Familiegegevens en opleiding

Hillebrandus Jan Radijs Wiets werd geboren te Delfzijl op 03 december 1817 als zoon van de directeur Johannes Weits en de logementshoudster Maria Otgera Wirex.

Hij trouwde op 08 oktober 1845 te Delfzijl als zeeman met Alida Harders, geboren te Delfzijl op 04 maart 1820 als dochter van de koopman Harmannus Jaobus Harders en Anna Jans Havinga. 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

H.J.R.Weits werd met vlagnummer 817 per 14 mei 1850 ingeschreven als effectief lid van het Amsterdamse zeemanscollege “Zeemanshoop” op voordracht van kapitein K.Haasnoot. Toegevoegd is “overleden” ⁰⁰². Ten tijde van de inschrijving waren Wets en zijn vrouw 32 resp. 30 jaar. In het register zijn de vlagnummers van hem en die van Budde (816) omgedraaid en heeft Weits ten onrecht vlagnummer 816^002a.

In de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege “Zeemanshoop” van 07/14 mei 1850 werd als effectief lid voorgedragen/benoemd Hillebrandus Jan Radijs Weits, oud 32 jaar, voerend de kof “Geertruida Alida”, op voordracht van kapitein K.Haasnoot.⁰²³.

 

H.J.R.Weits was effectief lid van het zeemanscollege de “Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 64 in de periode 1849 t/m 1855.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

In de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 13 januari 1857 vraagt A.Harders, de weduwe van kapitein Weits wat haar rechten zijn bij hertrouwen.⁰⁴²

Kennelijk een aanvraag om uitkering bij het overlijden van kapitein Weits gemist.

 

De schepen van de kapitein

lidmaatschap van het College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer                 jaren          type                 scheepsnaam                                       naam reder/boekhouder

      817                          1850          kof                  Geertruida Alida                                  geen opgave

                                     1851-1853    kof                  Geertruida Alida                                  de kapitein

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.J.R.Weits als gezagvoerder gedurende:

*   1848 t/m 1849 van de kof “Geertruida Alida”, bouwjaar en -plaats niet vermeld, 81 ton o.m., varend voor D.Römeling te Delfzijl;

         Lloyd’s vermeldt: “15 Okt 1849 GEERTRUIDA ALIDA stranded.”⁰⁸⁷

*   1851 t/m 1855 van de kof “Geertruida Alida”, gebouwd in 1850 te Martenshoek, 94 ton o.m., varend voor D.Römeling te Delfzijl. Het schip voer in 1856 voor kapitein/eigenaar A.H.Wolkammer en was herdoopt in “Alberdina”.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1839-30, 22 mei 1839, geen scheepsnaam en type vermeld, (is vermoedelijk de kof “Eendragt”)  schipper Gerhardus Hindriks Haverbult, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman Hillebrandus Jan Radijs Weits, 21 jaar geen woonplaats vermeld, stuurman Berend Assies, geen leeftijd en woonplaats vermeld en een onderstuurman;

Monsterrol 1840-16, 26 maart 1840, kof “Eendragt”, schipper Geert Hindriks Haverbult, 71 jaar uit Groningen. Voorts stuurman Hilbrandus Jan Radijs Weits, 22 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1847-2, 22 februari 1847, smak “Geertruida Alida”, schipper Hillebrand Jan Radijs Weits, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman Steffen Aggen Akkerman, 47 jaar uit Delfzijl en een matroos;

Monsterrol 1848-6, 28 februari 1848, smak “Geertruida Alida”, kapitein Hillebrandus Jan Radijs Weits, 30 jaar in Delfzijl. Voorts stuurman Alexander Frans Vera, 43 jaar uit Delfzijl en een matroos;

Monsterrol 1849-14, 03 maart 1849, smak “Geertruida Alida”, kapitein H.J.R.Weits, 31 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts stuurman Wilhelm Kotting, 36 jaar uit Warsingsfehn, kok, matroos en een lichtmatroos.

Samenvatting van de monsterrollen

1. In de monsterrollen is Hillebrandus Jan Radijs ook vermeld met alleen de initialen H.J.R.
2. Er zijn in totaal 5 monsterrollen met vermelding van zijn naam op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1839 t/m 1849 met als leeftijden 31 jaar.
4. Als woonplaats is steeds Delfzijl vermeld.
5. Het overzicht van de monsterrollen is:

       *     1839-1840       stuurman op de kof “Eendragt”, kapt. Gerhardus H.Haverbult                     21-22 jaar

       *     1847-1849       kapitein op de smak “Geertruida Alida”                                                          30-31 jaar

 

Overige bijzonderheden

NRC 15 oktober 1849¹¹⁴

Amsterdam, 13 oktober. Het schip ALIDA GEERTRUIDA, kapt. Weits, van Hartlepool naar Bremen, is, volgens brief van Delfzijl van de 11^e dezer, de 8^e dito bij Baltrum gestrand, doch het volk gered. Een gedeelte der tuigage zou vermoedelijk geborgen worden.

 

NRC 15 oktober 1849¹¹⁴

Norden, 9 oktober. Eergisteren is bij het eiland Baltrum gestrand het te Delfzijl te huis behorende kofschip GERT ALIDA (opm: GEERTRUIDA ALIDA), kapt. Weits, met een lading steenkolen van Hartlepool naar Brake bestemd. De manschap, zo ook het tuig, is gered. Van de lading is echter niets te bergen.

 

NRC 16 januari 1851¹¹⁴

Fowey, 12 januari. Het Nederlandse kofschip GEERTRUIDA ALIDA, kapt. Weits, van Amsterdam naar Corfu, is hier de 10^e dezer met verlies van boten, watervaten en verschansing binnengelopen.

 

NRC 01 januari 1853¹¹⁴

Falmouth, 28 december 1852. Het schip GEERTRUIDA ALIDA, kapt. Weits, van Amsterdam naar St. Thomas, alhier binnengelopen, heeft in de storm van gisteren een anker verloren.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Coenraad Mandema werd geboren 14 maart 1825, ’s avons 08 uur te Amsterdam op de Korte Prinsengracht 26 als zoon van de sjouwer Jan Klaassens Mandema en de naaister Geezijn Broekema.

Hij trouwde op 10 april 1851 te Delfzijl als schipper met Suinia Brunius, geboren ca. 1830 te Uithoorn als dochter van de scheepskapitein Hendrik Johannes Brunius en Gezien Suines Reinders. Zij overleed te Farmsum op 03 juli 1855, 25 jaar.

Hij hertrouwde op 26 februari 1857 te Delfzijl als scheepskapitein met Geertruida Heijkens, geboren 11 augustus 1828 te Delfzijl als dochter van Sijwerd Heijkens en Anna Kornelia Weerens. Zij overleed te Farmsum op 09 januari 1896, 47 jaar.

Coenraad overleed te Delfzijl op 22 februari 1914, 88 jaar.^{allegroningers en stadsarchief Amsterdam}

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

C.J.Mandema was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 33 in de periode 1853 t/m 1886 en met vlagnummer 100 in de periode 1886 t/m 1896.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt kapitein Mandema (zonder initialen) als gezagvoerder gedurende:

*    1852 t/m 1853 van de “Geziena”, geen type vermeld, gebouwd in 1830, 84 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum.

Bouma⁰²⁵ vermeldt C.J.Mandema als gezagvoerder gedurende:

*    1854 t/m 1856 van de tjalk “Sunia Geziena”, gebouwd in 1848, bouwplaats niet vermeld, 84 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum;

*    1856 van de kof “Alberdina”, gebouwd in 1850 te Martenshoek, 75 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip werd in dat jaar omgedoopt in “Drie Zusters”;

*    1856 van de kof “Drie Zusters” ex Alberdina, gebouwd in 1850 te Martenshoek, 75 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip voer in 1857 voor kapitein/eigenaar H.K.Heins te Groningen en was herdoopt in “Frouke Denekamp”;

*    1859 t/m 1860 van de galjoot “Jonge Klaas”, gebouwd in 1840 te Martenshoek, 79 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip voer in 1861 voor kapitein/eigenaar S.Stamhuis vanuit Farmsum en was herdoopt in “Ida Taay”;

*    1861 t/m 1863 van de 2-mast schoener “Geertruida Jantina”, gebouwd in 1860 te Delfzijl, 80 ton o.m., varend voor E.H.Roggekamp te Delfzijl. Het schip is in 1863 gestrand bij Ringkøbing en wrak geraakt;

*    1864 t/m 1867 van de galjoot “Geertruida” ex Libra, gebouwd in 1855 te Waterhuizen, 131 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip is in 1867 gezonken door het ijs;

*    1868 t/m 1870 van de kof “Geertruida” ex Roelfina, ex Alphard, gebouwd in 1854 te Wildervank, 114 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum;

*    1872 van de galjoot “Albertha Römelingh”, gebouwd in 1857 te Sappemeer, 137 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum;

*    1873 t/m 1877 van de schoenerbrik “Geertruida”, ex Irene, ex Depositum, gebouwd in 1863 te Hoogezand, 184 ton o.m., varend voor J.A.Hooites te Hoogezand. Het schip is bij Riga in het ijs gezonken.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1851-35, 28 april 1851, kof “Gesina”, kapitein Coenraad Jan Mandema, 26 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts stuurman Redmer Barteld Bonnes, 25 jaar uit Termunten en een kok;

Monsterrol 1852-9, 02 maart 1852, kof “Gesina”, kapitein Conraad Jan Mandema, 27 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Kornelis Geerts van Wattum, 28 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1855-66, 28 augustus 1855, kof “Sunia Gezina”, kapitein Coenraad Jan Mandema, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1856-A5, 18 februari 1856, kof “Drie Zusters”, kapitein Coenraad Jan Mandema, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1858-14, 20 maart 1858, kof “Jonge Klaas”, kapitein Coenraad J. Mandema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en een matroos;

Monsterrol 1859-4, 19 februari 1859, kof “Jonge Klaas”, kapitein Coenraad Mandema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Eltje T.Bos, 22 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1860-92, 04 juli 1860, schoener “Geertruida Jantina”, kapitein Coenraad J. Mandema, 36 jaar uit Farrmsum. Voorts stuurman F.Westerveld, 28 jaar uit Appingedam, kok en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1861-2, 18 februari 1861, schoener “Geertruida Jantina”, kapitein Coenraad J.Mandema, 36 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman J.P.Medok, 21 jaar uit Farmsum en een matroos;

Monsterrol 1862-2, 15 februari 1862, schoener “Geertruida Jantina”, kapitein Coenraad J.Mandema, 37 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman J.P.Medok, 22 jaar uit Farmsum, kok en een matroos;

Monsterrol 1866-21, 01 maart 1866, galjoot “Geertruida”, kapitein Coenraad J. Mandema, 41 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan Pieters Medok, 26 jaar uit Farmsum, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1869-1, 19 februari 1869, galjoot “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 44 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan Medok, 29 jaar uit Farmsum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1870-4, 04 maart 1870, galjoot “Geertruida”, kapitein Coenraad J.Mandema, 44 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Gerrit Pieters Dam, 34 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-3, 22 februari 1871, galjoot “Alberta Romeling”, kapitein Coenraad Mandema, 46 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Henderikus Bootsman, 30 jaar uit Delfzijl. kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1872-70, 03 juli 1872, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 48 jaar uit Farmsum. Voorts 2^de stuurman Hindrik Taaij, 25 jaar uit Delfzijl, kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-20, 04 maart 1873, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 48 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hindrik Bootsman, 32 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-99, 31 juli 1873, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad J. Mandema, 48 jaar uit Farmsum. Voorts 3 matrozen;

Monsterrol 1874-8, 26 februari 1874, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad J. Mandema, 49 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hindrik P.Bootsman, 33 jaar uit Delfzijl, kok en 3 matrozen;

Monsterrol 1875-10, 08 maart 1875, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 50 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Klaas Jannes Vos, 40 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1876-19, 04 maart 1876, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 51 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jacob Witkop, 29 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Samenvatting uit de monsterrollen

1. Coenraad wordt in de rollen ook aangeduid als Coenraad J. en Coenraad Jan.
2. Er zijn in totaal 19 monsterrollen met de naam van Coenraad Mandema op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrrollen zijn gedateerd van 1851 t/m 1876 met als leeftijden 26 t/m 51. Zijn zeemanscarriére heeft dus minstens 25 jaar geduurd. Alle rollen op zijn naam zijn als kapitein en dus zal zijn opleiding tot die rang hebben plaats gevonden op schepen die een andere thuishaven hadden waarvan de eventuele monsterrollen niet zijn nagezien.
4. Als thuishaven is voornamelijk Farmsum opgegeven.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:
6. * 1851-1852        kapitein van de kof “Gesina”                                                                                       26-27 jaar

*      1855                   kapitein van de kof “Sunia Gezina”                                                                                   30 jaar

*      1856                   kapitein van de kof “Drie Zusters”                                                                              31 jaar

*      1858-1859        kapitein van de kof “Jonge Klaas”                                                                              33 jaar

*      1860-1862        kapitein van de schoener Geertruida Jantina”                                                           36-37 jaar

*      1866-1870        kapitein van de galjoot “Geertruida”                                                                          41-44 jaar

*      1871                   kapitein van de galjoot “Alberta Romeling”                                                              46 jaar

*      1872-1876        kapitein van de schoener “Geertruida”                                                                       48-51 jaar

7. Ook in de volgorde van schepen zijn enkele onderbrekingen en wellicht heeft hij in die perioden vanuit andere havens gevaren.

        De “Sunia Gezina” en de “Geertruida” zijn kennelijk vernoemd naar zijn beide echtgenoten.

 

Overige bijzonderheden

De Harlinger Courant dd 24 oktober 1874 bevat in de rubriek Scheepstijdingen het volgende bericht.⁰⁹⁶:

Binnengekomen.

“Elseneur  19 Oct.  Geertruida,  C.J.Mandema,  Sundsvall n. Delfzijl.”

 

De Harlinger Courant dd 06 november 1874 vermeldt in de rubriek Scheepvaart-berigten het volgende⁰⁹⁶:

Binnengekomen:

“Bij Kopenhagen   31 Oct. Geertruida,  C.J.Mandema,   Sundsv.n.Delfzijl.”

 

 

Familiegegevens en opleiding

Albert Augustinus Wolkammer werd geboren te Farmsum/Delfzijl op 03 november 1817 als zoon van de schipper Augustinus Alberts Wolkammer en Hillegien Meinderts de Jonge. Albert was de broer van kapitein Augustinus Alberts (ca. 1793-1861)

Hij trouwde te Delfzijl op 26 januari 1839 als buitenvaarder met Alberdina Hendriks Wolkammer, geboren te Farmsum/Delfzijl op 01 november 1816 als dochter van de scheepskapitein Hindrik Alberts Wolkammer en Auke Kornelis Banninga. Zij overleed op 03 december 1895 te Farmsum, 79 jaar.

Albert overleed te Farmsum op 30 december 1895, 79 jaar.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Albert Augustinus Wolkammer was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” in Delfzijl met vlagnummer 95 in de periode 1877-1895.

Toelichting

Er staat in de ledenlijsten A.A.Wolkammer met vlagnummer 94 als effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” uit Delfzijl in de periode 1855 t/m 1881. De toekenning levert een puzzel op, want wat betreft de initialen komen in aanmerking Augustinus Alberts (1793-1861) ;Albert Augustinus (1817-1895) en de Augustinus Alberts (1850-1881), een reeks van grootvader, zoon en kleinzoon. Nu wordt tevens met vlagnummer 95 genoemd Albert A. Wolkammer in de periode 1877-1895. Ik neem aan dat deze vermelding slaat op de zoon die in 1895 overleed.

Vlagnummer 94 (periode 1855-1881) kan vanwege de leeftijden niet door grootvader (overleden in 1861) , noch door kleinzoon (geboren in 1850) zijn gedragen. De einddatum 1881 stemt wèl overeen met de sterfdatum van de kleinzoon.

Mijn voorlopige conclusie is dat nummer 94 is gedragen door grootvader (1855-1861) en is overgenomen door de kleinzoon. Wanneer de kleinzoon dat nummer is gaan dragen is onbekend, maar daar hij in 1871 gezagvoerder werd, zou het dat jaar kunnen zijn geweest. Onverklaarbaar blijft dan de vermelding in de Almanakken van dit nummer in de periode 1861-1871.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt A.A.Wolkammer J^r als gezagvoerder gedurende:

*   1860 t/m 1869 van de kof “Alberdina” ex Ceres, gebouwd in 1851 te Veendam, 112 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip is in 1869 gestrand en wrak geraakt;

*   1870 t/m 1872 van de brik “Alberdina”, ex Erbprinz Frieddrich August, gebouwd in 1853, bouwlocatie niet vermeld, 187 ton, varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum.

 

Monsterrol uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1838-2, 10 maart 1838, tjalk “Vrouw Hillechiena”, kapitein Augustinus Alberts Wolkammer, 44 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Albert Augustinus Wolkammer, 22 jaar uit Farmsum, kok en een matroos;

Monsterrol 1848-47, 05 juni 1848, kof “Alberdina”, schipper Albert Augustinus Wolkammer, 32 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts 2 koks en 2 matrozen;

Monsterrol 1849-7, 14 februari 1849, kof “Alberdina”, kapitein Albert Augustinus Wolkammer, 33 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jouke Mandema, 42 jaar uit Farmsum, kok en een matroos;

Monsterrol 1852-3, 27 februari 1852, kof “Alberdina”, kapitein Albert Augustinus Wolkammer, 36 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jouke Klaassens Mandema, 44 jaar uit Farmsum, kok en een matroos;

Monsterrol 1852-41, 31 juli 1852, kof “Alberdina”, kapitein Albert A.Wolkammer, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts stuurman J.K.Mandema, geen leeftijd en woonplaats vermeld, stuurman Jan Hindriks Pott, 35 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1852-43, 01 september 1852, kof “Alberdina”, kapitein Albert A.Wolkammer, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts een kok;

Monsterrol 1854-25, 19 april 1854, kof “Alberdina”, kapitein Albert A.Wolkammer, leeftijd niet vermeld, uit Farmsum. Voorts stuurman Albert E. de Jonge, 30 jaar uit Farmsum, kok en een matroos;

Monsterrol 1855-16, 22 maart 1855, kof “Alberdina”, kapitein Albert Augustinus Wolkammer, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts stuurman W. van Wattum, 23 jaar uit Appingedam, kok en een matroos;

Monsterrol 1856-A9, 25 februari 1856, kof “Alberdina”, kapitein Albert Augustinus Wolkammer, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts stuurman Albert Eltjes de Jonge, 32 jaar uit Farsum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1858-12, 19 maart 1858, kof “Alberdina”, kapitein Albert Augustinus Wolkammer, 42 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jurjen Duintjer, 28 jaar uit Appingedam, kok en een matroos;

Monsterrol 1859-10, 23 februari 1859, kof “Alberdina”, kapitein Albert Aug. Wolkammer, 43 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman R.R.Ploeger, 24 jaar uit Anloo, kok en een matroos;

Monsterrol 1860-13, 02 maart 1860, kof “Alberdina”, kapitein Albert A.Wolkammer. Voorts stuurman Johannes Kremer, 20 jaar uit Appingedam, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1861-105, 30 september 1861, kof “Alberdina”, kapitein Albert Augustinus Wolkammer, 45 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Klaas de Boer, 25 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1863-1, 06 februari 1863, kof “Alberdina”, kapitein Albert A.Wolkammer, 47 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Johannes Kremer, 23 jaar uit Appingedam, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1864-12, 01 maart 1864, kof “Alberdina”, kapitein Albert Aug. Wolkammer, 48 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Berend de Jonge, 26 jaar uit Farmsum, kok, matroos, lichtmatroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1865-9, 06 maart 1865, kof “Alberdina”, kapitein Albert Aug.Wolkammer, 49 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Johannes Kremer, 25 jaar uit Appingedam, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1866-20, 01 maart 1866, kof “Alberdina”, kapitein Albert Augustinus Wolkammer, 50 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Johannes Kremer, 26 jaar uit Appingedam, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1867-11, 22 februari 1867, kof “Alberdina”, kapitein Albert A.Wolkammer, 51 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Arend Jans Jager, 28 jaar uit Farmsum, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1868-9, 03 maart 1868, kof “Alberdina”, kapitein Albert A.Wolkammer, 52 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Berend de Jonge, 30 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1869-2, 20 februari 1869, kof “Alberdina”, kapitein Albert A.Wolkammer, 53 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Arend Jacob Jager, 30 jaar uit Farmsum, kok, matroos en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1870-7, 08 maart 1870, brik “Alberdina”, kapitein Albert Augustinus Wolkammer, 54 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Augustinus Wolkammer, 19 jaar uit Farmsum, kok, bootsman, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1872-2, 22 februari 1872, brik “Alberdina”, kapitein Albert Augustinus Wolkammer, 56 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Augustinus Alberts Wolkammer, 21 jaar uit Farmsum, kok, bootsman, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Albert Augustinus wordt in de monsterrollen ook vermeld als Albert Aug. en Albert A.
2. Er zijn in totaal 22 monsterrollen op de naam van Albert Augustinus uit 1817 op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1838 t/m 1872 met als leeftijden 22 t/m 56 jaar. Zijn zeemanscarriére heeft dus minstens 34 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is in alle gevallen Farmsum vermeld.
5. Het overzicht van de monsterrolle luidt:

     *      1838              stuurman op de tjalk “Vrouw Hillechiena”, kapt.Augustinus A.Wolkammer       22 jaar

     *      1848-1869   kapitein op de kof “Alberdina”                                                                                     32-53 jaar

     *      1870-1872   kapitein op de brik “Alberdina”                                                                                    54-56 jaar

 

Overige bijzonderheden

NRC 15 oktober 1849¹¹⁴

Ameland, 9 oktober. De schepen MARIA GEERTRUIDA, kapt. Dokter, van Koningsbergen naar Amsterdam, ALBERDINA, kapt. Wolkammer, van Wolgast naar Rotterdam, PERLE, kapt. Lindeman, van Aberdeen, en JOHN AND MARY, kapt. Collidge, van Hartlepool, beide naar Hamburg, zijn gisteren op het Oosteinde van dit eiland verongelukt. Van de beide eersten is het volk gered, doch van het derde de kapitein en van het laatste een matroos en een jongen daarbij omgekomen.

 

NRC 15 oktober 1849¹¹⁴

Rotterdam, 14 oktober. De 8^e dezer ontving men op Ameland het bericht, dat op twee uren afstand van het eiland gestrand was een galjasschip. Op het vernemen dier tijding werd in allerijl de boot der Noord- en Zuid-Hollandsche Redding-Maatschappij in gereedheid gebracht. In zee gestoken, had zij met de vreselijke storm en hevige branding te kampen, doch bereikte na enige inspanning het schip en had het geluk de schepelingen, welke zich nog op de bodem bevonden en in groot gevaar verkeerden, te redden en aan de anders wisse dood te ontrukken. Bij onderzoek is gebleken, dat dit schip een Deens galjasschip was, genaamd PERLE, en gevoerd door kapt. P. Lindeman, komende met steenkolen van Schotland en bestemd naar Hamburg. De kapitein was bij de aankomst der boot reeds over boord geslagen en verdronken, zodat alleen de stuurman en de twee matrozen gered zijn geworden. De boot keerde met de geredden terug naar Ameland, waar tevens voor de goede berging der aan strand gespoelde goederen zorg werd gedragen.

Nadat de boot een uur vertrokken was, ontdekte men nabij de branding een ander schip, en vermoedende dat hetzelve ten gevolge van de hevige storm moest stranden, werd door het bestuur der maatschappij aldaar terstond aan de oppasser der boot last gegeven om met dezelve onverwijld terug te komen. Intussen strandde dit schip kort daarna. Men liet een vat aan een loodlijn naar het strand drijven, hetwelk door de aanwezigen, welke hand aan hand in zee liepen, gevat werd en langs welke lijn de schipbreukelingen, ten getale van vier en een vrouw, met het grootste gevaar een voor een aan land getrokken werden. Hoe gevaarlijk deze aanlandtrekking was, daar ieder der geredden minstens zes minuten onder water en door een hevige branding getrokken moest worden, kan elk begrijpen.

In de nacht van de 9^e strandde weder een schip. De reddingboot werd dadelijk derwaarts gebracht en bereikte hetzelve. Daar het schip zeer hoog gestrand was, bleef de equipage echter aan boord om het laagwater af te wachten.

Tezelfder tijd strandde iets oostelijker in de buitenbanken nog een schip. De boot stak ter stond opnieuw in zee, Men bevond, dat het een vrij groot schip was, welks bemanning in levensgevaar verkeerde en een noodgeschrei aanhief. Weldra verbrijzelde het achterschip en viel de grote mast over boord. Tweemaal keerde de boot terug, daar zij het schip niet kon naderen wegens de om hetzelve drijvende tuigage, wrakken en hoge branding. Een derde poging gelukte en men redde nog vijf van de manschap; twee waren reeds bij het over boord slaan van de grote mast verdronken. De redding dier vijf manschappen ging met grote gevaren vergezeld, want een ogenblik daarna kraakte het schip en sloeg geheel uit elkander.

Het tweede hier bedoelde schip was het Nederlandse smakschip MARIA GEERTRUIDA, kapt. J.L. Dokter, met rogge van Koningsbergen naar Rotterdam bestemd; schip en lading zijn verloren. Het derde was het Nederlands kofschip ALBERDINA, kapt. A. A. Wolkammer, met rogge van Wolgast naar Rotterdam bestemd; de tuigage en lading van dit schip blijven waarschijnlijk behouden. Het vierde was het Engelse brikschip MARY JOHN, kapt. Paul Colledge, met steenkolen van Hartlepool naar Hamburg bestemd. Dit schip is met de lading geheel verloren.

 

NRC 01 december 1869¹¹⁴

Amsterdam, 30 november. Het Nederlandse schip (opm: kof) ALBERDINA, kapt. A.A. Wolkammer, van Drammen met hout naar Emden, is, volgens telegram uit Norden, d.d. gisteren op Norderney gestrand, doch het volk is gered.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Klaas Vos werd geboren te Farmsum op 01 mei 1834 als zoon van Jannes Klaasen Vos en Grietje Tammes Schipper.

Hij trouwde op 16 december 1861 te Delfzijl met Hillechien Wolkammer, geboren te Farmsum op 25 juli 1841 als dochter van de scheepskapitein Albert Augustinus Wolkammer en Alberdina Hindriks Wolkammer.

Geen overlijdensgegevens van Klaas Vos en Hillechien Wolkammer gevonden.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

K.J.Vos was effectief lid van het zeemanscollege de “Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 66 in de periode 1865-1873.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt K.S.Vos als gezagvoerder gedurende:

*   1864 van de kof “Hillechiena Wolkammer” ex Alberdina, ex Geertruida Alida, gebouwd in 1850 te Martenshoek, 94 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum.

           De initialen K.S. zullen een verschrijving zijn voor K.J.

Bouma⁰²⁵ vermeldt K.J.Vos als gezagvoerder gedurende:

*   1865 t/m 1869 van de kof “Hillechiena Wolkammer” ex Alberdina, ex Geertruida Alida, gebouwd in 1850 te Martenshoek, 94 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Farmsum. Het schip werd in 1869 afgekeurd en verkocht.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1851-52, 07 augustus 1851, schoenerkof “Geertruida”, kapitein Philippus Nanno Huizing, 52 jaar uit Veendam. Voorts stuurman Jan Huizing, 22 jaar uit Veendam, kok Klaas Jannes Vos, 17 jaar uit Farmsum, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1854-5, 18 februari 1854, galjoot “Anna Margrietha Adriana”, kapitein Jans Christiaan Stenger, 60 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Geert Alberts Meninge Stenger, 24 jaar uit Farmsum, kok, lichtmatroos Klaas Jans Vos, 19 jaar uit Farmsum en een kajuitwachter;

Monsterrol 1856-A10, 26 februari 1856, galjoot “Anna Margrietha Adriana”, kapitein Jans Christiaan Stenger, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts stuurman Geert Alberts Mensinga Stenger, 26 jaar uit Farmsum en de matroos Klaas Vos, 22 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1857-10, 21 februari 1857, schoenerkof “Bouwina Mensinga”, kapitein Israel de Jong(e), 31 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman B. van Veen, 27 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen waaronder K.J.Vos, 22 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1860-21, 06 maart 1860, schoenerkof “Bouwina Mensinga”, kapitein Israel H. de Jonge, 34 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman K.J.Vos, 25 jaar uit Farmsum, kok matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1861-27, 11 maart 1861, schoenerkof “Alida”, kapitein Gerhardus van der Werff, 22 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman K.J.Vos, 26 jaar uit Farmsum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1862-6, 21 februari 1862, kof “Alberdina”, kapitein Klaas Jans Vos, 27 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman O.J.Post, 24 jaar uit Farmsum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1863-18, 28 februari 1863, kof “Hillechiena Wolkammer”, kapitein Klaass Jans Vos, 28 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Bontko Gosselaar, 23 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1864-24, 05 maart 1864, kof “Hillechiena Wolkammer”, kapitein Klaas Jans Vos, 30 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan A.Borgerts, 35 jaar uit Farmsum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1865-11, 07 maart 1865, kof “Hillechiena Wolkammer”, kapitein Klaas Jans Vos, 30 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Harm Hendricus Noorman, 22 jaar uit Warffum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1866-31, 14 maart 1866, kof “Hillechiena Wolkammer”, kapitein Klaas Jans Vos, 31 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Geert J.Pool, 29 jaar uit Farmsum, kok en een matroos;

Monsterrol 1867-28, 15 maart 1867, kof “Hillechiena Wolkammer”, kapitein Klaas Jans Vos, 32 jaar uit Farmsum. Voorts kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1868-18, 07 maart 1868, kof “Hillechiena Wolkammer”, kapitein Klaas Jans Vos, 33 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hiddo Oosterhuis, 25 jaar uit Delfzijl, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1869-3, 20 februari 1869, kof “Hillechiena Wolkammer”, kapitein Klaas Jans Vos, 34 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Theodorus Jelis Keijser, 24 jaar uit Delfzijl, kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1870-64, 26 juli 1870, kof “Cornelia” kapitein Tjapke T. Leeuwe, 42 jaar, uit Delfzijl. Voorts stuurman Klaas Jans Vos, 36 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-16, 06 maart 1871, schoener “Felicitas”, kapitein Gerhardus van der Werff, 58 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Klaas Jans Vos, 36 jaar uit Farmsum, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1872-8, 27 februari 1872, schoener “Felicitas”, kapitein Gerhardus van der Werff, 59 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Klaas Jans Vos, 37 jaar uit Farmsum, kok, bootsman, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1872-102, 09 september 1872, schoener “Pax”, kapitein Roelf H. de Groot, 34 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts 2 matrozen waaronder Klaas Jans Vos, 38 jaar uit Farmsum en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-22, 04 maart 1873, brik “Alberdina”, kapitein Augustinus Alberts Wolkammer, 22 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Klaas Jans Vos, 39 jaar uit Farmsum, kok, bootsman 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1874-43, 17 maart 1874, brik “Jan en Jacob”, kapitein Epke Pieters Brouwer, 32 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Klaas Jans Vos, 39 jaar uit Farmsum, kok, zeilmaker, 2 matrozen, lichtmatroos, scheepsjongen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1874-138, 18 september 1874, kof “Zeevaart”, kapitein Andries W.Smit, 32 jaar uit Loppersum. Voorts stuurman Klaas Jans Vos, 40 jaar uit Farmsum en een lichtmatroos;

Monsterrol 1875-10, 08 maart 1875, schoener “Geertruida”, kapitein Coenraad Mandema, 50 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Klaas Jannes Vos, 40 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1876-11, 29 februari 1876, kof “Martha”, kapitein Jan Dijkstra, 33 jaar uit Uitwierde. Voorts stuurman Klaas Jans Vos, 41 jaar uit Farmsum, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1878-56, 03 april 1878, bark “Bertha”, kapitein Epke P.Brouwer, 36 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Klaas J.Vos, 44 jaar uit Farmsum, 2^de stuurman Pieter Bos, 29 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman, 8 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1878-91, 22 juni 1878, bark “Bertha”, kapitein Epke P.Brouwer, 37 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Klaas Jans Vos, 44 jaar uit Farmsum, 2^de stuurman Pieter Bos, 29 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman, 9 matrozen, lichtmatroos en een scheepsjongen;

Monsterrol 1878-124, 20 augustus 1878, bark “Bertha”, kapitein Epke P.Brouwer, 37 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Klaas Jans Vos, 45 jaar uit Farmsum, 2^de stuurman Pieter Bos, 29 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman, 8 matrozen, 2 lichtmatrozen en een scheepsjongen;

Monsterrol 1881-41, 07 april 1881, bark “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Hiddo Tonnis Bos, 40 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Klaas Jans Vos, 46 jaar uit Delfzijl en 2 koks;

Monsterrol 1882-46, 24 maart 1882, bark “Gebroeders Bunge”, kapitein Derk Boer, 41 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Klaas Jans Vos uit Delfzijl, 47 jaar, 2^de stuurman Geert Nust, 48 jaar uit Veendam, kok, timmerman, zeilmaker, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Samenvatting van de monsterrollen

1. Klaas Jans wordt ook vermeld als Klaas Jannes, Klaas, Klaas J. en K.J.
2. Er zijn in totaal 28 monsterrollen op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum met de vermelding van Klaas Jans Vos. Alle monsterrollen zijn afkomstig van het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrrollen zijn gedateerd van 1851 t/m 1882 met als leeftijden 17 t/m 47 jaar. De zeemanscarriére heeft derhalve minstens 30 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is altijd Farmsum/Delfzijl genoemd.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1851           kok op de schoenerkof “Geertruida”, kapt. Philippus N.Huizing                                 17 jaar

       *     1854           lichtmatroos op de galjoot “Anna Margrietha Adriana”, kapt. Jan.C.Stenger           19 jaar

       *     1856           matroos op de galjoot “Anna Margrietha Adriana”, kapt. Jan.C.Stenger                   22 jaar

       *     1857-1860 matroos op de schoenerkof “Bouwina Mensinga”, kapt. Israel de Jonge                   22-25 jaar

       *     1861           stuurman op de schoenerkof “Alida”, kapt. Gerhardus van der Werff                       26 jaar

       *     1862           kapitein op de kof “Alberdina”                                                                                         27 jaar

       *     1863-1869 kapitein op de kof “Hillechiena Wolkammer”                                                               28-34 jaar

       *     1870           stuurman op de kof “Cornelia”, kapt. Tjapke T.Leeuwe                                                     36 jaar

       *     1871-1872 stuurman op de schoener “Felicitas”, kapt. Gerhardus van der Werff                        36-37 jaar

       *     1872           matroos op de schoener “Pax”, kapt. Roelf H. de Groot                                             38 jaar

       *     1873           stuurman op de brik “Alberdina”, kapt. Agustinus A.Wolkammer                             39 jaar

       *     1874           stuurman op de brik “Jan en Jacob”, kapt. Epke P.Brouwer                                        39 jaar

       *     1874           stuurman op de kof “Zeevaart”, kapt. Andries W.Smit                                                 40 jaar

       *     1875           stuurman op de schoener “Geertruida”, kapt. Coenraad Mandema                            40 jaar

       *     1876           stuurman op de kof “Martha”, kapt. Jan Dijkstra                                                          41 jaar

       *     1878           stuurman op de bark “Bertha”, kapt. Epke P.Brouwer                                                  44 jaar

       *     1881           2^de stuurman op de bark “Dorothea”, kapt. Bernard H.Geertsema                              46 jaar

       *     1882           stuurman op de bark “Gebroeders Bunge”, kapt. Derk Boer                                        47 jaar

 

Overige bijzonderheden

NRC 10 augustus 1869¹¹⁴

Kopenhagen, 4 augustus. Het Nederlandse schip (opm: kof) HILLECHIENA WOLKAMMER, kapt. H.J. Vos, van Termunterzijl naar Riga, is alhier met verlies van masten en schade aan de romp binnengelopen, zijnde in de nacht van 2 op 3 dezer in de baai van Kjöge in aanzeiling geweest. Het moet hier gaan om kapitein K.J Vos

 

NRC 14 november 1869¹¹⁴

Elseneur (opm: Helsingör), 10 november. Het Nederlandse schip (opm: kof) HILLECHINA WOLKAMMER, kapt. K.J. Vos, van Riga naar Delfzijl, is met zware schade hier in de haven gekomen en moet lossen om te repareren.

 

NRC 30 november 1869¹¹⁴

Elseneur (opm: Helsingör), 26 november. Het schip (opm: kof) HILLECHINA WOLKAMMER, kapt. K.J. Vos, van Riga naar Delfzijl, alhier met schade binnen, zal vermoedelijk afgekeurd worden.