Familiegegevens en opleiding

Geboren ca 1812 te Farmsum als zoon van de werkvrouw Anna Harms Kappelhof

Albert Jans Donga trouwde op 14 november 1832 te Delfzijl als zeeman met de naaister Anna Freerks geboren te Farmsum op 01 maart 1812 als dochter van Freerk Harms en Trientje Jans Schenkel. In de huwelijksakte wordt geen vader van de bruidegom genoemd. Anna (Freerks Kappelhof) overleed op 31 december 1840 te Farmsum, 28 jaar.

Albert Jans Donga hertrouwde op 15 januari 1842 te Delfzijl met de naaister Annechien Lammerts Boompaal, geboren te Farmsum als dochter van de dagloner Lammert Harms Boompaal en Jacobje Egges Kleve. Ook in de huwelijksakte wordt geen vader van Albert genoemd. Zijn moeder wordt hier vermeld als dagloonster Anna Harms Kappelhof.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

A./A.lbert Jans Donga was effectief lid van het zeeemanscollege “De Vereeniging”te Delfzijl met vlagnummer 41 in de periode 1845 t/m 1857

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt A.J.Donga als gezagvoerder gedurende:

*    1848 t/m 1853 van de kof “Annechiena”, gebouwd in 1832 te Veendam, 84 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum;

*    1857 van de kof “Helena”, gebouwd in 1840, bouwlocatie niet vermeld, 116 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1840 6, 08 maart 1840, kof “Lamoraal Ulbo”, kapitein Nicolaas Aukens Smaal, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman Albert Jans Donga, 28 jaar uit Farmsum, kok, lichtmatroos en koksmaat;

Monsterrol 1840-31, 10 september 1840, geen scheepstype en naam genoemd, schipper Nicolaas Aukens Smaal, 64 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert Jans Denga, 38 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen en een scheepsjongen;

Monsterrol 1842-6, 23 februari 1842, kof “Zwaantina”, kapitein Hindrik Jans Schuring, 27 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts stuurman Albert Jans Donga, 30 jaar uit Farmsum, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1844-6, 12 maart 1844, kof “Annechina”, schipper Albert Jans Donga, 33 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Freerk Roelfs Niehof, 33 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en kajuitwachter;

Monsterrol 1845-5, 10 april 1845, kof “Annechiena”, kapitein Albert Jans Donga, 33 jaar woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Johannes van Byssum, 27 jaar uit Appingedam, kok en matroos;

Monsterrol 1846-8, 21 februari 1846, kof “Annechina”, kapitein Albert Jans Donga, 34 jaar, woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Johannes van Byssum, 28 jaar uit Appingedam, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1846-25, 06 mei 1846, kof “Annechiena”, kapitein Albert J.Donga, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1846-43, 22 december 1846, kof “Annechiena”, kapitein Albert Jans Donga, 35 jaar woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Willem Kayzer, 30 jaar uit Delfzijl, kok en matroos;

Monsterrol 1848-43, 25 mei 1848, kof “Annechina”, kapitein Albert Jans Donga, leeftijd en woonplaats niet vermeld. Voorts een scheepsjongen;

Monsterrol 1849-15, 05 maart 1849, kof “Annegina”, kapitein Albert Jans Donga, 37 jaar, woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Hendrik Pieters Pot, 40 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1849-38, 30 april 1849, kof “Annegina”, kapitein Albert Jans Donga, leeftijd en woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Hindrik Pieters Pot, leeftijd en woonplaats niet vermeld, stuurman Jacob Jans Valom, 26 jaar uit Delfzijl, 2 koks en 2 matrozen;

Monsterrol 1849-40, 30 april 1849, kof “Annegina”, kapitein A.J.Donga, leeftijd en woonplaats niet vermeld. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1849-63, 28 juli 1849, kof “Annegina”, kapitein A.J.Donga, leeftijd en woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Jan J.Kip, 25 jaar, woonplaats niet vermeld, stuurman Jacob Jans Valom, leeftijd en woonplaats niet vermeld en een matroos;

Monsterrol 1850-2, 18 februari 1850, kof “Annechina”, kapitein Albert Jans Donga, 38 jaar, woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Jouke Mandema, 42 jaar uit Farmsum, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1850-41, 15 juli 1850, schip (geen typeaanduiding) “Annegina”, kapitein A.J..Donga, leeftijd en woonplaats niet vermeld. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1851-10, 22 februari 1851, kof “Annegina”, kapitein Albert Jans Donga, 39 jaar woonplaats niet vermeld. Voorts stuurman Lammert Eises Stamhuis, 23 jaar uit Farmsum, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1852-12, 04 maart 1852, kof “Annechiena”, kapitein Albert Jans Donga, 40 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan Alberts Donga, 17 jaar uit Farmsum, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1853-27, 26 juli 1853, schoenergaljoot “Annechina”, kapitein Albert Jans Donga, 41 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan Alberts Donga, 19 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1854-35, 14 juni 1854, schoenergaljoot “Annechina”, kapitein Albert Jans Donga, leeftijd niet vermeld uit Farmsum. Voorts stuurman Jan Donga, 19 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen en een kajuitwachter,

Monsterrol 1855-20, 24 maart 1855, kof “Johanna”, kapitein Albert Jans Donga, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts stuurman Hendrik Wortel, 34 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een kajuitwacchter;

Monsterrol 1855-23, 27 maart 1855, schip (geen typeaanduiding) “Johanna”, kapitein A.J.Donga, leeftijd en woonplaats niet vermeld. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1857-19, 28 februari 1857, schoenerkof “Helena”, kapitein Albert J.Donga, 45 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman A.K.Vlieg, 28 jaar uit Farmsum, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1857-24, 03 maart 1857, schoenerkof “Helena”, leeftijd niet vermeld uit Farmsum. Voorts een matroos;

 

Samenvatting gegevens monsterrollen

1. De voornaam Albert Jans wordt ook vermeld als A.J. en Albert J.
2. Er staan 23 monsterrollen vermeld op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van het Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1840 t/m 1857 met als leeftijden 28 t/m 45 jaar. De jongst opgegeven leeftijd is 28 jaar als stuurman, maar hij is uiteraard al eerder gaan varen, maar dan kennelijk uit een ander haven dan Delfzijl.
4. In een groot aantal gevallen is geen woonplaats opgegeven, maar een enkele keer is Farmsum vermeld.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

        *         1840                   stuurman op de kof “Lamoraal Ulbo”, kapitein N.A.Smaal            28 jaar

        *         1842                   stuurman op de kof “Zwaantina”, kapitein H.J.Schuring                 30 jaar

        *         1845-1852          kapitein op de kof “Annechina”/”Annnechiena”/ “Annegina”       33-40 jaar

        *         1853-1854          kapitein op de schoenerkof “Annechina”                                           41-42 jaar

        *         1855                   kapitein op de kof “Johanna”                                                               geen leeftijd vermeld

        *         1855-1857          kapitein op de schoenerkof “Helena”                                                  ?-45 jaar

6. Analyse van de zeemanscarriëre

        Er zijn in de opgaven van Bouma en de monsterrollen discrepanties ten aanzien van de schepen met de naam “Annechina” varend onder een kapitein Donga. Daarbij is een complicatie dat op de monsterrollen uit de periode 1845-1854 geen tonnenmaat wordt opgegeven, terwijl uit de opgaven van Bouma blijkt, dat er zeker van 4 verschillende schepen onder een kapitein Donga hebben gevaren:

        Annechina                                                 gebouwd in 1832 te Veendam                     84 ton

        Annechina ex Trijntje Doornbos            gebouwd in 1837, geen bouwlocatie          75 ton

        Annechina ex Nijverheid                         gebouwd in 1845 te Groningen                    118 ton

        Annechina                                                 gebouwd in 1853 te Delfzijl                          97 ton

        Bouma geeft als schepen onder kapitein A.J.Donga een kof “Annechina” uit 1832 met als vaarperiode onder zijn gezag van 1848-1853. In de monsterrollen vaart hij echter op een “Annechina” in 1853-1854 maar dan met typeaanduiding schoenerkof. Gezien het tonnage zou het hier dan om het schip “Annechina” ex Nijverheid kunnen gaan

 

De “Johanna”, varend van Delfzijl naar Christiania, onder gezag van kapitein Donga, is op 23 september (1855) 3 mijlen van Strömstad op een klip gestoten en gezonken.⁰⁷⁸

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt geen kapitein Donga als gezagvoerder van een “Johanna”.

Van Sluijs⁰¹³ refereert in de schepenlijst onder de “Johanna” naar een mededeling in het Tijdschrift voor het Zeewezen 1856, p.182 : “23 Sept 1855. Kapt Donga, 3 mijlen van Strömstad op een klip gestooten en gezonken, Was op reis van Delfzijl naar Christiania. ’t Zelfde ook vermeld onder Kapt. Stamhuis.”

In het Handelsblad van 07 okober 1855 zou het bericht staan: “De Nederl. Kof Johanna Kapt. Stamhuis, van Delfzijl naar Christiaanford, heeft 23 dezer op een blinde klip gestooten en is gezonken  de equipage is gered, het wrak is voor 40 Rd verkocht (Bericht uit Strömstad, d.d. 26 Sept.)”

 

Overige bijzonderheden

Amsterdamsche Courant 30 augustus 1845¹¹⁴

Delfzijl, 26 augustus. Het schip de VROUW ANNAGINA, kapt. Donga, van hier naar Noorwegen, is gisteren middag bij de Kaap ton gezonken, doch de equipage door kapt. Witkop, voerende het schip VROUW MARTHA gered en alhier aangebracht. Een gedeelte der inventaris is geborgen.

 

NRC 01 juli 1853¹¹⁴

Rotterdam, 30 juni. De 28^e juni liep te Delfzijl van stapel van de scheepstimmerwerf, toebehorende aan de heer P.J. Vos, een op die werf nieuw gebouwd schoener-kofschip ANNECHIENA, groot 77 lasten, zullende worden bevaren door A.J. Donga, van Farmsum.

 

NRC 15 april 1854¹¹⁴

Rotterdam, 14 april. De Staats-Courant behelst nog de volgende mededeling.

Volgens een bericht van Zr.Ms. gezant te Konstantinopel (opm: Istanbul) van de 27^e maart j.l, had het verbod van uitvoer van granen, onlangs door De Porte uitgevaardigd, gepaard met de vrees dat de schepen wellicht door de regering genoodzaakt zouden kunnen worden, hun lading granen te Konstantinopel te lossen, terwijl het bewind ze alsdan, tegen latere betaling van de prijs, in beslag zou nemen, een algemene vraag doen ontstaan naar firmans (opm: ferman, bevel van de sultan, pas) voor de laatst aangekomen schepen. De volgende Nederlandse schepen hebben hun firmans verkregen, maar hun vertrek werd nog verhinderd door tegenwind: de HERMINA CATHARINA, kapt. A.J. Bakker; de H. WILLEBRORDUS, kapt. H.G. Boekhout; de MARNE, kapt. J.M. Beukema, de HENRIETTE, kapt. T.C. de Boer; de ELISABETH EN MARIE, kapt. O.J. Bok; de ATALANTE, kapt. H. Beckeringh, en de ANNECHINA, kapt. A.J. Donga.

 

NRC 05 januari 1856¹¹⁴

Rotterdam, 4 januari. De Zeepost bevat de volgende lijst van Nederlandse schepen, welke in het jaar 1855 verongelukt, verbrand, afgekeurd, gesloopt of vermist zijn:

JOHANNA                                                                                                          A.J. Donga