Familiegegevens en opleiding

Kornelius van Wattum werd geboren te Delfzijl op 07 mei 1823 als zoon van de bakker Geert van Wattum en Zuzanna Boekholt (Boekhoud?) Hij was de jongere broer van kapitein Roelf Geerts van Wattum.

Hij trouwde op 06 maart 1851 te Delfzijl als stuurman met de winkelierse Janna Jacobs de Vries, geboren te Delfzijl op 22 april 1812 als dochter van de zeilmaker Jacob Simons de Vries en Afien Egberts Le(eu)we. Zij was eerder getrouwd met kapitein Roelf Geerts van Wattum en hertrouwde dus met haar zwager. Zij overleed te Hamburg (D) op 25 september 1866, 54 jaar

Kornelius Geerts overleed te Delfzijl op 08 februari 1900, 76 jaar.

In het overzicht van de monsterrollen onder De schepen van de kapitein wordt opgemerkt dat de leeftijden kunnen duiden op twee kapiteins met de naam Cornelis van Wattum, die geboren zijn in 1823 (Kornelius) en een paar jaar later in ca 1826-1828. Maar ik heb noch op allegroningers noch op Genlias een C* resp. K* van Wattum kunnen vinden uit deze latere periode.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

C.G. van Wattum was effectief lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” te Delfzijl met vlagnummer 49 in de periode 1855 t/m 1864.

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma⁰²⁵ vermeldt G.G. van Wattum als gezagvoerder gedurende:

*   1860 t/m 1861 van de schoenerkof “Juffer Grietje”, gebouwd in 1854 te Martenshoek, 101 ton o.m., varend voor J.Leeuw te Delfzijl. Het schip werd in 1862 door dezelfde reder herdoopt in “Catharina”.

Bouma⁰²⁵ vermeldt C. van Wattum als gezagvoerder gedurende:

*   1857 t/m 1859 van de kof “Jantina Hendrika” ex Jantina, ex Elsiena Johanna, gebouwd in 1843 te Veendam, 74 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Delfzijl. Het schip voer in 1860 voor F.Wibaut te Vlissingen en was herdoopt in “Johannes”;

*   1883 t/m 1884 van de 2-mastschoener “Weltevreden”, gebouwd in 1859 te Hoogezand, 161 ton o.m., varend voor T. van Buuren te Delfzijl.

Gezien het grote tijdsverschil tussen eerste en twee opgave wellicht twee verschillene personen?

 

Navolgende monsterrollen bevinden zich in het Gemeentearchief van Delfzijl

Monsterrol 1845-15, 24 april 1845, kof “Hercules”, kapitein Roelf Geerts van Wattum, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 koks en de matroos Kornelius Geerts van Wattum, 21 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1850-32, 13 april 1850, smak “Libra”, kapitein Harm Geerts Greven, 41 jaar uit Veendam. Voorts stuurman Kornelius Geerts van Wattum, 26 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1850-37, 24 mei 1850, kof “Catharina”, kapitein Roelf Pieters Dik, geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts 2 matrozen waaronden Kornelius Geerts van Wattum, 27 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1850-41, 15 juli 1850, schip “Annegina”, kapitein A.J.Donga, geen leeftijd en woonplaats verrmeld. Voorts 2 matrozen waaronder Kornelius Geerts van Wattum, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl;

Monsterrol 1851-33, 16 april 1851, kof “Margaretha Gesina”, schipper Siert Jans Edema, 31 jaar geen woonplaats vermeld. Voorts stuurman Kornelius Geerts van Wattum, 27 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een kajuitwachter;

Monsterrol 1852-9, 02 maart 1852, kof “Gezina”, kapitein Conraad Jan Mandema, 27 jaar uit Farmsum. Voorts stuurman Kornelis Geerts van Wattum, 28 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1853-16, 02 april 1853, kof “Henderika”, kapitein Cornelis Geerts van Wattum, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Agge Steffens Ackerman, 29 jaar geen woonplaats vermeld, kok en een matroos;

Monsterrol 1854-14, 04 maart 1854, kof “Henderika”, kapitein Cornelis van Wattum, 31 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Albertus Vlieg, 25 jaar uit Farmsum, kok en een matroos;

Monsterrol 1855-19, 24 maart 1855, kof “Henderika”, kapitein Cornelis Geerts van Wattum, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts stuurman Egbert Scherphuis, 20 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1856-A48, 26 april 1856, kof “Henderika”, kapitein Cornelis van Wattum geen leeftijd en woonplaats vermeld. Voorts een kok en een matroos;

Monsterrol 1857-17, 26 februari 1857, kof “Jantina Henderika”, kapitein Cornelis IJ. van Wattum, 34 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman W.I.Dijk, 19 jaar uit Delfzijl, kok, matroos Delfzijl en een scheepsjongen;

Monsterrol 1859-49, 05 mei 1859, kof “Jufvrouw Grietje”, kapitein Cornelis van Wattum, 35 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Chr. Havinga, 20 jaar uit Hoogezand, kok en een matroos;

Mosterrol 1860-38, 15 maart 1860, kof “Juffer Grietje”, kapitein Cornelis van Wattum, 36 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman E.T.Bos, 23 jaar uit Delfzijl , kok en een matroos;

Monsterrol 1860-138, 15 september 1860, kof “Juffer Grietje”, kapitein Cornelis van Wattum, geen leeftijd vermeld uit Delfzijl. Voorts 2 koks en een lichtmatroos;

Monsterrol 1867-31, 26 maart 1867, galjoot “Hinderika”, kapitein Warner van Wattum, 35 jaar uit Groningen. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 42 jaar uit Delfzijl, kok en 3 matrozen;

Monsterrol 1870-13, 11 maart 1870, kof “Cornelia”, kapitein Tjapko T.Leeuwe, 41 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 45 jaar uit Delfzijl, kok, matroos Freerk Balkema, en een lichtmatroos.

Monsterrol 1871-2, 18 februari 1871, schoenerkof “Helena Gezina”, kapitein Jan Harmannus Schreuder, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 46 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1871-56, 16 augustus 1871, schoener “Geessien Schreuder”, kapitein Christianus Gerhardus Philippus Rottinghuis, 27 jaar uit Delfzijl, 2 matrozen waaronder Cornelis van Wattum, 47 jaar uit Delfzijl;

Monsterrol 1872-14, 29 februari 1872, kof “Drie Zusters”, kapitein Hindrik Fokkes van der Leest, 48 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 48 jaar uit Delfzijl, kok en 2 matrozen;

Monsterrol 1874-5, 24 februari 1874, schoener “Geessien Schreuder”, kapitein Christiaan Phillippus Mattheus Rottinghuis, 30 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 49 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1877-70, 13 april 1877, bark “Johannes”, kapitein Christianus Philippus Harm Rottinghuis, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Cornelis van Wattum, 50 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Geert Stenger, 18 jaar uit Farmsum, kok, bootsman, timmerman, zeilmaker, 2 matrozen 2 lichtmatrozen en een kajuitwachter;

Monsterrol 1878-149, 21 november 1878, brik “Aurora”, kapitein Jakob van Buuren, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 50 jaar uit Delfzijl, 2 koks, bootsman, 4 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1880-142, 21 oktober 1880, bark “Auburn”, kapitein Johannes H.Albers, 26 jaar uit Farmsum. Voorst 1^ste stuurman Cornelis van Wattum, 54 jaar uit Delfzijl en 2 matrozen;

Monsterrol 1882-22, 08 maart 1882, schoener “Weltevreden”, kapitein Cornelis van Wattum, 54 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Berend Visser, 27 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1882-88, 26 juni 1882, schoener “Weltevreden”, kapitein Cornelis van Wattum, 57 jaar uit Delfzijl. Voorts een matroos;

Monsterrol 1883-11, 02 maart 1883, schoener “Weltevreden”, kapitein Cornelis van Wattum, 56 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Geert Bakker, 44 jaar uit Veendam, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1883-88, 21 augustus 1883, schoener “Weltevreden”, kapitein Cornelis van Wattum, 56 jaar uit Delfzijl. Voorts kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1883-110, 26 september 1883, schoener “Weltevreden”, kapitein Cornelis van Wattum, 56 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Lambertus Veldman, 20 jaar uit Delfzijl, kok, matroos en een lichtmatroos;

Monsterrol 1884-37, 22 maart 1884, kof “Drie Gebroeders”, kapitein Jakob Lodewijks, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 57 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1885-9, 09 maart 1885, brik “Moree”, kapitein Remko Balkema, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 59 jaar uit Delfzijl, kok, 3 matrozen en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1886-24, 06 april 1886, kof “Drie Gebroeders”, kapitein Jakob Lodewijks, 55 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 60 jaar uit Delfzijl, kok en een matroos;

Monsterrol 1886-82, 15 september 1886, bark “Raij”, kapitein Albert Stukje, geen leeftijd vermeld uit Farmsum. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 59 jaar uit Delfzijl, kok, bootsman en een zeilmaker;

Monsterrol 1887-34, 26 maart 1887, schoener “Marchiena”, kapitein Johannes Scholtens, 45 jaar uit Groningen. Voorts stuurman Menne Loots, 31 jaar uit Vierhuizen, 2 koks waaronder Cornelis van Wattum, 60 jaar uit Delfzijl en 2 matrozen;

Monsterrol 1888-114, 10 december 1888, bark “Johanna Geertruida”, kapitein Harko Kaijzer, 33 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Cornelis van Wattum, 61 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Elle Onno Smidt, 22 jaar uit Bierum, kok, zeilmaker, 2 matrozen, lichtmatroos, dekjongen en de kapiteinsvrouw;

Monsterrol 1889-124, 26 september 1889, bark “Soederhamn”, kapitein Harmen Maas, 58 jaar uit Den Helder. Voorts 1^ste stuurman Cornelis Kooyman, 40 jaar uit Terschelling, 2^de stuurman Frederik Willem Carst, 31 jaar uit Zaandam; kok, timmerman, 8 matrozen waaronder Cornelis van Wattum, 59 jaar uit Delfzijl en 2 lichtmatrozen;

Monsterrol 1890-8, 25 februari 1890, galjoot “Elise”, kapitein Jakob Lodewijks, 59 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis van Wattum, 62 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;

Monsterrol 1891-50, 30 april 1891, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Pieter Oosterveld, kok Cornelis van Wattum, 62 jaar uit Delfzijl, 5 matrozen, 2 lichtmatrozen, kajuitwachter, de kapiteinsvrouw en de kapiteinsdochter;

Monsterrol 1891-68, 07 juli 1891, bark “San Francisco”, kapitein Nicolaas Arkema, 43 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Hayo Post, 42 jaar uit Farmsum, kok Cornelis van Wattum, 62 jaar uit Delfzijl, matroos/zeilmaker, 5 matrozen, lichtmatroos, kajuitwachter, de kapiteinsvrouw en de kapiteinsdochter;

Monsterrol 1892-93, 04 oktober 1892, schoener “Europa”, kapitein Eltje Bos, 56 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Walle Bos, 28 jaar uit Delfzijl, kok Cornelis van Wattum, 67 jaar uit Delfzijl, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;

Monsterrol 1893-16, 11 maart 1893, bark “Winneweer”, kapitein Harko Kaijzer, 37 jaar uit Delfzijl. Voorts 1^ste stuurman Dirk Drewes, 29 jaar uit Delfzijl, 2^de stuurman Derk Brouwer, 27 jaar uit Farmsum, kok Cornelis van Wattum, 65 jaar uit Delfzijl, timmerman, 5 matrozen, 2 lichtmatrozen, dekjongen en de kapiteinsvrouw;

Monsterrol 1894-47, 06 april 1894, bark “Bertha”, kapitein Geert van der Wal, geen leeftijd vermeld uit Farmsum, vlaggekapitein Klaas Veldman, 30 jaar uit Termunterzijl. Voorts 2^de stuurman Eenje Molenaar, 21 jaar uit Holwierde, kok Cornelis van Wattum, 62 jaar uit Delfzijl, matroos/zeilmaker, 3 matrozen, 3 lichtmatrozen en 2 dekjongens;

Monsterrol 1895-32, 02 april 1895, bark “Winneweer”, kapitein Harko Kaijzer, 39 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Derk Boerema, 25 jaar uit Delfzijl, kok Cornelis van Wattum, 66 jaar uit Delfzijl, zeilmaker, timmerman, bootsman, 4 matrozen, 2 lichtmatrozen, dekjongen, stuurmansleerling en de kapiteinsvrouw;

Samenvatting an de monsterrollen 

1. Kornelius Geerts wordt in de monsterrollen ook vermeld als Cornelis, Cornelis Geerts en één keer als Cornelis IJ. wellicht een verschrijving.
2. Er zijn in totaal 42 monsterrollen met de naam van Kornelius etc. op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeentearchief van Delfzijl.
3. De monsterrollen zijn gedateerd van 1845 t/m 1895 met als leeftijden 21 t/m 66 jaar. De zeemanscarrriére heeft dus minstens 50 jaar geduurd.
4. Als woonplaats is altijd Delfzijl vermeld.
5. Het overzicht van de monsterrollen luidt:

       *     1845                  matroos op de kof “Hercules”, kapt. Roelf G. van Wattum                                   21 jaar

       *     1850                  stuurman op de smak “Libra”, kaptHarm G.Greven                                                26 jaar

       *     1850                  matroos op de kof “Catharina”, kapt. Roelf P.Dik                                                   27 jaar

       *     1850                  matroos op het schip “Annegina”, kapt. A.J.Donga                                                27 jaar

       *     1851                  stuurman op de kof “Margaretha Gesina”, kapt. Siert J.Edema                             27 jaar

       *     1852                  stuurman op de kof “Gezina”, kapt. Conraad J.Mandema                                      28 jaar

       *     1853-1856       kapitein op de kof “Henderika”                                                                                  30-33 jaar

       *     1857                  kapitein op de kof “Jantina Henderika”                                                                     34 jaar

       *     1859-1860       kapitein op de kof “Jufvrouw/Juffer Grietje”                                                            35-36 jaar

       *     1867                  stuurman op de galjoot “Hinderika”, kapt. Warner van Wattum                           42 jaar

       *     1870                  stuurman op de kof “Cornelia”, kapt. Yjapko T.Leeuwe                                        45 jaar

       *     1871                  stuurman op de schoenerkof “Helena Gezina”, kapt. Jan H.Schreuder                46 jaar

       *     1871                  matroos op de schoener “Geessien Schreuder”, kapt. Christianus G.H.P

                                           Rottinghuis                                                                                                                     47 jaar

       *     1872                  stuurman op de kof “Drie Zusters”, kapt. Hindrik F. van der Leest                       48 jaar

       *     1874                  stuurman op de schoener “Geessien Schreuder”, kapt. Christiaan P.M.

                                           Rottinghuis                                                                                                                     49 jaar

       *     1877                  1^ste stuurman op de bark “Johannes”, kapt. Christianus P.H.Rottinghuis             50 jaar

       *     1878                  stuurman op de brik “Aurora”, kapt. Jakob van Buuren                                         50 jaar

       *`   1880                  1^ste stuurman op de bark “Auburn”, kapt. Johannes H.Albers                                54 jaar

       *     1882-1883       kapitein op de schoener “Weltevreden”                                                                     54-56 jaar

       *     1884                  stuurman op de kof “Drie Gebroeders”, kapt. Jakob Lodewijks                            57 jaar

       *     1885                  stuurman op de brik “Moree”, kapt. Remko Balkema                                            59 jaar

       *     1886                  stuurman op de kof “Drie Gebroeders”, kapt. Jakob Lodewijks                            60 jaar

       *     1886                  stuurman op de bark “Raij”, kapt. Albert Stukje                                                      59 jaar

       *     1887                  stuurman op de schoener “Marchiena”, kapt. Johannes Scholtens                        60 jaar

       *     1888                  1^ste stuurman op de bark “Johanna Geertruida”, kapt. Harko Kaijzer                   61 jaar

       *     1889                  matroos op de bark “”Soederhamn”, kapt. Harmen Maas                                      59 jaar

       *     1890                  stuurman op de galjoot “Elise”, kapt. Kakob Lodewijks                                        62 jaar

       *     1891                  kok op de bark “San Francisco”, kapt. Nicolaas Arkema                                       62 jaar

       *     1892                  kok op de schoener “Europa”, kapt. Eltje Bos                                                         67 jaar

       *     1893                  kok op de bark “Winneweer”, kapt.     . Harko Kaijzer                                              65 jaar

       *     1894                  kok op de bark Bertha”, kapt. Geert van der Wal                                                     62 jaar

       *     1895                  kok op de bark “Winneweer”, kapt. Harko Kaijzer                                                 66 jaar

6. De loopbaan vertoont een zeer grillig karakter. Begonnen in de gebruikelijke subalterne rangen bereikte hij de positie van kapitein op zijn 30^ste jaar. Hij voerde in de volgende 6 jaar het commando over drie schepen. In de periode 1867-1882 staat hij te boek als stuurman. Deze lange periode verklaart de grote onderbreking in de opgave van Bouma. In 1882-1883 is hij weer korte tijd kapitein, maar in 1884 ging hij weer terug naar de rang van stuurman, in 1889 naar matroos en in zijn nadagen van 1892-1895 zelfs naar dat van kok. Hij was toen, na een zeemanscarriére van minstens 50 jaar ,al 66.

 

Overige bijzonderheden

NRC 10 januari 1858¹¹⁴

Kiel, 3 januari. Alhier overwinteren de Nederlandse schepen: ANNECHIENA HARMINA, kapt. Stutvoet; JANTINA HENDRIKA, kapt. van Wattum; MARGARETHA, kapt. de Winter; JAN JACOB, kapt. Schaap, en FROUKINA HILLEGINA, kapt. Forma.

 

NRC 30 juli 1858¹¹⁴

Delfzijl, 27 juli. Het Nederlandse schip JANTINA HENDRIKA, kapt. Wattum (opm: kof, kapt. C. van Wattum), van Koningsbergen (opm: Kaliningrad) met lijnzaad naar Antwerpen, is alhier lek binnengelopen en moet lossen om te repareren.