Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt F.Stopper als gezagvoerder gedurende:

• * 1841 t/m 1842 van de smak “Annechiena”, gebouwd in 1830, bouwlocatie niet vermeld, 51 ton o.m., varend voor A.D.Pott te Sappemeer;
• * 1845 t/m 1849 van de kof “Zeevaart”, gebouwd in 1845 te Hoogezand, 96 ton o.m., varend voor H.W.Meursing te Hoogezand.

 

Overige bijzonderheden

Geen

 

 

Familiegegevens en opleiding

Harm Landeweer werd geboren 27 april 1818 te Sappemeer als zoon van David Davids Landeweer en Jantje Klaassens Klunder.

Hij trouwde op 14 juli 1846 te Sappemeer als schipper met Jantje Boer, geboren 27 januari 1822 te Kalkwijk Lula gem. Hoogezand als dochter van Roelf Hanssens Boer en Trientje Alberts Huizing. Jantje overleed op 14 maart 1894 te Sappemeer, 72 jaar.

Harm overleed op 29 mei 1912 te Sappemeer, 94 jaar

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.D.Landeweer als gezagvoerder gedurende:

*    1842 t/m 1847 van de kof “Vriendschap”, gebouwd in 1827 te Hoogezand, 100 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Sappemeer;

*    1848 t/m 1849 van hetzelfde schip maar nu varend voor Doyer & Pruimer te Zwolle. Het schip voer in 1850 voor Hesselink & Hurrelbrink te Amsterdam en was herdoopt in “Juffrouw Henriëtte”.

*    1850 t/m 1862 van de kof “Zeevaart”, gebouwd in 1845 te Hoogezand, 96 ton o.m., varend voor E.H.Meursing te Hoogezand.

 

Overige bijzonderheden

Bijlbrief 15 juni 1844. Bevaren door Menne Roelfs Klein. Verkocht aan de negotianten Doijer en Nicolai Pruimers en bevaren door Harm Landeweer. Nieuwe bijlbrief 1846 18 juli Thomas Assueruszoon Doijer, lid der firma Doijer en Pruimers te Zwolle. Schip 53 lasten of 100 tonnen

Betreft het kofschip “Vriendschap”, gebouwd bij W.Hooites , te Hoogezand.

Ontleend aan “ZEEVAART ZWOLLE e.o.. Chronologieperiode 1731-1880”, door G. van Heel

Typoscript 158 pp (p.25)

In de bibliotheek van de Stichting Nederlandse Kaaphoornvaarders te Hoorn, Nr 546.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Heere Roelfs Engelsman werd geboren te Garrelsweer, gem. Loppersum op 29 augustus 1836 als zoon van schipper Roelf Harms Engelsman en Bouke Heeres Koerts.

Heere trouwde als zeekapitein te Gasselternijveen op 24 december 1864 met Hannechien Reiling, geboren te Gasselternijveen op 07 januari 1844 als dochter van de landbouwer  Roelof Jans Reiling en Geertruid Jans Theisens. Hannechien overleed te Stadskanaal op 03 augustus 1882.

Heere hertrouwde te Gasselternijveen op 31 maart 1886 met Hillechien Reiling, geboren te Gasselternijveen op 04 september 1849 en zuster van zijn eerste vrouw. Hillechien overleed te Gasselternijveen op 18 maart 1943, 94 jaar, weduwe.

Heere overleed te Gasselternijveen op 05 februari 1933.

 

In Burgerlijke Stand akten uit de provindie Groningen wordt Heere vermeld als zeekapitein/schipper in 1864, 1869 als zeeman in 1865, 1867, 1873, 1875, 1878, 1889, 1891, als houthandelaar in 1879, 1880, 1881, 1882, 1885, 1887, als koopman in 1886 en als manufacturier in 1905, 1914.

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.R.Engelsman als gezagvoerder gedurende:

*    1863 t/m 1871 van de kof “Zeevaart”, gebouwd in 1845 te Hoogezand, 96 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Appingedam;

*    1872 t/m 1873 van hetzelfde schip maar nu varend voor J.E.Apol te Oosterwytwerd;

*    1874 op wederom hetzelfde schip maar varend als kapitein/eigenaar vanuit Oosterwytwerd;

*    1874 t/m 1877 van de schbrik “Hannechiena” ex Lone Star, gebouwd in 1862 te Shelbourne, 247 ton o.m., varend voor J.E.Apol te Oosterwytwerd;

*    1878 t/m 1892 op hetzelfde schip maar nu varend als kapitein/eigenaar vanuit Stadskanaal. Het schip voer in 1893 voor kapitein/eigenaar R.Schaap te Groningen en was herdoopt in “Jantje Baas”;

*    1893 t/m 1897 van de bark “Gerhardus” ex Gerhard, gebouwd in 1860 te Newburyport, 909 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Stadskanaal. Het schip is in 1897 bij New Orleans gestrand en wrak geraakt;

      “De ‘Gerhardus’ is op 10 januari 1897 vertrokken uit de haven van Sebina Pass (Texas/Louisiana) met een lading gezaagd hout voor Schiedam. Lek geraakt, geprobeerd naar Ship Island te gaan maar 15 januari  op de kust van Timbalier Island (29^o10’NBr/90^o20’WL) bij de Mississippi-mond vergaan. Timbalier Island had toen vier inwoners.”⁰⁸⁸

 

De ‘Hannechiena’ ex Lone Star is gebouwd te Shelbourne (G.B.). Heb deze plaats niet kunnen vinden. Wel gevonden Sherburn ca. 15 km. ten z/w van Scarborough, Sherburn in Elmet ca. 20 km. ten oosten van Leeds en Sherborne in Dorset ca. 25 km. ten noorden van Dorchester Weet U waar het schip gebouwd zou kunnen zijn?  (Opm. Parma: De Times Atlas geeft o.a. Shelburne aan de Z.Kust van Nova Scotia. Blad 98 G10. Waar komt de opgave vandaan dat het schip in G.B. gebouwd zou zijn?)

Heere Roelfs Engelsman, schipper te Gasselternijveen, geeft op 6.7.1874 (Kad.Assen.dl.4 acte 991. br.m.991) een verklaring af van 100% eigendom van de schoenerbrik ‘Hannechiena’, groot 208, 15 engelse register tonnen of ca. 240 nederlandse zeetonnen. Mogelijk heeft hij geld geleend van Apol en is alles ca. 1877 afgelost. Op 29.9.1892 wordt de ‘Hannechiena’ verkocht aan Reintje Baas, gezagvoerder te Groningen, volgens het Kadaster  voor f 100,- en volgens Sweys voor f 1900,-.” ⁰⁸⁸

 

De monsterrollencollectie op het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen vermeldt:

02 april 1855, kof “Jonge Wicher”, kapitein Roelf Hemmes Zoutman, uit Veendam,  matroos Heere Engelsman, 18 jaar uit ’t Zand

13 september 1877, schoener “Hannechiena”, kapitein Heerke Engelsman, 41 jaar uit Gasselternijveen.

27 mei 1889, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 53 jaar uit Stadskanaal.

05 augustus 1889, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 52 jaar uit Wildervank.

13 augustus 1890, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 56 jaar uit Stadskanaal.

30 juli 1891, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 55 jaar uit Stadskanaal.

29 april 1892, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 56 jaar uit Wildervank.

28 juli 1892, schoener “Hannechiena”, kapitein Heere Engelsman, 56 jaar uit Stadskanaal.

 

Krantenberichten

Harlinger Courant 21 november 1874

Scheepstijdingen… Binnengekomen:…. Harlingen  19 Nov.  Hannechiena,  Engelsman  Sandarne.

 

Provinciale Groninger Courant 08 februari 1888 ¹¹⁴

Advertentie. Publieke verkoop. De notaris Wolsink te Loppersum zal op vrijdag 17 februari 1888, des namiddags te 3 uur, in het logement van Rienks te Loppersum publiek verkopen het goed onderhouden schoenerbrikschip, genaamd HANNECHIENA, groot 245 registerton, met complete inventaris, liggende in de haven te Harlingen. Inmiddels uit de hand te koop. Te bevragen bij de kapitein H. Engelsman te Stadskanaal.  Wolsink, notaris.

 

Provinciale Groninger Courant 15 mei 1890¹¹⁴

Aarhus, 11 mei. De schoener HANNECHIENA, kapt. H. Engelsman, van Leith naar Gefle met kolen, is gisteren op het Noordwest rif van Anholt gestrand. Met assistentie van vissers kwam het spoedig vlot en heeft het de reis voortgezet. Van schade werd niets bekend.

 

Provinciale Groninger Courant 01 januari 1892¹¹⁴

Advertentie. Op dinsdag 19 januari 1892, des avonds te 7 uur, zal ten verzoeke van de scheepskapitein H.R. Engelsman, ten huize van de wed. Veltman publiek worden verkocht zijn schoonerbrikschip genaamd HANNECHIENA, varende onder Nederlandsche vlag. Groot 245,35 ton, thans liggende in het Eemskanaal bij Groningen en aldaar dagelijks te bezichtigen. Informatiën bij de eigenaar te Stadskanaal en bij Huizinga & Keizer te Delfzijl en Groningen. J.C. Jentink, notaris te Delfzijl.

 

Provinciale Groninger Courant 21 januari 1893 ¹¹⁴

Amsterdam, 19 januari. Het Nederlandse barkschip GERHARDUS, groot 909 ton, gebouwd in 1860, is uit de hand verkocht aan kapt. Engelsman te Delfzijl.

 

Provinciale Groninger Courant 28 januari 1897¹¹⁴

Rotterdam, 24 januari. Volgens telegram uit New-Orleans, is het Nederlandse barkschip GERHARDUS, kapt. H.R. Engelsman, van West Indië beladen met hout, op Timbalier Island (Mississippi delta, Louisiana, V.S.) verongelukt. De opvarenden zijn gered.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Andries Smit werd geboren op 26 oktober 1841 te Loppersum alss zoon van Wolter Hindriks Smit en Wupke Abels Vegter

Hij trouwde op 21 november 1874 te Loppersum als buitenvaarder met Grietje Groenboom, geboren op 12 mei 1850 te Loppersum als dochter van de timmerman Jakob Hindriks Groenboom en Trijntje Derks Knol. Zij overleed op 15 april 1899 te Loppersum, 48 jaar.

Andries overleed op 10 augustus 1906 te Loppersum, 64 jaar.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

A.(W.) Smit was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 23 in de periode 1883 t/m 1897.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt A.W.Smit als gezagvoerder gedurende:

• * 1875 t/m 1876 van de kof “Zeevaart”, gebouwd in 1845 te Hoogezand, 96 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Oosterwytwerd;
• * 1877 t/m 1879 van hetzelfde schip maar nu varend als kapitein/eigenaar vanuit Loppersum. Het schip is in 1879 in het Wieringer Gat gestrand en wrak geraakt;
• * 1881 t/m 1884 van de schoenerbrik “Constance” ex Johanna, gebouwd in 1855 te Nieuwendam, 177 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Loppersum. Het schip is in 1884 op de Noorse kust gezonken;
• * 1885 t/m 1893 van de brik “Bengalen”, gebouwd in 1854 te Rotterdam, 305 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Loppersum. Het schip werd in 1893 gesloopt te Delfzijl.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1863-4, 18 februari 1863, galjoot “Ida”, kapitein Albert H.Wolkammer, 39 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Eppe M.Borg, 22 jaar uit Weiwerd, kok Andries W.Smit, 21 jaar uit Loppersum en een matroos;

Monsterrol 1864-9, 26 februari 1864, galjoot “Ida”, kapitein Albert H.Wolkammer, 40 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Eppe Borg, 23 jaar uit Weiwerd, kok, matroos Andries Smit, 22 jaar uit Loppersum en een kajuitwachter;

Monsterrol 1865-80, 02 augustus 1865, schoenerbrik “Fenna Gezina”, kapitein Jan Ymker, 25 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts stuurman Ailt van der Veen, 33 jaar uit Oude Pekela, kok, 2 matrozen waaronder Andries Smit, 24 jaar uit Loppersum en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-32, 28 maart 1871, kof “Zeevaart”, kapitein Hero Roelfs Engelsman, 36 jaar uit Gasselternijveen. Voorts stuurman Andries Smit, 29 jaar uit Loppersum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1874-99, 21 juli 1874, kof “Zeevaart”, kapitein Andries Wolters Smit, 32 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Nanno Harms Boll, 36 jaar uit Borgercompagnie, kok en een matroos;

Monsterrol 1874-138, 18 september 1874, kof “Zeevaart”, kapitein Andries W.Smit, 32 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Klaas Jans Vos, 40 jaar uit Farmsum en een lichtmatroos;

Monsterrol 1877-26, 09 maart 1877, kof “Zeevaart”, kapitein Andries W.Smit, 36 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Frederik H.Boeringa, 46 jaar uit Termunterzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1879-62, 12 mei 1879, kof “Zeevaart”, kapitein Andries Smit, 37 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Jurrien van Dijk, 28 jaar uit Veendam, kok en een matroos;

Monsterrol 1879-120, 25 augustus 1879, kof “Zeevaart”, kapitein Andries Smit, 37 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Jurrien van Dijk, 28 jaar uit Veendam en een matroos;

Monsterrol 1880-46, 08 april 1880, schoener “Constance”, kapitein Andries Smit, 38 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goëken, 39 jaar uit Noordbroek, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1880-113, 30 augustus 1880, schoener “Charlotte” (is vermoedelijk een verschrijving voor “Constance”), kapitein Andries W.Smit, 38 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goëken, 40 jaar uit Noordbroek, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1881-94, 24 augustus 1881, schoener “Constance”, kapitein Andries W.Smit, 39 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Derk Brouwer Wiskman, 49 jaar uit Oude Pekela, kok en 3 matrozen;

Monsterrol 1882-13, 02 maart 1882, schoener “Constance”, kapitein Andries W.Smit, 40 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goëken, 41 jaar uit Noordbroek, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1884-96, 16 september 1884, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 42 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Lourens Alberts Drijfhamer, 28 jaar uit Appingedam, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1885-21, 21 maart 1885, brik “Bengalen”, kapitein Andries Wolters Smit, 42 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goëken, 45 jaar uit Noordbroek, bootsman, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1886-17, 02 april 1886, bark “Bengalen”, kapitein Andries Smit, geen leeftijd vermeld uit Loppersum. Voorts stuurman Jacob Fridriks Koops, 49 jaar uit Wildervank, kok, 3 matrozen en 2 dekjongens;

Monsterrol 1887-8, 14 februari 1887, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 45 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Pieter Oosting, 37 jaar uit Uithuizermeeden, bootsman, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1887-52, 14 mei 1887, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 46 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Egbert de Vries, 30 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1887-82, 18 augustus 1887, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 45 jaar uit Loppersum. Voorts een matroos;

Monsterrol 1888-28, 04 april 1888, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 47 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Klaas Oosterveld, 54 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 2 matrozen, kajuitwachter en een dekjongen;

Monsterrol 1888-79, 22 augustus 1888, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 47 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Klaas Oosterveld, 54 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1889-29, 20 maart 1889, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 47 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Johannes Goëken, 49 jaar uit Noordbroek, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1890-30, 21 maart 1890, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 48 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Jan de Boer, 24 jaar uit Bierum, kok, matroos/zeilmaker, 2 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1890-83, 04 augustus 1890, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 48 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Hendrik Rijnbergen, 26 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1891-3, 24 januari 1891, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, geen leeftijd uit Loppersum. Voorts een dekjongen;

Monsterrol 1891-32, 23 maart 1891, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 49 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Hilbrand Smid, 30 jaar uit Appingedam, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1891-70. 08 juli 1891, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 49 jaar uit Loppersum. Voorts 1ste stuurman Pieter Oosterveld, 30 jaar uit Delfzijl, 2de stuurman Hilbrand Smid, 30 jaar uit Appingedam, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen , dekjongen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1891-89, 03 september 1891, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 49 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Pieter Oosterveld, 30 jaar uit Delfzijl, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1892-35, 01 april 1892, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 50 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Klaas Oosterveld, 58 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1893-47, 12 april 1893, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, 51 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Klaas Oosterveld, 59 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 3 lichtmatrozen;

Monsterrol 1893-57, 17 juni 1893, brik “Bengalen”, kapitein Andries Smit, geen leeftijd vermeld uit Loppersum. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Andries wordt in de monsterrollen ook vermeld als Andries W. en Andries Wolters.
2. Er zijn in totaal 31 monsterrollen waarop de naam van Andries wordt vermeld. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1863 t/m 1893 met als leeftijden 21 t/m 51. Zijn zeemanscarriére heeft dus minstens 30 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is in alle gevallen Loppersum vermeld, zijn geboorteplaats en de plaats van zijn huwelijk.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt

        *      1863                   kok op de galjoot “Ida”, kapt. Albert H.Wolkammer                                                                                           21 jaar

        *      1864                   matroos op de galjoot “Ida”, kapt. Albert H.Wolkammer                                                                                   22 jaar

        *      1865                   matroos op de schoenerbrik “Fenna Gezina”, kapt. Jan Ymker                                                  24 jaar

        *      1871                   stuurman op de kof “Zeevaart”, kapt. Hero R.Engelsman                                                                                   29 jaar

        *      1874-1879        kapitein op de kof “Zeevaart”                                                                                                                                                                                      32-37 jaar

        *      1880-1882        kapitein op de schoener “Constance”                                                                                                                                              38-40 jaar

        *      1884-1893        kapitein op de brik “Bengalen”                                                                                                                                                                                    42-51 jaar

 

Overige bijzonderheden

Provinciale Groninger Courant 07 augustus 1893¹¹⁴

Rotterdam, 4 augustus. Het barkschip (opm: ook wel omschreven als brik) BENGALEN, kapt. Smit, van Hernösand naar Delfzijl, is, na op strand gezeten te hebben, in Frederikshaven binnengelopen.

 

Provinciale Groninger Courant 11 augustus 1893¹¹⁴

Frederikshaven, 4 augustus. Het brikschip BENGALEN, dat na stranding bij Skagen door het stoomschip EXPRESS hier gebracht werd, is zwaar lek en moet de houtlading lossen om te repareren. Het bergloon zal geaccordeerd zijn voor 1/4^e der waarde van schip en lading.

 

NRC 15 augustus 1893¹¹⁴

Alblasserdam, 13 augustus. De sleepboot NOORDZEE arriveerde heden van Frederikstad te Frederikshavn om de aldaar liggende brik BENGALEN naar Delfzijl te slepen. Zodra de verplaatsbare stoompomp met een capaciteit van 5 ton water per minuut van de NOORDZEE overgeplaatst is op de BENGALEN, zal de thuisreis worden aanvaard.

 

Provinciale Groninger Courant 21 augustus 1893¹¹⁴

Delfzijl, 18 augustus. Het schip BENGALEN, kapt. Smit, arriveerde hier heden van Hernösand, laatst van Frederikshaven, gesleept door de sleepboot NOORDZEE.

 

Provincialse Groningers Courant 26 augustus 1893¹¹⁴

Delfzijl, 22 augustus. Het schip BENGALEN, kapitein A.W. Smit, alhier binnengesleept, heeft aan de romp en het tuig belangrijke schade. De reparatiekosten om het schip weder zeewaardig te maken, zullen de waarde overtreffen. (opm: de brik werd later ter plaatse voor de sloop verkocht)