Familiegegevens en opleiding

Hindrik Sijtzes Wortel werd geboren te Niezijl, gem. Grijpskerk op 30 maart 1821 als zoon van de schipper Sijtze Jans Wortel en Rienje/Rijntje Hindriks van der Leest. Hij was de broer van de kapiteins Sjouke Sytzes en Jan Sytzes Wortel.

Hij trouwde te Delfzijl op 08 maart 1850 als schipper met Gebbina Hemmes Leeuw, geboren te Groningen op 12 juli 1819 als dochter van de schipper Hemme Jans Leeuw en Gebbina Heikens. Zij overleed op 11 juni 1892 te Delfzijl, 72 jaar.

Hindrik Sijtzes overleed op 29 januari 1890 op zee in de buurt van Duinkerken, 68 jaar.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

H.S.Wortel was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 21 in de periode 1859 t/m 1890. In de ledenlijsten in de zeemansalmanakken van 1859 t/m 1862 is hij met de initialen H.J. vermeld. Maar uit de vermeldingen in de monsterrollen blijkt dat het ook hier om Hindrik S. gaat.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.J.Wortel als gezagvoerder gedurende:

*   1859 van de kof “Gepbiena”, gebouwd in 1840, bouwlocatie niet vermeld, 73 ton, varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl;

*   1860 t/m 1862 van hetzelfde schip maar nu varend voor D.Sissingh te Delfzijl. Het schip voer in 1863 voor kapitein/eigenaar C.Bouma te Groningen en was herdoopt in “Zeldenrust”;

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.S.Wortel als gezagvoerder gedurende:

*   1873 t/m 1876 van de kof “Harmanna Dijk” ex Johanna Elisabeth, ex Pieter, gebouwd in 1837 te Pekela, 141 ton o.m., varend voor B.Dijk te Delfzijl. Het schip is in 1876 bij Riga gestrand;

*   1887 t/m 1888 van de 2-mastschoener “Elisabeth”, gebouwd in 1857 te Delfzijl, 170 ton o.m., varend voor J.J.Sydzes te Farmsum.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1845-22, 22 juli 1845, smak “Catharina”, schipper Arend Hayes Post, geen leeftijd verrmeld uit Farmsum. Voorts 2 koks waaronder Hindrik Sytzes Wortel, geen leeftijd en woonplaats vermeld;

Monsterrol 1845-23, 26 juli 1845, schip “Margarita”, schipper Roelf Pieters Bossinga, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 koks waaronder Hindrik Sytzes Wortel, 24 jaar uit eerst Grijpskerk, later Delfzijl;

Monsterrol 1846-4, 07 februari 1846, kof “Roelfina Gezina”, kapitein Jan Klaassens Bolhuis, 66 jaar uit Veendam. Voorts stuurman Hindrik Jans Vossen, 33 jaar uit Amsterdam, kok en de matroos Hindrik Sytzes Wortel, 24 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1847-2, 22 februari 1847, smak “Geertruida Alida”, schipper Hillebrand Radijs Weits, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman Steffen Aggen Akkerman, 47 jaar uit Delfzijl en de matroos Hindrik Sytzes Wortel, 26 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1849-10, 24 februari 1849, koftjalk “Maria Louisa”, schipper Jan Hemmes Leeuw, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Sytzes Wortel, 27 jaar uit Delfzijl en een kok;

Monsterrol 1852-5, 28 februari 1852, kof “Gerhardina”, kapitein Siewerd Frederiks Brandt, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Sijtzes Wortel, 30 jaar uit Delfzijl, kok en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1855-20, 24 maart 1855, kof “Johanna”, kapitein Albert Jans Donga, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts stuurman Hendrik Wortel, 34 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1855-78, 19 oktober 1855, kof “Industrie”, kapitein H.P.H.Puister, geen leeftijd vermeld uit Veendam. Voorts stuurman H.S.Wortel, 34 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1857-20, 28 februari 1857, kof “Gebbina”, kapitein Hendrik J.Wortel, 35 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman A.F.Biel, 40 jaar uit Borkum, kok en een matroos;

Monsterrol 1857-88, 21 augustus 1857, kof “Gebbina”, kapitein Hendrik S.Wortel, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman A.Swart, 34 jaar uit Groningen, stuurman A.F.Biel, geen leeftijd vermeld uit Borkum;

Monsterrol 1858-23, 23 maart 1858, kof “Gebbina”, kapitein Hindrik S.Wortel, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman A.F.Nanning, 43 jaar uit Appingedam, kok en een matroos;

Monsterrol 1859-29, 14 maart 1859, kof “Gebbina”, kapitein Hendrik S.Wortel, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Freek Zijl, 23 jaar uit Noordbroek, kok en een matroos;

Monsterrol 1859-90, 08 september 1859, kof “Gebbina”, kapitein Hendrik S.Wortel, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1859-97, 01 oktober 1859, kof “Gebbina”, kapitein Hendrik S.Wortel, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1860-20, 06 maart 1860, kof “Gebbina”, kapitein Hendrik S.Wortel, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman K.J.Bos, 29 jaar uit Farmsum, kok en een matroos;

Monsterrol 1860-69, 14 mei 1860, kof “Gebbina”, kapitein Hendrik S.Wortel, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman J.K.Hovingh, 31 jaar uit Appingedam, stuurman K.J.Bos, geen leeftijd vermeld uit Farmsum;

Monsterrol 1861-16, 01 maart 1861, kof “Gebbina”, kapitein Hendrik S.Wortel, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J.Eisma, 47 jaar uit Meedhuizen, kok en een matroos;

Monsterrol 1861-39, 13 april 1861, kof “Gebbina”, kapitein H.S.Wortel, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en een matroos;

Monsterrol 1861-98, 18 september 1861, kof “Gebbina”, kapitein H.S.Wortel, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman S.K.Roemelingh, 34 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1861-110, 23 oktober 1861, kof “Gebbina”, kapitein Hendrik S.Wortel, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman A.Hemmes, 19 jaar uit Weener (D), kok en een matroos;

Monsterrol 1863-8, 23 februari 1863, kof “Celeritas”, kapitein Hind. van der Leest , 38 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik S.Wortel, 41 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een scheepsjongen;

Monsterrol 1863-59, 16 juli 1863, kof “Celeritas”, kapitein Hindrik F. van der Leest, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wortel, 41 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een scheepsjongen;

Monsterrol 1864-26, 05 maart 1864, kof “Celeritas”, kapitein Hindrik Fokkes van der Leest, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik S.Wortel, 42 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, lichtmatroos en een scheepsjongen;

Monsterrol 1866-25, 03 maart 1866, galjoot “Ida”, kapitein Albert Hindriks Wolkammer, 43 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hindrik S.Wortel, 44 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1867-8, 19 februari 1867, kof “Celeritas”, kapitein Hindrik F.van der Leest, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik S.Wortel, 45 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, lichtmatroos en een scheepsjongen;

Monsterrol 1867-55, 10 juli 1867, kof “Hillechiena”, kapitein Hindrik H.Brakke, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik S.Wortel, 46 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1867-79, 14 september 1867, kof “Hillechiena”, kapitein Hindrik S.Wortel, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Ties Tiessens Nuisker, 46 jaar uit Oude Pekela, kok en een matroos;

Monsterrol 1867-88, 12 oktober 1867, kof “Hillechiena”, kapitein Hindrik S.Wortel, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok en een matroos;

Monsterrol 1870-79, 22 augustus 1870, kof “Drie Zusters”, kapitein Hindrik Wortel, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Hermannus Wiechers, 32 jaar uit Emden, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1870-86, 24 september 1870, kof “Drie Zusters”, kapitein Hindrik S.Wortel, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan P.Boelens, 31 jaar uit Nieuw Scheemda, kok en een matroos;

Monsterrol 1871-72, 22 september 1871, kof “Annette Cornelia”, kapitein Hinderikus Leeuwe, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hinderk Wortel, 50 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1872-5, 24 februari 1872, kof “Cornelia”, kapitein Tjapko Tjapkes Leeuwe, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik S.Wortel, 50 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1872-26, 06 maart 1872, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik S.Wortel, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Geert J.Teerling, 27 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1872-44, 24 april 1872, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik Wortel, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok;

Monsterrol 1872-52, 16 mei 1872, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik S.Wortel, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1872-76, 10 juli 1872, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik Wortel, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Peter Postma, 54 jaar uit Emden (D) en een lichtmatroos;

Monsterrol 1872-116, 25 oktober 1872, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik S.Wortel, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Geert Pauls Lameijer, 32 jaar uit Nieuweschans, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-12, 28 februari 1873, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik Wortel, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Christiaan Boelen, 35 jaar uit Wildervank, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-86, 04 juli 1873, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik S.Wortel, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Aaldriks Schilthuis, 23 jaar uit Uitwierde en een matroos;

Monsterrol 1873-125, 12 september 1873, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik Wortel, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Anne A.Postema, 46 jaar uit Delfzijl en 2 matrozen;

Monsterrol 1874-18, 02 maart 1874, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik Wortel, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Anne A.Postema, 46 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1874-77, 11 juni 1874, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik Wortel, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Wietse S.de Vries, 38 jaar uit Groningen, 1^ste stuurman Berend Everts Schelts, 37 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Hindrik Hut, 37 jaar uit Wildervank en een matroos;

Monsterrol 1874-119, 24 augustus 1874, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik Wortel, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1875-26, 17 maart 1875, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik Sietses Wortel, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts stuuman Reinder Hoveling, 23 jaar uit Groningen, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1875-67, 11 mei 1875, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik S.Wortel, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1875-139, 04 oktober 1875, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik S.Wortel, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Geerts Einfeld, 34 jaar uit Stadskanaal, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1876-87, 20 mei 1876, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik S.Wortel, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jolke R.Stomp, 52 jaar uit Groningen, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1876-105, 21 juni 1876, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik S.Wortel, 55 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jakob van ’t Roer, 23 jaar uit Bierum en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-199, 23 augustus 1876, kof “Harmanna Dijk”, kapitein Hindrik Wortel, 55 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jakob van ’t Roer, 24 jaar uit Bierum, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1877-76, 26 april 1877, kof “Voorwaarts”, kapitein Pieter Roelfsema, 21 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wortel, 56 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1878-24, 09 maart 1878, brik “Johanna Magrietha”, kapitein Jan H.Boompaal, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wortel, 57 jaar uit Delfzijl, kok en 3 matrozen;

Monsterrol 1879-8, 10 maart 1879, kof “Anna Geertruida”, kapitein Pieter Gransbergen, 23 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wortel, 57 jaar uit Delfzijl, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1880-5, 27 februari 1880, kof “Twee Gezusters”, kapitein Jan Christiaan Stenger, 24 jaar uit Delfzijl. Voorst stuurman Hindrik Wortel, 58 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1880-97, brik “Anna Poelman”, kapitein Jan Schuitema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hendrik Wortel, 58 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1881-29, 29 maart 1881, brik “Anna Poelman”, kapitein Jan Schuitema, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wortel, 59 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1881-95, 26 augustus 1881, brik “Anna Poelman”, kapitein Jan Schuitema, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wortel, 58 jaar uit Delfzijl, kok en 4 matrozen;

Monsterrol 1884-41, 02 april 1884, schoener “Trijntje”, kapitein Remmelt Gosselaar, 42 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hindrik Wortel, 62 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1885-80, 12 augustus 1885, kof “Twee Gebroeders”, kapitein Jacob Lodewijks, 55 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hendrik S.Wortel, 64 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1886-47, 29 juni 1886, schoener “Elisabeth”, kapitein Hindrik Wortel, 65 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Berend Abbas, 46 jaar uit Zoutkamp, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1886-85, 20 september 1886, kof “Harmanna Dijk”, kapitein H.Wortel, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Enige naam op de monsterrol;

Monsterrol 1887-57, 14 juni 1887, schoener “Elisabeth”, kapitein Hindrik Wortel, 66 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johannes Henderikus Slinger, 24 jaar uit Nieuwe Pekela, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1888-101, 26 september 1888, bark “Auguste”, kapitein Pieter Arkema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wortel 67 jaar uit Delfzijl, stuurman Egbert de Vries 32 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman, zeilmaker, 6 matrozen, 2 lichtmatrozen, kajuitwachter en een dekjongen;

Monsterrol 1889-50, 10 april 1889, bark “Ida”, kapitein Albert Hindriks Wolkammer, 65 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Hendrik Wortel, 68 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Berend Meijer, 23 jaar uit Farrmsum, kok, matroos/zeilmaker, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, dekjongen en de kapiteinsvrouw;

Monsterrol 1889-78, 09 juli 1889, bark “Ida”, kapitein Albert Wolkammer, 65 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Hindrik Wortel, 68 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Berend Meijer, 23 jaar uit Farmsum, kok, zeilmaker, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, dekjongen en de kapiteinsvrouw;

Monsterrol 1889-132, 04 november 1889, bark “Jantje”, kapitein Jan H.Boompaal, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Hindrik Wortel, 68 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Jacob Scherphuis, 20 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman/zeilmaker, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Hindrik Sytzes wordt in de monsterrollen ook vermeld als Hendrik, Hindrik, Hendrik S., Hindrik S. en met de initialen H.S.
2. Er zijn in totaal 65 monsterrollen op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum met de naam van Hindrik Sytzes. Alle rollen zijn afkomstig van het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De rollen zijn gedateerd van 1845 t/m 1889 met als leeftijden 24 t/m 68 jaar. De zeemanscarriérre van Hindrik heeft dus minstens44 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is steeds Delfzijl genoemd.
5. Het zoverzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1845                  kok op de smak “Catharina”, kapt. Arend H.Post                                                    24 jaar

       *     1845                  kok op de “Margarita:, kapt. Roelf P.Bossinga                                                         24 jaar

       *     1846                  kok/matroos op de kof “Roelfina Gezina”, kapt. Jan K.Bolhuis                            24 jaar

       *     1847                  matroos op de smak “Geertruida Alida”, kapt. Hillebrand R.Weits                      26 jaar

       *     1849                  stuurman op de koftjalk “Maria Louisa”, kapt. Jan H.Leeuw                                27 jaar

       *     1852                  stuurman op de kof “Gerhardina”, kapt. Siewerd F.Brandt                                    30 jaar

       *     1855                  stuurman op de kof “Johanna”, kapt. Albert J.Donga                                              34 jaar

       *     1855                  stuurman op de kof “Industrie”, kapt. H.P.Puister                                                   34 jaar

       *     1857-1861       kapitein op de kof “Gebbina”                                                                                     35-41 jaar

       *     1863-1867       stuurman op de kof “Celeritas”, kapt. Hindrik F. van der Leest                             41-45 jaar

       *     1867                  stuurman op de kof “Hillechiena, kapt. Hindrik H.Brakke                                     46 jaar

       *     1867                  kapitein op de kof “Hillechiena”                                                                                46 jaar

       *     1870                  kapitein op de kof “Drie Zusters”                                                                               49 jaar

       *     1871                  stuurman op de kof “Anette Cornelia” , kapt. Hinderikus Leeuwe                       50 jaar

       *     1872                  stuurman op de kof “Annette Cornelia”, kapt. Tjapko T.Leeuwe                         50 jaar

       *     1872-1876       kapitein op de “Harmanna Dijk”                                                                                50-55 jaar

       *     1877                  stuurman op de kof “Voorwaarts”, kapt. Pieter Roelfsema                                    56 jaar

       *     1878                  stuurman op de brik “Johanna Margrietha”, kapt. Jan H.Boompaal                     57 jaar

       *     1879                  stuurman op de kof “Anna Geertruida”, kapt. Pieter Gransbergen                        57 jaar

       *     1880                  stuurman op de kof “twee Gezusters”, kapt. Jan C.Stenger                                    58 jaar

       *     1880-1881       stuurman op de brik “Anna Poelman”, kapt. Jan Schuitema                                  58-59 jaar

       *     1884                  stuurman op de schoener “Trijntje”, kapt. Remmelt Gosselaar                             62 jaar

       *     1885                  stuurman op de kof “Twee Gebroedders”, kapt. Jacob Lodewijk                         64 jaar

       *     1886                  kapitein op de schoener “Elisabeth”                                                                          65 jaar

       *     1886                  kapitein op de kof “Harmanna Dijk”                                                                         65 jaar

       *     1887                  kapitein op de schoener “Elisabeth”                                                                          66 jaar

       *     1888                  stuurman op de bark “Auguste”, kapt. Pieter Arkema                                             67 jaar

       *     1889                  stuurman op de bark “Ida”, kapt. Albert H.Wolkammer                                        68 jaar

       *     1889                  stuurman op de bark “Jantje”, kapt. Jan H.Boompaal                                             68 jaar

 

41Overige bijzonderheden

NRC 27 oktober 1860¹¹⁴

Delfzijl, 24 oktober. Het schip GEBBIENA, kapt. Wortel (opm: mogelijk kof GEPBIENA, kapt. H.J. Wortel), van Schotland naar Antwerpen, is alhier zwaar lek en met meer andere schade binnengelopen.