Inloggen
BERKELSTROOM - ID 913


In dienst
Onder Nederlandse Vlag tussen:0000-00-00 / 0000-00-00

Identification Data

Bouwjaar: 1915
Classification Register: Lloyd's Register of Shipping (LR)
Categorie: Cargo vessel
Voorstuwing: Steamship
Type: General Cargo schip
Type Dek: Raised quarter deck
Material Hull: Steel
Dekken: 1
Construction Data

Scheepsbouwer: N.V. Scheepsbouwwerf & Machinefabriek 'De Merwede' v/h Van Vliet & Co., Neder-Hardinxveld, Zuid-Holland, Netherlands
Werfnummer: 116
Launch Date: 1915-05-27
Delivery Date: 1915-07-07
Technical Data

Engine Manufacturer: T. Richardson & Sons, Middlesbrough on Tees, Great Britain
Motor Type: Steam, Triple Expansion
Number of Cylinders: 3
Power: 650
Power Unit: IHP (IPK)
Speed in knots: 10
Number of screws: 1
 
Gross Tonnage: 736.00 Gross tonnage
Net Tonnage: 366.00 Net tonnage
Deadweight: 1005.00 tons deadweight (1016 kg)
 
Length 1: 56.42 Meters Length overall (Loa)
Length 2: 54.06 Meters Length between perpendiculars (Lbp)
Beam: 8.87 Meters Registered
Depth: 3.69 Meters Registered
Ship History Data

Date/Name Ship 1915-07-07 BERKELSTROOM
Manager: N.V. Hollandsche Stoomboot Maatschappij, Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Eigenaar: N.V. Hollandsche Stoomboot Maatschappij, Amsterdam, Noord-Holland, Netherlands
Shareholder:
Homeport / Flag: Amsterdam / Netherlands
Callsign: NGWH

Ship Events Data

1914-00-00: Besteld door Shipping Investments Ltd (Pile & Co Ltd), Londen en tijdens de bouw door HSM aangekocht.
1916-04-24: Final Fate:
Op reis van Amsterdam naar London met een lading van 541 ton stukgoederen, voornamelijk strobord en papier, werd de ‘BERKELSTROOM’ op 24 april 1916 des nachts om 4.45 uur op 16 mijl oost¼-noord van de Outer Gabbard boei aangehouden door de Duitste onderzeeboten ‘UB.18’ en ‘UB.29’. De Duitsers achtten de lading contrabande en protesten hielpen niets. De 18 leden van de bemanning van de ‘BERKELSTROOM’ gingen in de sloepen, die door de ‘UB.18’ op sleeptouw werden genomen. Intussen werd de ‘BERKELSTROOM’ om 8.45 uur op 24 april 1916 door de opvarenden van de ‘UB.29’ opgeblazen en zij zonk vrijwel terstond. Op de nadering van een Brits vliegtuig gooide de ‘UB.18’ de verbinding met de sloepen los en voer weg. Om 10.45 uur werden alle opvarenden van de ‘BERKELSTROOM’ gered door de Britse kruiser H.M.S. ‘PENELOPE’.

Gezagvoerders

Datum vanaf: 1916
Kapitein: Kalishoek, P.J.H.
Overige informatie: 0

Afbeeldingen


Omschrijving: BERKELSTROOM bij de werf, kort voor oplevering
Collectie: Lindenborn, Marien
Vervaardiger: Nautical Photo Agency, Suffolk
Onderwerp: Werf
Algemene informatie

RN 290515
Hardinxveld, 27 mei. Heden werd van de werf van de N.V. Scheepsbouwwerf “De Merwede” v/h Van Vliet & Co. alhier, met goed gevolg te water gelaten een stalen stoomschip No. 118, genaamd BERKELSTROOM, lang 185’-0", breed 23’-0" en hol 14'-6", van het R.Q. dek-type, gebouwd onder special Survey Lloyds 100 A 1, voor rekening van de Hollandsche Stoomboot Maatschappij te Amsterdam.

AH 260416
De BERKELSTROOM in de grond geschoten.
Gistermiddag heeft de directie van de Hollandsche Stoomboot Maatschappij bericht ontvangen van de kapitein van de BERKELSTROOM uit Harwich, volgens welk bericht het schip gezonken is en allen gered zijn. De BERKELSTROOM had een lading in van 535 ton, waarvan 70 ton cacao en vis, de rest was stukgoed, in hoofdzaak karton. De directie deelde ons voorts nog mee, dat indien er sprake kon zijn van contrabande, deze alleen zou kunnen bestaan uit de 70 ton cacao en vis. Nog vernemen wij, dat de BERKELSTROOM de gewone mail voor Engeland aan boord had. Onze Londense berichtgever seint ons nog, dat de BERKELSTROOM een lading had van strokarton en een klein percentage levensmiddelen. Verder seint hij, dat daar één boot van de BERKELSTROOM lange tijd naast de duikboot had gelegen en door het botsen beschadigd was, de gezagvoerder opmerkte, dat het voor de bemanning te erg was om in zulk een boot te worden achtergelaten. De Duitse commandant antwoordde toen: ,,Dat is belachelijk. Wij hebben in Duitsland geen vrienden en geen medelijden. Elk schip dat goederen naar Engeland brengt zal in de grond worden geboord". Toen verscheen een tweede duikboot en werden aan boord van de BERKELSTROOM bommen geplaatst, die het schip vernietigden. De bemanning telde, met inbegrip van de kapitein, 24 koppen. Zij bevond zich in drie boten en werd te elf uur door een Engels schip opgepikt en naar een plaats van de Oostkust gebracht. Allen zijn nu veilig en wel te Londen. Het schip had ook enige zakken mail aan boord. De bemanning is verontwaardigd over de behandeling van de Duitsers ondervonden.

AH 300416
De bemanning van de BERKELSTROOM vertelt.
Op het kantoor van de Hollandsche Stoomboot Maatschappij hebben wij gistermiddag enige leden van de bemanning van de BERKELSTROOM gesproken, die begin van deze week door twee Duitse U-boten vernield werd. Uit hetgeen de 1e machinist B. Schilperoort en enige matrozen, van wie enkele ook de aanhouding van de ZAANSTROOM door een duikboot bijgewoond hadden, ons meedeelden, kunnen wij het volgende overzicht geven van hun bevindingen: Om 4 u. 45 min. sloeg plotseling een granaat in het water midscheeps van de BERKELSTROOM, op korte afstand. Dit was als waarschuwing bedoeld, om te stoppen. Een onderzeeër werd voor die tijd niet gezien. De loods keek recht voor zich uit met het oog op de drijvende mijnen. De BERKELSTROOM stopte en de onderzeeërs, die dwars van het schip waren, naderden. Een van de vaartuigen voer aan de oppervlakte; de commandotoren en een klein snelvuurkanon, op het smalle dek opgesteld, waren zichtbaar. Van de andere duikboot was alleen de periscoop te zien, deze stak ongeveer een meter boven de golven. De commandant van de duikboot, die het IJzeren Kruis droeg, gaf order, dat een sloep de scheepspapieren aan boord moest brengen. De 1e stuurman en vier matrozen gingen in stuurboordboot naar de duikboot. Er werd over en weer gesproken, ook tussen kapitein Kalishoek, de gezagvoerder van de BERKELSTROOM en de duikbootcommandant. De Hollanders merkten op, dat de BERKELSTROOM niet meer dan 50 procent voedingsartikelen aan boord had, doch 8 à 10 procent, zodat het schip niet verbeurd mocht verklaard worden. Zij wezen er op, dat de ZAANSTROOM opgebracht was naar Zeebrugge en niet in de grond geboord werd, enz. Doch dit alles gaf niets, de commandant zei het schip te moeten laten zinken, daar het levensmiddelen naar Engeland vervoerde. Men zei nog wel, dat Nederland ook naar Duitsland voedsel uitvoerde, waarop do Duitsers kortweg zeiden: „Wij hebben geen vrienden meer". Inmiddels was de andere duikboot ook aan de oppervlakte gekomen. De sloep, waarin zich de 1e officier en de matrozen bevond, werd bijna verpletterd tussen beide U-boten. Een van de boten was de U 18; de ander was ongemerkt. Met een kanon werden 5 à 6 schoten in de boeg van de BERKELSTROOM gelost, wat echter niet veel gaf. De een duikboot verdween onder water, terwijl de andere de sloepen op sleeptouw nam. Plotseling verscheen toen een watervliegtuig. De duikboot schoot twee vuurpijlen af als herkenningssein. Toen dit signaal niet beantwoord werd, begreep de duikboot, dat de vliegmachine een Engelse was. Zonder zich erg te bekommeren om de sleeptros en de sloepen, dook de duikboot dadelijk onder. Gelukkig werd de tros bijtijds gekapt. Toen de sloepen op enige afstand van de periscoop van de U-boot waren, vuurde de vliegmachine met een machinegeweer. Hierop streek zij op het water neer. De aviateur schreef op een stuk hout, dat hij het geval zou rapporteren en vroeg, hoeveel onderzeeërs er geweest waren. Men kon het watervliegtuig niet dicht naderen, daar zij niet op het water stil, bleef liggen. De vliegmachine verdween daarop naar de kust. Toen kwam een duikboot weer boven, enige matrozen beklommen de BERKELSTROOM en plaatsten een paar granaten in het schip. Hevige ontploffingen volgden en spoedig verdween het schip om 10 uur in de diepte. Van de andere duikboot werd niets meer gezien. Het vermoeden bestaat, dat deze de halve tros in de schroef gekregen heeft. Om 11 uur naderde een Engelse kruiser, H.M.S. PENELOPE. De aanhouding had plaats gehad op 80 mijl W ½ Z van IJmuiden. Men was op 5 mijl afstand van deze plek en was ongeveer 5 uur in de boten geweest, toen het Engelse oorlogsschip de Hollandse schipbreukelingen opnam. Met het oog op het duikbotengevaar bleef de PENELOPE doorvaren, toen de Hollanders aan boord opgenomen werden. Later verschenen nog meer Engelse oorlogsschepen. De behandeling op de PENELOPE was boven allen lof. Wat een verschil in de wijze van optreden van Engelsen en Duitsers, zo riepen de kapitein en matrozen van de BERKELSTROOM uit. Alles wat de schipbreukelingen nodig hadden, kregen zij van de Engelsen, die als souvenirs ook nog enkele muts-linten gaven. De 1e stuurman en de vier matrozen, die in de sloepen waren met de scheepspapieren, hadden niets kunnen redden. Met de kruiser kwamen de Hollanders te Harwich aan; van daar gingen zij naar Londen. De kruiser, waarvan de Hollanders zich zeker nog lang de naam dankbaar zullen herinneren, vertrok 's nachts weer en was de volgende ochtend bij Lowestoft in het gevecht met de Duitse oorlogsschepen gewikkeld. Het achterschip van de PENELOPE werd daarbij zeer zwaar beschadigd, een aantal matrozen werden gedood. Vanwege de Marineautoriteiten is terstond bij aankomst te Rotterdam van de bemanning van de BERKELSTROOM een onderzoek ingesteld omtrent het gebeurde met dat schip.

RN 010516
Stoomschip Berkelstroom.
Per Batavier V is gisteravond om 8.05 uur hier aangekomen de gehele bemanning van het stoomschip Berkelstroom, van de Hollandsche Stoomboot Maatschappij te Amsterdam, dat maandagmorgen omstreeks vijf uur op 20 mijlen van de Noord Hinder in de grond is geschoten door de Duitsers, nadat aan de equipage een kwartier gelegenheid was gegeven het schip te verlaten. De kapitein en zijn mensen begaven zich onmiddellijk naar Amsterdam en de kapitein kon geen tijd vinden, om enigerlei bijzonderheid omtrent het gebeurde mee te delen. Alleen vernamen we in de gauwigheid, dat de Berkelstroom met 9 kanonschoten van een duikboot tot zinken is gebracht. Vanwege de marine-autoriteiten is terstond bij aankomst te Rotterdam van de Berkelstroom een onderzoek ingesteld omtrent het gebeurde met dat schip.

AH 260516
Raad voor de Scheepvaart. De BERKELSTROOM.
De Raad deed gisteren uitspraak inzake de ramp overkomen aan de BERKELSTROOM. Waar vaststaat — aldus de Raad — dat de BERKELSTROOM door opvarenden van een Duitse duikboot tot zinken is gebracht, behoort te worden onderzocht of de kapitein schip en opvarenden aan gevaren blootstelde door met de lading, welke aan boord was, de reis naar Engeland te ondernemen. Het is de Raad gebleken, dat dit geenszins het geval is. Immers de lading welke in het ongunstigste geval als contrabande kan worden beschouwd, bleef verre beneden de helft van het totaal van de aan boord zijnde lading, berekend hetzij naar waarde, omvang, vracht of gewicht. Volgens de conclusies van de deskundige, welke de Raad overneemt en tot de zijne maakt, is een schip slechts vatbaar voor verbeurdverklaring wanneer de aan boord gevonden contrabande meer dan de helft van het totaal bedraagt, berekend naar waarde, omvang, vracht of gewicht. Afgezien dus van de vraag of een schip, dat vatbaar is voor verbeurdverklaring, vernietigd mag worden, staat het vast, dat de BERKELSTROOM wederrechtelijk door opvarenden van een Duitse duikboot tot zinken is gebracht. De kapitein van de BERKELSTROOM heeft alles gedaan wat mogelijk was om zijn schip te behouden en voor vernietiging te vrijwaren, doch hij was onmachtig tegen het jegens hem gepleegd geweld. Dat hij op bevel de scheepspapieren van boord liet gaan, kan hem niet verweten worden, nu het volgens het Volkenrecht geldend voorschrift dat de oorlogvoerende partij een onderzoek aan boord van het neutrale schip moet instellen, door de toepassing van de duikbotenoorlog in onbruik is geraakt. Had hij aan het bevel om de papieren te zenden, niet voldaan, zo zou hij schip en opvarenden in groot gevaar hebben gebracht. De Raad vestigt voorts in het algemeen belang de aandacht op de verklaring van de deskundige, waarbij deze wees op het gevaar waaraan neutrale schepen zich blootstellen door op een duikboot welke seinen geeft, of schoten lost, aan te sturen. Zodra men een sein ziet of een schot hoort, behoort men onmiddellijk te stoppen, niet van koers te veranderen en af te wachten wat de duikboot verder doen zal. De Raad wijst er echter uitdrukkelijk op, dat het bovenstaande in generlei verband staat tot de oorzaak van de onderhavige scheepsramp.