| 1981-07-24: |
Het Vrije Volk 24-07-1981: Vijfhonderd bewoners Shoreham geëvacueerd. Nederlandse coaster lekt gif bij Brighton. Shoreham/Heerenveen. Ruim 500 inwoners van het populaire Zuidengelse badplaatsje Shoreham bij Brighton zijn vanmorgen in allerijl geëvacueerd nadat giftige en hoogst explosieve tolueendampen vrijkwamen uit een ruim van de -- in de haven afgemeerde — Nederlandse coaster Frisian Star. De omgeving van het schip, geladen met 556 vaten tolueengas en 294 vaten methyl-ethyl- ketonegas, werd in een straal van 500 meter afgezet. Uit voorzorg werden wegversperringen opgetrokken en het verkeer omgeleid. De elfkoppige bemanning van het schip, dat van Antwerpen op weg was naar Turkije en in Shoreham moest bijladen, was vannacht al van boord gegaan. De 3000 ton metende kustvaarder van de rederij Holwerda in Heerenveen was gistermiddag voor de haven van Shoreham aangekomen en meldde toen dat er een klein lek zat in een vat met tolueengas. Omdat de situatie niet ernstig leek, kreeg de kapitein toestemming om binnen te lopen. In de loop van de nacht werd de situatie plotseling ernstiger. Vanwege het gevaar voor explosie werden inderhaast brandweermannen opgetrommeld die, beschermd door speciale kleding, vloeibare zuurstof in het desbetreffende ruim pompten. Kort daarna werden de bewoners van de huizen in de directe omgeving geëvacueerd en ondergebracht in een gemeenschapscentrum en een kerk. Invaliden en ouden van dagen — zo'n 60 in getal — werden met ambulances naar ziekenhuizen vervoerd. Volgens de politie van Shoreham is de kans op exploderen van de tolueendampen, een bestanddeel van het hoogst explosieve TNT, de hele nacht en ochtend gering geweest. Dat was vooral te danken aan het snelle ingrijpen van. de brandweer. De eigenaar van het schip, directeur Holwerda van de gelijknamige rederij in Heerenveen, heeft vannacht vrijwel constant contact gehouden met kapitein K. van Rotterdam. Directeur Holwerda: „Hij zei me dat alle soesa met die evacuatie wel iets voorbarig was. Maar aan de andere kant moet je het zekere voor het onzekere nemen. Geen van de opvarenden van de Frisian Star — 7 Nederlanders en 4 buitenlanders —heeft schadelijke gevolgen van de dampen opgelopen.
Het Vrije Volk 25-07-1981: Tolueen-paniek in Shoreham geweken. (Van een onzer verslaggevers) Shoreham (Engeland) — „Toen we de haven van Antwerpen nog maar net hadden verlaten, roken we al iets. Later werd de chemische stank doordringender en beseften we dat er gevaar dreigde." Dat vertelde gisteren de eerste stuurman van de kustvaarder Frisian Star, IJsbrand Plokker uit Rotterdam, nadat hij met vrouw en twee kinderen aan wal was gegaan in de Zuidengelse haven Shoreham. Daar had zijn "gifschip" gisternacht voor grote paniek gezorgd en werden ongeveer zeshonderd inwoners van het kustplaatsje uit hun huizen geëvacueerd. „Wij wisten wat er kon gebeuren als er een vonkje bij de tolueendampen zou komen," aldus stuurman Plokker.
Brandweercommandant Robert Blackburn gewaagde van "een bijzonder kritieke situatie," die hij vergeleek met "het betreden van onbekend gebied." De in Heerenveen geregistreerde Frisian Star (1599 brt bij 3000 ton draagvermogen) had 556 vaten tolueen aan boord, alsmede 294 vaten plasticgrondstof en ander (droog) stukgoed. Al bij het laden in Antwerpen moet één vat tolueen (een oplosmiddel dat veel in de verfindustrie wordt gebruikt) zijn gaan lekken. De brandweer in Shoreham beperkte het explosie- en bedwelmingsgevaar door stikstof in het ruim te persen. Gistermiddag mochten de meeste bewoners weer terug naar hun huizen. Alleen zij die vlakbij de haven wonen moeten nog op veilige afstand blijven. Brandweermannen met persluchtmaskers zouden zich in het ruim begeven om het lekkende vat op te sporen. Wanneer dat is verwijderd en de ruimen weer gasvrij zijn, zal de Frisian Star waarschijnlijk maandag de reis naar Turkije kunnen voortzetten.
Leeuwarder courant 25-07-1981: Bewoners van Shoreham tijdelijk geëvacueerd. Lekkend gifvat op Heerenveens schip zorgt voor paniek in Britse haven
Shoreham. De noodtoestand in de Zuidengelse havenplaats Shoreham, ontstaan door het lekken van een vat tolueen op het uit Heerenveen afkomstige schip „Frisian Star", is gistermiddag opgeheven. Dit hebben de havenautoriteiten van Shoreham meegedeeld aan reder Holwerda in Heerenveen. Gistermorgen werden ruim 300 mensen uit hun woningen geëvacueerd, toen gebleken was, dat een van de 500 vaten met de zeer giftige chemische substantie tolueen lek was geraakt. Ongeveer zestig bejaarden en invaliden werden tijdelijk naar ziekenhuizen overgebracht, terwijl de rest van de inwoners naar een nabij gelegen kerk en gemeenschapshuis verhuisde. Volgens directeur P. Holwerda van de rederij is er in Shoreham onnodig paniek uitgebroken. Dat was niet nodig geweest, als de havenautoriteiten de adviezen van de Nederlandse kapitein hadden opgevolgd om het giftige gas met luchtventilatoren uit het ruim te verdrijven. Nu werd het lekkende vat verwijderd, nadat door het inspuiten van een ander gas de giftige werking van het tolueen was geneutraliseerd. Bij de rederij toonde men zich zeer verbaasd over de uitgebreide veiligheidsmaatregelen die men in Shoreham nam. “Het was er net oorlog". Behalve tolueen had de „Frisian Star" ook nog 294 vaten met een andere chemische stof en wat stukgoed aan boord.
De Telegraaf 25-07-1981: Gif in Nederlands schip veroorzaakt deining in Engeland.
Van onze Rotterdamse redactie. Rotterdam, zaterdag. De Britse havenplaats Shoreham heeft een nacht en een ochtend in panische angst de ontwikkelingen aan boord van de Nederlandse kustvaarder Frisian Star afgewacht. Het 3000 ton metende schip van de Friese rederij Holwerda was donderdag de haven binnengelopen met een lekkend vat tolueengas in het ruim. Omdat de situatie aanvankelijk onderschat werd, kreeg de Frisian Star toestemming van de havenmeester aan de kade af te meren.
De brandweer constateerde echter een onaanvaardbaar hoge concentratie van de zeer giftige en uiterst explosieve stof. Omdat de coaster bovendien nog geladen was met ruim vijfhonderd andere vaten tolueengas voor Turkije en bijna driehonderd vaten methyl-ethyl-ketonegas werd de situatie meteen als rampzalig onderkend. Drastisch;
Er werden drastische maatregelen getroffen. Tot in de wijde omtrek werd het hele gebied afgezet. Ruim zeshonderd inwoners van Shoreham werden geëvacueerd, onder wie zestig bejaarden, die in ziekenhuizen werden ondergebracht. De elfkoppige bemanning van de Frisian Star, die was gecharterd door een Britse firma, werd van boord gehaald. Pas gisterochtend kon het gevaar worden bezworen door neutraliserend gas in het ruim te spuiten. „Kabaal om niets”. Directeur Holwerda van de gelijknamige rederij in Heerenveen zei gisteren over de situatie aan boord van zijn schip: „Kabaal om niets. Tolueen is zwaarder dan lucht en volgens mij was er absoluut geen gevaar".
NRC Handelsblad 25-07-1981: van kapitein evacuatie Britten overbodig. Onze redacteur R.van der Heijden. Shoreham/Rotterdam., 25 juli — De noodstand in de badplaats Shoreham bij Brighton in zuidelijk Engeland waar aan boord van het Nederlandse vrachtschip Frisian Star een vat met het gevaarlijke tolueen lekte, is gistermiddag opgeheven. De 500 mensen die waren geëvacueerd o.a. ondergebracht in een kerk en een gemeenschapscentrum, konden toen naar huis terugkeren. Het gevaar voor ontploffing was geweken. Veel van de consternatie “het leek weer oorlog", zei een oorlogsveteraan, had kunnen worden voorkomen als van het begin af naar de gezagvoerder de kustvaarder, kapitein uit Rotterdam, was geluisterd", zegt reder P. Holwerda uit Heerenveen. De lekkage was donderdagmiddag ontdekt toen het schip, een lijndienst naar Turkije onderhoudt, in Shoreham lading innam. De kapitein raad aan het ruim open te leggen zodat de dampen van het tolueen, die zwaarder dan lucht zijn, met de boordventilator weg te ventileren. Dat mocht niet. Het moest dicht en er werd direct (onbrandbaar) gas in het ruim gespoten. Gisternacht om drie uur besloten de autoriteiten de bevolking uit de buurt te evacueren. Een uur later arriveerde een echte deskundige en die gaf onze kapitein gelijk; hij had de enig juiste manier aangegeven. Toen was het echter al te laat. Na een tijdje kon het ruim weer open, en kon het zoeken naar het lekke vat beginnen, verklaarde reder Holwerda. Zijn agent telexte hem kort na het middaguur dat de situatie weer normaal was. De Frisian Star (3.000 ton) had 556 vaten tolueen, dat zeer brandbaar en explosief is als het met lucht in aanraking komt, aan boord. De lading was afkomstig uit Antwerpen. Het lekkende vat is gistermiddag gelokaliseerd en onschadelijk gemaakt. |
