Inloggen
ALKO - ID 268


In dienst
Onder Nederlandse Vlag tussen:0000-00-00 / 0000-00-00

Identification Data

Bouwjaar: 1937
Classification Register: Bureau Veritas (BV)
Nat. Official Number: 1772 Z GRON 1937
Categorie: Cargo vessel
Voorstuwing: Motor Vessel
Type: General Cargo schip
Type Dek: Flush deck
Masten: One mast
Rig: 2 derricks
Material Hull: Steel
Dekken: 1
Construction Data

Scheepsbouwer: N.V. Scheepswerf 'Delfzijl' v/h Gebr. Sander, Delfzijl, Groningen, Netherlands
Werfnummer: 147
Launch Date: 1937-01-16
Delivery Date: 1937-03-12
Technical Data

Engine Manufacturer: N.V. Appingedammer Bronsmotorenfabriek, Appingedam, Groningen, Netherlands
Motor Type: Motor, Oil, 2-stroke single-acting
Number of Cylinders: 3
Power: 150
Power Unit: BHP (APK, RPK)
Eng. additional info: Brons Nr. 5286 Type T (240x360)
Speed in knots: 8
Number of screws: 1
 
Gross Tonnage: 200.00 Gross tonnage
Net Tonnage: 97.00 Net tonnage
Deadweight: 266.00 tonnes deadweight (1000 kg)
 
Length 2: 33.93 Meters Registered
Beam: 6.47 Meters Breadth, moulded
Depth: 3.64 Meters Depth, moulded
Draught: 2.45 Meters Draught, maximum
Ship History Data

Date/Name Ship 1937-03-12 ALKO
Manager: E. Wagenborg's Scheepvaart- & Expeditiebedrijf N.V., Delfzijl, Groningen, Netherlands
Eigenaar: Laurens Mulder, Delfzijl, Groningen, Netherlands
Shareholder:
Homeport / Flag: Delfzijl / Netherlands
Callsign: PCMP

Date/Name Ship 1942-10-01 DAGÖ
Manager: Kriegsmarine, Berlin, Germany
Eigenaar: Kriegsmarine, Berlin, Germany
Shareholder:
Homeport / Flag: Onbekend / Germany

Ship Events Data

1937-01-16: NvhN 18-01-1937: Delfzijl, 16 Jan. Bij de N. V. Scheepswerf „Delfzijl" v.h. Gebr. Sander te Delfzijl werd heden met goed gevolg een motorschip te water gelaten. Dit schip met afmetingen van 36.00 X 6.50 X 2.65 M. en een laadvermogen van 260 ton is gebouwd onder klasse Bureau Veritas en Scheepvaart Inspectie, groote kustvaart voor rekening van kapt. L. Mulder te Delfzijl. Het zal van een Brons motor van 150 P.K. worden voorzien. De kiel zal worden gelegd voor een motorschip te bouwen onder British Corporation en Scheepvaart Inspectie voor rekening van kapt. Klugkist te Groningen. De afmetingen van dit schip zijn 28 X 7.30 X 2.85 M. met 350 ton D.W. capaciteit. Het zal worden voorzien van een 200 P.K. Brons motor.
1937-03-12: Als ALKO, zijnde een motorvrachtschip, groot 554.70 m3 bruto inhoud, liggende te Delfzijl, door J.L. Kleijn, scheepsmeter te Groingen, ten verzoeke van Laurens Mulder, scheepskapitein, gedomicilieerd te Delfzijl, van haar brandmerk voorzien door het inbeitelen van 1772 Z GRON 1937 op het achterschip aan SB zijde in achterkant lichtkap motorkamer.
1937-03-12: Delfzijl, 12 Maart. Op de Eems vond heden de uitstekend geslaagde proefvaart plaats van het nieuwe motorschip ALKO. Dit schip werd gebouwd bij de N. V. Scheepswerf „Delfzijl" v/h. Gebr. Sander te Delfzijl voor rekening van kapt. L. Mulder te Delfzijl, onder klasse Bureau Veritas en Scheepvaart-Inspectie, groote kustvaart. Het schip is gebouwd met plaatsteven en met kruiserhek met de mast midscheeps. Het heeft twee Mannesmann laadboomen met twee motorlieren, die op het mastdek zijn opgesteld. De voorste lier wordt gedreven door een Lister motor van 6 P.K.; de achterste door een Lister motor van 8 P.K. Het laad- en losgerei is geleverd met een certificaat van de Inspectie van Havenarbeid. Het schip is netto 96.79 Reg. ton en bruto 195.81 Reg. ton, met een D.W. van 280 ton. De afmetingen zijn als volgt: lengte over alles 36 M., breedte over alles 6.50 M. en holte in de zijde 2.64 M. Voor de voortstuwing is in de motorkamer een twee tact Brons motor opgesteld met een vermogen van 150 P.K. Verder is in de motorkamer een 6 P.K. Lister motor als hulpmotor opgesteld voor het aandrijven van de hulp werktuigen en de dynamo. De verlichting is geheel electrisch. Deze installatie werd geleverd door het Technisch Bureau Herman G. Eekels te Hoogezand. Het schip is uitgerust met een radio-peilinstallatie.Het is voorzien van een stroomlijn-ballansroer, waarmede het schip op de proefvaart zeer gemakkelijk te besturen bleek, terwijl eveneens zeer goed met het vaartuig kon worden gemanoeuvreerd. Het is keurig afgewerkt en betimmerd, zoodat het een zeer fraaie indruk geeft. De verblijven zijn ruim en geriefelijk en centrale verwarming is aangebracht. Het schip voldeed ruimschoots aan alle gestelde eischen. Het behaalde een snelheid van 8 ½ mijl en het werd na de proefvaart met volle tevredenheid door den kapitein overgenomen.
1937-12-15: Delfzijl: Het motorschip “Alko”, kapt. Mulder heeft gisteren de reis naar Londen weer aanvaard nadat het eerder na hier terugkeerde.
1940-11-08: Nieuwe provinciale Groninger courant 08-11-1940: Delfzijl; Door duisternis misleid. Gisteravond had in het „Dok" aan het Eemskanaal een ongeval plaats, wat zijn oorzaak vond in de duisternis die er heerschte. Tegen een uur of elf togen een paar varenslui, aan boord behoorende van het m.s. „Alko", schipwaarts, naar het „Dok" waar genoemd schip was gelegen. Hoe het ongeval precies plaats vond staat niet met zekerheid te zeggen, doch plotseling werd er hulpgeroep gehoord en bleek, dat beide schepelingen, door de duisternis misleid, te water waren geraakt. Met behulp van een paar kameraden, die inmiddels te hulp waren gesneld wist men de drenkelingen weer op den beganen grond te brengen. Met de schrik en een nat pak kwamen de beide zeelui vrij.
1941-00-00: Gevorderd door de Duitsers en verbouwd.
1941-08-10: Het Vaderland 20-11-1941: Scheepskapitein gestraft: De Raad voor de Scheepvaart heeft uitspraak gedaan inzake de stranding van het motorschip „Alko" in de Stockholmer Scheren tusschen Kalholm en Segelskaer op 10 Augustus j.l. De raad is van oordeel, dat dit ongeval geheel is te wijten aan de schuld van den gezagvoerder, die wel wist, dat hij de prik aan bakboord moest passeeren, doch niet tijdig de noodige maatregelen heeft genomen om deze geen enkele moeilijkheid opleverde manoeuvre ten uitvoer te brengen. Hij heeft veel te lang gewacht met het op den goeden boeg brengen van de prik. Doordat hij het schip in een zoodanige positie had gebracht, dat de manoeuvre te plotseling moest worden uitgevoerd, is deze mislukt. Mitsdien heeft de Raad den betrokkene gestraft door hem de bevoegdheid te ontnemen om als kapitein te varen op een schip, als bedoeld bij art. 2 der schepenwet, voor den tijd van veertien dagen.
29-11-1941 Uitspraak voor den Raad voor de Scheepvaart: No. 75 Uitspraak van den Raad voor de Scheepvaart in zake de stranding van het motorschip Alko in de Stockholmer Scheren tusschen Kalholm en Segelskiir. Betrokkene: kapitein Hendrik Rusthoven. Op 10 Augustus 1941 is het motorschip Alko in de Stockholmer Scheren tusschen Kalholm en Segelskar gestrand en met sleepboothulp weer vlotgebracht. In overeenstemming met het voorstel van den inspecteurgeneraal voor de scheepvaart besliste een commissie uit den Raad voor de Scheepvaart, als bedoeld bij art. 29 der Schepenwet, dat de Raad een onderzoek naar de oorzaak van dit ongeval zou instellen. Het onderzoek heeft plaats gevonden ter zitting van 22 October 1941 in tegenwoordigheid van den inspecteur-generaal voor de scheepvaart P. S. van 't Haaff. De Raad nam kennis van de stukken van liet voorloopig onderzoek der Scheepvaartinspectie en hoorde den kapitein Hendrik Rusthoven, oud 25 jaar, als getuige buiten eede. De verklaring, door den matroos-roerganger Okko Scherpbier afgelegd bij gemeld voorloopig onderzoek, is ter zitting voorgelezen. Na het verhoor van den getuige en nadat de inspecteur-generaal zijn conclusie had genomen, besliste de Raad, dat het onderzoek tevens zou loopen over de vraag, of niet het ongeval mede is te wijten aan schuld van den kapitein, voornoemd. De voorzitter deelde den getuige 's Raads beslissing mede, wees hem er op, hoe hij thans in de positie van „betrokkene" is komen, te verkeeren en gelegenheid heeft alsnog tot zijn verdediging aan te voeren hetgeen hij daartoe dienstig acht. Betrokkene verlangde geen uitstel voor de verdere behandeling van de zaak. Uit een en ander is den Raad het volgende gebleken: Het motorschip Alko is een Nederlandsch vaartuig, metende 195,81 bruto-, 96,79 netto-registerton, roepnaam P C M P, eigendom van L. Mulder, te Delfzijl,en thuisbehoorende aldaar. Op 8 Augustus 1941 vertrok de Alko van Jacobstad in Finland, beladen met hout, met bestemming Delfzijl, bemand met vijf personen, den kapitein inbegrepen. De diepgang bedroeg bij vertrek vóór 7½ voet, achter 8 voet. Het schip was een weinig rank, doch lag recht. Op 10 Augustus te 6.30 uur werd Simpnasklubb gepasseerd. Gevaren werd door het zoogenaamde kleine vaarwater. Toen het schip omstreeks 11 uur van dien dag even noordelijk van de doorvaart tusschen Kalholm en Segelskar, was, liep het aan den grond. Het gelukte niet met eigen middelen vlot te komen. In den namiddag is de Alko met sleepboothulp vlotgebracht. Het schip maakte water. Voor onderzoek en reparatie is Stockholm aangeloopen. Op 23 Augustus vertrok de Alko van Stockholm en kwam 30 Augustus behouden te Delfzijl aan. De verklaring van den kapitein komt in hoofdzaak neer op het volgende: Hij is in het bezit van een diploma als stuurman kleine handelsvaart. Hij had reeds eenige reizen op de Alko als kapitein naar de Oostzee gemaakt. Daarvóór voer hij ongeveer twee jaar als stuurman en als matroos. Op de uitreis had hij van de autoriteiten te Holtenau order gekregen zoowel op de heenreis als op de terugreis door de Stockholmer Scheren te varen. Na het passeeren van Simpnasklubb voer hij door het zoogenaamde kleine vaarwater. Het was goed weer, harde zuidelijke wind. Hij achtte het niet noodig door de Stockholmer Scheren een loods te nemen. Hij was zelf op de brug en voer op zicht van de bakens en prikken. Omstreeks 11 uur des morgens van 10 Augustus was hij bij de doorvaart tusschen Kalholm en Segelskar. Hij liet s.b.-roer geven, totdat de roode boei van Segelskar op b.b.-boeg was. Daarna liet hij b.b.-roer geven, maar toen liep het schip te veel naar bakboord en liep aan den grond op de ondiepte oostelijk van Kalholm, ondanks dat de motor op volle kracht achteruit was gezet. De vaart was naar schatting 6 mijl. De matroos-roerganger O. Scherpbier heeft bij het voorloopig onderzoek verklaard, dat het schip vrij goed stuurde, doch, daar het een weinig rank was, wel eens wat lang doorliep; dat bij het naderen van de doorvaart tusschen Kalholm en Segelskar de roode boei van Segelskar aan stuurboord vooruit was; dat hij order van den kapitein kreeg s.b.-roer te geven ten einde genoemde roode boei aan bakboord te brengen; dat het schip ondanks s.b.-roer recht door bleef loopen; dat hij, toen het schip niet kwam, meer s.b.-roer gaf, totdat het roer ten slotte stuurboord aan boord lag; dat het schip evenwel niet naar het roer luisterde en ondanks dat de motor op volle kracht achteruit werd gezet een stranding niet meer was te vermijden. Na voorlezing van deze verklaring verklaarde de kapitein bij de boven door hem gegeven lezing omtrent de uitgevoerde roermanoeuvres te blijven volharden. De inspecteur- generaal voor de scheepvaart heeft aangevoerd: dat de verklaringen van den kapitein en van den roerganger niet met elkaar in overeenstemming zijn, doch dit voor de in deze zaak te trekken conclusie niet van overwegend belang is, daar op de basis van beide verklaringen de navigatie foutief is geweest; dat de verklaring van den roerganger nog het meest waarschijnlijk voorkomt; dat de kapitein op de brug was en wist, dat het schip nogal lui stuurde; dat hij nog een prik aan bakboord moest passeeren en hij dit veel te laat heeft bemerkt; dat hij dien prik toen nog op den verkeerden boeg had, met het gevolg, dat hij te plotseling roer moest geven; dat echter ook volgens de verklaring van den kapitein — eerst het schip te veel stuurboord uit en vervolgens plotseling b.b.-roer met meer motorvermogen — het schip levendig moet zijn geworden en aan den verkeerden kant van den prik op de ondiepte is geloopen; dat dit alles er op wijst, dat niet met de noodige kalmte en overleg is genavigeerd. De Raad is van oordeel, dat dit ongeval geheel is te wijten aan de schuld van den gezagvoerder, die wel wist, dat hij den prik aan bakboord moest passeeren, doch niet tijdig de noodige maatregelen heeft genomen om deze geen enkele moeilijkheid opleverende manoeuvre ten uitvoer te brengen. Hij heeft veel te lang gewacht met het op den goeden boeg brengen van den prik. Doordat hij het schip in een zoodanige positie had gebracht, dat de manoeuvre te plotseling moest worden uitgevoerd, is deze mislukt, hetzij op de wijze als door den kapitein, hetzij op de wijze als door den roerganger medegedeeld. Dat het schip niet al te best stuurde, was den kapitein, gelijk hij verklaarde, bekend. Dit had voor hem een reden moeten zijn om rustig en kalm te manoeuvreeren en niet zoodanig, dat hij meer motorvermogen moest geven om het schip naar het roer te doen luisteren. Er was hier geen enkele reden buiten den kapitein gelegen — bv. een plotseling defect aan het roer, zeer ongunstige weersgesteldheid of iets dergelijks — aanwezig, waarom deze zeer eenvoudige manoeuvre niet zou gelukken. Een straf vanm schorsing acht de Raad geboden. Mitsdien: Straft den betrokkene. Hendrik Rusthoven, geboren 14 Maart 1016 te 't Zandt, wonende te Appingedam, door hem de bevoegdheid te ontnemen om als kapitein te varen op een schip, als bedoeld bij art. 2 der Schepenwet, voor den tijd van veertien dagen. Aldus gedaan door de heeren prof. ir. B. M. Taverne, eerste plaatsvervangend-voorzitter, J.N. Egmond, lid, J. T. A. J. Bruinsma, plaatsvervangend lid, G. Mulder, buitengewoon lid, in tegenwoordigheid van 's Raads secretaris mr. H. B. Tjeenk Willink, en uitgesproken door voornoemden voorzitter ter openbare zitting van den Raad van 19 November 1941. (get.) B. M. Taverne, H. B. Tjeenk Willink. Voor eensluidend afschrift, H. B. Tjeenk Willink, Secretaris.
1942-00-00: In beslag genomen door de Duitsers. Op 1 oktober 1942 in dienst als Hilfspeilboot voor de Kriegsmarine/Steuermannsschule Gotenhafen. 16 april 1943 in dienst als hulpopnemer voor de Marine-Vermessungsabteilung Gotenhafen.
1944-05-08: Final Fate:
Ten noorden van Borkum op een mijn gelopen en gezonken in pos. 53.40 N - 06.38 O.

Afbeeldingen


Omschrijving: ALKO op de dag van oplevering 12-03-1937
Collectie: Slagter, J. A. (Jacob)
Vervaardiger: Unknown

Omschrijving: ALKO
Collectie: Marhisdata - Rotterdam
Vervaardiger: Foto Dijkstra, Delfzijl

Omschrijving: ALKO
Collectie: Reineking, Klaas
Vervaardiger: Foto Dijkstra, Delfzijl
Onderwerp: Proefvaart

Omschrijving: De ALKO van 1937 in de haven van Shoreham (UK)
Collectie: Hagnéus, T. (Torsten)
Vervaardiger: Onbekend
Onderwerp: Kade