Familiegegevens en opleiding

Simon Jansz Jaski werd geb./ged. te Schiermonnikoog op 23/28 maart 1779 als zoon van Jan Christiaans (= Johann Gottlieb Christiaansz) Jaski (zie aldaar) en Christina Simons Coldewey.

Hij huwde te Schiermonnikoog op 17 februari 1805 met Elisabeth Teunis Mellema, geb./ged. te Frederikshaven/Schiermonnikoog op 19/26 november 1780 als dochter van Teunis Haikes Mellema en Geertruida Teens Borst. Het echtpaar kreeg 6 kinderen, waarvan Jan Toorn eveneens koopvaardijkapitein werd (zie aldaar). Elisabeth stierf te Schiermonnikoog op 05 augustus 1816. Simon Jansz hertrouwde aldaar op 15 december 1820 met Geertruida Teunis Borst, geboren eveneens te Schiermonnikoog op 19 januari 1798 als dochter van Teunis Teens Borst en Meins Geerts Mellema. Uit dit huwelijk werden 8 kinderen geboren, waarvan Teunis Simonsz Jaski gezagvoerder werd (zie aldaar).

Simon Jansz overleed te Schiermonnikoog op 08 april 1855. Zijn tweede vrouw Geertruida overleed eveneens te Schiermonnikoog op 07 februari 1877.⁰⁴⁶

 

De schepen van de kapitein

Hij was gezagvoerder van de "Vrouwe Elisabeth" (1823-1828), "Twee Gebroeders" (1832-1837) en de "Tjark Giezen" (1840-1849)⁰⁴⁶.

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt S.J.Jaski als gezagvoerder gedurende :

*    1830 van de kof met zwaarden “Vrouw Elisabeth”, gebouwd in 1809, bouwplaats niet vermeld, 100 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Schiermonnikoog;

*    1841 t/m 1849 van de kof “Tjark Giezen”, gebouwd in 1840 te Veendam, 91 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Schiermonnikoog. Het schip werd in 1850 verkocht aan kapitein/eigenaar H.A.Post te Farnsum en herdoopt tot “Edzardina Catharina”.

             De “Twee Gebroeders”wordt door Bouma niet vermeld met een kapitein Jaski.

 

Het Archief van de Amsterdamsche Waterschout in het Stadsarchief van Amsterdam^11a bevat monsterrollen met als gezagvoerder Simon Jans Jaski op de:

“Vr. Elizabet”, dd 10 september 1814

 

Overige bijzonderheden

In monsterrol nr 35 dd 05 oktober 1815 in het Gemeentearchief van Dordrecht wordt hij genoemd als gezagvoerder van de kof “Vrouw Elisabeth” en vertrekt met 4 man uit Dordrecht.⁰⁶⁴

 

Zeeprotest VIII¹²³

Het  kofschip de Vrouw Elisabeth, gevoerd door schipper Simon Jans Jaski 1) heeft op 23 oktober 1829 en volgende dagen in  Eckernförde 2) gerst geladen met de bestemming Amsterdam. Op 27 oktober wordt met zuidwesten wind zee gekozen. De reis verloopt met wederwaardigheden.  Ter hoogte van het eiland Borkum, raakt het schip op 1 december zwaar lek zoodat men onophoudelijk moest pompen, dat het daarbij zoo sterk begon te vriezen dat het geheele dek met ijs bedekt was.

Jaski vindt het nodig om nog dezelfde dag met hulp van een visserschuit het Friese Gat binnen te zeilen. Bij de zgn. Witte Ton gaat hij voor anker. Door tegenwind en stroom wordt hij daar tot de 3e december opgehouden. Vanwege de ijsgang moet Jaski het ankertouw laten kappen om met de vloed zo ver naar binnen te komen, dat het schip een veilige plaats kan vinden. Echter hij komt niet verder dan de Bant 3), waar het schip aan de grond raakt. Het vaartuig is inmiddels zo lek dat pompen niet meer helpt. Daarbij ligt het rondom in het ijs. Ten einde hun levens te redden, ziet de bemanning zich genoodzaakt het schip te verlaten. Op 4 december ligt de Vrouw Elisabeth nog bij de Bant, maar de volgende dag is er niets meer te zien.

Jaski laat op 5 december een zeeprotest opmaken bij notaris Witteveen te Metslawier. 4) Een slechte Sinterklaas voor de schipper en zijn bemanning.

 

1)  geb. 23 maart 1779 en overl. 9 april 1855 te Schiermonnikoog, zie H.D. Teensma, pag. 157

2)    gelegen aan de Eckenförder Bucht in Sleeswijk Holstein aan de kant van de Oostzee

3)    noordelijk van Oostmahorn

4)    Tresoar, toegang 26, inventaris nr. 104015, akte nr. 161, d.d. 5 dec 1829

 

Kollum, juni 2009

Pieter Fokkes Visser

 

Rotterdamsche Courant 08 december 1814

Amsterdam, den 6 December. Volgens rapport van kaptein J. Sikkes, van Bergen den 1 December te Helvoetsluis gearriveerd, was het kofscheepje de VROUW ELISABETH, kaptein S.J. Jaski, van Bergen na Dordrecht gedestineerd, den 10 November met een loots aan boord van Bergen gezeild, zynde op het Lied op een klip gezeild en gezonken.

 

Rotterdamsche Courant 10 april 1821¹¹⁴

Amsterdam, 8 april. Te Demerarij is gearriveerd A. Bakker en te Havana J.H. Freijburg van Amsterdam; op de Weser, Hoetjer van Antwerpen, Ebken en A.J. Boomgaard, te Hamburg H.A. Jonker van Amsterdam en C. Wapenaar van Rotterdam; te Rendsburg F. Hazewinkel en F. Joosten van Amsterdam; D.D. Flik van Muiden, L.M. Hoekstra van Delfzijl, M.H. de Koe van de Lemmer, B.J. Katerburg, A.A. Oosting, K. Hoogland, J.H. Mulder, W.J. Drews (opm: vermoedelijk Drewes) en J.W. Moesker van Groningen, S.L. Pinksterboer, J.H. Oortjes en S.K. Bouten van Veendam en H.J. Kruse van Workum; te Travemunde S.J. Jaskij van Schiermonnikoog, en te Swinemünde (opm: Swinousjcie) F.W. Sellin van Amsterdam.

 

Rotterdamsche Courant 03 mei 1821¹¹⁴

Rotterdam, 2 mei. Van Vlissingen wordt van den 28 april gemeld: ….

… sedert den 25 zijn, voor Antwerpen bestemd, alhier ter rede gekomen de schepen de JONGE JOSEPHA, kapt. P. Sparboom, van Liverpool; COMMERCIAL PACKET, T.N. Collins, van Londen; ELISABETH, S.J. Jaski, van Lübeck; GEZINA CHARLOTTE, G. van Veen, van de Marennes; de VROUW GEZINA, T.J. Deddes, van Neustad; de GUTE HOFFNUNG, H. Hinders, van Kiel, en ELISA, J. Deetjen, van Seville.

 

Rotterdamsche Courant 21 mei 1822¹¹⁴

Rotterdam, 20 mei. Den 18 zeilden van Den Briel de VERWACHTING, R. Hansen, en de VROUW ELIZABETH (opm: kof VROUW ELISABETH), S.J. Jaski, naar Bergen; de VRIENDSCHAP, H. Popken, naar de Jahde, en de ANNA MARGARETHA, M. Hochreuter, naar Flensburg…..

 

Rotterdamsche Courant 25 juni 1822¹¹⁴

Rotterdam, 24 juni. Den 21 arriveerde in de Maas de VROUW ELIZABETH (opm: VROUW ELISABETH), S.J. Jaski, van Bergen…..

 

Rotterdamsche Courant 18 juli 1822¹¹⁴

Rotterdam, 17 juli. Den 15 zeilden van Den Briel ’s LANDS WELVAREN, K. Storm, naar St. Ubes (opm: Setubal), de HOOP, K.Z. Schut, en de VROUW ELIZABETH, S.J. JASKIE (opm: VROUW ELISABETH, S.J. Jaski), naar Bergen, en arriveerde de VRIENDSCHAP, J.H. Steurenberg, van Droogbak…..

 

Rotterdamsche Courant 07 september 1822¹¹⁴

Rotterdam, 6 september.

…Den 6 zeilden uit de Maas de DRIE GEZUSTERS, H.C. Mulder, naar Koppenhagen; de TWEE GEZUSTERS, N.H. Baij, naar Corsoer; de TWEE GEBROEDERS, T. Borss naar Wismar; de VROUW ELIZABETH, S.J. Jaskie (opm: VROUW ELISABETH, S.J. Jaski), naar Kiel, en de EBENEZER, L. Jacobsen, naar Roskiöping; de wind W.Z.W.