Familiegegevens en opleiding

Willem Dijk werd geboren 28 september 1837 te Delfzijl als zoon van de koopman Jan Berends Dijk en Trientje Hindriks Drent.

Hij trouwde op 26 september 1860 te Delfzijl als scheepskapitein met Egberdina Glimminga/Glimmenga, geboren op 09 juli 1831 te Delfzijl als dochter van de voerman Roelf Glimminga en Frouke Balkema. trouwde eerder op 11 maart 1857 te Delfzijl met Hindrik Dijk, de broer van Willem, die in 1857 overleed aan boord van de schoener “Twee Vrienden”.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

W.(J.) Dijk was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 60 in de periode 1863 t/m 1872.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt W.J.Dijk als gezagvoerder gedurende:

*    1861 t/m 1867 van de 2-mastschoener “Westerkwartier”, gebouwd in 1855 te Hoogezand, 166 ton o.m., varend voor E.M.Wieringa te Ezinge. Het schip voer in 1868 voor kapitein/eigenaar H.Freese J^r te Delfzijl en was herdoopt in “Antje Spithorst”.

 

Monsterrollen uit het Gemeenterarchief van Delfzijl

Monsterrol 1860-33, 13 maart 1860, schoener “Westerkwartier”, kapitein Willem Dijk, 23 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman W.Kleindijk. 43 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en kajuitwachter;

Monsterrol 1860-51, 31 maart 1860, schoener “Westerkwartier”, kapitein Willem Dijk, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een 2^de stuurman Kornelis Smid, 38 jaar uit Appingedam.

 

Overige bijzonderheden

Geen

 

 

Familiegegevens en opleiding

Hindrik Freese werd geboren op 14 oktober 1833 te Farmsum/Delfzijl als zoon van de aannemer Hinrich Freese en Hinderika de Boer.

Hij trouwde op 25 november 1868 te Delfzijl met Antje Spithost, geboren op 10 september 1836 te Solwerd gem. Appingedam als dochter van Harm Cornelis Spithost en Jantje Jans Houwer. Zij overleed op 17 december 1907 te Wagenborg, gem. Termunten, 71 jaar.

Hindrik overleed te Delfzijl op 20 september 1883, 49 jaar.^{allegroningers}

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

In ledenlijsten van het zeemanscollege “De Vereeniging” uit Delfzijl worden als leden opgevoerd H.Freese, H.H.Freese en H.Freese Jr. Uit de analyse van de monsterrollen (zie hierna) is te concluderen dat het steeds om dezelfde persoon gaat.

H.Freese is effectief lid geweest met vlagnummer 24 in de periode 1860 t/m 1883.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.Freeze (J^r) als gezagvoerder gedurende:

*    1859 t/m 1867 van de schoenerkof “Trekvogel”, gebouwd in 1845 te Veendam, 96 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl;

*    1868 van de 2-mastschoener “Antje Spithorst” ex Westerkwartier, gebouwd in 1855 te Hoogezand, 166 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. Het schip is in 1868 gezonken; het schip is genoemd naar de vrouw van de kapitein

*    1876 t/m 1882 van de kof “Trekvogel” ex Johan Heinrich, ex Harmina Catharina, gebouwd in 1828 te Veendam, 101 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. Het schip werd in 1882 gesloopt;

*    1882 van de bark “Albertus Blink”, ex Hansens Minde, gebouwd in 1842, bouwlocatie niet vermeld, 242 ton o.m., varend voor A.J.Blink te Groningen. Het schip is lek te Stavanger binnen gebracht en afgekeurd.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1854-2, 28 januari 1854, schoenergaljoot “Jacobus”, kapitein Adriaan Jans Borst, 34 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Bart Ohlsen, 23 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Hendrik Freese, 20 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een scheepsjongen;

Monsterrol 1859-19, 05 maart 1859, schoenerkof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 25 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman O.J.Post, 21 jaar uit Farmsum, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1859-66, 08 juni 1859, schoenerkof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, geen leeftijd vermeld, uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1860-14, 02 maart 1860, kof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman O.J.Post, 22 jaar uit Farmsum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1861-6, 20 februari 1861, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman H.Nijhof, 25 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1861-78, 19 juli 1861, kof “Trekvogel”, kapitein H.Freese, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Nijhof, 25 jaar uit Delfzijl en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1862-5, 19 februari 1862, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman H.Nijhof, 26 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1862-78, 15 augustus 1862, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Derk L.Oosterveld, 23 jaar uit Termunten, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1863-12, 26 februari 1863, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Klaas B.Boer, 26 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1864-14, 02 maart 1864, schoenerkof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Bernard H.Geertsema, 19 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1865-6, 14 maart 1865, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Bernard Geertsema, 21 jaar uit Farmsum, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1865-68, 25 juli 1865, kof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1866-17, 28 februari 1866, kof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jacob Heikema, 24 jaar uit Siddeburen, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1867-21, 05 maart 1867, schoener “Antje Spithorst”, kapitein Hendrik Freese, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Pieters Pietersen, 34 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een scheepsjongen;

Monsterrol 1874-126, 16 september 1874, brik “Sincertite”, kapitein Augustinus E. de Jonge, 39 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hindrik Freese, 40 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1875-60, 20 april 1875, kof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik G.Taaij, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1875-69, 24 mei 1875, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1875-99, 09 augustus 1875, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Lubbertus Harmannus Zandhuis, 37 jaar uit Groningen. Voorts stuurman Niels Pedersen, 42 jaar uit Oude Pekela en een matroos;

Monsterrol 1876-8, 28 februari 1876, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jacobus Jacob Diepen, 49 jaar uit Groningen, 2 koks en een matroos;

Monsterrol 1878-7, 15 februari 1878, kof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 44 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Reinder Pronk, 23 jaar uit Delfzijl, kok en lichtmatroos;

Monsterrol 1878-4 (?), 27 augustus 1878, kof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 44 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman H.Lo(d)ie, 27 jaar uit Groningen;

Monsterrol 1879-4, 01 maart 1879, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Smit, 45 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1881-8, 07 maart 1881, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Berend Visser, 27 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1881-74, 15 juli 1881, kof “Trekvogel, kapitein Hendrik Freese, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok;

Monsterrol 1881-137, 21 oktober 1881, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 48 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Heinrich Lammers, 41 jaar uit Nieuwe Pekela, kok en matroos;

Monsterrol 1882-31, 13 maart 1882, brik “Hansens Minde” (sic), kapitein Hindrik Freese, 48 jaar te Delfzijl. Voorts 3 matrozen;

Monsterrol 1882-108, 25 juli 1882, brik “Albertus Blink”, kapitein Hindrik Freese, 48 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Stutvoet, 29 jaar uit Veendam, kok, 3 matrozen en 3 lichtmatrozen;

Samenvatting van de monsterrollen

1. Hendrik wordt ook vermeld als Hindrik.
2. Er zijn in totaal 27 monsterrollen vermeld op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1854 t/m 1882 met als leeftijden 20 t/m 48 jaar. Zijn zeemanscarriëre heeft dus minstens 28 jaar geduurd en werd afgebroken door zijn overlijden in 1883.
4. Als woonplaats is altijd Delfzijl opgegeven.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

      *    1854                2^de stuurman op de schoenergaljoot “Jacobus”, kapt. A.J.Borst                                   20 jaar

      *    1859-1866 kapitein op de (schoener)kof “Trekvogel”                                                                    25-32 jaar

      *    1867                kapitein op de kof “Antje Spithorst”                                                                                 33 jaar

      *    1874                stuurman op de brik “Sincerité”, kapt. A.E. de Jonge                                                    40 jaar

      *    1875-1882 kapitein op de kof “Trekvogel”                                                                                      41-48 jaar

      *    1882                kapitein op de brik “Hansens Minde”                                                                              48 jaar

      *    1882                kapitein op de brik “Albertus Blink”                                                                                 48 jaar

 

 

6. Hendrik zal, vóór 1854, nog in lagere rangen dan stuurman hebben gevaren en zijn zeemansloopbaan zal dus eerder dan 1854 zijn aangevangen.

      Voorts valt op dat er een onderbreking in vaarperioden is tussen 1867 en 1874. Hij zal vanuit een andere haven dan Delfzijl hebben gevaren, maar de monsterrollen van andere noordelijke havens zijn door ons niet bekeken. Daar hij in 1874 te boek staat als stuurman is er wellicht een periode in deze lagere rang geweest.

      De vermelding van het schip “Hansen Minde” in 1882 komt niet in schepenlijst van Bouma voor. Wellicht is het een Duits schip geweest.

 

Overige bijzonderheden

Hindrik Freese en Antje Spithost kregen in 1861 te Delfzijl een zoon Hindrik. Deze staat in de lijst van monsterrollen in het Noordelijke Scheepvaartmuseum (Gemeente Archief Delfzijl) een aantal keren vermeld als scheepsjongen, lichtmatroos, matroos en stuurman in de periode 1874-1882. Tijdens diens huwelijk op 26 mei 1886 te Delfzijl staat hij te boek als loods.

 

Gegevens van Bert Kruidhof, Delfzijl, juli 2009

Heb de zoon ook nog even opgezocht in het boek over de Delfzijlster Loodsdienst "Pompen, Paapen en Kiellichten van G.M. de Vries.

Achterin staan wat overzichten van het personeel.

In de staat van 1889 staat er H. Vreeze als matroos in op de inspectiekotter.

Vroeger begon je als loods-kwekeling door als matroos te beginnen, daarna kwekeling en dan pas loods.

In de lijst van 1899 komt hij niet meer voor, dus mogelijk een andere baan of overgeplaatst naar een ander district als loods.