Familiegegevens en opleiding

Klaas Jansz Swart werd geboren op 14 november 1820 te Terschelling als zoon van Jan Tjebbes Swart en Neeltje Klazen de Jong (Bron: www.tresoar.nl) Hij woonde te Rotterdam o.a. aan de Pottebakkerssteeg Wijk 1 nr. 168 (nieuw nr 22)⁰⁰⁵.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

K.J.Swart werd per 28 november 1848 met vlagnummer 780 ingeschreven als effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop op voordracht van kapitein F.F.Zeven. Als zijn schip is vermeld de “Drie Gebroeders”. Toegevoegd is “bedankt” ⁰⁰².

In de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop van 21/28 november 1848 werd als effectief lid voorgedragen/benoemd. K.J.Swart (alleen initialen), oud 28 jaar, voerend de bark “Drie Gebroeders”, voor rekening van W.Ruys JD^z te Rotterdam, op voordracht van kapitein F.F.Zeven.⁰²³.

K.J.Swart was met vlagnummer R121 in de periode 1851 t/m 1893 effectief lid van het Rotterdamse zeemanscollege Maatschappij tot Nut der Zeevaart⁰⁵⁸.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

In het Jaarverslag 1885 van de Maatschappij tot Nut der Zeevaart (Maritiem Museum, Rotterdam) staat vermeld dat door de oud-gezagvoerder K.J.Swart “voorloopig afstand is gedaan” van zijn recht op uitkering. Deze mededeling werd herhaald in de Jaarverslagen 1886 t/m 1888.⁰⁵⁸

In het Jaarverslag 1893 van de Maatschappij tot Nut der Zeevaart (Maritiem Museum, Rotterdam) staat vermeld dat hij in 1893 is overleden⁰⁵⁸.

 

De schepen van de kapitein

lidmaatschap College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer                 jaren          type                 scheepsnaam                                       naam reder/boekhouder

       780                      1848-1851    bark                Drie Gebroeders                                  W.Ruys JD^z te Rotterdam

                                     1852-1853    bark                Fop Smit                                               idem

       386                      1854-1855    bark                Fop Smit                                               idem

                                     1856-1859    fregat              Doelwijk                                               idem

                                        1860          fregat              Ouderkerk aan de Amstel                  idem

 

In de Jaarverslagen van de Maatschappij staat kapitein K.J.Swart met vlagnummer R121 als gezagvoerder in de ledenlijsten van⁰⁵⁸:

1851     geen vermelding van schip en reeder

1855                                                  van de bark “Fop Smit”                                                                                 290 last voor W.Ruys J.D^z te Rotterdam

1858, 1859                        van het fregat “Doelwijk”                                                              436 last voor W.Ruys J.D^z te Rotterdam

1862, 1863                        van het fregat “Ouderkerk a/d Amstel”                       383 last voor W.Ruys & Zonen te Rotterdam

1864 t/m 1867    van het fregat “Cornelis Wernard Eduard”  450 last voor W.Ruys & Zonen te Rotterdam

1874, 1877, 1878, 1880 t/m 1883, 1885 t/m 1888, 1890 t/m 1892         geen vermelding van schip en reeder

 

K.J.Swart was van 1852-1856 de eerste gezagvoerder van het campagnebarkschip (3-master) de “Fop Smit I”, 549 ton, in 1851/1852 gebouwd bij Fop Smit te Slikkerveer voor W.Ruys J.D^z. te Rotterdam. “... in de vaart op Indië en Australië vervoerde in 1852 troepen naar Java ...”^{024 en 025}.

In 1856 was hij de eerste gezagvoerder van het fregat de “Doelwijk (II)” van rederij W.Ruys J.D^z. ⁰²⁴.

Op 08 juni 1858 vertrok van Hellevoetsluis het fregat de “Doelwijk” van rederij Wm.Ruys J.D^z onder kapitein K.J.Swart en arriveerde 12 september 1858 te Batavia na een reis van 95 dagen^026(38/161).

K.J.Swart was van 1865-1874 gezagvoerder van het campagne-fregatschip de “Cornelis Wernard Eduard II”, 892 ton, gebouwd in 1863/1865 bij Fop Smit te Slikkerveer voor W.Ruys J.D^z. te Rotterdam. “... vervoerde in 1869 detachement troepen naar Java (125 man) ...”^{024 en 025}.

En in 1865 was hij de eerste gezagvoerder van het campagne-fregatschip “Cornelis Wernard Eduard (II)” wederom van W.Ruys J.D^z.⁰²⁴.

 

Vertrek en terugkomst van schepen in Amsterdam⁰⁹³

Naam                          Schip                                        Vertrek                                                  Aankomst

K.J.Swart                    Ouderkerk aan de Amstel     15 augustus 1860                                16 juni 1861

                                     Ouderkerk aan de Amstel     19 september 1861                             20 juli 1862

                                     Ouderkerk aan de Amstel     17 september 1862                             19 juli 1863

                                     Ouderkerk aan de Amstel     27 september 1863                             02 augustus 1864

                                     Cornelis Wernard Eduard     17 augustus 1865                                18 augustus 1866

                                     Cornelis Wernard Eduard     10 oktober 1867                                  31 juli 1868

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt K.J.Swart als gezagvoerder gedurende:

• * 1849 t/m 1852 van de bark “Drie Gebroeders”, gebouwd in 1844 te Slikkerveer, 412 ton o.m., varend voor W.Ruys JD^z te Rotterdam;
• * 1853 t/m 1856 van de bark “Fop Smit”, gebouwd in 1851 te Slikkerveer, 549 ton o.m., varend voor W.Ruys JD^z te Rotterdam;
• * 1857 t/m 1860 van het 3/m schip “Doelwijk”, gebouwd in 1856 te Slikkerveer, geen tonnage vermeld, varend voor W.Ruys JD^z te Rotterdam;
• * 1861 t/m 1864 van het 3/mschip “Ouderkerk aan de Amstel”, gebouwd in 1854 te Slikkerveer, 725 ton o.m., varend voor W.Ruys JD^z te Rotterdam;
• * 1865 t/m 1873 van de bark “Cornelis Wernard Eduard”, gebouwd in 1864 te Slikkerveer, 850 ton o.m., varend voor W.Ruys & Zⁿ te Rotterdam.

 

NRC 03 oktober 1851¹¹⁴

Rotterdam, 2 oktober. Heden is van de werf van de scheepsbouwmeester J. Smit aan het Slikkerveer met goed gevolg te water gelaten het voor rekening der rederij van de heer Wm Ruys J.Dzn. alhier gebouwde barkschip genaamd FOP SMIT, groot ca. 350 lasten.¹¹⁴

 

Overige bijzonderheden

K.J.Swart voer jarenlang als stuurman onder kapitein Lammert Hendriks Singer op de kof “Koning Willem” in de veertiger jaren bij de N.V.Friese Kofscheepsrederij te Woudsend (gebr.Tromp)^041-p.78.

In een voor de vrachtvaart ongunstige periode aan het eind van de 50-er jaren in de 19-de eeuw probeerde reder W.Ruys J.D^z. de verliezen te beperken door ook voor eigen rekening handelswaren te verschepen. “Een merkwaardig voorbeeld waarop Ruys zijn gezagvoerders in dit opzicht schoolde, leverde kapitein K.I.Swart van de Drie Gebroeders al in 1849. Dit schip had een lading guano vervoerd van Valparaiso naar San Francisco. Na de lossing bleek geen uitgaande lading verkrijgbaar voor de voorgenomen reis naar China. Toen kocht de gezagvoerder op speculatie een grote partij brood, waarmee hij naar Honolulu zeilde en waar het brood, inmiddels lichtelijk oudbakken, voor de drievoudige prijs werd verkocht! Bovendien brak hij in San Francisco uit het tussendek alle kooien, waarin hij in 1847 landverhuizers naar New York had vervoerd en verkocht op eigen initiatief aan een handelaar ter plaatse het hout dezer kooien tegen een zeer goede prijs. Toen de Drie Gebroeders tenslotte in 1850 in Indië belandde was aldaar slechts zeer weinig lading naar Holland verkrijgbaar. Voor scheepsrekening kocht de gezagvoerder daarop 5.400 balen rijst, alsmede een partij bindrotting. Het gevolg van dit initiatief was dat er na de terugkeer in januari 1851 en na de verkoop van rijst en rotting, ondanks de lange reis en de vele tegenslagen een mooie uitdeling kon plaatsvinden aan de deelhebbers in het rederij-contract; ook de gezagvoerder was uit financieel oogpunt allerminst te beklagen”⁰²⁴.

Hij zou in 1847 landverhuizers met de “Drie Gebroeders” hebben vervoerd. Maar volgens Bouma⁰²⁵ stond dit schip in 1847 onder gezag van kapitein F.C.Bauditz. K.J.Swart zou dit schip hebben gevoerd van 1849-1853.

Voorts met de “Drie Gebroeders”: “... in 1849 tijdens orkaan voor anker liggend te Uwahoe (Sandwich-eilanden); losgeslagen en gestrand, doch afgebracht en gerepareerd; in 1850 varend van Singapore naar Batavia op blinde klip gelopen, na vlotkomen teruggekeerd naar Singapore, waar gerepareerd; ...”⁰²⁴.

Arie Reinders Roda (Arjen), geboren c.1825 te Terschelling overleed op 18 juli 1850 in het hospitaal van Singapore als bemanningslid van het Nederlandse Brikschip “De Drie Gebroeders” onder gezag van kapitein Klaas Jans Swart. Uit: J.P.N.L.Roorda van Eijsinga. Roda van Terschelling, een geslacht van zeevarenden. Naaldwijk/Oostburg, 1966. (CBG G/-/port/554)

 

K.J.Swart verzorgde per 23 april 1852 vanuit Hellevoetsluis met de “Fop Smit” een troepentransport van 3 officieren en 150 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 08 augustus 1852 na 107 dagen. Onderweg overleed 1 manschap.

Op 21 september 1861 vertrok hij vanuit Brouwershaven met de “Ouderkerk aan de Amstel” en 7 landmachtofficieren. Hij arriveerde te Batavia op 09 januari 1862 na 110 dagen.

Op 21 september 1862 vertrok hij vanuit Brouwershaven met hetzelfde schip en 2 landmachtofficieren. Hij kwam in Batavia aan op 28 december 1862 na 98 dagen.

Op 29 september 1869 vertrok hij vanuit Brouwershaven met de “Cornelis Wernard Eduard” en een troepentransport van 2 officieren en 125 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 06 januari 1870 na 99 dagen⁰⁶⁵.

Op 27 september 1871 vertrok hij met de “Cornelis Wernard Eduard” (vertrekplaats niet vermeld) en 1 landmachtofficier naar Indië. De aankomstdatum te Batavia is niet opgegeven^065*.

 

 

Nieuwe Rotterdamsche Courant 1 juli 1861

 

In “Reizen rond Kaap Hoorn onder Nederlandse vlag. Overzicht vanaf de ontdekking in 1616 tot het einde van de Nederlandse grote zeilvaart in 1911”. door H.Hazelhoff Roelfzema. Uitgave Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarder, 2010, 88 pp plus Bijlage met een Chronologisch Register van Reizen van 1616 tot 1911.¹²¹

p.52-55: “Naar Californië 1849- 1851. Oceaan, Drie Gebroeders, Jan van Hoorn, J.C.Schotel”

Het tweede schip dat in 1847 rond Kaap Hoorn voer was de bark “Drie Gebroeders”. “In San Francisco bleek veel vraag naar timmerhout. Nu had de Drie Gebroeders kort tevoren Europesche landverhuizers naar New York vervoerd. Het hout van de kooien in het tussendek was aan boord gehouden voor een eventuele volgende emigrantenreis. Dit hout werd nu te gelde gemaakt. Bij het ontbreken van uitgaande lading werd een grote partij scheepsbeschuit ingeslagen en op de Sandwich Eilanden voor de drievoudige prijs verkocht (Ohua was een bevoorradingshaven voor walvisvaarders). Via Honghong zeilde de Drie Gebroeders naar Batavia, waar de kapitein voor risico van de reder 5.400 balen rijst kocht, die in Nederland met een redelijke winst van de hand kon worden gedaan.”

 

vermoedelijk 2 verschillende personen

Familiegegevens en opleiding

Geen

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

G.J.Mets werd met vlagnummer 947 ingeschreven als effectief lid van Zeemanshoop per 29 november 1853 op voorspraak van G.de Boer. Zijn schip was de "Verwachting"⁰⁰².

In de notulen van de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop van 22/29 november 1853 wordt als effectief lid voorgedragen/benoemd Gerlof Jans Mets, oud 31 jaar, voerend de schoner “Verwachting”, op voordracht van kapitein G. de Boer. Hij kreeg vlagnummer 947 en per 01 mei 1854 nummer 553.⁰²³.

 

(Een) G.J.Mets was met vlagnummer R45 in de periode 1884 t/m 1905 lid voor de vlag van het Rotterdamse zeemanscollege maatschappij tot Nut der Zeevaart. Dat betekende dat hij wèl de maatschappijvlag mocht voeren maar geen aanspraak kon maken op financiéle tegemoetkomingen⁰⁵⁸.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

lidmaatschap College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer                   jaren           type                  scheepsnaam                                        naam reder/boekhouder

        947                           1853           schoner            de Verwachting                                    J.Teengs Telting te Alkmaar

        553                       1854-1857     schoner            de Verwachting                                    idem

                                      1858-1860     brik                   De Zeevaart                                          J.Teengs Telting te Edam

                                          1861           brik                   De Zeevaart                                          A.M.Balwé

                                      1862-1864     bark                 Whampoa                                             W.Ruys JD^z te Rotterdam

                                          1865           bark                 Whampoa                                             W.Ruys & Zⁿ te Rotterdam

                                      1866-1870     bark                 Fop Smit                                                idem

                                          1871           stoomb.           Fop Smit                                                idem

                                      1872-1873     geen vermelding van schip en boekhouder

                                      1874-1877     fregat               Cornelis Wernard Eduard                   W.Ruys & Zⁿ te Rotterdam

                                      1878-1880     geen vermelding van schip en boekhouder

 

G.J.Metz was in 1872 gezagvoerder van het stoomschip de "Fop Smit", 957 BRT, in gebouwd in Engeland in 1871 en  aangekocht door W.Ruys en Zonen te Rotterdam. "... in oktober 1872 op weg van Odessa naar Montrose (Scotland) bij Falmouth gestrand en verloren"^{024 en 025}.

 

In de Jaarverslagen van de Maatschappij (Maritiem Museum, Rotterdam) staat kapitein G.J.Mets met vlagnummer R45 als gezagvoerder in de ledenlijsten van⁰⁵⁸:

*    1885                       ss. “Senior”                              1099 ton           varend voor de Rotterdamse Lloyd te Rotterdam

*    1886                       ss. Limburg”                            1818 ton           varend voor Stoomv.-Mij Rotterdam te Rotterdam

*    1887                       ss. “Zeeland”                           2039 ton           varend voor Stoomv.-Mij Rotterdam te Rotterdam

*    1888                       ss. “Noord-Braband”             2404 ton           varend voor Stoomv.-Mij Rotterdam te Rotterdam

*    1890, 1891            ss “De Carpentier”                 1212 ton           varend voor Kon.Paketv.-Mij te Rotterdam

*    1892                       ss. “Graaf van Bylandt”         1321 ton           varend voor Kon.Paketv.-Mij te Rotterdam

*    1893, 1894            ss. “Swaerdecroon”                648 ton              varend voor Kon.Paketv.-Mij te Rotterdam

*    1895                       ss. “van Diemen”                    1284 ton           varend voor Kon.Paketv.-Mij te Rotterdam

*    1896                       geen vermelding van schip en boekhouder

*    1897 t/m 1900        ss. “de Carpentier”               1282 ton           varend voor Kon.Paketv.-Mij te Rotterdam

*    1901, 1902            “Houtman”                              1543 ton           varend voor Kon.Paketv.-Mij te Rotterdam

 

Vertrek en terugkomst van schepen in Amsterdam⁰⁹³:

kapitein                                 naam schip                           vertrek                                   terugkomst

G.J.Mets                                Zeevaart                                25 januari 1858                    24 juni 1861

                                                Whampoa                             04 juni 1862                         niet vermeld

                                                Whampo                               26 januari 1865                    12 januari 1866

                                                Fop Smit                                09 december 1867               21 oktober 1868

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt G.J.Metz als gezagvoerder gedurende:

*    1855 t/m 1860 van de sch.kof “Goede Verwachting”, gebouwd in 1840 te Monnikendam, 79 ton o.m., varend voor J.Teengs Telting te Alkmaar. Het schip werd in 1860 gesloopt;

*    1863 t/m 1866 van de bark “Whampoa”, gebouwd in 1848 te Slikkerveer, 462 ton o.m., varend voor W.Ruys JD^z te Rotterdam;

*    1871 van de bark “Fop Smit”, gebouwd in 1851 te Slikkerveer, 549 ton o.m., varend voor W.Ruys JD^z te Rotterdam. Het schip voer in 1872 voor Burlage & Schumacher te Amsterdam en was herdoopt in “Ystroom”;

*    1872 van het ijzeren schroefstoomschip “Fop Smit”, gebouwd in 1871 te Sunderland, 957 ton o.m., varend voor Wm. Ruys & Zⁿ te Rotterdam. In oktober 1872 verongelukt bij Falmouth (zie hierna!) op weg van Odessa naar Montrose;

*    1874 t/m 1878 van de bark “Cornelis Wernard Eduard”, gebouwd in 1864 te Slikkerveer, 850 ton o.m., varend voor W.Ruys & Zⁿ te Rotterdam;

*    1878 van het schroefstoomschip “Ariadne”gebouwd in 1870 te Sunderland, 1291 ton o.m., varend voor W.Ruys & Zⁿ te Rotterdam;

*    1884 t/m 1886 van het schroefstoomschip “Senior”, gebouwd in 1879 te Middlesbro, 1099 ton n.m., varend voor de Rotterdamsche Lloyd te Rotterdam;

*    1887 van het schroefstoomschip “Limburg” ex Hampton, gebouwd in 1873 te Sunderland, 1813 ton o.m., varend voor Wm. Ruys & JohnS.Hill te Londen. Het schip werd in 1887 verkocht naar Noorwegen als “Freja”;

*    1888 van het schroefstoomschip “Zeeland”, ex Wyberton, gebouwd in 1877 te Middlesbro, 2039 ton o.m., varend voor de Stoomvaart Maatschappij “Rotterdam” Wm.Ruys & J.S.Hill te Londen;

*    1889 t/m 1890 van het schroefstoomschip “Noord Brabant”, gebouwd in 1882 te Middlesbro, 2300 ton o.m., varend voor Wm. Ruys & J.S.Hill te Rotterdam.

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.Mets als gezagvoerder van/in:

*    1859 t/m 1861 van de brik “Zeevaart”, gebouwd in 1848 te Edam, 189 ton o.m., varend voor J.Teengs Telting te Edam

      (gezien de opgaven van Zeemanshoop⁰⁰¹ is hier vermoedelijk sprake van een verkeerd initiaal)

 

Overige bijzonderheden

In het kader van de discussie over de invoering van de Tuchtwet in Nederlands Indië werd in 1865 een memorie aangeboden “aan zijn Excellentie den Gouverneur Generaal van Nederlandsch-Indië over de Wettelijke bepalingen omtrent de handhaving der orde en tucht aan boord der koopvaardijschepen binnen Nederlandsch-Indië.” Deze memorie werd ondertekend door G.J.Metz.¹⁰⁴.

 

Op 17 oktober 1872, tijdens een zware storm, strandde op de Schotse kust bij Montrose het ss “Fop Smit”. Het schip werd geabandoneerd. Het schip was op weg van Odessa naar Montrose. Later werd het door Engelse bergers geborgen en kwam in 1873 na reparatie als “Success” van John Machan te Dundee weer in de vaart. Op 11 juli 1885 zonk het schip bij Reval na op een rots te zijn gestoten.

Het ss. Fop Smit” werd gebouwd in 1871 bij W.Watsons, te Sunderland, mat 957 ton o.m. en voer voor Wm. Ruys & Zⁿ te Rotterdam⁰⁷².

 

G.Mets vervoerde vanuit Rotterdam een detachement landmachtmilitairen naar Batavia met de “Zeeland” op de volgende reis^065*:

*    Vertrek 07 april 1888. Aankomst 19 mei 1888 na 42 dagen. 2 officieren en 53 manschappen.

 

Zeeuwsche Zierikzeesche Courant 02 januari 1864

Uitgezeild van Brouwershaven op 31 december 1863 komend van Rotterdam op weg naar Batavia.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Geen

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

T.W.Kuiper was met vlagnummer R12 in de periode 1880 t/m 1885 lid voor de vlag van het Rotterdamse zeemanscollege Maatschappij tot Nut der Zeevaart. Dit betekende dat hij wèl de Maatschappijvlag mocht voeren, maar geen recht had op financiële tegemoetkoningen⁰⁵⁸

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

In het Jaarverslag 1885 van de Maatschappij (Maritiem Museum, Rotterdam) staat vermeld dat hij in 1885 is overleden⁰⁵⁸.

 

De schepen van de kapitein

In de Jaarverslagen van de Maatschappij staat kapitein T.W.Kuiper met vlagnummer R12 als gezagvoerder in de ledenlijsten van⁰⁵⁸:

*    1880, 1881  van het fregat “Cornelis Wernard Eduard”    763 ton n.m.   Wm.Ruys  Zonen te Rotterdam

*    1882             van het ss. “Senior”                                            1099 ton         Wm.Ruys  Zonen te Rotterdam

*    1883             van het ss. “Ariadne”                                         1407 ton         Wm.Ruys  Zonen te Rotterdam

 

Vertrek en terugkomst van schepen in Amsterdam⁰⁹³:

T.W.Kuyper                Professor Suringar                                   31 december 1861                        niet vermeld

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt T.W.Kuiper als gezagvoerder gedurende:

*    1862 t/m 1867 van de ijzeren brik “Professor Suringar”, gebouwd in 1857 te Amsterdam, 282 ton o.m., varend voor P.A.v/d Drift te Alkmaar;

*    1879 t/m 1882 van de bark “Cornelis Wernard Eduard”, gebouwd in 1864 te Slikkerveer, 850 ton o.m., varend voor W.Ruys & Zⁿ te Rotterdam. Het schip werd in 1882 verkocht naar Engeland;

*    1884 t/m 1885 van het schroefstoomschip “Ariadne” ex Zulu; gebouwd in 1879 te Stockton, 1364 ton o.m., varend voor W.Ruys & Zⁿ. Rotterdamsche Lloyd te Rotterdam;

*    1886 van de bark “J.P.A.” ex Maasnymph, ex Pladda, gebouwd in 1867 te Quebec, 1173 ton o.m., varend voor G.Mauritz H^z te Dordrecht.

 

Overige bijzonderheden

Geen