Familiegegevens en opleiding

Eliza van der Leij werd geboren te Leeuwarden op 20 maart 1835 als zoon van Jacob van der Leij en Aafje Jacobus Kerkhoven.

Hij trouwde op 17 november 1859 te Harlingen met Alegonda Keun/Kuen, geboren 06 januari 1835 te Nieuwe Pekela als dochter van Johannes Antoni Keun (scheepskapitein - zie aldaar) en Margaretha Hindriks Klatter. ^tresoar

Uit: “Gezinsstaat van Johannes Antoni Keun”, door Antonia Veldhuis in HuppelDePup (Orgaan afd. Groningen van de NGV) 8(1):26-27, 2001.

En

“Gezinstaat van der Leij-Keun”door Antonia Veldhuis. 11 en 30, Mededelingblad van de afd. Friesland van de NGV nr. 74, Jg. 19, 2014

Allegonda overleed te Apeldoorn op 11 februari 1912.

Het gezin woonde in Harlingen o.a. in de Westerkerklaan (1860), de Spinstraat (1862)  en de Zoutsloot (1871). In Amsterdam was het adres Wittenburgerstraat 472 en Commelinstraat 54. Ze kwamen in Amsteram op 25 maart 1872.

Eliza was vanaf 1872 onderwijzer aan de zeevaartschool te Amsterdam en nam op 01 september 1894 ontslag om gezondheidsredenen

Eliza overleed op 24 januari 1895 te Amsterdam na langdurig en smartelijke lijden

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

E.van der Leij werd per 29 oktober 1862 met vlagnummer H54 ingeschreven als lid van het Harlinger zeemanscollege "Zeemansvoorzorg". Zijn schip was de "Dina", boekhouder J.Foekens. De contributie werd voldaan door zijn vrouw A.Keun. ^028-fol.098.

E.van der Leij was met vlagnummer 54 lid van het College in de periode 1862-1895⁰³⁴.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

E.van der Leij was laatstelijk leraar aan de "Zeevaartkundige School" te Amsterdam. "... is den 24 Januari 1895 overleden". Zijn weduwe A.Keun te Amsterdam had recht op een uitkering uit het fonds van ¦1350,- uit te betalen in 18 halfjaarlijkse termijnen^028-fol.098.

 

Het Register van Uitgaande Stukken van het College bevat brieven uit 1877/78/80 geadresseerd aan E.van der Leij te Amsterdam. Op 24 februari 1891 ontving hij post van het College op het adres Commeniusstraat 54 te Amsterdam. De Wed.E.van der Leij-Keun kreeg haar bewijs van uitkering per brief dd 21 februari 1895 geadresseerd aan Reinwardtstraat 6 te Amsterdam⁰³³.

 

De schepen van de kapitein

lid van het college "Zeemansvoorzorg" te Harlingen⁰³⁶

vlagnummer    periode      type                     naam van het schip                                        boekhouder/reder

     H54             1860-1861 kof                       Juno (ex Groot Lankum)                              Jan Foekens, Harlingen

                           1862-1867 2/m sch.              Dina (ex Lisa)                                                 Jan Foekens, Harlingen

                           1868-1869 brik                      Kunegunde                                                     Jan Foekens, Harlingen

                           1870-1871 bark                     Marguérethe Louise Régine                         Jan Foekens, Harlingen

 

E.van der Leij was van 1871-1872 kapitein op de houten bark “Marguérite Louise Regina”, gebouwd in 1863 door O’Brien in Bathurst, New Brunswick onder de naam “Nyanza”, 418/389 ton, varend voor reder J.Foekes te Harlingen⁰⁵².

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt E.v/d Leij als gezagvoerder gedurende:

*    1860 van de “Jans”, geen gegevens over type, bouw, reeder en thuishaven. Het schip werd 1 maal te Harlingen geregistreerd komend van Nerva;

      Ik vraag me af of het hier Elisa van der Leij betreft.

*    1861 t/m 1862 de kof “Juno” ex Groot Lankum, gebouwd in 1840 te Grouw, 156 ton o.m., varend voor J.Foekens te Harlingen. Het schip is in mei 1862 in zinkende toestand verlaten;

*    1862 van de 2/msch “Lisa”, gebouwd in 1857 te Riga, 167 ton o.m., varend voor J.Foekens te Harlingen. Het schip werd door dezelfde reeder in 1863 herdoopt in “Dina”;

*    1863 t/m 1868 van de 2/msch “Dina” ex Lisa, gebouwd in 1857 te Riga, 164 ton o.m., varend voor J.Foekens te Harlingen. Het schip voer in 1869 voor kapitein/eigenaar G.H.Koning te Appingedam en was herdoopt in “Jantje Dijk”;

*    1868 t/m 1869 van de brik “Kunegunde”, gebouwd in 1845 te Bremen-Burg, 228 ton o.m., varend voor J.Foekens te Harlingen;

*    1871 t/m 1872 van de bark “Marguerite Louise Regine” ex Nyanza, gebouwd in 1863 te Bathurst, New England, 418 ton o.m., varend voor J.Foekens te Harlingen.

 

Overige bijzonderheden

Het ongepubliceerde getypte relaas van Dr. W.Th. de Vogel, getiteld “Mijn leven als lichtmatroos aan boord van het Nederlandse barkschip “Nicolaas Beets” in 1885” (geschreven vóór 1856, i.c. het jaar van overlijden van de Vogel), bevat een aantal passages over ene van der Ley..

In c. 1885 volgde de Vogel in Amsterdam “een cursus in de zeevaartkunde, die gegeven werd door Goustra, een oud stuurman der Marine, en van der Ley, oud gezagvoerder van een brik, waarmee hij schipbreuk had geleden. In vergelijking met de deftige, officiële colleges, die ik in Leiden had bijgewoond, maakte de gemoedelijke lesuren van van der Ley op mij soms een allerkomiekste indruk.”

“Van der Ley was een goed docent, die heel duidelijk was in wat hij de mensen leerde. Bij het lesgeven nam hij een stoel, draaide de leuning naar voren en rustte dan met een knie op de zitting. In zijn linkerbroekzak had hij pruimtabak, greep daaruit nu en dan een propje en stak het in zijn mond.”

“Zeer duidelijk waren ook van de Ley’s lessen aangaande de koers, die een schip nemen moet, wanneer het in het Zuidelijk halfrond en welke, als het in het Noordelijk halfrond in een orkaan geraakt. De vragen, die hij daarbij zijn leerlingen stelde, waren uitnemende oefeningen om het voorstellingsvermogen te oefenen en het verstand te scherpen. Ook gaf hij op een eigenaardige wijze les, hoe een schip, dat aan onze kust op lager wal was gekomen, hoog op strand te zetten, om de redding der bemanning te vergemakkelijken.”

Genoemd typoscript is aanwezig in de bibliotheek van de Stichting Nederlandse Kaaphoornvaarders te Hoorn.

 

In: Een onverwachte gebeurtenis met vreselijke gevolgen Jacob van der Ley en de Pallas in 1879” door Antonia Veldhuis in 11 en 30 NGV Afd. Friesland, Themanummer “Rampen” Mededelingenblad 73, Jg. 19 nr. 1, p.13-20, januari 2014

In dit artikel de volgende alinea:

“Op 15 mei 1862 komt de geredde bemanning van het kofschip Juno (vroeger Groot Lankum) aan in de thuishaven Harlingen. Hun schip is, met als kapitein Eliza van der Ley, op 6 mei in de Spaansche Zee (43gr. NB en 9 gr. 30”WL) totaal vergaan. Alle opvarenden zijn door een Engels vaartuig gered, al het hunnen is verloren.”

 

 

Familiegegevens en opleiding

Willem van der Meer werd geboren op 15 april 1844 te Harlingen als zoon van Bartele Willems van der Meer en Catharina Esveld.

Hij trouwde op 11 december 1873 te Harlingen met TTitia Susanna Feenstra, geboren te Leeuwarden op 09 februari 1842 als dochter van Wybe Hilles Feenstra en Johanna de Vries.. Zij overleed op 26 januari 1899 te Harlingen, oud 56 jaar en gehuwd.

Willem overleed te Soerabaya op 4 februari 1901.

 

Zie ook bij “Overige bijzonderheden”

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

138. van der Meer B^z werd per 01 januari 1874 met vlagnummer H55 ingeschreven als lid van het Harlinger zeemanscollege "Zeemansvoorzorg". Zijn schip was de "Marquerite Louise Regine", boekhouder J.Foekens. De contributie werd voldaan door zijn vrouw Titia Suzanna Feenstra^028-fol.138.

W.van der Meer was met vlagnummer 55 lid van het “Zeemansvoorzorg” in de periode 1874-1899⁰³⁴.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

Op 15 december 1893 adresseerde het College een rappel inzake contributiebetaling aan W.van der Meer te Amsterdam⁰³³. Vanwege de datering lijkt W.van der Meer B^z de meest voor de hand te liggen.

 

De schepen van de kapitein

lid van het college Zeemansvoorzorg te Harlingen⁰³⁶

vlagnummer    periode      type           naam van het schip                                          boekhouder/reder

     H55             1872-1888 bark           Marguérite Louise Regine                                      Jan Foekens, Harlingen

                           1889-1897 bark(ijz)    Amicitia                                                                    P.van der Hoog, Krimpen a/d Lek

                              1898        bark(ijz)    Anna Alida                                                               P.van der Hoog, Krimpen a/d Lek

 

W.B.van der Meer was van 1896-1901 kapitein van de ijzeren bark “Anna Aleida”, gebouwd in 1886/87 op de werf van J.& K.Smit te Krimpen aan de IJssel, laadvermogen c. 1700 ton, varend voor reder P.van der Hoog te Krimpen aan de IJssel⁰⁵².

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt W.B.v/d Meer als gezagvoerder gedurende:

*    1873 t/m 1889 van de bark “Marguerite Louise Regine” ex Nyanza, gebouwd in 1863 te Bathurst, New England, 418 ton o.m., varend voor J.Foekens te Harlingen. Het schip voer in 1890 voor Repko & C^o te Harlingen en was herdoopt in “Geertruida Albertine”;

*    1890 t/m 1896 van de ijzeren bark “Amicitia”, gebouwd in 1885 te Rotterdam, 1088 ton n.m., varend voor P.v/d Hoog te Krimpen aan de Lek;

*    1896 (dus volgens Pronker⁰⁵² t/m 1901) van de ijzeren bark “Anna Aleida”, gebouwd in 1886 te Krimpen aan de IJssel, 1100 ton o.m., varend voor P.v/d Hoog te Krimpen aan de Lek.

 

Overige bijzonderheden

Willem van der Meer werd geboren te Harlingen in 1844 als zoon van beurtschipper Bartel van der Meer en Catharina van Esveld. Hij stond officieel ingeschreven als Willem maar voegde zelf de naam van zijn vader, Bartel, toe omdat er in Harlingen meer gezagvoerders waren met de naam van der Meer. Hij was al als 12 jarige jongen vanuit Harlingen op de Oostzeevaart gegaan. Hij verkreeg het stuurmansdiploma aan de Harlinger School voor Wis- en Zeevaartkunde.

Hij was in 1869 en volgende jaren 2^de stuurman op de in 1856 gebouwde 512 tons houten bark “Friso” van de reederij Zeilmaker & C^o te Harlingen. Het was een reis met stukgoed naar Soerabaya, gevolgd door koelvervoer tussen China (anoy) en Malakka. De gezagvoerder was J.S.Mulder en de 1^ste stuurman Jacob Willem Schippers, getrouwd met een zuster van W.B. van der Meer.

Hij was getrouwd met Titia Susanne Feenstra en het echtpaar kreeg 6 kinderen. In 1873 werd hij op 29-jarige leeftijd kapitein op de 389 tons houten bark “Marguerite Louise Regina” van Repko & C^o  te Harlingen. “Met dat schip maakte hij in de jaren 1873-1888 reizen naar de Oostzee met hout terug naar Harlingen. In 1888 benoemde Reederij van der Hoog hem tot gezagvoerder op de “Amicitia”.”

Kapitein W.B.van der Meer nam in Falmouth of Leith in begin januari 1888 het gezag over van kapitein van Baalen op de bark “Amicitia”. Het schip kwam van Indië en ging weer met een lading kolen uit Cardiff op 24 april 1888 terug naar Indië waar het op 21 juli te Batavia arriveerde. Het vertrok weer op 25 september met suiker en koffie voor Sandy Hook, bij New York, USA, en arriveerde op 18 februari 1889. Nauwelijks een maand later vertrok het weer met een lading petroleum in blik terug naar Java, arriveerde op 08 juli 1889 en loste op 26 juli te Soerabaya de lading.. Daarna werd  met een volle lading suiker de terugreis op 12 oktober vanaf Semarang aanvaard. Via Falmouth wordt de lading op 12 maart 1890 te Antwerpen gelost en daarna zeilde men naar Rotterdam, waar het schip in dok ging.

Op 21 mei 1890 vertrekt men weer uit Rotterdam en arriveerde 07 september in Soerabaya. Terug gaat zhet schip via Falmouth naar Liverpool (28 april 1891) en lost de lading suiker. Men kwam wederom te Rotterdam op 25 mei 1891. Op de volgende reis onder kapitein van der Meer kwam Teunis Pronker als 1^ste stuurman aan boord.

Op 4 augustus 1891 vertrekt het schip vanuit Rotterdam naar Batavia, Semarang en Banjoewangi met aan boord als 1^ste stuurman Teunis Pronker (zie aldaar). Ze komen op 07 juni 1892 te Stockholm terug beladen met suiker. Na het innemen van hout in enige Zweedse havens ging het terug naar Melbourne waar men op 19 januari 1893 aankwam. In Australië werd graan geladen dat op op 03 juli 1893 te Leith (Edinburgh) werd gelost.

Deze terugreis werd zeer gedenkwaardig omdat stuurman Pronker genoodzaakt was zijn kapitein op non-actief te stellen. Van der Meer was nl. nogal zwaar aan de jenever, hetgeen soms gevaarlijke situaties op het gebied van navigatie met zich meebracht. Zo dreigde, vanwege een verkeerde order, het schip in de nacht van 18 op 19 februari 1893 in de Bass Street aan de Australische zuidkust op de rotsen te lopen. Stuurman Pronker wist het gevaar te keren. “De volgende morgen toen hij uitgeslapen en nuchter was ging ik naar de kajuit en heb hem alles onder ’t oog gebragt, gevaar voor schip en lading met equipage waar wij in verkeerd hadden en hem met strenge middelen gedreigd, dat als hij nog weer eens zijn toevlucht tot de jeneverflesch zou nemen, ik zonder pardon handelend zou optreden en niets zou ontzien; …”. Dat handelend optreden bestond eruit dat hij het gezag over het schip overnam en kapitein van der Meer de opdracht gaf de jeneverfles niet meer aan te raken. Toen van der Meer zich de rest van de reis hieraan hield droeg Pronker in Falmouth het gezag weer over.(Pronker heeft dit voorval nimmer aan de reder meegedeeld en het pas na 50 jaar aan zijn kleinzoon verteld.)

Van Leith ging het weer terug naar Melbourne na ten zuiden van Kaap de Goede Hoop nog enige bange momenten door de vele ijsbergen te hebben meegemaakt. Ze arriveren op 01 februari 1894. In Sydney werd wol geladen  en via Kaap Hoorn werd op 12 september 1894 Londen bereikt. Van 1892-1894 voer van der Meer dus grotendeels op de Australiëvaart. Eindelijk werd op 17 oktober 1894 Amsterdam aangedaan In december 1894 - januari 1896 wordt nog een reis gemaakt naar Java met als Hamburg als eindbestemming. Het schip heeft op die terugreis in de Indische Oceaan met uitzonderlijk zwaar weer te kampen. In Hamburg werd kapitein van der Meer naar Rotterdam terug geroepen en nam Pronker het gezag over de “Amicitia”over. Van der Meer kreeg het gezag over de “Anna Aleida”, ook van reder van der Hoog.

 “Naar ik van mijn grootvader begrepen heb was van der Meer een bekwaam kapitein …”. Maar diens loopbaan werd meer en meer door de drank beïnvloed en het liep uiteindelijk slecht met hem af. “Als kapitein van de “Anna Aleida”, is hij, nog geen 57 jaar oud, op de reede van Soerabaya met teveel drank op, overboord gevallen; Hij is nog wel opgevist, maar in het ziekenhuis van Soerabaya heeft men op 4 Februari 1901 slechts de dood kunnen constateren⁰⁵²

 

De bark “Amicitia” onder kapitein W.B. van der Meer vertrok op 18 februari 1893 van Melbourne en voer via Kaap Hoorn naar Falmouth op 25 juni en te Leith op 03 juli 1893, dus via Kaap Hoorn.

Hetzelfde schip en kapitein vertrokken op 25 april 1894 vanuit Sydney, vermoedelijk oostwaarts naar de Zuid-Amerikaanse westkust en bereikten, via Kaap Hoorn, op 12 september Londen.¹²¹

 

Harlinger Courant dd 05 december 1874, Scheepstijdingen.

Binnengekomen:

“Harlingen 4 Dec. Marguerite Louise Regine,  W.v.d.Meer,  Abo.”

 

Handelsblad 3 april 1874:

“Harlingen 1 april 1874. Het hier tehuis behorende Barkschip MARGERITA LOUISA REGINA”(zoogenaamd groene bark), kapitein v.d. Meer van Harlingen naar Riga bestemd, heeft op die reis het scheepsvolk gered van een Noorsche bark bestaande uit 12 man en deze te Elseneur aangebracht.” ⁰³⁸

 

 

Familiegegevens en opleiding

Geen

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Klaas Hendrik Ebes werd per 26 juli 1872 met vlagnummer H12 ingeschreven als lid van het Harlinger zeemanscollege "Zeemansvoorzorg". Zijn schip was de "Almenum", boekhouders Repko & C^o. De contributie werd voldaan door zijn vrouw Froukje Bruinsma, geboren te Harlingen 16 augustus 1848^028-fol.133.

Hij was lid van het College in de periode 1872-1929⁰³⁴.

K.Ebes was van 1890-1897 en van 1915-1923 commissaris/bestuurslid van het Harlinger zeemanscollege "Zeemansvoorzorg"⁰³⁴.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

K.Ebes was (in 1897) aan de beurt van aftreden als commissaris maar "(vertrok) naar Maassluis als havenmeester"^{035-15 februari 1897}.

 

De schepen van de kapitein

lid van het college Zeemansvoorzorg te Harlingen⁰³⁶

vlagnummer      periode      type           naam van het schip                                                 boekhouder/reder

        H12          1871-1874 brik            Almenum (ex Louise Helena)                                      Repko & C^o, Harlingen

                           1875-1876 brik            Diana                                                                               Repko & C^o, Harlingen

                           1877-1888 3/m sch.    Allegonda Jacoba (ex Maria Elisabeth, ex Alliës)     Repko & C^o, Harlingen

                           1889-1895 bark           Geertruida Albertine

                                                                   (ex Marguérite Louise Régine)                                     Repko & C^o, Harlingen

                               1906                           Admiraal Tromp

 

K.Ebes was van 1889-1896 kapitein op de houten bark “Geertruida Albertina”, gebouwd in 1863 door O’Brien, Bathurst, New Brunswick onder de naam “Nyanza”, 418/389 ton, varend voor Repko & C^o te Harlingen. Het schip werd op 19 januari 1897 verkocht aan F.Gramsbergen te Delfzijl⁰⁵².

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt K.H.Ebes als gezagvoerder gedurende:

*    1872 t/m 1875 van de brik “Almenum” ex Louise Helena, gebouwd in 1839, vermoedelijk te Leer, 264 ton o.m., varend voor Repko & C^o te Harlingen;

*    1876 t/m 1877 van de brik “Diana”, gebouwd in 1853 te Pillau, 325 ton o.m., varend voor Repko & C^o te Harlingen. Het schip voer in 1878 voor J.Alta L^z te Harlingen en was herdoopt in “””Onderneming”;

*    1878 t/m 1889 van de 3/msch. Allegonda Jacoba”, ex Marie Elidabeth, ex Allies, gebouwd in 1856 te Canada, 331 ton o.m., varend voor Repko & C^o te Harlingen;

*    1890 t/m 1896 de bark “Geertruida Albertine” ex Marguerite-Louise Regine, gebouwd in 1863 te Bathurst New England, 389 ton o.m., varend voor Repko & C^o te Delfzijl. Het schip voer in 1897 voor Gransbergen te Delfzijl en was herdoopt in “Dieuwerdina”.

 

Overige bijzonderheden

In een brief dd. 01 juli 1999 van de heer R.M.Eebes S^r te Heerhugowaard aan de Stichting Nederlandse Kaap-Hoornvaarders zou er in het Hannemahuis een ingekleurd portret zijn van de Geertruida Albertine (Eebes vermeldt foutief de "Albertine Geertruida" maar op dit schip hebben volgens Bouma⁰²⁵ geen kapiteins met de naam Ebes gevaren) (Brief ter inzage van de heer K.Suyk te Heiloo).

 

In het dagboek van Celosse (zie Pronker ⁰⁵²) betreffende een reis met de “Amicitia”staat:

Vrijdag 1 Mei 1896 …. We praaiden een Harlinger bark “Geertruida Albertina” … die ons zo dicht langszij kwam dat onze kapitein een gesprek met hem kon voeren ….”. De ontmoeteing was in de Oostzee in de buurt van Hernosand om hout te laden.

 

Provinciale Groninger Courant 03 oktober 1892¹¹⁴

Harlingen, 30 september. Volgens alhier ontvangen bericht is het barkschip GEERTRUIDA ALBERTINA, kapt. Ebes, van Sundsvall naar Harlingen, wegens het loswerken der deklast, de 27^e dezer te Arendal binnengelopen. Aan boord is alles wel.

 

Provinciale Groninger Courant 11 oktober 1892¹¹⁴

Harlingen, 8 oktober. Volgens alhier ontvangen bericht heeft het schip GEERTRUIDA ALBERTINA, kapt. Ebes, van Sundsvall naar Harlingen, met losgewerkte deklast te Arendal binnengelopen, op 3 oktober de reis voortgezet.

 

Provinciale Groninger Courant 02 mei 1893¹¹⁴

Groningen, 1 mei. Een opmerkelijk verschijnsel doet zich hier in de scheepvaart voor, n.l. dat onze schepen met lading cokes en steenkolen uit het Ruhrdistrict naar Zweden vertrekken. Zo is reeds vertrokken de ONDERNEMING, kapt. Velthuis, met 100 ton kolen en 150 ton cokes, en liggen tot vertrek gereed de BOTHNIA, kapt. Houwink, om 300 ton, en de GEERTRUIDA AMELIA, kapt. Ebes, om 400 ton cokes naar Zweden over te brengen.

 

NRC 03 januari 1897¹¹⁴

Advertentie. Verkoop barkschip GEERTRUIDA ALBERTINE. De notarissen Maronier en Van Alphen te Rotterdam zijn voornemens om op dinsdag de 19^e januari 1897, des namiddags ten 2 ure, in het notarishuis aan de Geldersche Kade aldaar in het openbaar, in één zitting, te veilen en te verkopen het snelzeilend Nederlands barkschip GEERTRUIDA ALBERTINE, groot 388 87/100^e tonnen, gevoerd door kapt. K. Ebes, te huis behorende te Harlingen, thans liggende in de Zalmhaven aan de werf van de heren Gebr. Kortlandt te Rotterdam, en aldaar dagelijks te bezichtigen, en zulks met al zijn rondhouten, staand en lopend want, ankers, kettingen, touwen, zeilen, presennings, kajuits-, stuurmans-, bootsmans-, timmermans- en koksgoed en verdere inventaris, een en ander breder bij aanplakbiljetten omschreven. Informatiën en aanplakbiljetten zijn te bekomen ten kantore van genoemde notarissen, Zuidblaak 72 te Rotterdam, en bij de heren Repko & Co, cargadoors te Harlingen, terwijl mondelinge in lichtingen worden verstrekt door de heer K. Ebes, thans havenmeester te Maassluis.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Geen

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Klaas Hendrik Ebes werd per 26 juli 1872 met vlagnummer H12 ingeschreven als lid van het Harlinger zeemanscollege "Zeemansvoorzorg". Zijn schip was de "Almenum", boekhouders Repko & C^o. De contributie werd voldaan door zijn vrouw Froukje Bruinsma, geboren te Harlingen 16 augustus 1848^028-fol.133.

Hij was lid van het College in de periode 1872-1929⁰³⁴.

K.Ebes was van 1890-1897 en van 1915-1923 commissaris/bestuurslid van het Harlinger zeemanscollege "Zeemansvoorzorg"⁰³⁴.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

K.Ebes was (in 1897) aan de beurt van aftreden als commissaris maar "(vertrok) naar Maassluis als havenmeester"^{035-15 februari 1897}.

 

De schepen van de kapitein

lid van het college Zeemansvoorzorg te Harlingen⁰³⁶

vlagnummer      periode      type           naam van het schip                                                 boekhouder/reder

        H12          1871-1874 brik            Almenum (ex Louise Helena)                                      Repko & C^o, Harlingen

                           1875-1876 brik            Diana                                                                               Repko & C^o, Harlingen

                           1877-1888 3/m sch.    Allegonda Jacoba (ex Maria Elisabeth, ex Alliës)     Repko & C^o, Harlingen

                           1889-1895 bark           Geertruida Albertine

                                                                   (ex Marguérite Louise Régine)                                     Repko & C^o, Harlingen

                               1906                           Admiraal Tromp

 

K.Ebes was van 1889-1896 kapitein op de houten bark “Geertruida Albertina”, gebouwd in 1863 door O’Brien, Bathurst, New Brunswick onder de naam “Nyanza”, 418/389 ton, varend voor Repko & C^o te Harlingen. Het schip werd op 19 januari 1897 verkocht aan F.Gramsbergen te Delfzijl⁰⁵².

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt K.H.Ebes als gezagvoerder gedurende:

*    1872 t/m 1875 van de brik “Almenum” ex Louise Helena, gebouwd in 1839, vermoedelijk te Leer, 264 ton o.m., varend voor Repko & C^o te Harlingen;

*    1876 t/m 1877 van de brik “Diana”, gebouwd in 1853 te Pillau, 325 ton o.m., varend voor Repko & C^o te Harlingen. Het schip voer in 1878 voor J.Alta L^z te Harlingen en was herdoopt in “””Onderneming”;

*    1878 t/m 1889 van de 3/msch. Allegonda Jacoba”, ex Marie Elidabeth, ex Allies, gebouwd in 1856 te Canada, 331 ton o.m., varend voor Repko & C^o te Harlingen;

*    1890 t/m 1896 de bark “Geertruida Albertine” ex Marguerite-Louise Regine, gebouwd in 1863 te Bathurst New England, 389 ton o.m., varend voor Repko & C^o te Delfzijl. Het schip voer in 1897 voor Gransbergen te Delfzijl en was herdoopt in “Dieuwerdina”.

 

Overige bijzonderheden

In een brief dd. 01 juli 1999 van de heer R.M.Eebes S^r te Heerhugowaard aan de Stichting Nederlandse Kaap-Hoornvaarders zou er in het Hannemahuis een ingekleurd portret zijn van de Geertruida Albertine (Eebes vermeldt foutief de "Albertine Geertruida" maar op dit schip hebben volgens Bouma⁰²⁵ geen kapiteins met de naam Ebes gevaren) (Brief ter inzage van de heer K.Suyk te Heiloo).

 

In het dagboek van Celosse (zie Pronker ⁰⁵²) betreffende een reis met de “Amicitia”staat:

Vrijdag 1 Mei 1896 …. We praaiden een Harlinger bark “Geertruida Albertina” … die ons zo dicht langszij kwam dat onze kapitein een gesprek met hem kon voeren ….”. De ontmoeteing was in de Oostzee in de buurt van Hernosand om hout te laden.

 

Provinciale Groninger Courant 03 oktober 1892¹¹⁴

Harlingen, 30 september. Volgens alhier ontvangen bericht is het barkschip GEERTRUIDA ALBERTINA, kapt. Ebes, van Sundsvall naar Harlingen, wegens het loswerken der deklast, de 27^e dezer te Arendal binnengelopen. Aan boord is alles wel.

 

Provinciale Groninger Courant 11 oktober 1892¹¹⁴

Harlingen, 8 oktober. Volgens alhier ontvangen bericht heeft het schip GEERTRUIDA ALBERTINA, kapt. Ebes, van Sundsvall naar Harlingen, met losgewerkte deklast te Arendal binnengelopen, op 3 oktober de reis voortgezet.

 

Provinciale Groninger Courant 02 mei 1893¹¹⁴

Groningen, 1 mei. Een opmerkelijk verschijnsel doet zich hier in de scheepvaart voor, n.l. dat onze schepen met lading cokes en steenkolen uit het Ruhrdistrict naar Zweden vertrekken. Zo is reeds vertrokken de ONDERNEMING, kapt. Velthuis, met 100 ton kolen en 150 ton cokes, en liggen tot vertrek gereed de BOTHNIA, kapt. Houwink, om 300 ton, en de GEERTRUIDA AMELIA, kapt. Ebes, om 400 ton cokes naar Zweden over te brengen.

 

NRC 03 januari 1897¹¹⁴

Advertentie. Verkoop barkschip GEERTRUIDA ALBERTINE. De notarissen Maronier en Van Alphen te Rotterdam zijn voornemens om op dinsdag de 19^e januari 1897, des namiddags ten 2 ure, in het notarishuis aan de Geldersche Kade aldaar in het openbaar, in één zitting, te veilen en te verkopen het snelzeilend Nederlands barkschip GEERTRUIDA ALBERTINE, groot 388 87/100^e tonnen, gevoerd door kapt. K. Ebes, te huis behorende te Harlingen, thans liggende in de Zalmhaven aan de werf van de heren Gebr. Kortlandt te Rotterdam, en aldaar dagelijks te bezichtigen, en zulks met al zijn rondhouten, staand en lopend want, ankers, kettingen, touwen, zeilen, presennings, kajuits-, stuurmans-, bootsmans-, timmermans- en koksgoed en verdere inventaris, een en ander breder bij aanplakbiljetten omschreven. Informatiën en aanplakbiljetten zijn te bekomen ten kantore van genoemde notarissen, Zuidblaak 72 te Rotterdam, en bij de heren Repko & Co, cargadoors te Harlingen, terwijl mondelinge in lichtingen worden verstrekt door de heer K. Ebes, thans havenmeester te Maassluis.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Nicolaas Arkema werd geboren te Delfzijl op 28 februari 1848 als zoon van Jan Sivers Arkema en Bouchien Cornelis Schrader, de eigenares van een trekschuit. Hij was de broer van de latere kapiteins Albertus (1844) en Pieter (1849)

Hij trouwde te Groningen op 01 december 1887 met Trijntje de Jonge, geboren te Smilde op 19 oktober 1860 als dochter van de vervener Gauke de Jonge en Susanna Rijtema. Op 20 juli 1889 overleed op zee de 6 maanden oude dochter Bouchien. Trijntje overleed te Delfzijl op 11 oktober 1893, 32 jaar.

Nicolaas trouwde voor een tweede maal te Delfzijl op 23 november 1899 met Maria Catharina Schmidt, geboren 03 mei 1844  te Winschoten als dochter van Johann Ludwig Theodor Schmidt en Frouwke Addens. Zij overleed te Delfzijl op 24 januari 1925, 80 jaar.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

N.Arkema wass effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl mett vlagnummer 50 in 1891-1892 en vlagnummer 51 van 1892 t/m 1912.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma ⁰²⁵ vermeldt  N.Arkema als gezagvoerder gedurende:

*    1886 t/m 1891 van de bark “San Francisco”, gebouwd in 1859 te Reiherstieg, 436 ton o.m., varend voor S. v/d Hei te Heveskes;

*    1892 van de bark “Heveskes I” ex Frieda Grampp, gebouwd in 1868 te Sestri, 496 ton o.m., varend voor S.v/d Hei te Heveskes;

*    1894 van de bark “Heveskes II”, ex. Irma, ex Libertas, ex Pyrmont, gebouwd in 1866 bij de wed. J.Oltman te Brake, 390 ton, varend voor S. v.d. Hei te Heveskes;

*    1897 t/m 1898 van de bark “Dieuwerdina” ex Geertruida Albertine ex Marguerite-Louise Regine, gebouwd in 1863 door O’Brien te Bathurst, New England, 389 ton o.m., varend voor F.Gransbergen te Delfzijl. Het schip strandde bij Nerva en geraakte wrak;

*    1900 t/m 1902 van de bark “Charlotte & Anna”, gebouwd in 1867 bij J.W.Klawitter te Danzig, 452 ton o.m., varend voor F.Gransbergen te Delfzijl. Het schip werd in 1905 gesloopt.

 

Monsterrollen in het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1866-17, 28 februari 1866, kof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jacob Heikema, 24 jaar uit Siddeburen, kok Nicolaas Arkema, 18 jaar uit Farmsum, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1867-19, 04 maart 1867, kof “Agnes Thecla”, kapitein Geert Jans Holte, 43 jaar uit Veendam. Voorts stuurman Johannes Smit, 38 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en de lichtmatroos Nicolaas Arkema, 19 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1868-15, 06 maart 1868, kof “Hemmo Buringh”, kapitein Jan H.Koning, 43 jaar uit Zuidbroek. Voorts stuurman Karel Martens, 35 jaar uit Zuidbroek, kok, matroos en de lichtmatroos Nicolaas Arkema, 20 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1869-22, 17 maart 1869, schoener “Pax”, kapitein Roelf H. de Groot, 31 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts stuurman Ailt F. van der Veen, 37 jaar uit Oude Pekela, 2 koks, matroos/zeilmaker, 2 matrozen en de lichtmatroos Nicolaas Arkema, 21 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1869-49, 06 augustus 1869, schoener “Pax”, kapitein Roelf H. de Groot, 31 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts tuurman Ailt F. van der Veen, 37 jaar uit Oude Pekela, kok, bootsman, 2 matrozen en de lichtmatroos Nicolaas Arkema, 21 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1871-10, 02 maart 1871, schoener “Geessien Schreuder”, kapitein C.G.Ph. Rottinghuis, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hayo Post, 32 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen waaronder Nicolaas Arkema, 23 jaar uit Delfzijl en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1872-104, 12 september 1872, brik “Daisy”, kapitein Jan Barth Ohlsen, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Johann H.Martini, 29 jaar uit Leermoor (D), bootsman, kok, 4 matrozen waaronder Nicolaas Arkema, 24 jaar uit Delfzijl en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-81, 26 juni 1873, kof “Catharina Gerhardina”, kapitein Gerhardus Hermannus Folgering, 32 jaar uit Appingedam. Voorts de matroos Nicolaas Arkema, 25 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1873-142, 01 oktober 1873, schoener “Amstel”, kapitein Jacob van Buuren, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen waaronder Nicolaas Arkema, 25 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1875-55, 06 april 1875, schoener “Catharina”, kapitein Pieter Dijkstra, 40 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Luitje R.Astuling, 38 jaar uit Farmsum, kok, timmerman/matroos en 5 matrozen waaronder Nicolaas Arkema, 26 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1876-9, 29 februari 1876, schoener “Oncko”, kapitein Freerk Jansen Teerling, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Nicolaas Arkema, 27 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1877-23, 08 maart 1877, schoener “Loppersum”, kapitein Thomas Wieringa, 44 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Nicolaas Arkema, 29 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1877-166, 20 september 1877, galjoot “Alida”, kapitein Frederikus Kuiper, 27 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Tjerk Meijer, 49 jaar uit Amsterdam, kok en de matroos Nicolaas Arkema, 29 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1877-172, 27 september 1877, bark “Caroline”, kapitein Lauwe Cornelis Cupido, 32 jaar uit Harlingen. Voorts stuurman Balthasar Keun, 30 jaar uit Harlingen, kok, 6 matrozen waaronder Nicolaas Arkema, 29 jaar uit Delfzijl en een lichtmatroos;

Monsterrol 1878-104, 08 juli 1878, bark “Suriname”, kapitein Cornelis Borst D^z, 34 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Nicolaas Arkema, 30 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen, 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1878-146, 01 november 1878, bark “Suriname”, kapitein Cornelis Borst D^z, 34 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Nicolaas Arkema, 30 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Willem Schreuder, 33 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen, 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1881-32, 31 maart 1881, brik “Martha”, kapitein Johannes Kremer, 41 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Nicolaas Arkema, 33 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1884-60, 14 juni 1884, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 40 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Nicolaas Arkema, 36 jaar uit Delfzijl, zeilmaker, bootsman, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1885-57, 03 juli 1885, bark “Auguste”, kapitein Pieter Arkema, 35 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Nicolaas Arkema, 37 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 9 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1885-88, 22 september 1885, bark “Auguste”, kapitein Pieteer Arkema, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Nicolaas Arkema, 37 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 9 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1886-51, 07 juli 1886, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Thijs de Boer, 25 jaar van Schiermonnikoog, bootsman, kok, 5 matrozen en 2 lichtmatrozen

Monsterrol 1886-73, 27 augustus 1886, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Klaas Kistenkas, 28 jaar uit Oude Pekela, timmerman, kok, bootsman, 3 matrozen en 2 lichtmatrrozen;

Monsterrol 1887-13, 03 maart 1887, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaass Arkema 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Freerk Doorenbos, 44 jaar uit Groningen, kok, zeilmaker, bootsman, 4 matrozen en 3 lichtmatrozen;

Monsterrol 1887-96, 20 september 1887, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Oosterveld, 27 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 5 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1887-112, 12 december 1887, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Thomas Wiebes Kuiper, 45 jaar  uit Schiermonnikoog, zeilmaker, kok, bootsman, 5 matrozen, lichtmatroos en de kapiteinsvrouw Trijntje de Jong, 27 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1888-75, 04 augustus 1888, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 40 jaar in Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Oosterveld, 27 jaar uit Farmsum, bootsman, zeilmaker, kok, 4 matrozen, kajuitwachter en de kapiteinsvrouw Trijntje de Jonge, 27 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1888-107, 12 oktober 1888, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Age van Gorkum, 27 jaar uit Harlingen, bootsman, zeilmaker, kok, 5 matrozen, 2 lichtmatrozen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1888-111, 17 oktober 1888, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. verder geen namen op de monsterrol;

Monsterrol 1889-66, 26 juni 1889, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een lichtmatroos;

Monsterrol 1890-33, 26 maart 1890, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Oosterveld, 29 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 4 matrozen, 2 lichtmatrozen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1890-89, 20 augustus 1890, bark “San Francisko”, kapitein Nicolaas Arkema, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Oosterveld, 29 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen, 2 lichtmatrozen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1891-50, 30 april 1891, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Oosterveld, 30 jaar uit Delfzijl, kok, 5 matrozen, 2 lichtmatrozen, kajuitwachter, de kapiteins vrouw Trijntje de Jonge, 30 jaar uit Delfzijl en de kapiteinsdochter, Bouchien Arkema, 1 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1891-68, 07 juli 1891, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hayo Post, 42 jaar uit Farmsum, kok, matroos/zeilmaker, 5 matrozen, lichtmatroos, kajuitwachter,  de kapiteins vrouw Trijntje de Jonge, 30 jaar uit Delfzijl en de kapiteinsdochter, Bouchien Arkema, 1 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1891-113, 19 december 1891, bark “Heveskes I”, kapitein Nicolaas Arkema, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Hayo Post, 53 jaar uit Farmsum, 2^de stuurman Derk Brouwer, 26 jaar uit Delfzijl, matroos/timmerman, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1892-80, 02 september 1892, bark “Auguste”, kapitein Pieter Arkema, 42 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Nicolaas Arkema, 44 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Folcherrt Hoven, 22 jaar uit Farmsum, kok, zeilmaker, 7 matrozen, kajuitwachter en 2 dekjongens;

Monsterrol 1894-23, 19 maart 1894, bark “Heveskes II”, kapitein Nicolaas Arkema, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Oosterveld, zeilmaker, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1894-94, 17 september 1894, bark “Heveskes II”, kapitein Nicolaas Arkema, 46 jaar uit Delfzijl. |Voorts 1^ste stuurman Jan Nieboer, 39 jaar uit Farmsum, 2de stuurman Jurko van der Linde, 25 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1896-1, 17 januari 1896, bark “Heveskes II, kapitein Nicolaas Arkema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1898-5, 02 februari 1898, bark “Diewerdina”, kapitein Nicolaas Arkema, 49 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jacob Haverbult, 34 jaar uit Groningen, kok, zeilmaker, 2 matrozen, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1898-56, 07 juli 1898, bark “Diewerdina”, kapitein Nicolaas Arkema, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Oosterveld, 37 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1900-44, 30 april 1900, bark “Heveskes II”, kapitein Nicolaas Arkema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1900-72, 20 augustus 1900, bark “Charlotte en Anna”, kapitein N.Arkema, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman H.Woldhekker, 40 jaar uit Groningen, kok en 6 matrozen;

Monsterrol 1902-23, 16 april 1902, bark “Charlotte Anne”, kapitein N.Arkema, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman J.Göeken, 62 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en 2 dekjongens;

Monsterrol 1902-49, 15 augustus 1902, bark “Charlotte Anna, kapitein N.Arkema, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts  stuurman J.Göeken, 61 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 2 matrozen, 3 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1903-27, 24 juni 1903, schoener “Regnera”, kapitein Nicolaas Arkema, 55 jaar uit Delfzijl. Ook als kapitein D.Speelman 57 jaar uit Groningen. Voorts stuurman R.Speelman, 23 jaar uit Groningen, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1904-15, 25 maart 1904, bark “Diewerdina”, kapitein Nicolaas Arkema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Geen andere bemanningsleden vermeld.

Samenvatting van de monsterrollen

1. In de monsterollen wordt hij aangeduid als Nicolaas of met het initaal N.. De opeenvolging van leeftijden geeft aan dat het steeds om dezelfde perrsoon gaat.
2. Er zijn in totaal 43 rollen waarop Nicolaas Arkema wordt vermeld op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen. Alle rollen zijn aanwezig in het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1866 t/m 1904 met als leeftijd van Nicolaas van 18 t/m 56 jaar. Zijn zeemanscarriére heeft dus minstens 38 jaar geduurd. Wellicht heeft hij, vóór 1866, nog vanuit andere havens gevaren, waarvan de monsterrollen niet zijn ingezien
4. Als woonplaats is in 1866 Farmsum opgegeven, maar in alle volgende jaren Delfzijl.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

      *    1866                kok op de kof “Trekvogel”, kapt. H.Freese                                                                           18 jaar

      *    1867                lichtmatroos op de kof “Agnes Thecla”, kapt. G.J.Holte                                                    19 jaar

      *    1868                lichtmatroos op de kof “Hemmo Buringh”, kapt. J.H.Koning                                          20 jaar

      *    1869                lichtmatroos op de schoener “Pax”, kapt. R.H. de Groot                                            21 jaar

      *    1871                matroos op de schoener “Geessien Schreuder”, kapt. C.G.Ph.Rottinghuis               23 jaar

      *    1872                matroos op de brik Daisy”, kapt. J.B.Ohlsen                                                                 24 jaar

      *    1873                matroos op de kof “Catharina Gerhardina”                                                                         25 jaar

      *    1873                matroos op de schoener “Amstel”, kapt. J. van Buuren                                                     25 jaar

      *    1875                matroos op de schoener “Catharina”, kapt. P.Dijkstra                                                       26 jaar

      *    1876                stuurman op de schoener “Oncko”, kapt. F.J. Teerling                                                       27 jaar

      *    1877                stuurman op de schoener “Loppersum”. kapt. Th. Wieringa                                             29 jaar

      *    1877                matroos op de galjoot “Alida”, kapt. F.Kuiper                                                              29 jaar

      *    1877                mattroos op de bark “Caroline”, kapt. L.C.Cupido                                                             29 jaar

      *    1878                stuurman op de bark “Suriname”, kapt. C.Borst D^z                                                     30 jaar

      *    1881                stuurman op de brik “Martha”, kapt. J.Kremer   `                                                        33 jaar

      *    1884                stuurman op de bark “San Francisco”, kapt. Albertus Arkema                                 36 jaar

      *    1885                stuurman op de bark “Auguste”, kapt. Pieter Arkema                                                 36 jaar

 

      *    1886-1891      kapitein op de bark “San Francisco”                                                                               38-43 jaar

      *    1891                kapitein op de bark “Heveskes I”                                                                                           43-jaar

      *    1892                stuurman op de bark “Auguste”, kapt. Pieter Arkema                                                 44 jaar

      *    1894-1896      kapitein op de  bark “Heveskes II”                                                                                 46-48 jaar

      *    1898                kapitein op de bark “Diewerdina”                                                                                    50 jaar

      *    1900                kapitein op de “bark “Heveskes II”                                                                                52 jaar

      *    1900-1902      kapitein op de bark “Charlotte en Anna”                                                                       52-54 jaar

      *    1903                kapitein op de schoener “Regnera”                                                                                  55 jaar

      *    1904                kapitein op de bark “Diewerdina”                                                                                    56 jaar

6. Nicolaas heeft een relatief lange periode in subalterne rangen gevaren. Hij was stuurman op schepen van zijn broers Albertus en Nicolaas. Hij werd pas met 38 jaar kapitein op de bark, die daarvoor door zijn broer Albertus werd bevaren.

      Rond 1891 voeren zijn vrouw Trijntje de Jonge en zijn dochter Bouchien een enkele maal mee.

      In 1903 staat hij genoteerd als kapitein van de schoener “Regnera”. Op de monsterrol staat tevens als kapitein R.Speelman. Wellicht is dat een vervanger, of is Nicolaas de vervanger van Speelman. In Bouma⁰²⁵ is geen uitsluitsel. Maar in de monsterollen staat in 1903 een kapitein D.Speelman als gezagvoerder van de schoener “Regnera”.

 

N.Arkema was van 1897-1898 kapitein op de houten bark ”Geertruida Albertine”, gebouwd in 1863 door O’Brien in Bathurst, New Brunswick onder de naam “Nyanza”, 418/389 ton, varend voor rederij F.Gramsbergen te Delfzijl⁰⁵².

 

Overige bijzonderheden

Kapitein N.Arkema, de broer van kapitein P.Arkema (zie aldaar), was in 1891/1892 gezagvoerder op de bark "Heveskes I" (ex-Frieda Grampp), gebouwd in 1868 te Sestri, Italië, groot 496 ton n.m., varend voor rederij S.van der Hei te Heveskes (bij Delfzijl).

Derk Brouwer monsterde op 19 december 1891 als 2^e stuurman aan voor een reis van Delfzijl naar Engeland en vandaar naar Santos in Brazilië. Van deze reis deed hij uitgebreid verslag in zijn "Herinneringen". De definitieve afvaart was vanuit Rotterdam op 25 december 1891 met een lading turfstrooisel. Aan boord was o.a. de opperstuurman H.Post, die hij eerder als kapitein had meegemaakt (zie bij H.Post). De bemanning kreeg pas in Cardiff (waar kolen werden geladen) te horen dat er vandaar naar Santos in Brazilië zou worden gevaren. Deze plaats had in die tijd een uiterst slechte naam vanwege de gele koorts. Diverse matrozen probeerden van hun contract af te komen, maar zonder succes. "... op zekeren avond, terwijl wij met ons drieën in de kajuit zaten, vertelde de Kapitein ons dat hij de reis niet mee ging doen. Op onze vraag waarom niet? antwoorde hij ons dat hij sluismeester zou worden op de Zoutkamper sluis, het welk later is gebleken een versinsel van hem geweest. Hij durfde er eenvoudig niet heen, Dit kan ik Arkema ook nooit vergeven, want dan had hij eerlijk kunnen zeggen: ik wil niet, gaan jullie ook weg? Maar laat ons er met een leugen in loopen. Zoo ging die dan weg en kregen we Kapitein R.Balkema voor hem in de plaats, welke wij ook allen zeer goed kenden."  (zie verder bij R.Balkema)⁰⁴⁸.

 

In een boekje/brochure “Ontzettende Zeereis met de “Heveskes I”, uitgave bij Boekhandel-Drukkerij K.Harmanny te Delfzijl  (geen datering) wordt door de timmerman R.W.Bouwman uit Termunterzijl verslag gedaan van de reis naar o.a. Brazilië-Santos. Hij schrijft o.a.:

“Te Delfzijl wordt gemonsterd en met nog 2 stuurlieden en 2 matrozen wordt de reis den volgenden dag voortgezet naar Delfshaven waar de “Heveskes I”op zijn equipage ligt te wachten. Des avonds bereikt men de plaats der bestemming en meldt men zich bij de kapitein N.Arkema”. In Rotterdam wordt turfmolm geladen. De bemanning telde 12 man. De reis ging naar Cardiff in Engeland waar men aankwam op 19 januari 1892. Hier werden steenkolen ingeladen voor Santos. Deze plaats is berucht om de gele koorts. “Kapitein Arkema, met alles goed op de hoogte wil zich er liever niet aan wagen. Onder voorwendsel dat hij sluismeester kan worden, neemt hij onslag en vertrekt.” Hij wordt vervangen door kapitein Balkema van Delfzijl. Zie verder onder Balkema

 

Een scheepsjournaal van de bark “San Francisco” uit 1892 is in particulier bezit. In een niet nader aangeduid krantenarikel is korte beschrijving van dit journaal gegeven. Het schip stond onder gezag van kapitein N.Arkema.

Een eerste reis ging van Delfzijl naar Grangemouth geladen met stro. Het journaal begint op dinsdag 1 maart 1892 liggende in het Dok te Delfzijl. Een volle week werd besteed aan het laden van het stro. Op 14 maart kwam de voltallige equipage aan boord. Op 19 maart eindigde het Havenjournaal en begon het reisjournaal en op 22 maart werd vastgemaakt in Grangemouth, waar op 29 maart het stro werd gelost. Van Grangemouth voer het schip met steenkool naar Landskrona, vandaar in ballast naar Hernösand, vandaar met hout (juffers) naar Delfzijl, dan met stro naar Burnt Island, verder met steenkool naar Riga, dan met Noorse kapbalken naar Delfzijl en toen weer met cokes naar Riga. Het was inmiddels midden oktober geworden.

 

 

 

NRC 24 juni 1893¹¹⁴

Delfzijl, 23 juni. Volgens bij de reder ontvangen bericht, ligt het schip HEVESKES II, kapt. Arkema, te Memel (opm: Klaipeda) zeilklaar voor Rio de Janeiro.

 

NRC 31 oktober 1893¹¹⁴

Heveskes, 26 oktober. Volgens bij de reder ontvangen telegram bericht van kapt. Arkema, lag het barkschip HEVESKES II, de 26^e dezer te Rio zeilklaar om naar Jamaica te vertrekken

 

NRC 02 maart 1894¹¹⁴

Heveskes, 1 maart. Het Nederlandse barkschip HEVESKES II, kapt Arkema, te Falmouth binnen, heeft order bekomen naar Riga, en is gisteren vertrokken.

 

NRC 10 november 1894¹¹⁴

Delfzijl, 9 november. Volgens bij de reder ontvangen bericht was het Nederlandse schip (opm: bark) HEVESKES 2, kapt. N. Arkema, te Gothenburg zeilklaar, bestemd naar Cardiff.

 

NRC 04 december 1894¹¹⁴

Heveskes, 2 december. Volgens bij de reder ontvangen bericht arriveerde het barkschip HEVESKES, kapt. N. Arkema, gisteren van Gothenburg te Cardiff.

 

NRC 03 januari 1997¹¹⁴

Advertentie. Verkoop barkschip GEERTRUIDA ALBERTINE. De notarissen Maronier en Van Alphen te Rotterdam zijn voornemens om op dinsdag de 19^e januari 1897, des namiddags ten 2 ure, in het notarishuis aan de Geldersche Kade aldaar in het openbaar, in één zitting, te veilen en te verkopen het snelzeilend Nederlands barkschip GEERTRUIDA ALBERTINE, groot 388 87/100^e tonnen, gevoerd door kapt. K. Ebes, te huis behorende te Harlingen, thans liggende in de Zalmhaven aan de werf van de heren Gebr. Kortlandt te Rotterdam, en aldaar dagelijks te bezichtigen, en zulks met al zijn rondhouten, staand en lopend want, ankers, kettingen, touwen, zeilen, presennings, kajuits-, stuurmans-, bootsmans-, timmermans- en koksgoed en verdere inventaris, een en ander breder bij aanplakbiljetten omschreven. Informatiën en aanplakbiljetten zijn te bekomen ten kantore van genoemde notarissen, Zuidblaak 72 te Rotterdam, en bij de heren Repko & Co, cargadoors te Harlingen, terwijl mondelinge in lichtingen worden verstrekt door de heer K. Ebes, thans havenmeester te Maassluis.

 

NRC 20 januari 1897¹¹⁴

Rotterdam, 19 januari. Het heden alhier in veiling gebrachte Nederlandse barkschip GEERTRUIDA ALBERTINE  is voor NLG 3300 verkocht aan de heer N. Arkema te Delfzijl.

 

Provinciale Groninger Courant 21 januari 1897¹¹⁴

Rotterdam, 19 januari. Het heden alhier in veiling gebrachte Nederlandse barkschip GEERTRUIDA ALBERTINE is verkocht voor NLG 3300 aan de heer N. Arkema te Delfzijl.

 

Provinciale Groninger Courant 29 januari 1897¹¹⁴

Delfzijl, 26 januari. De onlangs te Rotterdam verkochte bark GEERTRUIDA ALBERTINA zal onder den naam DIEWERDIENA en onder boekhouderschap van de heer F. Gransbergen alhier weder in de vaart worden gebracht en bevaren worden door kapitein Arkema.

 

Provinciale Groninger Courant 19 september 1898^114-

Londen, 16 september. De bark DIEWERDIENA, kapitein Arkema, van Nerva (opm: Narva) naar Rotterdam, is bij Nerva gestrand. Het volk is gered.

 

Provinciale Groninger Courant 28 september 1898¹¹⁴

Nerva, 21 september. De lading van het gestrande barkschip DIEWERDINA, kapitein N. Arkema, is bij Lloyd’s verzekerd. Door bergers wordt voor het bergen der uit hout bestaande lading 50 pct. der waarde gevorderd.

Later bericht. Het schip is gebroken en zal vermoedelijk worden afgekeurd.

 

Provinciale Groninger Courant 02 januari 1900¹¹⁴

Delfzijl, 30 december 1899. De Duitse bark CHARLOTTE & ANNA, liggende te Stettin, groot 415 registerton, is aangekocht door kapt. N. Arkema alhier (boekhouder T. Gransbergen) en zal door hem zelf worden bevaren.

 

NRC 04 augustus 1900¹¹⁴

Delfzijl, 3 augustus. Het in Duitsland aangekochte barkschip CHARLOTTE & ANNA, groot 1173 m³, zal onder Nederlandse vlag dezelfde naam behouden en door kapt. N. Arkema worden bevaren

 

Provinciale Groninger Courant 03 september 1901^114-

Delfzijl, 31 augustus De Nederlandse schepen NIJENSTEIN, kapt. H. Velthuis, IDA, kapt. H. Leeuw, JAN SIEVERT, kapt. P. Arkema, en CHARLOTTE EN ANNA, kapt. N. Arkema, zijn reeds alle vier afgetuigd en hier opgelegd, daar geen lonende vrachten meer te krijgen waren, vermoedelijk zullen meerdere schepen spoedig volgen.

 

Dagblad Scheepvaart 25 december 1902¹¹⁴

Delfzijl, 24 december. Hedenmiddag is het schip CHARLOTTE & ANNA, kapitein N. Arkema, op reis van Hernösand naar Delfzijl en te IJmuiden binnengelopen gesleept door de sleepboot SCHEVENINGEN, komende van IJmuiden gestrand op de Eems in de Bocht van Watum. (opm: het schip is de volgende dag vlot gekomen en op 25 december te Delfzijl binnengebracht)

 

NRC 28 december 1902¹¹⁴

Delfzijl, 24 december. Het Nederlandse schip CHARLOTTE EN ANNA, kapt. N. Arkema, van Hernösand, laatst van IJmuiden herwaarts, gesleept door de sleepboot SCHEVENINGEN is hedenmiddag op de Eems, tussen de bocht van Watum en de ingang van het Doekegat aan de Groningse wal aan de grond gelopen, maar zit waarschijnlijk niet gevaarlijk.

 

Provinciale Groninger Courant 26 augustus 1903¹¹⁴

Delfzijl, 24 augustus. De Nederlandse bark JAN SIEVERT, kapt. Arkema, 30 juli van Hernösand hier aangekomen en sedert gelost, wordt wegens de lage vrachten afgetuigd en in winterlaag gelegd in het Eemskanaal, langszijde van de bark CHARLOTTE & ANNA, die reeds sedert vorig jaar december aldaar ligt.

 

Provinciale Groninger Courant 25 oktober 1904¹¹⁴

Rotterdam, 24 oktober. Het Nederlandse schip ROSETTA, kapitein Arkema, van de reder A. Ossendrijver alhier, de 17^e oktober met een lading kolen van Goole naar hier vertrokken, is nog niet binnen. De rederij maakt zich over het lange uitblijven ongerust.

 

Dagblad Scheepvaart 15 november 1904¹¹⁴

Het zeilschip ROSETTA (kapitein Arkema) is heden vertrokken van de Nieuwe Waterweg naar Newcastle. (opm: het is dus niet vermist, zie NRC 25 oktober).