Familiegegevens en opleiding
Cornelis Baas werd geboren te Delfzijl als zoon van de stoombootkapitein Jacob Baas en Jannetje Hoogenhoek.
Hij trouwde op 23 december 1896 te Delfzijl met Cornelia Leeuw, geboren 22 augustus 1873 te Delfzijl als dochter van de scheepskapitein Hemmo Leeuw en Eppien Harkema. Zij overleed op 16 januari 1947 te Haarlem, 73 jaar.
Cornelis wordt in huwelijksakten uit 1921 en 1823 van dochters Eppiena Baas en Jannetje Baas aangeduid als “walkapitein”.
Een overlijdensakte is niet gevonden.
Lidmaatschap van zeemanscollege’s
C.Baas was lid van het zeemanscollege “De Vereeniging” uit Delfzijl met vlagnummer 68 in de periode 1896 t/m 1914.
Opmerkingen in verband met Zeemanscolleges
Geen
De schepen van de kapitein
Bouma025 vermeldt C.Baas als gezagvoerder gedurende:
* 1896 t/m 1897 van de brik “Victoria”, gebouwd in 1866 te Greifswald, 272 ton o.m., rederij niet vermeld. Het schip is ter rede van Nerva in stormweer gezonken;
* 1897 t/m 1898 van de sch.brik “Eva”, gebouwd in 1873 te Maitland, Nova Scotia, 255 ton o.m., varend voor K.& J.Wilkens te Veendam. Op reis van Kroonstad naar Emden bij Libau gezonken.
Voorts was hij stuurman resp gezagvoerder gedurende:
* 1899 t/m 1901 van de brik “Gustava”, gebouwd in 1860 op de werf van W.Lubke te Wolgast, 219 ton, varend voor A. van Dijk te Delfzijl. (Zie hierna)
Monsterrollen uit het Gemeentearchief van Delfzijl
Monsterrol 1892-17, 16 maart 1892, brik “Victoria”, kapitein Johannes Goëken, 51 jaar, uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Baas, 23 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozeen, 2 lichtmatrozen, dekjongen en een kajuitwachter;
Monsterrol 1893-21, 17 maart 1893, brik Victoria”, kapitein Johannes Goëken, 52 jaar, uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Baas, 24 jaar uit Delfzijl, kok 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, en een dekjongen;
Monsterrol 1894-31, 21 maart 1894, brik “Victoria”, kapitein. Johannes Goëken, 53 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Cornelis Baas, 25 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, 2 dekjongens;
Monsterrol 1895-40, 09 april 1895, brik “Victoria”, kapitein Cornelis Baas, 26 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Abraham Mulder, 43 uit Muntendam, kok, 2 matrozen, 2 lichtmatrozen, dekjongen en een kajuitwachter;
Monsterrol 1896-39, 26 maart 1896, brik “Victoria”, kapitein Cornelis Baas, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman Derk Brouwer, 30 jaar uit Delfzijl, 2 matrozen, 3 lichtmatrozen, kok en dekjongen;
Monsterrol 1896-39, 07 september 1896, brik “Victoria”, kapitein Cornelis Baas, 27 jaar uit Delfzijl. Voorts een lichtmatroos en een matroos;
Monsterrol 1897-11, 13 maart 1897, brik “Victoria”, kapitein Cornelis Baas, 28 jaar uit Delfzijl. Voorts de kapiteinsvrouw Cornelia Leeuw, 23 jaar uit Delfzijl, stuurman Derk Brouwer, 31 jaar uit Delfzijl, kok 2 matrozen, 2 lichtmatrozen en een dekjongen;
Monsterrol 1898-81, 24 september 1898, schoener “Eva”, kapitein. Cornelis Baas, 29 jaar uit Delfzijl. Voorts 1ste stuurman Oene Jobben, 36 jaar uit Terschelling, 2de stuurman Jan Marinus Vooren, 21 jaren uit Katwijk, kok, 2 matrozen en een lichtmatroos;
Monsterrol 1899-26, 20 maart 1899, brik “Gustava”, kapitein Cornelis Borst, 55 jaar uit Farmsum. Voorts de stuurman Cornelis Baas, 30 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;
Monsterrol 1901-36, 13 mei 1901, brik “Gustava”, kapitein C.Baas, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman H.Oosterhuis, 59 jaar uit Delfzijl, kok, 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;
Monsterrol 1901-55, 31 juli 1901, brik “Gustava”, kapitein C.Baas, 32 jaar uit Delfzijl. Voorts stuurman H.L.Oosterhuis, 59 jaar uit Delfzijl, kok 2 matrozen en 2 lichtmatrozen;
Monsterrol 1904-32e, 27 mei 1904, schoener “Eva, kapitein Cornelis Baas, leeftijd niet vermeld uit Delfzijl. Geen andere personen vermeld.
Samenvatting van de monsterrollen
Cornelis werd in de monsterrollen ook aangeduid met de initiaal C.
Er zijn in totaal 12 monsterrollen met de naam van Cornelis Baas op de website van het Noordelijk Scheepvaartmuseum Groningen. Alle rollen zijn afkomstig uit het Gemeenterarchief van Delfzijl.
De monsterrollen zijn gedateerd van 1892 t/m 1904 met als leeftijden 23 t/m 35 jaar. Zijn zeemanscarriére heeft dus minstens 12 jaar geduurd.
Als woonplaats is op alle rollen Delfzijl vermeld.
Het overzicht van de rollen luidt:
1892-1894 stuurman op de brik “Victoria”, kapt. Johannes Goëken 23-25 jaar
1895-1897 kapitein op de brik “Victoria” 26-28 jaar
1898 kapitein op de schoener “Eva” 29 jaar
1899 stuurman op de brik “Gustava”, kapt. Cornelis Borst 30 jaar
1901 kapitein op de brik “Gustava” 32 jaar
1904 kapitein op de schoener “Eva” 35 jaar
Overige bijzonderheden
Derk Baas monsterde op zowel 25 maart 1896 als 13 maart 1897 te Delfzijl als matroos resp. stuurman aan voor reizen naar Engeland resp. Rusland. Van de tweede reis doet hij uitgebreid verslag in zijn “Herinneringen”. Het schip had als bestemming Kroonstad om een lading hout te halen. Op de terugreis kwam men reeds in de Finse Golf in hevig noodweer terecht. Men probeerde te ankeren, maar tevergeefs. Het schip dreef af tot in de baai beoosten Narva aan de Letse kust. De kapitein (i.c. C.Baas) besloot tenslotte “ons tuig overboord te kappen en dan de voorstagen en leiders der zeilen er aan te laten zitten, want dan lag het geheele tuig, 2 masten met stengen en 8 raas voor het schip op de bodem te rammen en dan ons ander anker er bij uitwerpen, in de hoop dat het schip hier voor leggen wou”. Het karwei werd uitgevoerd door de kapitein Baas, matroos Schouten en de stuurman Brouwer, want de overige matrozen waren te bang en onervaren om een hand uit te steken. Gelukkig kwam op tijd een Deense stoomboot langs die de bemanning overnam en naar Nerva bracht. Inmiddels was het anker van de “Victoria” gebroken, het schip op het strand gedreven en vergaan.
De Bijlagen bij de “Herinneringen” van Derk Brouwer bevat een fotokopie van een getuigschrift voor Brouwer met de ondertekening van C.Baas, gedateerd 07 februari 1898048.
NRC 19‘november 1895114
Cuxhaven, 16 november. De Nederlandse bark VICTORIA, kapt. Baas, van Hernösand naar Delfzijl, is wegens stormweder hier in de haven gekomen.
NRC 21 november 1897114
Nerva (opm: Narva), 20 november. De Nederlandse brik VICTORIA, kapitein Baas, van Kroonstad (opm: Kronsjtadt) met een lading planken voor Delfzijl, werd halfvol water, beide masten gebroken en verlies van ankers en kettingen, hier ter rede gesleept. De bemanning is nog aan boord.
Provinciale Groninger Courant 25 november 1897114
Delfzijl, 23 november. Volgens zondag 21 dezer bij de boekhouder, de heer J. Baas alhier, ontvangen telegrafisch bericht uit Hungerburg (opm: Narva Koesuu, Rusland) was het brikschip VICTORIA, gevoerd door kapt. C. Baas, op de reis van Kroonstad (opm: Kronjstadt) verloren. De equipage is gered door het Deense stoomschip FROEDE, kapt. Wrester, en ligt reeds op de rede van Nerva (opm: Narva). Volgens nader telegram is het schip geheel wrak
Provinciale Groninger Courant 22 december 1897114
Nerva, 13 december. De lading van het te Waiware gestrande Nederlandse schip VICTORIA wordt gelost.
NRC 07 februari 1901114
Delfzijl, 5 februari. Het onlangs verkochte barkschip BOUGINA zal voortaan worden bevaren door kapt. C. Borst Dzn, thans gezagvoerder op de GUSTAVA, terwijl K. Baas, stuurman op de GUSTAVA, daarop is aangesteld als kapitein.
Provinciale Groninger Courant 21 augustus 1901114
Delfzijl, 21 augustus. Volgens gisteravond ontvangen bericht is het alhier thuisbehorende schip GUSTAVA, kapt. C. Baas, in goede welstand te Oxelösund aangekomen. Het moet in het district hout laden voor Delfzijl.
Provinciale Groninger Courant 16 november 1901114
Delfzijl, 14 november. De Nederlandse brik GUSTAVA, kapitein C. Baas, van Himango (opm: waarschijnlijk Himanko, Finland) naar Delfzijl, thans te Cuxhaven liggende, zal door de Duitse sleepboot ALLEGRO naar hier worden gesleept.
Provinciale Groninger Courant 18 november 1901114
Delfzijl, 15 november. De Nederlandse brik GUSTAVA, kapitein C. Baas, van Himango (opm: waarschijnlijk Himanko, Finland) naar Delfzijl, liep wegens slecht weder de Wezer binnen en is later met een kustvaartuig in aanvaring geweest, waardoor het enige geringe schade leed en de kluiverboom werd gebroken. Het schip wordt naar Bremen gesleept.
