Familiegegevens en opleiding

Jacob Visser werd geboren te Schiermonnikoog op 30 augustus 1852 als zoon van Tjerk Jacobs Visser en Lollina Jannekes Visser.

Hij trouwde op 12 december 1882 te Schiermonnikoog met Tjietje Tomina Kuiper, geboren te Schiermonnikoog op 05 april 1854 als dochter van Wybe Tijssen Kuiper en Meins Douwes Klontje. Zij overleed te Schiermonnikoog op 22 december 1928.

Jacob overleed te Franeker op 08 december 1932.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

In de ledenlijsten van “De Herkenning” in de Amsterdamse Almanak voor Koophandel en Zeevaart staat aanvankelijk onder nummer 26 een J.Visser, later een J.T.Visser en tenslotte Jacob Tj.Visser. Er is aangenomen dat er voor de gehele periode sprake was van Jacob Tj.

Jacob Tj. Visser was met de vlagnummer 26 in de periode 1882 tot nà 1919 lid van het Schiermonnikoger zeemanscollege “De Herkenning”. De ledenlijsten werden voor het laatst in 1919 in de Almanak voor Koophandel en Zeevaart gepubliceerd en kapitein Visser kan dus tot een later jaar lid zijn geweest.

 

Er is wèl sprake van een lidmaatschap van het Helderse zeemanscollege de “Goede Bedoeling” maar er is onderscheid in de opgave in Sweys en de AAKZ.

J.L.Visser staat in Sweys met vlagnummer 41 in de jaargangen 1884 en 1885 als effectief lid. Vanaf 1886 t/m 1888 staat een J.T.Visser met vlagnummer 41 en met als schip “Adelaar” als effectief lid geboekt.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Er worden in Sweys geen meldingen gemaakt van schepen die onder het gezag van Jacob Tjerks Visser hebben gevaren

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.T.Visser als gezagvoerder van:

*         1886 t/m 1887 van de 3-mastschoener “Adelaar”, ex Allegro, gebouwd in 1859 bij E.Zieske te Stettin, 301 ton, varend voor M.van Neck te Nieuwediep.

Dit is voor zover bekend de enige J.T.Visser die past binnen de mogelijke periode van het vlagnummer, maar of de melding hier thuishoort blijft onzeker.

Geen vermelding van een J.T.Visser in de Staat der Nederlandsche Zeemacht en Koopvaardij jaargangen 1890 en 1892.

 

Overige bijzonderheden

Geen

 

 

Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²5 vermeldt A.de Boer als gezagvoerder gedurende:

*    1886 t/m 1888 van de sch.brik “Dolphijn” ex Skjold, gebouwd in 1869 te Drammen, 190 ton o.m., varend voor N.van Neck te Nieuwediep;

*    1889 van de 3/m sch. “Adelaar”, ex Allegro, gebouwd in 1859 te Stettin, 301 ton o.m., varend voor M.van Neck te Nieuwediep.

 

Overige bijzonderheden

Geen.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Marten Ritsma werd geboren op Schiermonnikoog op 16 februari 1847 als zoon van Foppe Wiebes Ritsma en Trijntje Martens Vil.

Hij trouwde te Schiermonnikoog op 14 november 1875 als gezagvoerder met Betje Fokkes Wiersma, geboren op 06 januari 1850 te Schiermonnikoog als dochter van Fokke Johannes Wiersma en Matje Fokkes Wiersma. Betje overleed te Amsterdam op 21 april 1906 ’s morgens half zeven.

Marten hertrouwde op 08 oktober 1918, als caféhouder op de leeftijd van 71 jaar, met Susanna Hillegonda Beijers, 46 jaar, geboren te Winkel op 09 juni 1872 namiddags 04 uur te Lutjewinkel als dochter van Arie Beijers (wagenmaker) en Margaretha Veen. Bij de huwelijksakte “is tevens overgelegd eene geneeskundige verklaring waaruit blijkt, dat de bruidegom wegens ziekte verhinderd is, zich ter voltrekking van zijn huwelijk naar het huis der gemeente te begeven.” De akte besluit met “zijnde dit huwelijk voltrokken in het huis staande Oude Zijds Voorburgwal nummer honderd een en tachtig alhier.”

Marten overleed op 17 november 1918 te Amsterdam, dus slechts een kleine zes weken na zijn tweede huwelijk.

Susanna Beijers werd op 30 januari 1919 ingeschreven als inwoner van Velsen en keerde op 01 juli 1920 weer terug naar de 2^e Oosterparkstraat in Amsterdam. Op 19 augustus 1920 hertrouwde zij te Amsterdam met Pieter Cupido, geboren te Terschelling op 19 september 1865 als zoon van Sipke Pieters Cupido (koopvaardijkapitein) en Maamke Reltjes de Zeeuw. Het echtpaar vestigde zich 02 september 1920 te Velsen. Het gezin woonde in de Annastraat 5 te Velsen. Pieter Cupido overleed in Velsen op 20 februari 1925. In het Bevolkingsregister van Velsen staat dat Susanna een invaliditeitsrente ontvangt.

Na de dood van Pieter Cupido belandde Susanne in Drachten, waar zij op 09 juni 1943 staat geregistreerd op de Stationsweg 149 en later Vogelzang 6. Op 08 februari 1946 vestigde zij zich te Opsterland met adres Beetsterzwaag 121. Een paar maanden later, op 08 augustus 1946 woonde zij te Tietjerksteradeel, adres Bergum 401. Op 09 december 1846 verhuisde zij voor de laatste maal naar de Zwaanstraat 7 in Beverwijk, alwaar zij op 30 januari 1965 overleed.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

M.Ritsma was met vlagnummer 38 in de periode 1882 t/m 1906 lid van het Schiermonnikoger zeemanscollege “De Herkenning”.

Hij was met vlagnummer 38 in de periode 1880 t/m 1893 lid van het Helderse zeemanscollege “Goede Bedoeling”.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt M.Ritsma als gezagvoerder gedurende:

*         1879 t/m 1881 van de schoenerbrik “Dolphijn” ex Skjold, gebouwd in 1869 te Drammen, 190 ton, varend voor M.van Neck te Nieuwediep;

*         1882 t/m 1887 van de bark “Kijkduin”, ex Helena, ex Jan van Brakel, gebouwd in 1850 bij P.Bakhuysen te Capelle aan de IJssel, 455 ton, varend voor M. van Neck te Nieuwediep. Het schip werd in 1887 verkocht voor de sloop (Bouma);

*         1888 t/m 1889 van de bark “Mercurius” ex Mercur, gebouwd in 1854 te Quebec, 547 ton, varend voor M.van Neck te Nieuwediep. Het schip werd in 1889 gesloopt (Bouma);

*         1890 t/m 1894 van de 3-mastschoener “Adelaar”, ex Allegro, gebouwd in 1859 bij E.Zieske te Stettin, 301 ton, varend voor M.van Neck te Nieuwediep. Het schip werd in 1894 verkocht aan de rederij Kranenburg te Midwolda;

*         1901 van het ijzeren stoomschip “Cyclops”, gebouwd in 1880 bij Scott & C^o te Greenock, 2108 ton, varend voor de Stoomvaart Maatschappij “Oceaan” te Amsterdam. Het schip werd in 1901 voor £ 4.250,- verkocht in Genua.

           In de jaren 1902/1903 staat in de Staat der Nederlandsche Zeemacht en Koopvaardij geen kapitein Ritsma meer vermeld.

 

Overige bijzonderheden

13 maart 1894

Harlingen:

Het thans alhier liggende driemastschoenerschip, de Adelaar, laatst bevaren door kapitein Ritsma, is uit de hand verkocht (prijs geheim) aan de heer N. Kranenborg te Midwolda. Het schip zal bevaren worden door kapitein Middel.

(De Adelaar (ex-Allegro) werd in 1850 gebouwd in het buitenland, in Stettin (het vroegere Szczecin) in Polen. In 1883 kocht M. van Neck te Nieuwediep de driemastschoener. In 1903 strandde het schip bij Warnemünde en werd verkocht

Bron: www grotezeilvaart.nl

 

NRC 14 maart 1894

Harlingen, 13 maart. Het alhier in winterlaag liggende Nederlandse driemast schoenerschip ADELAAR, in eigendom toebehoord hebbende aan de heer M. van Neck te Nieuwediep (opm: laatst bevaren door kapt. M. Ritsma), is uit de hand verkocht tot geheime prijs aan de heer N. Kranenborg te Midwolda, en zal bevaren worden door kapt. H. Middel.

 

De Dorpsbode 39(14):1985.Bijdrage 22 veronderstelt dat kapitein Ritsma in de periode 1894-1901 als stuurman op stoomschepen heeft gevaren.

In het kasboek van het pensioenfonds “Goede Voorzorg” wordt in 1908 een “straf” geboekt van 25 cent. Dit duidt op een honorair deelnemerschap van het Fonds.

 

Dagblad Scheepvaart 22 februari 1902

Op 20 februari is te Genua aangekomen het s.s. CYCLOPS. (opm: eerste zeetijding na verkoop van dit Nederlandse schip)

 

 

Familiegegevens en opleiding

Jacob Middel werd op 27 september 1829 te Oude Pekela geboren als zoon van de zeeman Hindrik Hindriks Middel en Grietje Jacobs Buining.

Jacob huwde op 03 maart 1859 te Oude Pekela als zeeman met Hillechien Tap, geboren op 16 april 1834 te Oude Pekela als dochter van schipper Harmannus Alberts Tap en de winkelierster Vrouwe (ook Frouwe) Harms Hesseling. Na het overlijden van Jacob Middel hertrouwde Hillechien op 15 januari 1903 te Oude Pekela met Berend Groenewold, geboren te Gieten. Hillechien overleed op 11 maart 1907 te Musselkanaal gem. Onstwedde, 72 jaar.

Jacob Middel overleed op 10 januari 1900 te Oude Pekela 70 jaar, scheepskapitein.

 

Burgerlijke Stand akten uit de provincie Groningen vermelden Jacob/Jakob Middel als zeeman in 1859, als scheepskapitein/schipper in 1859, 1861, 1863, 1867, 1869, 1872, 1874, 1877, 1885, 1887, 1891, 1893, 1898, 1900.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.H.Middel was met vlagnummer 154 in de periode 1859 t/m 1875 en met vlagnummer 32 in de periode 1876 t/m 1892 effectief lid van het zeemanscollege “De Trouw” te Oude Pekela.¹¹².

J.Middel was als commissaris lid van het Bestuur van “De Trouw” in 1894.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.H.Middel als gezagvoerder gedurende:

*    1866 t/m 1880 van de schoenerkof “Suzanna”, gebouwd in 1847 te Pekela, 177 ton o.m., varend voor A.Kranenborg te Oostwold. Het schip is in 1880 in de Noordzee gezonken;

*    1881 t/m 1893 van de bark “Hendrik Onnes” ex Bengalen, gebouwd in 1859 te Honfleur, 338 ton o.m., varend voor N.Kranenborg te Oostwold;

*    1896 t/m 1899 van de 3-mast schoener “Adelaar”, ex Allegro, gebouwd in 1859 te Stettin, 301 ton o.m., varend voor N.Kranenborg te Midwolda.

 

De collectie monsterrollen op het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen vermeldt:

04 maart 1847, schoenerkof “Jantina”, kapitein Jan Herman Renken,scheepsjongen Jacob Hindriks Middel, 17 jaar uit Oude Pekela.

22 februari 1851, schip “Anna Hinderika”, kapitein Berend G. Ebling, lichtmatroos Jacob Middel uit Oude Pekela.

17 februari 1852, schip “Anna Hinderi/ka”, kapitein Berend G. Ebling, matroos Jacob Middel uit Oude Pekela,

13 maart 1858, schip “Juffer Garrelts”, kapitein Abel Redeker, stuurman Jacob H. Middel uit Oude Pekela,

31 augustus 1868, schoenerkof “Susanna”, kapitein Jakob Middel, 39 jaar uit Oude Pekela.

23 februari 1869, schoener “Susanna”, kapitein Jacob H.Middel, uit Oude Pekela

22 februari 1870, kof “Susanna”, kapitein Jakob H.Middel uit Oude Pekela.

11 februari 1871, kof “Susanna”, kapitein Jakob H.Middel uit Oude Pekela.

10 februari 1872, kof “Susanna”, schoenerkof “Susanna”, kapitein Jakob Hindrik Middel uit Oude Pekela.

30 januari 1873, kof “Susanna”, kapitein Jacob Hendrik Middel, uit Oude Pekela.

25 juli 1874, kof “Susanna”, kapitein Jakob Middel, 44 jaar uit Oude Pekela.

24 februari 1875, kof “Susanna”, kapitein Jakob Hendrik Middel uit Oude Pekela.

16 februari 1876, schoenerkof “Suzanna”, kapitein Jacob Hendriks Middel, 46 jaar uit Oude Pekela.

07 juli 1876, kof “Susanna”, kapitein Jan H.Middel uit Pekela

14 september 1876, schoenerkof “Susanna”, kapitein Jakob Hendrik Middel, 47 jaar uit Oude Pekela.

06 februari 1877, kof “Susanna”, kapitein Jacob Hendrik Middel, uit Oude Pekela.

26 juli 1877, kof “Susanna”, kapitein Jacob Hendrik Middel, 48 jaar uit Nieuwe Pekela.

10 naart 1877, kof “Susanna”, kapitein Jacob Hendrik Middel, uit Oude Pekela.

25 januari 1878, kof “Susanna”, kapitein Jakob Hendriks Middel uit Oude Pekela.

24 februari 1880, kof “Susanna”, kapitein Jakob Hendriks Middel uit Oude Pekela.

05 mei 1880, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jacob Hendrik Middel, 50 jaar uit Oude Pekela.

11 augustus 1880, “Hendrik Onnes”, kapitein Jacob Hendrik Middel, 50 jaar uit Oude Pekela.

30 juli 1881, “Hendrik Onnes”, kapitein Jacob Middel, 51 jaar uit Oude Pekela.

04 september 1881, “Hendrik Onnes”, kapitein Jacob Middel, 51 jaar uit Oude Pekela.

01 maart 1882, bark “Hinderk Onnes”, kapitein Jacob H.Middel uit Oude Pekela.

19 september 1882, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Hendrik Middel, 52 jaar uit Oude Pekela.

29 maart 1883, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, 53 jaar uit Oude Pekela.

25 juli 1883, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Hindriks Middel, 53 jaar uit Oude Pekela

24 september 1883, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Hindriks Middel, 54 jaar uit Oude Pekela.

29 februari 1884, bark “Hinderk Onnes”, kapitein Jacob H.Middel uit Oude Pekela.

12 juli 1884, bark “Hinderk Onnes”, kapitein Jakob Hendrik Middel, 54 jaar uit Oude Pekela.

21 augustus 1884, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob H.Middel, 54 jaar uit Oude Pekela.

16 maart 1885, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel 55 jaar uit Oude Pekela.

08 juli 1885, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jacob Middel, 55 jaar uit Oude Pekela.

29 maart 1886, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jacob Middel, 56 jaar uit Oude Pekela.

16 juli 1886, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jacob Middel, 56 jaar uit Oude Pekela.

14 januari 1887, bark “Henderk Onnes”, kapitein Jakob H.Middel, 57 jaar uit Oude Pekela.

16 september 1887, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jacob Middel, 58 jaar uit Oude Pekela.

28 februari 1888, bark “Henderk Onnes”, kapitein J.J.Middel, 58 jaar uit Oude Pekela.

11 juli 1888, bark “Henderk Onnes”, kapitein Jacob Middel, 58 jaar uit Oude Pekela.

08 septemer 1888, bark “Hinderk Onnes”. kapitein Jacob Middel, 58 jaar uit Oude Pekela.

15 april 1889, bark “Henderk Onnes”, kapitein Jacob Middel, 59 jaar uit Oude Pekela.

05 september 1889, “Hinderk Onnes”, kapitein Jacob Middel, 59 jaar uit Oude Pekela.

11 maart 1890, “Hinderk Onnes”, kapitein Jacob Middel, 60 jaar uit Oude Pekela.

23 maart 1891, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, 61 jaar uit Oude Pekela.

03 juli 1891, bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, 61 jaar uit Oude Pekela.

02 september 1891, “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, 61 jaar uit Oude Pekela.

05 maart 1892, “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, 62 jaar uit Oude Pekela.

21 juli 1892, “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, 62 jaar uit Oude Pekela.

30 augustus 1892, “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, 62 jaar uit Oude Pekela.

20 maart 1893, “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, 63 jaar uit Oude Pekela.

01 juni 1893, “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, uit Oude Pekela.

08 september 1893, “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, 63 jaar uit Oude Pekela.

28 juli 1894, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob H.Middel, 64 jaar uit Oude Pekela.

30 januari 1895, “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob Middel, uit Oude Pekela.

09 april 1895, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob Middel, 65 jaar uit Oude Pekela.

24 april 1895, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob Middel, uit Oude Pekela.

28 mei 1895,bark “Hendrik Onnes”, kapitein Jakob H.Middel uit Oude Pekela.

24 juli 1895, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob Middel, 65 jaar uit Oude Pekela.

18 januari 1896, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob H.Middel uit Oude Pekela.

09 april 1896, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob Middel, 66 jaar uit Oude Pekela.

14 juli 1896, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob Middel, 66 jaar uit Oude Pekela.

10 februari 1897, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob H.Middel uit Oude Pekela.

20 juli 1897, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob H.Middel 67 jaar uit Oude Pekela

11 maart 1898, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob H.Middel 68 jaar uit Oude Pekela.

27 juli 1898, schoener “Adelaar”, kapitein “Jacob Middel, 68 jaar uit Oude Pekela.

27 maart 1899, schoener “Adelaar”, kapitein Jakob H.Middel, 69 jaar uit Oude Pekela

01 juli 1899, schoener “Adelaar”, kapitein “Jacob Middel, 69 jaar uit Oude Pekela.

 

De collectie monsterrollen uit het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen vermeldt 68 monsterrollen met de vermelding van Jacob/Jakob Hendrik(s)/Hindrik(s) Middel en één keer (foutief) als Jan H. Uit de vermelding van de leeftijden en de schepen  is op te maken dat het steeds om dezelfde kapitein gaat. Als woonplaats is steeds Oude Pekela opgegeven, behalve in een opgave uit 1877 toen Nieuwe Pekela werd vermeld.

De volledige lijst heb ik,vanwege de lengte, niet opgenomen maar ok volsta met een samenvatting.

*       1847                   jongen op de schoenerkof “ Jantine” , kapitein Jan Herman Renken.      17 jaar

*       1851                   lichtmatroos op de “Anna Hinderika”, kapitein Berend G.Ebling.

          1852                   matroos op de”Anna Hinderika”, kapitein Berend G.Ebling.

          1858                   stuurman op de “Juffer Garrelts”, kapitein Abel Redeker,

          1868-1880         kapitein van de schoenerkof “ Susanna”                                                       39-51 jaar

*       1880-1893         kapitein op de bark “ Hendrik/Hinderk Onnes”                                          50-63 jaar

*       1894                   kapitein op de schoener “ Adelaar”                                                              64 jaar

*       1895                   kapitein op de bark “ Hendrik Onnes”                                                         65 jaar

*       1895                   kapitein op de schoener “ Adelaar”                                                              65 jaar

*       1895                   kapitein op de bark “ Hendrik Onnes”                                                         65 jaar

*       1895-1899         kapitein op de schoener “ Adelaar”                                                              65-69 jaar

 

Overige bijzonderheden

In een akte van aanmonstering te Delfzijl dd 04 maart 1847 van de schoenekof “Jeantine” werd geregistreerd als kapitein Jan Herman Renken van Oude Pekela en als jongen Jacob Hindriks Middel, oud 17 jaar van Oude Pekela, met een gage van f 8,- per maand. (Groninger Archieven)

 

Krantenberichten

NRC 22 oktober 1874¹¹⁴

Mandal, 14 oktober. De Nederlandse schepen ANNA, kapt. Hesseling, van Riga naar de Noordzee, SUZANNA, kapt. Middel, van dito naar Nederland, en NIJVERHEID, kapt. Bossinga, van St. Petersburg naar Groningen, liggen met nog tien andere Nederlandse schepen wegens tegenwind alhier ter rede.

 

Algemeen Handelsblad 31 maart 1878¹¹⁴

Delfzijl, 28 maart. De storm van gisteren is weder schadelijk geweest voor de schepen, die nog maar pas hun ankers hadden gelicht, om zee te kiezen. Met verlies van ankers en kettingen zijn de schepen VOORWAARTS, kapt. Roelfsema, SUSANNA, kapt. Middel, FLORENCE, kapt. Dam en BERNARDUS, kapt. Teerling, hier teruggekomen. ….

 

NRC 20 april 1880¹¹⁴

Elseneur, 17 april. Het Nederlandse schip SUSANNA, kapt. Middel, van Termunterzijl naar Riga, is in de Noordzee gezonken, doch het volk hier aangebracht.

 

NRC 21 april 1880¹¹⁴

Elseneur,17 april. Het Nederlandse galjootschip SUSANNA, kapt. Middel, van Termunterzijl naar Riga, heeft in de Noordzee op een of ander hard voorwerp gestoten en werd de 3^e dezer op 56 30’ NB 05РOL In zinkende staat door de equipage verlaten, die door de schoener OSPREY opgenomen en hier geland werd.

 

NRC 30 september 1884¹¹⁴

Harlingen, 28 september. Wegens de slechte staat van de vrachten van de Oostzee en Noorwegen, liggen de navolgende schepen reeds in de winterlaag: ANNA, kapt. Hesseling, EENDRACHT, kapt. Dijkstra, ZEEVAART, kapt. Wietsma, FRUITERER, kapt. Eefting, ANNCHEN, kapt. Velt, BEAUPORT, kapt. Krull, FRISIA, kapt. Boswijk, FLECKE JOWER, kapt. Mellema, ALEGONDA JACOBA, kapt. Ebes, JOHANNES, kapt. Tap, AURORA, kapt. De Weerd, BOTHNIA, kapt. Alta, ANTJE VISSER, kapt. Smit en TWEE GEBROEDERS, kapt. Hesseling, totaal 14 stuks.

 

NRC 21 september 1887¹¹⁴

Vlieland, 20 september. Het barkschip HENDRIK ONNES, kapt. Middel van Delfzijl naar Riga, alhier lek binnengelopen, moet te Harlingen repareren.

 

NRC 22 september 1887¹¹⁴

Harlingen, 21 september. Het barkschip HENDRIK ONNES, kapt. Middel, de 17^e dezer in ballast van Delfzijl naar Riga vertrokken, is heden door de stoomboot VOORWAARTS binnen gesleept, lek, met overgeworpen ballast, verstopte pompen en veel water in het ruim, hebbende zondagnacht vermoedelijk op een voorwerp gestoten.

 

Leeuwarder Courant 23 september 1887¹¹⁴

Harlingen, 22 september. Heden is hier als bijlegger binnengelopen het driemastschip HENDRIK ONNES, kapt. Middel, van Delfzijl naar Riga bestemd. Het schip was lek, de ballast overgegaan, zodat de pompen verstopt waren. Volgens het volk moet het vaartuig hebben gestoten op een of ander voorwerp en zo lek zijn geworden.

 

NRC 24 september 1887¹¹⁴

Harlingen, 23 september. Men heeft het barkschip HENDRIK ONNES leeggepompt en de ballast, die naar stuurboordzijde verspoeld was overgescheept. Het schip moet kielen.

 

Provincialse Groninger Courant 26 september 1887¹¹⁴

Harlingen, 23 september. Men heeft het barkschip HENDRIK ONNES, kapt. Middel, leeggepomt en de ballast, die naar stuurboordszijde overgespoeld was, overgescheept. Het schip moet kanten.  

 

NRC 23 januari 1888¹¹⁴

Harlingen, 21 januari. Het Nederlandse barkschip HENDRIK ONNES, kapt. Middel, is van hier bevracht op Hernösand.

 

Leeuwarder Courant 25 januari 1888¹¹⁴

Harlingen, 22 januari. De bark HENDRIK ONNES, kapt. Middel, van hier bevracht op Hernösand, om hout te halen, tracht een lading stro voor Engeland te krijgen. Dit is het eerste schip, dat bevracht wordt, en zo vroeg geschiedt dit bijna nooit. Moge het een voorbode zijn van meer leven in de zeevaart, dan de laatste jaren opleverden.

 

Provinciale Groninger Courant 30 september 1893¹¹⁴

Höganäs, 25 september. Het barkschip (opm: in PGC 181093 schoener genoemd) HENDRIK ONNES, kapt. J. Middel, van Delfzijl in ballast naar Finland, ankerde gister wegens zwaar weder in Scheldervik (opm: aanloop naar de Sont). Des nachts was men genoodzaakt, om stranding te voorkomen, de tuigage te kappen. De uit zeven man bestaande equipage verliet daarna het schip en landde bij Arildslage (opm: Arild, 56º15’ N.B. 12º35’ O.L.). De stuurman, zoon van de kapitein is daarbij verdronken

 

Provinciale Groninger Courant 18 oktober 1893¹¹⁴

Elseneur, 11 oktober. De driemast schoener (eerder barkschip genoemd, zie NRC 300993) HENDRIK ONNES, kapt. J. Middel, van Delfzijl naar Finland, hier binnengesleept na aan de grond te hebben gezeten, is afgekeurd en zal publiek worden verkocht.

 

NRC 24 oktober 1893¹¹⁴

Elseneur, 20 oktober. De zonder masten hier binnengebrachte en later afgekeurde Nederlandse bark HENDERK ONNES (opm: HENDRIK ONNES) werd heden in het openbaar verkocht. Voor de romp werden 1.175 kronen betaald. De inventaris wordt afzonderlijk verkocht.

 

Provinciale Groninger Courant 30 oktober 1893¹¹⁴

Elseneur, 25 oktober. Het alhier in ontredderde staat binnengesleepte en later afgekeurde en verkochte Nederlandse schip HENDRIK ONNES is gisteren op sleeptouw naar Kastrup vertrokken.

 

Harlingen: 13 maart 1894

Het thans alhier liggende driemastschoenerschip, de Adelaar, laatst bevaren door kapitein Ritsma, is uit de hand verkocht (prijs geheim) aan de heer N. Kranenborg te Midwolda. Het schip zal bevaren worden door kapitein Middel.

(De Adelaar (ex-Allegro) werd in 1850 gebouwd in het buitenland, in Stettin (het vroegere Szczecin) in Polen. In 1883 kocht M. van Neck te Nieuwediep de driemastschoener. In 1903 strandde het schip bij Warnemünde en werd verkocht

Bron: www grotezeilvaart.nl

 

Provinciale Groninger Courant 07 augustus 1896¹¹⁴

Visby, 31 augustus. Het Nederlandse driemast schoenerschip ADELAAR, kapt. J.H. Middel (opm: A. Sommer), van hier naar Sando (opm: Zweden), is 27 augustus te Hernösand binnengelopen, daar het de nacht daarvoor was lekgesprongen.

 

Provinciale Groninger Courant 06 december 1899¹¹⁴

Delfzijl, 6 december. Het Nederlandse 3-mast schoenerschip ADELAAR, groot 295 bruto registerton, gevoerd geweest door kapt. Middel, is onderhands aangekocht door de heren B.H. Geertsema, scheepskapitein, en A. van Dijk, scheepsmakelaar, beide te Delfzijl. Prijs geheim.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Bernard Hendrik Geertsema werd geboren op 11 april 1844 te Farmsum/Delfzijl als zoon van Harke Andries Geertsema en Alida Johanna Hinderika Meijer.

Hij trouwde te Delfzijl op 23 november 1871 als scheepskapitein met Diewerke Sebens, geboren te Uitwierde op 27 december 1846 als dochter van de landbouwer Eppe Tammes Sebens en Trientje Derks Leeuw. Zij overleed op 10 juli 1940 te Termunten, 93 jaar

Bernard Hendrik overleed op 24 december 1915 te Delfzijl, 71 jaar.^{allegroningers}

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

B.H.Geertsema was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 48 in de periode 1874 t/m 1906.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt B.H.Geertsema als gezagvoerder gedurende:

*    1872 t/m 1875 van de kof “Alida” ex Titia, gebouwd in 1848 te Hoogezand, 110 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar te Farmsum;

*    1877 t/m 1881 van de brik “Nimrod”, gebouwd in 1863, bouwplaats niet vermeld, 267 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl;

*    1882 t/m 1885 van de 3-mastschoener “Dorothea”, gebouwd in 1862 te Sunderland, 336 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl.

*    1886 t/m 1888 van de 3-mastschoener “Alida” ex Dorothea, gebouwd in 1862 te Sunderland, 336 ton o.m., vermoedelijk varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. Het schip werd in 1888 verkocht naar Denemarken;

*    1889 t/m 1895 van de 3-mastschoener “Alida” ex Woldemir; gebouwd in 1871 te Gutmansbach, 323 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. In 1899 gestrand bij Frederikshavn;

*    1894 t/m 1898 op de bark “Fortuna”, gebouwd in 1863 te Elbing, 428 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl;

*    1900 t/m 1903 van de 3-mastschoener “Adelaar”, ex Allegro, gebouwd in 1859 te Stettin, 301 ton o.m., varend voor A.van Dijk te Delfzijl. Het schip is in 1903 gestrand bij Warnemünde en wrak geraakt.

 

Navolgende monsterrollen zijn in het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1858-64, 22 mei 1858, kof “Geziena Ida”, kapitein Geert Mensinga Taaij, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts 2 koks waaronder Bernard Geertsema, 14 jaar uit Farmsum en 2 matrozen;

Monsterrol 1862-11, 24 februari 1862, kof “Union”, kapitein Jan B.Boer, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman K.B.Boer, 25 jaar uit Delfzijl, kok en de matroos B.H.Geertsema, 17 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1863-12, 26 februari 1863, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Klaas B.Boer, 26 jaar uit Delfzijl, kok, matroos B.H.Geertsema, 18 jaar uit Delfzijl en een lichtmatroos;

Monsterrol 1864-14, 02 maart 1864, schoenerkof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Bernard H.Geertsema, 19 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1865-6, 04 maart 1865, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Bernard Geertsema, 21 jaar uit Farmsum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1865-76, 29 juli 1865, kof “Cornelia”, kapitein Tjaart Jentsema, 36 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Bernardus Geertsema, 22 jaar uit Farmsum en een matroos;

Monsterrol 1865-108, 28 december 1865, galjoot “Afien Smit”, kapitein Nanne H.Boswijk, 36 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts stuurman Arent Postema, 38 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen waaronder Bernard Geertsema, 22 jaar uit Farmsum en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1867-4, 12 februari 1867, kof “Weea”, kapitein Sjouke Wortel, 43 jaar uit Delfijl. Voorts stuurman Bernard Geertsema, 23 jaar uit Farmsum, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1867-47, 31 mei 1867, schoener `Felicitas`, kapitein Gerhardus van der Werff, 55 jaar uit Farmsum. Voorts kok en de matroos Bernard H.Geertsema, 23 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1870-90, 14 oktober 1870, brik “Pelikaan”, kapitein Willem A. de Jonge, 26 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Bernard Hendrik Geertsema, 26 jaar uit Farmsum, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-19, 06 maart 1871, brik “Pelikaan”, kapitein Willem A. de Jonge, 26 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Bernardus Geertsema, 26 jaar uit Farmsum, kok, zeilmaker, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-34, 12 april 1871, schoener “Pelikaan”, kapitein Willem A. de Jonge, 26 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Bernardus Geertsema, 26 jaar uit Farmsum, kok en 4 matrozen

 

Monsterrol 1872-13, 29 februari 1872, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wijngaard, 30 jaar uit Termunten, kok en lichtmatroos;

Monsterrol 1873-6, 24 februari 1873, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wijngaard, 31 jaar uit Termunten, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1874-14, 28 februari 1874, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Luitje Asterling, 37 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1874-97, 20 juli 1874, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1874-137, 17 september 1874, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en een matroos;

Monsterrol 1875-11, dd 08 maart 1875, kof “Alida”, kapt. Bernard Hendrik Geertsema, 31 jaar uit Delfzijl, stuurman Albert van Dijk, 23 jaar uit Delfzijl, matroos en een lichtmatroos;

 

Monsterrol 1876-7, 22 februari 1876, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert van Dijk, 24 jaar uit Bierum, kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-96, 08 juni 1876, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertseema, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-170, 04 september 1876, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1877-20, 07 maart 1877, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Fokke Westerveld, 44 jaar uit Appingedam, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1878-12, 26 februari 1878, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Geertsema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert de Jonge, 54 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1879-21, 26 maart 1879, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 34 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert de Jonge, 54 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1879-114, 19 augustus 1879, brik Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 35 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1880-45, 07 april 1880, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert de Jonge, 56 jaar uit Farmsum, kok en 4 matrozen;

 

Monsterrol 1881-41, 07 april 1881, bark “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Hiddo Tonnis Bos, 40 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Klaas Jans Vos, 46 jaar uit Delfzijl en 2 koks;

Monsterrol 1881-86, 11 augustus 1881, bark “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1882-3, 27 januari 1882, bark “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert de Jonge, 58 jaar uit Farmsum, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1883-27, 16 maart 1883, schoener “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert E. de Jonge, 59 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1883-57, 16 juni 1883, schoener Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok en een matroos;

Monsterrol 1884-6, 07 februari 1884, schoener “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Remmelt van Linge, 40 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

 

Monsterrol 1885-27, 31 maart 1885, bark “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Ailt van der Veen, 52 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen, lichtmatroos, dekjongen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1886-14, 31 maart 1886, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman Harmannus Meijer, 43 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1886-50, 30 juni 1886, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Derk Sybolt Knappers, 35 jaar uit Veendam, kok, 4 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1887-2, 04 februari 1887, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 42 jaar uit Delfijl,. Voorts stuurman Jan Bos, 34 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1887-106, 08 oktober 1887, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts matroos en een lichtmatroos;

 

Monsterrol 1888-30, 07 april 1888, bark “Amanda”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Renger Bos, 26 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1888-78, 21 augustus 1888, bark “Amanda”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 44 jaar uit Delfzijl. Voorts zeilmaker, kok en een lichtmatroos;

 

Monsterrol 1889-4, 14 januari 1889, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Renger Bos, 26 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1889-39, 29 maart 1889, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1889-86, 20 juli 1889, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen en een lichtmatroos’

Monsterrol 1890-12, 10 maart 1890, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Borst D^z, 46 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Mosterrol 1891-34, 24 maart 1891, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Borst, 47 jaar uit Farmsum, kok, matroos, matroos/timmerman, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1891-65, 06 juli 1891, schoener “Alida”, kapitein Bernard Geertsema, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, matroos, lichtmatroos en kajuitwachter;

Monsterrol 1891-85, 31 augustus 1891, schoener “Alida”, kapitein Bernard Geertsema, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1892-22, 18 maart 1892, schoener “Alida”, kapitein Bernard Geertsema, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Borst, 48 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, matroos/timmerman en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1892-75, 15 augustus 1892, schoener “Alida”, kapitein Bernard Geertsema, 48 jaar uit Delfzijl. Voorts 2^de stuurman Harko Geertsema, 19 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1893-25, 18 maart 1893, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 48 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Borst, 49 jaar uit Farmsum, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1894-36, 27 maart 1894, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, matroos en lichtmatroos;

 

Monsterrol 1894-64, 25 juni 1894, bark “Amanda”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl en een niet met rang aangeduid bemanningslid;

 

Monsterrol 1895-37, 06 april 1895, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Freerk Teerling, 46 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, 4 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1895-76, 11 juli 1895, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1896-34, 20 maart 1896, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Freerk Janssen Teerling, 47 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen, 4 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1896-73, 06 juli 1896, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1896-91, 31 augustus 1896, bark “Fortuna”, Bernard Geertsema, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos en een kok;

Monsterrol 1897-4, 20 februari 1897, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1897-43, 21 april 1897, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan van Buuren, 23 jaar uit Delfzijl, zeilmaker, kok, 3 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1898-20, 04 maart 1898, bark “Fortuna”, kapitein Bernard H.Geertsema, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Rab, 26 jaar uit Vlieland, kok, 5 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1899-2, 25 januari 1899, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1899-8, 22 februari 1899, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Eppe Geertsema, 20 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 3 lichtmatrozen;

 

Monsterrol 1900-16, 21 april 1900, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1900-42, 23 april 1900, schoener “Adelaar”, kapitein Bernard H.Geertsema, 56 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman E.Geertsema, 21 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman H.Schuitema, 19 jaar uit Delfzijl, bootsman, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1900-76, 24 september 1900, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, 56 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman E.Geertsema, 22 jaar uit Delfzijl, 5 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1901-22, 02 april 1901, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, 57 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman C.Broekema, 59 jaar uit Oude Pekela, kok, lichtmatroos/zeilmaker, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen’

Monsterrol 1902-4d, 19 maart 1902, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, leeftijd niet vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1902-25, 19 april 1902, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, 58 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman C.Broekema, 60 jaar uit Oude Pekela, kok, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1902-28b, 22 mei 1902, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1903-15, 30 maart 1903, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, 59 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman C.Broekema, 61 jaar uit Oude Pekela, kok, zeilmaker, 3 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1904-27b, 05 mei 1904, bark “Fortuna”, kapitein Bernard H.Geertsema, leeftijd niet vermeld uit Delfzijl. Verder geen bemanningsleden genoemd;

Monsterrol 1904-27d, 07 mei 1904, schoener “Adelaar”, kapitein Bernard H.Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vemeld bemanningslid;

Samenvatting van de monsterrollen

1. Bernard Hendrik wordt ook vermeld als Bernard, Bernardus, Bernard H. en B.H.
2. Er zijn in totaal 70 monsterrollen vermeld op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1858 t/m 1904 met als leeftijden 14 t/m 60 jaar. Zijn zeemanscarriëre heeft dus 46 jaar geduurd, een respectabele periode. Daar hij in 1915 is overleden, heeft hij na zijn zeemansloopbaan nog een “pensioensperiode “ gekend.
4. Als woonplaats is gedurende zijn subalterne rangen Farmsum opgegeven, zijn geboorteplaats. Vanaf het moment, dat hij gezagvoerder werd (en getrouwd was) is zijn woonplaats Delfzijl.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

      *    1858                kok op de kof “Geziena Ida”. G.M.Taaij                                                     14 jaar

      *    1862                matroos op de kof “Union”, kapt. J.B.Boer                                                           17 jaar

      *    1863                matroos op de (schoener)kof “Trekvogel”, kapt. H.Freese                        18 jaar

      *    1864-65          stuurman op de (schoener)kof “Trekvogel”, kapt. H.Freese                      19-21 jaar

      *    1865                stuurman op de kof “Cornelia”, kapt. T.Jentsema                                      22 jaar

      *    1865                matroos op de galjoot “Afiena”, kapt. N.H.Boswijk                                  22 jaar

      *    1867                stuurman op de kof “Weea”, kapt. S.Wortel                                                23 jaar

      *    1867                matroos op de schoener “Felicitas”, kapt. G. van der Werff                      23 jaar

      *    1870-1871      stuurman op de brik “Pelikaan”, kapt. W.A. de Jonge                                26 jaar

 

      *    1872-1875      kapitein op de kof “Alida”                                                                              27-31 jaar

      *    1776-1880      kapitein op de brik “Nimrod”                                                                         32-36 jaar

      *    1881-1884      kapitein op de bark/schoener “Dorothea”                                                    37-39 jaar

      *    1885-1887      kapitein op de bark/schoener “Alida”                                                           41-42 jaar

      *    1888                kapitein op de bark “Amanda”                                                                      45 jaar

      *    1889-1893      kapitein op de schoener “Alida”                                                                    45-48 jaar

      *    1894                kapitein op de bark “Fortuna”                                                                       50 jaar

      *    1894                kapitein op de bark “Amanda”                                                                      50 jaar

      *    1895-1900      kapitein op de bark “Fortuna”                                                                       51-56 jaar

`     *    1900-1901      kapitein op de schoener “Adelaar”                                                                56-57 jaar

      *    1902                kapitein op de bark “Fortuna”                                                                       58 jaar

      *    1902-1903      kapitein op de schoener Adelaar”                                                                            58-59 jaar

      *    1904                kapitein op de bark “Fortuna”                                                                       60 jaar

      *    1904                kapitein op de schoener “Adelaar”                                                                60 jaar

6. In zijn carrière deed Bernard ervaring op van kleinere schepen zoals een kof, tot aan grotere driemasters. Opvallend is ook dat hij na een reis als stuurman op een kof, weer terugging naar de rang als matroos op een wat groter schip. Is dat als een leerperiode te zien?

      Aan het eind van zijn loopbaan wisselde hij frekwent van schip, maar het is ook mogelijk dat hij soms geen effectieve reizen maakte, maar toezicht had op een opgelegd schip. Het gering aantal bemanningsleden, vermeld op de monsterrol, duiden op die situatie

 

Overige bijzonderheden

In 1863 was het schip (FortunaI bij de werf van Gustav Fechter, gelegen op de Klugenbauholzhof, in Elbing (Oost-Pruisen) van stapel gelopen. … De bark was geschikt voor de vaart op de Atlantische Oceaan en gebouwd voor een zogenaamde “Partenrederei”, waarin in 1894 als partners deelnamen: de koopman en consul Fritz Dultz, de kapitein Eugen Neumann, de zeilmaker Peter Leidtke - allen uit Pillau -, alsmede de machinefabrikant Ferdinant Schichau uit Elbing en de kapitein Heinrich Rudolf Unruh uit Balga. De laatste had van 1886 tot 1894 over het schip het commando gevoerd. Door het overlijden van kapitein Neumann had men besloten de bark te verkopen. De Delfzijlster reder Bernard Hendrik Geertsema bereikte met de aandeelhouders een accoord. De verkoop vond te Pillau plaats op 18 april 1894 (voor 8500 DM) … De bark werd aanvankelijk gevoerd door kapitein/eigenaar B.H.Geertsema, doch later kreeg kapitein L.Veldman hierover het commando … ^{097-p.146 en volgende}.

 

       In Mast⁰⁹⁷ is een tabel vermeld uit het Jaarverslag van de Kamer van Koophandel te Delfzijl uit 1891, waarin schepen met verdere bijzonderheden zijn vermeld.

“Alida   B.H.Geertsema   3/mschooner   323 ton brt   gebouwd in 1871   reeder B.H.Geertsema te Delfzijl.”

 

Harlinger Courant 07 maart 1878, Scheepvaartberichten⁰⁹⁶

Uitgegaan:

Delfijl (zeilklaar) 25 Febr. Nimrod, B.H.Geertsema, Gloucester.”

 

NRC 30 maart 1894¹¹⁴

Delfzijl, 28 maart. Het Duitse barkschip FORTUNA, groot 428 ton, gebouwd in 1863, is voor 8500 mark aangekocht door kapt. B.H. Geertsema alhier.

 

Provinciale Groninger Courant 17 januari 1898¹¹⁴

Delfzijl, 13 januari. De alhier liggende schepen JAN SIEVERT, kapitein P. Arkema, en DIEWERDINA, kapitein N. Arkema, zijn reeds bevracht met juffers van Hernösand naar Delfzijl. De VRIENDSCHAP, kapitein Kayzer, te Papenburg liggende, is vandaar met cokes bevracht naar Christiania (opm: Oslo) en het schip FORTUNA, kapitein Geertsema, is bezig om hier turfstrooisel te laden voor Engeland.

 

Provinciale Groninger Courant 22 maart1898¹¹⁴

Delfzijl, 19 maart. De te Leith liggende Nederlandse bark FORTUNA, kapitein tevens reder B.H. Geertsema, krijgt tot gezagvoerder L. Veldman, van het thans hier gesloopt wordende schip OLDAMBT. De heer Geertsema blijft boekhouder.

 

NRC 02 april 1899¹¹⁴

Delfzijl, 31 maart. Volgens alhier ontvangen berichten, is het Nederlandse schip ALIDA, kapt Geertsema, als geheel verloren te beschouwen.

 

Provinciale Groninger Courant 06 december 1899¹¹⁴

Delfzijl, 6 december. Het Nederlandse 3-mast schoenerschip ADELAAR, groot 295 bruto registerton, gevoerd geweest door kapt. Middel, is onderhands aangekocht door de heren B.H. Geertsema, scheepskapitein, en A. van Dijk, scheepsmakelaar, beide te Delfzijl. Prijs geheim.

 

Dagblad Scheepvaart 19 maart 1902¹¹⁴

Delfzijl, 18 maart. De Nederlandse brik GUSTAVA is verkocht aan de heer B. Geertsema, boekhouder A. van Dijk, alhier. Kapitein wordt C. Borst Dzn.