Inloggen
VRIENDSCHAP (DE) - ID 13879


In dienst
Onder Nederlandse Vlag tussen:1847-04-30 / 0000-00-00

Identification Data

Bouwjaar: 1842
Categorie: Cargo vessel
Voorstuwing: Sailing Vessel
Type: Hektjalk
Material Hull: Wood
Dekken: 1
Construction Data

Claas Piers Sjollema, geb. 12 feb 1767 te Grouw, ovl. 18 nov 1850 te Grouw, Bron Rootsweb
Voorouders van Claas zijn bekend tot ca. 1507 
--- 
Gedoopt: 22-02-1767 te Grouw. Claas Piers heeft zich in de 
patriottische tijden niet onbetuigd gelaten; hij was eerste assessor en 
werd genoemd "de lytse grietman" (de grietman woonde te Idaard) en was 
tevens ouderling in de Hervormde Kerk te Grouw. Hij vluchtte in de 
Franse tijd naar Engeland. Hij keerde echter terug en verborg zich in 
De Bird bij Grouw. Voor de Maire der gemeente Grouw nam hij op 23 
december 1811 officieel de familienaam Sjollema aan. Hij was 
scheepsbouwmeester, maar in het laatst verliepen de zaken geheel en al. 
(Bron: "Nijmegen") 
Was in 1813 ouderling Hervormde Kerk Grou...Op 3 december 1847 werd de 
gerenomeerde werf verkocht.(G.P.de Vries) 
Claas Piers Sjollema had een werf bij de "Tillezet" bij Grouw, 
waarschijnlijk dezelfde werf die zijn vader daar had. Claas was een 
aktief patriot, die wegens zijn aktiviteiten naar Engeland moest 
uitwijken. In de Franse tijd keerde hij terug. Hij werd assessor 
(wethouder) van de gemeente Idaarderadeel en is dit ook na vertrek van 
de Fransen gebleven. Claas Piers heeft als eerste een genealogie van de 
familie Sjollema samengesteld. (Bron: Leeuwarden) 
Hij was wellicht klein van gestalte. Claes Piers Sjollema schreef over 
de naam Sjollema het volgende: " De naam Sjollema is ontleend aan het 
breiden, dat door deze familie is uitgevonden en hetgeen toen sjoljen 
werd genoemd en daardoor werd de familienaam Sjollema aangenomen. Zij 
werden toendertijd door de regering met een wapen vereerd, bestaand uit 
een gebreide handschoen, een ploeg breidspriemen en kluwen breidsgaren, 
daaronder een gebreide slaapmuts op een geel veld aan de rechterhand en 
aan de andere kant een halve arend op een blauw veld." Dit is 
waarschijnlijk een mooi verhaal, maar niet erg geloofwaardig. 
Waarschijnlijk is de naam afgeleid van de mansnaam Sjolle, doch deze 
naam komt geen enkele maal voor in het geslachtsregister. Wel staat 
vast, dat de naam Sjollema reeds zeer oud is. Uit het beneficiaalboek 
van Friesland, in 1850 door Ged.staten uitgegeven, blijkt dat in 1543 
betaald werd door Eyntje Sjollema aan de pastorie te Murmerwoude een 
floreenrente voor het Vrijdagsbrood (Goede Vrijdag), hetwelk uit zijn 
Sate moest worden betaald. In datzelfde boek is ook sprake van een 
Sjollema te Driezum, "waar nu ten tijde Garbert Saekes woont." (Bron: 
G.Walstra) 
Claas Piers heeft zich in de patriottische tijd niet onbetuigd gelaten. 
In het begin was hij een prominent patriot. Hij kreeg in 1795, toen de 
patriotten het weer voor het zeggen kregen, de functie van "Generale 
Ontvang van het Reeel". Maar hij zag snel welke kant het uitging met de 
patriotten (de franse soldaten kwamen hier vaak berooid en slecht 
gevoed aan) en hij bedankte voor het patriottisch genootschap. Zijn 
ambt werd hem toen direkt afgenomen. Nog geen half jaar later werd hij 
een van de oprichters en het eerste lid van het "Nije Gild" van Grouw. 
Dit gilde werd opgericht door de "prinsgezinden", die zich afgescheiden 
hadden van het "Alde Gild", waar de patriotten de lakens uitdeelden. De 
eerste boekhouder van het Nieuwe Gilde was zijn zwager Klaas Andries, 
terwijl koopman Gabe van Asperen verschillende artikelen aan het Nije 
Gild leverde. In de oudheidskamer te Grouw is nog het zilveren 
gildewapen van het Nije Gild met het jaartal 1796. Voor het Gild moest 
wekelijks twee stuivers betaald worden. Als een lid langer dan vijf 
dagen ziek was, kreeg hij wekelijks een goudgulden uitgekeerd; was een 
lid 70 jaar dan kreeg hij vijftien stuivers per week. De nabestaanden 
van een lid kregen 15 caroligulden of aan de overledene werd een 
"doodvat" gegeven. De gildebroeders waren verplicht om de begrafenis 
bij te wonen. 
Recht.Arch.Idaarderadeel 26 maart 1788, folio 221: Claas verkoopt aan 
Hoeke Robberts te Noorderdragten een "nieuw schuite, hol met het 
ijzerwerk" voor 1650 car.glds. Idem 9 juni 1790, folio 311: "Monsieur" 
Claas verkoopt aan Oeds Jilkes, schuiteschipper en Hiske Rienks te 
Suiderhuisterveen een "Nieuw Schuiteschip met platte luiken, lang over 
de steven 64 voet, wijd 14 voet, hol 4 en een halve voet, met zeil en 
treil en touwen, staande en loopende want" voor 2200 car. glds. Zie 
verder nog de rechterlijke archieven 2 april 1789 (folio 253), 26 juli 
1787 (folio 271), IDA R 13 folio 229, 241, 264, 128, 272 voor meer van 
dergelijke verkopen. 
Bij zijn huwelijk bracht hij f 11509,in, die hij had ge&235;rfd van zijn 
ouders. 
Op 1 mei 1826 heeft hij op het gemeentehuis van Idaarderadeel de 
geboorteakte van zijn kleinzoon Symen Andries, geboren 29 april 1826, 
als getuige medeondertekend. 
In 1831 voltrok hij het huwelijk van de ouders van de bruid van zijn 
kleinzoon, nl Jelle Arjens Hoekstra en Hinke Scheltes de Boer. Hij 
noemde zich toen: assessor, gedelegeerd officier van den Burgerlijken 
Stand der Grieternij idaarderadeel. 
Op het laatst verliepen zijn zaken geheel en al. Op 3 december 1847 
werden de onroerende goederen, waaronder de gerenommeerde werf, in het 
openbaar verkocht, onder meer om de hypotheek ad f 2300,- af te betalen 
aan de weduwe Martha Hempenius, weduwe van zijn neef Jacob Johannes 
Sipsma en hun 6 kinderen. Zie ook de boedelbeschrijving en het extract 
uit de minuten van 1847. (Bron: G.P.de Vries) Zie id 1837 

04-06-1814 Handgeschreven brief met handtekening van Gabe van Asperen en 
Klaas Piers Sjollema in functie als Kerkvoogden
 
Gehuwd 25 mrt 1787 te Grouw met:
Dieuwke Andries van Riezen, geb. 14 jun 1766 te Grouw, ovl. 16 mei 1836 te Grouw, Bron Rootsweb
Voorouders bekend tot ca 1630 

Scheepsbouwer: Claas Piers Sjollema, Grouw, Friesland, Netherlands
Werfnummer:
Launch Date: 1842-00-00
Delivery Date: 1842-00-00
Technical Data

Gross Tonnage: 25.00 lasts
Gross Tonnage 2: 47.00 tons (oude meting)
 
Length 1: 18.20 Meters Registered
Beam: 3.44 Meters Registered
Depth: 1.69 Meters Registered
Zeebrieven en Turksche passen

Record type Zeebrief
Zeebrief jaar: 1847
Datum agenda: 1847-04-30
Register nr: 18470263
Scheepsnaam: VRIENDSCHAP (DE)
Type: Hektjalk
Lasten: 25
Gebouwd in provincie: Vriesland
Gebouwd in binnen- of buitenland: Binnenlands
Zeebrief / Turksche pas verzocht door: Voogd, L.J.
Plaats: Sneek
Kapitein op moment van verzoek: Voogd, L.J.
Opmerkingen: een zeebrief

Bekijk de overige zeebrieven / Turksche passen van dit schip
Ship History Data

Date/Name Ship 1842-00-00 DE VRIENDSCHAP
Manager: Lourens Johannes Voogd, Sneek, Friesland, Netherlands
Eigenaar: Lourens Johannes Voogd, Sneek, Friesland, Netherlands
Shareholder:
Homeport / Flag: Sneek / Netherlands

Date/Name Ship 1854-05-18 JACOBA
Manager: Lourens Johannes Voogd, Sneek, Friesland, Netherlands
Eigenaar: Lourens Johannes Voogd, Sneek, Friesland, Netherlands
Shareholder:
Homeport / Flag: Sneek / Netherlands

Date/Name Ship 1855-01-27 VRIENDSCHAP
Manager: W.W. Pott, Pekela, Groningen, Netherlands
Eigenaar: W.W. Pott, Pekela, Groningen, Netherlands
Shareholder:
Homeport / Flag: Pekela / Netherlands

Gezagvoerders

Familiegegevens en opleiding

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma025 vermeldt L.J.Voogd als gezagvoerder gedurende:

*   1849 t/m 1854 van de tjalk “Vriendschap”, gebouwd in 1842 te Grouw, 47 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Sneek;

*   1854 t/m 1856 van de kof “Jacoba Christina” ex Eendragt, gebouwd in 1834 te Groningen, 63 ton o.m., varend voor P.Schaafsma & Zn te Harlingen;

*   geen jaartal genoemd, van de “Johanna Christina”, geen gegevens over bouw, eigenaar en thuishaven. Het schip werd 1 maal te Harlingen geregistreerd, van Carolinesiel naar Londen met haver.

 

Overige bijzonderheden

Geen

 

 

Datum vanaf: 1847
Kapitein: Voogd, L.J.

Familiegegevens en opleiding

Eltjo Jans Menkema werd geboren op 21 januari 1812 te Midwolda als zoon van de landbouwer Menko Eltjes Menkema en Geessien Gerrits Stikker. Hij was de jongere broer van kapitein en collegelid Gerrit Mentkes Menkema.

Eltjo trouwde te Oude Pekela als buitenvaarder op 28 november 1848 met Johanna Harmanna Adams, geboren op 29 september 1815 te Oude Pekela als dochter van de comissionnair Johannes Harmannus Adams en Gesien Harms Bok. Johanna overleed te Groningen op 03 juni 1898, 82 jaar.

Eltje Jans werd in najaar 1856 vermist met zijn schip “Vriendschap”.

 

Burgerlijke Stand gegevens in de provincie Groningen vermelden Eltjo Menkema als buitenvaarder/zeeman in 1848, 1849, 1852, als schipper in 1855.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

E.J.Menkema was met vlagnummer 99 in 1855 t/m 1856 effectief lid van het zeemanscollege “De Trouw” te Oude Pekela.112.

 

Opmerkingen in verband met lidmaatschap Zeemanscollege(s)

Geen

 

De schepen van de kapitein

Bouma025 vermeldt E.J.Menkema als gezagvoerder gedurende:

*    1855 t/m 1856 van de tjalk “Vriendschap”, gebouwd in 1842 te Grouw, 47 ton o.m., varend als kapitein/eigenaar vanuit Sneek. Het schip werd geregistreerd te Harlingen en wel 2 maal in 1855 komend van Osterrisør en Fredrikstad, en 2 keer in 1856 komend van Christiansand. Het schip werd in oktober 1856 vermist.

 

De collectie monsterrollen op het Noordelijk Scheepvaartmuseum te Groningen vermeldt:

22 februari 1847, schip “Catriena Sypkens”, kapitein Gerrit M.Menkema, stuurman Eltje Jans Menkema uit Oude Pekela.

19 februari 1852, schoener “Antje”, schipper Klaas Jans Klasens, stuurman Eltjo Jans Menkema, 40 jaar uit Oude Pekela.

 

Krantemberichten

NRC 05 maart 1856114

Rotterdam, 4 maart. Men schrijft uit Amsterdam, d.d. gisteren, aan de Précurseur: Van de volgende schepen is men zonder enig naricht (opm: bericht):

…..VRIENDSCHAP (opm: tjalk), kapt. E.J. Menkema, de 19e oktober 1855 te Christiansand zeilklaar naar Harlingen……

 

NRC 07 januari 1857114

Rotterdam, 6 januari. De Zeepost bevat de volgende lijst van Nederlandse schepen, welke in het jaar 1856 verongelukt, verbrand, afgekeurd, gesloopt of vermist zijn:….

….VRIENDSCHAP                               († 1855)                                         E.J. Menkema….

 

 

Datum vanaf: 1855
Kapitein: Menkema, Eltjo Jans

Kroniekberichten

Toon kroniekberichten
Akten

Tresoar, Leeuwarden Archiefnummer Sne.18.03.279.1

foto DSCN 1490, 1491
BIJLBRIEF

Naam schip VRIENDSCHAP

plaats en datum acte bijlbrief, Grouw, 19 april 1847

type schip hektjalk met platte luiken

bouwwerf/verkoper Claas Piers Sjollema, scheepsbouwmeester te Grouw

gevoerd door kapt.

eigenaar/koper Laurens J. Voogd, Sneek, enig eigenaar

te voeren door kapt. Laurens J. Voogd, in eigendom bevaren

grootte in tonnen

tuigage / aantal dekken

afmetingen 18,20 x 3,44 x 1,69 meter

kiellegging

tewaterlating 1842

plaats / datum registratie Leeuwarden, 19 april 1847

nummer registratie deel 5, folio 17, recto, vak 1

notaris bevestigende verklaring 19 april 1847 grietingbestuur H..daarderadeel (de twee letters tussen H en daardera zijn onleesbaar)

prijs

Bijzonderheden: Het schip is geheel afgebouwd in 1842. Dat Sjollema nu pas een bijlbrief afgeeft, kan er op wijzen, dat deze nu pas nodig was, omdat het schip in de zeevaart werd gebracht?




researcher/datum research: ML / 180713

Naam VRIENDSCHAP
Archiefinstelling Tresoar, Leeuwarden
Jaar 1847
Toegang 18.03
Inventaris 279