Familiegegevens en opleiding

Roelof Hendriks Vil werd geboren te Schiermonnikoog op 11 december 1849 als zoon van Hendrik Douwes Eltjes Vil en Janneke Bouwes Jonker.

Hij trouwde op 09 augustus 1877 te Schiermonnikoog als stuurman met Maria Witteveen, geboren op 23 april 1853 te Schiermonnikoog als dochter van Fokke Jans Witteveen en Anna Alberdina Klazens Ekamp. In de Tresoar wordt in de geboorteakte geen vader vermeld en wordt zij benoemd als Maria Ekamp. Het huwelijk van de genoemde ouders werd voltrokken op Schiermonnikoog op 14 november 1856 en kennelijk is toen dochter Maria formeel geëcht. Haar overlijdensplaats en -datum zijn niet teruggevonden in Tresoar en in het Gemeentearchief van Rotterdam.

Roelof Hendriks overleed op 13 november 1898 op zee.

“In het jaar 1898, den zevenden der maand December is door ons Ambtenaar van den burgerlijken Stand der gemeente Schiermonnikoog Arrondissement Leeuwarden, provincie Friesland ingeschreven navolgend uittreksel:" Uittreksel uit het dagregister gehouden aan boord van het Nederlandsche 4/m barkschip "Jeanette Françoise" houdende akte van overlijden van Roelof Hendriks Vil, Heden den 14den November 1898, aan boord van het bovengenoemd zeilschip, zich bevindende op 48gr. 56min. N. Breedte en 10gr. 56min. W. Lengte zijn voor mij Nicolaas Rengers, tweede stuurman en gezaghebber van gemelden bodem, Douwe Smid kok en Yzak de Boer, derde stuurman, beide domicilie houdende op Ameland, welke verklaard hebben, dat Roelof Hendriks Vil, gezagvoerder van gemelden bodem, laatst gedomicilieerd te Schiermonnikoog, op den dertienden November des namiddags ten 7 uur 20 minuten is overleden op gemelden bodem in den ouderdom van onbekend, zoon van onbekend, gehuwd met onbekend.

Wij hebben hiervan deze verklaring opgemaakt en na voorlezing met de comparanten onderteekend. Was geteekend. D. Smit, Y de Boer, N. Rengers.” (document in Archief van J.Teensma)

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

R.H.Vil is met vlagnummer 30 in de periode 1882 t/m 1898 lid van het Schiermonnikoger zeemanscollege “De Herkenning”.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

R.H.Vil was in 1897 kapitein van de stalen 4-mast bark “Jeannette Françoise”, gebouwd in 1891/93 op de werf van J.& K.Smit te Krimpen aan de Lek, 3250 ton, varend voor P.van der Hoog te Krimpen aan de Lek⁰⁵²

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt R.H.Vil als gezagvoerder gedurende:

*         1879 t/m 1887 op de 2-mastschoener “Piet Hein” ex Consul Voelkel, gebouwd in 1862 bij W.& A.H.Meursing te Nieuwendam, 188 ton, varend voor P.H.Kaars Sijpesteyn te Krommenie. Het schip werd in 1887 verkocht naar Frankrijk. voor fr 7000,- (Bouma);

*         1895 t/m 1896 op de 3-mastbark “Noach V”, gebouwd in 1876 bij A.Smit te Slikkerveer, 1263 ton, varend voor Fop. Smit te Rotterdam.

           Zeetijdingen 06 augustus 1896: Noach V onder kapitein R.H.Vil: “nabij Pekalongan verbrand.” (Sweys);

           Handelsblad: “NOACH V (Rotterdam 06 augustus: “Volgens particulier telegram is het Nederlandsche schip Noach, kapitein Vil in de haven van Pekalongan verbrand. De Noach arriveerde 15 juli van Rotterdam te Cheribon en vertrok sedert vandaar naar Pecalongan alwaar het schip een deel der lading moest lossen en tijdens de lossing in brand is geraakt.” (Hoedemaker);

*         1897 t/m 1898 op de 4-mastbark “Jeanette Françoise”, gebouwd in 1893 bij J.& K.Smit te Krimpen aan de Lek, 2250 ton, varend voor P.van der Hoog te Krimpen aan de Lek.

 

Een portret van de 4-mast bark “Jeanette Françoise”, staat op p. 151 van het boek Het Schiermonnikoger Zeemanscollege en Pensioenfonds door Ron R. van Staveren c.s., Schiermonnikoog 2009, 444 pp. Het origineel is in het Noordelijk Scheepvaartmuseeum te Groningen.

Dezelfde afbeelding staat ook op de frontpagina van de publicatie 2014 van de Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders “Dagboek van Jan Janse. Stuurmansleerling aan boord van het Viermastbarkschip “Jeanette Françoise” 1905-1907.”

 

Overige bijzonderheden

In het boekwerkje “Nederlandse Zeilschepen 1813-1880”, staat op blz. 56 een afbeelding van de Noach V, gekrengd voor reparatie, dat wil zeggen geheel op de zijkant gehaald. Een methode van reparatie waardoor droogdokkosten werden vermeden en reparatie bij elke werf kon plaatsvinden. De foto werd omstreeks 1895 genomen. Het zal wel de laatste opname geweest zijn, daar het schip het jaar daarop bij Pekalongan verbrandde. Eveneens in 1895 verwisselde het schip van eigenaar en kwam in bezit van J. Koning voor f. 17.000,=. Aldus verkort de tekst behorende bij de afbeelding van het schip.

 

De Raad van Tucht voor de koopvaardij deed op 30 oktober 1896 uitspraak in een zaak regen kapitein R.H.Vil, gezagvoerder van de “Noach V”. “Op 1 augustus 1896 vertrok het aan de Rotterdamse firma Koning & C^o toebehorende barkschip ‘Noach V’ van Cheribon … naar het nabijgelegen Pekalongan. De gezagvoerder was R.H.Vil. Het restant van de lading bestond uit steenkool, cokes, salpeter, lood, oud ijzer en enig stukgoed. De volgende dag werden ’s avonds om 7 uur gasdampen waargenomen die uit het grote luik opstegen. Order werd gegeven alle luiken te sluiten en deze met presennings af te dekken.”

“In de nacht van 4 op 5 augustus … werden alle luiken met groot geweld weggeslingerd door een ontploffing.” Er was brand ontstaan mogelijk door broei in de steenkool. Er werd besloten het schip te verlaten, maar daarbij bleek dat het reddingsmateriaal, waaronde de boten, volstrekt onvoldoende waren en in slechte staat. Een passerende Chinese schoener nam via een aantal overtochten de bemanning aan boord. Al bij de tweede overocht ging de kapitein van boord, hetgeen hem later werd verweten. De “Noach V” zonk dezelfde dag.

De Raad verweet de kapitein het vroege van boord gaan en de slechte staat van de reddingssloepen. De Raad meende dat de gezagvoerder niet van alle blaam kon worden gezuiverd, maar dat was nog geen reden om hem de bevoegdheid als gezagvoerder te ontnemen. Het geval was wel aanleiding voor de overheid om te wijzen op de slechte staat van reddings- en brandblusmiddelen

Het complete verslag van de Raad staat eveneens in het tijdschrift  De Zee, Jaargang 1896, p. 520-527.

 

NRC 26 april 1895

Advertentie. Willem de Lorme van Rossem, makelaar, presenteert als lasthebbende van zijn principalen, op maandag 27 mei ten 3 ure precies in het lokaal Frascati in de Nes te Amsterdam, ten overstaan van de deurwaarder J.H. Dupont Noordbeek, alleen bij opbod te verkopen het extra ordinair welbezeild, gekoperd en kopervast Nederlandse barkschip genaamd: NOACH V, volgens Nederlandse meetbrief lang 63.23 meter, wijd 12.89 meter, hol 7.60 meter en alzo gemeten op 3577.05 kub. meter of netto 1262.70 ton, en dat met al deszelfs rondhouten, opstaand en lopend want, ankers, kettingen en verdere inventaris, alles breder bij biljetten omschreven. Het schip ligt in het Oosterdok te Amsterdam. Afzonderlijk zal worden geveild 1 chronometer no. 365. A. Hohwu.

Nadere inlichtingen bij bovengenoemde makelaar en bij de cargadoors Ruys & Co te Amsterdam en te Rotterdam.

 

Provinciale Groninger Courant 28 mei 1895

Amsterdam, 27 mei. Het Nederlandse barkschip NOACH V, groot 1263 ton, gebouwd in 1875, sedert enige maanden alhier in het Oosterdok liggende, is heden verkocht voor NLG 17.000. Koper is de makelaar W. de Lorme van Rossem.