Donderdag (opm: 11 januari) loopt op de werf van de Maatschappij voor Scheeps- en Werktuigbouw Fijenoord te water het stoomschip KONING WILLEM II.

Heden (opm: 11 januari) werd van het etablissement der Maatschappij voor Scheeps- en Werktuigbouw Fijenoord met het beste gevolg te water gelaten het fraaie voor rekening van de Stoomvaart Maatschappij Nederland van staal gebouwde schroefstoomschip KONING WILLEM II. Het net en solide afgewerkte stoomschip, dat van kimkielen is voorzien, is lang tussen de loodlijnen 392 voet, breed op de buitenkant der spanten 45 voet en hol tot het bovendek 29 voet 1 duim, Engelse maat; de diepgang zal bij een belading met 4000 ton zijn 23 voet. De stoomwerktuigen zijn van het quadruple expansie systeem. De afmetingen der cylinders is als volgt: de hoogdrukcylinder heeft een middellijn van 27½ duim, de 2e druk van 39 duim, de 3e druk van 55 duim en de lage druk van 82 duim bij een slaglengte van 60 duim. De krukas, thrustas (opm: as ter plaatse van het stuwblok) en schroefas zijn van Siemens-Martinstaal vervaardigd. Het totaal verwarmend oppervlak der ketels bedraagt 9.915 vierkante Engelse voet. De stoomdruk is berekend op 210 Engelse ponden per vierkante Engelse duim. De machines kunnen een kracht ontwikkelen van 3600 indicateur PK en men verwacht dat het stoomschip een 14 mijls vaart zal lopen. Schip en machine, mede aan het Etablissement vervaardigd, worden gebouwd onder bijzonder toezicht volgens klasse 100AI bij Lloyd’s. Het tewaterlopen van het stoomschip werd door bijzonder fraai weder begunstigd en talrijke belanghebbenden en belangstellenden waren op het terrein en aan de overzijde van het Etablissement aanwezig. Te 1 uur 38 minuten werd door middel ener electrische verbinding met de tribune door mevrouw Burger, de echtgenote van de ingenieur der Stoomvaart Maatschappij Nederland, de klink weggeslagen en tevens door het breken van twee flessen champagne op de beide boegen van het schip de doop volbracht en langzaam en statig gleed het kolossale schip in zijn cradle (hulpconstructie bij de stapelloop ter hoogte van de voorsteven), iets geheel nieuws op dit Etablissement, de helling af onder het gejuich der aanwezigen.

Het stoomschip KONING WILLEM II (kapitein C.A. Bakker), groot 4.476 brt en 2.934 nrt, is heden aangekomen te IJmuiden van Rotterdam na goed geslaagde proefvaart.
Het schip is voorzien van een quadruple expansie stoommachine van 4.000 I.P.K. De diameters van de cylinders zijn: 27½, 39, 55 en 82”; de slaglengte is 60”.

Amsterdam, 21 april. Met het mailstoomschip KONING WILLEM II, gebouwd voor rekening van de Stoomvaart-Maatschappij Nederland bij de Maatschappij Fijenoord te Rotterdam had heden op de Noordzee een proeftocht plaats, die, zowel wat schip als machines betreft, goed heeft voldaan. Het schip kwam hedenmiddag te IJmuiden, is opgestoomd naar hier en is bestemd om 12 mei de eerste reis van Amsterdam naar Indië te aanvaarden onder bevel van kapt. C.A. Bakker.

De KONING WILLEM II. Uit Amsterdam meldt men ons: De directie van de Stoomvaart-Maatschappij Nederland gaf heden aan enige genodigden de gelegenheid het op het établissement Fijenoord gebouwde stoomschip KONING WILLEM II te bezichtigen, dat aanstaande zaterdag zijn eerste reis naar Indië zal aanvangen onder commando van de gezagvoerder C.A. Bakker.
De inrichting van dit vaartuig, overigens een zusterschip van de KONING WILLEM I, biedt weer meer ruimte en gemakken dan de vorige en is hier en daar sierlijker. Vooral aan de tweede klasse-passagiers is nu de verfraaiing ten goede gekomen. De toegang tot de salon, de salon zelf en de hutten, de ganse afdeling is weelderiger gebouwd. Maar ook het trappenhuis van de salon van de eerste klasse-passagiers is bijzonder fraai. De kostelijke betimmering van de vertrekken omlijst een groot aantal schilderstukken van jongere Nederlandse meesters en reproducties van schilderijen op tegels.
De KONING WILLEM II is 392 Engelse voet lang, 45 voet breed en 29 voet 1 duim hol. Het opperdek is gebracht op een hoogte van 7 voet 9 duim, het campagne- en brugdek wederom op een hoogte van 7 voet 9 duim; de hoogte der dekhuizen is 7 voet 3 duim. Bij een diepgang van 23 voet zal het schip 4.000 ton (à 1015 kg) dood gewicht kunnen dragen. Het wordt voortbewogen door een stoommachine met viervoudige expansie naar het systeem van Jarrow, Schlick en Tweedy. De diameters van de cilinders zijn 27½, 39, 55 en 82 Engelse duim bij een slaglengte van 60 Engelse duim. De krukas, trust, tunnelas en schroefas zijn van nikkelstaal vervaardigd en 16½ duim in doorsnee. De stoom wordt opgewekt in drie cilindervormige stoomketels, die elk zes vuurhaarden bezitten en toegerust zijn met Howden’s patent geforceerde trekking. De lucht wordt naar de vuurhaarden gedreven door een waaier, welke door twee onder hogedruk werkende machinetjes wordt bewogen. Vier los- en laadkranen, één Derrick, twee 10 tons-winchen en een ankerspil worden met hydraulische kracht bediend. Voorts zijn in de machinekamer 2 dynamo’s geplaatst, leverende elk een stroom van 220 ampère bij een spanning van 66 volts (opm: moet waarschijnlijk zijn: 220 Volt bij 66 Amp.). Zij werken om beurten en verlichten het ganse schip met bij de 400 lampen. Men vindt in de machinekamer voorts nog 4 Weir’s-pompen, 3 voedingwaterfilters, 1 wins-condensor, lucht- en circulatiepompen, een ballast of lenspomp die 150 ton water per uur verstuwt en een waterpomp met gelijk vermogen voor de watervoorziening van badkamers, privaten enz. Het wippen van de as kan naar verkiezing met stoom- of hydraulische kracht geschieden. De stoom-stuurmachine met telemotor is van het systeem Brown. Het vermogen van de machine bedraagt 4.000 pk., de snelheid van de vaart zal ongeveer 14 mijlen zijn . (opm: vaarsnelheid pl.m. 14 knopen)
De KONING WILLEM II (collectie Marhisdata)

Rotterdam, 19 augustus. Volgens bij Lloyd’s ontvangen telegram uit Point de Galle, passeerde het stoomschip KONING WILLEM II, van Amsterdam naar Batavia, de 17e augustus met gebroken lage drukzuiger en beschadigde lage drukcylinder bezuiden Sokotra, om de Oost, met een vaart van 12 mijlen.

IJmuiden, 15 juli. Het stoomschip KONING WILLEM II, zaterdag 14 dezer des namiddags naar Java vertrokken, is gisterenavond ongeveer 6.00 uur met zwaar beschadigde boegen en de voorpiek vol water alhier teruggekeerd. Het was zondagmorgen te 2.00 uur bij een westzuidwesten wind bij de East Goodwin in aanvaring geweest met het met erts van Huelva naar Amsterdam bestemde Engelse stoomschip ISLE OF CALDY, waardoor laatstgenoemd stoomschip tot in de schoorsteen werd ingevaren en dientengevolge bijna onmiddellijk zonk. 17 Opvarenden konden zich met eigen boot redden en werden alhier door de KONING WILLEM II geland. De tweede en derde machinist van de ISLE OF CALDY verdronken. De ISLE OF CALDY is een Engels stoomschip gebouwd in 1895 bij J. Readhead & Sons te Shields, groot bruto 1381 en netto 667 ton.
De KONING WILLEM II is hedenmorgen opgestoomd naar Amsterdam en heeft aldaar aan de kade vastgemaakt. Een hevige, plotseling opkomende, mist, die even spoedig weer optrok, was de oorzaak van de ramp.

Advertentie van de Stoomvaart-Mij ‘Nederland’: Daar het stoomschip KONING WILLEM II wegens bekomen averij in de Noordzee te IJmuiden is teruggekeerd en de reis niet kon voortzetten, zal het stoomschip KONING WILLEM I a.s. zaterdag 21 juli ter vervanging van de KONING WILLEM II van Amsterdam en (zonder Southampton aan te doen) den 30 juli van Genua vertrekken. Het stoomschip KONING WILLEM II zal zaterdag 28 juli naar Indië vertrekken.

(Verkorte) aanvulling op bericht van DS 15 juli: Enige boegplaten van de KONING WILLEM II zijn beschadigd waardoor de voorpiek vol water liep. Overigens deed het voorste waterdichte schot volledig zijn dienst en was het schip volledig veilig. Het stoomschip zal aan de Handelskade gedeeltelijk worden gelost en in het droge dok worden opgenomen om de reparatiën te ondergaan.

Bericht uit Londen: het s.s. KONING WILLEM II vertegenwoordigt een waarde van GBP 80.000, de ISLE OF CALDY een van GBP 12500, welk, laatste bedrag geheel bij Lloyd’s is verzekerd. (opm: zie DS 16 juli)

(Geen plaats of geen datum) Nu de KONING WILLEM II in dok ligt, blijkt het schip zo gehavend te zijn, dat er niet veel kans bestaat dat het de 28e juli geladen en wel zal kunnen vertrekken. Wat er te repareren valt, is bezwaarlijk in negen dagen in orde te brengen.

IJmuiden, 11 augustus. Het door aanvaring beschadigd geweest zijnde stoomschip KONING WILLEM II is, na gerepareerd te zijn, heden weer van hier naar Java vertrokken.

Amsterdam, 24 oktober. Volgens door de Stoomvaart Mij ‘Nederland’ uit Londen ontvangen telegram heeft het Hof van Appèl, bestaande uit drie rechters, eenstemmig het s.s. ISLE OF CALDY alléén schuldig verklaard inzake de aanvaring met het s.s. KONING WILLEM II.

Londen, 9 november. Volgens telegram uit Sabang is het Nederlandse stoomschip KONING WILLEM II, van Batavia naar Amsterdam bestemd, in aanvaring geweest met de inlandse schoener SCRIBOELAN (opm: is de SRI BOELAN), welk schip te Muntok is binnengesleept. De KONING WILLEM II bleef onbeschadigd en werd, na nagezien te zijn, zeewaardig verklaard. (opm: zie ook NRC 241209 en AH 080110)

Raad voor de Scheepvaart. In zijn gisteravond te Amsterdam gehouden zitting behandelde de Raad voor de Scheepvaart de zaak van het stoomschip KONING WILLEM II van de Stoomvaart-Maatschappij Nederland, gezagvoerder K. Haasnoot. Op 4 november vertrokken van Tandjong Priok, kwam het schip bezuiden Straat Banka na het passeren van een Noordwachter, in aanvaring met de Nederlandse schoener SRI BOELAN, kapt. Satir, thuis behorende te Blinjoe, Noordkust van Banda.
De kapitein van de KONING WILLEM II bevestigde de scheepsverklaring. Hij voegt daaraan toe, dat hij in de morgen van de 5e november te 04.30 uur bericht kreeg, dat een schip op het zijne aankwam. Het roer lag bij bakboord. Van de SRI BOELAN kwam bericht, dat het de beide masten verloren had, doch geen water maakte en verlangde naar Muntok gesleept te worden. Aan dit verzoek werd voldaan. De SRI BOELAN was bij het achterluik aan bakboord getroffen, maar had zelfs bij aankomst te Muntok nog geen water gemaakt.
De heer A.W. Fischer, 2e officier, verklaarde dat hij op de brug stond, toe hij, na de kijker gericht te hebben en door de leerling gewaarschuwd te zijn, dat er naar zijn mening iets was, op 2½ streek bakboord een scheepje zag met een flauw groen vuurtje. Het gelukte niet vrij te komen, in weerwil van het commando “haal bakboord roer”.
Getuige waarschuwde de kapitein. Er werd daarna gemanoeuvreerd naar het scheepje. Behalve verlies van boegspriet en masten had het geen schade geleden.
Vervolgens wordt gehoord de stuurmansleerling H.H. Augspurg. Het was zijn eerste reis. Het weer was helder, wind zuid-west. Hij stond op de brug, toen hij reden vond de 2e officier opmerkzaam te maken op hetgeen hij zag en bevoren is meegedeeld. De uitkijk gaf twee stoten. Toen hij de stuurman waarschuwde, had het schip zijn gewone vaart.
Gehoord werd ook nog de kwartiermeester J.T. Aki. Hij stond te 4 uur in het roerhuisje. De twee officieren waren op de brug, toen de leerling uit de kaartenkamer kwam en waarschuwde. Commando kwam “hard stuurboord”. Welke kleur het licht had, dat hij zag, weet getuige niet. Toen hij “hard bakboord” gaf, hoorde hij aan bakboordszijde iets kraken en kwam de kapitein aan dek. De uitkijk blies reeds voordat getuige bakboord draaide.
Ten slotte werd gehoord de matroos T. Gettkowski, de uitkijk. Hij was alleen op de bak. Op ongeveer een halve streek zal hij een flauw vuurtje, maar geen zeilen. Hij gaf daarop twee stoten. Het schip draaide hard naar stuurboord. Het was donkere nacht (anders dus dan een vorige getuige had verklaard). Het andere schip lag met volle zeilen bakboord in en raakte de KONING WILLEM II aan het achterschip. De Raad zal later uitspraak doen. (opm: zie ook RN 111109 en AH 080110)

Raad voor de Scheepvaart. Gistermiddag deed de Raad voor de Scheepvaart uitspraak in de zaak van het Nederlandse stoomschip KONING WILLEM II, van de Stoomvaart Maatschappij Nederland, gezagvoerder K. Haasnoot, welk vaartuig de 4e november jl. van Tandjong Priok vertrok en de volgende nacht even ten noorden van de Noordwachter in aanvaring kwam met de Nederlandse gaffelschoener SRI BOULAN.
De schoener verloor bij die gelegenheid zijn masten, doch maakte geen water. Het scheepje werd door de KONING WILLEM II op sleeptouw genomen en naar de verlangde haven gesleept. De Raad, in deze zaak uitspraak doende, concludeerde dat het ongeval werd veroorzaakt door het niet tijdig opmerken van de lichten. Daar niet is gebleken, dat het ongeval is te wijten aan enige nalatigheid van de wachtdoende officier, of enig ander persoon aan boord van de KONING WILLEM II, spreekt de Raad derhalve beklaagde vrij.
(opm: zie ook NRC 241209)

Londen, 24 januari. Uit Colombo wordt geseind dat er een expertise over het stoomschip KONING WILLEM II is gehouden, en waarbij bleek dat de reparaties aan de ketels een oponthoud van 12 dagen zullen veroorzaken.

Volgens telegram uit Colombo is het van Amsterdam naar Batavia bestemde stoomschip KONING WILLEM II, van de Mij. Nederland, gisteren met alle ketels zwaar lek, daar binnengelopen. De reparatie zal ongeveer 12 dagen in beslag nemen.

Colombo, 24 januari. Tweemaal is een expertise over de ketels van het stoomschip KONING WILLEM II gehouden. Gebleken is dat van iedere hoofdvuurhaard, de beneden ommanteling aan beide zijden van de vuur- of vlamkist belangrijk zijn doorgezet. De reparaties die reeds in gang zijn, zullen ongeveer GBP 500 kosten.

Amsterdam, 26 januari. Aan de passagiers van het schip KONING WILLEM II, die dit mochten wensen, wordt de gelegenheid geboden hun reis te vervolgen per stoomschip RINDJANI, van de Rotterdamsche Lloyd, of met een ander stoomschip.

Colombo, 4 februari. Bij het naar buiten uitzetten van de bakboordzijde van de vuurkast van de stuurboord ketel van het stoomschip KONING WILLEM II, is een plaat gekraakt. Door de expert werd aanbevolen het beschadigde gedeelte weg te hakken en op het ontstane gat een lap van gehamerde ketelplaat te leggen. De reparaties zullen 9 februari gereed zijn.

Colombo, 5 februari. De verdere onkosten aan het stoomschip KONING WILLEM II worden geraamd op GBP 190, dit met het schadebedrag van de andere reparatie maakt een totaal van GBP 690.

Nr. 8. Het stoomschip KONING WILLEM II en den Nederlandsch Indische gaffelschoener SRI BOELAN

Rotterdam, 11 september. Het hedenmiddag onder de naam DOUKKALA van IJmuiden naar Marseille vertrokken stoomschip is de KONING WILLEM II, dat door de Mij. Nederland te Amsterdam naar Frankrijk verkocht werd. De KONING WILLEM II, in 1900 door de Maatschappij voor Scheeps- en Werktuigbouw Fijenoord alhier gebouwd, is groot bruto 4.293 en netto 2.684 reg. ton.