Familiegegevens en opleiding

Bernard Hendrik Geertsema werd geboren op 11 april 1844 te Farmsum/Delfzijl als zoon van Harke Andries Geertsema en Alida Johanna Hinderika Meijer.

Hij trouwde te Delfzijl op 23 november 1871 als scheepskapitein met Diewerke Sebens, geboren te Uitwierde op 27 december 1846 als dochter van de landbouwer Eppe Tammes Sebens en Trientje Derks Leeuw. Zij overleed op 10 juli 1940 te Termunten, 93 jaar

Bernard Hendrik overleed op 24 december 1915 te Delfzijl, 71 jaar.^{allegroningers}

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

B.H.Geertsema was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 48 in de periode 1874 t/m 1906.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt B.H.Geertsema als gezagvoerder gedurende:

*    1872 t/m 1875 van de kof “Alida” ex Titia, gebouwd in 1848 te Hoogezand, 110 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar te Farmsum;

*    1877 t/m 1881 van de brik “Nimrod”, gebouwd in 1863, bouwplaats niet vermeld, 267 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl;

*    1882 t/m 1885 van de 3-mastschoener “Dorothea”, gebouwd in 1862 te Sunderland, 336 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl.

*    1886 t/m 1888 van de 3-mastschoener “Alida” ex Dorothea, gebouwd in 1862 te Sunderland, 336 ton o.m., vermoedelijk varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. Het schip werd in 1888 verkocht naar Denemarken;

*    1889 t/m 1895 van de 3-mastschoener “Alida” ex Woldemir; gebouwd in 1871 te Gutmansbach, 323 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. In 1899 gestrand bij Frederikshavn;

*    1894 t/m 1898 op de bark “Fortuna”, gebouwd in 1863 te Elbing, 428 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl;

*    1900 t/m 1903 van de 3-mastschoener “Adelaar”, ex Allegro, gebouwd in 1859 te Stettin, 301 ton o.m., varend voor A.van Dijk te Delfzijl. Het schip is in 1903 gestrand bij Warnemünde en wrak geraakt.

 

Navolgende monsterrollen zijn in het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1858-64, 22 mei 1858, kof “Geziena Ida”, kapitein Geert Mensinga Taaij, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts 2 koks waaronder Bernard Geertsema, 14 jaar uit Farmsum en 2 matrozen;

Monsterrol 1862-11, 24 februari 1862, kof “Union”, kapitein Jan B.Boer, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman K.B.Boer, 25 jaar uit Delfzijl, kok en de matroos B.H.Geertsema, 17 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1863-12, 26 februari 1863, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Klaas B.Boer, 26 jaar uit Delfzijl, kok, matroos B.H.Geertsema, 18 jaar uit Delfzijl en een lichtmatroos;

Monsterrol 1864-14, 02 maart 1864, schoenerkof “Trekvogel”, kapitein Hendrik Freese, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Bernard H.Geertsema, 19 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1865-6, 04 maart 1865, kof “Trekvogel”, kapitein Hindrik Freese, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Bernard Geertsema, 21 jaar uit Farmsum, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1865-76, 29 juli 1865, kof “Cornelia”, kapitein Tjaart Jentsema, 36 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Bernardus Geertsema, 22 jaar uit Farmsum en een matroos;

Monsterrol 1865-108, 28 december 1865, galjoot “Afien Smit”, kapitein Nanne H.Boswijk, 36 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts stuurman Arent Postema, 38 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen waaronder Bernard Geertsema, 22 jaar uit Farmsum en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1867-4, 12 februari 1867, kof “Weea”, kapitein Sjouke Wortel, 43 jaar uit Delfijl. Voorts stuurman Bernard Geertsema, 23 jaar uit Farmsum, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1867-47, 31 mei 1867, schoener `Felicitas`, kapitein Gerhardus van der Werff, 55 jaar uit Farmsum. Voorts kok en de matroos Bernard H.Geertsema, 23 jaar uit Farmsum;

Monsterrol 1870-90, 14 oktober 1870, brik “Pelikaan”, kapitein Willem A. de Jonge, 26 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Bernard Hendrik Geertsema, 26 jaar uit Farmsum, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-19, 06 maart 1871, brik “Pelikaan”, kapitein Willem A. de Jonge, 26 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Bernardus Geertsema, 26 jaar uit Farmsum, kok, zeilmaker, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-34, 12 april 1871, schoener “Pelikaan”, kapitein Willem A. de Jonge, 26 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Bernardus Geertsema, 26 jaar uit Farmsum, kok en 4 matrozen

 

Monsterrol 1872-13, 29 februari 1872, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wijngaard, 30 jaar uit Termunten, kok en lichtmatroos;

Monsterrol 1873-6, 24 februari 1873, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hindrik Wijngaard, 31 jaar uit Termunten, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1874-14, 28 februari 1874, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Luitje Asterling, 37 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1874-97, 20 juli 1874, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1874-137, 17 september 1874, kof “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en een matroos;

Monsterrol 1875-11, dd 08 maart 1875, kof “Alida”, kapt. Bernard Hendrik Geertsema, 31 jaar uit Delfzijl, stuurman Albert van Dijk, 23 jaar uit Delfzijl, matroos en een lichtmatroos;

 

Monsterrol 1876-7, 22 februari 1876, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert van Dijk, 24 jaar uit Bierum, kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-96, 08 juni 1876, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertseema, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1876-170, 04 september 1876, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1877-20, 07 maart 1877, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Fokke Westerveld, 44 jaar uit Appingedam, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1878-12, 26 februari 1878, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Geertsema, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert de Jonge, 54 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1879-21, 26 maart 1879, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 34 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert de Jonge, 54 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1879-114, 19 augustus 1879, brik Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 35 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1880-45, 07 april 1880, brik “Nimrod”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert de Jonge, 56 jaar uit Farmsum, kok en 4 matrozen;

 

Monsterrol 1881-41, 07 april 1881, bark “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Hiddo Tonnis Bos, 40 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Klaas Jans Vos, 46 jaar uit Delfzijl en 2 koks;

Monsterrol 1881-86, 11 augustus 1881, bark “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1882-3, 27 januari 1882, bark “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert de Jonge, 58 jaar uit Farmsum, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1883-27, 16 maart 1883, schoener “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albert E. de Jonge, 59 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1883-57, 16 juni 1883, schoener Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts een kok en een matroos;

Monsterrol 1884-6, 07 februari 1884, schoener “Dorothea”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Remmelt van Linge, 40 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

 

Monsterrol 1885-27, 31 maart 1885, bark “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Ailt van der Veen, 52 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen, lichtmatroos, dekjongen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1886-14, 31 maart 1886, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman Harmannus Meijer, 43 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1886-50, 30 juni 1886, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Derk Sybolt Knappers, 35 jaar uit Veendam, kok, 4 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1887-2, 04 februari 1887, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 42 jaar uit Delfijl,. Voorts stuurman Jan Bos, 34 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1887-106, 08 oktober 1887, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts matroos en een lichtmatroos;

 

Monsterrol 1888-30, 07 april 1888, bark “Amanda”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Renger Bos, 26 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1888-78, 21 augustus 1888, bark “Amanda”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 44 jaar uit Delfzijl. Voorts zeilmaker, kok en een lichtmatroos;

 

Monsterrol 1889-4, 14 januari 1889, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Renger Bos, 26 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1889-39, 29 maart 1889, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1889-86, 20 juli 1889, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen en een lichtmatroos’

Monsterrol 1890-12, 10 maart 1890, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 45 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Borst D^z, 46 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Mosterrol 1891-34, 24 maart 1891, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Borst, 47 jaar uit Farmsum, kok, matroos, matroos/timmerman, 3 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1891-65, 06 juli 1891, schoener “Alida”, kapitein Bernard Geertsema, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, matroos, lichtmatroos en kajuitwachter;

Monsterrol 1891-85, 31 augustus 1891, schoener “Alida”, kapitein Bernard Geertsema, 46 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1892-22, 18 maart 1892, schoener “Alida”, kapitein Bernard Geertsema, 47 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Borst, 48 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, matroos/timmerman en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1892-75, 15 augustus 1892, schoener “Alida”, kapitein Bernard Geertsema, 48 jaar uit Delfzijl. Voorts 2^de stuurman Harko Geertsema, 19 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1893-25, 18 maart 1893, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 48 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Borst, 49 jaar uit Farmsum, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1894-36, 27 maart 1894, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 50 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, matroos en lichtmatroos;

 

Monsterrol 1894-64, 25 juni 1894, bark “Amanda”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl en een niet met rang aangeduid bemanningslid;

 

Monsterrol 1895-37, 06 april 1895, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Freerk Teerling, 46 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen, 4 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1895-76, 11 juli 1895, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1896-34, 20 maart 1896, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, 51 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Freerk Janssen Teerling, 47 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen, 4 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1896-73, 06 juli 1896, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1896-91, 31 augustus 1896, bark “Fortuna”, Bernard Geertsema, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos en een kok;

Monsterrol 1897-4, 20 februari 1897, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1897-43, 21 april 1897, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, 52 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan van Buuren, 23 jaar uit Delfzijl, zeilmaker, kok, 3 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1898-20, 04 maart 1898, bark “Fortuna”, kapitein Bernard H.Geertsema, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Rab, 26 jaar uit Vlieland, kok, 5 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1899-2, 25 januari 1899, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1899-8, 22 februari 1899, schoener “Alida”, kapitein Bernard Hendrik Geertsema, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Eppe Geertsema, 20 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 3 lichtmatrozen;

 

Monsterrol 1900-16, 21 april 1900, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1900-42, 23 april 1900, schoener “Adelaar”, kapitein Bernard H.Geertsema, 56 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman E.Geertsema, 21 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman H.Schuitema, 19 jaar uit Delfzijl, bootsman, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1900-76, 24 september 1900, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, 56 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman E.Geertsema, 22 jaar uit Delfzijl, 5 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1901-22, 02 april 1901, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, 57 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman C.Broekema, 59 jaar uit Oude Pekela, kok, lichtmatroos/zeilmaker, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen’

Monsterrol 1902-4d, 19 maart 1902, bark “Fortuna”, kapitein Bernard Geertsema, leeftijd niet vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1902-25, 19 april 1902, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, 58 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman C.Broekema, 60 jaar uit Oude Pekela, kok, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1902-28b, 22 mei 1902, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1903-15, 30 maart 1903, schoener “Adelaar”, kapitein B.H.Geertsema, 59 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman C.Broekema, 61 jaar uit Oude Pekela, kok, zeilmaker, 3 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1904-27b, 05 mei 1904, bark “Fortuna”, kapitein Bernard H.Geertsema, leeftijd niet vermeld uit Delfzijl. Verder geen bemanningsleden genoemd;

Monsterrol 1904-27d, 07 mei 1904, schoener “Adelaar”, kapitein Bernard H.Geertsema, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vemeld bemanningslid;

Samenvatting van de monsterrollen

1. Bernard Hendrik wordt ook vermeld als Bernard, Bernardus, Bernard H. en B.H.
2. Er zijn in totaal 70 monsterrollen vermeld op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1858 t/m 1904 met als leeftijden 14 t/m 60 jaar. Zijn zeemanscarriëre heeft dus 46 jaar geduurd, een respectabele periode. Daar hij in 1915 is overleden, heeft hij na zijn zeemansloopbaan nog een “pensioensperiode “ gekend.
4. Als woonplaats is gedurende zijn subalterne rangen Farmsum opgegeven, zijn geboorteplaats. Vanaf het moment, dat hij gezagvoerder werd (en getrouwd was) is zijn woonplaats Delfzijl.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

      *    1858                kok op de kof “Geziena Ida”. G.M.Taaij                                                     14 jaar

      *    1862                matroos op de kof “Union”, kapt. J.B.Boer                                                           17 jaar

      *    1863                matroos op de (schoener)kof “Trekvogel”, kapt. H.Freese                        18 jaar

      *    1864-65          stuurman op de (schoener)kof “Trekvogel”, kapt. H.Freese                      19-21 jaar

      *    1865                stuurman op de kof “Cornelia”, kapt. T.Jentsema                                      22 jaar

      *    1865                matroos op de galjoot “Afiena”, kapt. N.H.Boswijk                                  22 jaar

      *    1867                stuurman op de kof “Weea”, kapt. S.Wortel                                                23 jaar

      *    1867                matroos op de schoener “Felicitas”, kapt. G. van der Werff                      23 jaar

      *    1870-1871      stuurman op de brik “Pelikaan”, kapt. W.A. de Jonge                                26 jaar

 

      *    1872-1875      kapitein op de kof “Alida”                                                                              27-31 jaar

      *    1776-1880      kapitein op de brik “Nimrod”                                                                         32-36 jaar

      *    1881-1884      kapitein op de bark/schoener “Dorothea”                                                    37-39 jaar

      *    1885-1887      kapitein op de bark/schoener “Alida”                                                           41-42 jaar

      *    1888                kapitein op de bark “Amanda”                                                                      45 jaar

      *    1889-1893      kapitein op de schoener “Alida”                                                                    45-48 jaar

      *    1894                kapitein op de bark “Fortuna”                                                                       50 jaar

      *    1894                kapitein op de bark “Amanda”                                                                      50 jaar

      *    1895-1900      kapitein op de bark “Fortuna”                                                                       51-56 jaar

`     *    1900-1901      kapitein op de schoener “Adelaar”                                                                56-57 jaar

      *    1902                kapitein op de bark “Fortuna”                                                                       58 jaar

      *    1902-1903      kapitein op de schoener Adelaar”                                                                            58-59 jaar

      *    1904                kapitein op de bark “Fortuna”                                                                       60 jaar

      *    1904                kapitein op de schoener “Adelaar”                                                                60 jaar

6. In zijn carrière deed Bernard ervaring op van kleinere schepen zoals een kof, tot aan grotere driemasters. Opvallend is ook dat hij na een reis als stuurman op een kof, weer terugging naar de rang als matroos op een wat groter schip. Is dat als een leerperiode te zien?

      Aan het eind van zijn loopbaan wisselde hij frekwent van schip, maar het is ook mogelijk dat hij soms geen effectieve reizen maakte, maar toezicht had op een opgelegd schip. Het gering aantal bemanningsleden, vermeld op de monsterrol, duiden op die situatie

 

Overige bijzonderheden

In 1863 was het schip (FortunaI bij de werf van Gustav Fechter, gelegen op de Klugenbauholzhof, in Elbing (Oost-Pruisen) van stapel gelopen. … De bark was geschikt voor de vaart op de Atlantische Oceaan en gebouwd voor een zogenaamde “Partenrederei”, waarin in 1894 als partners deelnamen: de koopman en consul Fritz Dultz, de kapitein Eugen Neumann, de zeilmaker Peter Leidtke - allen uit Pillau -, alsmede de machinefabrikant Ferdinant Schichau uit Elbing en de kapitein Heinrich Rudolf Unruh uit Balga. De laatste had van 1886 tot 1894 over het schip het commando gevoerd. Door het overlijden van kapitein Neumann had men besloten de bark te verkopen. De Delfzijlster reder Bernard Hendrik Geertsema bereikte met de aandeelhouders een accoord. De verkoop vond te Pillau plaats op 18 april 1894 (voor 8500 DM) … De bark werd aanvankelijk gevoerd door kapitein/eigenaar B.H.Geertsema, doch later kreeg kapitein L.Veldman hierover het commando … ^{097-p.146 en volgende}.

 

       In Mast⁰⁹⁷ is een tabel vermeld uit het Jaarverslag van de Kamer van Koophandel te Delfzijl uit 1891, waarin schepen met verdere bijzonderheden zijn vermeld.

“Alida   B.H.Geertsema   3/mschooner   323 ton brt   gebouwd in 1871   reeder B.H.Geertsema te Delfzijl.”

 

Harlinger Courant 07 maart 1878, Scheepvaartberichten⁰⁹⁶

Uitgegaan:

Delfijl (zeilklaar) 25 Febr. Nimrod, B.H.Geertsema, Gloucester.”

 

NRC 30 maart 1894¹¹⁴

Delfzijl, 28 maart. Het Duitse barkschip FORTUNA, groot 428 ton, gebouwd in 1863, is voor 8500 mark aangekocht door kapt. B.H. Geertsema alhier.

 

Provinciale Groninger Courant 17 januari 1898¹¹⁴

Delfzijl, 13 januari. De alhier liggende schepen JAN SIEVERT, kapitein P. Arkema, en DIEWERDINA, kapitein N. Arkema, zijn reeds bevracht met juffers van Hernösand naar Delfzijl. De VRIENDSCHAP, kapitein Kayzer, te Papenburg liggende, is vandaar met cokes bevracht naar Christiania (opm: Oslo) en het schip FORTUNA, kapitein Geertsema, is bezig om hier turfstrooisel te laden voor Engeland.

 

Provinciale Groninger Courant 22 maart1898¹¹⁴

Delfzijl, 19 maart. De te Leith liggende Nederlandse bark FORTUNA, kapitein tevens reder B.H. Geertsema, krijgt tot gezagvoerder L. Veldman, van het thans hier gesloopt wordende schip OLDAMBT. De heer Geertsema blijft boekhouder.

 

NRC 02 april 1899¹¹⁴

Delfzijl, 31 maart. Volgens alhier ontvangen berichten, is het Nederlandse schip ALIDA, kapt Geertsema, als geheel verloren te beschouwen.

 

Provinciale Groninger Courant 06 december 1899¹¹⁴

Delfzijl, 6 december. Het Nederlandse 3-mast schoenerschip ADELAAR, groot 295 bruto registerton, gevoerd geweest door kapt. Middel, is onderhands aangekocht door de heren B.H. Geertsema, scheepskapitein, en A. van Dijk, scheepsmakelaar, beide te Delfzijl. Prijs geheim.

 

Dagblad Scheepvaart 19 maart 1902¹¹⁴

Delfzijl, 18 maart. De Nederlandse brik GUSTAVA is verkocht aan de heer B. Geertsema, boekhouder A. van Dijk, alhier. Kapitein wordt C. Borst Dzn.

 

 

Familiegegevens en opleiding

Lambertus Veldman werd geboren te Delfzijl op 23 november 1862 als zoon van Klaas Veldman en Eeltje Vos

Hij trouwde op 21 februari 1890 te Appingedam als buitenvaarder met Hemmechien Looijenga, geboren te Appingedam op 01 november 1864 als dochter van de bakker Freerk Jacobs Looijenga en Marchien Harms Huisman. Hemmechien overleed te Delfzijl op 15 juli 1928, 63 jaar.

Lambertus overleed te Delfzijl op 23 december 1949, 87 jaar.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

L.Veldman was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 4 in de periode 1897 t/m 1903.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt L.Veldman als gezagvoerder gedurende:

*   1890 van de bark “Deodata”, gebouwd in 1855 te Stavanger, 335 ton o.m., varend voor N.F.Huisman te Delfzijl. Het schip is bij Stubbekjøbing gestrand en wrak geraakt;

*   1892 t/m 1895 van de brik “Oldambt” ex Valette, gebouwd in 1863 in Nth Shields, 308 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Appingedam;

*   1896 t/m 1897 van hetzelfde schip maar nu varend voor F.Looijenga te Appingedam. Het schip werd in 1897 gesloopt te Appingedam;

*   1899 van de bark “Fortuna”, gebouwd in 1863 te Elbing, 428 ton o.m., varend voor B.H.Geertsema te Delfzijl;

*   1900 en later op hetzelfde schip maar nu als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl.

 

Navolgende monsterrollen bevinden zich in het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1875-22, 15 maart 1875, schoener “Cornelia”, kapitein Jacob Nieuwenhuis, 38 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Fokke Westerveld, 42 jaar uit Appingedam, kok, matroos, lichtmatroos en de scheepsjongen Lambertus Veldman, 12 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1876-201, 26 september 1876, schoener “Cornelia”, kapitein Jakob Nieuwenhuis, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Geert Westerveld, 43 jaar uit Appingedam, kok Lambertus Veldman, 15 jaar uit Delfzijl en 2 matrozen;

Monsterrol 1880-92, 12 augustus 1880, schoener “Loppersum”, kapitein Thomas Wieringa, 47 jaar uit Loppersum. Voorts lichtmatroos Lambertus Veldman, 17 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1881-28, 29 maart 1881, schoener “Veendam”, kapitein Jan Wiersma, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Klaas Jans Bos, 42 jaar uit Farmsum, kok en 3 matrozen waaronder Lambertus Veldman, 18 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1881-117, 19 september 1881, galjoot “Bouwina”, kapitein Thomas J.Middel, 62 jaar uit Appingedam. Voorts matroos Lambertus Veldman, 18 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1882-50, 01 april 1882, brik “Aurora”, kapitein Rente Jakobs de Weerd, 40 jaar uit Nieuwe Pekela. Voorts 1^ste stuurman Harm Duit, 38 jaar uit Nieuwe Pekela, 2^de stuurman Berend Bosma, 25 jaar uit Winsum, kok, 4 matrozen, waaronder Lambartus Veldman, 19 jaar uit Delfzijl, lichtmatroos en een dekjongen

Monsterrol 1882-159, 09 oktober 1882, schoener “Hillechiena”, kapitein Pieter Gransbergen, 26 jaar uit Farmsum,. Voorts stuurman Berend Bosma, 26 jaar uit Winsum, kok, 2 matrozen waaronder Lambartus Veldman, 19 jaar uit Delfzijl en een lichtmatroos;

Monsterrol 1883-2, 08 februari 1883, schoener “Veendam”, kapitein Jan Wiersma, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Bernardus Evers, 21 jaar uit Appingedam, kok, 2 matrozen waaronder Lambartus Veldman, 20 jaar uit Delfzijl en een lichtmatroos;

Monsterrol 1883-110, 26 september 1883, schoener “Weltevreden”, kapitein Cornelis van Wattum, 56 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Lambartus Veldman, 20 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1884-29, 11 maart 1884, schoener “Veendam”, kapitein Jan Wiersma, 42 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Lambartus Veldman, 21 jaar uit Delfzijl, kok en 3 matrozen;

Monsterrol 1885-36, 08 april 1885, schoener “Veendam”, kapitein Jan Wiersma, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Lambartus Veldman, 22 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1885-76, 03 augustus 1885, bark “Hercules”, kapitein Koeno Koenes, 51 jaar uit Sappemeer. Voorts 1^ste stuurman Cornelius Koenes, 23 jaar uit Sappemeer, 2^de stuurman Lambartus Veldman, 22 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1887-37, 28 maart 1887, schoener “Moree”, kapitein Ludde Smit, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts stuurman Lambartus Veldman, 24 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1888-19, 28 maart 1888, bark “Herculus”, kapitein Cornelius Koenes, 25 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Lambartus Veldman, 25 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1889-27, 17 maart 1889, brik “Nijenstein”, kapitein Geert Bouman, 25 jaar uit Groningen. Voorts stuurman Lambertus Veldman, 26 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, dekjongen en de kapiteinsvrouw Janneke Mensinga, 25 jaar uit Groningen;

Monsterrol 1889-74, 04 juli 1889, brik “Nijenstein”, kapitein Geert Bouman, 25 jaar uit Groningen. Voorts 1^ste stuurman Lambartus Veldman, 26 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Geert van Dijk, 19 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, dekjongen en de kapiteinsvrouw Janneke Mensinga, 25 jaar uit Groningen;

Monsterrol 1890-92, 02 september 1890, bark “Deodata”, kapitein Lambertus Veldman, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Fokko Veldman, 25 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 4 lichtmatrozen;

Monsterrol 1892-15, 12 maart 1892, schoener “Oldambt”, kapitein Lambertus Veldman, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Sibenus Bouman, 23 jaar uit Groningen, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1892-64, 09 juli 1892, schoener “Oldambt”, kapitein Lambertus Veldman, 29 jaar uit Farmsum. Voorts 1^ste stuurman Sibenus Bouman, 24 jaar uit Groningen, 2^de stuurman Jan Aarents, 20 jaar uit Nieuwe Pekela, kok, matroos, lichtmatroos en 2 dekjongens;

Monsterrol 1893-29, 22 maart 1893, schoener “Oldambt”, kapitein Lambertus Veldman, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Freerk Balkema, 41 jaar uit Farmsum, kok 2 matrozen, 3 lichtmatrozen;

Monsterrol 1894-22, 16 maart 1894, schoener “Oldampt”, kapitein Lambertus Veldman, 31 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Freerk Balkema, 41 jaar uit Farmsum, kok, matroos, 3 lichtmatrozen, dekjongen;

Monsterrol 1894-85, 22 augustus 1894, schoener “Oldampt”, kapitein Lambertus Veldman, 32 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Freerk Balkema, 43 jaar uit Farmsum, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en dekjongen;

Monsterrol 1895-35, 05 april 1895, schoener “Oldambt”, kapitein Lambertus Veldman, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Harm Kerkvoogd, 26 jaar uit Nieuwe Pekela, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1896-27, 17 maart 1896, schoener “Oldampt”, kapitein Lambertus Veldman, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Freerk Balkema, 44 jaar uit Farmsum, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1896-71, 03 juli 1896, schoener Oldampt”, kapitein Lambertus Veldman, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1897-37, 13 april 1897, schoener “Oldampt”, kapitein Lambertus Veldman, 34 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Siefko Wijngaard, 22 jaar uit Siddeburen, kok, 3 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1897-76, 13 augustus 1897, schoener “Oldampt”, kapitein Lambertus Veldman, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Jan Lukkien, 26 jaar uit Veendam, kok, 2 matrozen en 3 lichtmatrozen;

Monsterrol 1898-57a, 08 juli 1898, bark “Fortuna”, kapitein Lambartus Veldman, 35 jaar uit Delfzijl. Voorts zeilmaker, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1899-5, 04 februari 1899, schoener “Oldampt”, kapitein Lambertus Veldman, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang aangeduid bemanningslid;

Monsterrol 1899-63, 07 juli 1899, bark “Fortuna”, kapitein Lambertus Veldman, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hendrik Wolthekker, 38 jaar uit Groningen, kok, zeilmaker en een matroos;

Monsterrol 1900-24, 14 maart 1900, bark “Fortuna”, kapitein L.Veldman, 37 jaar uit Delfzijl. Vorts 1^ste stuurman H.Wolthekker, 39 jaar uit Groningen, 2^de stuurman K.Huisman, 21 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1900-66, 31 juli 1900, bark “Fortuna”, kapitein L.Veldman, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman K.Huisman, 21 jaar uit Delfzijl, kok, 5 matrozen, lichtmatroos en een dekjongen;

Monsterrol 1901-57, 10 augustus 1901, bark “Fortuna”, kapitein Lambertus Veldman, 38 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Gosselaar, 22 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen en 3 lichtmatrozen;

Monsterrol 1902-22b, 14 april 1902, bark “Fortuna”, kapitein Lambertus Veldman, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts een niet met rang vermeld bemanningslid;

Monsterrol 1902-33c, 06 juni 1902, schoener “Oldambt”, kapitein Lambertus Veldman. Geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Enige naam op de monsterrol.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Lambertus wordt op de monsterrollen ook vermeld als Lambartus en met de initiaal L.
2. Er zijn in totaal 35 monsterrollen met de naam van Lambertus op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1875 t/m 1902 met als leeftijden 12 t/m 39 jaar. De zeemanscarriére van Lambertus heeft derhalve minstens 27 jaar geduurd..
4. Als woonplaats is altijd Delfzijl opgegeven.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1875               scheepsjongen op de schoener “Cornelia”, kapt. Jacob Nieuwenhuis                      12 jaar

       *     1876               kok op de schoener “Cornelia”, kapt. Jacob Nieuwenhuis                                        15 jaar

       *     1880               lichtmatroos op de schoener “Loppersum”, kapt. Thomas Wieringa                       17 jaar

       *     1881               matroos op de galjoot “Bouwina”, kapt. Thomas J.Middel                                       18 jaar

       *     1882               `matroos op de brik “Aurora”, kapt. Rente J. de Weerd                                             19 jaar

       *     1882               matroos op de schoener “Hillechiena”, kapt. Pieter Gransbergen                             19 jaar

       *     1883               matroos op de schoener “Veendam”, kapt. Jan Wiersma                                          20 jaar

       *     1883               stuurman op de schoener “Weltevreden”, kapt. Cornelis van Wattum                   20 jaar

       *     1884-1885    stuurman op de schoener “Veendam”, kapt. Jan Wiersma                                        21-22 jaar

       *     1885               2^de stuurman op de bark “Hercules”, kapt. Koeno Koenes                                        22 jaar

       *     1887               stuurman op de schoener “Moree”, kapt. Ludde Smit                                                24 jaar

       *     1888               stuurman op de bark “Hercules”, kapt. Cornelius Koenes                                         25 jaar

       *     1889               stuurman op de brik “Nijenstein”, kapt. Geert Bouma                                               26 jaar

       *     1890               kapitein op de bark “Deodata”                                                                                      27 jaar

       *     1892-1897    kapitein op de schoener “Oldambt”                                                                              29-34 jaar

       *     1898               kapitein op de bark “Fortuna”                                                                                       35 jaar

       *     1899               kapitein op de schoener “Oldambt”                                                                              36 jaar

       *     1899-1902    kapitein op de bark “Fortuna”                                                                                       36-39 jaar

       *     1902               kapitein op de schoener “Oldambt”                                                                              39 jaar

 

 

Overige bijzonderheden

In 1863 was het schip bij de werf van Gustav Fechter, gelegen op de Klugenbauholzhof, in Elbing (Oost-Pruisen) van stapel gelopen. … De bark was geschikt voor de vaart op de Atlantische Oceaan en gebouwd voor een zogenaamde “Partenrederei”, waarin in 1894 als partners deelnamen: de koopman en consul Fritz Dultz, de kapitein Eugen Neumann, de zeilmaker Peter Leidtke - allen uit Pillau -, alsmede de machinefabrikant Ferdinant Schichau uit Elbing en de kapitein Heinrich Rudolf Unruh uit Balga. De laatste had van 1886 tot 1894 over het schip het commando gevoerd. Door het overlijden van kapitein Neumann had men besloten de bark te verkopen. De Delfzijlster reder Bernard Hendrik Geertsema bereikte met de aandeelhouders een accoord. De verkoop vond te Pillau plaats op 18 april 1894 (voor 8500 DM) … De bark werd aanvankelijk gevoerd door kapitein/eigenaar B.H.Geertsema, doch later kreeg kapitein L.Veldman hierover het commando …^097-p.33/34

In de tekst van.Mast wordt verslag gedaan van een reis met de “Fortuna” onder kapitein Veldman:

Het schip lag in april 1899 nog in de haven van Leer cokes te laden. Na belading werd eerst Delfzijl aangelopen om te provianderen. Net buiten de vaargeul in de Bocht van Watum kwam men ter hoogte van de havenmond voor anker. Het schip bleek zijn naam geen eer aan te doen. Het “Nieuwsblad van het Noorden” vermeldde begin april 1899 in de rubriek “Zeetijdingen:   Delfzijl, 11 April. Het Ned.schip “Fortuna” kapt. Veldman van Emden naar Stockholm, hier ter reede liggende, heeft een anker en plm. 45 vaam ketting verloren. …. Kapitein L(ambertus) Veldman, die scheel keek en stotterde, laveerde met moeite over het dek. De “Fortuna” bleek een schip van “Popke Nathals”. Drank was er beter verkrijgbaar dan koffie of thee. Mast geeft een levendig veslag van de, door drank beheerste, lichte anarchie, die aan boord heerste. Tevens van de het reisschema in 1899, waarbij havens als Emden, Stockholm, Rafsö, en Hernösand werden aangedaan.^{097-p.34 e.v.}.

 

“Erg rustig en vredig ging het er in de volgende jaren niet aan toe voor kapitein Veldman. Hij maakte een aantal reizen vanuit Delfzijl naar het Engelse Grangemouth, voer vandaar met kolen naar de Baltic en kwam met hout terug op Delfzijl. Hij kwam in 1900 en 1901 op die reizen bij herhaling in onstuimig weer terecht. In 1901 deed hij de bark in de Zweedse havenstad Geffle van de hand aan J.K.Johansson” ⁰⁹⁷

 

NRC 18 oktober 1896¹¹⁴

Delfzijl, 15 oktober. Het schoenerschip OLDAMBT, kapitein Veldman, van Sundsvall naar hier bestemd, is volgens telegrafisch bericht, wegens tegenwind, te Holtenau binnengelopen. Het gaat thans door het Kaiser Wilhelmkanaal (opm: Kielerkanaal) naar hier.

 

Provinciale Groninger Courant 21 oktober 1896¹¹⁴

Delfzijl, 18 oktober. Het schoenerschip OLDAMBT, kapt. Veldman, van Sundsvall naar hier bestemd, is volgens telegram wegens tegenwind te Holtenau binnengelopen. Het gaat thans door het Kaiser-Wilhelmkanaal (opm: Kielerkanaal) naar hier.

 

Provinciale Groninger Courant 24 februari 1898¹¹⁴

Delfzijl, 23 februari. De hier voor enige dagen verkochte 3-mast schoener OLDAMBT, bevaren geweest door kapt. L. Veldman wordt gesloopt.

 

Provinciale Groninger Courant 22 maart 1898¹¹⁴

Delfzijl, 19 maart. De te Leith liggende Nederlandse bark FORTUNA, kapitein tevens reder B.H. Geertsema, krijgt tot gezagvoerder L. Veldman, van het thans hier gesloopt wordende schip OLDAMBT. De heer Geertsema blijft boekhouder.

 

NRC 13 april 1899¹¹⁴

Delfzijl, 11 april. Het Nederlandse schip FORTUNA, kapt. Veldman, van Emden naar Stockholm, hier ter rede liggende, verloor in de nacht van zaterdag op zondag een anker en plm. 45 vaam ketting.

 

Provinciale Groninger Courant 06 januari 1902¹¹⁴

Delfzijl, 4 januari. De alhier thuishorende bark FORTUNA, kapt. L. Veldman, opgelegd te Gefle, is alhier onder de hand voor geheime prijs verkocht aan een Russische Fin (opm: verkocht aan J.K. Johansson, die het doorverkocht aan O. Kunnstmann, Arendsburg/Ösel [Kuressaare/Saare-Estland] – periode 1901-1903).