Familiegegevens en opleiding

Marten Jans werd geboren/gedoopt te Joure op 29 november/18 december 1783 als zoon van Marten Jans en Grietje Heines.

Op 04 augustus 1782 trouwde te Haskerland/Joure Marten Jans (Cornel) en Grietje Heines (Brouwer)

Marten Jans Cornel overleed te AEngwirden op 20 augustus 1828, 71 jaar en weduwnaar.

 

De schepen van de kapitein

In het Amsterdamse Stadsarchief is in inventaris 5181/7150-1815-16 een bijlbrief dd Joure 06 oktober 1802 van de kof de “Verwagting”, toen (in 1784) en thans nog (in 1802) gevoerd door Staather(?) Jans Cornel, wonend te Joure. De verkoper was Helle Wybrens Azn. (?), scheepstimmerman te Joure. De koper was toen (in 1784) voor een rederij onder boekhouderschap van thans (1802) wijlen Elias Hiddinga te Heerenveen, en hij Helle Wybrens mede-reder.

Helle Wybrens, oud 76 jaren,  verklaart in 1802, dat hij in 1784 op zijn werf te Joure heeft gebouwd.

Bij deze acte is gevoegd het rederij-ceduul in dato Heerenveen, 20 maart 1815 ter verkrijging zeebrief schip de VERWAGTING, reders Elias Hiddinga (9/64e part), Hicke (onleesbaar) voor de erven (onleesbaar) Tjirks (1/32e part), Arend Evertsz, Joure, voor 1/16e part, Ubbe Durks Bakker, Joure (1/64e part), Alj. Brauwer, Joure (1/64e part), Wed. Alle Alles Bakker, Joure (1/64e part), Helle Wybren Westera 3/32e part) en nog zeven anderen, niet of nauwelijks leesbaar.

 

In het Archief van de Waterschout in het Stadsarchief van Amsterdam^011a zijn de volgende monsterrollen:

38-44        16 april 1796, schip “Die Erwartung”, kapitein Martinus Cornel, boekhouder van Hymen & TenTye, bestemming op avontuur, 5 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 2 matrozen en een jongen.

38-52        27 maart 1798, schip “Erwartung”, kapitein Martin Cornel, varend onder Deense vlag, correspondent Hyningen & T.Tye, op avontuur, 5 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 2 matrzoen en een koksmaat.

38-48        27 februari 1779, schip “Die Erwartung”, kapitein Martin Cornel, boekhouder van Hynen & TenTye, bestemming Port à Port, 5 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 2 matrozen en een koksmaat.

38-56        31 juli 1800, schip “Die Erwartung”, kapitein Marin Cornel, varend onder Deense vlag, boekhouder Ten Tye, bestemming Port à Port, 5 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 2 matrozen en een koksmaat.

38-59        14 juli 1801, schip “Erwartung” van Altena, kapitein Marten Cornel, varend onder Deense vlag, bestemming Drammen, correspondent Ten Tye, 6 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 2 matrozen, 2 jongens.

38-61        10 februari 1802, schip “Die Erwartung”, kapitein Maren Cornel, bestemming Basseloona (sic), varend onder Deense vlag, correspondent Ten Tye & Zⁿ, 5 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 2 matrozen en een koksmaat.

38-65        13 oktober 1802, schip “De Verwagting, kapitein Marten Jans Cornel, bestemming Basilania (sic), correspondent Heyningen TenTije, 5 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 2 matrozen en een jongen.

38-75        27 november 1804, schip “De Verwachting´, kapitein Marten J.Cornel, varend onder Pruisische vlag, bestemming Leer, correspondent Tentije, 6 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 3 matrozen en een kajuitwachter.

38-89        06 juni 1810, schip “De Verwagting”, kapitein Marten J.Cornel, varend onder Hollandse vlag, bestemming St.Petersburg, correspondent Tentije, 6 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 2 matrozen, koksmaat en een kajuitwachter.

38-95        13 april 1815, kof “De Verwagting”, kapitein Martens Jans Cornel, bestemming Riga, correspondent TenTye, 6 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 2 matrozen, ligtmatroos en een jongen.

38-100      07 mei 1816, kof “De Verwagting”, kapitein Martijn J.Cornel, bestemming Riga, correspondent Tentije, 6 bemanningsleden i.c. stuurman, kok, 3 matrozen en een kajuitwachter.

38-116      05 mei 1821, kof “De V^w Hermina”, kapitein Marten Jans Cornel, bestemming Napels, correspondent de Witt & Lenaarts, 6 bemanningsleden i.c. stuurman, kok en 4 matrozen.

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt M.J.Cornel als gezagvoerder gedurende:

*    1817 t/m 1828 van de kof “Vrouw Hermina”, gebouwd in 1805, bouwplaats niet vermeld, 210 ton o.m., geen vermelding van thuishaven en eigenaar.

 

Het Archief van de Amsterdamse Waterschout op het Stadsarchief te Amsterdam bevat monsterrollen op naam van Martinus/Marten Jans Cornel op de:

“Erwartung”, dd 16 april 1796; 27 februari 1798 (Deense vlag); 27 maart 1798 (Deense vlag); 31 juli 1900 (Deense vlag);14 juli 1801 (Deense vlag); 10 februari 1802;

“Verwagting”, dd 13 oktober 1802; 27 november 1804 (Pruisische vlag); 06 juni 1810; 13 april 1815; 07 mei 1816;

“Vrouwe Hermine”, dd 10 april 1818; 18 september 1818; 09 juli 1819; 01 september 1820; 05 mei 1821; 23 juli 1822.

 

Overige bijzonderheden

Rotterdamscche Courant 17 augustus 1815

Amsterdam, 15 augustus. Te Gothenburg is wegens verlies van masten binnengelopen het schip de VERWAGTING, kapt. M.J. Cornel, van Riga naar de Maas gedestineerd.

 

Rotterdamsche Courant 08 maart 1817

Advertentie. Jan Tentye, makelaar, zal, ten overstaan van een daartoe bevoegde beambte, op maandag den 17 maart 1817, des avonds ten 6 uren, in het Nieuwezijds-Heeren-Logement, op de Haarlemmerdijk, te Amsterdam, verkopen: een extraordinair welbezeild Kofschip, genaamd de VERWAGTING, gevoerd door schipper Maarten Jansz Cornel, lang over steven 86 voet 8 duim, wijd, binnen zijn huid, 21 voet 8 duim, hol, in het ruim, 10 voet 10 duim, alles Amsterdamse maat; breder bij de inventaris omschreven, zijnde dit schip inmiddels uit de hand te koop.

Nadere onderrigting te bekomen bij Jan Tentye en bij Van Heijnen en Tentye.

 

Rotterdamsche Courant 03 februari 1821¹¹⁴

Amsterdam, 1 februari. Te Berbice is gearriveerd P.T. Roskam van Amsterdam; te Marseille H. Siegers van Rotterdam en te Cette (opm: Sète) M.J. Cornel van Amsterdam.

 

Rotterdamsche Courant 10 maart 1821¹¹⁴

Rotterdam, 9 maart. Uittreksel uit de Lloyd’s List van den 6 maart 1821:…..

…..Den 3 dezer is te Portsmouth binnengelopen het schip de VROUW HARMINA, Cornel, van Cette (opm: Sète) naar Holland, met verlies van een anker en kabel……

 

Rotterdamsche Courant 15 maart 1821¹¹⁴

Amsterdam, 13 maart. Volgens kapt. M.J. Cornel, voerende het schip de VROUW HERMINA, van Cette (opm: Sète) naar Amsterdam gedestineerd, den 5 maart te Portsmouth binnengelopen, wordt van daar gemeld, dat gemelde kapitein, de St. Catharinaspunt achter het eiland Wight niet kunnende te boven zeilen, in de nacht aldaar heeft moeten ankeren; doch, bij het daglicht ontdekkende dat hij tussen de klippen lag, is hij, na het kappen van zijn ankertouw, met assistentie van een loods, te Portsmouth voornoemd, binnengekomen.

 

Leeuwarder Courant 17 mei 1822¹¹⁴

Advertentie. De notaris J.C. Kutsch, te Leeuwarden, zal op woensdag 22 mei 1822, des voormiddag te 9 uur, ten sterfhuize van J.J. Sterkenburg, op de Keizersgracht te Leeuwarden, verkopen:

1. 4/32 Gedeelten in het koffeschip, genaamd VRIESLAND, gevoerd bij schipper Enne Jacobs Drent.
2. 4/32 Gedeelten in het koffeschip, genaamd de PIETERTJE STAPERT, gevoerd bij Jan R. Hottinga.
3. 2/32 Gedeelten in het koffeschip, genaamd de VROUW HARMINA, gevoerd bij schipper Marten J. ???
4. 2/32 Gedeelten in het koffeschip, genaamd de TWEELINGEN DANIEL EN WILCO, gevoerd bij schipper Jouke Gerrit Wiersma.
5. 2/32 Gedeelten in het koffeschip, genaamd de LIEFDE, gevoerd bij schipper Dirk J. Pik.
6. 4/32 Gedeelten in het koffeschip, genaamd EUROPA, gevoerd bij schipper Inze F. de Boer.
7. 1/32 Gedeelten in het koffeschip, genaamd de HARMONIE, gevoerd bij schipper Rinze C. Platte.

Wie hier gading aan maakt, kome op woensdag 29 mei 1822, des morgen ten 10 uur, bij de beschrijving, en des avond ten 5 uur, bij de finale palmslag, in het logement de Wildeman in de Lemmer, en koop op conditiën, welke intussen ter lezing liggen bij de notaris A. Witteveen, in de Lemmer, en J. Jongbloed, te Langweer.

 

Provinciale Groninger Courant 21 mei 1822¹¹⁴

Advertentie. De notaris J. Jongbloed, te Langweer, presenteert publiek te verkopen:

1. 4/33 Gedeeltens in het Kofschip, genaamd VRIESLAND, gevoerd bij schipper Inne Drent.
2. 4/32 Gedeeltens in het Kofschip, genaamd de PIETERTJE STAPERT, gevoerd bij schipper Jan R. Hottinga.

• 2/32 Gedeeltens in het Kofschip, genaamd de VROUW HANNINA, gevoerd bij schipper Marten J. Cornel.

1. 2/32 Gedeeltens in het Kofschip de TWEELINGEN DANIEL EN WILCO, gevoerd bij schipper Jouke Gerrijts Wiersma.
2. 9/34 Gedeeltens in het Kofschip, genaamd de LIEFDE, gevoerd bij schipper Dirk J. Pik.
3. 4/32 Gedeeltens in het Kofschip, genaamd EUROPA, gevoerd bij schipper IJnze F. de Boer.

• 1/32 Gedeelte in het Kofschip, genaamd de HARMONIE, gevoerd bij schipper Rinze C. Platte.

Wie hier aan gadinge maakt, kome op woensdag den 29 mei 1822, des morgens te 10 uren, bij de beschrijving, en des avonds te 5 uren, bij de finale palmslag, in het logement de Wildeman, in de Lemmer, en kope, op conditiën, welke intussen ter lezing liggen bij de notarissen A. Witteveen, in de Lemmer, en J. Jongbloed te Langweer.

 

 

 

 

Familiegegevens en opleiding

Wybren Martens Cornel werd geboren te Joure op 31 juli 1788 als zoon van Marten Jans Cornel en Grietje Heins..

Hij huwde te Workum op 29 december 1814 met Pietertje Reiniers Hermanides, geboren te Workum op 18 november 1784 als dochter van Reinier Hermanides en Trientje Tjitzes Hanja. Zij overleed in de gemeente Haskerland op 23 maart 1847, 62 jaar en weduwe.

Hij overleed op 21 januari 1833 in de gemeente Haskerland, oud 44 jaar en gehuwd. en overleed in 1832. ⁰⁰³.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

W.M.Cornel werd met nr.251 effectief lid van Zeemanshoop per 25 maart 1828 op voorspraak van E.J.Drent. Geen schip vermeld⁰⁰².

Wiebren Martens werd in de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop op 18/25 maart 1828 met vlagnummer 251 voorgedragen/benoemd tot effectief lid op voordracht van kapitein E.J.Drent. Hij was toen 39 jaar, woonde “aan de Joure’ met als adres de heren Koopman de Witt & Lenaerts en als zijn schip is genoemd de kof “Hermina”⁰²³.

Hij werd deelnemer in het Weldadig Zeemans Fonds van Zeemanshoop per 26 maart 1828.⁰⁰³.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 11 februari 1833 staat vermeld een: “Brief van A.M.Cornel Joure 24 Jan^y overzendende dood extract van zijnen Broer Wybren Martens Cornel en voor deszelfs Wed. Pietge Hermanides onderstand verzoekende … “⁰⁴².

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 28 maart 1833 staat vermeld dat een uitkering is toegekend aan de weduwe W.M.Cornel ingaande 01 februari 1833.⁰⁴².

 

In de notulen van de Algemene Vergadering van het College op 19 april 1833 wordt een uitkering toegestaan aan de weduwe van kapitein W.M.Cornel, zijnde P.R.Hermanides⁰²³.

 

De schepen van de kapitein

lidmaatschap van het College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer                    jaren                       type                  scheepsnaam                   naam reder/boekhouder

         251                           1828                       kof                    de Vrouw Hermina         Coopman, de Wit en Lenaerts

                                      1829-1832                 kof                    de Vrouw Hermina         C.Sleeswijk aan de Lemmer

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt W.M.Cornel als gezagvoerder gedurende:

*    1829 van de kof “Vrouw Hermina”, gebouwd in 1805, bouwplaats niet vermeld, 210 ton o.m., varend voor Coopman, de Wit & Lennaerts te Amsterdam;

*    1830 t/m 1833 van hetzelfde schip maar nu varend voor C.Sleeswijk te Lemmer.

 

Het Archief van de Waterschout in Amsterdam bevat monsterrollen van de kof “Harmina” onder Wietse Martens Cornel uit Joure gaande op avontuur dd 07 maart 1824.

 

Overige bijzonderheden

Geen