Amsterdam, 1 april. Het Noorse barkschip MINDEN, dat lek te Falmouth is binnengelopen, zal door de nieuwe sleepboot CYCLOP der reders A. & D. Zur Mühlen van Falmouth naar hier worden versleept.

Amsterdam, 6 april. Het nieuwgebouwde schip NICOLAAS WITSEN van de scheepsbouwmeester, tevens reder, F.F. Groen alhier, is heden van hier naar Java vertrokken en heeft daarmede zijn eerste reis aanvaard. Het schip laadt 2650 ton en wordt gevoerd door kapt. Joh.G. Wiebenga. De NICOLAAS WITSEN wordt naar het Kanaal gesleept door de nieuwe sleepboot CYCLOP van de sleepbootrederij A.D. Zur Mühlen.

Amsterdam, 18 april Het Nederlandse schip NICOLAAS WITSEN, kapt. Wiebenga, van Amsterdam naar Batavia, werd door de sleepboot CYCLOP tot Lizard gesleept, alwaar de sleeptros op 16 dezer te 8 uur voormiddag werd losgeworpen.

IJmuiden, 4 november. Bij het op sleeptouw nemen van het fregatschip DYNOMEDE, van Rangoon, is de sleepboot CYCLOP er mede in aanvaring gekomen, ten gevolge waarvan de DYNOMEDE zowel als de sleepboot CYCLOP belangrijke schade bekwamen.

Amsterdam, 11 november. De Nederlandse sleepboot CYCLOPS (Zurmuhlen) vertrekt heden van hier naar Fjallbacka om het Nederlandse schip IJMUIDEN van daar naar Amsterdam te slepen.

Amsterdam, 16 november. De Nederlandse sleepboot CYCLOP is heden te Fjällbacka aangekomen en vertrekt morgen van daar met de IJMUIDEN op sleeptouw naar Amsterdam.

Amsterdam, 7 juni. De Nederlandse sleepboot CYCLOP, dir. A.D. Zur Mühlen, vertrekt morgen naar La Rochelle om het Nederlandse barkschip AMSTERDAM van daar herwaarts te slepen.

Rotterdam, 14 juni. De Nederlandse sleepboot CYCLOP passeerde heden Ouessant, op sleeptouw hebbende het Nederlandse barkschip AMSTERDAM, kapt. Wiebes, bestemd van La Rochelle naar Amsterdam.

Helsingfors (opm: Helsinki), 12 september. De sleepboot CYCLOP is hier aangekomen en begonnen met het uitpompen van de hier binnengebrachte Nederlandse bark GEORGE WASHINGTON (opm: zie PGC 260799). Men zal een pomp aan boord opstellen, waarna het schip door de CYCLOP naar Amsterdam zal gesleept worden.

Amsterdam, 28 september. De Nederlandse sleepboot CYCLOP met de GEORGE WASHINGTON op sleeptouw, 26 dezer van Cuxhaven vertrokken, is daar heden wegens slecht weer teruggekeerd uit zee.

Amsterdam, 13 oktober. De Nederlandse sleepboot CYCLOP vertrok hedenmiddag van IJmuiden naar Falmouth om het aldaar liggende Nederlandse schoenerschip VOORUITGANG, kapt. Oldenburger, van daar naar Hamburg te slepen.

Hamburg, 24 oktober. De Nederlandse schoener VOORUITGANG, kapt. Oldenburger, van Rio Grande, laatst van Falmouth, die door de sleepboot CYCLOP slechts tot Altona werd gebracht, is hedenochtend hier in de haven gesleept door een der sleepboten van Petersen en Alpers.

IJmuiden, 9 december. Het Nederlandse stoomschip BALI, van Java, is gisteren alhier binnenkomende in de voorhaven aan den grond gevaren, doch kwam spoedig met assistentie van de sleepboten SAMSON en CYCLOP weder vlot. Het stoomschip heeft een tros in de schroef, de tros is nog niet verwijderd.

Amsterdam, 23 januari. Het stoomschip OFFENBACH is op 22 januari vlot gesleept door de sleepboten TITAN, CYCLOP, HERCULES en SIMSON en om 5 uur te IJmuiden binnen gebracht. Het schip is vandaag te Amsterdam aangekomen.

IJmuiden 22 februari. Het van Batavia binnenkomende stoomschip PRINS HENDRIK is bij het uitwijken voor een ander schip op de zuider strekdam gelopen. Het schip is nog hedenochtend vlot getrokken door de sleepboten SIMSON, ASSISTENT en CYCLOP en om half twee namiddag naar Amsterdam vertrokken.

Delfzijl, 16 november. Het in dit jaar nieuw gebouwd Engels stoomschip IRISBROOK, kapitein Donald Kerr, metende 5000 m³ netto, gisteren nabij Terschelling N.N.W. van de Brandaris gestrand, op reis van Pensacola naar hier met een lading balken, waar het 12 uur heeft gezeten, doch weder vlot gebracht door de vijf Amsterdamse sleepboten: TITAN, NEPTUNUS, CYCLOP, HERCULES en SIMSON, is hier hedenmiddag aangekomen. Om het vlot komen te bevorderen zijn ruim 300 balken van de deklast geworpen.

IJmuiden, 25 december. De Belgische trawler OSTENDE 150, schipper Lodrigo, strandde gisterenavond om 11 uur tijdens dikke mist op 4 palen bezuiden Zandvoort. De sleepboten CYCLOP en ASSISTENT beproefden tevergeefs het schip af te brengen, dat, wijl het zwaar lek was en vol water stond, ten slotte moest worden verlaten door de equipage, die door de sleepboot CYCLOP hier geland en in het zeemanshuis werd opgenomen. De trawler was van Ostende op weg naar Amsterdam om te dokken. (opm: het betreft hier de Belgische stoomtrawler J. BAELS MAURICX, visserijsein O.150)

IJmuiden, 27 januari. De VRIJHEIT is vermoedelijk verloren. Vier man zijn in eigen boot aan het strand gekomen, de overige bemanningsladen zijn door vletterlieden gered en door de sleepboten CYCLOP en SIMSON hier aangebracht.

Cuxhaven, 13 november. De Nederlandse schoener HOLLANDIA is na lossing der lading door de sleepboten CYCLOP en TERSCHELLING afgebracht en ter reparatie naar Hamburg gesleept. (opm: zie PGC 101104)

IJmuiden, 2 oktober. De ADELE ET LOUISE is opgepikt door de sleepboot CYCLOP, die het schip hedenmiddag te IJmuiden heeft binnengebracht.

Rotterdam, 24 september. Uit Vlieland wordt geseind, dat een tweemast stoomschip met zwarte pijp, waarschijnlijk onder Engelse vlag, nabij de Noordvaarder is gestrand. De sleepboten IJMUIDEN en CYCLOP zijn er bij. Het gestrande stoomschip is later door beide sleepboten vlot gesleept. Het is het stoomschip GEORGIAN, met stukgoed van Liverpool naar Hamburg bestemd, dat water maakt.

IJmuiden, 3 november. De stoomtrawler BRUINVISCH van de Maatschappij Doggersbank is hedennacht binnen de pieren op het Noorderhoofd gevaren. De sleepboten TITAN en CYCLOP hebben hedenmorgen vergeefs getrokken, doch hedenmiddag met wassend water is de BRUINVISCH voor de sleepboten VISCHPLOEG, VISSCHERSHAVEN en ADMIRAAL DE RUYTER vlotgesleept.

IJmuiden, 1 september. Het Russische stoomschip AMUR is met zware slagzij, machineschade en gedeeltelijk geworpen lading door het stoomschip ANTARES vanaf Haaks vuurschip naar hier gesleept. De sleepboten TITAN en CYCLOP brachten het stoomschip vervolgens binnen. Het stoomschip ANTARES is als bijlegger hier binnengekomen wegens gebrek aan kolen.

IJmuiden, 29 oktober. Voor de hulp, door de Nederlandse sleepboot CYCLOP verleend bij het binnenlopen van de lichter UNTERWESER 22 met de sleepboot GEESTEMÜNDE is, naar wij vernemen, NLG 11.000 cautie gevraagd.

De Raad voor de Scheepvaart. Gisteren namiddag behandelde de Raad voor de Scheepvaart de zaak van de scheepsramp op 28 juni jl. overkomen aan het stoomschip CYCLOP, toebehorende aan de rederij van de firma Zur MühIen. Schipper op de CYCLOP was J. van der Graaf van IJmuiden. Binnen de pieren van IJmuiden kwam het vaartuig in botsing met de sleepboot ADMIRAAL DE RUYTER, toebehorende aan de zeesleepdienst ‘IJmuiden’, gevestigd te Amsterdam. Johannes Kruger, zeeman van beroep, die enige tijd geleden inspecteur was aan de zeesleepdienst en als gezagvoerder op de ADMIRAAL DE RUYTER heeft gevaren, was eerste getuige. Hij heeft generlei examen gedaan. Om een sleepboot te kunnen besturen moet men een certificaat hebben en getuige is uitgevaren zonder in het bezit te zijn van een dusdanig certificaat. Getuige heeft dus de wet overtreden en als mr. Pleyte, de voorzitter, hem daarop wijst, zegt getuige, dat de boot ook ingericht was als trawler en dat hij dus ook dienst deed als visserman. Uit het getuigenverhoor blijkt, dat de stuurman, die aan boord was van de ADMIRAAL DE RUYTER, wel bevoegd was om als gezagvoerder op te treden, doch de heer Alfred Schröder, directeur van de zeesleepdienst ‘IJmuiden’ was er op gesteld, dat Kruger het gezag zou voeren. De ADMIRAAL DE RUYTER lag in IJmuiden om de THALIA, een passagiersboot (opm: van de Oostenrijkse Lloyd, dat met plezierreizigers van Wight kwam), naar Amsterdam te slepen. Om acht uur liep de ADMIRAAL DE RUYTER uit, de zee was toen woelig en de CYCLOP lag aan de derde ton van de zuidelijke pier. Later liep ook de CYCLOP naar buiten om te trachten de THALIA te slepen, hoewel de CYCLOP wist, dat de ADMIRAAL DE RUYTER gecontracteerd had om de THALIA te slepen. Toen de aanvaring plaats vond, was de THALIA nog door geen van beide boten gesleept. Toen de ADMIRAAL DE RUYTER de tros wilde uitgooien om de THALIA te slepen, kwam de CYCLOP eensklaps ertussen, waardoor Kruger met zijn boot terug moest. In dit ogenblik geschiedde de aanvaring. Uit een verklaring van de heer J. Boode, bediende van de scheepsbevrachtersfirma Hooyman en Schuurman, welke schriftelijke verklaring door mr. Pleyte werd voorgelezen, bleek, dat de ADMIRAAL DE RUYTER bevel had om de THALIA naar Amsterdam te slepen. Deze verklaring werd door de heer Boode afgelegd voor de inspecteur van de scheepvaart. Ter zitting toonde getuige een getuigschrift, hem verstrekt door de directie van de zeesleepdienst ‘IJmuiden’, waarin wordt verklaard, dat hij, Kruger, de belangen van de Maatschappij steeds had behartigd en daarbij blijk had gegeven van zeemanschap. Mr. Pleyte maakt naar aanleiding hiervan de opmerking: „Dat zegt meneer Schröder, maar niet de wet!" Toen de ADMIRAAL DE RUYTER de tros wilde uitwerpen om de THALIA te slepen, drong, zoals gezegd, de CYCLOP tussenbeide. Getuige zeilde toen mee op en trachtte voor de CYCLOP langs te komen en hierdoor werd de aanvaring veroorzaakt. Getuige verklaarde, de loods op de THALIA nog toegeroepen te hebben, dat hij het schip moest slepen, doch deze deed, alsof hij niets hoorde. Als Kruger naar de reden hiervan wordt gevraagd, verklaart hij, dat de loodsen vijf procent krijgen van Zur Mühlen. Hij zelf heeft voor genoemde firma dit geld wel uitbetaald. De heer Schröder echter wenste zich nooit in te laten met dergelijke praktijken.
Tweede getuige was J. v.d. Graaf, schipper op de sleepboot CYCLOP. Hij is in dienst van de firma Zur Mühlen en in het bezit van een dienstdiploma. Om half negen ‘s morgens heeft getuige zijn ligplaats verlaten. Met de THALIA was gecontracteerd om deze binnen te slepen en dit blijkt ook uit een verklaring van de kapitein van de THALIA, waarin vermeld staat, dat de CYCLOP geëngageerd was om de THALIA binnen te slepen, zodat de andere boot geen recht had, het schip te nemen. Ook verklaart getuige, dat de loodsen van de verschillende, te IJmuiden gevestigde sleepbootrederijen gewoon zijn, percentage te nemen. Hij heeft niet geweten, waar de THALIA thuis behoorde, daar deze vorige malen niet gesleept werd. De verklaringen, afgelegd door de gezagvoerders van ADMIRAAL DE RUYTER en CYCLOP weerspreken elkander nog al eens.
Getuige Kruger, stuurman aan boord van de ADMIRAAL DE RUYTER, is in het bezit van een diploma. Ter zitting deelt hij mee, dat men aan boord van de ADMIRAAL DE RUYTER orders had om de THALIA te assisteren. Toen men bij de semafoor lag passeerde daar de CYCLOP, die naar de THALIA toe ging. De CYCLOP kwam voor de THALIA binnen. De verklaringen van deze getuige kwamen in hoofdtrekken overeen met die van Kruger maar van de bijzonderheden van de aanvaring weet hij zich weinig meer te herinneren. Getuige Jongeling die sinds vijf maanden matroos was aan boord van de CYCLOP, legt verklaringen af, die vrijwel stroken met die, door kapitein Van der Graaff afgelegd; op menig punt zijn zij dus in flagrante strijd met die van kapitein Kruger.
Vervolgens werden nog gehoord W. Helmig, matroos van de ADMIRAAL DE RUYTER. Hij heeft 13½ maand gevaren onder het gezag van Kruger; hij legt nog verklaringen af in de geest als door getuige Kruger zijn gedaan en zegt, dat de aanvaring veroorzaakt is door de CYCLOP. De zesde en laatste getuige is een matroos van de CYCLOP. Daarna worden de gezagvoerders Kruger en Van der Graaff nog enige vragen gesteld door de voorzitter en ten slotte werd de zitting geschorst tot nader te bepalen datum. Dan zullen in deze zaak de verdere getuigen worden gehoord.

Raad voor de Scheepvaart. Hedenmiddag zette de Raad voor de Scheepvaart de behandeling voort van de aanvaring van de zeesleepboten CYCLOP, toebehorende aan de rederij van de firma Zur Mühlen, schipper J. van der Graaf en ADMIRAAL DE RUYTER, toebehorende aan den zeesleepdienst ‘IJmuiden’, schipper Johs. Kruger. De aanvaring had op 28 juni jl. binnen de pieren van IJmuiden plaats, bij gelegenheid dat beide sleepboten elkander de sleep betwistten van het stoomschip THALIA, van de Oostenrijksche Lloyd, welke schip met plezierreizigers van Wight kwam. De heer S.C.L. Reigersberg, cargadoor te IJmuiden, verklaarde dat de scheepsbevrachtersfirma Hooyman & Schuurman, agenten van de THALIA, de ADMIRAAL DE RUYTER aannamen om dienst te doen. Hij legt daarvan een bewijs over; een schrijven van de genoemde firma, waarin het heet: „voor het geval de kapitein sleepbootassistentie verlangt, hebben wij een overeenkomst met de ADMIRAAL DE RUYTER en zullen wij u zo spoedig mogelijk berichten of de sleepboot disponibel is." Dientengevolge gaf de heer Reigersberg aan de heer Kruger, de beheerder van de ADMIRAAL DE RUYTER opdracht. Volgens getuide is het te IJmuiden algemeen bekend dat de ADMIRAAL DE RUYTER de THALIA sleept. De heer Kruger kwam later op het kantoor meedelen, dat de CYCLOP hem verhinderd had, dienst te doen. De heer P. Visser, runner (opmaker van contracten), verklaarde dat hij in de morgen van 21 juli, omstreeks half elf, met de CYCLOP naar buiten is gevaren. Ter hoogte van de Semafoor zag hij een schip aankomen. Het was de THALIA, waarmee hij een contract van vijf pond maakte, om het schip van de pieren af te assisteren. Hij wist niet dat de ADMIRAAL DE RUYTER reeds contract gemaakt had. Van de agent van de firma Zur Mühlen, de heer Roggeveen, had hij order om de concurrenten alles af te snoepen, want concurrentie is vrij.
President: Ook wanneer een ander contract heeft?
De heer Visser: Ook als een ander contract had, zou ik nog geprobeerd hebben om het schip te krijgen.
Bij de pieren gekomen, wees de heer Kruger op de vlag, doch getuige beantwoordde dit met een uitroep, in fatsoenlijk Hollands overgezet, zoveel betekenend als: „ik heb daar maling aan.” Toen Kruger vervolgens riep: „Arie pak de lijn!" riep getuige terug: „Arie brand je vingers niet!" Daarop werd de tros geworpen en terwijl de tros aan boord gehaald werd, had de aanvaring plaats. (De zitting duurt voort.)

De Raad voor de Scheepvaart. (Vervolg.) De kok A.C. Blinkhof, van de CYCLOP, verklaarde in dezelfde geest. De vletterman J. Groen, hierna gehoord, verklaarde zich tijdens de aanvaring op 500 meter afstand in een vlet te hebben bevonden. Daar hij niet door de THALIA heen kon zien, heeft hij van de aanvaring niets bemerkt. De heer Joh. Kruger Jr. nam ook slechts uit de verte waar wat er gebeurde. Hij zag de ADMIRAAL DE RUYTER aan bakboordzijde van de CYCLOP, aan stuurboord van de THALIA. De CYCLOP zag hij later op de ADMIRAAL DE RUYTER inkomen. De uitspraak in deze zaak volgt later.
(opm: zie ook NRC 150810)

Raad voor de Scheepvaart. De Raad voor de Scheepvaart heeft in zijn heden te Amsterdam gehouden zitting uitspraak gedaan inzake de aanvaring van de sleepboot CYCLOP, schipper J. van der Graaff, behorende aan de rederij Zur Mühlen te Amsterdam, met de sleepboot ADMIRAAL DE RUYTER, schipper J. Kruger, van de Zeesleepdienst-Maatschappij IJmuiden, directeur de heer A. Schröder.
Uit de behandeling van deze zaak door de Raad, op 21 juli en 5 augustus jl., zij herinnerd, dat het scheepsbevrachtingskantoor Hooyman & Schuurman te Amsterdam aan de zeesleepdienst maatschappij IJmuiden de opdracht had gegeven om te zorgen voor de in- en uitklaring van het stoomschip THALIA van de Oostenrijksche Lloyd, dat met plezierreizigers van Wight kwam, en waarvan zij agente wat.
Met de rederij van de ADMIRAAL DE RUYTER werd een overeenkomst gesloten, krachtens welke deze sleepboot, indien de THALIA zulks wenste sleepdienst zou verrichten. De kapitein van de THALIA heeft toen de CYCLOP aangenomen. Deze sleepboot en de ADMIRAAL DE RUYTER hebben elkaar het sleepkarwei betwist en het gevolg daarvan was de aanvaring. De CYCLOP beliep schade aan de boeg, geschat op NLG 250 à NLG 300.
De Raad sprak als zijn oordeel uit, dat de aanvaring onvermijdelijk was geworden, toen de achter de THALIA met grote vaart aanstomende sleepboten uitsluitend dachten aan het te pakken krijgen van de lijn, van dat stoomschip uitgeworpen. Beide schippers zijn daarom te laken. Het is echter niet mogelijk te zeggen, wat de een had moeten doen, en de ander had moeten laten, en van het toepassen van maatregelen van tucht kan onder deze omstandigheden dan ook geen sprake zijn. De oorzaak van het ongeval moet worden gezocht in de op de spits gedreven naijver en concurrentiezucht van de rederijen.
De Raad verlangt allerminst de durf, de behendigheid en geestkracht bij het personeel van onze slepers te onderdrukken, doch is van mening, dat die alleen mogen worden aangewend ten bate van in nood verkerenden en niet mogen worden gebruikt zoals in het onderhavige geval tegen een mededinger, hetgeen integendeel moet worden gekeerd.

IJmuiden, 11 september. Het stoomschip ELVE, dat na vlot geweest te zijn na het loslaten van de sleepboten en door het vliegend stormweer weer op het strand is geslagen, zit thans dwars op het strand en zo hoog, dat men bij laag water om het schip kan heen lopen. De oorzaak van de stranding is niet een gebrek aan het stuurgerei, doch het schip, dat ongeladen was en vaart moest minderen voor aan de ELVE voorafgaande vertrekkende stoomschepen, kon tegen de storm niet opkomen. Nu blijkt, dat van de schroef een blad was afgeslagen. De sleepboot CYCLOP heeft verbinding met het stoomschip, doch kan alleen niets uitrichten, waarom om meer sleepkracht is geseind. Hedenmiddag zal met hoog water beproefd worden het stoomschip vlot te krijgen. Voor de bemanning bestaat er niet het minst gevaar. Toen het schip voor de tweede maal op het strand sloeg was het water door de aanhoudende noordwesten wind tot 1,80 m. boven A.P. gestegen.
De ELVE gestrand bij IJmuiden. (coll. onbekend)

IJmuiden, 12 september. De sleepboten TITAN, HERCULES en CYCLOP zijn er tot heden niet in geslaagd de ELVE vlot te slepen. Wegens de lagere waterstand wordt dit steeds moeilijker. Door de N.V. Sleepdienst Vischploeg is aangenomen twee ankers op het schip uit te brengen.

Raad voor de Scheepvaart. In zijn heden gehouden zitting heeft de Raad behandeld de oorzaak van de stranding nabij IJmuiden op 11 september jl. van het stoomschip ELVE, kapt. R. Giezen te Rotterdam, rederij P.A. van Es & Co. aldaar.
De kapitein verklaart in de zes jaar van zijn dienst wel meer met ballast te hebben gevaren. Het schip meet 920 ton bruto; in ballast tekende het voor 6, achter 10, dus gemiddeld 25 palm. Geladen maakt het 10 mijl in het uur. Het schip was bestemd om te Rotterdam te dokken. ’s Avonds om 6.30 uur ging het van Amsterdam het Noordzeekanaal in naar IJmuiden met eigen kracht. De wind was NNW. Aan de Handelskade was alles in orde; het schip heeft alleen het eigenaardige, dat het niet te best stuurt. Te IJmuiden gekomen werd geen bezwaar gezien, ook niet door de loods Leegwater, om naar buiten te gaan. Op de brug was getuige met de loods en de roerganger, voorts vormden 5 man de dekbemanning. Door de wind dreef het achterschip tegen het remwerk van de sluis, doch beliep geen schade. Volle kracht stuurboordroer werd gegeven om de noord. Maar het schip zat te veel aan de zuidwal. Men ging stuurboord roer volle kracht vooruit tussen boei 5 en 4, maar het lukte niet; toen liet men de ankers, het eerst het bakboordanker, vallen. Een paar sleepboten waren nabij. Een Vischploeg aan stuurboordzij riep aan of hulp verlangd werd, maar het aanbod werd afgewezen, daar het schip voor het doel te licht geacht werd.
De ACHILLES en de CYCLOP, beide recht achteruit, maakten het schip achter vast aan stuurboord en bakboord en brachten het vlot. Het was toen halftwaalf; een plotselinge wending van de CYCLOP had echter tot gevolg, dat het schip al spoedig weer vast raakte.
(Voor het vervolg van het verslag van deze zitting zie NRC 041012)

Raad voor de Scheepvaart. (vervolg). Bij de behandeling van de oorzaak van de stranding nabij IJmuiden op 11 september jl. van het stoomschip ELVE, kapt. R. Giezen te Rotterdam, rederij P.A. van Es & Co. aldaar, zegt de kapitein nog, dat hij de stuurman had gevraagd, of hij dronken was. “Neen”, was het antwoord, “alleen maar lollig”.
De zeeloods J. Leegwater van Den Helder, verklaart, dat aan bakboordzij langs de rode ton 5 geroepen werd: stoppen! Toen ging de kop de zuid in. Pogingen om het schip om de noord te krijgen, gaven niets; het schip ging maar steeds om de zuid en raakte vast. De ACHILLES slaagde er niet in een tros vast te krijgen. Getuige had ook wel opgemerkt, dat de stuurman, hoewel schijnbaar niet dronken, toch niet zo kalm was als had behoord.
A.J. van Leeuwen, schipper van de Vischploeg, verklaart de ELVE door de sleepboten te hebben zien afbrengen; maar de tweede stranding heeft hij niet gezien.
Voorts werd gehoord de vletterman Dirk Boom, van IJmuiden. Hij zegt, gevraagd te hebben of er hulp nodig was, waarop gevraagd werd: ”Wie ben jelui? Wat moet je hebben?” Geantwoord werd: “Zeg maar, of je hulp verlangt; de rest zullen we wel uitmaken, als je vlot bent!” Van de ELVE werd een lijn in de vlet geworpen, welke door getuige aan de lijn van de Vischploeg werd vastgemaakt. Getuige meende in de stem van degene, met wie hij sprak, de stem van de loods Leegwater te herkennen.
Vervolgens werd gehoord de vletterman A.B. v.d. Wind, die deze verklaring bevestigt.
De loods zegt, omtrent dit gesprek in het onzekere te zijn. Hij heeft ook niet gezien, dat er een lijn afgesneden werd.
J. v.d. Graaf, kapitein van de CYCLOP verklaart, dat de lijn aan het achterschip daarvan werd vastgemaakt. Aan de kapitein van de ACHILLES werd geen order gegeven, noch afspraak gemaakt en met de ELVE werd geen overleg gepleegd. Na een kwartier of twintig minuten was het schip vlot. Waarom de ACHILLES de tros losgooide, of dat de tros door de ELVE losgegooid werd, weet getuige niet. Had de ELVE intijds een of twee ankers geworpen, dan ware zij niet voor de tweede maal gestrand.
Verdere behandeling van de zaak werd geschorst tot woensdag a.s., ten einde te horen de 1e stuurman A.W. Eschauzier van Rotterdam, ter beoordeling, of het ongeval aan enige daad of nalatigheid zijnerzijds is te wijten. (opm: zie ook NRC 031012 voor het eerste deel)

Raad voor de Scheepvaart. In de gisteren gehouden zitting van de Raad is het onderzoek voortgezet inzake de stranding nabij IJmuiden op 11 september jl., van het stoomschip ELVE, kapt. R. Giezen te Rotterdam, rederij P.A. van Es & Co. aldaar. In de eerste plaats werd gehoord de 1e stuurman A.W. Eschauzier. Het onderzoek loopt ook over de vraag of het ongeval is te wijten aan een daad of nalatigheid zijnerzijds.
Getuige verklaarde dat hij, bij het gaan uit de sluis, op de bak was met twee man. Het bakboord-anker ging beter dan het stuurboords. De wind was vrij sterk. Toen de mannen met de laatste tros bezig waren, hoorde hij onder de brug roepen: “Stoppen" en riep toen: “Klaar voor je anker!", Maar de kop sloeg om de Zuid. Hij zette toen een man achteruit en vroeg: „Zal lk het anker laten vallen" „Nog niet", werd geantwoord, waarop hij riep “Maar dan is het te laat" Daarop werd geroepen: ,,Val anker". Getuige stootte toen 30 vaam uit. maar het anker sloeg niet aan; het schip zat te dicht bij de pier. Volgens getuige was de stranding het gevolg van het te laat laten vallen van het anker. Het schip zat met de kop naar het westen bij de buitenpier en liep toen vast op 12 vaam van het strand. Drie sleepboten waren achteruit. Getuige zag drie vletterlui aan boord; de tros werd door hen vastgemaakt. De kapitein en de loods waren met getuige op bet achterschip. Toen begon men te trekken en na tien minuten was het schip vlot. Het was achteruit afgetrokken. Getuige zag de ACHILLES naar het schip toekomen aan stuurboordzij. Ware die sleepboot dichtbij geweest, dan zou getuige de tros hebben overgeworpen. Hij zag de boot komen dwars van de bak. Van de brug werd gecommandeerd: “Vallen je anker!" Weer liet getuige het bakboordanker vallen, maar weer hield het niet. Toen kwam het schip dwars voor het strand.
In de vorige zitting had de kapitein, R. Giezen, verklaard, dat de stuurman dronken was. Hij zou dat hebben opgemerkt, toen hij geroepen had: ,,Gooi los". Hij had geroepen en tegen hem gezegd: ,,Je bent dronken!" Getuige had daarop geantwoord: ,,Ik ben lollig. Je zult moeten waarmaken, dat je zegt dat ik dronken ben". Getuige verzekert nu, dat hij niet onder de invloed van sterke drank was; terwijl de kapitein blijft verklaren, dat hij de indruk had van wel. De binnenloods C. Rijkeboer verklaarde, dat hij volstrekt niet had opgemerkt, dat getuige dronken was; hij was alleen wat druk.
De vletterman G. Duits, van Amsterdam, verklaarde, dat hij wel had opgemerkt dat er een buitengewoon vrolijke stemming onder het volk heerste. Hij had dit ook opgemerkt bij de eerste stuurman; al was deze niet bepaald dronken. Getuige had de woordenwisseling tussen de kapitein en de stuurman op de brug gehoord.
J.J. Smit, kapitein van de ACHILLES, te IJmuiden, verklaarde, dat één bootje van De Vischploeg bij het schip was, toen hij met de sleepboot kwam. Vier gingen met de vlet er heen. Getuige zag geen tros van De Vischploeg. Kort daarop kwam de CYCLOP. Intussen lag de vlet aan bakboord van de ELVE en de CYCLOP raakte eveneens vast. De tros van de ACHILLES zat aan stuurboordzij. Na een half uur was de ELVE vlot en werd met het achterschip naar het NW getrokken. Wie echter los gegooid heeft weet getuige niet. Door de zware wind werd de ELVE afgedreven en raakte weer vast. Het was niet mogelijk er bij te komen, anders had de ACHILLES misschien het schip kunnen afbrengen. De vletterman G. King verklaarde, dat de eerste stuurman in de nacht van het ongeval niet was zoals hij wezen moest; hij deed gek, zonder dat men daarom zeggen kon, dat hij dronken was. Zo raadde hij het volk van de ELVE aan de mannen van Zurmühlen niet te helpen.
De stuurman verklaart verontwaardigd geweest te zijn, dat de loods niet deed wat hij had moeten doen. Toen van De Vischploeg een lijn was overgegooid was getuige er voor, dat deze hulp zou worden aangenomen, omdat ze het eerst aangeboden was. Maar toen de lijn was afgeknepen, zei hij met betrekking tot de mannen van Zurmühlen: „Geef ze nu de hand!".
De vletterman P. Kramer, van IJmuiden, verklaard, dat toen hij met King op de brug van de ELVE kwam, om de kapitein assistentie aan te bieden, de eerste stuurman hem uitschold, zeggende: „Als het aan mij lag, dan kwam er geen lijn aan de sleepboot vast; jelui bent dieven en kraaien van Zurmühlen!" Toen, na het goedvinden van de kapitein om de hulp aan te nemen, getuige met King achterop was, hoorde hij de stuurman zeggen: ,,Laat ze maar scharrelen!"
J. Kruger Jr., vletterman te IJmuiden, behorende tot de CYCLOP, bevestigt eveneens, dat volk werd gehaald, omdat de bemanning van de ELVE in het eerst niet wilde helpen.
De stuurman, gevraagd waarom die scheldwoorden ,,dieven en kraaien" werden gebruikt, verklaarde, dat die op Terschelling ten opzichte van de mannen van Zurmühlen gebruikelijk zijn. Ook de vletterman G. Buijs verklaarde, dat de stuurman de vletterlui uitschold.
Na het verhoor van al deze getuigen, wijst de voorzitter, mr. Pleyte, de stuurman erop, dat het niet op zijn weg had gelegen, redding maatregelen te beletten.
,,Niet de kapitein, maar de loods gaf de order!", antwoordde getuige.
De voorzitter beduidde hem, dat hij toch niet had mogen optreden tegen het goedvinden van de kapitein in. Getuige zei, dat hij wel opvliegend van aard is, maar op bedoelde dag toch geen sterke drank had gebruikt. De Raad zal later uitspraak doen.

IJmuiden, 26 oktober. Het Noorse stoomschip CERES, met houtpulp naar Velsen bestemd, is nabij Egmond gestrand. De van hier ter assistentie vertrokken sleepboten ACHILLES en CYCLOP hebben vastgemaakt en zullen trachten het stoomschip vlot te slepen.

Raad voor de Scheepvaart. Door de Raad werd uitspraak gedaan in zake de stranding van het stoomschip ELVE nabij IJmuiden op 11 september jl.; kapt. A. Giezen, te Rotterdam, rederij P.A. van Es.
De tweede stranding was waarschijnlijk voorkomen, indien de gezagvoerder aan de CYCLOP niet het bevel had gegeven het achterschip over bakboord naar de zuid te trekken, voordat de ACHILLES voor had vastgemaakt of de ELVE haar anker had laten vallen. Er op te rekenen, dat deze laatste sleepboot de voortros tijdig zou weten vast te maken, is, zo al vergeeflijk, toch niet goed te keuren.

Raad voor de Scheepvaart. Stranding van het stoomschip BETSY ANNA. Hedenmiddag stelde de Raad voor de Scheepvaart een onderzoek in betreffende de stranding op 30 januari jl. bezuiden Egmond van het stoomschip BETSY ANNA. Gezagvoerder H.P. de Jonge; reder W.M. Berghuys te Amsterdam. Het stoomschip BETSY ANNA is op reis van Hartlepool met steenkolen naar Amsterdam, op 30 januari jl. bij mistig weer bij Egmond (paal 45) gestrand. De equipage bestaande uit 17 koppen, werd met de reddingboot aan land gebracht; het schip werd de volgende dag door de sleepboten HERCULES, ATLAS en de CYCLOP van de sleepdienst “Zur Mühlen" vlot gebracht en te IJmuiden binnen gesleept. Bij onderzoek bleek het schip weinig water te maken. De gezagvoerder H. P. de Jonge werd door de voorzitter meegedeeld dat het onderzoek ook zal lopen over de vraag of de ramp ook te wijten is aan een daad of nalatigheid zijnerzijds. Deze getuige buiten ede gehoord deelt mee, dat het schip op 29 januari van West-Hartlepool vertrok, beladen met steenkolen bestemd voor Amsterdam. De diepgang bij vertrek bedroeg voor 13.9 en achter 16.1 voet. Te 11 uur vm. werd het vuurschip van Flamborough Head op 4 mijl afstand gepasseerd. De verschillende koersen met de afstanden die daarna gestuurd zijn werden door getuige op de kaart afgezet. De 30e januari 's namiddags te 3 uur werd het mistig en werd er gestopt om te loden. De eerste stuurman loodde met het zware lood en bevond 9 vadem water, zand met schelpen. Daar getuige bang was dat hij te dicht in zou staan werd er uitgestuurd met een koers van ZW ¼ W, 2½ mijl en loodde toen 9½ vadem water. Te 4 uur tot 4.15 uur werd toen 1½ mijl ZZW ¼ W gestuurd met langzaam werkende machine; het was inmiddels geheel dik geworden. Te 5.45 uur werd 10 vadem water gelood en Z ¾ W gestuurd en daarna ZO ¼ O gedurende 10 minuten, toen het schip over de grond schoof en vast geraakte. Het was nagenoeg hoog water. Hij heeft daarop hard stuurboord roer gegeven en volle kracht vooruit gestoomd; het schip draaide wel tot NO, doch bleef vast zitten. Het bleef dik van mist tot 9 uur en er werden noodseinen gegeven. Er kwam toen een sleepboot in het zicht aan wie de gezagvoerder vroeg om in de nabijheid te blijven. De sleepboot verwijderde zich echter. Het schip kreeg toen zware slagzijde en kwamen er zware zeeën over. Te 12 uur kwam de reddingsboot langszij en werd er scheepsraad belegd en besloten het schip te verlaten, omdat men bang was dat het zou breken. De gehele equipage ging daarop van boord. De volgende morgen heeft hij getracht met een vlet aan boord te komen, hetgeen niet gelukte door de hoge branding. Inmiddels was de sleepboot HERCULES gekomen, die een sloep met mensen aan boord bracht, vastmaakte en met behulp van de sleepboten ATLAS en CYCLOP het schip vlot sleepte en te IJmuiden binnen bracht, waar hij weer aan boord ging. De gezagvoerder was van oordeel dat het onmogelijk was, bij de toestand waarin het schip verkeerde, aan boord te blijven. Eén van de leden van de Raad is van oordeel, dat indien de gezagvoerder bij het vast raken volle kracht achteruit in plaats van volle kracht vooruit gestoomd had, het schip hoogstwaarschijnlijk vlot was gekomen. De gezagvoerder dacht niet op de kust, maar op de een of andere bank, die zich aan de kust gevormd had, vast te zitten.

IJmuiden, 29 december. Het stoomschip DELFLAND (zie vorig No.) is met assistentie van de sleepboten CYCLOP en IJMUIDEN vlot gekomen en opgestoomd naar Amsterdam.

De sedert enige jaren als hulk te IJmuiden liggende grote sleeplichter ALBATROS, van de sleepdienst Zur Mühlen te Amsterdam, wordt thans voor zeelichter ingericht en zal daarna in de algemene vrachtvaart worden gebracht. De sleepboot CYCLOP van dezelfde rederij zal met het transport van de lichter worden belast.

De Nederlandse sleepboot CYCLOP beschoten.
De sleepboot CYCLOP, gestationeerd te IJmuiden, van de sleepdienstfirma Zur Mühhlen te Amsterdam, was gistermorgen naar de Noordzee vertrokken op zoek naar het alsnog drijvend gerapporteerde Belgische stoomschip TREVIER. Gisteren namiddag 3 uur keerde de CYCLOP terug en rapporteerde binnen de 20 mijl uit de kust dwars van IJmuiden door een Duitse duikboot te zijn beschoten met een groot aantal granaten. De sleepboot zette de sloep uit waarmee naar de duikboot werd geroeid, welke commandant gelastte, dat de sleepboot tot zinken zou worden gebracht. Men hield de kapitein van de sleepboot op de duikboot en zond de overigen met een officier en een matroos van de onderzeeër, die twee grote brandbommen meenamen, naar de CYCLOP terug om de sleepboot tot zinken te brengen. Aan boord van de sleepboot bevond zich ook de agent van de firma te IJmuiden, de heer S. Roggeveen. Na langdurige besprekingen op de duikboot en op de CYCLOP heeft men volgens het rapport niet de officier, doch wel de duikbootcommandant kunnen overtuigen, dat men niet in het versperde gebied was, zoals beweerd werd. De officieren en de matroos van de duikboot werden teruggeroepen; de bommen namen zo weer mee. Aan de sleepboot werd daarop gelast onmiddellijk naar IJmuiden terug te stomen.

IJmuiden, 16 juli. Het is de sleepboten CYCLOP en TITAN ondanks hun pogingen nog niet mogen gelukken het nabij Zandvoort gestrande stoomschip MAGDALENA BLUMENTHAL in vlot water te brengen. Het stoomschip is thans hoger op het strand geworpen, zodat de berging aanmerkelijk moeilijker is geworden. Van de lading spoelt een deel van de deklast cokes aan het strand. Vermoedelijk zal wel een gedeelte van de lading gelost moeten worden alvorens het schip met een hoog tij water te kunnen vlot brengen. Beide sleepboten blijven in de nabijheid. Het stoomschip maakt geen water.

Sleepvaart- en bergingsmateriaal. Men bericht ons, dat door Bureau Wijsmuller's Scheepvaart-, Transport- en Zeesleepvaart Maatschappij te 's-Gravenhage al het sleepvaart- en bergingsmateriaal van de firma Zur Mühlen is aangekocht. In deze koop zijn begrepen de bergingssleepboten CYCLOP en ASSISTENT, de bergingsblazer DOLFIJN, benevens de zich te Nieuwediep bevindende kantoorgebouwen en magazijnen met algehele voorraad bergingsmaterialen, als ketels, elektrische en stoompompen, ankers, kettingen, zelflozende reddingsvlot, duikertoestellen, enz., enz.
Het ligt in de bedoeling van het Bureau Wijsmuller de sinds het uitbreken van de oorlog door de firma Zur Mühlen te Nieuwediep gestaakte particuliere bergingsdiensten weer op te vatten, waartoe reeds deze week de CYCLOP, ASSISTENT en DOLFIJN aldaar in station zullen worden gelegd en voortdurend gereed en onder stoom gehouden, om op het eerste bericht van stranding of hulpverzoek naar buiten te kunnen gaan.

’s-Gravenhage, 28 februari. Volgens ontvangen draadloos bericht dreef de motorschoener BRANDARIS, van Rotterdam naar Kopenhagen bestemd, met defecte motor nabij het vuurschip Doggersbank Zuid en werd sleepboothulp gevraagd. Onmiddellijk vertrok de bergingssleepboot CYCLOP van Bureau Wijsmuller’s Zeesleepvaart Maatschappij van Nieuwediep en vond het schip op enige mijlen afstand van het vuurschip. Het werd op sleeptouw genomen en hedenmorgen te Nieuwediep binnengebracht. In de afgelopen week was de BRANDARIS bij het aanlopen van Nieuwediep op het Oostrif van Fort Harssens gestrand en door de CYCLOP vlot gebracht.

Nieuwediep, 14 maart. Het stoomschip ARAD (zie vorig avondblad) is wrak geworden. De waterdichte schotten hebben zich begeven. De sleepboot CYCLOP is hier teruggekeerd.

IJmuiden, 31 maart. Het stoomschip OOSTDIJK is, begeleid door de sleepboot CYCLOP, van Nieuwediep alhier aangekomen en wordt naar Amsterdam opgesleept.

Het droogdok, dat het Rijk in Kiel heeft aangekocht en dat bestemd is als tweede dok voor de Visschershaven te IJmuiden, is dinsdag te IJmuiden aangekomen, gesleept door de sleepboten LIMBURG en CYCLOP van het Bureau Wijsmuller.

TROMP en EMDEN. Bij het hier intussen nog niet officieel bevestigd bericht in de Indische bladen, dat de schout-bij-nacht Umbgrove, chef van de Marinestaf, zal worden benoemd tot commandant van de zeemacht in Indië, ter vervanging van viceadmiraal Bron, schreef de Preanger Bode het volgende.
Wat niet zo algemeen bekend is, is het feit dat de toenmalige kolonel Umbgrove als commandant van de TROMP een zeer delicate rol gespeeld heeft in de gebeurtenissen van de eerste zenuwachtige oorlogsmaanden van 1914. Zijn beleidvol optreden in die dagen, bezorgde de jonge kolonel het volle vertrouwen van zijn chef, de lang niet makkelijke viceadmiraal Pinke, zodat de brede gouden galon reeds geruime tijd voor deze kapitein ter zee “in ’t vat” was.
Schout-bij-nacht Umbgrove is de man, die de Duitse schepen ULM en LINDEN in één van de vele baaitjes van de grote Oost ontdekte en opbracht.
Zij hadden de kruiser EMDEN van kolen voorzien, of althans, werden ernstig verdacht daartoe het voornemen te hebben.
Doch ook op de EMDEN zelf heeft schout-bij-nacht Umbgrove zijn 24-centimeters gericht.
Men was de beroemde raider reeds geruime tijd op ’t spoor; doch met zijn 26 knopen was hij telkens de als een terriër speurende, doch slechts 16 mijlen varende MAARTEN HARPERTSZOON te kwiek af.
Totdat na een behoedzame vaart vlak onder de kust van Boeton (ten zuiden van Celebes) de EMDEN en flafrant delit werd betrapt.
Minder dan drie zeemijlen uit de kust, dus in onze territoriale wateren, lag het Duitse oorlogsschip te wachten op de komst van een van zijn vele geheime voorraadschepen, in dit geval de MARKOMANIA, om daaruit zijn kolenvoorraad aan te vullen.
De EMDEN richtte “beleefdheidshalve” zijn 15 cm vuurmonden op de naderende TROMP aangezien de Nederlandse “man o’ war” bereids en gemakshalve zijn twee “24 centimeters” uit zijn brede zijde liet loeren.
De artillerieofficier, luitenant ter zee Ten Broeke Hoekstra, had – you never can tell – een paar bonken van granaten aan dek liggen en stak niet onder stoelen en banken dat: “wenn damal Ernst war” de EMDEN ditmaal eens aan het kortste eindje zou trekken.
Het verdere verloop was meer hoffelijk dan bloedig. Een officier van piket ging de commandant van de EMDEN sommeren onze territoriale wateren te verlaten, waarop Von Muller zelve, kolonel Umbgrove kwam verzekeren, dat hij subietelijk vertrekken zou. Toen de grote kaperkapitein, na de Hollandse commandant de hand gedrukt te hebben, de valreep van de TROMP afdaalde, om naar zijn schip terug te keren, mompelde of dacht menig opvarende: “Flinke kerel.”
Een ogenblik later zwenkte de EMDEN de baai uit en was weldra in de “vrije zee”.
Op de TROMP was men er die morgen wel wat van onder de indruk.
AH 061219
IJmuiden, 5 december. De sleepboot CYCLOP van het Bureau Wijsmuller is hedenmorgen van hier vertrokken om het bij Schouwenbank met roerschade geankerd liggend stoomschip GROENLO, komende van Huelva, naar hier te slepen.

Een heden ontvangen bericht meldt dat het stoomschip GROENLO, dat sedert 3 december in de Noordzee voor anker ligt op 51°-48’ NB en 02°-37’ OL met gebroken roerkoning en gebrek aan proviand heeft. De ter assistentie uitgezonden sleepboten UTRECHT en CYCLOP zijn nog niet teruggekeerd. Er is door het schip aan de Marine dringend om hulp gevraagd.

Rotterdam, 6 december. De sleepboten CYCLOP en UTRECHT zijn resp. van IJmuiden en Rotterdam uitgegaan om het stoomschip GROENLO naar Amsterdam te slepen.