Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

Vertrek en terugkomst van schepen in Amsterdam⁰⁹³:

1. B. Kat Mathilda Barbara 17 november 1860                              niet vermeld

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt D.Kat als gezagvoerder gedurende:

*    1856 t/m 1861 van de brik “Machtilda Barbara”, gebouwd in 1850 te Pernau, 145 ton o.m., varend voor J.& S.Lastdrager te Nieuwediep.

 

Overige bijzonderheden

Geen

 

 

Familiegegevens en opleiding

Cornelis Dirksz Ouwehand werd geboren op 07 juni 1814 te Katwijk als zoon van Dirk Willemsz Ouwehand en Dirkje Cornelisd van den Bergh.

Hij huwde in 1839 te Katwijk met Zoetje Teunisd. van Duyvenbooden. Hij overleed te Middelburg op 23 juli 1865.

Hij was gezagvoerder van 1851-1854 op de Maria en Adriana, in 1855 op de schoener Amstel, van 1854-1857 op de schoener Goudkust, van 1857-1864 op de bark Suzanna & Elisabeth en van 1864-1866 van de Anton en Jacob. Hij overleed te Middelburg tijdens de bouw van de Luctor en Emergo. Hij voerde de collegevlag nr. 771 van het Amsterdamse college Zeemanshoop. De publicatie bevat een foto van Cornelis Dirksz Ouwehand^054-096.

(Ik vind hier sprake van enige verwarring: Ten eerste kan hij in 1855 geen kapitein geweest zijn van èn de Amstel èn de Goudkust. Ten tweede vermeldt van der Plas^054-098 bij Cornelis Klaasz Ouwehand (zie aldaar) dat deze kapitein was van de Maria en Johanna. En de kapitein van dat schip was de drager van nr. 771 van Zeemanshoop.

 

NRC 25 juli 1865¹¹⁴

Advertentie. Heden overleed tot diepe droefheid van mij, mijn kinderen en verdere betrekkingen, in de ouderdom van 51 jaren, mijn hartelijk geliefde echtgenoot, de heer Cornelis Ouwehand, in leven kapitein ter koopvaardij (opm: laatstelijk gevoerd hebbend de bark SUZANNA ELISABETH).

Middelburg, 23 juli 1865                                             Z. Van Duyvenbode, wed. C. Ouwehand

In 1982 verscheen een privé-uitgave over de stamboom van het zeevaardersgeslacht Ouwehand onder de titel “The Oldhand and the Sea”, waarin tevens gegevens over de familie Spaanderman.

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt C.Ouwehand als gezagvoerder van:

*    1853 t/m 185 op de hoeker “Maria en Adriana”, gebouwd in 1826 te Maassluis, 145 ton o.m., varend voor Minderop & van Heel te Rotterdam;

*    1855 t/m 1856 op de 2/mschooner “Goudkust”, gebouwd in 1852 te Rotterdam, 146 ton o.m., varend voor H. van Rijckevorsel te Rotterdam;

*    1855 t/m 1864 op de bark “Susanna Elisabeth”, gebouwd in 1854 te Nw. Lekkerland, 739 ton o.m., varend voor den Bouwmeester, Borsius & v/d Leye te Middelburg;

*    1864 t/m 1866 op de brik ”Anton en Jacob”, ex Machthilda-Barbara, gebouwd in 1850 te Pernau, 145 ton o.m., varend voor J.J.v/d Berg te ’s Gravenhage;

Geen vermelding van een C.Ouwehand op de “Amstel”, maar wèl een D.D.Ouwehandzie aldaar.

 

Overige bijzonderheden

Geen

 

 

Familiegegevens en opleiding

Geen

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt A.Bot als gezagvoerder gedurende:

• 1862 t/m 1865 van de 2/msch “Wilhelmina Adriana”, ex Josine Louise, gebouwd in 1850 te Hoogezand, 131 ton o.m., varend voor J.J.v/d Berg te ’s Gravenhage. Het schip voer in 1866 voor F.Wibaut te Vlissingen en was herdoopt in “Adriana Wilhelmina”;
• 1867 t/m 1869 op de brik ”Anton en Jacob”, ex Machthilda-Barbara, gebouwd in 1850 te Pernau, 145 ton o.m., varend voor J.J.v/d Berg te ‘s Gravenhage
• 1871 t/m 1872 van de 2/msch “Alert”, gebouwd in 1864 te Dagø, 125 ton o.m., varend voor A.E.Maas & Zⁿ te Maassluis. Het schip werd in 1872 vermist.

 

Overige bijzonderheden

In de Scheepstijdingen van de Harlinger Courant dd 12 januari 1878 staat het volgende bericht⁰⁹⁶:

Ingekomen:

“Stavanger 3 Jan. Alart, Oostz. u. Holl. wegens tegenwind.”

Het is me niet bekend of in 1878 het schip nog werd bevaren door kapitein Bot, of dat er van een tweede “Alart” sprake is geweest. Zo ja, dan staat dit tweede schip niet in Bouma⁰²⁵.

 

Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

Kapitein Poldervaart was in 1885 gezagvoerder van de bark "Cornelis" (293 ton, gebouwd in 1862). Dit schip werd in 1885 door reder J.J.van der Berg als "Clara" gekocht van kapitein Cornelis Cornelisz Ruige, die het op zijn beurt als "Springbok" in 1880 te Liverpool had gekocht. De "Cornelis" werd i 1893 voor de sloop te Monster verkocht aan A.Vreugdehil^010-p.62.

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt A.Poldervaart als gezagvoerder gedurende:

*    1870 t/m 1873 op de brik ”Anton en Jacob”, ex Machthilda-Barbara, gebouwd in 1850 te Pernau, 145 ton o.m., varend voor J.J.v/d Berg te ’s Gravenhage;

*    1874 t/m 1884 van de galjoot “Angelique Alette” ex Waterloo, gebouwd in 1865 te Hoogezand, 154 ton o.m., varend voor J.J.v/d Berg te Den Haag;

*    1885 t/m 1887 op de Bark “Cornelis” ex Clara ex Springbok, gebouwd in 1862, 293 ton o.m., varend voor J.J.van der Berg te ’s Gravenhage.

 

Overige bijzonderheden

In de Scheepstijdingen van de Harlinger Courant dd 28 mei 1878 staat het volgende bericht⁰⁹⁶:

Uitgegaan.

“Maassluis  23 Mei  Angelique Allette  A.Poldervaart, Lissabon.”

 

 

Familiegegevens en opleiding

Jan Aukens werd geboren te Delfzijl op 03 november 1844 als zoon van de koopman Aukens Jans Smaal en Johanna Stratingh

Hij trouwde op 07 januari 1869 te Delfzijl met Martje Doornbos, geboren te Bedum op 08 april 1848 als dochter van Jan Kornelis Doornbos en Trijntje Jans Huizinga. Zij overleed op 23 november 1926 te Delfzijl, 78 jaar.

Jan Aukens overleed te Delfzijl op 04 september 1899, 54 jaar.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

J.A.Smaal was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 3 in de periode 1870 t/m 1899

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt J.A.Smaal als gezagvoerder gedurende:

• * 1869 t/m 1873 van de bark “Martje Doornbosch”, ex Jonge Eduard ex Thetis, gebouwd in 1844 te Alblasserdam, 319 ton o.m., varend voor A.J.Smaal te Delfzijl;

*     1874 op de brik ”Anton en Jacob”, ex Machthilda-Barbara, gebouwd in 1850 te Pernau, 145 ton o.m., varend voor A.J.Smaal te Delfzijl;

*     1875 op hetzelfde schip maar nu varend voor G.G.Albers te Farmsum. In de Noordzee in zinkende staat verlaten.

 

Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1858-58, 01 mei 1858, schoener “Hillechien Haver”, kapitein Arent F.Bakker, 35 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Smit, 25 jaar uit Delfzijl, kok, matroos, 2 lichtmatrozen en een kajuitwachter Jan Aukens Smaal, 13 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1862-10, 24 februari 1862, kof “Annechiena”, kapitein Jan A.Donga, 27 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Jan A.Smaal, 17 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1864-46, 06 april 1864, kof “Nooitgedacht”, kapitein Frikke D.Nanning, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jan Aukens Smaal, 19 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een scheepsjongen;

Monsterrol 1865-60, 29 mei 1865, galjoot “Bouwina”, kapitein Thomas J.Middel, 46 jaar uit Appingedam. Voorts stuurman Jan Aukens Smaal, 20 jaar uit Delfzijl en een kok;

Monsterrol 1866-39, 04 april 1866, kof “Anja”, kapitein Poulus P.Meijer, 30 jaar uit Veendam. Voorts stuurman Jan Aukens Smaal, 21 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1867-7, 16 februari 1867, kof “Vrouw Clara”, kapitein Jan Smaal, 22 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Nicolaas Smaal , 45 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en lichtmatroos;

Monsterrol 1868-44, 28 juli 1868, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan A.Smaal, 25 jaar uit Delfzijl. Voorts 1ste stuurman Filippus Glimminga, 34 jaar uit Delfzijl, 2de stuurman Antonie de Jong, 28 jaar uit Delfzijl, kok, 4 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1869-8, 01 maart 1869, bark “Martje Doornbos’, kapitein Jan Aukens Smaal, 24 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frikke Derks Nanning, 38 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1870-32, 21 maart 1870, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frikke Derks Nanning, 39 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman, 4 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1870-74, 13 augustus 1870, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts bootsman, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-18, 06 maart 1871, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-74, 30 september 1871, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frikke Derks Nanning, 40 jaar uit Delfzijl, 5 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1872-27, 06 maart 1872, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Frikke Derks Nanning, 40 jaar uit Delfzijl, bootsman, kok, 5 matrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1872-106, 14 september 1872, bark “Martje Doornbos”, kapitein Jan Aukens Smaal, 27 jaar uit Delfzijl, kok en een lichtmatroos;

Monsterrol 1873-127, 12 september 1873, schoener “Jacob en Anton” (sic), kapitein Jan Aukens Smaal, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1874-50, 31 maart 1874, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1874-104, 24 juli 1874, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1875-48, 25 maart 1875, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Lucas Smaal, 24 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1875-64, 03 mei 1875, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts 2 matrozen;

Monsterrol 1875-81, 09 juli 1875, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Fedde Kriens Dekker, 32 jaar uit Wildervank, kok en een matroos;

Monsterrol 1875-107, schoener “Anton en Jacob”, kapitein Jan Aukens Smaal, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Jacob S. de Vries, 27 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen.

Samenvatting van de monsterrollen

1. Jan Aukens weerd in de monsterrollen ook vermeld als Jan A,
2. Er zijn in totaal 21 monsterrollen waarin de naam van Jan Aukens Smaal is vermeld op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle monsterrollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1858 t/m 1875 met als leeftijden 13 t/m 31 jaar. De zeemanscarriére heeft derhalve minstens 18 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is altijd Delfzijl aangegeven.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1858              kajuitwachter op de schoener “Hillechien Haver”, kapt. Arent F.Bakker                    13 jaar

       *     1862              stuurman op de kof “Annechiena”, kapt. Jan A.Donga                                                                                         17 jaar

       *     1864              stuurman op de kof “Nooitgedacht”, kapt. Frikke D.Nanning                                                                        19 jaar

       *     1865              stuurman op de galjoot “Bouwina”, kapt. Thomas J.Middel                                                                          20 jaar

       *     1866              stuurman op de kof “Anja”, kapt. Poulus P.Meijer                                                                                                                21 jaar

       *     1867              kapitein op de kof “Vrouw Clara”                                                                                                                                                                                           22 jaar

       *     1868-1872   kapitein op de bark “Martje Doornbos”                                                                                                                                                           24-27 jaar

       *     1873-1875   kapitein op de schoener Anton en Jacob”                                                                                                                                                               29-31 jaar

 

Overige bijzonderheden

Provinciale Groninger Courant 10 september 1869¹¹⁴

Mededeling d.d. 9 september. H.H. assuradeuren, belang hebbende bij het schip (opm: kof) CATHARINA CORNELIA, kapt. J. Alkema, bij Dantzig (opm: Gdansk) gestrand (opm: zie PGC 050969), en bij het schip (opm: bark) MAARTJE DOORNBOS, kapt. J.A. Smaal, op reis van Söderhamn naar Nederland de 3^e september te Danzig lek binnengelopen, worden verzocht zich aan te melden bij de secretaris der Vereeniging van Assuradeuren te Amsterdam.

 

Provinciale Groninger Courant 11 september 1869¹¹⁴

Delfzijl, 9 september. Volgens brief van Danzig (opm: Gdansk) d.d. 4 dezer is het hier te huis behorende barkschip MAARTJE DOORNBOS, gevoerd door kapt. J.A. Smaal, van Söderhamn met hout herwaarts, daar als noodhaven binnengelopen. Het was de 2^e dezer na een hevige storm, gevolgd door een orkaan uit het noorden, plat op zijde geslagen na eerst gedreven te hebben voor dicht gereefde marszeils en bezaan, die beide wegvlogen, waardoor de deklast gedeeltelijk over boord geraakte, door dat de sjorrings waren gebroken de verschansing verbrijzelde, de boot weggenomen en het schip zwaar lek werd. Dit gebeurde op 12 mijlen van Rikshoofd (opm: Rixhöft, thans Rozewie; 54º49’ N.B. 18º19’ O.L.) per compas Z.O. van hen. De zee was verschrikkelijk hoog die telkens weder op nieuw op het schip sloeg. De manschappen hadden van donderdag namiddag 5 uur tot vrijdag namiddag 5 uur doorgepompt en toch waren nog drie voeten water in het ruim, zodat de lading gelost moet worden om het schip te kielhalen (opm: bedoeld wordt: krengen) en te repareren, enz. 15 Schepen zijn in deze nabijheid op strand gekomen.

 

De Harlinger Courant dd 24 oktober 1874 bevat in de rubriek Scheepstijdingen het volgende bericht.⁰⁹⁶:

Binnengekomen.

“Elseneur 19 Oct. Anton & Jacob, J.A.Smaal. Riga n. Holland.”

 

Uit: RONDOM DE DELFZIJLEN. Zwerftochten door het verleden van Heerlijkheid, Fortresse, Havenstad en Gemeente

Samengesteld door H.Geertsema, J.B. Bronsema, C.Roggenkamp. Zonder jaartal, maar ca 1977, 371 pp. Uitg. J.D. van der Veen - Winschoten

p.236 Na een relaas over een aantal zeer snelle reizen het volgende:

     “Het verliep soms ook heel anders. Gezagvoerder-eigenaar Jan Aukens Smaal van de bark Martje Doornbos (plm. 400 ton), deed niet minder dan 102 dagen over de reis van Söderham naar Delfzijl met een lading balken voor Borst en Roggenkamp. Dat was in 1869. Door achtereenvolgende zware stormen moest hij 4 vluchthavens aandoen. Zwaar gehavend en met verlies van vele kostbare balken kwam hij na 102 dagen in Delfzijl aan. Wonder boven wonder waren hierbij geen mensenlevens te betreuren. Maar Smaal voelde nog vele jaren de gevolgen van deze langdurige reis.”