Familiegegevens en opleiding
Ede Jaski werd volgens een geboorteakte uit Nieuwendam aldaar geboren op 07 januari 1842 als zoon van Benjamin Christiaans Jaski en Neeltje Edes Zeilinga. De Dorpsbode 40(19):1986.Bijdrage 43 spreekt van de geboorte aan boord van het fregat “Louisa Maria” op reis naar Japan. Dat moet dan geweest zijn op het schip waarvan zijn vader Benjamin Christiaans Jaski in de periode 1840 t/m 1846 gezagvoerder was. Deze was geen lid van “De Herkenning” (dat werd pas in 1859 opgericht), maar wèl van het Amsterdamse zeemanscollege “Zeemanshoop” in de periode 1834 t/m 1846 met de vlagnummers 394 en 281 in 1834-1836 resp. 1836-1846.
Ede huwde te Ameland op 03 juli 1865 als kapitein met Trijntje Ulkje Kiewit (ook Kievit/Kiewiet/Kivit/Kieviet/Kiwit), geboren 11 juni 1842 te Hollum op Ameland als dochter van Klaas Pieters Kiewit en Maria Catharina Haanen. Zij overleed op 13 december 1913 te Amsterdam op de Nassaukade 29 als weduwe.
Ede overleed op zee vóór 29 oktober 1892. (op die datum vestigde zich de weduwe Ede Jaski met 2 dochters te Amsterdam op het Nassauplein 5). Gezien het vermissen van de “Nieuwendam” zal hij in 1875 zijn omgekomen.
Lidmaatschap zeemanscollege(s)
E.Jaski was met vlagnummer 22 in de periode 1864 t/m 1874 lid van het Schiermonnikoger zeemanscollege “De Herkenning”.
Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)
Geen
De schepen van de kapitein
Bouma 025 vermeldt een Jaski als gezagvoerder gedurende:
* en wel E.D. Jaski op het galjoen “Albert”(gebouwd in 1863 te Hoogezand, 171 ton o.m.) van 1864 - 1871, varend voor P.D.Kaars Sijpesteyn te Krommenie. Het schip is in 1871 gestrand en raakte wrak;
* en wel C.Jaski op de schoenerbrik “Nieuwendam”, gebouwd in 1872 te Nieuwendam, 225 ton o.m. van 1873 t/m 1875, varend voor W.& H.Meursing. Het schip werd in 1875 vermist op een reis van Martinique naar Havre.
Ik heb deze schepen nagezocht vanwege de vermelding bij Jaski046 maar ik heb twijfele aan diens juiste opgave, vanwege de afwijkende initialen bij Bouma
Bouma025 vermeldt E.D. (foutieve 2e initiaal) Jaski als gezagvoerder gedurende:
* 1864 t/m 1871 van de galjoot “Albert”, gebouwd in 1863 te Hoogezand, 171 ton o.m., varend voor P.D.Kaars Sijpesteyn te Krommenie. In 1871: “gestrand en wrak”;
en C. Jaski als gezagvoerder van:
* 1873 t/m 1875 op de schoenerbrik “Nieuwendam”, gebouwd in 1872, 225 ton o.m., varend voor W.& A.H.Meursing te Nieuwendam. In 1875: “Vermist op reis van Martinique naar Havre”.
Scheepstijdingen van 03 december 1875 vermeldt E. Jaski als kapitein van de “Nieuwendam”: “Vermist op reis van Martinique naar Havre”.
In A.P.Köhne von Jaski en R.R.van Staveren ´Köhne von Jaski, een oud Pools geslacht” Gens Nostra 54(6):277-304, 1999, wordt Ede Jaski vermeld als gezagvoerder van de “Nieuwendam” van 1875 t-m 1877. Dit is in strijd met de vermissing in 1875.
Handelsblad 28 november 1875: “Havre 30 Nov. Van het schip NIEUWENDAM, Kapt. Jaski, 26 Aug. van Martinique naar hier bestemd, heeft men sedert niets vernomen.” (Hoedemaker).
Vermelding in Sweijs:
periode type scheepsnaam tonnage bouwjaar reder/boekhouder
1864-1871 galj. Albert 171 o.m. 1864 P.H.Kaars Sijpesteyn - Krommenie
Zeetijdingen 29 september 1871: “gestrand en wrak”.
Afbeelding van de “Albert van Krommenie” staat p. 90 van het boek Het Schiermonnikoger Zeemanscollege en Pensioenfonds door Ron R. van Staveren c.s., Schiermonnikoog 2009, 444 pp. Het origineel bevindt zich in het Maritiem Museum te Rotterdam.
Overige bijzonderheden
Ede Jaski werd geboren te Nieuwendam op 07 januari 1842 als zoon van Benjamin Christiaans Jaski en Neeltje Edes Zeilinga. Hij huwde te Ameland op 03 juli 1865 met Trijntje Ulkje Kievit. Hij overleed op zee c.1914. Hij was gezagvoerder van de "Albert" (1863-1871) en de "Nieuwendam" (1875-1877). Hij was lid van het zeemanscollege “De Herkenning" (niet Zeemanshoop, zoals ref 046 meldt) van Schiermonnikoog met vlagnummer 22046.
Jaski, Ede
In mijn aantekeningen behorende bij Ede Jaski staat, dat hij geboren werd op zee aan boord van het fregatschip “Louisa Maria” op reis naar Japan. Een bronvermelding van dit gegeven kan ik heden niet meer achterhalen.
Ook heb ik een krantenknipsel: Heden verloste zeer voorspoedig van een welgeschapen ZOON, N. JASKI, geb. ZEILINGA. Nieuwendam, 7 Januari 1842.
De achternaam van zijn echtgenote wordt op verschillende manieren gespeld. Zo heb ik gezien de spellingen “Kievit”, “Kiewied”, “Kivit”, “Kieviet”, “Kiewit” en “Kiwit”. Teensma gebruikt de spelling “Kievit”. Hij vindt deze spelling de meest gangbare.
In twee krantenknipsels wordt de spelling “Kiewit” gebruikt. Het zijn:
“Heden overleed zacht en kalm onze beste Moeder TRIJNTJE ULKJE KIEWIT. Weduwe van Ede Jaski in den ouderdom van 71 jaar. N. JASKI. M.C. JASKI. Amsterdam, 13 December 1913. Nassaukade 29. Op verlangen geen bloemen.”
“Voor de vele bewijzen van deelneming, ondervonden bij het overlijden van onze beste Moeder TRIJNTJE ULKJE KIEWIT, Weduwe van Ede Jaski, betuigen wij onzen hartelijken dank. N.JASKI. M.C. JASKI. Amsterdam, 23 Januari 1914.”
In het bevolkingsregister van Amsterdam, deel 177, blad 5, wordt de naam van de weduwe Ede Jaski gespeld “Kiewit”.
Gezien het bovenstaande en uitgaande van de veronderstelling dat de dochters Neeltje en Maria Catharina de beste kennis zouden moeten hebben over de schrijfwijze van hun moeders familienaam, stel ik u voor de variant “Kiewit” te gebruiken.
Het overlijden “voor 1914” van Ede is wel heel ruim gesteld. In het bevolkingsregister van Amsterdam, deel 177, blad nummer 5, wordt de weduwe Ede Jaski met haar beide dochters ingeschreven op 29 oktober 1892, komende van Ameland. Zij vestigen zich op adres Nassauplein 5.
Een betere datum van overlijden van Ede Jaski kan dan zijn: “Ede overleed op zee voor 29 oktober 1892.”
ontleend aan een e-mail van R.R. van Staveren te Wilnis dd 06 augustus 2005
Teensma vermeldt bijzonderheden van deze gezagvoerder in de Dorpsbode 40(19):1986, bijdrage 43.
“Bij zijn huwelijk in 1865 wordt als beroep aangetekend koopvaardijkapitein. Zij vader is overleden toen hij 5 jaar was. Maar het zeemansbloed in de aderen deed hem toch weer kiezen voor de zee.. Hij trouwde een dochter van een kapitein. …
Hij vaart van 1863 tot 1871 als kapitein op de galjoot Albert, dragende 90 lasten, metende 171 ton, gebouwd in 1863 te
Hoogezand op een van de scheepswerven van I.A.Hooites. De reder is P.H.Kaars Sijpesteyn in Krommenie.
De Albert strandt op 29 september 1871 en komt niet meer in de vaart. Ede komt er levend van af. De volgende jaren tot 1877 staat hij nog wel in de registers vermeld als kapitein en ook in de lijst van het zeemanscollege. Mogelijk heeft hij van 1875-1877 als kapitein of stuurman gevaren op de schoenerbrik Nieuwendam, dragende 119 lasten, metende 225 tonnen, gebouwd in 1872 voor de rederij W. en A.H.Meursing in Nieuwendam. Hij zou het commando van zijn oom C.Jaski hebben overgenomen. Het is mij niet bekend wat Ede Jaski na 1877 gedaan heeft. Hij is in 1877 nog maar 35 jaar.
Er zijn momenteel geen nakomelingen van hem in leven. Van zijn 4 kinderen is een jongen maar 2 jaar geworden. Een tweede zoon is op 19-jarige leeftijd overleden aan boord van de Willem Eggerts (kapitein J.Grilk), varend in de Indische Oceaan. Twee dochters bleven ongehuwd. Zij hadden in Amsterdam een hoedenwinkel.”
