein Jan P.Scherpbier, stuurman Edzard J.Scherpbier te Oude Pekela.

05 februari 1847, schip “Vijf Broeders”, kapitein Edzard J.Scherpbier te Oude Pekela.

29 maart 1850, kof “Vijf Broeders”, kapitein Edzard Jacobs Scherpbier, 34 jaar uit Oude Pekela.

25 februari 1851, schip “Vijf Broeders”, kapitein Edzart J.Scherpbier uit Oude Pekela.

21 maart 1851, kof “Vijf Broeders”, schipper Edzard Jacobs Scherpbier uit Oude Pekela.

31 augustus 1853, schoenergaljoot “Remke”, kapitein E.J.Scherpbier uit Oude Pekela.

23 maart 1858, schip “Renske”, kapitein Edzard J.Scherpbier uit Oude Pekela.

22 februari 1859, schoenergaljoot “Remse”, kapitein Esdert J.Scherpbier 43 jaar uit Oude Pekela.

05 maart 1860, schip “Renske”, kapitein Edzard J.Scherpbier uit Oude Pekela.

 

Overige bijzonderheden

In de Harlinger Courant van begin Februari 1853 (geen preciese datum op de fotokopie van de krant) staat onder de rubriek SCHEEPS-BERIGTEN het volgende bericht⁰⁹⁶:

“SEAHAM 10 Febr. Het te Pekel-A te huis behoorende schip Vijf Gebroeders, kapt. Scherpbier, van Bremen op hier bestemd is in den gepasseerden nacht, ongeveer eene mijl ten zuiden van deze plaats gestrand en totaal verloren. De equipage is gered en een gedeelte der inventaris geborgen.”

 

Uit een extract uit het journaal van de kof “De Vijf Gebroeders” onder kapitein Edsard Jacob Scherpbier blijkt dat

 

Krantenberichten

NRC 30 augustus 1851¹¹⁴

Tonningen, 25 augustus. Heden kwam alhier met verlies van beide ankers biinnen het Nederlandse schip VIJF GEBROEDERS, kapt. Scherpbier, van Hartlepool naar Lübeck bestemd.

 

NRC 14 februari 1853¹¹⁴

Seaham, 10 februari. Het te Pekel-A te huis behorende schip VIJF GEBROEDERS, kapt. Scherpbier, van Bremen op hier bestemd, is in de gepasseerde nacht ongeveer een mijl ten zuiden van deze plaats gestrand en totaal verloren. De equipage is gered en een gedeelte der inventaris geborgen

 

NRC 01 juni 1853¹¹⁴

Oude Pekela, 24 mei. Heden is van de werf van de scheepsbouwmeester Wortelboer met goed gevolg te water gelaten het galjoot REMKE, groot 80 lasten, gebouwd voor de heer C.F. Balkema, zullende worden gevoerd door kapt. E.J. Scherpbier.

 

NRC 03 januari 1854¹¹⁴

Aan de Zeepost ontlenen wij de volgende lijst van Nederlandse schepen, welke in het jaar 1853 verongelukt, verbrand, afgekeurd, vermist of gesloopt zijn: ….. VIJF GEBROEDERS, kapt. Scherpbier,…..

 

NRC 01 februari 1854¹¹⁴

Wivenhoe, 28 januari. De schoenerkof RENSKE, kapt. Scherpbier, van Sunderland naar Bordeaux bestemd, is hier heden door twee boten binnengebracht. Het schip heeft op Long Sand aan de grond gezeten en een onbeduidend lek bekomen.

 

NRC 10 februari 1854¹¹⁴

Wivenhoe, 6 februari. De Nederlandse schoener-kof RENSKE, kapt. Scherpbier, van Sunderland naar Bordeaux bestemd, welke hier de 28^e januari j.l. door vissers werd binnengebracht, heeft gisteren de reis voortgezet. Aan de visserslieden is voor hun adsistentie een beloning van GBP 55 toegekend.

 

NRC 19 december 1855¹¹⁴

Amsterdam, 18 december. Het schip (opm: kof) REMKE, kapt. E.J. Scherpbier, van Stockholm herwaarts gedestineerd, is wegens ijsgang te Medemblik binnengelopen.

 

NRC 09 november 1858¹¹⁴

Delfzijl, 6 november. Het schip (opm: kof) REMKE, kapt. E.J. Scherpbier, van Londen naar Koningsbergen (opm: Kaliningrad), is gisteren alhier lek en met meer andere schade binnengelopen. Het moet lossen om te repareren.

 

NRC 14 oktober 1860¹¹⁴

Nieuwediep, 12 oktober. De Nederlandse kof REMKE, kapt. E.J. Scherpbier, van Libau (opm: Liepaja) naar Rotterdam, is bij Petten verongelukt. Van de equipage zijn 6 man omgekomen.

 

Zierikzeesche Courant 20 oktober 1860¹¹⁴

Men schrijft uit Schagen van 12 dezer: Gistermiddag te 12 uur is te Petten op het strand gekomen, het kofschip REMKE, kapt. Scherpbier, te Pekela te huis behorende, van Libau (opm: Liepaja) naar Schiedam bestemd, geladen met gerst en haver. Van de equipage bestaande uit 8 personen zijn 6 omgekomen: de kapitein, zijn vrouw en twee kinderen, zijnde een meisje van 8 en een jongetje van 3 jaar, de stuurman en 1 matroos, terwijl 2 matrozen van ’s middags 12 uur tot ’s avonds 8 uur in het want zich vasthoudende, als toen met de reddingboot geassisteerd door een loodsboot, behouden aan het strand zijn gebracht. Hartverscheurend was het van het strand deze schipbreukelingen in levensgevaar te zien, zonder door de hooggaande zeeën, enige redding te kunnen aanbrengen. Drie lijken zijn inmiddels aangespoeld, terwijl er nog drie vermist worden. Van het schip is niets meer te zien, het is geheel uit elkaar en weggeslagen.