Familiegegevens en opleiding

Albertus Arkema werd geboren 20 februari 1844 te Delfzijl als zoon van de schuitenvoerder Jan Sievers Arkema en Baugien Cornelis Schrader. Hij was de broer van de latere koopvaardijkapiteins Nicolaas (1848) en Pieter (1849)

Hij trouwde te Appingedam op 31 december 1880 met Jantje de Haan, geboren 16 januari 1861  te Appingedam als dochter van Jacob de Haan en de winkelierse Harmina Mulder.^{allegroningers}

Bouma⁰²⁵ vermeldt dat Albertus Arkema met zijn schip de bark “Freihandel” in 1889 werd vermist .

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Albertus Arkema was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 44 in de periode 1889 t/m 1889.

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt A.Arkema als gezagvoerder gedurende:

*    1877 van de schoenerbrik “Catharina”, ex Twee Cornelissen, gebouwd in 1853 te Groningen, 183 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Appingedam;

*    1879 van de 2-mastschoener “Elsien Hagenus” ex Impi, gebouwd in 1837 te Hernösand, 161 ton o.m., varend voor H.Mensinga te Delfzijl;

De schoener “Elsien Hagenus” was vernoemd naar de echtgenote van Jurjen Jans Stenger. die gezagvoerder op dit schip was van 1874 t/m 1876, dus een voorganger van kapitein Arkema.

*    1881 t/m 1891 van de bark “San Francisco”, gebouwd in 1859 te Reiherstieg, 436 ton o.m., varend voor S. v/d Hei te Heveskes; Gezien de monsterrollen moet dit zijn van 1880 t/m 1886. Voorts vermeldt Bouma ten onrechte ene H. Arkema als kapitein,

*    1887 t/m 1889 van de bark “Freihandel”, gebouwd in 1865 te Bremerhaven, 733 ton o.m., varend voor S.v/d Hei te Heveskes. Het schip werd vermist op reis van Liverpool naar Buenos Ayres.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1860-15, 02 maart 1860, kof “Harmina Catharina”, kapitein Albert E. de Jonge, 36 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman A.E. de Jonge, 24 jaar uit Farmsum, de kok Albertus Arkema, 16 jaar uit Delfzijl en 2 matrozen;

Monsterrol 1860-82, 14 juni 1860, kof “Trijntje Doornbos”, kapitein K.J.Middel, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts de kok Albertus Arkema, 16 jaar uit Delfzijl en een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1860-83, 16 juni 1860, kof “Harmina Catharina”, kapitein Albert de Jonge, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts 3 matrozen en 2 koks waaronder Albertus Arkema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl;

Monsterrol 1861-17, 01 maart 1861, kof “Jantina Engelina”, kapitein Jan H. de Jonge, 29 jaar uit Pekela. Voorts stuurman J.J.Spelde, 27 jaar uit Oude Pekela, kok Albertus Arkema, 17 jaar uit Delfzijl, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1861-36, 06 april 1861, kof “Jantina Engelina”, kapitein Jan H. de Jonge, geen leeftijd vermeld uit Pekela. Voorts 2 matrozen en 2 koks, waaronder Albertus Arkema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl;

Monsterrol 1861-74, 06 juli 1861, galjoot “Union”, kapitein Jacob J.Lodewijks, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Epke P.Brouwer, 21 jaar uit Heveskes, kok en de matroos Albertus Arkema, 17 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1862-17, 03 maart 1862, kof “Johanna Catharina”, kapitein Berend van Veen, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman K.J.Valom, 27 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en de lichtmatroos Albertus Arkema, 18 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1863-80, 05 november 1863, brik “George & James”, kapitein Edward Twizell Hawn, 33 jaar uit South Shields (GB). Voorts stuurman X.X.Nilsson, 36 jaar uit Malmö, kok, 3 matrozen waaronder Albertus Arkema, 19 jaar uit Delfzijl en een lichtmatroos;

Monsterrol 1866-4, 13 februari 1866, galjoot “Broedertrouw”, kapitein Derk Pieters Vos, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Guttinger, 31 jaar uit Delfzijl, kok, matroos Albertus Arkema, 21 jaar uit Delfzijl, lichtmatroos en een scheepsjongen;

Monsterrol 1866-49, 11 mei 1866, schoener “Geessien Schreuder”, kapitein Geert Geerts Albers, 45 jaar uit Farmsum. Voorts kok en de matroos Albertus Arkema, 22 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1867-13, 01 maart 1867, schoener “Geessien Schreuder”, kapitein Geert Geerts Albers, 46 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Eenje E.de Boer, 30 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen waaronder Albertus Arkema, 22 jaar uit Delfzijl en een scheepsjongen;

Monsterrol 1867-42, 25 april 1867, kof “Hillechiena”, kapitein Hindrik Brakke, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts de matroos Albertus Arkema, 23 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1867-81, 21 september 1867, galjoot “Udo Frederik”, kapitein Jan Jans van der Werf, 45 jaar uit Oude Pekela. Voorts 3 matrozen waaronder  Albertus Arkema, 23 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1869-22, 17 maart 1869, schoener “Pax”, kapitein Roel H. de Groot, 31 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts stuurman Ailt F. van der Veen, 37 jaar uit Oude Pekela, 2 koks, matroos/zeilmaker, 2 matrozen waaronder Albertus Arkema, 25 jaar uit Delfzijl en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-58, 24 augustus 1871, kof “Annette Cornelia”, kapitein Hinderikus Leeuwe, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albertus Arkema, 27 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1875-41, 23 maart 1875, schoener “Alida”, kapitein Mekko van der Werff, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albertus Arkema, 31 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1876-31, 10 maart 1876, schoener “Catharina”, kapitein Pieter Dijkstra, 41 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Albertus Arkema, 32 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-196, 21 september 1876, schoener “Catharina”, kapitein Albertus Arkema, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1877-44, 14 maart 1877, schoener “Catharina”, kapitein Pieter Dijkstra, 42 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Albertus Arkema, 33 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1878-62, 16 april 1878, schoener “Elsien Hagenus”, kapitein Albertus Arkema”, 34 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Jans Smit, 45 jaar uit Appingedam, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1879-102, 31 juli 1879, schoener “Elsien Hagenus”, kapitein Albertus Arkema”, 35 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Das, 31 jaar uit Nieuwe Pekela, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1879-134, 30 september 1879, schoener “Elsien Hagenus”. Voorts stuurman Dirk de Boer, 28 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1880-27, 23 maart 1880, schoener “Elsien Hagenus”, kapitein Albertus Arkema”, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Harm Riks, 24 jaar uit Oude Pekela, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1880-122, 11 september 1880, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hayo Post, 41 jaar uit Farmsum, bootsman, kok, hofmeester, 4 matrozen en 2 licht matrozen;

Monsterrol 1880-145, 31 december 1880, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Jacob Buurma, 34 jaar uit Harlingen, 2^de stuurman Adde Hazewinkel, 25 jaar uit Muntendam, zeilmaker, kok, 3 matrozen, 3 lichtmatrozen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1881-60, 07 juni 1881, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Hemmo Zoutman, 33 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Albert Stukje, 29 jaar uit Farmsum, zeilmaker, kok, en 5 matrozen;

Monsterrol 1881-87, 13 augustus 1881, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hendrik Bekkering, 31 jaar uit Wildervank, bootsman, kok, zeilmaker en 5 matrozen;

Monsterrol 1881-127, 02 oktober 1881, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Geert Spanjer, 37 jaar uit Terschelling, bootsman, zeilmaker, kok en 5 matrozen;

Monsterrol 1882-7, 16 februari 1882, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Gerrit Spanjer, 37 jaar uit Terschelling, bootsman, kok, 5 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1882-121, 15 augustus 1882, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, zeilmaker, 5 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1883-13, 03 maart 1883, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Harko Kaijzer, 27 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Derk de Jonge, 28 jaar uit Farmsum, kok, zeilmaker en 4 mattrozen;

Monsterrol 1883-37, 30 maart 1883, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Harko Kaijzer, 27 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Derk de Jonge, 28 jaar uit Termunten, kok, zeilmaker, 5 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1883-105, 22 september 1883, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Gerhardus Hoberg, 43 jaar uit Finsterwolde, kok, zeilmaker, bootsman, 4 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1884-25, 07 maart 1884, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts bootsman, kok, zeilmaker, 4 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1884-60, 14 juni 1884, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Nicolaas Arkema, 36 jaar uit Delfzijl, bootsman, zeilmaker, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1885-7, 03 maart 1885, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Puister, 36 jaar uit Veendam, bootsman, kok, 4 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1885-7, 03 maart 1885, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Puister, 36 jaar uit Veendam, bootsman, kok, 5 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1886-3, 20 februari 1886, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, geen leeftijd vermeld uit Appingedam. Verder geen bemanningsleden vermeld;

Monsterrol 1886-33, 16 april 1886, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Sytse Postma, 46 jaar uit Harlingen, bootsman, kok, 5 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1886-42, 07 juni 1886, bark “Friehandel” (Freihandel?, kapitein Albertus Arkema, 42 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Geert Hoberg, 37 jaar uit Finsterwolde, kok, zeilmaker en 2 matrozen.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Ìn de monsterrrollen wordt hij in alle gevallen aangeduid met de naam Albertus
2. Er zijn in totaal 40 monsterrollen met de naam Albertus Arkema op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum, alle afkomstig van het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1860 t/m 1886 met als leeftijden 16 t/m 42 jaar. Volgens Boum⁰²⁵ is hij vermist in 1889 en zijn zeemanscarriëre heeft dan bijn 30 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is in alle gevallen Delfzijl opgegeven.

Het overzicht van de monsterrollen luidt:

      *    1860                   kok op de kof “Harmina Catharina”, kapt. A.E. de Jonge                                    16 jaar

      *    1860                   kok op de kof “Trijntje Doornbos”, kapt. K.J.Middel                                             16 jaar

      *    1861                   kok op de kof “Jantina Engelina”, kapt. Jan H. de Jonge                                      17 jaar

      *    1861                   matroos op de galjoot “Union”, kapt. J.L.Lodewijks                                              17 jaar

      *    1862                   lichtmatroos op de kof “Johanna Catharina”, kapt. B. van Veen                                18 jaar

      *    1863                   matroos op de brik “George & James”, kapt. W.T.Hawn                                      19 jaar

      *    1864                   matroos op de galjoot “Broedertrouw”, kapt. D.P.Vos                                           21 jaar

      *    1866-1867        matroos op de schoener “Geessiena Schreuder”, kapt. G.G.Albers                      22 jaar

      *    1867                   matroos op de kof “Hillechiena”, kapt. H.Brakke                                                  23 jaar

      *    1867                   matroos op de galjoot “Udo Frederik”, kapt. J.J. van der Werf                            23 jaar

      *    1869                   matroos op de schoener “Pax”, kapt. R.H. de Groot                                              25 jaar

      *    1871                   stuurman op de kof “Annette Cornelia”, kapt. H.Leeuwe                                     27 jaar

      *    1875                   stuurman op de schoener “Alida”, kapt. M. van der Werff                                   31 jaar

      *    1876                   stuurman op de schoener “Catharina”, kapt. P.Dijkstra                                        32 jaar

      *    1876                   kapitein op de schoener “Catharina”                                                                         32 jaar

      *    1877                   stuurman op de schoener “Catharina”, kapt. P.Dijkstra                                        33 jaar

      *    1878-1880        kapitein op de schoener “Elsien Hagenus”                                                               34-36 jaar

      *    1880-1886        kapitein op de bark “San Francisco”                                                                         36-42 jaar

      *    1886                   kapitein op de bark “Freihandel”                                                                                42 jaar

 

 

Overige bijzonderheden

In het Algemeen Politieblad 1882 staat een oproep tot opsporing van Albert Wesseling. lichtmatroos, 17 jaar uit Delfzijl en Ritske Harkes Steenstra, zwaarmatroos, 34 jaar uit Leeuwarden, die zijn gedesterteerd van de barrk “San Francisco” onder kapitein Albertus Arkema te Pensecola in de naccht van 23-24 mei en die derhalve moeten worden gehoord

Bron CBG den Haag

 

 

Familiegegevens en opleiding

Hemmo Leeuw, geboren te Appingedam op 19 november 1849 als zoon van Jan Hemmes Leeuw en Anje Willems Groothuis.

Hij trouwde te Delfzijl als zeeman op 09 november 1870 met Eppien Harkema, geboren te Warffum in 1849, als dochter van Harm Berends Harkema en Cornelia Jans Veldman. Zij overleed te Delfzijl op 16 februari 1923, 73 jaar.

Hemmo overleed te Delfzijl op 18 augustus 1904, 54 jaar.^{allegroningers}

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Hemmo Leeuw was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” uit Delfzijl met vlagnummer 67 in de periode 1877-1905

 

Opmerkingen

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.Leeuw als gezagvoerder gedurende:

*    1876 t/m 1877 van de galjoot “Eppiena” ex Willem Frederik, gebouwd in 1855 te Wildervank, 130 ton o.m., varend voor G.A.M.Stenger te Farmsum;

*    1878 t/m 1887 op hetzelfde schip maar nu varend voor W.Sissingh te Delfzijl. Het schip werd te Delfzijl afgekeurd en gesloopt;

*    1889 t/m 1891 van de bark “Catharina Helena” ex Elisa Evelina, gebouwd in 1869 te St.Mary’s Bay, 400 ton o.m., varend voor Canne & Balwé te Amsterdam. Het schip is te Arendal verkocht wegens zware averij;

*    1892 t/m 1895 van de bark “San Francisco”, gebouwd in 1859 te Reiherstieg, 436 ton o.m., varend voor S. v/d Heij te Heveskes;

*    1896 t/m 1897 van hetzelfde schip maar nu varend voor W.Sissingh te Delfzijl. Het schip is in 1897 bij Eckholm gestrand en wrak geraakt;

*    1897 t/m 1899 van de 3-mastschoener “Ida” ex Johanna Maria, ex G.H.Betz, ex Redgauntlet, gebouwd in 1867 te Sunderland, 352 ton o.m., varend voor W.Sissingh te Delfzijl;

*    1902 t/m 1904 van de brik “Albertina Amelia”, ex Mercurius, gebouwd in 1850 te Harlingen, 264 ton o.m., varend voor T.Bos te Delfzijl. Het schip werd in 1904 gesloopt.

 

Alle navolgende monsterrollen zijn aanwezig op het Gemeentearrchief van Delfzijl

Monsterrol 1864-6, 25 februari 1864, schoener “Antje”, kapitein Jan Hemmes Leeuw, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Bareld F.Guttinger, 24 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en de kajuitwachter Hemmo Leeuw, 14 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1867-9, 20 februari 1867, schoener “Antje”, kapitein Jan H.Leeuw, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Klaas Oosterveld, 33 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en de lichtmatroos Hemmo Leeuw, 17 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1870-19, 15 maart 1870, kof “Johann Heinrich”, kapitein Albert Eltjes de Jonge, 46 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hemmo Leeuw, 20 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1871-25, 16 maart 1871, kof “Martha”, kapitein Johannes Kremer, 31 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Hemmo Leeuw, 21 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1872-42, 18 april 1872, kof “Martha”, kapitein Johannes Kremer, 32 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Hemmo Leeuw, 23 jaar uit Delfzijl en een matroos;

Monsterrol 1873-21, 04 maart 1873, kof “Martha”, kapitein Johannes Kremer, 33 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Hemmo Leeuw, 24 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1874-25, 04 maart 1874, galjoot “Jacoba Vos”, kapitein Jan Hindriks Kip, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hemmo Leeuw, 25 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1875-39, 19 maart 1875, “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frederrik Boeringa, 44 jaar uit Termunterzijl;

Monsterrol 1875-78, 06 juli 1875, “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frederik Boeringa, 44 jaar uit Termunterzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1875-113, 24 augustus 1875, kof “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts  matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-4, 29 februari 1876, kof “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jacob Hermans Sap, 22 jaar uit Wildervank, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrrol 1877-6, 19 februari 1877, galjoot “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en een matroos;

Monsterrol 1877-72, 15 april 1877, galjoot “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts  een matroos;

Monsterrol 1878-19, 06 maart 1878, kof “Eppiena”, kapitein, Hemmo Leeuw, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Lammert de Wit, 42 jaar uit Veendam, een kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1879-30, 03 april 1879, kof “Eppiena”, kapiteint Hemmo Leeuw, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Fokko Taaij, 29 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1880-20, 16 maart 1880, kof “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Fokko Taaij, 30 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos,

Monsterrrol 1881-27, 29 maart 1881, kof “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Simon Glas, 24 jaar uit Noordbroek, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1881-35, 31 maart 1881, kof “Eppiena”, kapitein H.Leeuwe, geen vermelding van leeftijd en woonplaats. Enige naam op de monsterrol;

Monsterrol 1882-23, 09 maart 1882, kof “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Simon Reinders Glas, 25 jaar uit Noordbroek, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1883-43, 14 april 1883, kof “Eppiena”, kapitein Hemmo Leeuw, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hendrik Jans Melles, 37 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1884-17, 05 maart 1884, galjoot “Eppina”, kapitein Hemmo Leeuwe, 34 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Bernardus Everrs, 22 jaar uit Appingedam, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1885-12 dd 10 maart 1885 meldt de kof “Eppiena”, kapt, Hemme Leeuw, 36 jaae uit Delfzijl.. Voorts staan vermeld stuurman Rieno Moedt, 44 jaar uit Appingedam, kok matroos en lichtmatroos.

Monsterrol 1885-49, 08 juni 1885, galjoot “Eppina”, kapitein Hemme Leeuwe, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1885-87, 08 september, 1885, galjoot “Eppina”, kapitein Hemmo Leeuw, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Berend Harmannus Visser, 31 jaar uit Delfzijl, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1885-95, 21 oktober 1885, galjoot “Eppina”, kapitein Hemmo Leeuw, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts een lichtmatroos;

Monsterrol 1886-23, 05 april 1886, galjoot “Eppina”, kapitein Hemme Leeuwe, geen leeftijd vermeld uit Delfzij;. Voorts stuurman Rieno Moedt, 45 jaar uit Appingedam, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1886-62, 16 juli 1886, galjoot “Eppina”, kapitein Hemmo Leeuw, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1887-26, 14 maart 1887, galjoot “Eppina”, kapitein Hemmo Leeuw, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Menno Vellinga, 32 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1887-84, 22 augustus 1887, galjoot “Eppina”, kapitein Hemmo Leeuw, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1888-32 meldt dd 09 april 1888 de bark “Catharina Helena”, kapt. Hemmo Leeuwe, 38 jaar uit Delfzijl. Op de staan monsterrol staan tevens stuurman Cornelis Borst, 45 jaar uit Farmsum, kok, zeilmaker, 4 matrozen, 3 lichtmatrozen.

Monsterrol 1889-10, 26 januari 1889, bark “Catharina Helena”, kapitein Hemmo Leeuwe, leeftijd niet vermeld, uit Delfzijl. Voorts lichtmatroos;

Monsterrol 1889-54, 15 april 1889, bark “Catharina Helena”, kapitein Hemmo Leeuw, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Borst, 45 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen  en 3 lichtmatrozen;

Monsterrol 1889-108, 03 september 1889, bark “Catharina Helena”, kapitein Hemmo Leeuw, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hayo Post, 50 jaar uit Farmsum, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1890-25, 19 maart 1890, bark “Catharina Helena”, kapt. Hemmo Leeuw, 40 jaar uit Delfzijl.. Voorts 1^e stuurman Jan Nieboer, 34 jaar uit Farmsum, 2^e stuurman Jan Leeuw, 19 jaar uit Delfzijl, kok, matroos-zeilmaker, 2 matrozen, lichtmatroos, kajuitwachter en dekjongen;

Monsterrol 1890-66, 26 juni 1890, bark “Catharina” (moet zijn “Catharina Helena”), kapitein Hemmo Leeuw, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok;

Monsterrol 1891-48, 28 april 1891, bark “Catharina Helena”, kapitein Hemmo Leeuw, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts matroos;

Monsterrol 1891-64, 06 juli 1891, bark “Catharina Helena”, kapitein Hemmo Leeuw, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen, een lichtmatroos en een kajuitwachter.

Monsterrol 1892-16 meldt dd 15 maart 1892 de bark “San Francisco”, kapt. Hemmo Leeuw, 42 jaar uit Delfzijl. Tevens vermeldt stuurman Nils Persson, 24 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, dekjongen-zeilmaker, 4 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1892-57, 23 juni 1892, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1892-89, 22 september 1892, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts 2^e stuurman Jan Leeuw, 21 jaar uit Delfzijl, lichtmatroos en dekjongen.

Monsterrol 1893-11, 20 februari 1893, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts 1 persoon geen rang en leeftijd vermeld, uit Groningen;

Monsterrol 1893-35, 28 maart 1893, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Oosting, 43 jaar uit Uithuizen, kok, bootsman, 4 matrozen, 2 lichtmatrozen, 2 dekjongens en een passagier;

Monsterrol 1893-69, 21 juli 1893, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Pieter Oosting, 43 jaar uit Uithuizermeeden, 2^de stuurman Geert Klimp, 18 jaar uit Heveskes, kok, bootsman, matroos-zeilmaker, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, 2 dekjongens;

Monsterrol 1894-7, 15 februari 1894, bark “San Franciscco”, kapitein Hemmo Leeuw, leeftijd niet vermeld, uit Delfzijl. Voorts een bemanningslid waarvan de rang en leeftijn niet zijn vermeld, uit Farmsum;

Monsterrol 1894-27, 20 maart 1894, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 44 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Pieter Oosting,  44 jaar uit Uithuizermeeden, 2^de stuurman Pieter Jansen, 21 jaar uit Farmsum, kok, bootsman, matroos-zeilmaker, 2 matrozen, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1895-44, 18 april 1895, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 45 jaar, uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Jansen, 23 jaar uit Farmsum, kok, bootsman, matroos-zeilmaker, 2 matrozen, 3 lichtmatrozen, kajuitwachter en een dekjongen;

Monsterrol 1895-71, 05 juli 1895, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts matroos-zeilmaker en een kok;

Monsterrol 1895-94, 12 september 1896, bark “San Francisco”, kapitein. Hemmo Leeuw, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts bootsman, kok, matroos-zeilmaker, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1896-43, 02 april 1896, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts de 1^ste stuurman Reinder Wolbert Bouwman, 30 jaar uit Termunterzijl, de 2^de stuurman Hayo Bos, 28 jaar uit Appingedam, kok, matroos-zeilmaker, 2 matrozen, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1896-70, 30 juni 1896, bark “San Francosco”, kapitein Hemmo Leeuw, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, zeilmaker, 2 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1897-22, 23 maart 1897, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Geert Hoberg, 48 jaar uit Finsterwolde, 2^de stuurman Harmannus Leeuw, 19 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman, zeilmaker, 2 matrozen, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1897-28, dd 29 maart 1897, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, leeftijd niet vermeld, uit Delfzijl. Voorts een tweede bemanningslid zonder rang en leeftijd uit Groningen;

Monsterrol 1897-62, 14 juli 1897, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts 2^de stuurman Hayo Bos, 29 jaar uit Loppersum en een lichtmatroos;

Monsterrol 1898-2, 21 januari 1898, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een tweede bemanningslid zonder vermelding van rang en leeftijd ook uit Delfzijl

Monsterrol 1898-3, 21 januari 1898, bark kapitein Hemmo Leeuw, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een tweede bemanningslid zonder vermelding van rang en leeftijd uit Delfzijl;

Monsterrol 1898-24, 09 maart 1898, bark “San Francisco”, kapitein Hemmo Leeuw, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een tweede bemanningslid zonder vermelding van rang en leeftijd uit Delfzijl;

Monsterrol 1898-43, 09 april 1898, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Derk Brouwer, 33 jaar uit Farmsum, kok 3 matrozen en lichtmatroos;

Monsterrol 1898-64, 22 juli 1898, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, 48 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Derk Brouwer, 33 jaar uit Farmsum, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1898-69, 30 juli 1898, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts een lichtmatroos;

Monsterrol 1898-89, 20 oktober 1898, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Derk Brouwer, 32 jaar uit Farmsum, kok, bootsman, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1899-33, 03 april 1899, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, 49 jaar, uit Delfzijl. Voorts stuurman Oene Jobben, 36 jaar uit Terschelling, kok, 3 matrrozen en 3 lichtmatrozen;

Monsterrol 1899-70, 15 juli 1899, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Oene Jobben, 37 jaar uit Terschelling, kok, bootsman, matroos en 4 lichtmatrozen;

Monsterrol 1900-41, 23 april 1900, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman K.J.Bos, 60 jaar uit Farmsum, 2^de stuurman E.Oosterhuis, 21 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, kajuitwachter en een dekjongen.

Monsterrol 1900-59, 17 juli 1900, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman K.J.Bos, 60 jaar uit Farmsum, 2^de stuurman E.Oosterhuis, 32 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, dekjongen;

Monsterrol 1901-18, 22 maart 1901, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J.G.Homan, 42 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

 

Monsterrol 1901-37a, 21 mei 1901, schoener “Ida”, kapitein H.Leeuw, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1902-26, 23 april 1902, schoener “Albertina Amelia”, kapitein, H.Leeuw, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman H.L.Oosterhuis, 59 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1902-39, 25 juli 1902, schoener “Albertina Amelia”, kapitein H.Leeuw, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman H.L.Oosterhuis, 60 jaar uit Delfzijl, 2 matrozen en 3 lichtmatrozen;

Monsterrol 1903-4, 09 februari 1903, schoener “Albertina Amelia”, kapitein H.Leeuw, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J.Stutvoet, 50 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1903-30, 31 juli 1903, schoener “Albertina Amelia”, kapitein H.Leeuw, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman H.J.Bos, geen leeftijd vermeld uit Garsthuizen, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1904-12b, 14 maart 1904, schoener “Ida”, kapitein H.Leeuw, geen leeftijd uit Delfzijl. Voorts een bemanningslid zonder verdere bijzonderheden;

Monsterrol 1904-13c, 18 maart 1904, schoener “Ida”, kapitein Hemmo Leeuw, geen leeftijduit Delfzijl. Geen verdere namen op de monsterrol;

Monsterrol 1904-21a, 18 april 1904, schoener “Albertine Amelia”, kapitein H.Leeuw, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman H.Dik, 49 jaar uit Stadskanaal, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1904-27, schip “Ida”, kapitein H.Leeuw, geen leeftijde en woonplaats vermeld. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1904-5, 09 juli 1904, schoener “Albertine Amelia”, kapitein H.Leeuw, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Hemmo wordt ook aangeduid als Hemme en met het initiaal H. Als zijn familienaam wordt een enkele maal Leeuwe
2. Er zijn in totaal 55 monsterrollen met zijn naam op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen. Alle rollen zijn afkomstig van het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1864 t/m 1904 met als leeftijd 14 t/m 54 jaar, een zeemanscarriëre van minstens 40 jaar,
4. Als woonplaats is altijd Delfzijl opgegeven. Hij heeft vanaf zijn gehele zeemansleven in deze plaats gewoond..
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:
6. * 1864                       kajuitwachter op de schoener “Antje”, kapt. J. H. Leeuw                                          14 jaar

*      1867                       lichtmatroos op de schoener “Antje”, kapt. J. H. Leeuw                                            17 jaar

*      1870                       stuurman op de kof Johann Heinrich”, kapt. A.J. de Jonge                                       20 jaar

*      1871-1873            stuurman op de kof ”Martha”, kapt.J.Kremer                                                              21-24 jaar

*      1874                       stuurman op de galjoot “Jacoba Vos”, kapt. J.H.Kip                                                  25 jaar

*      1875-1887            kapitein van de galjoot “Eppina”                                                                                  26-37 jaar

*      1888-1891            kapitein van de bark “Catharina Helena”                                                                     38-41 jaar

*      1892-1898            kapitein van de bark “San Francisco”                                                                           42-48 jaar

*      1898-1901            kapitein van de schoener “Ida”                                                                                      49-52 jaar

*      1902-1903            kapitein op de schoener “Albertina Amelia”                                                                52-53 jaar

*      1904                       kapitein van de schoeners “Ida” en de “Albertina Amelia”                                      54 jaar

                Gezien de geringe omvang van de bemanning zal  in 1904 hij alleen toezichthouder zijn geweest van

                schepen die in een haven lagen

 

Overige bijzonderheden

Derk Brouwer monsterde op 09 april 1898 als stuurman aan voor een reis naar Stockholm. Hij heeft deze reis niet in zijn "Herinneringen" genoemd⁰⁴⁸.

 

Van Mast⁰⁹² gekregen een kopie van een akte uit Appingedam (deel 5, nr.642) waarin de verkoop ad f 200,- is vermeld van de bark “San Francisco” op 07 februari 1895  van de reder S. van der Heij te Heveskes aan  koopman Willem Sissingh te Delfzijl.

 

In Mast⁰⁹⁷ is een tabel vermeld uit het Jaarverslag van de Kamer van Koophandel te Delfzijl uit 1891, waarin schepen met verdere bijzonderheden zijn vermeld.

“San Francisco   H.Leeuw   bark   436 brt   gebouwd in 1859   reeder S.van der Heij te Heveskes.”

 

ZEETIJDINGEN in het Nieuwsblad:

“DELFZIJL 22 Sept. (1896) Als bewijs dat de reederij met slechte tijden heeft te kampen, kan dienen dat de hier liggende schepen ‘Felicitas’, kapt. Oosting, ‘San Francisco’ kapt. Leeuw en ‘G.T.Ray’, kapt. Smit, na lossing der lading, waarmee zij thans bezig zijn, in de winterlaag zullen worden gelegd wegens niet te bekomen retourvrachten. Vele andere schepen zullen dit voorbeeld volgen. Hoewel de toestand ook in voorgaande jaren niet rooskleurig was, is er toch in de laatste jaren geen sprake geweest van een dergelijk vroeg opleggen der schepen.” ^097-p.20

 

In het tijdschrift “De Zee”, Jg. 1898, p.13-18 staat de behandeling door de Raad van Tucht voor de Koopvaardij van de stranding van de bark “San Francisco” onder kapitein H.Leeuw.

Op grond van het scheepsjournaal, de rapportage door de Nederlandse consul te Helsingfors en enkele getuigenverklaringen komt de Raad tot een verslag van de gebeurtenissen. De genoemde bark vertrok op 15 juli 1897 van Delfzijl naar Port Kunda in Rusland, bemand met 9 koppen, behalve de gezagvoerder, en een lading cokes. Het kwam zonder ongelukken aan in Port Kunda op 08 augustus en loste aldaar de lading. De reis was verder gepland naar Borga in Finland en er werd gevraagd om een sleepboot, die echter niet kwam. Er werd daarna ballast ingenomen en op 21 augustus werd het anker gelicht en zeilde het schip de baai van Port Kunda uit. het schip voer langs de kust en kreeg kort daarop het vuur van Ekholm in het gezicht. Het weer was goed. De gezagvoerder ging naar beneden en gaf de 1^ste stuurman instructies. Echter een paar uur later liep het schip vast op de zg Kalkgrund. Het anker werd uitgeworpen en ballast gelost om het schip weer vlot te krijgen. Het weer verslechterde, het schip bleef zwaar stoten, geraakte zeer lek en kwam in nood. Er werd tuig gekapt, evenals de fokkemast, die bij het naar beneden komen ook de grote mast en de bezaansteng meenam. Er kwam hulp van de wal en men probeerde nog wat van de inventaris te bergen op een lichter. Bij het opknappen van het weer ging het bergen door en werd geprobeerd het schip leeg te pompen met behulp van hulpboten. Het schip werd naar Helsingfors gesleept en aan de grond gezet. Op 28 augustus werd het scheepsvolk afgemonsterd en op 09 september was de gezagvoerder terug in Delfzijl.

De klacht, ingediend door de assuradeur, werd niet ontvankelijk verklaard, omdat die te laat was ingediend. Op grond van een last tot onderzoek door de Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid werd het volgende geconcludeerd. De kapitein had wellicht kort voor de stranding beter aan dek kunnen blijven in plaats van het gezag overdragen aan zijn stuurman. Maar uit niets is gebleken dat de stranding het gevolg was van nalatig handelen. Er waren volgens de Raad dan ook geen termen aanwezig de aangeklaagde te schorsen in zijn bevoegdheid om als schipper op een Nederlands koopvaardijschip te varen.

 

NRC 17 juni 1893¹¹⁴

Delfzijl, 16 juni. Het Nederlandse schip SAN FRANCISCO, kapt. Leeuw, ligt zeilklaar te Hernösand met bestemming naar Delfzijl.

 

NRC 08 mei 1894¹¹⁴

Heveskes, 6 mei. Volgens bij de reder ontvangen telegram arriveerde het barkschip SAN FRANCISCO, kapt. H. Leeuw, de 5^e dezer van Leith te Landscrona.

 

Provinciale Groninger Courant 13 februari 1895¹¹⁴

Heveskes, 9 februari. Het Nederlandse barkschip SAN FRANCISCO, thans liggende te Delfzijl, is uit de hand tot geheime prijs verkocht aan de heer W. Sissingh alhier.

 

NRC 01 mei 1897¹¹⁴

Wisby, 24 april. Door het barkschip SAN FRANCISCO, van Newcastle met cokes, dat hier bij het binnenkomen aan de grond geraakte, werd het vaarwater versperd, waardoor een zeilschip, dat achter de SAN FRANCISCO aankwam, weer naar zee moest vertrekken.

 

Provinciale Ggroninger Courant 01 mei 1897¹¹⁴

Wisby, 24 april. Het Nederlandse schip SAN FRANCISCO, kapt. Leeuw, van Newcastle met cokes, is alhier bij het binnenkomen aan de grond geraakt en moet een gedeelte der lading in lichters lossen om vlot te komen.

 

Provinciale Groninger Courant 04 mei 1897¹¹⁴

Wisby, 26 april. Het Nederlandse schip SAN FRANCISCO, kapitein Leeuw, is na enige lading gelost te hebben, zonder schade vlot gekomen en naar de binnenhaven gebracht. Het schip beliep geen schade.

 

Provinciale Groninger Courant 07 mei 1897¹¹⁴

Wisby, 30 april. De lading van de Nederlandse bark SAN FRANCISCO, kapt. Leeuw, blijkt hoegenaamd niet beschadigd te zijn.

 

Provinciale Groninger Courant 07 sptember 1897¹¹⁴

Helsingfors (opm: Helsinki), 28 augustus. Het te Delfzijl tehuis behorende barkschip SAN FRANCISCO, kapt. H. Leeuw, in ballast naar Borga bestemd om daar hout te laden, stootte in de nacht van de 23^e augustus tijdens storm uit ’t Z.W, bij de Kalkrund, in de nabijheid van de vuurtoren van Ekholm op een blinde klip, en werd lek, doch gelukte het, het lek tijdelijk te stoppen en het indringende water met de pompen bij te houden. Daar het schip sterke slagzijde bekwam, moest de takelage gekapt worden. De volgende morgen, toen de storm zich iets gelegd had, begaven zich loodsen van Ekholm naar het schip en meldden het ongeval aan de Russisch Baltische Bergungsverein te Reval (opm: Tallinn), die onmiddellijk de stoomschepen FREJA en METEOR naar de strandingsplaats zond. Gistermiddag, tegen 2 uur, werd het schip door genoemde stoomboten hier binnengebracht en in Kronbargsfjord binnen Djorkholmen voor anker gelegd, om later aan de grond gezet te worden. De gekapte takelage is eveneens geborgen en door de METEOR hier aangebracht. De bark zal als wrak verkocht worden.

 

NRC 26 september 1897¹¹⁴

Helsingfors (opm: Helsinki), 20 september. Het in de Sifversundet, benoorden Bläbärslandet liggende wrak van de Nederlandse bark SAN FRANCISCO is 17 dezer voor 560 Finse marken in publieke veiling verkocht. De afzonderlijk verkochte inventaris bracht 2500 N.M. op.