Familiegegevens en opleiding

Johannes Wortelboer werd geboren te Oude Pekela op 27 september 1839 als zoon van schipper en collegelid Gerardus Wortelboer en Tobina Drenth.

Johannes huwde op 22 oktober 1869 te Veendam als schipper met Hermanna Tecla Broekman, geboren te Veendam op 20 januari 1850 als dochter van de scheepsgezagvoerder Ferdinand Broekman en Helena Johanna Wilmink. Harmanna Tecla overleed te Rotterdam op 30 april 1917, 67 jaar,weduwe.

Johannes Wilco overleed te Utrecht op 06 mei 1905, 65 jaar.

 

In Burgerlijke Stand akten in de provincie Groningen wordt Johannes vermeld als schipper in 1869, 1870,1872, 1874, 1875, 1877 1879, 1881, 1884, 1886, 1888.

 

In een huwelijksakte van dochter Helena T.G. Wortelboer op 04 september 1901 te Amterdam wordt vader Johannes vermeld als “winkelier”.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.G.Wortelboer was effectief lid van het zeemanscollege “De Trouw” te Oude Pekela met vlagnummer 140 in de periode 1866 t/m 1870

J.G.Wortelboer was effectief lid van het zeemanscollege “De Harmonie” te Wildervank met vlagnummer 152 in de periode 1875 t/m 1896.

J.G.Wortelboer was effectief lid van het zeemanscollege “Maatschappij tot Nut der Zeevaart” te Veendam met vlagnummer 37 in de periode 1872 t/m 1895.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt kapitein J.Wortelboer als gezagvoerder gedurende:

*   1866 t/m 1886 van de schoonerbrik “Regnera”, gebouwd in 1865 te Muntendam 177 ton o m., varend voor C.ten Horn te Veendam;

*   1889 t/m 1892 van de schoenerbark “Admiraal de Ruyter”, gebouwd in 1874 te Hoogezand, 233 ton o.m., varend voor J.A.Hooites te Hoogezand.

 

Monsterrollen op site van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen vermelden Johannes Wortelboer.

10 juni 1857, schoener “Tobisia” (moet zijn “Tobina”), kapitein Gerardus Wortelboer, 48 jaar uit Oude Pekela. Voorts stuurman, kok, 2 matrozen waaronder Johannes Wortelboer, 17 jaar uit Oude Pekela, en een lichtmatroos.

21 november 1870, schoener “Regnera”, schipper Johannes Wortelboer, 31 jaar uit Veendam. Voorts matroos, 2 lichtmatrozen en een kajuitwachter.

24 februari 1885, schoener “Regnera”, schipper Johannes Wortelboer, 45 jaar uit Veendam. Voorts stuurman, kok en een lichtmatroos.

03 februari 1886, schoener “Regnera”, kapitein Johannes W.Wortelboer, 46 jaar uit Veendam. Voorts stuurman, kok en een kajuitwachter.

11 september 1890, schoener “Admiraal de Ruiter”, kapitein Johannes Wilko Wortelboer, 50 jaar uit Veendam. Voorts bootsman, kok/matroos, matroos en 2 lichtmatrozen.

 

In 5 monsterrollen op het overzicht van het Noordelijk Scheepvaart Museum te Groningen wordt gesproken van Johannes Wortelboer.

Het overzicht luidt:

1857                          matroos op de schoener “Tobina” onder Gerardus Wortelboer (zijn vader)          17 jaar

1870-1886               schipper op de schoener “Regnera”                                                                                31-46 jaar

1890                          schipper op de schoener “Admiraal de Ruiter”                                                             50 jaar.

 

Overige bijzonderheden

Wortelboer⁰⁵⁵ bezit een brief dd 08 september 1958 van ene kapitein H.J.Brandenburg destijds gezagvoerder bij de Holland-Amerika Lijn, die aan het gemeentearchief van Hoogezand informatie vraagt over het schip “Admiraal de Ruyter” destijds varend onder kapitein J.G.Wortelboer. In deze brief doet Brandenburg de volgende mededelingen:

1. Hij is “(via de zoon van J.G.Wortelboer?) in handen gekomen van een journaal en een kasboek van de Groningse kustvaarder “Admiraal de Ruyter”. De journaalperiode is van 10 oktober 1889 - 18 november 1892. De kasboekperiode is van 1888 - 30 september 1892.
2. De Lloyd’s gegevens zijn: gebouwd in 1874 te Hoogezand voor J.A.Hooites, 214 ton bruto-203 ton netto.
3. “Volgens de nabestaanden is kapitein Wortelboer in 1888 (begin kasboekperiode) eigenaar van de “Admiraal de Ruyter” geworden na eerder zijn vorige schip de “Regnera” van de hand te hebben gedaan. J.A.Hooites (en na april 1891 de erven J.A.Hooites) zou de boekhouder ( manager) geweest zijn”.
4. Johannes Wortelboer werd geboren 27 september 1839 te Oude Pekela als zoon van Gerardus Wortelboer en Tobina Drenth. Hij huwde op 22 oktober 1869 te Veendam met Martha Kuiper, geboren te Veendam op 06 december 1852.(

            Deze naamsopgave is verschillend van die uit de genealogie Wortelboer, zoals hiervóór vermeld. Er is een huwelijksakte uit Veendam dd 06 januari 1875 van de scheepsbouwer Johannes Gerhardus Wortelboer, geboren te Oude Pekela als zoon van de scheepsbouwer Fredericus Gerrrits Wortelboer en Engelina Jans Sandman met Martha Kuiper, geboren te Veendam als dochter van Hillebrand Hillebrands Kuiper en Engelina Judokus Baalman

5. Het gezin verhuisde van Oude Pekela naar Veendam op 17 april 1890. Het werd te Rotterdam ingeschreven op 03 april 1894, komende van Veendam en verhuisde weer op 07 juli 25 maart 1901 naar Amsterdam. Vervolgens stond het gezin weer te Rotterdam ingeschreven van 07 juli 1902 tot 06 mei 1905.

6         Johannes overleed te Utrecht op 06 mei 1905. (dit is Johannes Wilco, een zoon van Johannes Wortelboer en Tecla Broekman)

7. Volgens journaal en kasboek deed het schip een groot aantal havens aan vooral in Zuid-Amerika. “Op 30 september 1892 bij het vertrek van Rio Grande is de “Admiraal de Ruyter” op een onder water zich bevindend voorwerp gelopen en gezonken. Na langdurige bergingspogingen, die gedeeltelijk met succes werdn uitgevoerd bleek het schip toch zo zwaar beschadigd, dat het op 18 November werd geabanneerd”.

 

Provinciale Groningsche Courant⁰⁵⁵

06 december 1883 Veendam 4 Dec. Volgens brief van kapitein J.G.Wortelboer, gezagvoerder van het schoonerschip Regnera, is dit schip den 24sten November l.l. wegens storm en tegenwind te Svinoer (Noorwegen) binnengeloopen, met verlies van een man der equipage, die over boord geslagen enverdronken is.

20 december 1887 Notaris mr.G.Baart de la Faille te Veendam zal op 5 jan.1888 publiek verkopen het schoonerschip Regnera, gebouwd in 1865 en in 1886 geclassificeerd voor 3 jaar, liggende te Dordrecht, laatstgevoerd door kapitein J.Wortelboer.

05 november 1892 Rio Grande 6 Oct. De schoener Admiraal de Ruyter, kapit. J.G.Wortelboer is, naar Falmouth vertrekkende met eene lading beenasch en guano en door eene sleepboot gesleept, op een anker geloopen, waardoor het zoo lek werd dat het aan den grond moest worden gezet om zinken te voorkomen. Een accoord werd getroffen om schip en lading te bergen.

Winschoter Courant⁰⁵⁵

Veendam 5 jan.1888 Het Nederl. Schip Regnera, thans liggende te Dordrecht, laatstgevoerd door kapit.J.Wortelboer, werd heden publiek verkocht aan J.Aarends te Oude Pekela, voor ƒ 1.425,-.

 

NRC 03 april 1865¹¹⁴

Rotterdam, 2 april. De 30e maart zijn van de werf van de scheepsbouwmeesters Drenth & Sinninge te Muntendam, te water gelaten het schoenerschip REGNERA, groot ca. 180 tonnen en gevoerd zullende worden door kapitein J.W. Wortelboer, en het schoenerschip ZWALUW, groot ca. 140 tonnen, gevoerd zullende worden door kapt. Brongers. (opm: PGC 040465 geeft andere datum tewaterlating)

 

Provinciale Groninger Courant 04 april 1865¹¹⁴

Groningen, 3 april. Heden namiddag is van de werf van Drenth & Co te Veendam met goed gevolg te water gelaten het brikschip REGNERA, groot plm. 100 last, voor rekening van en gevoerd zullende worden door kapt. J.G. Wortelboer, van Pekela en de schoener ZWALUW, groot 80 last, voor rekening van en gevoerd zullende worden door kapt. J.B. Brongers, van Wildervank. (opm: vergelijk NRC 030465 die andere bouwplaats en datum tewaterlating aangeeft

 

Algemeen Handelsblad 19 mei 1865¹¹⁴

Groningen, 17 mei. Heden zijn alhier aangekomen het nieuw gebouwd schoenerschip ZWALUW, kapt. J. Brongers, van Veendam, groot 100 last; het nieuw gebouwd schoenerbrikschip REGNERA, kapt. J. Wortelboer, van Pekela, groot 115 last, beide gebouwd bij Drent en Sinnige te Muntendam, en het nieuw gebouwde kofschip ANNA GEZINA, kapt. J.J. de Vries van Groningen, groot 55 last, gebouwd bij G. Bodewes te Martenshoek.

 

NRC 20 oktober 1865¹¹⁴

Nerva,10 oktober. Het gisteren van hier vertrokken Nederlandse schip (opm: brik) REGNERA, kapt. J.G. Wortelboer, met planken naar Grimsby bestemd, is heden ochtend nog op de bank aan de mond van de Nerva vast aan de grond.

 

NRC 21 augustus 1876¹¹⁴

Kopenhagen, 18 augustus. De Nederlandse schoener REGNERA, kapt. Wortelboer, van Livorno met marmer en stukgoed naar St. Petersburg, is hier lek in de haven gekomen om te repareren.

 

NRC 23 september 1876¹¹⁴

Kopenhagen, 19 september. De Nederlandse schoener REGNERA, kapt. Wortelboer is na geëindigde reparatie van hier naar St. Petersburg vertrokken.

 

Provinciale Groningsche Courant 06 december 1883 ¹¹⁴

Veendam 4 Dec. Volgens brief van kapitein J.G.Wortelboer, gezagvoerder van het schoonerschip Regnera, is dit schip den 24sten November l.l. wegens storm en tegenwind te Svinoer (Noorwegen) binnengeloopen, met verlies van een man der equipage, die over boord geslagen enverdronken is.

 

NRC 14 augustus 1885¹¹⁴

Söderhamn, 6 augustus. De Nederlandse schoener REGNERA, kapt. Wortelboer, is met gesprongen fokkemast uit zee teruggekomen.

 

Provinciale Groninger Courant 20 december 1887¹¹⁴

Advertentie. Mr. G. Baart de la Faille, notaris te Veendam, zal op donderdag 5 januari a.s., des avonds te 7 uur, ten huize van de logementhouder A.G. Douwes te Veendam, ten verzoeke zijner principalen, publiek te koop presenteren het in de Nederlanden te huis behorende schoenerschip REGNERA, gebouwd in 1865 en in 1886 geclassificeerd voor drie jaar bij de Germanischer Lloyd A, groot 150,50 registertonnen, liggende te Dordrecht, laatst gevoerd door kapt. J. Wortelboer. (opm: schip blijft onder NL vlag)

 

Provinciale Groningsche Courant 20 december 1887¹¹⁴

Notaris mr.G.Baart de la Faille te Veendam zal op 5 jan.1888 publiek verkopen het schoonerschip Regnera, gebouwd in 1865 en in 1886 geclassificeerd voor 3 jaar, liggende te Dordrecht, laatstgevoerd door kapitein J.Wortelboer.

 

Winschoter Courant 1888¹¹⁴

Veendam 5 jan.1888 Het Nederl. Schip Regnera, thans liggende te Dordrecht, laatstgevoerd door kapit.J.Wortelboer, werd heden publiek verkocht aan J.Aarends te Oude Pekela, voor ƒ 1.425,-.

 

Provinciale Groninger Courant 10 januari 1888¹¹⁴

Veendam, 7 januari. Het schoenerschip REGNERA, groot 154 ton, gebouwd in 1865, liggende te Dordrecht, laatst gevoerd door kapt. J.G. Wortelboer, is de 5^e dezer alhier publiek verkocht voor NLG.1.425,- aan J. Arends te Oude Pekela.

 

Provinciale Groninger Courant 23 maart 1889¹¹⁴

Rio Grande, 16 februari. Het schip ADMIRAAL DE RUYTER, kapt. J. Wortelboer, is bevracht naar Fernambuck.

 

Provinciale Groningsche Courant 05 november 1893¹¹⁴

Rio Grande 6 Oct. De schoener Admiraal de Ruyter, kapit. J.G.Wortelboer is, naar Falmouth vertrekkende met eene lading beenasch en guano en door eene sleepboot gesleept, op een anker geloopen, waardoor het zoo lek werd dat het aan den grond moest worden gezet om zinken te voorkomen. Een accoord werd getroffen om schip en lading te bergen.