Familiegegevens en opleiding

Pieter Duinker werd geboren te Texel ca. 1824 als zoon van ondercommissaris der loodsen Pieter Pieterz. Duinker en Fijtje Aukes van der Wijk.

Hij trouwde op 13 juli 1854 te Den Helder als stuurman ter koopvaardij met Ermina Zwaal, geboren op 22 september 1829 te Terschelling als dochter van de loodsman Jurriaan Zwaal en Janke van Marle.

In 1855 werd een zoon Pieter geboren en aangegeven te Harlingen, kennelijk toen de woonplaats van Pieter Duinker. Zijn beroep was toen “zeeman”

Zij hertrouwde na de dood van Pieter op 21 oktober 1869 te Amsterdam met de apotheker Martinus Holm, geboren ca.1834 te Amsterdam als zoon van Martinus Holm en Hendrika Hondius. Ermina overleed op 28 juni 1914 in het Diakoniehuis te Haarlem, 84 jaar, weduwe.

Gezien de hertrouw van Ermina in 1869 moet Pieter vóór dat jaar zijn overleden. In een melding door het zeemanscollege “Zeemanshoop” moet dat 1867 zijn geweest.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

P.P^z.Duinker J^z werd met vlagnummer 725 effectief lid van Zeemanshoop per 25 augustus 1857 op voorspraak van B.Bakker G^{z 002}.

In de notulen van de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop dd 18/25 augustus 1857 is vermeld dat tot effectief lid is voorgedragen/benoemd Pieter Pieters^z Duinker J^r, oud 33 jaar, voerend de bark “Mentor”, voor rekening van de Gebr. Hendrichs & C^o, wonend in de Warmoesstraat 461 te Amsterdam, op voordracht van kapitein B.Bakker G^z.⁰²³.

 

P.P.Duinker J^r was effectief lid van Zeemanshoop on de periode 1857 t/m 1867 met vlagnummer 725.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 02 januari 1868 staat een verzoek om de reglementaire uitkering door de wed. P.P.Duinker, geb. Zwaal welke haar in de vergadering van 30 januari 1868 wordt toegekend ingaande 01 november 1867.⁰⁴².

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 30 maart 1870 staat het bericht van E.Holm, geb. Zwaal, eerder getrouwd met P.P.Duinker, dat zij is hertrouwd en dus afziet van de uitkering⁰⁴²

In een Bijlage van de Bestuursvergadering van 03 maart 1904 staat een verzoek om herstel van uitkering door Hermine Zwaal, weduwe van Martinus Holm, eerder weduwe van P.Duinker J^r.⁰⁴².

 

In de notulen van de Algemene Vergadering van Zeemanshoop dd 11 februari 1868 staat vermeld dat per 01 november 1867 een uitkering in de 1^e klasse afd. A wordt toegekend aan de wed. kapitein P.P.Duinker J^r geb. Zwaal.⁰²³.

In de notulen van de Algemene Vergadering van Zeemanshoop dd 07 juli 1904 staat vermeld dat de uitkering in de 1^ste klasse is hersteld aan de wed. M.Holm, eerder wed. P.Duinker.⁰²³.

Dit is een latere kapitein die ik niet in de ledenlijst van Zeemanshoop heb teruggevonden.

 

De schepen van de kapitein

Vermelding in de Amsterdamsche Almanak voor Koophandel en Zeevaart⁰⁰¹:

vlagnummer                    jaren                       type                  scheepsnaam                  naam reder/boekhouder

         725                      1857-1864                 bark                  Mentor                             Gebr.Hendrichs en C^o

                                      1865-1867                 fregat               Insulinde                          idem

                                           1867                       "overleden"

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt P.P.Duinker J^r als gezagvoerder gedurende:

*    1858 t/m 1865 van de bark “Mentor”, gebouwd in 1852 te Alblasserdam, 561 ton o.m., varend voor de Gebr. Hendrichs & C^o te Amsterdam;

*    1866 t/m 1867 van het 3/mschip “Insulinde”, gebouwd in 1865 te Amsterdam, 950 ton o.m., varend voor de Gebr. Hendrichs & C^o te Amsterdam.

 

Vertrek en terugkomst van schepen in Amsterdam⁰⁹³:

P.P.Duinker                             Mentor                                      juni 1860                                               05 april 1861

                                                  Mentor                                      23 oktober 1861                                   27 oktober 1862

                                                  Mentor                                      19 maart 1863                                      10 december 1863

                                                  Mentor                                      05 mei 1864                                          14 februari 1865

                                                  Insulinde                                   19 april 1866                                        27 januari 1867

 

Overige bijzonderheden

"De "'s Gravenhage" vertrok op 2 mei 1867 van Brouwershaven naar Batavia, op dezelfde dag dat de Amsterdamse klipper "Insulinde" van de reder A.Hendrichs van Nieuwediep vertrok. Het verhaal gaat dat de beide kapiteins, P.P.Duinker J^r van de "Insulinde" en J.R.Bok van de "'s Gravenhage" met steun van reders en collega's een weddenschap aangingen waarvan de inzet niet minder dan ¦12.000,- bedroeg. Een echte wedstrijd is het helaas niet geworden. Op de "'s Gravenhage" ontstond namelijk broei in de lading steenkolen, waardoor het schip, met 41 dagen reis, gedwongen werd Rio de Janeiro binnen te vallen om de passagiers te ontschepen (het had 300 man troepen aan boord), de lading te ontschepen en te dokken. De "Insulinde" maakte een snelle reis van 89 dagen; de "'s Gravenhage" arriveerde eerst tweeëneenhalve maand later.Ondanks de gemaakte omweg had het schip slechts 84 "zeildagen", dit is vijf minder dan de "Insulinde". ...". (Uit: E.W.Petrejus Een schip vaart uit De Boer Maritiem, 1975, p.125. Deze ontleende het verhaal aan L.Smit,  Weg met de schroef, eruit met de machine,  Lloyd Mail, nr.8, 1938).I

 

P.P.Duinker verzorgde per 24 oktober 1857 vanuit Nieuwediep met de “Mentor” een transport van 4 officieren en 100 manschappen naar Indië. Hij arriveerde te Batavia op 24 februari 1858 na 123 dagen.

Hij vervoerde per 02 mei 1867 vanuit Nieuwediep met de “Insulinde” 1 landmachtofficier naar Indië en arriveerde te Batavia op 31 juli 1867 na 90 dagen⁰⁶⁵.

 

In de “Biografie van Cornelis Abrahamsz J^r” staat de volgende vermelding¹⁰⁹:

Batavia half juli 1866:

      “Hoewel de Waterloo bewijzen gegeven had van eene goede zeiler te zijn … vernam ik later tot mijn spijt dat de Insulinde (kapt. P.P.Duinker J^r)… een reis van 92 dagen dus 10 dagen korter dan wij gemaakt had.”

Nieuwe Diep 26 januari 1867:

      “Den 26^e kwamen de schepen Insulinde (kapt. P.P.Duinker J^r), Bestevaar (kapt. Kapt. ?) , N.Braband (kapt. J.C.W.Loos)… binnen  allen hadden hetzelfde slechte weder op dezelfde hoogte als wij gehad …

 

 

NRC 05 april 1860¹¹⁴

Amsterdam, 4 april. Volgens brief van kapt. Duinker, voerende het schip MENTOR, van Batavia herwaarts gedestineerd, in dato Nieuwe Diep, 3 april, had hij de 31^e maart op de hoogte van Goudstaart (opm: Start Point) een hevige storm doorgestaan en twee stortzeeën overgekregen, die veel schade op het dek en aan de verschansing hadden veroorzaakt en waardoor enige dek- en lijf-houtnaden opengesprongen waren, zodat hij vreesde, dat door het ingedrongen water de lading beschadigd zou zijn. Overigens was het schip dicht gebleven en alles wel aan boord.

 

NRC 08 mei 1860¹¹⁴

Rotterdam, 7 mei. Door de Nederlandsche Handel-Maatschappij zijn heden bevracht de navolgende 38 schepen, als:….

…..Voor Amsterdam: ANNA LENA, kapt. C. Zaal; CORNELIS HOUTMAN, kapt. J.H. Rolman; JAN VAN BRAKEL, kapt. D. de Roever; MENTOR, kapt. P.Pzn Duinker Jr; ….

 

 

NRC 15 februari 1863¹¹⁴

Rotterdam, 14 februari. Door de Nederlandsche Handel-Maatschappij zijn bevracht  de navolgende 16 schepen:….

….Voor Amsterdam: HENRIETTE GEERTRUIDA, kapt. F. C. de Boer; MARGARETHA SIMONETTA, kapt. F. J. Hoffman; HENDERIKA, kapt. N. M. Oudshoorn de Groot Stiffry;

BANTAM, kapt. J. P. Claasen; TELANAK, kapt. F. H. Popken; PETRONELLA CATHARINA, kapt. C. H. van der Veen; AMSTERDAM, kapt. A. H. Wehdemeijer; MENTOR, kapt. P. P. Duinker Jr…..

 

NRC 01 april 1866¹¹⁴

Schepen in lading te Amsterdam…..

…..- Naar Batavia en Samarang. Het Nederlandse clipper campagneschip INSULINDE, kapt. P.P. Duinker Jr. ~ Adres: Geb. Hendrichs & Co. en Wed. Jan van Wesel & Zn. te Amsterdam.

 

NRC 14 april 1866¹¹⁴

Rotterdam, 13 maart. Door de Nederlandsche Handel-Maatschappij zijn bevracht de navolgende 21 schepen, als:….

….Voor Amsterdam: AQUARIUS, kapt. A. Altmann; ARIA EN BETSY, kapt. H.J. Haverbult; INSULINDE, kapt. P.P. Duinker Jr.;…

 

NRC 26 april 1866¹¹⁴

Amsterdam, 25 april. Volgens brief van kapt. Duinker, voerende het nieuw gebouwde clipperschip INSULINDE, de 19^e dezer van het Nieuwe Diep naar Batavia uitgezeild, was hij, na drie dagen in de Noordzee met W. wind gekruist te hebben, de 22^e Dover gepasseerd, zijnde toen de wind ONO; passagiers en equipage zijn allen wel en het schip voldoet uitmuntend in alle opzichten.

 

NRC 21 augustus 1866¹¹⁴

Batavia, 27 juli. Aangekomen schepen op Java:….

….van Glasgow; INSULINDE, kapt. Duinker, van Amsterdam; SUZANNA, ….

 

NRC 07 september 1866¹¹⁴

Amsterdam, 6 september. Volgens brief van kapt. P.P. Duinker Jr., voerende het Nederlandse schip INSULINDE, de 23^e juli ll. van Texel te Batavia gearriveerd, had hij gedurende de uitreis met vele tegenspoeden te kampen gehad; de 22^e juli, op 44°54' ZB en 53°40' OL, overviel het schip een orkaan, waarin het zware stortzeeën over dek kreeg, het tuig ontzet werd en het stuurgerij stuksloeg; ook was een gebrek aan de chronometer oorzaak dat, door nabij Java een doorsteek te maken, de reis zes dagen werd vertraagd; overigens voldeed het schip uitmuntend en waren passagiers en equipage in beste welstand.

 

NRC 13 september 1867¹¹⁴

Batavia, 30 juli. Heden morgen arriveerde hier ter rede het Nederlandse klipper- fregatschip INSULINDE, gevoerd door kapt. P. P. Duinker Jr., hebbende de reis van Nederland in 89 dagen volbracht. Dit schip deed de wedstrijd met het van hulp-stoomvermogen voorziene schip ’s GRAVENHAGE, waarvan men de aankomst nog te vergeefs verwacht.

De INSULINDE zeilde de 2^e mei uit het Nieuwediep, ondervond bij de aanvang der reis voortdurend stilte en zeer flauwe zuchtjes, de 4^e mei passeerde dit schip Dungeness en de 6^e Kaap Lizard, aan het einde van het Kanaal.

De ’s GRAVENHAGE verliet Brouwershaven de 2^e mei, passeerde de 3^e Dungeness en de 4^e ’s middags Goudstaart, zodat dit schip de 5^e mei ’s morgens vroeg bij Kaap Lizard geweest kan zijn.

 

NRC 30 september 1867¹¹⁴

Batavia, 14 augustus. De 31^e juli jl. arriveerde ter rede van Batavia het Nederlandse klipper fregatschip INSULINDE, gevoerd door kapt. P.P. Duinker jr., hebbende de reis van Nederland in 89 dagen volbracht. Dit schip deed de wedstrijd met het van hulpstoomvermogen voorziene schip ’S GRAVENHAGE, waarvan men de aankomst nog tevergeefs verwacht. De INSULINDE zeilde de 2^e mei uit het Nieuwediep, ondervond bij de aanvang van de reis voortdurende stilte en zeer flauwe zuchtjes; de 4^e mei passeerde dit schip Dungeness en de 6^e Kaap Lizard aan het einde van Het Kanaal. De ’S GRAVENHAGE verliet Brouwershaven de 2^e mei, passeerde de 3^e Dungeness en de 4^e ’s middags Goudstaart, zodat dit schip de 5^e mei ’s morgens vroeg bij Kaap Lizard geweest kan zijn. De ’S GRAVENHAGE verliest daardoor de weddenschap van enige Amsterdammers, groot NLG 12.000, die de INSULINDE als eerstkomende heeft gewonnen.