Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.M.Schippers als gezagvoerder gedurende:

• * 1839 t/m 1851 van de kof “Jantje”, gebouwd in 1837 te Muntendam, 84 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Veendam.

 

Overige bijzonderheden

Geen

 

 

Familiegegevens en opleiding

Jan Rentes Zoutman werd geboren te Veendam als zoon van Rente Everts Zoutman en Riekje Hindriks Puister.

Hij trouwde te Veendam op 01 juli 1847 als zeemans met Hinderika Jans Jonker, geboren ca.1824 te Veendam als dochter van schipper Jan Hindriks Jonker en Feike Berends Schipper. Zij overleed op 15 mei 1910 te Veendam, 86 jaar^{allegronongers}

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.R.Zoutman als gezagvoerder gedurende:

*      1849 t/m 1856 van de kof “Hendrika” ex Jantje, gebouwd in 1837 te Muntendam, 85 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Veendam. Het schip werd in 1855 2 maal te Harlingen geregistreerd komend van Frederikstad. Het schip werd in 1857 verkocht aan E.Sissingh te Delfzijl en herdoopt in “Alberdina”. Het schip verrongelukte in 1860 op het Borkumer Rif;

*      1862 t/m 1864 van de 2-mastschoener “Hendrika”, gebouwd in 1858 te Martenshoek, 151 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Veendam. Het schip is in 1864 gestrand en wrak geraakt.

 

Mulder^83a vermeldt:

“Henderika kof in 1849-1851 Jan Rentes Zoutman schipper”

 

UIT “11 en 30” orgaan van de afd. Friesland van de Ned. Geneal Vereniging, nr. 25, Jg.7 nr 1, januari 2002

“Op 18 november 1859 stuurde de Gelderse Staatsraad oftewel de Commissaris van de Koningin aan alle gemeenten binnen zijn provincie een gedrukte lijst van personen die niet voldaan hadden aan de oproep voor vervulling van de nationale militie lichting 1859”. Hierin kwam voor Willem de Boer, buitenvaarder uit Harlingen. “Hij was op 24–1-1858 met het schip onder kapitein J.R.Zoutman uitgevaren naar Messina” Deze opgave spoort niet met de bovenvermelde opgave uit Bouma⁰²⁵)

 

Overige bijzonderheden

Jan Rentes Zoutman is met zijn schip de Hend(e)rika op 8 december 1864 gestrand in de Jammerbocht. Zes weken later pleegde hij ter plaatse (in Denemarken) zelfmoord.

Onleend aan de overlijdensakte en aan het kerkboek te Tranum (Denemarken) dat een Deense ex-collega heeft weten op te sporen. Het KNMI wist mij te melden dat het op 8-12-1864 niet bijzonder slecht weer was – wat het raadsel groter maakt, of misschien de zelfmoord verklaarbaar.

Informatie via e-mail dd 16 januari 2010 van Casper de Jong (casperdejong@planet.nl)

 

 

Familiegegevens en opleiding

Jan Wortel werd geboren op 05 juli 1819 te Niezijl gem Grijpskerk als zoon van de schipper Sijtze Jans Wortel en Rienje Hindriks van der Leest. Hij was de broer van de kapiteins Hindrik Sytzes en Sjouke Sytzes Wortel.

Hij trouwde op 10 januari 1846 te Delfzijl als zeeman met de dienstmeid Carolina Pieternella Brondijk, geboren ca. 1819 te Paramaribo als dochter van de arbeider Harmannus Jansz Brondijk en Johanna Botes. Zij overleed op 08 maart 1847 te Delfzijl, 27 jaar.

Jan hertrouwde op 28 november 1848 te Delfzijl als zeeman met IJkje Bastiaans Schoonhoven, gedoopt op 20 november 1808 te Farmsum als dochter van de buitenvaarder Bastiaan Wristers Schoonhoven en Dina Freerks. IJkje overleed op 21 juli 1873 te Delfzijl, 64 jaar.

Van Jan is geen overlijdensakte gevonden maar hij is waarschijnlijk in 1874 op de Eemshoorn met zijn schip vergaan.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Wat betreft het effectief lidmaatschap van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl vermelden de Almanakken met vlagnummer 100 I.J resp. J.J. Wortel in de edities van 1859 en J.S.Wortel in de edities van 1861 t/m 1874. Ik neem aan dat het in alle gevallen gaat om Jan Sijtzes die dan van 1859 t/m 1874 effectief lid is geweest met vlagnummer 100.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeld J.S.Wortel als gezagvoerder gedurende:

*   1858 van de kof “Alberdina” ex Hendrika, ex Jantje, gebouwd in 1837 te Muntendam, 85 ton o.m., varend voor E.Sissingh te Delfzijl;

*   1863 van de tjalk “Agatha”gebouwd in 1862 te Appingedam, 38 ton o.m., varend voor J.Mulder & C^o te Appingedam;

*   1864 t/m 1874 op hetzelfde schip maar nu als kapitein/eigenaar, varend vanuit Delfzijl. Het schip is in 1874 vergaan op de Eemshoorn.

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.S.Wortel als gezagvoerder gedurende:

*   1862 t/m 1864 van de kof “Jantina Alberdina”, gebouwd in 1831 te Veendam, 125 ton o.m., varend voor D.Sissingh te Delfzijl. Het schip voer in 1865 voor J.T.Leeuwe te Delfzijl en was herdoopt in “Weea”.

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.J.Wortel als gezagvoerder gedurende:

*   1859 t/m 1860 van de kof “Alberdina”, ex Hendrika, ex Jantje, gebouwd in 1837 te Muntendam, 85 ton o.m., varend voor D.Sissingh te Delfzijl. Het schip verongelukte op het Borkumer Rif.

Ik heb in de BS. gegevens van Groningen geen gegevens van een J.J. Wortel kunnen terugvinden. De opgaven uit de thans beschikbare monsterrollen uit Delfzijl doen vermoeden dat het om J.S. gaat.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1844-15, 22 maart 1844, smak “Catharina”, kapitein Arend Hayes Post, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts stuurman Egbert Leeuw, 28 jaar uit Delfzijl, kok en de matroos Jan Sytzes Wortel, 24 jaar uit Grijpskerk;

Monsterrol 1845-4, 10 april 1845, smak “Catharina”, kapitein Arend Hayes Post, 35 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts stuurman Nantko Huisman, 26 jaar uit Termunterzijl, kok, matroos Jan Sytzes Wortel, 25 jaar uit Delfzijl en een scheepsjongen;

Monsterrol 1846-9, 23 februari 1846, smak “Catharina”, kapitein Arend Hayes Post, 36 jaar woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Arien Pieters Wiertsema, 30 jaar uit Appingedam, kok en de matroos Jan Sytzes Wortel, 26 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1846-42, 26 november 1846, smak “Katharina”, kapitein Evert Einjes de Boer, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts de kok, Jan Sytzes Wortel, 27 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1848-6, 28 februari 1848, smak “Geertruida Alida”, kapitein Hillebrandus Jan Radis Weits, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Alexander Frans Vera, 43 jaar uit Delfzijl, kok en de matroos Jan Sytzes Wortel, 28 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1849-2, 01 februari 1849, hektjalk “Hillegina”, kapitein Luchien Luchiens Bos, 31 jaar woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Jan Sytzes Wortel, 29 jaar uit Delfzijl en een kok;

Monsterrol 1851-11, 22 februari 1851, smak “Goede Vrienden”, kapitein Jochem Tjaards van Dijk, 38 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts stuurman Jan Sytzes Wortel, 31 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1857-9, 20 februari 1857, kof “Alberdina”, kapitein I.S.Wortel, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman A.Bolt, 21 jaar uit Ten Boer en een matroos;

Monsterrol 1860-66, 28 april 1860, kof “Wilhelmina”, kapitein Jan Schuitema, 25 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J.S.Wortel, 40 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1861-24, 07 maart 1861, kof “Jantina Alberdina”, kapitein Jan S.Wortel, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman A.M.Borg, 25 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Samenvatting van de monsterrollen

1. Jan Sytzes is in de monsterrollen ook vermeld als Jan S en met de initialen I.J. en J.S.
2. Er zijn on totaal 10 monsterrollen met de naam van Jan Sytzes op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1844 t/m 1861 met als leeftijden 24 t/m 41 jaar. De zeemanscarriére zal langer geduurd hebben dan 17 jaar.
4. Als woonplaats is in alle rollen Delfzijl opgegeven.
5. Het overziccht van de monsterrollen luidt:

       *     1844-1846       matroos op de smak “Catharina”, kapt. Arend H.Post                                             24-26 jaar

       *     1846                  kok op de smak “Katharina”, kapt. Evert E. de Boer                                             26 jaar

       *     1848                  matroos op de smak “Geertruida Alida”, kapt. Hiilebrandus J.R. Weits               27 jaar

       *     1849                  stuurman op de hektjalk “Hillegina”, kapt. Luchien L.Bos                                    29 jaar

       *     1851                  stuurman op de smak “Goede Vrienden”, kapt. Jochem T.van Dijk                     31 jaar

       *     1857                  kapitein op de kof “Alberdina”                                                                                   37 jaar

       *     1860                  stuurman op de kof “Wilhelmina”, kapt. Jan Schuitema                                        40 jaar

       *     1861                  kapitein op de kof “Jantina Alberdina”                                                                     41 jaar

 

Overige bijzonderheden

Overige bijzonderheden

NRC 11 februari 1860¹¹⁴

Emden, 6 februari. Het Nederlandse schip (opm: kof) ALBERDINA, kapt. Wortel (opm: waarschijnlijk J.J. Wortel), van Newcastle naar Leer, is op het Rif van Borkum verongelukt.

 

NRC 12 februari 1860¹¹⁴

Emden, 6 februari. De bemanning van het op het rif van Borkum gestrande Nederlandse schip ALBERDINA, kapt. Wortel – zie NRC van gisteren – is gered.