Rotterdam, 2 mei. Hedenmiddag te 03.30 uur zou van de werf te Fijenoord (Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij) te water worden gelaten het stoomschip ZAANDAM. Een groot aantal genodigden met hun dames, en onder die genodigden vele autoriteiten, de burgemeester, de oud-burgemeester, enz., begaven zich te 3 uur met een daartoe beschikbaar gestelde Rijnboot van de Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij naar het etablissement te Feyenoord, ten einde het bekende en toch altijd nieuwe schouwspel bij te wonen. Toen men er aankwam, vond men er reeds duizenden belangstellenden verzameld, terwijl aan de rechteroever van de rivier, langs de Oude Plantage, mede een talrijke menigte post had gevat.
De stutten, die de ZAANDAM aan de helling bevestigden, werden met spoed weggeslagen, nadat het signaal was gegeven dat de vaart langs de rivier moest worden gestremd, daar het aflopende vaartuig anders ongelukken kon aanrichten; maar het trotse gevaarte bleef roerloos op zijn helling. Vruchteloos deed men het op de gebruikelijke wijze de sporen gevoelen; het wilde van te water gaan niet weten. Men wilde het afwinden, maar de ene tros na de andere sprong als glas, zonder dat het vaartuig enige beweging maakte. Toen werd een grote stoomboot voorgespannen, maar de kabels braken, en het schip bleef zitten. De sleepboot, die eenmaal met volle vaart een geweldige ruk trachtte te geven, kreeg een kleine averij, zonder het metalen gevaarte van stelling te doen veranderen. Reeds begon de eb in te treden. Een tweede kleinere sleepboot werd aangespannen; aanvankelijk met even weinig succes. Men wanhoopte er aan het schip deze dag in beweging te krijgen, toen er op het uiterste ogenblik uit duizenden kelen een kreet opging. De ZAANDAM liep eindelijk te water, vuur en rook achter zich latende, de rivier in een golvende zee herscheppende en in blinde vaart voortijlende tot de Oude Plantage, waar het reuzenschip, het is de grootste ijzeren stoomboot die hier te lande op een particuliere werf gebouwd werd, zich in de weke bodem vast woelde. Het was toen 05.45 uur. Men had lang gewacht, maar het schouwspel was ten laatste zeer belangwekkend en het eindelijk te water gaan van het schip prachtig. Bovendien, fraaie voorjaarsweer kon men zich niet denken; de zon scheen met een luister en een warmte alsof het zomer was. Fluks werden door de beide sleepboten pogingen aangewend om de ZAANDAM vlot te brengen. Men zal daarin evenwel vermoedelijk eerst bij de volgende vloed slagen. De genodigden, die zich weer aan boord van de Rijnboot begaven, stapten eerst omstreeks 7 uur aan de wal, de stoornis in de tijd voor hun middagmaal bepaald zo luchthartig mogelijk opnemende. Doch thans nog een woord over de zaak zelve.
Met het stoomschip NEDERLAND had het etablissement Fijenoord reeds het bewijs geleverd dat wij hier volkomen in staat zijn om, even goed en even goedkoop als de buitenlander, grote moderne stoomschepen voor de oceaanvaart te bouwen en af te werken.
Dit bewijs door de Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij met veel opoffering geleverd, zette de eerste schrede op de weg om de nationale scheepsbouw te ontlasten van de druk waaronder hij zuchtte, en om eenmaal de miljoenen schat, die tot heden, ook uit ons land, naar Engeland en Schotland stroomden voor de aankoop van schepen, althans gedeeltelijk ook ten bate te doen strekken van de vaderlandse nijverheid; immers waar even goed en even goedkoop door haar wordt geleverd zal iedereen haar de hoogste bloei toewensen.
De Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart-Maatschappij stak spoedig daarop met lofwaardige bereidwilligheid de behulpzame hand toe door aan het etablissement de ZAANDAM te bestellen, en zonder twijfel zal zij zich nimmer te beklagen hebben over deze daad.
Immers, zowel wat tijd van levering als wat de kostende prijs aangaat, zal zij, indien wij goed zijn ingelicht, minstens even voordelig als bij de beste buitenlander hier ter markt zijn gekomen, terwijl de uitkomsten met de NEDERLAND verkregen alleszins de verwachting aangaat, het Nederlands voortbrengsel voor geen enkel buitenlands zal behoeven onder ter doen. Voor de bewering als zou de Nederlandse nijverheid in het vak van moderne scheepsbouw zo verre ten achterstaan bij de buitenlandse, dat er niet aan te denken viel de schepen van de Nederlandse vloot binnenlands te doen bouwen, zal dus nu weinig plaats meer zijn overgebleven.
De ZAANDAM is lang 100 meter, breed 12 meter, hol 9,2 meter, bruto tonnenmaat ongeveer 2.900 ton, grootste diepgang 7,25 meter, waterverplaatsing 6.300 ton, vermogen van de machine 1.650 paardenkracht, compound machine met hogedruk cilinder van 43, lagedruk cilinder 76 middellijn, bij een slaglengte van 48, alles Engelse duimen.
Het schip heeft de hoogste klasse van Veritas en van de Nederlandsche Vereeniging van Assuradeuren. Het wordt getuigd als brik en is ingericht voor 48 passagiers 1e klasse, terwijl in de ruimte benedendeks inrichtingen komen voor landverhuizers.
Aan alle eisen voor gerief en verzorging, die tegenwoordig aan de grote Oceaanstomers gesteld worden, wordt in alle opzichten en ruimschoots voldaan.

Het stoomschip ZAANDAM van de Nederlandsch Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij kwam hedenmiddag via IJmuiden te Amsterdam aan, om de 29e dezer van daar te vertrekken voor de reis naar New York.
Terecht hebben de directies van de beide betrokken maatschappijen, de Nederlandsch Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij, als reders, de Nederlandsche Stoomboot Maatschappij als bouwmeesters, begrepen dat dit niet onopgemerkt voorbij mocht gaan en waren dientengevolge een dertigtal genodigden aan boord, die de reis van Rotterdam naar Amsterdam mee maakten. De reis is zeer voorspoedig en uitstekend geslaagd. Het schip voldeed uitstekend wat handigheid en snelheid aangaat en leverde daardoor een schitterend bewijs voor de te vaak weersproken bewering, dat de Nederlandse nijverheid volkomen in staat is met die van het buitenland te wedijveren.
Aan een keurige lucheon, aangeboden door de reders en bouwmeesters, werd door de heer De Monchy, president van de Kamer van Koophandel te Rotterdam, een toast uitgebracht op de bloei van Nederlands handel en industrie, welke beiden in het bouwen van de ZAANDAM van ondernemingsgeest en volharding bewijs geleverd hadden, die heden op zo duidelijke wijze voor zich zelf spraken. Immers het bouwen van de ZAANDAM, het 9e stoomschip van de Nederlandsch Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij toonde aan, hoe deze maatschappij zich had ontwikkeld en hoe de Nederlandsch Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij, als een van de voornaamste industriële inrichtingen van ons vaderland, bewezen had volkomen op de hoogte van de tijd te zijn en een schip had afgeleverd, dat onder de uitstekendste stomers van onze Nederlandse vloot een waardige plaats bekleedt.
De directeur van de Nederlandsche Stoomboot Maatschappij, de heer Visser,dronk in antwoord op de bloei van de Nederlandsch Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij, de eerste, die nadat de bouwmeesters, door het bouwen van de NEDERLAND voor eigen rekening, de feiten voor zich hadden doen spreken, dit had ingezien en erkend door het bouwen van de ZAANDAM aan hen op te dragen.
De heer Van der Hoeven, president-directeur van de Nederlandsch Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij, bracht in herinnering hoe voornamelijk op initiatief van de heer Plate, mede aanwezig, die maatschappij van een klein begin zich spoedig had ontwikkeld tot de tegenwoordige bloei. De heer Plate herdacht in warme woorden de "zeemansstand", vertegenwoordigd in het korps gezagvoerders van de maatschappij, dat rijk is aan helden van de vrede, aan mannen die de naam van het vaderland hoog houden op de oceaan.
Eén van de gasten, de heer Oudheusden, de moeilijkheden erkennende waaronder Rotterdam gebukt gaat, bracht hulde aan de ondernemingsgeest, die een nieuw veld ter exploitatie opende, van de omstandigheden partij trok en in Amsterdam vond waaraan het behoefte heeft; hij dronk op de bloei van de beide koopsteden.
Nadat de heer Van der Hoeven nog hierop had geantwoord en door de heer De Monchy een hartelijk woord was gericht tot kapitein Chevalier, de commandant van de ZAANDAM, scheidden de gasten na een afscheidswoord van de heer Van der Hoeven, zeer ingenomen en voldaan met dit feest, dat levendig blijven zal in de herinnering van allen die het wel menen met de nijverheid en de handel van ons vaderland.
Op nader te bepalen dagen, vermoedelijk van zondag a.s. af, zal het stoomschip te Amsterdam voor belangstellenden te bezichtigen zijn, tegen betaling van NLG 0,25 ten bate van het fonds voor de nagelaten betrekkingen van de bemanning van de ADDER.

IJmuiden, 29 juli. Het stoomschip ZAANDAM, kapt. Chevalier, is heden op haar eerste commerciële reis van hier naar New York vertrokken.

New York, 12 augustus. Het nieuwe stoomschip ZAANDAM, kapt. Chevalier, van de Rotterdamse Lijn, arriveerde hier heden na een reis van 13 dagen.

De Evening Telegram van New York gewaagt met grote lof van de ZAANDAM, het eerste in Nederland gebouwde stoomschip van de Nederlandsch Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij, dat op 22 augustus te New York aankwam. Het blad noemt dit in een artikeltje, dat het Dutch enterprize betitelt, een grote dag voor de Nederlanders en verhaalt, dat het schip door een groot aantal personen bezocht werd en om de uitnemende inrichting aller bewondering wekte.

IJmuiden, 1 maart. Kapitein Chevalier, voerende het stoomschip ZAANDAM, 14 februari van New York vertrokken naar Amsterdam en 28 februari hier gearriveerd, rapporteert gedurende de gehele reis een bijzonder hoge barometer gehad te hebben, met variabele zuidoostelijke winden en meest dik weer. De 19e februari op 46º NB 49º WL passeerde men zware ijsvelden en 2 ijsbergen, naar gissing 70 à 80 voet hoog. Hielden gedurende 2 uren om de Zuid, teneinde van het ijs vrij te komen. De 26e februari op 49º40’ NB 09º45’ WL praaide men een Engelse bark, tonende QBTR, koersende om de Oost.

IJmuiden, 17 maart. Het stoomschip ZAANDAM is hedenavond bij het uitgaan tegen de sluismuur gevaren en bekwam averij, is teruggehaald om de gemaakte schade te herstellen, en zal vermoedelijk morgen kunnen vertrekken.

IJmuiden, 18 maart. Gisteren, toen de ZAANDAM van Amsterdam hier aankwam, werd het schip verhinderd te vertrekken door spuien; daarom schutte het stoomschip gisteravond 22.30 u. Bij het invaren van de sluis bekwam het schip echter zodanige schade, dat het niet verantwoord geacht werd, de reis te vervolgen. De ZAANDAM ligt thans weder binnen de haven, waar de schade eerst zal worden hersteld. De reis kan door dit geval wel een paar dagen vertraagd worden.

New-York, 10 augustus. Het stoomschip ZAANDAM, kapt. Chevalier, de 1ste dezer van hier naar Amsterdam vertrokken, is heden met schade aan de machine uit zee teruggekeerd.

New-York, 10 augustus. De schade aan het stoomschip ZAANDAM, kapt. Chevalier, de 1ste augustus van New-York naar Amsterdam vertrokken en uit zee teruggekomen, bestaat in het breken van de lagedruk-zuiger.

Rotterdam, 29 augustus. Heden namiddag is aan de werf van het etablissement Fijenoord der Nederlandsche Stoomboot Maatschappij het stalen schroefstoomschip EDAM, gebouwd voor de Nederlandsch- Amerikaansche Stoomvaartmaatschappij, te water gelaten. Ofschoon het weder zich tegen de bepaalde tijd niet gunstig liet aanzien, waren er toch honderden belangstellenden, waaronder een aantal dames, opgekomen om van het altoos aantrekkelijk schouwspel getuige te zijn. Na de gewone werkzaamheden om het schip los te maken, werd ten 14.30 u de laatste klink weggeslagen. Met gespannen aandacht zag men de eerste beweging van het aflopen tegemoet. Maar neen, de kolossus scheen volstrekt niet geneigd om zijn behaaglijke rustplaats te verlaten en kennis te maken met zijn nieuw element. Voor de gebruikelijke aansporing, het heen en weer overlopen van jongens en mannen op het dek, was hij ten enenmale gevoelloos. Men begon hem dus met balken in de ribben te schudden, en het was of ook dit middel op zijn onwil zou afstuiten. Maar eindelijk, nadat een paar balken onder het zware wiegelen waren afgekraakt, ging er eensklaps onder de omstanders een zachte kreet op, en daar liet de reus zich dood bedaard, statig als in het volle gevoel zijner waardigheid, in de Maas glijden, een bruisende golfslag voor zich uit opstuwende. Onder het daverend gejuich der duizenden op het terrein, in de omtrek en op de vaartuigen, bij het schrille geluid van de stoomfluiten der talrijke stoomschepen, dreef hij, altoos even kalm, naar de overzijde, waar zijn eerste watertocht door de toeschouwers in de Oude Plantage niet minder werd toegejuicht.
Het schip heeft dezelfde afmetingen als van het verleden jaar op dezelfde werf gebouwde stoomschip ZAANDAM. Het is lang 100 meter, wijd 12 en hol 9,6 meter. Het heeft een laadvermogen van omstreeks 3.000 ton, heeft drie dekken, briktuig en elegante inrichting voor 48 passagiers eerste klasse, terwijl het ruime en hoge tussendek gelegenheid aanbiedt voor 1.000 landverhuizers.
De machine heeft 1.700 paardenkrachten. De afmetingen der cilinders zijn hoge druk middellijn 43, lage druk middellijn 76, slaglengte 48, alles Engelsche duim, terwijl de twee cilindrische stoomketels stoom zullen voortbrengen tot een stoomdruk van 85 Engelsche pond per vierkante duim. Met deze gegevens en machine was het echter de vraag, het schip meer vaart te doen lopen dan de ZAANDAM, hetgeen natuurlijk grotendeels te verkrijgen was door het wat lichter te maken.
Daartoe werd het van staal gebouwd en het daardoor uitgewonnen gewicht benuttigd om het schip onder water meer bij te snijden, waardoor het een fijnere vorm heeft verkregen en men verwachten kan dat het aanmerkelijk meer vaart dan de ZAANDAM zal maken.
De ankers, lieren en het stuurtoestel worden met stoom bewerkt, evenals de verwarming en het koken door stoom geschiedt. De schroef- en de krukassen zijn alle van staal.

IJmuiden, 2 september. Het stoomschip ZAANDAM, van New York naar Amsterdam, is alhier binnenkomende in de buitenhaven in aanvaring geweest met het uitvarende stoomschip YBARRA II. Beiden zijn boven water beschadigd, de YBARRA II is teruggekomen.

IJmuiden, 22 februari. De gezagvoerder van het stoomschip ZAANDAM, van New York hier aangekomen, rapporteert gedurende de reis voortdurend met zware stormen van NNW en NW en zeer hooglopende zeeën te kampen gehad te hebben, waardoor men genoodzaakt was gedurende twee dagen voor de zee te lopen.

IJmuiden, 23 juli. Het stoomschip ZAANDAM, van New York hier aangekomen, heeft vanaf de New Foundlandse banken zware mist gehad.

Londen, 24 januari. Het stoomschip ZAANDAM, te New York aangekomen, is volgens rapport lek en moet dokken. (opm: kapt. E.M. Chevalier, komend van Amsterdam)

In het verslag over het boekjaar 1884 van de directie van de Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart-Maatschappij wordt het volgende medegedeeld :
De verwachting in ons vorig verslag uitgesproken, dat het toen aangevangen boekjaar voor onze onderneming geen voordeel zou opleveren, heeft zich helaas, bewaarheid.
Zoals trouwens bij de ongekend lagen stand van de vrachten moest worden voorzien, lieten de reizen tot in mei nagenoeg allen kasverlies.
Daarna, hoofdzakelijk door het enigermate stijgen van de thuisvrachten, werd op de meeste reizen een zeker bedrag overgehouden, waardoor het eindresultaat onzer exploitatie rekening nog een voordelig saldo aanwijst van ruim honderd duizend gulden, een uitkomst welke wij menen te mogen vertrouwen dat, vergeleken met die van vele onzer zusterlijnen, onze deelhebbers niet zal teleurstellen, zij het dan ook dat daarmede onze kosten niet kunnen worden gedekt. Dat onze winst- en verliesrekening als gevolg van die met een nadelig saldo sluit, kan wel niemand meer leed doen dan ons.
Bij de vermelding van het verloren gaan van de stoomschepen AMSTERDAM en MAASDAM, brengt de directie haren oprechte dank aan kapt. Jüngst, de verdere officieren en bemanning van het stoomschip RHEIN, voor hetgeen hunnerzijds aan de passagiers en bemanning is bewezen, en tevens aan de eerste officier H. C. van der Zee, toenmaals waarnemend gezagvoerder van het stoomschip MAASDAM, voor zijn bedaarde en beleidvolle houding gedurende het ganse ongeval.
In het vorig verslag, heet het verder, werd bereids mededeling gedaan van het ongeval, het stoomschip LEERDAM in de loop van 1884 overkomen. Tot het vernieuwen van de gebroken achtersteven met roer, werd dit stoomschip gedurende ongeveer twee maanden aan de dienst onttrokken. Het stoomschip EDAM moest, in navolging van vele stalen schepen, versterking ondergaan en was verplicht gedurende 2½ maand daarvoor stil te liggen. Behoudens voorzieningen van betrekkelijk minderen omvang, viel met de verdere stoomschepen niets voor.
Ten aanzien van de exploitatie wordt gemeld, dat gedurende het afgelopen boekjaar door de stoomschepen werden gemaakt 50 reizen, terwijl het stoomschip JASON van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij nog drie reizen in de dienst van de maatschappij deed, waarvan twee op Baltimore en één op Baltimore via New- York. De bruto ontvangsten van de 50 reizen onzer stoomschepen bedroegen in 1884:
Aan uitvrachten NLG 641.400, gemiddeld per reis NLG 12.828;
aan retourvrachten NLG 1.139.640, gemiddeld per reis NLG 22.793;
aan passagegelden NLG 470.808, gemiddeld per reis NLG 9416.
Alzo een gemiddelde bruto ontvangst per reis van NLG 45.037. In het geheel werden in 1884 vervoerd 741 kajuit- en 13.973 tussendekspassagiers, of gemiddeld per reis 15 en 279. De bruto- ontvangsten van de reizen met het stoomschip JASON bedroegen te samen
NLG 54.266, of per reis NLG 18.086.
Gedurende 1884 werden vervoerd: naar New- York plus minus 68.000 ton ; van New- York plus minus 102.000 ton; naar Baltimore plus minus 2.100 ton; van Baltimore plus minus 4.000 ton. Bij de winst en verliesrekening wordt opgemerkt dat de vermeerdering van de administratie- en bureaukosten te Rotterdam, Amsterdam en New- York grotendeels een gevolg is van het oprichten van een afzonderlijk passagebureau te Amsterdam, zomede van het aanstellen van een walmachinist.
De kosten, aan de maatregelen verbonden, kwamen de maatschappij ruimschoots op indirecte wijze ten goede. De publiciteitskosten zijn over 1884 belangrijk minder dan over 1883. De directie vertrouwt dat, ook door een wijziging gebracht in het systeem van publiciteit, deze kosten over 1885 nog minder zullen wezen.
Ofschoon zulks niet uit het overschot van de exploitatie kan gevonden worden, heeft de directie toch gemeend, de afschrijving op het materieel niet beneden het cijfer van 5 procent te moeten stellen, en het ketel- en reparatiefonds aan te vullen in verhouding tot het aanwezig materieel.
Voor het bedrag van de kosten van versterking van het stoomschip EDAM werden, na overleg met de medereders, aandelen in de rederij van dat stoomschip uitgegeven ; die aandelen werden door de vennootschap genomen. Met het oog op die gemaakte kosten, meende de directie een meer dan gewone afschrijving te moeten voorstellen op de aandelen.
Over het lopende jaar maakt de directie de volgende opmerking over de vooruitzichten van de vaart:
Het valt niet te ontkennen, dat de retourvrachten in de laatste tijd, na een korte verheffing, wederom zijn gedaald tot cijfers, die wel is waar beter zijn dan die van het vorig jaar, maar nochtans weinig of niets overlaten. Wel bestaat in handelskringen in Amerika de overtuiging dat deze verlaging, als zijnde veroorzaakt door tijdelijke stagnatie in het spoorwegvervoer, niet van lange duur zal wezen, doch wij menen een afdoende verbetering onzer vaart te moeten betwijfelen, zolang de algemene vrachtvaart zulk een treurig aanzien geeft.
Onder deze omstandigheden hebben wij dan ook gemeend, vooralsnog geen voorstellen te moeten doen voor de aanvulling van ons gedund materieel. De bezwaren daardoor ontstaan, zijn wel is waar verre van gering te achten, wij menen echter dat het ogenblik tot aanvulling thans nog niet daar is.
Meer dan ooit zijn wij evenwel overtuigd, dat bij de stoomvaart het zwaartepunt moet worden gezocht in oordeelkundig beheer en gepaste bezuiniging in elk onderdeel van dienst. Wij trachten zelve dat doel steeds voor ogen te houden en ons ganse personeel daarvan te doordringen. Ook in de stoomvaart geldt met de dag meer en meer de spreuk:
small profits, quick returns. Elke maatregel, welke strekken kan om dit doel bij onze exploitatie te bereiken, wordt met kracht toegepast. Wordt onze taak daardoor niet gemakkelijker, het is niet alleen de enig aangewezen weg om te kunnen mededingen, maar het geeft ons ook recht om met zelfvertrouwen te mogen verklaren, dat wij niet ten achter staan bij enige zusterlijn, waar het de vraag geldt, het ons toevertrouwde materieel nog zo productief te doen wezen als mogelijk is, in de moeilijke tijden welke wij beleven.
Die overtuiging geeft ons moed voor de toekomst en vertrouwen op uw steeds hooggewaardeerde steun.
Uit het verslag van de commissarissen blijkt, dat deze in overleg met de overblijvende directeuren hebben gemeend, met het oog op de minder gunstige omstandigheden, vooralsnog geen voorstel te moeten doen, om wederom een derde directeur aan te stellen, in plaats van de heer W. v. d. Hoeven, die sedert de oprichting van de Maatschappij als naamloze vennootschap, de betrekking van president- directeur vervulde en tegen het einde van het afgelopen jaar zijn ontslag heeft gevraagd, hetgeen hem op de meest eervolle wijze verleend is.
Uit de winst en verliesrekening blijkt dat de administratie en bureaukosten te Rotterdam, Amsterdam en New- York bedroegen NLG 84.399,01 en de publiciteitskosten in Europa en Amerika NLG 46.356,09, terwijl werd afgeschreven op de W. A. SCHOLTEN NLG 24.000, de P. CALAND NLG 24.000, de SCHIEDAM NLG 22.000, de ZAANDAM NLG 29.000, aandelen LEERDAM NLG 16.225 en aandelen EDAM NLG 45.500, totaal NLG 160.725.
De reserve ketel- en reparatiefonds bedraagt NLG 48.417,64 en het saldo verlies
NLG 273.346,78½ .

IJmuiden, 2 mei. Kapitein Chevalier, gezagvoerder van het stoomschip ZAANDAM, 18 april van New York vertrokken, rapporteert het volgende:
Passeerden donderdag 23 april op 42º50’NB 47º38’WL een ijsberg van kolossale afmetingen en vrijdag 24 april op 43º28’NB 46º02’WL een ijsberg van plus minus ½ mijl lang en plus minus 200 voet hoog. Hadden algemeen goed weer tot maandag 27 april, toen de wind uit het westen aannam tot hevige storm met orkaanvlagen, die de zee tot bergen opvoerde. ’s Nachts 2 uur, alstoen op 49º20’NB 15º30’WL kwam een hoge zee over het achterschip, welke tot over de brug over het schip brak en 3 boten met galgen en klampen in elkaar sloeg, de vestibule ontzette, de deuren van de rookkamer vernielde en waardoor 3 voet water in de salon en hutten stroomde, waren gedurende 8 uren met alleman bezig het water te verwijderen. Hadden tot de Scilly’s hoge brekende zee met matige wind.

Kapitein Taat, gezagvoerder van het stoomschip EDAM, te New York van Amsterdam aangekomen, rapporteert op de 10e juni op 54º WL te zijn gepasseerd het stoomschip ZAANDAM, kapt. Chevalier, wegens gebroken lagedruk zuiger werkende met één cilinder. De reis naar Nederland, die werd voortgezet, zal daardoor vermoedelijk een paar dagen vertraging ondervinden.

Amsterdam, 21 juni. Het stoomschip ZAANDAM vertrok 6 juni van New York. Reeds de 8e juni brak de lage druk stoomschuif en stoomde met één cilinder tot 17 juni, toen deze gerepareerd en omgezet was. Passeerde 12 juni tussen 42°06’ NB 46°08’ WL en 42°30’ NB 48°50’ WL 28 middelmatige ijsbergen; passeerde de 16e juni op 48°50’ NB 21°10’ WL het Duitse schip R.G.C.S., alles wel. (opm: R.G.C.S is wellicht de roepnaam van het schip)

Amsterdam, 28 juni. Het stoomschip ZAANDAM, kapt. Chevalier, gisteren van hier naar New York vertrokken, is bij de Hembrug in de remmingwerken gelopen en heeft daaraan belangrijke schade toegebracht.

New York, 25 augustus. Aan boord van het Nederlandse stoomschip ZAANDAM, kapt. Potjer, van Amsterdam hier aangekomen, bevonden zich acht matrozen van het schip BRIMIGA, van Parrsbro met een lading hout naar Liverpool bestemd, welk schip met verlies van grote en bezaansmast door het stoomschip ZAANDAM op 42º23’ NB 60º 54’ WL werd aangetroffen. Gemeld schip had een cycloon doorgestaan, waarin verscheidene van de equipage armen en benen braken, de deklast over boord geslagen en de beide masten verloren werden. Het schip begon veel water te maken en had zeven voet bij de pomp toen het schip door het stoomschip ZAANDAM werd aangetroffen. Van het stoomschip werd er verse proviand afgezonden naar het ontredderde schip en aangeboden om het op sleeptouw te nemen, hetwelk van de hand werd gewezen. De gezagvoerder van de BRIMIGA riep toen de gehele equipage op het achterdek, en vroeg wie van hen het schip wilde verlaten en wie met hem aan boord wilde blijven, om te trachten het ontredderde schip te Halifax binnen te brengen. De gehele equipage was er voor om het schip te verlaten en op de ZAANDAM over te gaan, behalve de gezagvoerder, de opper- en tweede stuurman en de kok. Daarop werden eerst de gewonden op het stoomschip overgebracht en later de overigen, terwijl het barkschip BRIMIGA de reis voortzette, om te trachten in Halifax te komen.
De schipbreukelingen roemen ten zeerste de vriendelijke behandeling aan boord van het stoomschip ZAANDAM ondervonden.
Het barkschip BRIMIGA behoort te Maitland, Nova Scotia, thuis en is gebouwd in 1873. De naam van de gezagvoerder is Gerstler, van de opperstuurman Henderbark en van de tweede stuurman Olsen. Die van de kok is niet opgegeven. Het zijn alle Noormannen. Van harte wensen wij deze wakkere mannen, die hun schip niet verlieten, maar het trachten binnen te brengen, dat zij daarin mogen slagen.

IJmuiden, 12 september. Kapt. Potjer, voerende het stoomschip ZAANDAM, alhier van New York binnen, rapporteert in de nacht van de 10e op de 11e dezer in het Engelse Kanaal een zware storm te hebben doorgestaan.

De PRINSES WILHELMINA, door de wereldberoemde John Elder & Co. te Glasgow gebouwd, had een machinefundatie, die zo zwak geconstrueerd bleek te zijn, dat men verplicht was de gehele machine uit het schip te nemen en deze fundatie te vernieuwen.
Het schroefstoomschip 1e klasse DE RUYTER, na in alle opzichten op de proeftochten te hebben voldaan, heeft op de reis naar Indië averij aan de machine gehad en zal nu te Soerabaija een, zo men zegt, vrij belangrijke reparatie ondergaan.
Daarentegen zijn lichtpunten, dat de LEERDAM en de ZAANDAM reeds jarenlang een zware dienst verrichten tot volle tevredenheid van de reders, en dat de SMIT zelfs zonder afdoende proeftocht naar Java werd gezonden en zonder oponthoud de reis in 42 dagen volbracht. De K.A. NIEMANN doet nu reeds bijna twee jaar dienst op de Westkust van Afrika zonder dat men de minste klacht verneemt. De stoomschepen STELLA, JUPITER, ALBLASSERDAM, ECHO INO, SATURNUS, HOLLANDIA, ERASMUS, ARY SCHEFFER, IBERIA, BILLITON en AMSTELSTROOM hebben alle gedurende de jaren, dat zij in dienst zijn, geen aanleiding gegeven tot een ernstige klacht. Ook de BATAVIA, SOERABAIJA, NEDERLAND EN ORANJE, KONING WILLEM III, geregeld in de vaart of geweest zijn op Oost-Indië, en de ORANJE NASSAU, PRINS WILLEM I en PRINS MAURITS, in de vaart op West-Indië, geven evenmin aanleiding tot klachten. (opm: passage uit een ingezonden brief, waarin een industrieel opkomt voor de aanbouw van schepen voor de Koninklijke Marine op particuliere Nederlandse werven)

De bemoeiingen der commissie werden door geen gevallen van buitengewone aard gekenmerkt. De inspectie der vertrekkende stoomschepen geschiedde steeds overeenkomstig de wettelijke voorschriften. Slechts een enkele maal werd een directe inmenging der commissie vereist. Enige leden vonden n.l. in het tussendek van de ZAANDAM een aantal pakken gezouten huiden, die een ondragelijke stank verspreidden, zodat de commissie op grond van art. 20 van het Koninklijk Besluit van 27 november 1865/30 september 1869 – Staatsblad no. 130/135 – gemeend heeft de verwijdering dier huiden te moeten gelasten. Hieraan is ook terstond voldaan.
Het transport geschiedde (opm: vanaf Amsterdam),evenals het vorig jaar, uitsluitend met stoomschepen van de Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart-Maatschappij en niet anders dan rechtstreeks naar New York. Nagenoeg geregeld om de veertien dagen vertrok een der boten ZAANDAM, EDAM of SCHIEDAM, terwijl de gemiddelde duur der reis 15 dagen bedroeg. (opm: verslag over 1885 van de commisie van toezicht op het vervoer van landverhuizers)

IJmuiden, 20 december. Het loodstransportschip ZEEMEEUW, op sleeptouw hebbende het Betonningsvaartuig No. 1, is de 19e dezer op de hoogte van Hoek van Holland gepasseerd door het stoomschip ZAANDAM, van New York te IJmuiden binnen.

New York, 6 juni. De gezagvoerder van het stoomschip ZAANDAM, hier van Amsterdam aangekomen, rapporteert de 30e mei op 43º NB en 45º WL het wrak van het barkschip OSCAR te zijn gepasseerd. Het schip was verlaten, vol water en de grote mast was overboord.

New York, 29 augustus. Het Nederlandse stoomschip ZAANDAM, van Amsterdam alhier aangekomen, heeft de as gebroken en een schroefblad verloren. Het zal dokken om te repareren.

Advertentie. Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart-Maatschappij. Lijn Zuid Amerika, voor passagiers 1e, 2e en 3e klasse en voor goederen.
Eerste afvaarten naar Montevideo en Buenos Aires, met vrijheid tussenliggende havens aan te doen:
5 december… van Amsterdam s.s. ZAANDAM.
5 januari……. van Rotterdam s.s. EDAM.
Men vervoege zich te Rotterdam en Amsterdam aan de kantoren van de Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij, of bij de vrachtagenten Wambersie & Zoon.

Londen, 5 maart. Het stoomschip ZAANDAM, van Amsterdam naar Buenos Ayres, heeft het stoomschip DESCADO, van Bristol naar Buenos Ayres bestemd, te St. Vincent (Kaap Verdische Eilanden) binnengesleept. De machine van de DESCADO was defect en de ZAANDAM heeft het schip 105 Engelse mijlen gesleept. Het stoomschip DESCADO wacht nu op nieuwe machinedelen uit Engeland.

Buenos Aires, 22 april. De lichter PREFERIDA, met mais beladen voor het Nederlandse stoomschip ZAANDAM, geraakte in de Paranarivier aan de grond. Om vlot te komen werden 500 zakken mais overboord geworpen en liet men het anker slippen, waarna het te Buenos Aires werd binnengesleept. Er werd 1300 papier dollar voor de verleende assistentie verlangd, doch kwam men overeen om 800 dollar als vergoeding voor de assistentie te betalen.

Rotterdam, 17 september. Zoals reeds onder de laatste berichten van ons eerste blad kon gemeld worden, is eindelijk het stoomschip SPAARNDAM heden namiddag vlot gekomen, met behulp van de sleepboten MAASSLUIS, ZUID-HOLLAND, SIMSON, HERCULES, ZIERIKZEE, ROTTERDAM, HAVIK, KINDERDIJK, SCHIEDAM, en de loodsstomer FRANS NAEREBOUT. Veel baat heeft men ook gehad van de zeven zandzuigers, door de ingenieur van de Waterweg, op order van de regering beschikbaar gesteld, die meer diepte bij het stoomschip hebben gemaakt.
De SPAARNDAM was ten vijf ure wel in zee. Het stoomschip VEENDAM van New-York kwam binnen en arriveerde te Rotterdam.
Het stoomschip ZAANDAM, bestemd naar New-York, dat, zoals door ons vermeld werd, aan de boeien op de rivier na het vertrek van de laadplaats te Fijenoord gelegd werd, lag 17 september des avonds nog aan boei 25, en vertrekt tegen hoog water in de nanacht naar zee.

Londen, 15 december. Het stoomschip ZAANDAM, van New-York naar Amsterdam, gisterenavond Lizard gepasseerd, rapporteert 92 stuks vee te hebben verloren.

IJmuiden, 19 december. Her ramschip GUINEA bevindt zich thans halfweg Velsen en Buitenhuizen en werkt steeds door, doch avanceert weinig. Het ijs is 1½ voet dik. Het ramschip wordt gevolgd door de stoomschepen NEPTUN, AUCKLAND CASTLE, ZAANDAM, AMSTELSTROOM en ONDINE. Voor de Hembrug liggen de stoomschepen FRAM, EUROPEAN, NICHOLAS VAGLIANO, SIRIUS en ORANJE NASSAU. - 13 graden vorst.

Rotterdam, 14 maart. Door de Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij wordt op 1 april met het stoomschip EDAM een nieuwe lijn geopend naar Baltimore. Deze afvaart, alsmede de tweede per SCHIEDAM op 29 april, hebben plaats van hier, de derde op 27 mei met de ZAANDAM van Amsterdam, om dan vervolgens elke 14 dagen zo mogelijk beurtelings van hier en van Amsterdam te vertrekken. Op deze lijn worden alleen 1e en 3e klasse passagiers vervoerd.

Rotterdam, 7 april. Door de directie van de N.A.S.M. is thans ook het tarief voor passagiers tweede klasse naar New-York verhoogd, en gebracht op NLG 90 voor enkele reis, en NLG 170 retour. De tarieven voor eerste klasse en dekhutten zijn onveranderd gebleven.
Het stoomschip AMSTERDAM, waarvan het vertrek van Amsterdam is bepaald op 18 april, komt op de terugreis hier binnen. De ZAANDAM maakt woensdag a.s. de laatste reis naar New-York.

Amsterdam, 3 mei. Een Dalziel-telegram uit New York van 1 mei meldt dat het stoomschip ZAANDAM is gecharterd door de Hamburg-Amerika Maatschappij, om evenals haar eigen stoomschip RUSSI een lading steenkolen voor eigen gebruik voor die maatschappij in te nemen. Het schijnt een maatregel van voorzorg te zijn met het oog op mogelijke werkstakingen in mei.

IJmuiden, 27 mei. Heden middag heeft het stoomschip ZAANDAM van de Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij, van Amsterdam naar Baltimore, nabij de Velserbrug te Velsen, een tjalk, beladen met steen, aangevaren, die onmiddellijk zonk. De opvarenden zijn gered. De tjalk ligt midden in het kanaal. De ZAANDAM zette de reis voort.

Zeetijdingen. Het stoomschip SCHIEDAM, van de N.A.S.M, van Rotterdam naar Baltimore, via New York, arriveerde 20 dezer te New York; ZAANDAM, van de N.A.S.M, van Baltimore naar Rotterdam, passeerde 22 dezer Dover; OBDAM, van de N.A.S.M, van New York naar Rotterdam, vertrok 20 dezer van New York; PRINSES AMALIA, van Amsterdam naar Batavia, is 21 dezer met lichte schade aan de machine in Ferrol binnen gelopen; AMSTERDAM, van de N.A.S.M, van Rotterdam naar New York, passeerde 22 dezer Lezard; ORANJE NASSAU, vertrok 20 dezer van New York naar West Indië; PRINS ALEXANDER, van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 22 dezer te Padang; BROMO, van Java naar Rotterdam, passeerde 20 dezer Gibraltar; UTRECHT, van Rotterdam naar Java, arriveerde 22 dezer te Southampton.

Zeetijdingen. Het stoomschip SPAARNDAM, van de N.A.S.M, van New York naar Rotterdam, passeerde 10 dezer Prawlepoint; EDAM, van de N.A.S.M, van Amsterdam naar Baltimore via New York, arriveerde 9 dezer te New York; DIDAM, van de N.A.S.M, vertrok 9 dezer van New York naar Amsterdam; ZAANDAM, van de N.A.S.M, van Rotterdam naar Baltimore via New York, passeerde 10 dezer Beachy Head; SAMARANG, van Java naar Rotterdam, vertrok 10 dezer van Colombo; SOERABAJA, van Java naar Rotterdam, arriveerde 9 dezer te Suez; GELDERLAND, van Java naar Rotterdam, vertrok 10 dezer van Padang.

Zeetijdingen. Het stoomschip BURGEMEESTER DEN TEX, vertrok 6 dezer van Batavia naar Amsterdam; ARDJOENO, van Java naar Rotterdam, vertrok 6 dezer van Port Said; CONRAD, van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 6 dezer te Padang; SUMATRA, van Batavia naar Amsterdam, arriveerde 6 dezer te Genua; VOORWAARTS, van Hamburg, arriveerde 6 dezer te Amsterdam; BROMO, van Rotterdam naar Java, vertrok 5 dezer van Southampton; PRINSES MARIE, van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 6 dezer te Genua; ZAANDAM, van de N.A.S.M, vertrok 5 dezer van Baltimore naar Rotterdam; VEENDAM, van de N.A.S.M, van New York naar Rotterdam, vertrok 6 dezer van Boulogne; MAASDAM, van de N.A.S.M, van Rotterdam, arriveerde 5 dezer te New York.

De ZAANDAM kwam zaterdag te New York met reisvertraging aan, ten gevolge van het barsten van de hoogdruk-cylinder.

Leeuwarden, 28 september. Het stoomschip KONINGIN EMMA, van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 27 dezer te Atjeh; ZUID-HOLLAND, van Rotterdam, arriveerde 27 dezer te Batavia; UTRECHT, vertrok 27 dezer van Batavia naar Rotterdam; BURGEMEESTER DEN TEX, van Batavia naar Amsterdam, arriveerde 27 dezer te Suez; CONRAD, van Amsterdam naar Batavia, vertrok 26 dezer van Southampton en passeerde 27 dezer Ouessant; PRINS HENDRIK, van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 26 dezer te Port Said en vertrok 27 dezer van Suez; ZAANDAM, van de N.A.S.M, van Amsterdam naar New York, arriveerde woensdag 27 dezer, des voormiddag 8 uur, te Plymouth; ROTTERDAM, van de N.A.S.M, vertrok den 27 dezer van Rotterdam naar New York.

Leeuwarden, 1 november. Het stoomschip GEDEH van Java naar Rotterdam, vertrok 31 oktober van Port Said; PRINSES SOPHIE, van Batavia naar Amsterdam, arriveerde 31 oktober te Genua; VOORWAARTS arriveerde 31 oktober van Amsterdam te Batavia; AMSTERDAM, van de N.A.S.M, van Rotterdam, arriveerde 29 oktober te New York; DUBBELDAM, van de N.A.S.M, van Rotterdam naar New York, passeerde 29 oktober Wight; ZAANDAM, van de N.A.S.M, van New York naar Amsterdam, passeerde 31 oktober Lizard; P. CALAND, van de N.A.S.M, vertrok 31 oktober van Rotterdam naar New York; SEMARANG, van Rotterdam naar Java, vertrok 31 oktober van Southampton; CONRAD, van Amsterdam naar Batavia, is 30 oktober te Padang aangekomen.

Leeuwarden, 2 november. Het stoomschip PRINSES SOPHIE, van Batavia naar Amsterdam, vertrok 31 oktober van Genua; PRINS ALEXANDER, van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 1 dezer te te Genua; PRINS MAURITS, van Suriname, arriveerde 1 dezer te Amsterdam; ARDJOENO, van Rotterdam naar Java, vertrok 1 dezer van Port Said; VEENDAM, van de N.A.S.M, vertrok 1 dezer van Rotterdam naar New York; P. CALAND, van de N.A.S.M, van Rotterdam naar New York, passeerde 1 dezer Wight; ZAANDAM, van de N.A.S.M, van New York naar Amsterdam, passeerde 1 dezer Dover; SOENDA, van Singapore naar Amsterdam, arriveerde 1 dezer te Marseille; PRINSES WILHELMINA vertrok 1 dezer van Batavia naar Amsterdam; CONRAD, van Amsterdam, arriveerde 1 dezer te Batavia.

Leeuwarden, 3 november. Het stoomschip ARDJOENO, van Rotterdam naar Java, vertrok 2 dezer van Suez; KONINGIN EMMA, van Batavia naar Amsterdam, vertrok 2 dezer van Singapore; P. CALAND, van de N.A.S.M, van Rotterdam naar New York, passeerde 1 dezer Lizard; OBDAM, van de N.A.S.M, van New York naar Rotterdam, passeerde 2 dezer Wight; VEENDAM, van de N.A.S.M, van Rotterdam naar New York, vertrok 2 dezer Boulogne; ZAANDAM, van de N.A.S.M, arriveerde 2 dezer van New York te Amsterdam; DRENTHE, vertrok 2 dezer van Rotterdam naar Batavia; PRINS FREDERIK HENDRIK vertrok den 1 dezer van Amsterdam naar Suriname.

Leeuwarden, 14 november. Het stoomschip OCEANIA, met Chinese en Indische mails, arriveerde 10 dezer nachts te Suez. De mails kunnen 16 dezer te Marseille verwacht worden; ZAANDAM, van de N.A.S.M, van Amsterdam naar New York, passeerde 19 dezer Lezard; MERAPI, van Rotterdam naar Java, arriveerde 12 dezer te Southampton; GEDEH, van Java, passeerde 13 dezer Dover, en wordt des nachts van 13 op 14 dezer te Rotterdam verwacht; EDAM, van de N.A.S.M, van New York naar Rotterdam, passeerde de 13e dezer Prawle Point; ORANJE NASSAU, vertrok 11 dezer van New York naar West-Indië; SPAARNDAM, van de N.A.S.M, vertrok 11 dezer van New York naar Rotterdam.

Leeuwarden, 18 december. Het stoomschip KONINGIN EMMA, van Batavia naar Amsterdam, passeerde 16 dezer Dungeness; PRINSES SOPHIE, van Amsterdam naar Batavia, passeerde 16 dezer Del Armi; PRINS HENDRIK, van Batavia naar Amsterdam, passeerde 15 dezer Gibraltar; SUMATRA, van Batavia naar Amsterdam, vertrok 16 dezer van Padang; SCHIEDAM, van de N.A.S.M, vertrok 16 dezer van Amsterdam naar New York, met 53 derde klasse passagiers; VEENDAM, van de N.A.S.M, vertrok 16 dezer van New York naar Rotterdam; PRINSES MARIE, vertrok de 16e dezer van Amsterdam naar Nederlands-Indië; ZAANDAM, van de N.A.S.M, van New York naar Amsterdam, passeerde 16 dezer Lezard; WINCHESTER, van de N.A.T.L, vertrok 16 dezer van Rotterdam naar New York.

Rotterdam, 27 maart. Het vermoeden dat het ten ondersteboven drijvende schip, eerst gerapporteerd door de gezagvoerder van het stoomschip ZAANDAM in peiling Schouwenbank Z.O. op 7 mijl afstand en later door het stoomschip JUNIO, op 50º01’ N.B. (opm: de breedte is waarschijnlijk 52º1’ zijn) en 03º40’ O.L. het schip LAGUNA zal zijn, wordt bijna bevestigd, doordat gemeld schip donderdag 22 dezer bij Schouwen van een loods werd voorzien, bestemd naar Rotterdam, en nog niet is gearriveerd. ( Zie ons vorig nommer onder laatste berichten). Volgens ontvangen telegram is de loods, die aan boord was van bovengenoemd schip, waarvan het wrak thans langs de kust drijft, en dat naar Rotterdam bestemd was, te Christiania (opm: Oslo) aangekomen. Waarschijnlijk is hij geland door het stoomschip dat met het schip in aanvaring is geweest (opm: zie NRC 280394, 290394, 300394 en 050494).

Londen, 23 oktober. volgens bij Lloyd’s ontvangen bericht bevindt zich een stoomschip, vermoedelijk de ZAANDAM, van New York naar Amsterdam bestemd, 22 mijlen ten westen van Scilly (opm: vermoedelijk worden de Scilly Islands bedoeld) in onhandelbare staat, vermoedelijk ten gevolge van een gebrek aan de machine.

Amsterdam, 21 juni. Het stoomschip ZAANDAM van de Holland-Amerika Lijn is uit de hand verkocht aan de firma Burrell & Sons te Glasgow, prijs geheim. Het komt onder Oostenrijkse vlag.