Familiegegevens en opleiding
Overleden
De schepen van de kapitein
Kapitein Willem Bruin, (de broer van Gerrit Bruijn en Jacob Bruin) was in 1886-1887 gezagvoerder op de 290 tons brik “Elisabeth”, welk schip op de reede van Hellevoetsluis, met een lading hooi van Dordrecht bestemd voor Sunderland in de nacht van 9-10 april 1887 verbrandde. Hij voerde vervolgens in 1887-1892 het gezag over de bark “Gerhardus”, o.a. op een reis van Montevideo en terug via Pensacola, vanwaar hij 28 maart 1890 te Antwerpen aankwam. Beide schepen voeren voor rederij de Groof in Vlissingen. Na verkoop van de “Gerhardus” ging Willem Bruin varen voor rederij P.A.Thiel te Amsterdam, en wel van 1893 tot 18999 op het 1300 tons fregat “Highlander”, (o.a. februari 1897 van Buenos Aires naar Shipisland, Mississippi en vandaar met hout naar Amsterdam). En daarna voor dezelfde rederij op het 1845 tons stoomschip “Bestevaer”. Bij de verkoop in 1901 van dit schip verliet hij het zeemansleven052.
W..Bruin was in 1886 kapitein op de houten 3-mast schoener “Margaretha”, in 1857 als “Margareth”, gebouwd, 120 ton, varend voor De Groof & Co te Vlissingen052
W.Bruin was van 1887-1892 kapitein op de houten bark “Gerhardus”, in 1860 gebouwd door E.Manson te Newbury, Mass, USA onder de naam “Gerhard”, 909 nrt. Het schip werd in september 1887 te Bremen aangekocht door rederij De Groof & Co te Vlissingen, die de naam wijzigde in “Gerhardus”052.
Kapitein W.Bruin was van 1886-1887 gezagvoerder op de houten brik “Elisabeth”, gebouwd in 1873 te Abö, 290 ton, varend voor de Groof & Co te Vlissingen. Het schip ging in 1887 door brand op de rede van Hellevoetsluis verloren025.
Hij was van 1893-1899 kapitein op het houten fregat “Highlander”, gebouwd in 1868 door T.Hull, Boston, Mass, USA, 1286 ton , varend voor reder P.A.Thiel te Amsterdam. Het schip werd in 1899 (vermoedelijk in Havanna) afgekeurd en verkocht025 en 052.
Hij voer van 1899 t/m 1901
Bouma025 vermeldt W.Bruyn als gezagvoerder gedurende:
-
1893 t/m 1899 van het fregat “Highlander”, gebouwd in 1869 te East Boston, 1286 ton o.m., varend voor J.A.Tiel te Amsterdam. Het schip werd in 1899 te Havana afgekeurd.
“Op 9 april 1887 lag Willem Bruijn met zijn “Elisabeth” op de rede van Hellevoetsluis. Zij zou een lading hooi en stro in pakken van Dordrecht naar Sunderland brengen. Plotseling werd er brandalarm gegeven; de lading was door broei gaan branden. De marine zond 100 man met blusmateriaal naar de spoedig fel brandende brik. Desondanks brandde zij geheel uit en zonk”.
Toen de “Highlander” in 1899 werd afgekeurd stapte over op het stoomschip “Bestevaer” van de rederij De Groof in Vlissingen. Willem overleed in 1907 op de leeftijd van 65 jaar
Uit. “Vlielandse zeelieden op Vlissingse schepen ofwel De relatie tussen een Vlissingse rederij en een Vlielandse zeemansfamilie” door Siep Zeeman. Spiegel der Zeilvaart, nr. 7:34-37, 1985
Overige bijzonderheden
Provinciale Groningers Courant 03 mei 1895
Hamburg, 30 april. Het Nederlandse barkschip HIGHLANDER, groot 1286 ton, gebouwd in 1869, zal op 14 mei alhier publiekelijk verkocht worden
Provinciaal Groninger Courant 17 december 1895
Pensacola, 28 november. Het Nederlandse schip (opm: fregat) HIGHLANDER, kapt. W. Bruyn, naar Buenos Ayres bestemd, is gisteren bij het naar buiten gaan aan de grond geraakt, doch door twee schepen weder vlotgebracht. Het heeft de reis voortgezet.
NRC 04 maart 1899
Rotterdam, 3 maart. Volgens telegram van Lloyd’s is het Nederlandse schip HIGHLANDER, van Mobile naar Falmouth, lek te Havana binnengelopen.
NRC 08 maart 1899
Rotterdam, 7 maart. Volgens bij Lloyd’s ontvangen telegram uit Havana hebben de experten aanbevolen de lading uit het aldaar lek binnengelopen Nederlandse schip HIGHLANDER, kaptein W. Bruyn, te lossen en het schip in het droogdok te plaatsen tot instelling van een nader onderzoek
NRC 09 maart 1899
Havana, 6 maart. Volgens rapport van de aflader van het Nederlandse schip HIGHLANDER, thans hier met schade binnen, is de lading bij Lloyd’s verzekerd. In het belang der assuradeuren is het, ten einde belangrijke onkosten te vermijden, raadzaam om de lading in een ander schip over te laden. Het schip moet lossen om te kunnen dokken en onderzocht te worden; vermoedelijk wordt het afgekeurd. De kosten van lossen, opslaan en weder inschepen der lading zijn zeer belangrijk. (opm: inderdaad constructive total loss verklaard; verkocht aan Amerikanen en nog enkele jaren gebruikt als lichter, (zie ook NRC 280999)
NRC 04 april 1899
Havana, 17 maart. De lading van het schip HIGHLANDER, kapt Bruin, van Mobile naar Falmouth, hier lek binnengelopen, is voor GBP 1400 verkocht.
NRC 28 september 1899
Havana, 9 september. Het Amerikaanse (opm: ex-Nederlandse) barkschip HIGHLANDER, kapt. Hansen, dat 4 dezer hier van Tampa lek binnenkwam, is de 6e weder derwaarts vertrokken. (opm: zie NRC 090399)
Familiegegevens en opleiding
Heere Roelfs Engelsman werd geboren te Garrelsweer, gem. Loppersum op 29 augustus 1836 als zoon van schipper Roelf Harms Engelsman en Bouke Heeres Koerts.
Heere trouwde als zeekapitein te Gasselternijveen op 24 december 1864 met Hannechien Reiling, geboren te Gasselternijveen op 07 januari 1844 als dochter van de landbouwer Roelof Jans Reiling en Geertruid Jans Theisens. Hannechien overleed te Stadskanaal op 03 augustus 1882.
Heere hertrouwde te Gasselternijveen op 31 maart 1886 met Hillechien Reiling, geboren te Gasselternijveen op 04 september 1849 en zuster van zijn eerste vrouw. Hillechien overleed te Gasselternijveen op 18 maart 1943, 94 jaar, weduwe.
Heere overleed te Gasselternijveen op 05 februari 1933.
In Burgerlijke Stand akten uit de provindie Groningen wordt Heere vermeld als zeekapitein/schipper in 1864, 1869 als zeeman in 1865, 1867, 1873, 1875, 1878, 1889, 1891, als houthandelaar in 1879, 1880, 1881, 1882, 1885, 1887, als koopman in 1886 en als manufacturier in 1905, 1914.
De schepen van de kapitein
Bouma025 vermeldt H.R.Engelsman als gezagvoerder gedurende:
* 1863 t/m 1871 van de kof “Zeevaart”, gebouwd in 1845 te Hoogezand, 96 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Appingedam;
* 1872 t/m 1873 van hetzelfde schip maar nu varend voor J.E.Apol te Oosterwytwerd;
* 1874 op wederom hetzelfde schip maar varend als kapitein/eigenaar vanuit Oosterwytwerd;
* 1874 t/m 1877 van de schbrik “Hannechiena” ex Lone Star, gebouwd in 1862 te Shelbourne, 247 ton o.m., varend voor J.E.Apol te Oosterwytwerd;
* 1878 t/m 1892 op hetzelfde schip maar nu varend als kapitein/eigenaar vanuit Stadskanaal. Het schip voer in 1893 voor kapitein/eigenaar R.Schaap te Groningen en was herdoopt in “Jantje Baas”;
* 1893 t/m 1897 van de bark “Gerhardus” ex Gerhard, gebouwd in 1860 te Newburyport, 909 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Stadskanaal. Het schip is in 1897 bij New Orleans gestrand en wrak geraakt;
“De ‘Gerhardus’ is op 10 januari 1897 vertrokken uit de haven van Sebina Pass (Texas/Louisiana) met een lading gezaagd hout voor Schiedam. Lek geraakt, geprobeerd naar Ship Island te gaan maar 15 januari op de kust van Timbalier Island (29o10’NBr/90o20’WL) bij de Mississippi-mond vergaan. Timbalier Island had toen vier inwoners.”088
De ‘Hannechiena’ ex Lone Star is gebouwd te Shelbourne (G.B.). Heb deze plaats niet kunnen vinden. Wel gevonden Sherburn ca. 15 km. ten z/w van Scarborough, Sherburn in Elmet ca. 20 km. ten oosten van Leeds en Sherborne in Dorset ca. 25 km. ten noorden van Dorchester Weet U waar het schip gebouwd zou kunnen zijn? (Opm. Parma: De Times Atlas geeft o.a. Shelburne aan de Z.Kust van Nova Scotia. Blad 98 G10. Waar komt de opgave vandaan dat het schip in G.B. gebouwd zou zijn?)
Heere Roelfs Engelsman, schipper te Gasselternijveen, geeft op 6.7.1874 (Kad.Assen.dl.4 acte 991. br.m.991) een verklaring af van 100% eigendom van de schoenerbrik ‘Hannechiena’, groot 208, 15 engelse register tonnen of ca. 240 nederlandse zeetonnen. Mogelijk heeft hij geld geleend van Apol en is alles ca. 1877 afgelost. Op 29.9.1892 wordt de ‘Hannechiena’ verkocht aan Reintje Baas, gezagvoerder te Groningen, volgens het Kadaster voor f 100,- en volgens Sweys voor f 1900,-.” 088
De monsterrollencollectie op het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen vermeldt:
02 april 1855, kof “Jonge Wicher”, kapitein Roelf Hemmes Zoutman, uit Veendam, matroos Heere Engelsman, 18 jaar uit ’t Zand
13 september 1877, schoener “Hannechiena”, kapitein Heerke Engelsman, 41 jaar uit Gasselternijveen.
27 mei 1889, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 53 jaar uit Stadskanaal.
05 augustus 1889, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 52 jaar uit Wildervank.
13 augustus 1890, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 56 jaar uit Stadskanaal.
30 juli 1891, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 55 jaar uit Stadskanaal.
29 april 1892, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 56 jaar uit Wildervank.
28 juli 1892, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 56 jaar uit Stadskanaal.
Krantenberichten
Harlinger Courant 21 november 1874
Scheepstijdingen… Binnengekomen:…. Harlingen 19 Nov. Hannechiena, Engelsman Sandarne.
Provinciale Groninger Courant 08 februari 1888 114
Advertentie. Publieke verkoop. De notaris Wolsink te Loppersum zal op vrijdag 17 februari 1888, des namiddags te 3 uur, in het logement van Rienks te Loppersum publiek verkopen het goed onderhouden schoenerbrikschip, genaamd HANNECHIENA, groot 245 registerton, met complete inventaris, liggende in de haven te Harlingen. Inmiddels uit de hand te koop. Te bevragen bij de kapitein H. Engelsman te Stadskanaal. Wolsink, notaris.
Provinciale Groninger Courant 15 mei 1890114
Aarhus, 11 mei. De schoener HANNECHIENA, kapt. H. Engelsman, van Leith naar Gefle met kolen, is gisteren op het Noordwest rif van Anholt gestrand. Met assistentie van vissers kwam het spoedig vlot en heeft het de reis voortgezet. Van schade werd niets bekend.
Provinciale Groninger Courant 01 januari 1892114
Advertentie. Op dinsdag 19 januari 1892, des avonds te 7 uur, zal ten verzoeke van de scheepskapitein H.R. Engelsman, ten huize van de wed. Veltman publiek worden verkocht zijn schoonerbrikschip genaamd HANNECHIENA, varende onder Nederlandsche vlag. Groot 245,35 ton, thans liggende in het Eemskanaal bij Groningen en aldaar dagelijks te bezichtigen. Informatiën bij de eigenaar te Stadskanaal en bij Huizinga & Keizer te Delfzijl en Groningen. J.C. Jentink, notaris te Delfzijl.
Provinciale Groninger Courant 21 januari 1893 114
Amsterdam, 19 januari. Het Nederlandse barkschip GERHARDUS, groot 909 ton, gebouwd in 1860, is uit de hand verkocht aan kapt. Engelsman te Delfzijl.
Provinciale Groninger Courant 28 januari 1897114
Rotterdam, 24 januari. Volgens telegram uit New-Orleans, is het Nederlandse barkschip GERHARDUS, kapt. H.R. Engelsman, van West Indië beladen met hout, op Timbalier Island (Mississippi delta, Louisiana, V.S.) verongelukt. De opvarenden zijn gered.