Familiegegevens en opleiding

Geert Hindrik Bouman werd geboren te Groningen op 23 december 1863 als zoon van de schipper Hindrik Bouman en de modiste Roelfien Pot.

Hij trouwde op 21 februari 1889 te Groningen als schipper met Jenneke Mensinga, geboren te Groningen op 11 april 1863 als dochter van de timmerman Coenraad Mensinga en Jantien Haverkamp.

Geert overleed te Groningen op 16 december 1943, 79 jaar wonende te Haren. In een overlijdensadvertentie op het Centraal Bureau voor Genealogie te Den Haag wordt hij vermeld als oud-inspecteur voor de scheepvaart en Officier in de Orde van Oranje Nassau.

In huwelijksakten van een dochter, Groningen 1920, staat hij vermeld als inspecteur en van een zoon in 1924 te Groningen als “expert”.

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

G.H.Bouman was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 27 in de periode 1890 t/m 1894.

G.Bouman was effectief lid van het Groninger zeemanscollege “De Groninger Eendragt” met vlagnummer42 in de periode 1890 t/m 1893.

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt G.H.Bouman als gezagvoerder gedurende:

• 1888 t/m 1890 van de brik “Nijenstein” ex Cornelia, ex Doesborgh, gebouwd in 1862 te Rotterdam, 304 ton o.m., varend voor S.Barends te Delfzijl. Het schip is in 1890 op de Gunfleet gestrand, afgebracht en wrak geraakt;
• 1891 t/m 1892 van de bark “Nijenstein” ex Confidenza, gebouwd in 1869 te Varazza bij D. Craviotto, 524 ton o.m., varend voor S.Barends te Delfzijl;
• 1899 van het schroefstoomschip “Ingerid”, gebouwd in 1882 te Dumbarton, 600 ton n.m., varend voor D.Burger & Zⁿ te Rotterdam. Het schip werd in 1900 verkocht aan Hjalmar Thesen te Kaapstad en voer voor de Stoomvaart Maatschappij “Noorwegen”.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1888-62, 16 juli 1888, brik “Nijenstein”, kapitein Geert H.Bouman, 24 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1888-89, 15 september 1888, brik “Nijenstein”, kapitein Geert Hendrik Bouman, 24 jaar uit Groningen. Voorts stuurman Pieter Bekkering, 48 jaar uit Annerveenschekanaal, kok, 2 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1889-27, 17 maart 1889, brik “Nijenstein”, kapitein Geert Bouman, 25 jaar uit Groningen. Voorts de kapiteinsvrouw Janneke Mensinga, 25 jaar uit Groningen, stuurman Lambertus Veldman, 26 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1889-74, 04 juli 1889, brik “Nijenstein”, kapitein Geert Bouman, 25 jaar uit Groningen. Voorts de kapiteinsvrouw Janneke Mensinga, 25 jaar uit Groningen, 1^ste stuurman Lambertus Veldman,  26 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Geert van Dijk, 19 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1890-1, 20 januari 1890, brik “Nijenstein”. kapitein Geert Bouman, 26 jaar uit Groningen. Voorts de kapiteinsvrouw Jantje Mensinga, 26 jaar uit Groningen, stuurman Marten Borg, 26 jaar uit Delfzijl, timmerman, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1891-108, 25 november 1891, brik “Nijenstein”, kapitein Geert Bouman, geen leeftijd vermeld uit Groningen. Voorts een bemanningslid zonder rangaanduiding;

Monsterrrol 1893-81, 16 september 1893, brik Nijenstein”, kapitein Geert Bouman, leeftijd niet vermeld uit Groningen. Voorts een bemanningslid zonder rangaanduiding;

Samenvatting gegevens monsterrollen

1   Aanduing als Geert, Geert H. en Geert Hendrik.

2. Er zijn in totaal 7 monsterrollen vermeld op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum, alle afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrrollen zijn gedateerd van 1888-1893, alle met de brik “Nijenstein” en de kapitein Geert Bouman . Als zijn leeftijd in 1888 wordt .opgegeven 24 jaar.

4   Als zijn woonplaats is Groningen vermeld.

Het overzicht van de monsterrollen is:

5   *     1888-1893       kapitein op de brik “Nijenstein”. Maximaal 9 bemanningsleden Op 3 rollen uit 1889 en 1890 staat tevens zijn vrouw Janneke/Jantje Mensinga vermeld.

 

Overige bijzonderheden

Rotterdamsch Nieuwsblad 25 oktober 1900¹¹⁴

Het stoomschip INGERID is verkocht naar het buitenland.

 

Provinciale Groninger Courant 10 november 1900¹¹⁴

Rotterdam, 9 november. Fairplay deelt mede, dat het stoomschip INGERID van de Firma Burger & Zoon te Rotterdam, groot 693 BRT, gebouwd in 1882, door bemiddeling van de firma Lachlan & Co is verkocht voor GBP 10.000 aan de heer Hjalmar Thesen uit Kaapstad.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Jan Gijsbert werd geboren op 26 februari 1864 te Appingedam als zoon van Jan Jans Smit en Hiekje Westra van den Broek.

Hij trouwde op 26 oktober 1894 te Delfzijl als scheepskapitein met Annechien Schenkel, geboren op 25 januari 1873 te Farmsum als dochter van Hindrik Schenkel en Geertje Pilon. Annechien hertrouwde op 28 september 1921 te Delfzijl met de “leeraar der zee” Omgo Smit, die op 24 juni 1935 te Farmsum overleed.

Annechien overleed op 13 januari 1941 te Farmsum/Delfzijl, 67 jaar.

Jan Gijsbert overleed op 04 januari 1896 te Delfzijl, 31 jaar.

 

In het tijdschrift “De Zee” jg.11, p.180, 1889 staat een uitslag van in maart gehouden examens. Daarin de mededeling dat het Diploma tweede stuurman op de groote zeilvaart is uitgereikt aan J.G.Smit.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.G.Smit was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 27 in de periode 1894 t/m 1896.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.G.Smit als gezagvoerder gedurende:

• * 1893 t/m 1895 van de bark “Nijenstein” ex Confidenza, gebouwd in 1869 te Varazza, 524 ton o.m., varend voor S.Barends te Delfzijl.

 

Monsterrol uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1877-57, 26 maart 1877, bark “Ems”, kapitein Sjouke Wortel, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Klein, 25 jaar uit Vlieland, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en de kajuitwachter Jan Smit, 13 jaar uit Appingedam;

Monsterrol 1880-3, 27 februari 1880, galjoot “Burgemeester van Setten”, kapitein Johannes Stenger, 55 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hendrik Brakke, 51 jaar uit Farmsum, kok Jan Gijsbert Smit, 16 jaar uit Farmsum en een matroos;

Monsterrol 1880-145, 1 december 1880, bark “San Francisco”, kapitein Albertus Arkema, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts 1ste stuurman Jaccob Burma, 34 jaar uit Harlingen, 2de stuurman Adde Hazewinkel, 25 jaar uit Muntendam, kok, zeilmaker, 3 matrozen, 3 lichtmatrozen en de kajuitwachter Jan Smit, 16 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1882-137, 07 september 1882, brik “Ster”, kapitein Willem Jans van der Heer, 54 jaar uit Harlingen. Voorts stuurman Pieter Fopper, 30 jaar uit Schiermonnikoog, 2 matrozen en de lichtmatroos, Jan Gijsbert Smit, 18 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1886-40, 22 mei 1886, bark “Jean Baptist”, kapitein Gerrit Bruyn, 36 jaar van Vlieland. Voorts 1^ste stuurman Gool Pieters Johannes Visser, 28 jaar uit Vlieland, 2^de stuurman Derk van der Wal, 19 jaar uit Delfzijl, kok, zeilmaker, timmerman, 6 matrozen waaronder Jan Gijsbert Smit, 22 jaar uit Appingedam en 4 lichtmatrozen;

Monsterrol 1888-42, 26 mei 1888, schoener “Confiance”, kapitein Klaas de Groot, 46 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts stuurman Johanns Henderikus Slinger, 25 jaar uit Nieuwe Pekela, kok, en 2 matrozen waaronder Jan Gijsbert Smit, 24 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1888-47, 26 mei 1888, brik “Victoria”, kapitein Klaas de Groot, 46 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts stuurman Johannes Henderikus, Slinger, 25 jaar uit Nieuwe Pekela, kok, matroos Jan Gijsbert Smit, 24 jaar uit Farmsum en een lichtmatroos;

Monsterrol 1889-25, 12 maart 1889, bark “Jean Babtist”, kapitein Gerrit Bruijn, geen leeftijd vermeld uit Vlieland. Voorts matroos Jan Gijsbert Smit, geen leeftijd vermeld uit Appingedam;

Monsterrol 1889-32, 26 maart 1889, bark “Amanda”, kapitein Pieter Gransbergen, 33 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan Gijsbert Smit, 25 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1889-84b, 15 juli 1889, schoener “Johanna Geertruida”, kapitein Harko Kaijzer, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Gijsbert Smit, 25 jaar uit Farmsum, bootsman, kok, 2 matrozen, lichtmatroos, dekjongen en de kapiteinsvrouw;

Monsterrol 1889-133, 11 november 1889, schoener “Moree”, kapitein Gerhardus Hoberg, 49 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan Gijsbert Smit, 25 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1892-69, 26 juli 1892, bark “Nijenstein”, kapitein Jan Smit, 29 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Luitje de Vries, 22 jaar uit Groningen, bootsman, kok, 5 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1893-20, 16 maart 1893, bark “Neijenstein”, kapitein Jan Smit, 29 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Pieter Jansen, 20 jaar uit Farmsum, bootsman, kok, 5 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1894-8, 15 februari 1894, bark “Neijenstein”, kapitein Jan Smit, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1894-17, 13 maart 1894, bark “Nijenstein”, kapitein Jan Smit, 30 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Luitje de Vries, 23 jaar uit Groningen, bootsman, kok, matroos/zeilmaker, 3 matrozen, 3 lichtmatrozen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1894-77, 30 juli 1894, bark “Neijenstein”, kapitein Jan Smit, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1894-105, 02 november 1894, bark “Neijenstein”, kapitein Jan Smit, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1902-56b, 28 oktober 1902, bark “Neijenstein”, kapitein Jan Smit, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Overzicht van de monsterrollen

1. Jan Gijsbert wordt in de monsterrollen ook vermeld als Jan.
2. Er zijn in totsaal 18 monsterrollen met de naam van Jan Gijsbert Smit op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen alle afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1877 t/m 1894 met als leeftijden 13 t/m 30 jaar. De zeemanscarriére van Jan Gijsbert heeft derhalve minstens 17 jaar geduurd. Er is ook een monsterrol uit 1902 waarin Jan Smit als kapitein van de “Neijnenstein” wordt genoemd, maar dat moet fout zijn, daar hij in 1896 is overleden
4. Als woonplaatsen zijn in de subalterne periodeAppingedam en Farmsum genoemd, maar ten tijde van zijn gezzagvoerderschap woonde hij in Farmsum.
5. Het overzicht van de Monsterrollen luidt:

        *      1877               kajuitwachter op de bark “Ems”, kapt. Sjouke Wortel                                                                                              13 jaar

        *      1880               kok op de galjoot “Burgemeester van Setten”, kapt. Johannes Stenger                                         16 jaar

        *      1880               kajuitwachter op de bark “San Francisco”, kapt. Albertus Arkema                                               16 jaar

        *      1882               lichtmatroos op de brik “Ster”, kapt. Willem J. van der Heer                                                                         18 jaar

        *      1886               matroos op de bark “Jean Baptist”, kapt. Gerrit Bruyn                                                                                            22 jaar

        *      1888               matroos op de schoener “Confiance”, kapt. Klaas de Groot                                                                                    24 jaar

        *      1888               matroos op de brik “Victoria”, kapt. Klaas de Groot                                                                                                                24 jaar

        *      1889               matroos op de bark “Jean Baptist”, kapt. Gerrit Bruijn                                                                                            25 jaar

        *      1889               stuurman op de bark “Amanda”, kapt. Pieter Gransbergen                                                                                     25 jaar

        *      1889               stuurman op de schoener “Johanna Geertruida”, kapt. Harko Kaijzer                                           25 jaar

        *      1889               stuurman op de schoener “Moree”, kapt. Gerhardus Hoberg                                                                          25 jaar

        *      1892-1894    kapitein op de bark “Neijenstein”                                                                                                                                                                                                29-30 jaar

 

Overige bijzonderheden

In Mast⁰⁹⁷ is een tabel vermeld uit het Jaarverslag van de Kamer van Koophandel te Delfzijl uit 1891, waarin schepen met verdere bijzonderheden zijn vermeld.

“Nijenstein   J.Smit   bark   558 brt   gebouwd in 1869   varend voor S.Barends te Delfzijl.”

 

Provinciale Groninger Courant 13 november 1893¹¹⁴

Delfzijl, 9 november. Het hier thuisbehorende barkschip NIJENSTEIN, kapt. J.Smit, van Sundsvall herwaarts, is bij Borkum gestrand. Het stoomschip THYRA, van Riga naar hier bestemd, verleent assistentie. De sleepboot MARTIN POPELAU is van hier naar de strandingsplek vertrokken.

 

Provinciale Groninger Courant 13 november 1893¹¹⁴

Delfzijl, 10 nov.Het schip NIJENSTEIN, kapt. J. Smit, van Sundsvall herwaarts, bij Borkum gestrand, is door het stoomschip THYRA en de sleepboot MARTIN POPELAU vlot en hier binnengesleept.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Zowel in de BS-gegevens als in de monsterrollen wordt de naam geschreven als Veldhuis en Velthuis.

Richtinggevend voor verdere identificatie zijn de vermeldingen in de archieven van het Harlinger zeemanscollege “Zeemansvoorzorg” van de namen van der Meer, Weissenbach en Rosema (zie hierna).

Een Hendrik Velthuis werd geboren op 09 november 1838 te Harlingen als zoon van Geert Hindriks Velthuis en Hiltje Willems van der Meer. Een Hendrik Velthuis, zoon van genoemd echtpaar Velthuis/van der Meer, overleed te Harlingen/Ooststellingerwerf op18 april 1843.

Een tweede Hendrik Veldhuis werd geboren te Wildervank op 29 november 1845 als zoon van wederom Geert Hendriks Veldhuis en Hiltje Willems van der Meer. Gezien het geboortejaar en de vermelding in de monsterrollen gaat het hier om de latere gezagvoerder.

Gezien de vermelding bij de inschrijving als lid van “Zeemansvoorzorg” te Harlingen moet Hendrik voor de eerste maal getrouwd zijn nà 1876. Hij zou na dat jaar getrouwd zijn met ene Grietje Weissenbach, geboren op 24 augustus 1850, maar de geboorteplaats is niet achterhaald. Gezien het volgend huwelijk in 1892, moet Grietje vóór die datum zijn overleden (of gescheiden). Een overlijdensdatum is niet gevonden

Hendrik trouwde te Delfzijl op 14 december 1892 als scheepskapitein met Siemke Rozema, geboren te Farmsum op 23 november 1868 als dochter van de voerrman Kornelis Rozema en Harmanna Schreuder. Zij overleed te Delfzijl op 03 juni 1913, 44 jaar.

Een overlijdensakte van Hendrik is niet gevonden Wèl werd in 1911 in Delfzijl nog het overlijden gemeld van de 11-jarige zoon van Hendrik en Siemke.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

Hendrik Velthuis werd per september 1876 met vlagnummer 48 ingeschreven als lid van het Harlinger zeemanscollege "Zeemansvoorzorg". Zijn schip was de "Jetske", boekhouders K.Posthumus & C^o. De contributie werd voldaan door de boekhouders. Hij was ongehuwd. Toegevoegd is "1877 Trekkend lid geworden ten behoeve zijner Moeder Weduwe H.Velthuis geb.van der Meer". Voorts is vermeld: " kapitein H.Velthuis thans voerende het brikschip Elisabeth van dezelfde reederij is in 1879 gehuwd met Grietje Weissenbach geboren den 24 Augustus 1850. Hertrouwde 14 dec 1892 met Siemke Rosema. Woont thans te Farnsum^028-fol.147.

Hij was met vlagnummer H48 lid van het College in de periode 1876-1904⁰³⁴.

 

H.Velthuis was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 27 in de periode 1897 t/m 1906

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

lid van het college Zeemansvoorzorg uit Harlingen⁰³⁶

vlagnummer   periode    type          naam van het schip                      boekhouder/reder

      H48          1876-1877 kof            Jetske (ex Twee Gebroeders)      K.Posthumus & C^o, Harlingen

                          1878-1881 bark          Elisabeth (ex George)                  K.Posthumus & C^o, Harlingen

                          1882-1884 bark          Elisabeth (ex George)                  K.Posthumus & P.J.Holstein, Harlingen

                            1889       bark          Orion (ex William Leckie)          G.G.Albers S^r, Farmsum

                             1892      3/m sch.   Twee Gebroeders (ex Orion,

                                                                  ex William Leckie)                      H.G.Albers, Werkendam

                                                                  bij Larvik verongelukt

                          1895-1901 bark          Nijestein (ex Confidenza)           S.Barends, Delfzijl

                             1902                         16 juni bij Söderhamn gestrand en wrak

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.Veldhuis als gezagvoerder gedurende:

*   1890 t/m 1892 van de bark “Orion” ex William Leckie, gebouwd in 1855 te Sunderland, 416 ton o.m., varend voor F.L.Drenth te Pekela. Het schip voer in 1893 voor H.G.Albers te Werkendam en was herdoopt in “Twee Gebroeders”;

*   1893 van de bark “Twee Gebroeders” ex Orion, ex William Leckie, gebouwd in 1855 te Sunderland, 416 ton o.m., varend voor H.G.Albers te Werkendam.

Bouma⁰²⁵ vermeldt H.Velthuis als gezagvoerder gedurende:

*   1894 van de brik “” Onderneming” ex Diana, gebouwd in 1853 te Pillau, 325 ton o.m., varend voor J.Alta L^z te Harlingen. Het schip is in 1894 gezonken na aanvaring in het Kattegat/Noordzee;

*   1896 van de bark “Nijestein” ex Confidenza, gebouwd in 1869 te Varazza, 524 ton o.m., varend voor S.Barends te Delfzijl.

 

Gegevens uit het Gemeentarchief van Delfzijl

Monsterrol 1888-116, 19 december 1888, schoener “Advena”, kapitein Berend Harmannus Visser, 34 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hendrik Veldhuis, 43 jaar uit Harlingen, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1889-135, 19 november 1889, schoener “Orion”, kapitein Hendrik Velthuis, 43 jaar uit Harlingen. Voorts stuurman Pieter Bakker, 44 jaar uit Harlingen,bootsman/zeilmaker, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1891-7, 12 februari 1891, schoener “Orion”, kapitein Hendrik Velthuis, 45 jaar uit Harlingen. Voorts stuurman Wietzo Velthuis, 41 jaar uit Harlingen, bootsman, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1891-84, 29 augustus 1891, schoener “Orion”, kapitein Hendrik Velthuis, geen leeftijd vermeld uit Harlingen. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1892-19, 17 maart 1892, schoener “Twee Gebroeders”, kapitein Hendrik Velthuis, 46 jaar uit Harlingen. Voorts 1^ste stuurman Jan Stieuwen, 38 jaar uit Terschelling, 2^de stuurman Freerk Albers, 31 jaar uit Den Haag, bootsman, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en 2 dekjongens;

Monsterrol 1895-31, 02 april 1895, bark “Nijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, 49 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hillebrand Smid, 35 jaar uit Appingedam, bootsman, kok, 3 matrozen, 4 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1895-78, 24 juli 1895, bark “Neijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, 43 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Hilbrand Smid, 35 jaar uit Appingedam, 2^de stuurman Barend Barends, 22 jaar uit Groningen, kok, 4 matrozen, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1896-38, 25 maart 1896, bark “Neijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, 50 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hilbrand Smid, 36 jaar uit Appingedam, bootsman/zeilmaker, kok, 3 matrozen, 4 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1896-81, 18 juni 1896, bark “Neijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, 50 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hilbrand Smid, 36 jaar uit Appingedam, bootsman/zeilmaker, kok, 4 matrozen, 3 lichtmatrozen, dekjongen en twee passagiers;

Monsterrol 1897-44, 22 april 1897, bark “Neijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, 50 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Hilbrand Smid, 38 jaar uit Appingedam, bootsman/zeilmaker, kok, 3 matrozen, 3 lichtmatrozen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1897-70, 27 juli 1897, bark “Neijenstein”, kapitein Hindrik Velthuis, 50 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Arend Vos, 29 jaar uit Noordbroek, kok, bootsman/zeilmaker, 4 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1897-82a, 15 september 1897, bark “Nijenstein”, kapitein Hindrik Velthuis, 51 jaar uit Farmsum. Voorts 2^de stuurman Hayo Bos, 30 jaar uit Eenum, kok, zeilmaker, matroos en een dekjongen;

Monsterrol 1897-82b, 18 september 1897, bark “Nijenstein”, kapitein Hindrik Velthuis, 51 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Arend Vos, 29 jaar uit Noordbroek, matroos en 3 lichtmatrozen;

Monsterrol 1898-66, 27 juli 1898, bark “Nijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Arend Vos, 30 jaar uit Noordbroek, 2^de stuurman Barend Barends, 25 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en 4 lichtmatrozen;

Monsterrol 1899-30, 31 maart 1899, bark “Nijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, 52 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Arend Vos, 30 jaar uit Noordbroek, bootsman, kok, 4 matrozen, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1899-42, 13 april 1899, bark “Neijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1899-43, 13 april 1899, bark “Neijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1899-52, 08 mei 1899, bark “Neijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Is enige naam op de monsterrol;

Monsterrol 1899-69, 13 juli 1899, bark “Nijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, 52 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Arend Vos, 30 jaar uit Noordbroek, bootsman, zeilmaker, kok, 3 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1900-40, 14 april 1900, bark “Nijenstein”, kapitein H.Velthuis, 55 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman J.Goëken, 60 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman D.A.Formen, 22 jaar uit Groningen, bootsman, kok, 2 matrozen, 4 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1900-61, 18 juli 1900, bark “Nijenstein”, kapitein H.Velthuis, 54 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman J.Goëken, 60 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman D.A.Forma, 22 jaar uit Groningen, bootsman, kok, 2 matrozen, 4 lichtmatrozen, dekjongen en een passagier;

Monsterrol 1901-29, 02 april 1901, bark “Nijenstein”, kapitein H.Velthuis, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman J.Goëken, 61 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman G.Neut, 60 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 3 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1902-11, 02 april 1902, bark “Nijenstein”, kapitein H.Velthuis, 56 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman T.P. ter Wiel 24 jaar uit Gamswerd, 2^de stuurman G.Neut, 60 jaar uit Zoutkamp, bootsman, kok, 3 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1903-26b, 30 juni 1903, bark “Nijenstein”, kapitein H.Veldhuis, geen leeftijd en woonplaats vermeld.. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1904-16, 28 maart 1904, bark “Nijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Is enige vermelding op de monsterrol;

Monsterrol 1904-25a, 29 april 1904, schoener “Mathilde”, kapitein T.R.Wielema, 56 jaar uit Schiermonnikoog. Voorts 1^ste stuurman H.Velthuis, 58 jaar uit Farmsum, 2^de stuurman Th. de Groot, 27 jaar uit Schiermonnikoog, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1909-14b, 06 februari 1909, bark “Neijenstein”, kapitein Hendrik Velthuis, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

 

Samenvatting van de monsterrollen

1. De voornaam Hendrik wordt in de monsterrollen soms ook gespeld als Hindrik. Voorts wordt de achternaam gespeld als Velthuis en Veldhuis.
2. Er zijn in totaal 27 monsterrollen op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1888 t/m 1909 met als leeftijden 43 t/m 63 jaar. De zeemanscarriére heeft derhalve minstens 20 jaar geduurd.
4. Al woonplaats is aanvankelijk Harlingen genoemd en vanaf begin negentiger jaren steeds Farmsum/Delfzijl.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1888               stuurman op de schoener “Advena”, kapt. Berend H.Visser                                     43 jaar

       *     1889-1891    kapitein op de schoener “Orion”.                                                                                 43-45 jaar

       *     1892               kapitein van de schoener “Twee Gebroeders”                                                            46 jaar

       *     1895-1904    kapitein op de bark “Nijenstein”                                                                                   49-58 jaar

       *     1904               stuurman op de schoener “Marhilde”, kapt. T.R.Wielema                                       58 jaar

       *     1909               kapitein op de bark “Nijenstein”                                                                                   63 jaar

 

Overige bijzonderheden

In het tijdschrift “De Zee” Jg 1895, p.120 t/m 124 staat een verslag van de “Raad van Tucht voor de Koopvaardij te Amsterdam inzake het gedrag van gezagvoerder H.Velthuis “bij gelegenheid van de aan het Nederlandsche brikschip “Onderneming”, op 12 Oktober 1894, overkomen ramp. Het verslag vermeldt het volgende:

Het schip is op 26 september 1894 van Harlingen in ballast vertrokken naar Sundswall. Het schip was technisch in orde. Zonder noemenswaardige voorvallen is de reis voortgezet tot 11 oktober 1894 tot nabij het vuur van Hirshald. Op 12 oktober werd het vuurschip van Skager Rif gepeild. Het was mistig met een dikke lucht en kalme zee. Er was uitkijk en regelmatig werd een stoot op de misthoorn gegeven. In de morgen van die dag werd de brik aan bakboord aangevaren door een Deens stoomschip de “Christian IX” onder kapitein P.Mollerup. De “Onderneming” zonk binnen twee minuten waarbij de stuurman A. van Gorkum en een jongen verdronken. Er was geen tijd scheepspapieren te redden. Later werd de scheepskist van de stuurman uit het water gevist, waarin het logboek. De rest van de bemanning ging aan boord van het stoomschip en werden afgezet te Kopenhagen, reisde daarna naar Londen waar zij op 15 oktober aankwamen.

De Raad oordeelde “dat de gezagvoerder H.Velthuis, noch de aanvaring, noch het verlies van twee menschenlevens had kunnen voorkomen en de ramp dus niet aan eenige schuld of nalatigheid zijnerzijd kan worden toegeschreven.”

Hij werd derhalve vrijgesproken

 

NRC 17 oktober 1895¹¹⁴

Delfzijl, 14 oktober. Het Nederlandse schip (opm: bark) NIJENSTEIN, kapt. H. Velthuis, alhier binnengesleept door de sleepboot ALBATROS, heeft zware slagzij.

 

Provinciale Groninger Courant 02 februari 1898¹¹⁴

Vlissingen (opm: geen datum). Het Nederlandse barkschip NIJENSTEIN is na te Middelburg de lading gelost te hebben, heden morgen aldaar in het dok gezet om de geleden schade te herstellen.

 

Provinciale Groninger Courant 10 oktober 1898¹¹⁴

Delfzijl, 10 oktober. Sedert een paar dagen liggen hier ter lossing vier zeilschepen met het inhebbende hout. Gisterenavond kwam hier ter rede het schip NIJENSTEIN, kapitein Velthuis, mede met hout beladen van de Oostzee, om hier te lossen. …

 

Provinciale Groninger Courant 03 september 1901¹¹⁴

Delfzijl, 31 augustus De Nederlandse schepen NIJENSTEIN, kapt. H. Velthuis, IDA, kapt. H. Leeuw, JAN SIEVERT, kapt. P. Arkema, en CHARLOTTE EN ANNA, kapt. N. Arkema, zijn reeds alle vier afgetuigd en hier opgelegd, daar geen lonende vrachten meer te krijgen waren, vermoedelijk zullen meerdere schepen spoedig volgen.