Familiegegevens en opleiding

Willem Balthazar Derks werd geboren te Winschoten op 04 januari 1807 als zoon van koopvaardijkapitein Willem Derks, wonend te Ginneken en Cornelia Middelaar.

In de hierna te noemen monsterrol staat W.B.Derks als zijnde geboren te BREDA.

Hij trouwde op 16 april 1834 te Dordrecht met Anna Hoogerzeil, geboren te Dordrecht in 1805 als dochter van de koopvaardijkapitein Simon Hoogerzeil te ’s Gravendeel en Lissie van Epenhuisen. Zij overleed te Dordrecht op 06 december 1885. Het gezin woonde, samen met zuster Regina Catharina Derks en neef Jacob Henry Derks, in 1860 aan de Kalkhaven 463 te Dordrecht.

Willem overleed op 29 mei 1885 te Dordrecht.⁰⁶⁴

Hij werd in 1838 lid van de vrijmetselaarsloge te Corvez in Frankrijk en in 1842 lid van de Dordtse vrijmetselaarsloge La Flamboyante met nummer 239.⁰⁶⁴

 

Het Centraal Bureau voor Genealogie te Den Haag heeft twee overlijdensadvertentie, krant niet genoemd:

“Heden overleed na een langdurig lijden mijn geliefde echtgenoot, de Heer W.B.DERKS, in den ouderdom van 79 jaar.

Dordrecht            A.HOGERZEIL Wed. W.B.DERKS

                               29 Mei 1885”

 

en

 

“Heden overleed alhier, in den ouderdom van tachtig jaar, Mejuffrouw de Wed W.B.DERKS, geb. HOGERZEIL

Dordrecht, 6 december 1885

               Eenige kennisgeving.

 

Er zijn geen advertenties van de geboorte van kinderen gevonden. Opvallend is dat ook in de ondertekening van beide overlijdensadvertenties geen nazaten worden genoemd.

Wellicht is het huwelijk kinderloos gebleven.

 

Onderzoek via de telefoongids is ondoenlijk. Er zijn ruim 2400 telefoonaansluitingen op de naam DERKS.geregistreerd.

 

Lidmaatschap zeemanscollege(s)

W.B.Derks, adres J.Danielszoon & Arbman, werd met vlagnummer 424 effectief lid van Zeemanshoop per 07 augustus 1838 op voorspraak van D.B.Lutjens. Zijn schip was de "Jacob Cats"⁰⁰². Ten tijde van de inschrijving was de man 30 en de vrouw 32 jaar. Hij heeft voor het lidmaatschap bedankt^002a.

In de Algemene Vergaderingen van het Amsterdamse zeemanscollege “Zeemanshoop” van 31 juli/07 augustus 1838 werd als effectief lid voorgedragen/benoemd Willem Balthazar Derks, oud 30 jaar, voerend het fregat “Jacob Cats”, wonende te Dordrecht, met adres bij en op voordracht van kapitein D.Boes Lutjens te Amsterdam. Hij kreeg vlagnummer 425.⁰²³.

 

Willem Derks wonende te Dordrecht was in de periode 31 augustus 1838 t/m zijn overlijden in 1885 met vlag 40 lid van het Dordtse zeemanscollege “Tot Nut van Handel en Zeevaart.” Bij de inschrijving in de notulen van de Bestuursvergadering van het Dordtse zeemanscollege wordt D14  als zijn vlagnummer vermeld, kennelijk een verschrijving^{111 en 64a}

 

Opmerkingen in verband met Zeemanscollege(s)

In de notulen van de Bestuursvergadering van Zeemanshoop dd 27 januari 1859 staat de mededeling van W.B.Derks “het zeemansbedrijf verlatende en bedankende voor het Effectief lidmaatschap.”⁰⁴².

 

In de notulen van de Algemene Vergadering dd 01 februari 1859 staat vermeld een: “Brief van Kapt. W.B.Derks berigtende het zeemansbedrijf te hebben vaarwel gezegd en bedankende voor het Lidmaatschap.^{” 023}.

 

In het kasboek van het Dordtse zeemanscollege “Tot Nut van Handel en Zeevaart” dd begin 1838 staat een storting van f 15,- als entreegeld van kapitein Derks.^064b

In het kasboek van het Dordtse College dd 01 juni 1885 staat de de boeking van de uitkering aan de weduwe van kapitein W.B.Derks van de regelementair toegestane f 200,-.^064b

 

De schepen van de kapitein

lidmaatschap van het College Zeemanshoop te Amsterdam⁰⁰¹

vlagnummer                  jaren                      type                 scheepsnaam     naam reder/boekhouder

       424                      1838-1844                fregat              Jacob Cats          A.Blussé van Oud Alblas te

                                                                                                                                      Dordrecht

                                     1845-1850                fregat              Isis                       idem

                                         1851                      geen opgave van schip en boekhouder

                                     1852-1853                fregat              Stad Tiel              P.A.Reuchlin te Tiel

       160                      1854-1856                fregat              Stad Tiel              idem

                                     1857-1858                geen opgave van schip en boekhouder

 

In Ledenlijsten de Dortse zeemansalmanak (Stadsarchief Dordrecht, inv. 93, nrs 16-33) staat W.B.Derks als gezagvoerder^064a:

*      1842 t/ 1845   fregat “Jacob Cats”     boekhouders Blussé van Oud Alblas te Dordrecht

*      1846; 1850     fregat “Isis”                   boekhouders Blussé van Oud Alblas te Dordrecht

*      1852                geen vermelding van een schip

*      1853 t/m 1856 fregat “Stad Tiel”         boekhouder P.A. Reuchlin te Tiel en H.Brunner te Dordrecht

*      1857 t/m 1859; 1861; 1874                  geen vermelding van schip

 

Bouma⁰²⁵ vermeldt W.B.Derks als gezagvoerder gedurende:

*   1839 t/m 1845 op het 3/m schip “Jacob Cats”, gebouwd in 1835 te Dordrecht, 790 ton o.m., varend voor A.Blussé van Oud Alblas te Dordrecht;

*   1846 t/m 1851 op het 3/m schip “Isis”, gebouwd in 1839 te Dordrecht, 925 ton o.m., varend voor A.Blussé van Oud Alblas te Dordrecht;

*   1853 t/m 1856 op het 3/m schip “Stad Tiel”, gebouwd in 1838 te Dordrecht, 900 ton o.m., varend voor Reuchlin & C^o te Tiel. Het schip is op 21 oktober 1856 gaande van Hongkong naar Batavia bij Karamatten gestoten en gezonken.

 

Overige bijzonderheden

Het fregat de ´Jacob Cats” van de Dordtse rederij Blussé van Oud Alblas maakte in totaal 15 reizen waarvan de volgende onder gezag van kapitein W.B.Derks:

4^de reis      november 1838 naar Batavia en weer terug in december 1839

5^de reis      maart 1840 naar Batavia en weer terug in december 1841

6^de reis      april 1842 naar Batavia en weer terug in maart 1843

7^de reis      maart 1844 naar Batavia en weer terug in januari 1845

Het fregat de “Isis” van de Dordtse rederij Blussé van Oud Alblas maakte in totaal 10 reizen waarvan de volgende onder gezag van kapitein W.B.Derks:

4^de reis      mei 1845 naar Batavia en terug mei 1846

5^de reis      maart 1847 naar Havanna en terug juli 1847

6^de reis      oktober 1847 naar Batavia en terug in augustus 1848

7^de reis      juni 1849 naar Batavia en terug april 1850

Gegevens van P. Blussé te Vught die ze ontleende aan het Blusséarchief in het Stadsarchief van Dordrecht.

 

Op 10 maart 1842 werd Gerrit Greefkes als ligtmatroos geplaatst op het schip de "Jacob Cats" met kapitein W.B.Derks voor een reis van Dordrecht naar Batavia. Gerrit keerde terug op 22 april 1843^{004(532/1849)}.

 

W.B.Derks verzorgde per 06 oktober 1847 vanuit Nieuwediep met de “Isis” een troepentransport van 2 officieren en 100 manschappen. Hij arriveerde te Batavia op 28 januari 1848 na 114 dagen. Onderweg waren 2 manschappen gestorven⁰⁶⁵.

 

In de Harlinger Courant dd 10 juli 1858 staat het volgende bericht⁰⁹⁶:

“GORINCHEM, 2 Julij

Omtrent het schip Stad Gorinchem, kapt.Reijnders, dat op de Cotti-rivier verongelukt is, weet men nog niets, dan dat de equipage gered was. Het schip was geassuradeerd voo f 137.000. Het is opmerkelijk, dat in korten tijd eerst de Stad Tiel, toen de Stad Zaltbommel en nu de Stad Gorinchem, alle drie nagenoeg nieuwe schepen vergaan zijn.”.

 

Ontleend aan. van Blokland-Visser⁰⁶⁴ de volgende bijzonderheden:

MRD = monsterrol uit het Gemeentearchief van Dordrecht.

Op 25 april 1831 (MRD nr 507) is hij 3^e stuurman onder kapitein Jacob Hendriks Hazewinkel op de brik “Dankbaarheid” en vertrekt met 17 man naar Batavia.

Volgens MRDdd 25 april 1831 monsterde hij (wonende te Ginneken) als 3^e stuurman aan op de brik “Dankbaarheid” voor een reis naar Batavia onder kapitein Jacob Hendriks Hazewinkel. Op 02 juni 1833 vertrok dezelfde kapitein met de “Dankbaarheid” naar Batavia en een equipage van 17 man, waaronder 2^e stuurman W.B.Derks.

In 1832 is hij 2^e stuurman, wonend te Ginneken, met een maandgage f 40,- op de brik “Dankbaarheid” onder kapitein Jacob Hendriks Hazewinkel.

Op 11 juli 1836 (MRD 827) monsterde hij als 1^e stuurman, wonend te Dordrecht met een maandgage van f 50,- aan op het fregat “Jacob Cats” voor een reis met 40 man naar Batavia onder kapitein Jan Ingerman. Kapitein Ingerman ziet af van de reis en wordt op 14 juli 1836 opgevolgd door de 1^e stuurman Jacob van der Linden.

Op 20 september 1838 (MRD nr. 900) is hij kapitein op het fregat “Jacob Cats” en vertrekt op 28 december 1839 met 33 man uit Amsterdam naar Batavia. Hij is weer terug in Nederland op 29 december 1839.

Een tweede reis als kapitein op dit schip vertrekt op 27 maart 1840 naar Batavia en hij was weer terug op 23 maart 1841. Een derde reis naar Batavia duurt van 04 april 1842 tot 14 maart 1843 en een vierde reis van 28 maart 1844 en terug op 03 januari 1845.

Per 14 mei 1845 vertrekt hij als kapitein van het fregat “Isis” voor een reis naar Batavia. Onderweg loopt hij een gebroken mast op en gaat op 02 juni 1845 de haven van Plymouth binnen. Hij is weer terug in Nederland op 18 mei 1846.

Zijn 2^e reis op dit schip vertrekt op 04 maart 1847 naar Havana en hij keert weer terug op 28 juli 1847. Daarna maakte hij nog twee reizen met dit schip tot 21 april 1850.

Op 06 juni 1852 neemt hij na het overlijden van Everhardus Martinus Chevalier het gezag over op het fregat “Stad Thiel” voor een reis naar Batavia en keert weer terug in Nederland op 08 mei 1853. Voor een 2^e reis met dit schip vertrekt hij op 04 september 1853 naar Java en is weer terug op 01 juli 1854. Per 07 november 1854 vertrekt hij voor een 3^e reis naar Akyab.

In 1861 is hij zelf reder van de stoomboot “Stad Dordrecht” met als kapitein Jacob Hendrik Stuit en ook van het schroefstoomschip “Sara” dat in lijndienst tussen Dordrecht en Londen voer. Daarbij vertrok het schip op vrijdag uit Dordrecht naar Londen en op woensdag uit Londen naar Dordrecht.

 

Volgende gegevens ontleend aan  Maritieme Kronieken van de Stichting Marhisdata.

Amsterdamsche Courant 07 juni 1845

Plymouth, 20 juni. Het schip ISIS, kapt. Derks, van Amsterdam naar Batavia, is alhier met gesprongen fokkemast enz. binnengelopen, hebbende op de hoogte van Kaap Finisterre een storm doorgestaan.

 

Amsterdamsche Courant 11 juli 1845

Plymouth, 6 juli. Het schip ISIS, kapt. Derks, van Amsterdam naar Batavia, alhier met schade binnengelopen, heeft heden na geëindigde reparatie de reis weder voortgezet.

 

Algemeen Handelsblad 05 oktober 1850

Rotterdam, 3 oktober. Heden middag vertrok van hier het barkschip ISIS, kapt. W.B. Derks, naar New Orleans. Aan boord bevindt zich een getal van 400 passagiers om zich in Amerika te vestigen.

 

NRC 25 juni 1851

Rotterdam 24 juni. Door de Nederlandsche Handel-Maatschappij zijn op heden de volgende schepen bevracht:

….. ISIS, kapt. W. B. Derks; …

 

NRC 18 april 1852

Rotterdam, 20 april. Door de Nederlandsche Handel-Maatschappij zijn heden bevracht de volgende 32 schepen:

Voor Rotterdam: … STAD TIEL. kapt. W.B. Derks…..

 

NRC 28 juni 1853

Rotterdam, 27 juni. Door de Nederlandsche Handel Maatschappij zijn op heden bevracht de navolgende 35 schepen, als:

…Voor Schiedam: …STAD TIEL, kapt. W.B. Derks (van Tiel).

 

Een advertentie in de collectie van het Centraal Bureau voor Genealogie luidt:

“De HOUDERS van COGNOSSEMENTEN van GOEDEREN aan Order alhier aangebragt van Alicante, per Schip Isis Kapt. W.B.DERKS worden verzocht, zich ten spoedigste aan te melden bij de Cargadoors VISSER en VAN DER SANDE, te Dordrecht, gevende de Kapitein tevens kennis dat hij van Heden af tot lossen gereed is.

Dordrecht, 13 Junij 1851.”